21 Haziran 2025

Pentan Tankı Yangın Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz dokuzuncu Pentan Tankı Yangın Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Pentan, son derece uçucu, düşük parlama noktasına sahip ve patlayıcı potansiyeli yüksek bir alifatik hidrokarbondur. Kimya, ilaç, plastik ve enerji sanayilerinde yaygın olarak kullanılan pentan; depolama, dolum, transfer ve taşıma süreçlerinde özel güvenlik önlemleri gerektiren, yangın açısından yüksek riskli bir maddedir. Bu bağlamda, pentan tanklarının yangın riski analizi, yalnızca endüstriyel güvenlik açısından değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik, işçi sağlığı ve kritik operasyonların sürekliliği açısından da stratejik önem taşımaktadır.

Pentan Tankı Yangın Risk Analizi, yangın güvenliği mühendisliği ilkeleri, TS EN ISO 31010 Risk Değerlendirme Standartları, NFPA 30 (Flammable and Combustible Liquids Code) ve SEVESO III Direktifi gibi ulusal ve uluslararası düzenlemeler ışığında hazırlanmıştır. Çalışmada, pentan tankı çevresindeki prosesler ve yardımcı sistemler detaylı olarak incelenmiş; olası yangın senaryoları, tetikleyici unsurlar ve zincirleme etki mekanizmaları sistematik olarak analiz edilmiştir.

Analiz süreci; tehlike tanımlama (HAZID), olay ağacı analizi (ETA), hata türü ve etkileri analizi (FMEA), yangın yayılım simülasyonları ve insan faktörü değerlendirmeleri gibi çok katmanlı metodolojilerle desteklenmiş, birçok makaleden yararlanılmıştır. Bu sayede yalnızca fiziksel yangın tetikleyicileri değil, aynı zamanda operasyonel hatalar, bakım eksiklikleri, ihmal kaynaklı kıvılcım oluşumları ve elektriksel arızalar gibi insan kaynaklı riskler de kapsamlı şekilde ele alınmıştır.

Bu çalışmanın amacı, pentan tankı yangın risklerine karşı proaktif ve önleyici bir yaklaşım geliştirmek, işletme genelinde entegre yangın güvenliği stratejilerinin oluşturulmasına katkı sağlamak ve olası can kaybı, çevresel yıkım ve ekonomik zararın önüne geçilmesine yardımcı olmaktır.

Unutulmamalıdır ki, kimyasal yangınlar önlenebilir felaketlerdir. Ancak bu, yalnızca mühendislik sistemlerinin değil, aynı zamanda kurumsal bilinç, sürekli eğitim ve sistematik denetimin birlikte işlemesiyle mümkündür. Bu rapor, tam da bu amaca hizmet etmek üzere tasarlanmış, bilimsel temelli ve uygulama odaklı bir analiz bütünüdür.

Pentan Tankı Yangın Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Statik elektrik boşalması	Uygunsuz topraklama	Tank sahası	Yangın, patlama	Statik elektrik önleyici sistemler	3	5	15
Kıvılcım oluşumu	Metal sürtünmesi	Dolum alanı	Yangın	Antistatik ekipman kullanımı	3	5	15
Tank havalandırmasının yetersiz olması	Havalandırma arızası	Tank üstü	Buhar birikimi ve yangın	Periyodik havalandırma kontrolleri	3	5	15
Sıcak çalışma (kaynak vb.)	İzin alınmadan çalışma	Tank çevresi	Yangın başlangıcı	Sıcak çalışma izin prosedürü	3	5	15
Elektrik arızası	Kısa devreler	Tesis içi kablo sistemleri	Yangın, elektrik kesintisi	Ex-proof ekipman ve periyodik bakım	3	5	15
Yanıcı malzeme birikimi	Temizlik yetersizliği	Tank çevresi	Yangının yayılması	Temizlik ve atık yönetimi programı	3	4	12
Sigara içilmesi	Yasağa uyulmaması	Tank sahası	Ani yangın	Saha içi mutlak sigara yasağı ve denetim	2	5	10
Yıldırım düşmesi	Doğal afet	Tank sahası	Patlama, büyük yangın	Yıldırımdan korunma sistemleri kurulması	2	5	10
Taşma ve sızıntı sonrası buhar birikimi	Dolum hataları	Tank çevresi	Yangın, patlama	Otomatik dolum kesme sistemleri	3	5	15
Tank çatlakları	Mekanik yorgunluk	Tank yapısı	Sızıntıdan dolayı yangın	Düzenli tank muayenesi	3	5	15
Aşırı sıcaklıklar	İklim koşulları	Tank yapısı	Buhar basıncı artışı ve yangın	Tank izolasyonu ve sıcaklık izleme	2	5	10
Yanıcı sıvı dökülmesi	Operasyon hatası	Dolum alanı	Yangın, çevre kirliliği	Dökülme bariyerleri ve absorbanlar	3	5	15
Yakıtlı araçların yakın çalışması	Kıvılcım veya sıcak yüzey	Tank sahası	Yangın	Araç erişim kontrolü	2	5	10
Vana veya bağlantı sızıntıları	Ekipman aşınması	Boru sistemleri	Buhar kaçışı, yangın riski	Periyodik sızıntı kontrolleri	3	5	15
Yanıcı gaz birikimi	Yetersiz havalandırma	Tank çevresi	Patlama, yangın	Gaz algılama sistemleri kurulması	3	5	15
Otopark alanında yangın	Araç arızası	Tank sahasına yakın park alanı	Yayılma riski	Otopark mesafe kuralları	2	5	10
Acil durum ekipmanlarının eksikliği	Denetim eksikliği	Tank sahası	Yangına geç müdahale	Yangın söndürme ekipmanlarının kontrolü	3	4	12
Tehlikeli atıkların uygunsuz depolanması	Eğitim eksikliği	Atık depolama alanı	Yangın çıkışı	Atık yönetim prosedürü	3	4	12
Yanıcı gaz algılayıcılarının arızası	Periyodik bakım yapılmaması	Gaz algılama sistemleri	Tehlikenin geç algılanması	Gaz algılayıcı bakım programı	3	5	15
Elektrik panolarında aşırı yüklenme	Yetersiz pano yönetimi	Elektrik sistemleri	Yangın	Yük dengelemesi ve koruma röleleri	3	5	15
Sıcak yüzeylere yanıcı madde teması	İhmal	Operasyon alanı	Yangın başlangıcı	Sıcaklık kontrol prosedürleri	3	5	15
Elektriksel topraklama hatası	Eksik montaj	Tüm saha	Kıvılcım ve yangın	Topraklama testleri yapılması	3	5	15
Yanıcı gazların tahliyesinde sorun	Tahliye sistem arızası	Tank üstü tahliye sistemleri	Patlama, yangın	Tahliye sistem bakımı	3	5	15
Eksik veya arızalı yangın dolapları	Bakım eksikliği	Yangın savunma sistemleri	Yangınla mücadelede yetersizlik	Yangın dolabı bakım planı	3	4	12
Köpük sisteminin çalışmaması	Test edilmemesi	Yangın savunma sistemleri	Yangının yayılması	Köpük sistem test programı	3	5	15
Acil durum kaçış yollarının kapalı olması	Düzensizlik, ihmal	Çalışan güvenliği	Panik ve yaralanmalar	Kaçış yolları kontrol prosedürü	2	5	10
Yangın alarm sisteminin arızalı olması	Elektriksel arıza	Tüm saha	Yangının geç algılanması	Alarm sistemi bakım prosedürü	3	5	15
Yanıcı madde depolarının uygunsuz yerleşimi	İhmal	Depolama alanları	Yangın riski artışı	Uygun depolama planı yapılması	3	5	15
Elektrik kablolarının yıpranması	Çevresel etkiler	Elektrik tesisatı	Kısa devre, yangın	Kablo yalıtım kontrolleri	3	5	15
Tank üstü bakımda sıcak kaynak yapılması	Uygunsuz çalışma izni	Tank üstü	Yangın, patlama	Sıcak iş izin prosedürü	3	5	15
Pompa motorlarının aşırı ısınması	Aşırı yüklenme	Dolum/boşaltım pompaları	Yangın	Motor sıcaklık sensörleri kullanımı	3	5	15
İSG talimatlarına uyulmaması	Bilinçsizlik	Tüm operasyonlar	Yangın riski	Sürekli eğitim ve denetim	3	4	12
Yangın tatbikatlarının eksik yapılması	Zaman eksikliği	Çalışanlar	Geç müdahale	Düzenli tatbikat planı	3	4	12
Yangına dayanıklı olmayan ekipman kullanımı	Yanlış malzeme seçimi	Elektrik ve mekanik sistemler	Yangın başlatma riski	Yangına dayanıklı ekipman kullanımı	3	5	15
Depolama alanlarının aşırı doluluğu	Lojistik hatası	Tank çevresi	Yangının hızla yayılması	Depolama kapasite limitleri uygulanması	3	5	15
Yanıcı olmayan maddelerin kontamine olması	Yanıcılarla karışım	Atık alanları	Yangın çıkışı	Atık yönetim prosedürü	3	4	12
Yangın söndürme sistemlerinin yetersiz kapasitesi	Yanlış kapasite seçimi	Yangın savunma sistemleri	Yangının kontrol edilememesi	Sistem kapasite hesaplamalarının revizyonu	3	5	15
Yanıcı gaz transferi sırasında sızıntı	Bağlantı hatası	Dolum/boşaltım hatları	Yangın, patlama	Otomatik sızıntı algılama sistemleri	3	5	15
Yanıcı madde konteynerlerinin yanlış etiketlenmesi	Bilgi eksikliği	Depolama sahası	Yanlış müdahale	Etiketleme prosedürleri uygulanması	3	4	12

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Pentan tankları, yüksek riskli yanıcı kimyasal maddelerin depolanmasında kullanılan stratejik tesislerdir. Bu çalışma kapsamında gerçekleştirilen yangın risk analizi, tehlikenin yalnızca kimyasal özelliklerde değil, aynı zamanda süreç bütünlüğü, insan davranışı ve sistem yetersizliklerinde de gizlendiğini açıkça ortaya koymuştur.

Pentanın düşük parlama noktası, buhar yoğunluğu ve havayla kolayca patlayıcı karışımlar oluşturabilme kapasitesi; en küçük ihmalin bile büyük çaplı yangın veya patlama ile sonuçlanabileceğini göstermektedir. Bu nedenle alınacak önlemlerin geçici değil, süreklilik arz eden bir güvenlik kültürü çerçevesinde yapılandırılması elzemdir.

Analiz sonucunda şu temel gerçekler öne çıkmıştır:

Erken tespit sistemleri (gaz dedektörleri, sıcaklık sensörleri) sadece varlık olarak değil, işlevsellik açısından da sürekli izlenmeli,
Yangınla mücadele sistemleri (köpük, inert gaz sistemleri, otomatik sprinkler) düzenli bakım ve tatbikatlarla aktif kalmalıdır,
İnsan hatasına dayalı yangın tetikleyicileri (statik elektrik, açık alev kullanımı, bilinçsiz temizlik faaliyetleri) özel prosedürlerle engellenmelidir,
Acil durum planları ve yangın senaryoları, güncel saha verileriyle sürekli test edilerek iyileştirilmelidir.

Yangın, çoğu zaman ilk birkaç saniyede kaderi belirler. Bu süre içinde çalışanın kararı, sistemin refleksi, dedektörün hassasiyeti ya da vana otomasyonunun gecikmesi her şeyin yönünü tayin eder. Bu gerçekler ışığında, yangını yalnızca söndürmeye değil, başlamadan önce durdurmaya odaklı bir bakış açısına ihtiyaç vardır.

Pentan Tankı Yangın Risk Analizinin nihai amacı; pentan tanklarıyla çalışan tüm paydaşlara önleyici yaklaşımı sistemleştiren, bilimsel verilere dayalı, sahaya uygulanabilir bir güvenlik perspektifi kazandırmaktır. Çünkü her önlenmiş yangın, yalnızca bir tankı değil; bir hayatı, bir çevreyi, bir üretimi, bir işletmeyi kurtarır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği21 Haziran 2025

5 Haziran 2025

Pentan Tankı HZ-21: Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin yirmi üçüncü Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı operasyonlarında yangın güvenliği ve tutuşma riski üzerine odaklanmaktadır.

Pentan, oldukça volatile ve patlayıcı bir kimyasal bileşen olup, herhangi bir kıvılcım, yüksek ısı ya da uygun olmayan koşullar altında yangın ve patlama riski taşıyan bir maddedir. Bu sebeple, pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi, hem çalışanların güvenliği hem de çevre sağlığı açısından kritik öneme sahiptir.

Yangın güvenliği, özellikle tehlikeli kimyasalların depolandığı tesislerde en yüksek önceliğe sahip olmalıdır. Olası bir yangın, yalnızca tesisin altyapısını tahrip etmekle kalmaz, aynı zamanda çevresel felaketlere, ciddi insan yaralanmalarına ve hatta can kayıplarına yol açabilir.

Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve tutuşma risklerini detaylı bir şekilde inceleyerek, bu tür olayların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması için gerekli güvenlik önlemlerini belirlemeyi hedeflemektedir. Ayrıca, yangın güvenliği konusunda alınması gereken önlemler, sadece tesisin iç yapısı ile sınırlı kalmamalı; yangın tatbikatları, acil durum ekipmanları ve sürekli izleme sistemleri gibi unsurlarla güçlendirilmelidir.

Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi, pentan tankı gibi yüksek riskli tesislerde yangın güvenliği sağlamak için gerekli olan tüm adımları ve stratejileri kapsamlı bir şekilde ele almaya çalıştım. Katkılarınız ile çok daha iyihale geleceğine eminim.

🔺 **HZ-21 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankı işletmesinde yangın güvenliği önlemlerinin yetersiz olması veya tutuşma risklerinin göz ardı edilmesi.

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Güvenliği Protokolü Var mı?

Evet:
- İşletme, yangın güvenliği protokollerini oluşturmuş ve bu protokoller tüm çalışanlara düzenli olarak eğitimle aktarılmaktadır.
  ✅ Sonuç: Yangın güvenliği için belirlenmiş adımlar ve protokoller çalışanlar tarafından bilinmekte, yangın anında etkili bir müdahale yapılmaktadır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın güvenliği protokollerinin varlığı ya da uygulanabilirliği yok.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Yangın Tespit ve Alarm Sistemleri Kurulmuş mu?
  - Evet:
    - Yangın tespiti için sensorlar, alarm sistemleri ve otomatik yangın söndürme sistemleri mevcuttur.
      ⚠️ Sonuç: Yangın riski anında tespit edilir ve erken müdahale sağlanır.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük
  - Hayır:
    - Yangın tespit sistemleri ve alarm sistemleri yok.
      ❌ Sonuç: Yangın riski geç tespit edilir, erken müdahale mümkün olmaz.
    - Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 3. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Ekipmanları Mevcut mu?

Evet:
- Yangın söndürme ekipmanları (örneğin, yangın söndürücüler, yangın tüpleri, su sistemleri) her alanda bulundurulmakta ve bakımları düzenli olarak yapılmaktadır.
  ✅ Sonuç: Yangın çıktığında hızlı ve etkin müdahale yapılabilir.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın söndürme ekipmanları eksik veya kullanılmaz durumda.
  ❌ Sonuç: Yangın söndürme müdahalesi yetersiz olabilir, yangın büyüyebilir.
- Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 4. Kontrol Noktası: Elektrik Sistemleri Güvenli mi?

Evet:
- Elektrik sistemleri yangın güvenliği göz önünde bulundurularak tasarlanmış ve düzenli olarak bakımları yapılmaktadır.
  ✅ Sonuç: Elektrik arızaları ve kısa devreler sonucu yangın riski düşük olur.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Elektrik sistemlerinde yangına neden olabilecek arızalar olabilir.
  🔸 5. Kontrol Noktası: Yüksek Isı ve Alev Üreten Cihazlar Güvenli mi?
  - Evet:
    - Yüksek ısı ve alev üreten cihazlar güvenli çalışma koşullarına uygun şekilde yerleştirilmiş ve izlenmektedir.
      ⚠️ Sonuç: Bu cihazlardan kaynaklanacak yangın riski minimize edilir.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük
  - Hayır:
    - Yüksek ısı ve alev üreten cihazlar güvenli olmayan şekilde kullanılmaktadır.
      ❌ Sonuç: Bu cihazlardan kaynaklanan bir kıvılcım veya aşırı ısınma yangına yol açabilir.
    - Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 6. Kontrol Noktası: Yangın Güvenliği Eğitimleri Veriliyor mu?

Evet:
- Çalışanlar düzenli olarak yangın güvenliği eğitimi almakta ve yangın tatbikatlarına katılmaktadır.
  ✅ Sonuç: Yangın anında çalışanlar ne yapacaklarını bilir, yangının büyümesi engellenebilir.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Çalışanlar yangın güvenliği eğitimine katılmıyor.
  ❌ Sonuç: Yangın anında çalışanlar doğru müdahaleyi yapamayabilir ve yangın daha büyük zararlara yol açabilir.
- Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryomuzun Özeti

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Yangın güvenliği protokolleri var, tespit ve alarm sistemleri mevcut, eğitim veriliyor	Düşük
2	Yangın güvenliği protokolleri yok, tespit sistemleri yok, eğitim eksik	Yüksek
3	Yangın güvenliği protokolleri var, söndürme ekipmanları eksik	Orta
4	Yangın güvenliği protokolleri yok, elektrik sistemi arızalı	Çok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Yangın güvenliği protokollerinin oluşturulması ve düzenli olarak tüm çalışanlara öğretilmesi, acil durumlarda yapılacak müdahalelerin etkili olmasını sağlar.
Yangın tespit ve alarm sistemlerinin kurulması, yangının çok erken bir aşamada tespit edilmesini sağlar, bu da yangının büyümesini engeller.
Yangın söndürme ekipmanlarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve çalışır durumda olması gerekmektedir. Yangın söndürücüler, su sistemleri gibi ekipmanların bakımları düzenli olarak yapılmalıdır.
Elektrik sistemlerinin güvenli hale getirilmesi ve olası arızaların önlenmesi için periyodik bakım yapılmalıdır. Yangın çıkartabilecek tüm elektriksel cihazlar kontrol edilmelidir.
Yüksek ısı ve alev üreten cihazların güvenli bir şekilde çalıştığından emin olunmalı ve yangın riski oluşturabilecek durumlar gözden geçirilmelidir.
Yangın güvenliği eğitimlerinin düzenli olarak verilmesi ve tatbikatların yapılması, çalışanların doğru bir şekilde eğitilmesini sağlar ve herhangi bir yangın durumunda paniği engeller.

Yangın güvenliği ve tutuşma riski, pentan tankı gibi yüksek risk taşıyan tesislerde kritik bir öneme sahiptir. Pentan gibi patlayıcı kimyasalların depolandığı tesislerde yangın, yalnızca maddi hasara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda çalışanlar ve çevre için büyük tehditler oluşturabilir.

Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi, yangın risklerini ve tutuşma olasılıklarını değerlendirerek, bu tür felaketlerin önlenmesi ve olumsuz etkilerinin minimize edilmesi için alınması gereken güvenlik önlemleri üzerinde özellikle durmuştur.

Yangın güvenliği yönetimi, yalnızca ekipmanlarla değil, aynı zamanda prosedürlerin, çalışan eğitimlerinin ve düzenli tatbikatların etkin bir şekilde uygulanmasıyla sağlanabilir. Yangına karşı duyarlılık artırılmalı, olası yangın senaryoları önceden simüle edilerek, her durumda hızlı ve etkili müdahale stratejileri oluşturulmalıdır.

Sonuç olarak, Yangın Güvenliği ve Tutuşma Riski Olay Ağacı Analizi, pentan tankı gibi tehlikeli kimyasalların depolandığı tesislerde yangın güvenliğini sağlamak için gerekli stratejileri ve prosedürleri sunarak, güvenli ve verimli bir çalışma ortamının oluşturulmasına yardımcı olmaktadır.

Yangın ve tutuşma risklerinin doğru bir şekilde yönetilmesi, tesisin hem güvenliğini hem de operasyonel sürekliliğini sağlayacak en önemli adımlardan biridir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği5 Haziran 2025

1 Haziran 2025

Pentan Tankı HZ-17: Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on dokuzuncusunda Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Petrokimya ve rafinaj tesislerinde kullanılan yanıcı kimyasal depolama sistemleri, yüksek risk profili taşıyan operasyonlardır. Bu tesislerdeki tank sistemleri, özellikle pentan gibi düşük parlama noktasına sahip hidrokarbonların depolandığı alanlarda, küçük bir ihmalin dahi felaketle sonuçlanabileceği karmaşık senaryoları barındırır.

Bu bağlamda, Pentan Tankı gibi kritik ekipmanların güvenli işletimi, sadece mühendislik kontrolleri ile değil, aynı zamanda personel güvenliği önlemleri ve etkin çalışan ikaz sistemleri ile desteklenmelidir.

Bu çalışmada, Pentan Tankın’da meydana gelebilecek potansiyel bir sızıntı ya da patlama senaryosunun, çalışan güvenliğini nasıl etkileyebileceği; uyarı sistemlerinin bu senaryolardaki rolü ve başarım yüzdeleri; Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis) yaklaşımı kullanarak değerlendirmeye çalıştım.

Böylece, sistemin risk kontrol kapasitesi ölçmüş, zafiyet alanları sayısal olarak modellenmiş oldum. Elde ettiğim sonuçlarla, sahada alınması gereken önleyici ve düzeltici tedbirler için veri temelli bir yol haritası sunmaya çalıştım. Katkı ve görüşleriniz ile çok daha iyi hale getirebileceğimize eminim.

HZ-17: Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği olay ağacı analizine geçiyorum:

🔺 **HZ-17 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Patlama veya yangın sonucu personelin güvenliğini sağlamak ve doğru bir şekilde tahliye edilmesini sağlamak için çalışan ikaz sistemlerinin etkinliği.

🔸 1. Kontrol Noktası: Personel Güvenliği İçin İkaz Sistemleri Var mı?

Evet:
- Çalışanları bilgilendirecek sesli ve görsel ikaz sistemleri mevcuttur.
  ✅ Sonuç: Çalışanlar yangın veya tehlike durumunda hemen bilgilendirilir, güvenli tahliye sağlanır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- İkaz sistemleri eksik veya yetersizdir.
  🔸 2. Kontrol Noktası: İkaz Sistemleri Düzenli Olarak Test Ediliyor mu?
  - Evet:
    - İkaz sistemlerinin düzenli olarak testleri yapılıyor ve bakımları sağlanıyor.
      ⚠️ Sonuç: Arızalar tespit edilip giderilir, ikaz sistemi her zaman çalışır durumda.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük
  - Hayır:
    - İkaz sistemlerinin bakımları yapılmıyor.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Çalışanlar Tahliye Eğitimine Katılıyor mu?
      - Evet:
        
        Çalışanlar, düzenli olarak tahliye eğitimi almakta ve tatbikatlar yapılmaktadır.
        ⚠️ Sonuç: Çalışanlar acil durumlarda etkili bir şekilde tahliye edilebilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Düşük
      - Hayır:
        
        Çalışanlar yeterli eğitim almadı.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Acil Durum Çıkış Yolları Açık mı ve Erişilebilir mi?
        
        Evet:
        
        Acil çıkış yolları her zaman açık ve erişilebilir.
        ⚠️ Sonuç: Acil durumda çalışanlar hızlıca tahliye edilebilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Düşük
        
        Hayır:
        
        Çıkış yolları engellenmiş veya tıkanmış.
        ❌ Sonuç: Tahliye işlemi gecikir veya engellenir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryo Özet Tablosu

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	İkaz sistemleri var, eğitimli çalışanlar, açık çıkış yolları	Düşük
2	İkaz sistemleri eksik, eğitim yetersiz, çıkış yolları engellenmiş	Çok Yüksek
3	İkaz sistemleri var, eğitimli çalışanlar, fakat çıkış yolları tıkalı	Yüksek
4	İkaz sistemleri eksik, çıkış yolları engellenmiş, eğitim yok	Çok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

İkaz sistemleri (sesli ve görsel) düzenli olarak kurulmalı ve her iki sistem de her türlü acil durumda etkin bir şekilde çalışmalıdır.
İkaz sistemlerinin düzenli bakımları yapılmalı ve periyodik testler gerçekleştirilmeli, her türlü arıza hemen giderilmelidir.
Acil durum tahliye tatbikatları düzenli olarak yapılmalı ve çalışanların bu tatbikatlara katılımı sağlanmalıdır.
Eğitimler; yangın, patlama, kimyasal sızıntı gibi acil durumlar için çalışanlara, her senaryo için nasıl hareket etmeleri gerektiği konusunda bilgi verilmeli, tatbikatlarla pekiştirilmelidir.
Acil çıkış yolları her zaman açık tutulmalı ve hiçbir şekilde engellenmemelidir. Çıkış yolları, acil durumlara uygun şekilde işaretlenmeli ve bu işaretler net bir şekilde görünür olmalıdır.
Personel güvenliği için, yapay zeka destekli alarm ve ikaz sistemleri kullanılarak her türlü tehlike, çalışanların daha hızlı uyarılmasını sağlayacak şekilde yönetilmelidir.

Pentan Tankı’na özgü yaptığım, Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği Olay Ağacı Analizinde, yüksek tehlike içeren kimyasal depolama sistemlerinde personel güvenliğinin, sadece donanımsal önlemlerle değil, insan-makine etkileşimini esas alan ikaz sistemleriyle ne derece bütünleşik bir yapıda ele alınması gerektiğini açık biçimde ortaya koymayı hedefledim.

İkaz sisteminin zamanında ve doğru çalışması, personelin tehlikeyi fark edip güvenli tahliye sürecine geçebilmesi için kritik bir faktördür.

Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği Olay Ağacı Analizi göstermektedir ki; çalışan ikaz sistemlerinin fonksiyonel güvenilirliği, alarm eşiklerinin optimize edilmesi, periyodik testler ve personel eğitimleri ile desteklenmediği sürece, teknik sistemlerin tasarım güvenliği tek başına yeterli değildir.

Personel Güvenliği ve Çalışan İkaz Sistemlerinin Etkinliği Olay Ağacı Analizi bu açıdan, sadece kaza sonrası değerlendirme değil, önleyici mühendislik ve İSG stratejilerinin geliştirilmesinde güçlü bir araç olarak kullanılmalıdır.

Pentan gibi yüksek uçuculuğa sahip maddelerle çalışan personelin güvenliği, sadece bireysel sorumluluk değil, aynı zamanda organizasyonel güvenlik kültürünün ve sistem mühendisliğinin ortak sorumluluğudur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği1 Haziran 2025

31 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-16: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on sekizincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı tesislerinde meydana gelebilecek yangın ve patlama olaylarının ardından oluşabilecek ikincil hasar risklerini incelemeyi amaçladım.

Kimyasal ve patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda yangın ve patlama, ilk aşamada doğrudan fiziksel zararlar yaratabilir. Ancak, olay sonrası oluşan ikincil hasarlar, çoğunlukla daha geniş çaplı olumsuz etkiler yaratır ve bu tür tesislerin operasyonel sürekliliğini ciddi şekilde tehdit edebilir.

İkincil hasarlar, yangın sonrası patlama, kimyasal sızıntılar, toksik gaz salınımları ve çevresel kirlenme gibi unsurları içerebilir. Bu tür etkiler, hem çalışanların güvenliğini tehdit eder hem de çevreye zarar verebilir.

Yangın ve patlamaların ardından oluşan ikincil hasarların yönetilmesi, kriz yönetimi sürecinin kritik bir parçasıdır. Bu, sadece olayın erken dönemde etkili bir şekilde kontrol edilmesiyle değil, aynı zamanda uzun vadeli çevresel ve operasyonel etkilerin yönetilmesiyle de ilgilidir.

İkincil hasar risklerinin belirlenmesi, bu risklerin en aza indirgenmesi için stratejilerin geliştirilmesi, yalnızca tesisin güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yasal ve çevresel uyum gerekliliklerini yerine getirmeyi de temin eder.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama sonrasında ortaya çıkabilecek ikincil hasar risklerinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi için gerekli araçları sağlayacaktır. Bu değerlendirmeler, ilgili risklerin doğru bir şekilde tanımlanması ve bu risklere karşı alınacak önlemlerin optimize edilmesi için hayati önem taşır.

HZ-16: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski olay ağacı analizine geçiyorum:

🔺 **HZ-16 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankındaki patlama veya yangın sonucu meydana gelen ikincil hasar riski, yapısal zararlar, çevresel etkiler ve ekipman arızaları gibi faktörler nedeniyle büyür.

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Sistemi Çalışır Durumda mı?

Evet:
- Yangın söndürme sistemleri, sprinklerler ve yangın söndürücüler düzgün çalışıyor ve aktif durumda.
  ✅ Sonuç: Yangın hızla kontrol altına alınır, ikincil hasar riski azalır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın söndürme sistemlerinde arıza veya eksiklik var.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Yangın İzolasyonu ve Bariyerler Var mı?
  - Evet:
    - Yangın öncesinde yangının yayılmasını engelleyecek izolasyon bariyerleri var.
      ⚠️ Sonuç: Yangının çevreye yayılma olasılığı azalır.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Yangın bölgeyi hızla sarar, çevreye yayılma riski yüksek.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Elektriksel Tesisat ve Güç Kesintisi Durumu Yönetiliyor mu?
      - Evet:
        
        Elektriksel tesisat güvenli ve güç kesintisi durumunda devreye giren otomatik sistemler var.
        ⚠️ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel yangın riski azalır.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Elektriksel sistemlerin güvenliği sağlanmamış, elektrik kesintisi yönetilemiyor.
        ❌ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel tehlikeler ve ikincil yangın riski artar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 4. Kontrol Noktası: Sızıntı ve Kimyasal Etkileşim Riskleri Yönetiliyor mu?

Evet:
- Yangın sonrası sızıntılar, kimyasal etkileşimler ve zehirli gazların yayılma riski kontrol altında.
  ⚠️ Sonuç: Kimyasal etkileşimler minimize edilir, çevre kirliliği azaltılır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın sonrası kimyasal sızıntı ve zehirli gaz salınımı riski yönetilemiyor.
  ❌ Sonuç: Kimyasal buharlar ve zehirli gazlar çevreyi kirletir, insan sağlığını tehdit eder.
- Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryomuzun Özet Tablosu

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Yangın söndürme sistemleri aktif, izolasyon ve elektriksel sistemler yönetiliyor	Düşük
2	Yangın söndürme sistemi yok, izolasyon yok, elektriksel sistem arızalı	Çok Yüksek
3	Yangın söndürme var, fakat sızıntı ve kimyasal etkileşimler kontrol edilmiyor	Çok Yüksek
4	Tüm sistemler etkin, kimyasal etkileşimler izleniyor, elektrik kesintisi yok	Düşük

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Yangın söndürme sistemleri düzenli olarak test edilmeli ve periyodik bakımları yapılmalıdır. Herhangi bir aksaklık durumunda yedek sistemler devreye girmelidir.
Yangın izolasyonu bariyerleri yerleştirilmeli, yangının yayılmasını önleyecek yanmaz malzemeler kullanılmalıdır.
Elektriksel tesisat güvenliği sağlanmalı, yangın durumunda güvenli bir şekilde kesilebilen otomatik devre kesiciler kullanılmalıdır.
Kimyasal sızıntılar için erken uyarı sistemleri kurulmalı, yangın sırasında kimyasal etkileşimleri kontrol altına alacak güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Sızıntı kontrol ekipmanları, gaz dedektörleri ve koruyucu ekipmanlar kullanılarak çevreye yayılacak tehlikeler önlenmelidir.
Yangın sonrası çevreyi kirletebilecek maddeler konusunda hazırlıklı olunmalı ve acil müdahale planları oluşturulmalıdır.

Pentan tankı gibi yüksek riskli tesislerde yangın ve patlama sonrası ikincil hasar riski, yalnızca fiziksel zararlarla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda çevresel, hukuki ve operasyonel açılardan da ciddi sonuçlar doğurabilir.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama olaylarının ardından ortaya çıkabilecek ikincil hasarları en aza indirmek için gerekli strateji ve önlemleri belirleyecektir.

İkincil hasar riski yönetimi, etkin bir yangın güvenliği altyapısı, hızlı müdahale süreçleri, doğru acil durum planlaması ve sürekli eğitimlerle mümkün olacaktır.

Buna ek olarak, tesisin içinde bulunduğu çevreyi korumak, iş sağlığı ve güvenliği standartlarını sağlamak, ve tesisin faaliyetlerine devam edebilmesini temin etmek adına risklerin doğru bir şekilde izlenmesi ve yönetilmesi önemlidir.

Düzenli denetimler ve simülasyonlar, potansiyel ikincil hasarları önceden tespit etmek ve hızlıca müdahale edebilmek için kritik unsurlardır.

Sonuç olarak, Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizinde, yangın ve patlama sonrası ikincil hasar risklerinin etkin bir şekilde yönetilmesi ve minimize edilmesi için alınması gereken tüm önlemleri kapsamlı bir şekilde ortaya koymayı amaçladım.

Hem tesis güvenliğini sağlamak hem de çevresel etkileri minimize etmek adına, bu analizden çıkarılacak dersler, Pentan Tankı operasyonlarının sürdürülebilirliğine büyük katkı sağlayacaktır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği31 Mayıs 2025

29 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-14: Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on altıncısında Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı tesislerinde boru tesisatında darbe veya çarpma nedeniyle oluşabilecek sızıntı ve yangın riski üzerine odaklanmaktadır.

Kimyasal ve patlayıcı maddelerin taşınması sırasında kullanılan boru hatları, işletmenin kritik altyapı unsurlarından biridir. Ancak, boru tesisatında meydana gelebilecek fiziksel darbe veya çarpmalar, boruların yapısal bütünlüğünü zayıflatabilir ve bunun sonucunda sızıntılar meydana gelebilir.

Kimyasal sızıntılar, özellikle uçucu ve yanıcı maddelerin taşındığı sistemlerde, yangın ve patlama risklerini doğurur.

Boru tesisatına darbe veya çarpma, dışsal etkenler (örneğin, ekipman çarpması, forklift kazaları) veya içsel faktörler (örneğin, sistemdeki basınç dalgalanmaları, malzeme yorgunluğu) sonucu oluşabilir. Bu tür olaylar, yalnızca doğrudan boru hatlarında zarar yaratmakla kalmaz, aynı zamanda daha geniş çaplı güvenlik tehditleri oluşturabilir.

Sızıntılar, patlamalar, yangınlar ve çevresel kirlenmeler gibi sonuçlara yol açabilir. Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, boru tesisatındaki darbe veya çarpmaların ardından oluşabilecek sızıntı ve yangın risklerini detaylı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır.

🔺 **HZ-14 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Boru sistemine dışsal bir darbe veya çarpma sonucu meydana gelen mekanik hasar ve ardından sızıntı oluşması.

🔸 1. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Koruyucu Kapaklar ve Bariyerler Var mı?

Evet:
- Boru hatları uygun şekilde koruma kapakları veya bariyerlerle korunmuş.
  ✅ Sonuç: Dışsal darbe riski azaltılmış.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Koruyucu tedbirler yok.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Boru Tesisatının Konumu ve Erişilebilirliği Kontrol Edildi mi?
  - Evet:
    - Borular, darbe riski oluşturabilecek bölgelerden uzak.
      ⚠️ Sonuç: Dışsal etkiler minimize edilmiş.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Boru hattı, darbe alabilecek bölgelerde konumlandırılmış.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Tasarımı ve Malzeme Seçimi Uygun mu?
      - Evet:
        
        Yüksek dayanımlı malzemeler, koruyucu katmanlar kullanılmış.
        ⚠️ Sonuç: Çarpma sonucu boru hasarı olasılığı azaltılmış.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Yetersiz malzeme, tasarım hataları mevcut.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Boru Sisteminde İzleme ve Erken Uyarı Sistemi Var mı?
        
        Evet:
        
        Basınç sensörleri, sızıntı dedektörleri ve alarm sistemleri mevcut.
        ⚠️ Sonuç: Hasar hemen tespit edilip müdahale edilebilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Düşük
        
        Hayır:
        
        Hiçbir izleme sistemi yok.
        ❌ Sonuç: Boru hattındaki hasar fark edilmeden devam edilebilir, sızıntı artar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryonun Özeti

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Boru hatları korunaklı, tasarım iyi, izleme sistemleri aktif	Düşük
2	Koruma yok, ancak borular darbe alabilecek bölgeden uzak	Orta
3	Boru hatları zayıf tasarlanmış, koruma yok	Yüksek
4	Boru hattı izlenmiyor ve darbe sonucu hasar oluşuyor	Çok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Boru hatları dışsal darbe riski taşıyan bölgelere yerleştirilmemeli, koruyucu bariyerler veya çarpma engelleyiciler kullanılmalı.
Tesisat boyunca yüksek dayanımlı, koruyucu malzemeler seçilmeli ve izolasyon katmanları uygulanmalıdır.
Boru hatları düzenli olarak basınç testi ve görsel denetim ile izlenmeli; olası çatlama veya sızıntılar erken aşamada tespit edilmelidir.
Sızıntı dedektörleri, alarm sistemleri ve basınç sensörleri kurulmalı, anormal bir durumda hızlı müdahale sağlanmalıdır.
Boru hattı üzerinde görsel işaretlemeler yapılarak, potansiyel darbe noktaları net bir şekilde belirlenmeli.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

🧩 🧩 🧩

Pentan Tankı tesislerinde boru tesisatında darbe veya çarpma kaynaklı sızıntı ve yangın riski, yalnızca tesisin güvenliği açısından değil, aynı zamanda çevreye ve çalışan sağlığına yönelik büyük tehditler yaratabilir.

Boru hatlarında meydana gelen darbe veya çarpmalar, sistemin güvenliğini ciddi şekilde zayıflatabilir, kimyasal maddelerin sızmasına, yangın ve patlamalara yol açabilir. Bu tür durumlar, doğru tespit edilmez ve yönetilmezse, büyük çaplı kazalara neden olabilir.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizinde, darbe veya çarpma sonucu meydana gelen sızıntıların önceden tespit edilmesi, etkilerinin en aza indirilmesi ve yangın risklerinin önlenmesi için gerekli güvenlik önlemlerini sundum.

Etkin bir risk yönetimi, boru tesisatının düzenli bakımı, sistemdeki basınç değişimlerinin izlenmesi ve acil durum müdahale prosedürlerinin sürekli olarak güncellenmesi ile sağlanabilir. Boru tesisatlarının tasarımı, yerleştirilmesi ve işletme koşullarının düzenli olarak gözden geçirilmesi, bu tür risklerin minimize edilmesinde kritik bir rol oynamaktadır.

Sonuç olarak, boru tesisatındaki darbe veya çarpmalar nedeniyle oluşabilecek sızıntı ve yangın riskleri, doğru mühendislik çözümleri, sürekli bakım ve izleme ile etkin bir şekilde yönetilebilir.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı gibi tesislerde bu tür tehlikelerin önlenmesi ve güvenli operasyonların sürdürülmesi için gerekli önlemleri belirlemektedir.

Olası bir kazanın önlenmesi, sadece tesisin güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çevre ve iş sağlığı güvenliği açısından da önemli bir adımdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği29 Mayıs 2025

25 Mayıs 2025

Yangın Dolabı İçeriği Gereklilik mi, Şarta Bağlı mı?

Saygıdeğer İşletme Yöneticileri ve Değerli İş Güvenliği Uzmanları,

Mizansen de olsa; karşılıklı görüşlerin taraflarca dile getirildiği, özlediğimiz tartışma-saygı kültürünü sergilemeye de çalıştığım, sonucunda hem ortak bir noktada uzlaşı lle sonuçlandırmayı hem de yakın zamanda hizmet verdiğimiz firmalarımızdan birinde yaşadığımız farklı bakış açılarını sizlerin muhakemelerinize sunmayı hedeflediğim yazının yararlı olmasını umut ediyorum.

Yangın, saniyeler içinde felakete dönüşebilecek bir risktir. Bu riski yönetmek, yalnızca yangın tüpü ve alarm sistemleriyle sınırlı kalmayıp, işyerinin her bir noktasında alınacak önleyici tedbirlerle mümkündür. Yangın dolaplarının içeriği de bu zincirin önemli halkalarından biridir.

Okumakta olduğunuzu bu yazıyı, yangın dolaplarında bulunması gereken ekipmanlar konusundaki iki temel yaklaşımı —“her dolapta tam donanım” ve “risk esaslı içerik planlaması”— teknik, mevzuat temelli ve örnek olaylar ışığında derinlemesine ele almaya çalışarak, moderatör yönetiminde iki farklı görüşün tartışması formatında sunmaya. çalışacağım

Amacım; güvenliğin en üst düzeyde sağlanması için yalnızca mevzuatla sınırlı kalmadan, sahadan gelen verileri de dikkate alarak akılcı, sürdürülebilir ve etkin çözümler üretmektir.

Bu yazımın, iş sağlığı ve güvenliği kültürünü geliştirme yolculuğunda siz değerli uzman ve yöneticilere katkı sunmasını umuyor, yangına karşı hazırlıkta “önce insan, önce yaşam” ilkesini rehber edinmenizi temenni ediyoruz.

Saygılarımla,
Dr Mustafa KEBAT

Moderatör Mustafa KEBAT Açılış Konuşması

Hoş geldiniz saygıdeğer katılımcılar. Bugünkü oturumumuzun konusu: “Yangın dolaplarının içeriği nasıl olmalı? Her dolapta tam ekipman mı olmalı, yoksa riske ve şartlara göre mi belirlenmeli?”

İki değerli konuğumuz bu tartışmada bizlere rehberlik edecek:

Sayın. Ali TAMOLMALI, İş Güvenliği Uzmanı ve Afet Acil Durum Koordinatörü
Sayın. Nilüfer COŞAR, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Yangın Eğitmeni

I. Görüş: “Her Yangın Dolabında Tam Ekipman Olmalı” – Ali TAMOLMALI

Ali TAMOLMALI:
Teşekkür ederim. Benim durduğum nokta net: Her yangın dolabında temel müdahale ekipmanlarının tam olması gerekir. Bu sadece teknik bir gereklilik değil, aynı zamanda insan hayatına doğrudan dokunan bir etik sorumluluktur.

Bugün yangın dolaplarında genellikle sadece hortum ve nozullar bulunduruluyor. Ancak bir yangın anında müdahale edecek kişinin o dolapta yangın elbisesi, baret, eldiven, yangın battaniyesi, duman maskesi, mümkünse portatif oksijen tüpü, el feneri, düdük gibi ekipmanlara da ihtiyacı vardır.

II. Görüş: “Şartlara Göre Belirlenmeli” – Nilüfer COŞAR

Nilüfer COŞAR:
Ben bu yaklaşımı anlayışla karşılasam da, mevzuat ve risk yönetimi açısından daha bütüncül bakmak gerektiğini düşünüyorum. Tüm yangın dolaplarının içeriğini standart hale getirmek, özellikle düşük riskli yerlerde maliyet ve karmaşa doğurabilir. Yangın yönetmeliği zaten neyin nerede olması gerektiğini tarif eder.

Örneğin, “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” madde 97’de açıkça “yangın söndürme sistemlerinin bina kullanım amacına, yüküne, risk sınıfına göre belirleneceği“ vurgulanır. Tüm dolaplara aynı ekipmanı koymak yerine, risk analizi sonuçlarına göre farklı seviyelerde donanım sağlamak daha etkili olur.

Teknik Temelli Sorgulama

Ali TAMOLMALI:
Peki Nilüfer Hanım, yangın ilk 90 saniyede kontrol altına alınmazsa ölümcül duman yoğunluğu ve sıcaklıkla müdahale imkânı kalmaz. Yangın sırasında olay yerine ilk ulaşan, genellikle eğitimli olmayan bir personel oluyor. O kişinin yangın hortumunu takacak zamanı bile zor buluyor.

Peki ya duman yoğunluğu yüksekse?

Yangın battaniyesi ya da solunum maskesi olmadan bu kişiyi o noktaya göndermek ne kadar etik?

Nilüfer COŞAR:
Bu doğru. Ancak bir dolaba maske, tüp, battaniye gibi malzemeleri koymak onları işlevsel hale getirmiyor. O maskenin filtresi 5 yılda bir değişmeli. Tüpün doluluk oranı düzenli denetlenmeli. Yangın elbiseleri uygun şekilde saklanmazsa nemden etkilenip işlevini kaybedebilir. Sıkı bir bakım protokolü uygulanmazsa bu malzemeler hem işe yaramaz hale gelir hem de güvenli olduğu sanılan tehlikeli bir ortam yaratır.

Mevzuat Referansları

Ali TAMOLMALI:
Ben yine de şuna vurgu yapmak istiyorum: Mevzuatlar bir çerçeve sunar ama uygulamada daha ileriye gitmek mümkündür. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu madde 4 der ki: “İşveren, risklerden korunma ilkelerine uygun olarak her türlü önlemi almak zorundadır.” Bir çalışanın dumanlı ortama girerken sadece hortumla müdahale etmesini beklemek, bu hükmü karşılamaz.

Nilüfer COŞAR:
Ama 6331 sayılı kanun da “makul önlem” der. Örneğin, yüksek katlı otellerde yangın dolaplarının içinde solunum cihazı olabilir. Ancak bir otoparkta ya da bir depo koridorunda bu tür ekipmanlara her dolapta yer vermek uygulamada sürdürülebilir değil. Ayrıca, yangına ilk müdahale ekipleri zaten baretli, eldivenli ve gaz maskeli olarak hazır beklemelidir.

Örnek Olay – Tuzla Tersaneleri Vakası

Ali TAMOLMALI:
İzin verirseniz bir örnek vereyim. 2016’da Tuzla tersaneler bölgesinde bir kabin yangını yaşandı. Yangın anında 3 işçi ilk müdahale için yangın dolabına koştu. Hortum vardı, ama yoğun dumandan dolayı içeri giremediler. Solunum maskesi yoktu, sadece biri cebinde kişisel maskeyle müdahale edebildi. O yangın 11 dakikada büyüdü. Eğer her dolapta temel maske ve battaniye olsaydı, belki ilk müdahale daha etkin olurdu.

Nilüfer COŞAR:
Haklısınız ama o örnek “riskli alan” sınıfında. Orada istasyon tipi yangın dolabı kurulmalıydı. “Yangın dolabı içeriği tek tip olmalı” dediğinizde, aynı sistemi bir AVM’nin tuvalet katındaki dolaba da uygulamış oluyorsunuz. Bu ise kaynak israfı yaratır ve yanlış alarm durumlarında müdahale eden kişinin anlamadığı ekipmanlarla karşılaşması riskini doğurur.

Eğitim ve Denetim Açısından Tartışma

Ali TAMOLMALI:
Amaç caydırıcılık değil, hazırlıklı olmak. Ekipman varsa, eğitim verilir. Bir okulda bile yangın tatbikatı yapılırken öğrenciler yangın battaniyesiyle eğitiliyor. O zaman neden her dolapta bu ekipman olmasın? Ayrıca düzenli eğitim ve tatbikat şart. Yangın anında herkesin ilk 30 saniyedeki kararları hayati olur.

Nilüfer COŞAR:
İşte tam da bu yüzden yangına ilk müdahale ekiplerinin özel dolapları olmalı. Genel yangın dolaplarında temel müdahale araçları yeterlidir. Herkesin profesyonel bir itfaiyeci gibi davranmasını bekleyemeyiz. Eğitim verilir, lakin fazla malzeme kafa karıştırabilir. Bir ofis çalışanına oksijen tüpü verip “Yangına git” diyemezsiniz.

Karşılıklı Soru-Cevap

Ali TAMOLMALI:
O zaman size sorayım: Bir fabrikada 3 vardiya çalışanı var. Gece vardiyasında sadece 8 kişi görevde. Yangın çıktığında, tek yangın dolabında hortum ve musluk var. Duman artıyor. O 8 kişiden biri müdahale etmek zorunda. Elinde maske ya da battaniye yoksa ne olacak?

Nilüfer COŞAR:
O fabrikada “gece acil eylem planı” hazırlanmalıydı. Dolapta battaniye olsun diye değil, o saatlerde görevli bir yangın ekibi bulunsun diye. Sistem kişiler üzerine değil, organizasyon üzerine kurulmalı. Ayrıca sadece maskeyi koymak yeterli değil. Onu kullanmayı da öğretmek gerek. Bu da her kurumda uygulanamaz.

Uzlaşı Noktası Arayışı

Moderatör Mustafa KEBAT:
İki görüş de oldukça güçlü argümanlar sundu. Bir uzlaşı noktası – ortak bir karar belirleyebilir miyiz?

Ali TAMOLMALI:
Benim önerim şu: Yangın dolapları 3 seviyede sınıflandırılsın.

Temel Tip – Hortum, lans, nozül
Genişletilmiş Tip – + Yangın battaniyesi, maske
İleri Tip – + Solunum tüpü, yangın elbisesi, baret, gözlük

Bu sınıflama, risk analizine göre belirlensin.

Nilüfer COŞAR
Görüşmenin başında da savunduğum noktadayız ”Yangın dolapları 3 seviyede sınıflandırılsın” önerinizi destekliyorum. Ve ayrıca her yangın dolabına her şeyi koymak yerine, “yangına müdahale alanı” veya “istasyon” mantığıyla planlama yapılmasının yanısıra eğitimin de zorunlu olması gerektiğini eklemek istiyorum. Ekipman kadar bilgili insan da önemli.

Sonuç

Yangın dolaplarının içeriği konusundaki bu tartışma, aslında iş güvenliği kültürünün temel bir prensibini gösteriyor: “Yalnızca ekipman değil, sistem önemlidir.”

Her dolaba her şeyi koymak ideal olabilir lakin sürdürülebilir olmadığı giibi işlevsizdir de. Öte yandan dengeler iyi sağlanmalıdır. Gereksiz tasarruf uğruna insan hayatı riske atılamaz.

Önerilen Yaklaşım:

Risk analizine göre yangın dolabı içeriği seviyelendirilmeli.
Ekipmanlar düzenli olarak denetlenmeli ve bakım görmeli.
Tüm çalışanlar belirli periyotlarla tatbikat ve eğitimlerle hazırlanmalı.
İleri düzey dolaplar, yangın yükü ve erişim mesafesi yüksek bölgelerde zorunlu tutulmalı.

🧯 🧯 🧯

Yangın, birkaç dakika içinde bir binayı yok edebilir. Ama iyi organize edilmiş bir dolap, iyi eğitilmiş bir personel ve doğru zamanlama, bu senaryoyu bir başarı öyküsüne çevirebilir.

En iyi ekipman, doğru yerde, doğru zamanda ve doğru kişiyle buluştuğunda hayat kurtarır.

Kapanış

İşyerlerinde yangın güvenliği, yalnızca yasal zorunluluklar çerçevesinde ele alınmamalıdır. Her dolabın içinde neyin bulunacağı, sahadaki gerçeklik ve risk analiziyle şekillenmelidir. Ancak bu kararlar alınırken bir an için bile olsa “bir çalışanın hayatı” akıldan çıkarılmamalıdır.

Bu yazıda tartışılan iki yaklaşım da önemli açılımlar sunmaktadır: Her dolapta tam donanım bulunması savı, insan hayatını ön planda tutarken; şartlara göre belirleme yaklaşımı, sistemin sürdürülebilirliğine işaret etmektedir. Gerçek çözüm, bu iki uç arasında risk temelli, kaynak verimliliği yüksek ve eğitimle desteklenmiş bir yapı kurmaktır.

Unutulmamalıdır ki; bir yangın dolabının içinde sadece hortum değil, bazen hayat kurtaracak küçük bir maske ya da battaniye olabilir. Ancak her şeyden önce, o dolaba uzanacak elin, neyle karşılaşacağını ve nasıl müdahale edeceğini biliyor olması gerekir.

Bu metni rehber edinerek atacağınız her adım, hem çalışanlarınızın hem de işletmenizin geleceği için güçlü birer güvenlik yatırımı olacağına inanıyorum.

Güvenli yarınlar için birlikte çalışmaya devam edelim.

Saygılarımla,
Dr Mustafa KEBAT

Aşağıdaki bölümü, yangın dolaplarının içeriğine dair teknik, mevzuat içeriğini topluca bulabilmeniz için derledim.

Yararlı olmasını dilerim

🔥 🔥 🔥

Yangın Dolaplarının İçeriği

Yangın dolapları, binalarda yangına ilk müdahale amacıyla kullanılan ve genellikle duvar içine veya yüzeyine monte edilen sabit yangın söndürme tertibatlarıdır. İçeriğinde aşağıdaki temel bileşenler bulunur:

✅ 1. Yangın Hortumu

Tip: Yassı hortum veya kauçuk hortum (yarı sert)
Uzunluk: Genellikle 20 m – 30 m arası
Çap: 1” (25 mm) veya 1½” (38 mm)
Bağlantı Uçları: DIN veya BS tip rekorlu (nozul bağlantısına uygun)

✅ 2. Lans (Nozul)

Ayarlanabilir su çıkışı (jet/sis/kapalı)
Debi kontrolü yapılabilir
Genellikle pirinç ya da paslanmaz çelik malzemeden

✅ 3. Hortum Makarası veya Tamburu

Hortumun düzgün sarılmasını ve hızla açılmasını sağlar
Otomatik geri sarma mekanizması opsiyoneldir

✅ 4. Su Alma Vanası

1” ya da 2½” çapa sahip olabilir
Genellikle küresel vana veya düz tip vana

✅ 5. Basınç Göstergesi (Manometre)

Sistem basıncını gösterir (özellikle kuru sistemlerde önerilir)

✅ 6. Talimat Levhası ve Kullanım Şeması

Kullanım yönergeleri
Yangın anında aranacak telefon numaraları

✅ 7. (Opsiyonel) Yangın Tüpü

Kimi yangın dolaplarının içine kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü eklenebilir (bina risk analizine göre)

📘 📘 📘

Türk Mevzuatında Yangın Dolaplarını Belirleyen Yönetmelikler

1. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY).

Resmî Gazete Tarihi: 19 Aralık 2007
Son Değişiklik: 21 Haziran 2023
Bağlayıcılığı: Zorunludur (Tüm bina ve tesislerde geçerlidir)

🔹 İlgili Maddeler:

Madde 96 – Yangın dolapları: Her yapı sınıfı için uygun çapta, uzunlukta ve basınçta yangın hortumu içeren sabit sistemlerin kurulması gerekir.
Madde 97 – Yangın hortum sistemleri: Hortumlar 1 veya 2 kişi tarafından kullanılabilecek şekilde ve en fazla 30 metre uzunlukta olmalıdır.
Madde 129 – İlk müdahale ekipmanı: Yangın dolapları, yangın tüpleri ve yangın vanaları gibi donanımların erişilebilir, açık ve bakımlı olması zorunludur.

Yorum:
BYKHY, temel yangın söndürme donanımını tanımlar. Ancak kişisel yangın koruyucu ekipmanların (KKD) bulundurulması, özel risklere göre belirlenir.

2. TS EN 671 Serisi – Yangın Dolabı Standardı (TSE Tarafından Yayımlanmıştır)

Bu standartlar, yangın dolaplarının tasarımı, üretimi, testi ve kullanımı hakkında teknik kriterler sunar.

TS EN 671-1: Yarı sert hortumlu yangın dolapları
TS EN 671-2: Yassı hortumlu yangın dolapları
TS EN 671-3: Periyodik kontrol ve bakım kuralları

3. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği

Dayanak: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
İlgili: Yangınla mücadele ekipmanlarının periyodik kontrolü zorunludur.

4. Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik (2013)

Madde 11 – Acil Durum Ekipleri ve Donanımları:

🔍 🔍 🔍

Yangın Dolaplarının Kontrol ve Denetim Sıklığı

Bakım Aralığı: TS EN 671-3’e göre 6 ayda bir bakım yapılmalı
Basınç testi ve hortum kontrolü: Yılda en az 1 kez
İlgili kişi/kurum: İşyeri sağlık ve güvenlik birimi veya yetkili yangın güvenliği firması

Solunum maskesi, alev geciktirici elbise, yangın battaniyesi gibi ekipmanların, özellikle kapalı alan, yüksek ısı, duman bulunan yerlerde müdahale edecek kişiler için hazır bulundurulması istenir.

TS EN 469 – İtfaiyeci Koruyucu Elbiseleri Standardı

Bu standarda göre, yangına doğrudan müdahale edecek görevli ekiplerde olması gereken temel kişisel donanım:

Isıya dayanıklı yangın elbisesi
Baret, eldiven, gözlük
Solunum cihazı (SCBA), duman maskesi
Oksijen tüpü (solunabilir ortamın olmadığı yerlerde)

Tesisin Kendi Acil Durum Planları ve Risk Analizleri

Her tesisin hazırlamakla yükümlü olduğu Acil Durum Planları, yangın risk analizleri, ve KKD değerlendirmeleri doğrultusunda, yangın dolapları dışında “Yangın Güvenlik Noktaları”, “Acil Müdahale İstasyonları” veya “KKD dolapları” kurulması gerekebilir.

📌 📌 📌

Sonuç ve Uygulama Önerisi

Malzeme	Yangın Dolabında Zorunlu mu?	Hangi Mevzuata Göre?
Yangın hortumu, nozul, vana	✅ Evet	BYKHY Madde 96, TS EN 671-1/2
Yangın tüpü	⚠️ Opsiyonel	BYKHY’ye göre bina riskine göre eklenebilir
Yangın battaniyesi	⚠️ Risk bazlı	Acil Durum Yönetmeliği / Risk analizi çıktısına göre
Solunum maskesi, SCBA	❌ Dolapta değil, KKD istasyonunda	Acil Durumlar Yön. Madde 11, EN 136-EN 137
Oksijen tüpü	❌ Yalnızca kapalı-yoğun dumanlı ortamlarda	KKD yönetmeliği + özel görevli ekip şartı
İtfaiyeci elbisesi (EN 469)	❌ Genel dolapta değil	TS EN 469 + Acil Müdahale Ekibi donanımı

🔧 🔧 🔧

Öneriler

Yangın dolapları, temel müdahale için hortum, lans ve vanayı içermelidir. Ancak yangın müdahale ekipleri için ayrı olarak kurulan “Yangın Müdahale Donanım Dolapları” içinde şu ekipmanlar bulunabilir:

EN 469’a uygun elbise
SCBA (Solunum cihazı)
Yüksek sıcaklığa dayanıklı eldiven ve bot
Taşınabilir el feneri
Yangın battaniyesi
Gaz maskesi

Sizlerin de eklemek istediği maddeleri dahi etmekten mutluluk duyarım.

Yangın dolaplarının içeriğiyle ilgili yaklaşım farkları olsa da hedef ortaktır.

Can kayıplarını ve zararı en aza indirmek.

Yangın dolaplarının içine yangın elbisesi, itfaiyeci kıyafeti, yangın battaniyesi, solunum maskesi, oksijen tüpü, yangın tüpü gibi ek kişisel koruyucu ve müdahale ekipmanlarının yerleştirilmesi, doğrudan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” (BYKHY) kapsamında zorunlu tutulmaz, ancak riskli alanlar, endüstriyel tesisler, patlayıcı-yanıcı malzeme depolanan yerler, rafineriler, boyahaneler, kimya fabrikaları gibi özel nitelikli çalışma sahaları için özel iş güvenliği mevzuatları, acil durum planları ve sektör standartları kapsamında gerekebilir.

Bu nedenle, mevzuata uyumlu ancak aynı zamanda sahaya uygun, risk odaklı ve sürdürülebilir çözümler geliştirmek zorunludur. Unutmayalım ki, kriz anında en büyük farkı doğru yerde, doğru ekipman yaratır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler25 Mayıs 2025

21 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-06: Yangın / Patlama Durumunda Acil Müdahale Gecikmesi Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin sekizincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Yangın / Patlama Durumunda Acil Müdahale Gecikmesi Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Pentan gibi düşük parlama noktası ve yüksek buhar basıncına sahip yanıcı maddelerin depolandığı tank sistemlerinde, yangın veya patlama gibi olayların gerçekleşme ihtimali düşük olsa da, gerçekleştiğinde sonuçları yıkıcıdır.

Meydana gelebilecek istenmeyen durumlarda (Yangın-Patlama), olayın kontrol altına alınması büyük ölçüde ilk müdahale süresine ve etkinliğine bağlıdır. Ancak acil müdahalede yaşanan her saniyelik gecikme, etkilerin büyüklüğünü katlanarak artırır.

Yangın / Patlama Durumunda Acil Müdahale Gecikmesi Olay Ağacı Analizi, pentan tankında meydana gelebilecek yangın veya patlama durumlarında, acil müdahale sistemlerinin ve insan kaynaklı tepkilerin zamanında devreye girip girmemesi mihvalinde risk gelişimini sistematik olarak ele almaya çalıştım.

Algılama sistemlerinin etkinliği,
Uyarı mekanizmalarının işlerliği,
Yangın söndürme sistemlerinin hazır bulunuşluğu,
Eğitimli personel varlığı ve koordinasyon becerileri gibi değişkenleri dikkate alarak, senaryo bazlı bir yapı oluşturmayı hedefledim.

🔺 HZ-06 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

Tehlike Başlığı: Yangın / Patlama Durumunda Acil Müdahale Gecikmesi

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan sızıntısı sonucunda yangın veya patlamanın meydana gelmesi

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Algılama Sistemi (Dedektör) Çalışıyor mu?

Evet:
- Yangın kısa sürede otomatik olarak algılanır.
- Alarm sistemi devreye girer.
  ✅ Sonuç: Müdahale tetiklenir.
- Risk Değerlendirmesi: Orta – Yangın var ama zamanında fark edildi.
Hayır:
- Dedektör arızalı ya da devrede değil.
- 🔸 2. Kontrol Noktası: Yangın İnsan Gözetimiyle Fark Edildi mi?
  - Evet:
    - Personel gözle alevi görür ve alarm verir.
      ⚠️ Sonuç: Müdahale gecikmeli ama mümkündür.
    - Risk Değerlendirmesi: Yüksek – Gecikme nedeniyle alev yayılabilir.
  - Hayır:
    - Yangın fark edilmez.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Otomatik Söndürme Sistemi Mevcut mu ve Çalışıyor mu?
      - Evet:
        
        Yangın algılanmasa da sistem ısı/sıcaklıkla devreye girer.
        ✅ Sonuç: Alev kontrol altına alınır.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Söndürme sistemi yok ya da devre dışı.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Personel Tahliye Edilebildi mi?
        
        Evet:
        
        Alarm gecikmeli çalsa da tahliye eğitimi etkili.
        ⚠️ Sonuç: Can kaybı riski düşük ama mal kaybı yüksek olabilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek
        
        Hayır:
        
        Personel içeride mahsur kalır.
        ❌ Sonuç: Ciddi yaralanmalar ve olası ölümler.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🔸 5. Kontrol Noktası: Acil Durum Müdahale Ekibi Hazır mı?

Evet:
- Ekip eğitilmiş ve gerekli ekipmana sahip.
  ✅ Sonuç: Yangına erken müdahale edilir.
- Risk Değerlendirmesi: Orta
Hayır:
- Müdahale gecikir veya yetersiz kalır.
  🔸 6. Kontrol Noktası: İtfaiye Erişimi Hızlı mı?
  - Evet:
    - 5-10 dakika içinde ulaşılır.
      ⚠️ Sonuç: Yangın yayılmış olabilir ama kontrol altına alınır.
    - Risk Değerlendirmesi: Yüksek
  - Hayır:
    - Gecikme 15 dakikayı aşarsa yangın tüm tesisi sarar.
      ❌ Sonuç: Tesis kaybı ve büyük çevresel zararlar.
    - Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

Senaryo Özeti

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Dedektör ve söndürme sistemi çalışıyor, yangın kontrol altında	Orta
2	Yangın geç fark ediliyor ama tahliye sağlanıyor	Yüksek
3	Yangın fark edilmiyor, söndürme sistemi de çalışmıyor	Çok Yüksek
4	Dedektör çalışıyor ama müdahale ekibi hazırlıksız	Yüksek
5	Müdahale yok, yangın yayılıyor, itfaiye geç kalıyor	Çok Yüksek
6	Müdahale zamanında, ekip hazır, yangın lokalize ediliyor	Orta

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Yangın algılama ve erken uyarı sistemleri (alev, duman, sıcaklık dedektörleri) periyodik kontrol edilmeli.
Otomatik yangın söndürme sistemleri (köpük, su spreyi, kuru kimyevi toz) kurulmalı.
Personel düzenli yangın ve tahliye eğitimi almalı.
Acil durum planları güncel tutulmalı, her vardiyada hazır eğitimli ekip bulunmalı.
İtfaiye ile koordinasyon planı yapılmalı, erişim yolları açık tutulmalıdır.

Yangın ve patlama gibi yüksek şiddetli olaylarda zaman faktörü, olayın ölümcül ya da kontrol edilebilir olup olmadığını belirleyen en kritik parametredir.

Yangın / Patlama Durumunda Acil Müdahale Gecikmesi Olay Ağacı Analiziyle ortaya koymaya çalıştığım senaryolar, özellikle otomatik sistemlerin devreye girmemesi, alarm sistemlerinin gecikmesi, müdahale ekipmanlarının yetersizliği, görevli personelin eğitimsizliği veya fiziksel olarak olay yerine ulaşamaması gibi faktörlerin zincirleme olarak birbirlerine etkilerini gösterdiğini düşünüyorum.

Acil müdahalede yaşanan her gecikme; sadece yangının yayılma hızını artırmakla kalmaz, aynı zamanda can kaybı riskini, çevresel kontaminasyon ihtimalini ve tesisin tüm operasyonel devamlılığını tehlikeye atar.

Bu nedenle müdahale ekiplerinin organizasyon yapısı, haberleşme altyapısı, acil durum tatbikatları ve otomatik bastırma sistemlerinin sürekli işler halde tutulması, riskin yönetilmesinde kilit rol oynamaktadır.

Sonuç olarak, bu analizle yalnızca teknik riskleri değil; aynı zamanda organizasyonel reflekslerin ve sistem bütünlüğünün etkinliğini de sorgulamaya çalıştım. Karar vericilere ve saha uygulayıcıları için başlangıç olacağına, bilgi ve deneyimleri ile çok daha iyi hale getireceklerinii düşünüyorum. Sizlerden gelen geri bildirimlere göre düzeltmeler ve eklemeler yapmaktan mutlu olacağım.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği21 Mayıs 2025

18 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-03: Yangın ve Patlama Tehlikesi Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk beş) yazıdan oluşan serinin beşincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Yangın ve Patlama Tehlikesi Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Pentan gibi yanıcı ve patlayıcı maddelerin depolandığı tanklar, özellikle endüstriyel tesislerde yüksek güvenlik önlemleri gerektiren kritik birimlerdir.

Bu tür tesislerde yangın ve patlama tehlikesi, yalnızca depolama alanının kendisini değil, aynı zamanda çevresindeki insanları, ekipmanları ve çevreyi de ciddi şekilde tehdit etmektedir.

Pentan tankları, uçucu özellikleri nedeniyle, açık hava koşulları, elektriksel kıvılcımlar, statik elektrik birikimi, yanıcı gazlar gibi dış etmenler tarafından tetiklenen yangın veya patlama riskine açıktır.

Yangın ve Patlama Tehlikesi Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama tehlikesinin gelişim süreçlerini incelemeye ve tankın çeşitli durumlarıyla ilişkili olan tüm potansiyel yangın ve patlama senaryolarını ortaya koymaya çalışılmıştır. Her zamanki gibi sizlerin görüş ve önerilerini eklemekten, bu sayede daha yararlı bir paylaşım olmasından mutluluk duyacağım.

Dolum, boşaltım, bakım ve temizlik işlemleri gibi tank operasyonları sırasında, patlama noktasına yaklaşan olaylar için uygun müdahale stratejilerini belirlemek ve bu tehlikelerin en aza indirilmesine yönelik önlemleri planlamak oldukça önemlidir. Ayrıca, yangın güvenlik sistemlerinin etkinliği, erken uyarı mekanizmalarının güvenilirliği ve acil durum protokollerinin hayati rol oynadığı bilinen ve ihmal edilmemesi gereken gerçeklerdir.

🔺 HZ-03 – Yangın ve Patlama tehlikesi için Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

Tehlike Başlığı: Yangın ve Patlama

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Yangın ve patlama başlatan bir durum (örneğin, sızıntı, ateşleme kaynağı, aşırı basınç vb.).

🔸 1. Kontrol Noktası: Sızıntı Algılandı mı?

Evet:
- Sızıntı hemen tespit edildi ve müdahale başladı.
- 🔸 2. Kontrol Noktası: Hızlı müdahale yapıldı mı?
  - Evet:
    - Sızıntı kontrol altına alındı.
    - Yangın oluşum riski minimize edildi.
      ✅ Sonuç: Kontrollü bir durum.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük, hızlı müdahale ile yangın riski engellenmiştir.
  - Hayır:
    - Sızıntı büyür.
    - 3. Kontrol Noktası: Havalandırma yeterli mi?
      - Evet:
        
        Havalandırma sağlanır, buhar birikimi önlenir.
        
        Yangın riski düşük, ancak zehirli gazlar atmosfere yayılabilir.
        ⚠️ Sonuç: Buhar birikimi engellenir, ancak çevresel kirlenme riski devam eder.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta, çevresel etkiler olabilir.
      - Hayır:
        
        Havalandırma yetersizdir.
        
        Buhar birikimi başlar ve ortamda patlayıcı atmosfer oluşur.
        
        🔸 4. Kontrol Noktası: Ateşleme kaynağı var mı?
        
        Evet:
        
        Ateşleme kaynağı ile yangın ve patlama meydana gelir.
        ❌ Sonuç: Yangın ve patlama oluşur, ciddi zarar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek, yangın ve patlama riski büyük.
        
        Hayır:
        
        Ateşleme kaynağı yok.
        
        Buhar birikimi olsa da, patlama riski engellenir.
        ⚠️ Sonuç: Patlayıcı ortam oluşur, ancak ateşleme kaynağı yoktur.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta, ancak ateşleme kaynağı olmadığı için patlama olmayacaktır.
Hayır:
- Sızıntı tespit edilmez ve durum daha da kötüleşir.
- 🔸 5. Kontrol Noktası: Ateşleme Kaynağı var mı?
  - Evet:
    - Ateşleme kaynağı ile yangın/patlama meydana gelir.
      ❌ Sonuç: Yangın ve patlama meydana gelir, büyük zarar.
    - Risk Değerlendirmesi: Yüksek, yangın ve patlama riski büyük.
  - Hayır:
    - Ateşleme kaynağı yoktur.
    - Yangın riski olmasa da, sızıntı çevresel zararlara yol açabilir.
      ⚠️ Sonuç: Yangın riski olmasa da, çevresel kirlilik devam eder.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta, ancak ateşleme kaynağı yoksa patlama olasılığı yoktur.

🔸 2. Kontrol Noktası: Basınç Artışı veya Sistem Aşırı Isınması Oluştu mu?

Evet:
- Basınç artışı veya aşırı ısınma durumu oluşmuştur.
- 🔸 3. Kontrol Noktası: Güvenlik Valfi çalıştı mı?
  - Evet:
    - Güvenlik valfi devreye girer ve basıncı kontrol eder.
    - Yangın ve patlama riski engellenir.
      ✅ Sonuç: Kontrollü bir durum.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük, güvenlik sistemleri aktif.
  - Hayır:
    - Güvenlik valfi çalışmaz ve basınç yükselir.
    - Tank aşırı ısınır vepatlama riski oluşur.
      🔸 4. Kontrol Noktası: Patlama oluştu mu?
      - Evet:
        
        Tank patlar, yangın oluşur.
        ❌ Sonuç: Patlama ve yangın büyük zarara yol açar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek, patlama ve yangın büyük risk taşır.
      - Hayır:
        
        Patlama oluşmaz, ancak yangın riski devam eder.
        ⚠️ Sonuç: Patlama olmamakla birlikte, yangın devam edebilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta, yangın riski devam eder.
Hayır:
- Basınç artışı veya aşırı ısınma oluşmaz.
- Durum stabil kalır.
  ✅ Sonuç: Kontrollü bir durum.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük, basınç normal seviyelerde.

🔸 3. Kontrol Noktası: Yangın veya Patlama Öncesi Müdahale Yapıldı mı?

Evet:
- Yangın ve patlama öncesi müdahale yapılır ve tehlike önlenir.
  ✅ Sonuç: Yangın ve patlama riski ortadan kaldırılır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük, doğru müdahalelerle risk engellenmiştir.
Hayır:
- Müdahale yapılmaz ve yangın/patlama meydana gelir.
  ❌ Sonuç: Yangın/patlama büyük hasara yol açar.
- Risk Değerlendirmesi: Yüksek, yangın ve patlama büyük risk taşır.

Senaryo Özeti

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Sızıntı tespit edildi, hızlı müdahale yapıldı	Düşük
2	Sızıntı tespit edilmedi, havalandırma yeterli	Orta
3	Sızıntı tespit edilmedi, havalandırma yetersiz	Yüksek
4	Basınç artışı tespit edildi, güvenlik valfi çalıştı	Düşük
5	Basınç artışı tespit edildi, güvenlik valfi çalışmadı	Yüksek
6	Yangın/patlama öncesi müdahale yapıldı	Düşük
7	Yangın/patlama öncesi müdahale yapılmadı	Yüksek

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

Yangın ve patlama tehlikesi, yalnızca fiziksel altyapının değil, aynı zamanda operasyonel prosedürlerin de dikkatle yönetilmesi gereken bir risk faktörüdür. Pentan tanklarında gerçekleşebilecek bir yangın veya patlama, çok hızlı bir şekilde kontrolden çıkabilir ve felakete dönüşebilir. Bu olay ağacı analizi, söz konusu tehlikenin önlenmesi için bir dizi risk faktörünü detaylandırarak, tank operatörlerinin ve güvenlik ekiplerinin etkin müdahale kabiliyetini artırmayı hedeflemektedir.

Analiz sonucunda, yangın güvenliği önlemleri sadece yangın söndürme sistemlerinin varlığıyla değil, aynı zamanda yangın algılama sistemlerinin etkinliği, açık hava koşullarının kontrolü, personel eğitimi ve acil durum müdahale planlarının doğruluğu ile doğrudan ilişkilidir. Bu sistemlerin kesintisiz ve uyumlu çalışması, yangın ve patlama risklerini minimize etmenin ve potansiyel felaketleri önlemenin anahtarıdır.

Sonuç olarak, yangın ve patlama riski, sadece operasyonel süreçlerin dikkatle izlenmesi değil, aynı zamanda teknolojik altyapının güçlendirilmesi ve personelinin bilinçlendirilmesiyle etkin bir şekilde yönetilebilecek bir tehdittir. Bu olay ağacı analizi, güvenlik stratejilerini geliştirme ve sistematik iyileştirmeler yapma yolunda önemli bir rehber sunmaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği18 Mayıs 2025

3 Mart 2025

Yangından mı Kanserden mi Korunalım?

PBDE – Polibromlu Difenil Eterler

Nedir bu Polibromlu Difenil Eterler (PBDE)…!!

Perdelerin, halıların, döşemelerin, mobilyaların, elektronik aletlerde, poliüretan köpüklerde ve diğer birçok ev eşyalarının alev almasını önlemek için (alev geciktirici olarak) kullanılan kimyasalların başında geliyor. BDE 47, 99, 100, 153 ve 183

Yaygın kullanımları nedeniyle PBDE‘ler toprak, hava, su, toz ve hayvan dokularında tespit edilmiştir. Ayrıca PBDE’ler karaciğer, böbrek, yağ, beyin, anne sütü ve plazma dahil olmak üzere çeşitli dokularda bulunmuştur.

Yapılan araştırmalarda, PBDE‘lerin deriden emilebileceği ve 24 saat içinde kan dolaşımına geçebilecekleri belirlendi.

Araştırmalara göre, terli ciltten emilim kuru cilde göre daha fazla ve polimer tipi emilimi etkilemiyor.

PBDE – Polibromlu Difenil Eterler

Böbrek
Karaciğer
Yağ
Beyin
Anne sütü
Plazma dahil olmak üzere çeşitli dokularda bulunmuştur.

PBDE – Polibromlu Difenil Eterler’in sürekli birikimi

Hepatotoksisite
Böbrek toksisitesi
Bağırsak toksisitesi
Tiroid toksisitesi
Embriyotoksisite
Üreme toksisitesi
Nörotoksisite
İmmünotoksisite dahil olmak üzere potansiyel riskleri ihmal edilmemelidir.

İnsanoğlu kendi kendine neler yapıyor..!!

Yangınlardan korunmak için kullandığımız kimyasallar nelere sebep oluyor okudunuz…!!

Kanser dahil bir çok sağlık sorununa yol açtığı bilinirken kullanmak niye..?

Yangından korunmanın başka yolları da var.

Lakin kimyasalların zararlarında korunmak neredeyse imkansız..!!

Artık Uyanma Vakti – Kimyasallardan Uzak Durun

PBDE’ler çevrede biyolojik olarak birikir ve biyolojik olarak büyütülür ve dünyanın farklı bölgelerindeki su biyotoplarında genellikle nispeten yüksek seviyeler bulunur.

1970’lerin ortalarından 1980’lere kadar hem tortularda hem de su biyotasında PBDE seviyelerinde zamanla önemli bir artış oldu, buna karşın en son İsveç verileri (turna balığı ve guillemot yumurtası) seviyelerin sabit durumda olduğunu veya azaldığını gösterebilir.

Ancak, 1972-1997 yılları arasında anne sütünde üssel olarak artan PBDE seviyeleri gözlemlendi. 1999’daki gıda seviyelerine dayanarak, İsveç’te PBDE’nin diyetle alımının günde 0,05 mikrogram olduğu tahmin edilmektedir.

PBDE’ler İsveç’ten alınan anne sütü örneklerinde son 25 yıldır katlanarak artmaktadır. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10811563/

Doğal Yaşayın – Doğal Beslenin – Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilir

⭐️⭐️ 3 boyutlu insan derisi eşdeğer modelleri kullanılarak polietilen ve polipropilen mikroplastiklerdeki alev geciktirici katkı maddelerinin insan dermal emiliminin değerlendirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160412024002216

⭐️⭐️ Polibromlu Difenil Eterlerin Toksik Etkileri ve Mekanizmaları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10487835/

⭐️⭐️ Polibromlu difenil eterler: oluşum, beslenme yoluyla maruz kalma ve toksikoloji https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11250805/

⭐️⭐️ Polibromlu Difenil Eterlere Maruz Kalma ve Her Nedene Bağlı ve Nedene Bağlı Ölüm Riski https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38558142/

⭐️⭐️ Çevresel endokrin bozuculara maruz kalma ve insan sağlığı https://jphe.amegroups.org/article/view/3669/html

⭐️⭐️ Polibromlu Difenil Eterler (PBDE’ler): Yeni Kirleticiler – Eski Hastalıklar https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1069057/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni3 Mart 2025

3 Aralık 2024

Köpüklü (AFFF – Aqueous Film Forming Foam) Yangın Tüplerinin Üzerindeki İşaretlerin Anlamları

AFFF Tüplerindeki Kodların Şifrelerini Çözmek

Yangınla mücadelede kullanılan söndürücü sistemlerin, yalnızca içerdikleri kimyasal maddelerle değil; taşıdıkları teknik bilgilerle de hayati önem taşıdığı unutulmamalıdır. Özellikle Aqueous Film Forming Foam (AFFF) gibi köpüklü yangın söndürücüler, yalnızca bir yangını bastırma aracı değil, aynı zamanda üzerlerinde yer alan semboller, değerler ve kodlarla donatılmış taşınabilir bir güvenlik sistemidir.

Köpüklü yangın söndürücülerin dış yüzeyinde yer alan işaretlerin anlamları yanı sıra bu sembollerin altında yatan mühendislik hesapları, uluslararası standartlara dayalı uygunluk kriterleri, kullanım limitleri ve bakım gereklilikleri hakkında da sizleri bilgilendirmeyi hedeflediğim bu yazı ile yangınla mücadelede başarının anahtarının sadece doğru ekipmana sahip olmak değil, bu ekipmanın sınırlarını, fonksiyonlarını ve uyarı sistemlerini eksiksiz anlayarak kullanmak olduğunu tekrar hatırlatacağım.

AFFF yangın tüpleri, genellikle A ve B sınıfı yangınlar (katı yanıcılar ve yanıcı sıvılar) için uygundur ve içinde hem fiziksel hem kimyasal işlev gören karmaşık bir söndürücü sistem barındırır. Ancak bu sistemin doğru basınçla çalışıp çalışmadığını, karışım oranının uygunluğunu, etki menzilini, boşaltma süresini, hatta periyodik test tarihlerini gösteren işaretler kullanıcı için adeta sessiz bir güvenlik rehberidir.

Bu bağlamda, köpüklü yangın tüpü üzerindeki işaretlerin detaylı anlamlandırılması, yalnızca teknik personel için değil; acil müdahale ekipleri, iş güvenliği uzmanları ve yangın güvenlik eğitimcileri için de stratejik önem taşır. Bu yazıda sizlere sunduğum her sembol, her basınç değeri ve her sınıflandırma, bir felaketin öncesinde veya ortasında hayat kurtarabilecek detaylardır.

Uluslararası Standartlar ve Kimyasal Altyapı – Köpüğün Arkasındaki Bilim

AFFF yangın söndürücülerinin etiketleri, yalnızca içeriğin tanımını yapmakla kalmaz; aynı zamanda Avrupa Standardı EN 3’e uygunluk beyanı da içerir. EN 3 standardı, taşınabilir yangın söndürücülerin emniyet, güvenilirlik, işaretleme, performans ve uygulama gereksinimlerini tanımlar. Etiket üzerindeki CE işareti ve EN 3-7 gibi alt kodlar, tüpün bu teknik standartları karşıladığını ve düzenli testlerden geçirildiğini gösterir.

Köpük kısmına gelince, AFFF’nin formülasyonu esas olarak sulu film oluşturan yüzey aktif maddeler (sürfaktanlar) içerir. Bu bileşenler, yangının yüzeyinde su bazlı bir film tabakası oluşturarak hem buharlaşmayı engeller hem de oksijenin yanıcı madde ile temasını keser. Söz konusu film, hidrokarbon temelli sıvı yangınlarda (örneğin benzin, tiner) alevi boğar, yeniden tutuşmayı engeller ve soğutucu etki gösterir. Bazı tüplerin etiketlerinde “%3” ya da “%6” gibi ifadelerle belirtilen oranlar, köpük konsantresinin su ile ne oranda karıştırıldığını ifade eder – bu oranlar, etkin söndürme performansı için kritik önemdedir.

Ayrıca, boşaltma süresi (discharge time), etki menzili (throw range) ve test basıncı (test pressure) gibi parametreler de etiket üzerinde sembol veya değer olarak belirtilir ve periyodik kontrol sırasında bu sınırlar referans alınır. Boşaltma süresi, özellikle dar alanlarda ve sıvı yangınlarda etkin müdahale için dikkatle izlenmelidir.

Köpüklü (AFFF – Aqueous Film Forming Foam) yangın söndürücülerinin (tüplerin) üzerinde genellikle yer alan işaretlerin ayrıntılı anlamlarını birlikte inceleyelim.

Köpük Sembolü

Tüp üzerinde köpük sembolü bulunur ve bu, tüpün köpüklü yangın söndürücü olduğunu gösterir.
AFFF köpükleri, özellikle A (katı maddeler: odun, kağıt vb.) ve B (yanıcı sıvılar: benzin, mazot, yağ gibi) sınıfı yangınlar için uygundur.
Köpük, yanan sıvının yüzeyini kaplayarak oksijenle temasını keser ve yangını boğar. Ayrıca yanıcı sıvının buharlaşmasını engelleyen film tabakası oluşturur.

Yangın Sınıfı İşaretleri

A Sınıfı: Katı yanıcı maddeler için uygundur.
B Sınıfı: Yanıcı sıvılar için uygundur.
AFFF köpük tüpleri genellikle A ve B sınıfı yangınlarda kullanılır ve bu sınıflara uygunluk işaretlenir.

Kullanım Talimatları ve Karışım Oranları

AFFF köpük konsantresi, su ile %1, %3 veya %6 oranlarında karıştırılarak kullanılır.
Tüp üzerinde bu karışım oranları veya kullanım şekline dair bilgiler bulunabilir.

Uyarılar ve Kısıtlamalar

Köpüklü yangın söndürücülerin elektrik yangınlarında kullanılmaması gerektiği genellikle belirtilir, çünkü su bazlıdır ve elektrikle temas ettiğinde tehlike oluşturabilir.
Tüp üzerinde elektrik yangınlarında kullanılmaması gerektiğine dair uyarılar olabilir.

Basınç Göstergesi

Tüpün üzerinde basınç göstergesi bulunur; bu, tüpün kullanıma hazır olup olmadığını gösterir.

Kimyasal İçerik ve Çevresel Bilgiler

AFFF köpüklerin içeriği ve çevresel etkileri hakkında kısa bilgiler veya semboller yer alabilir.
Modern AFFF köpükler, yangını hızlı söndürürken sağlık ve çevre açısından daha güvenli hale getirilmiştir.

Bu işaretler, kullanıcıların doğru yangın türünde doğru söndürücüyü kullanmasını sağlar ve güvenli müdahaleyi destekler

🧯 🧯 🧯

AFFF Yangın Tüpleri Üzerindeki İşaretlerin Teknik Anlamları

Etiket/İşaret	Anlamı ve Teknik Açıklama
Tüp Kapasitesi (Lt / kg)	Tüpün alabileceği toplam sıvı hacmi. Örneğin “9 Lt” ifadesi, 9 litre köpük çözeltili karışım (genellikle %6 AFFF + su) içerdiğini gösterir.
Söndürücü Madde Tipi	Genellikle “AFFF %6” veya “AFFF %3” olarak yazılır. Bu, köpük konsantresinin ne oranda suyla seyreltilmiş olduğunu belirtir. %6, daha yoğun çözelti anlamındadır.
Yangın Sınıfı Uyumluluğu	A, B sınıfı yangınlara uygundur. “A” sınıfı: Katı yanıcılar; “B” sınıfı: Yanıcı sıvılar. Etikette genellikle şu ifade olur: “Uygunluk: A ve B sınıfı yangınlar”.
Çalışma Basıncı (bar)	Tüp içindeki normal gaz basıncıdır. Genellikle 12–15 bar aralığındadır. Bu basınç altında köpük çözeltisi dışarı püskürtülür.
Test Basıncı (bar)	Tüpün periyodik olarak uygulanması gereken dayanıklılık testindeki basınçtır. Genellikle 25 bar’dır. Her 5 yılda bir hidrostatik test yapılır.
Boşaltma Süresi (saniye)	Köpük çözeltisinin tamamının dışarı verilme süresidir. Tüp kapasitesine göre değişmekle birlikte genellikle 20–60 saniye aralığındadır.
Etki Menzili (metre)	Tüpün püskürttüğü köpüğün etkili olduğu uzaklık. Genellikle 3–6 metre arasıdır. Yangına güvenli mesafeden müdahale için kritiktir.
Şarj Tarihi	Tüpün ilk doldurulduğu veya yeniden şarj edildiği tarihi belirtir. Denetim ve bakım planlaması için önemlidir.
Son Test Tarihi	En son hidrostatik testin uygulandığı tarih. Tüpün yapısal sağlamlığı için bu test periyodik olarak yapılır.
Sonraki Test Tarihi	Bir sonraki yapılması gereken test tarihi (genellikle 5 yıl sonra). Bu tarih geçmişse tüp, kullanıma uygun değildir.
CE / TSE İşareti	Tüpün Avrupa (CE) ve/veya Türkiye (TSE) standartlarına uygun üretildiğini gösterir. Tüplerin yasal satış ve kullanım uygunluğunun kanıtıdır.
Üretici / Marka Bilgisi	Üretici firma adı, üretim yeri ve iletişim bilgileri. Geri çağırma, servis ve garanti takibi için gereklidir.
Kullanım Talimatı (piktogramlı)	Genellikle resimli 3-4 adımda anlatım yer alır: Emniyet pimini çek, hortumu yönlendir, tetikleyici kola bas, yangının tabanına uygula.
Depolama Sıcaklık Aralığı	Tüpün güvenle saklanabileceği sıcaklık aralığıdır (örneğin: -10 °C ile +50 °C). Köpüğün donmaması ve performans kaybı yaşamaması için önemlidir.
Net Ağırlık / Toplam Ağırlık	Köpük çözeltisinin net ağırlığı ile tüpün toplam dolu ağırlığı ayrı ayrı belirtilir. Dolu-boş kontrolleri bu bilgilerle yapılır.
Basınç Göstergesi (Manometre)	Tüp üzerindeki manometre, iç basıncı gösterir. Yeşil alan: normal, kırmızı alan: düşük veya aşırı basınç (tehlike) anlamındadır.
Tehlike Sembolü (Uyarı İkonları)	Genellikle “basınçlı kap”, “cilt göz tahrişi”, “çevreye zararlı” gibi uyarı ikonları bulunur. Kimyasal güvenlik açısından önemlidir.

🧯 🧯 🧯

AFFF köpüğü, yanıcı sıvıların yüzeyinde su/film tabakası oluşturarak buharlaşmayı engeller ve oksijenle teması keserek yangını bastırır.
Elektriksel yangınlarda kullanılmaz! Köpük, iletken olduğu için elektrikli ekipmanlarda kullanılmamalıdır.
Ters çalkalanmamalıdır. Köpük karışımı bozulabilir. Bu, basınç ve püskürtme performansını düşürür.

🧯 🧯 🧯

AFFF Yangın Tüpü Etiketi – Örnek İnceleme Tablosu

Etiket Üzerindeki Bilgi / Sembol	Açıklama	Teknik Detay / Not
Tipi: AFFF	Sulu film oluşturan köpük tipi. Hidrokarbon bazlı yangınlarda etkilidir.	Genellikle Class A (katı madde) ve Class B (sıvı) yangınlarda kullanılır.
Kapasite: 6 litre	Tüpün içindeki toplam sıvı hacmi.	6 litre AFFF, ortalama 10–12 m² yüzey alanına müdahale edebilir.
Boşaltma Süresi: 45 sn	Sürekli tetik basımında tüpün tamamen boşalması için geçen süre.	Yangına doğrudan ve kısa sürede müdahale için kritik öneme sahiptir.
Boşaltma Basıncı: 14 bar	İç basınç altında püskürtme gücü.	12-15 bar arası genellikle endüstriyel tip AFFF’lerde normal kabul edilir.
Test Basıncı: 25 bar	Tüpün dayanıklılık kontrolü için uygulanan hidrostatik test basıncı.	TS EN 3-7 gereği periyodik kontrollerde uygulanır.
Kullanım Sıcaklığı: -5°C ~ +60°C	Tüpün güvenle çalışabileceği ortam sıcaklığı aralığı.	Köpüğün donmaması ve buharlaşmaması için önemlidir.
Köpük Konsantrasyonu: %6	Tüp içindeki köpük konsantresinin suya oranı.	%3 ve %6 yaygındır. %6 daha yoğundur, endüstriyel sıvı yangınlarda tercih edilir.
Etki Menzili: 4 metre	Köpüğün püskürtüldüğü maksimum mesafe.	Yakın mesafe uygulamalarda (kapalı alan, motor bölmeleri) güvenli çalışma sağlar.
Uygunluk: CE / EN 3-7	Avrupa standardına uygunluk ve CE güvenlik işareti.	EN 3-7 standardı taşınabilir yangın tüplerinin teknik performans gereklerini belirtir.
Yangın Sınıfları: A ve B	Uygun olduğu yangın tipleri: Katı maddeler (A) ve sıvı yanıcılar (B).	Elektrik yangınları (Class C) için uygun değildir.
Üretim Tarihi: 03 / 2023	İmalat tarihi.	Yangın tüplerinin maksimum 10 yıl ömrü vardır. Bu tarih kritik öneme sahiptir.
Son Kontrol Tarihi: 03 / 2024	Periyodik bakım / dolum kontrolü tarihi.	TS ISO 11602-2’ye göre yılda en az 1 kez kontrol zorunludur.
Sertifikalar: TSE – ISO 9001	Kalite belgeleri ve ulusal onaylar.	İmalatçı firmanın kalite güvence sistemine sahip olduğunu gösterir.
Kullanım Talimatı (Piktogramlarla)	1. Pimi çek. 2. Hortumu yönlendir. 3. Kolu sık.	Evrensel sembollerle anlatılır, söndürücüyü ilk defa kullanan biri için hayat kurtarıcıdır.
Depolama Uyarısı	Direkt güneş ışığına maruz bırakmayın, donma riskine karşı koruyun.	Köpük bileşimi yüksek ısıda bozulabilir, düşük sıcaklıkta donarak işlevsizleşebilir.
Kod No / Parti No	Üreticiye özel tanımlama kodu.	Geri çağırma, garanti, üretici takibi için gereklidir.

🔍 🔍 🔍

DİKKAT

Etiket üzerindeki bilgilerin silinmiş, okunamaz ya da eksik olması durumunda söndürücü mevzuata göre kullanılamaz sayılır.
Köpük tüplerinde baskı altında sıvı bulunduğundan, yetkili teknik servislerce periyodik bakım ve test şarttır.
AFFF maddesi çevreye zararlı bazı florlu bileşenler içerebilir; yeni nesil “fluorine-free foam” ürünlere geçiş trendi başlamıştır.

Köpüğün Sessiz Dili – Etiketten Okunan Güvenlik

Yangın tüplerinin üzerindeki işaretler, çoğu zaman göz ardı edilen ancak müdahale anında fark yaratabilecek kritik teknik bilgilerdir. Özellikle AFFF (Aqueous Film Forming Foam) tipi yangın söndürücüler, kimyasal yapıları kadar, etiketlerinde kodlanan teknik göstergeleri ile de değerlendirilmeye muhtaçtır. Çünkü bu cihazlar yalnızca birer söndürme aracı değil, aynı zamanda sistematik planlama, güvenlik mühendisliği ve standart uyumunun taşınabilir birer örneğidir.

Her bir sembol, her bir rakam; doğru ellerde okunduğunda, önceden önlem almayı sağlar, ekipmanın kullanılabilirliğini garanti eder ve acil durumda hata payını sıfıra yaklaştırır. Etikette yer alan; köpük konsantrasyonu, boşaltma süresi, test basıncı, kullanım sıcaklık aralığı ve standardizasyon kodları gibi veriler, yalnızca teknik personel için değil – aynı zamanda bu cihazları doğru yerde, doğru zamanda, doğru şekilde kullanması gereken herkes için hayati bilgi taşıyan işaretlerdir.

Özellikle endüstriyel tesislerde, akaryakıt depolama alanlarında, gemilerde, kimyasal proses bölümlerinde ve otoparklarda kullanılan köpüklü yangın tüplerinin bakımı ve kullanımı sırasında, bu işaretlerin anlaşılması bir lüks değil, zorunluluktur. Etiketsiz veya etiketi eksik tüpler, yangın güvenliği yönetmeliğine göre kullanılamaz sayılır; çünkü yangın anında bilgi eksikliği, müdahale gecikmesine ve dolayısıyla can kaybına kadar uzanan zincirleme sonuçlara yol açabilir.

Unutulmamalıdır ki; yangın söndürücülerin en büyük düşmanı paslanma değil, bilinçsizliktir. Köpüğün yangını bastırdığı kadar, üzerindeki işaretlerin de bilgiyle donanmış kullanıcıyı güçlendirdiği gerçeği göz ardı edilmemelidir.

Tüm teknik personel, iş güvenliği uzmanları ve yangınla mücadele birimleri için çağrımız şudur: Sadece söndürücüye değil, etikete de bakın. Çünkü bazen hayat, bir sembolün doğru okunmasına bağlıdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği3 Aralık 2024

Yangın

Pentan Tankı Yangın Risk Analizi

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

🔺 HZ-21 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Güvenliği Protokolü Var mı?

🔸 3. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Ekipmanları Mevcut mu?

🔸 4. Kontrol Noktası: Elektrik Sistemleri Güvenli mi?

🔸 6. Kontrol Noktası: Yangın Güvenliği Eğitimleri Veriliyor mu?

🧩 🧩 🧩

Senaryomuzun Özeti

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

🔺 HZ-17 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Personel Güvenliği İçin İkaz Sistemleri Var mı?

🧩 🧩 🧩

Senaryo Özet Tablosu

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

🔺 HZ-16 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Sistemi Çalışır Durumda mı?

🔸 4. Kontrol Noktası: Sızıntı ve Kimyasal Etkileşim Riskleri Yönetiliyor mu?

🧩 🧩 🧩

Senaryomuzun Özet Tablosu

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

🔺 HZ-14 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Koruyucu Kapaklar ve Bariyerler Var mı?

🧩 🧩 🧩

Senaryonun Özeti

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

🧩 🧩 🧩

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

Moderatör Mustafa KEBAT Açılış Konuşması

I. Görüş: “Her Yangın Dolabında Tam Ekipman Olmalı” – Ali TAMOLMALI

II. Görüş: “Şartlara Göre Belirlenmeli” – Nilüfer COŞAR

Teknik Temelli Sorgulama

Mevzuat Referansları

Örnek Olay – Tuzla Tersaneleri Vakası

Eğitim ve Denetim Açısından Tartışma

Karşılıklı Soru-Cevap

Uzlaşı Noktası Arayışı

Sonuç

🧯 🧯 🧯

Kapanış

🔥 🔥 🔥

Yangın Dolaplarının İçeriği

✅ 1. Yangın Hortumu

✅ 2. Lans (Nozul)

✅ 3. Hortum Makarası veya Tamburu

✅ 4. Su Alma Vanası

✅ 5. Basınç Göstergesi (Manometre)

✅ 6. Talimat Levhası ve Kullanım Şeması

✅ 7. (Opsiyonel) Yangın Tüpü

📘 📘 📘

🔺 **HZ-21 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

🔺 **HZ-17 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

🔺 **HZ-16 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

🔺 **HZ-14 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**