3 Eylül 2025

Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimi – 0

Bu Eğitim İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Orkinos Çiftliğinde Çalışan Personele Özel Olarak Hazırlanmıştır.

Orkinos avcılığı açık deniz faaliyetidir. Ülkemiz orkinos firmaları akdenizde avlanmaktadır. Orkinoslar hasat zamanı gelene kadar sistem denilen bir araya getirilmiş kafeslerin içlerinde beslenir. Yönetmelikler gereği orkinos çiftlikleri ana karaya belirli mesafede bulunurlar. Bu mesafe sebebiyle; Orkinosların beslenmesi muhafazası ve kontrolü için devamlı gemiler kullanılmaktadır. Dalgıçlar, gemi personeli, yemciler ve teknik destek ekipleri zorlu doğa koşullarında kompleks iş operasyonlarını aynı anda yürütürler. Bu çalışma şekli ve temposu çok daha disiplinli bir iş sağlığı ve güvenliği (İSG) yaklaşımını zorunlu kılar.

Bu eğitim programı, orkinos çiftliğinde görev yapan dalgıçlar, kaptanlar, yemciler, gemi personeli ve karada destek veren tüm personelin, deniz ve gemi ortamında karşılaşabilecekleri riskleri tanımalarını, güvenli çalışma kurallarını öğrenmelerini ve acil durumlarda doğru tepki verebilmelerini sağlamayı hedeflemektedir.

Öncellikle Tehlikeli Sınıfta yer almasına rağmen, yapılan işlerin niteliği ve risklerini değerlendirerek Orkinos Çiftliğinde her yıl 16 saatlik İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi veriyoruz. Bu eğitimin yanı sıra (iş sağlığı ve güvenliği hizmeti kapsamında hazırladığımız risk analizi ve acil durum planları özelinde) ayrıca içeriğinin ana ve alt başlıklarını aşağıda sizlerle paylaştığım 4 saatlik”Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimi” de veriyoruz.

Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimi yazı dizimizin ilkinde, firmalarımızda verdiğimiz ”Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimi” ana başlıkları ve bu ana başlıkların altında yer alan alt konu başlıkları aşağıda yer almaktadır.

Aynı ana başlıkla diğer yazılarımızda her alt konu başlığı sizler için ayrıntılandırılmış olarak sunulacaktır.

İlgililere yararlı olmasını temenni ediyorum.

Saygılarımla.

Dr. Mustafa KEBAT

Orkinos Çiftliğinde Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimimizin Ana Başlıkları
  1. Deniz Ortamında Çalışmanın Temel Riskleri
  2. Gemi ve Platform Güvenliği Kuralları
  3. Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanımı
  4. Dalgıç Güvenliği ve Su Altı Çalışma Kuralları
  5. Gemide Yangın Önlemleri ve Müdahale
  6. Gemi Elektriği ve Enerji Sistemlerinde Güvenlik
  7. Denizde Tahliye ve Kurtarma Prosedürleri
  8. Denizde Haberleşme ve Acil Durum Koordinasyonu
  9. Gemiye Biniş – İniş ve Güvertede Güvenli Hareket
  10. Deniz Koşullarına Göre İş Organizasyonu ve Çalışma Disiplini

Orkinos Çiftliğinde Denizde ve Gemide Güvenli Çalışma Eğitimimizin Ana Başlıkları – Alt Başlıkları
1. Deniz Ortamında Çalışmanın Temel Riskleri
  • Açık denizde çalışmanın getirdiği hava koşulları riski: fırtına, ani rüzgar, görüş düşüklüğü.
  • Deniz taşıtlarının hareketli zemin olması nedeniyle kayma, düşme ve çarpma tehlikeleri.
  • Tuzlu suyun metal ekipman üzerindeki aşındırıcı etkisi.
  • Islak yüzeylerde elektrikli ekipman kullanımı riskleri.
  • Biyo-tehlikeler: deniz canlılarıyla temas, deniz suyunun yutulması, enfeksiyon riski.

2. Gemi ve Platform Güvenliği Kuralları
  • Gemiye adım atmadan önce kişisel güvenlik kontrolü.
  • Gemide hareket kuralları: üç noktadan temas kuralı, güvertede koşmama.
  • Halat, zincir, vinç ve iskele kullanımı sırasında güvenli çalışma prosedürleri.
  • Kapalı alanların havalandırılması, gaz ölçümleri.
  • Kaygan yüzeylerin belirlenmesi ve temizlenmesi.

3. Denizde ve Gemide Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanımı
  • Can yeleği türleri ve doğru giyilme şekli.
  • Deniz elbiseleri, kuru tulumlar, neopren giysiler.
  • Emniyet kemeri, kask, gözlük ve kaymaz tabanlı ayakkabı kullanımı.
  • Su geçirmez telsiz, sinyal cihazları, düdük ve ışık taşıma zorunluluğu.

4. Dalgıç Güvenliği ve Su Altı Çalışma Kuralları
  • Dalgıçlıkta solunum sistemi, hava tüpü kontrolü ve bakım prosedürleri.
  • Dalış planı oluşturma, eşli dalış ve haberleşme sistemi.
  • Dekompresyon hastalığı, yüzeye ani çıkma tehlikesi.
  • Su altı görsel ve sesli işaret dili.
  • Acil yükselme, su altında mahsur kalma ve kurtarma uygulamaları.

5. Gemide Yangın Önlemleri ve Müdahale
  • Gemi tipi yangın türleri: elektrik kaynaklı, yağ bazlı, motor dairesi yangınları.
  • Gemi içi yangın alarm sistemleri ve test prosedürleri.
  • Su sisi, köpük, CO2, kuru kimyevi tozlu yangın söndürücüler ve kullanım şekilleri.
  • Yangın bölgesine yaklaşma, sınırlama ve tahliye yolları.
  • Gemi yangın tatbikatı ve rollerin belirlenmesi.

6. Gemi Elektriği ve Enerji Sistemlerinde Güvenlik
  • Jeneratör, akü ve enerji kabinlerinin kontrol prosedürleri.
  • Tuzlu suyun iletkenliği ve kısa devre oluşturma potansiyeli.
  • Enerji izole etme prosedürleri: lock-out / tag-out.
  • Gemide taşınabilir elektrikli aletlerin izolasyon ve topraklama kontrolleri.

7. Denizde Tahliye ve Kurtarma Prosedürleri
  • Gemi terk prosedürleri, can salı, can yeleği ve işaret fişekleri kullanımı.
  • Denize düşen kişiye yaklaşma, atlama ve kurtarma teknikleri.
  • Soğuk su şoku, hipotermi, su üzerinde kalma teknikleri.
  • Helikopterle kurtarma öncesi hazırlık ve duruş pozisyonları.

8. Denizde Haberleşme ve Acil Durum Koordinasyonu
  • Telsiz kodları, frekanslar ve acil çağrı prosedürleri.
  • Sinyal işaretleri (ışık, duman, el işaretleri).
  • Uluslararası denizcilik acil durum kodları (MAYDAY, PAN-PAN, SECURITE).
  • Karaya haber verme ve kriz yönetimi iletişim zinciri.

9. Gemiye Biniş – İniş ve Güvertede Güvenli Hareket
  • İskele, halat merdiven, seyyar platform kullanımı.
  • Dalga etkisiyle savrulma, kayma ve çarpma risklerine karşı denge sağlama.
  • El bagajı ile gemiye binme: iki el serbest kalmalı.
  • Gemide yaşam alanı ve çalışma alanı ayrımının korunması.

10. Deniz Koşullarına Göre İş Organizasyonu ve Çalışma Disiplini
  • Rüzgar ve dalga yüksekliğine göre çalışma iptali ve yeniden planlama kriterleri.
  • Denizde çalışanlar için vardiya düzeni ve dinlenme süreleri.
  • İşbaşı konuşmaları (toolbox meeting) ve risk değerlendirme oturumları.
  • Gemi kaptanı ve kıdemli çalışanların sorumlulukları.

Bu eğitim programı, orkinos çiftliği çalışanlarının maruz kaldığı özel riskleri dikkate alarak hazırladık. Eğitim sonunda katılımcılarda şu kazanımların oluşması hedefledik.

  • Deniz ve gemi ortamında karşılaşılan tehlikeleri tanıyabilme,
  • Acil durumlarda panik yapmadan müdahale edebilme,
  • KKD’leri doğru ve sürekli kullanma alışkanlığı,
  • Ekip çalışmasına yatkınlık ve sorumluluk bilinci gelişimi,
  • Kurallı, planlı ve disiplinli çalışmaya yönelik tutum kazandırma.

Bu eğitimimimizi her yıl av sezonu öncesi Nisan ayı sonu Mayıs ayı başında tüm personele bölümler halinde; teorik anlatım, geçmiş yıllarda yaşanan vakaların analizleri, görsel materyaller ve tiyatral destekli olarak planlıyoruz. Kısa uygulamalar ve soru-cevaplarla pekiştirmeye çalışıyoruz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ BALIKÇI GEMİLERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18741&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ BALIKÇI GEMİLERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/wxtnvm2v/gururtantoglu.pdf

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği3 Eylül 2025
1 Eylül 2025

Konteyner Kullanımında İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri

🏗️ 🏗️ 🏗️
Dış Sahada Konteyner Kullanımında İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri ve Çözüm Önerileri
Konteyner Yapıların Sahada Kullanımı ve Önemi

Dış saha faaliyetlerinde (şantiye, bakım alanları, montaj sahaları, geçici tesisler vb.) konteyner yapılar; ofis, yemekhane, soyunma odası, istirahat alanı, depo veya geçici yönetim birimi gibi çok yönlü kullanım alanları sunar. Ancak bu yapıların geçici ve modüler doğası, iş sağlığı ve güvenliği açısından birtakım özgün riskleri beraberinde getirir. Özellikle hem beyaz yaka hem de mavi yaka personelin bu alanlarda etkileşimde bulunması, karmaşık risk senaryoları doğurur.

🧯 🧯 🧯
1. Yapısal Riskler ve Stabilite Problemleri
🔎 Risk:
  • Konteynerin yeterli zemin stabilizasyonu sağlanmadan yerleştirilmesi,
  • Yüksek rüzgâr, kar yükü, eğimli zemin gibi doğal faktörler sonucu devrilme, kayma veya göçme riski,
  • Uygun bağlantı ve sabitleme olmaması.

✅ Çözüm:
  • Konteynerler TS EN 1991-1-4 2022 (Rüzgar etkisi) ve TS EN 1991-1-3 2025 (Kar yükü) standartlarına uygun olarak konumlandırılmalıdır.
  • Zemin üzerine yerleştirme öncesi geoteknik analiz yapılmalı, gerekiyorsa betonarme platform veya çelik karkas zemin hazırlanmalıdır.
  • Her konteyner; çelik kelepçe, ankraj veya rijit bağlantılarla sabitlenmelidir.
  • Çoklu kat uygulamalarda modüller, TS EN 1090-1+A1 standardına uygun çelik konstrüksiyonla desteklenmelidir.
⚡ ⚡ ⚡
2. Elektriksel Riskler
🔎 Risk:
  • Konteynerlere çekilen geçici enerji hatlarının açıkta bırakılması,
  • Aşırı yüklemeye bağlı kısa devre veya yangın riski,
  • Topraklama yetersizliği, kaçak akım riski,
  • Uzatma kablolarının uygunsuzluğu.

✅ Çözüm:
  • Tüm konteynerler için geçici şantiye panoları IEC 61439-4 standardına göre tesis edilmelidir.
  • Konteynerde kullanılan priz, aydınlatma, klimalar ve diğer donanımlar IP koruma sınıfı dikkate alınarak seçilmelidir.
  • Topraklama ve kaçak akım rölesi (RCD) zorunlu tutulmalı; periyodik kontroller TS EN IEC 60079-17 2024 referans alınarak yapılmalıdır.
  • Uzatma kabloları sabitlenmeli, mekanik hasara karşı kablo kanalıyla korunmalıdır.
🔥 🔥 🔥
3. Yangın Riski ve Kaçış Güvenliği
🔎 Risk:
  • Konteynerin yangına dayanım sınıfı düşük olması,
  • Yanıcı malzeme (köpük izolasyon, PVC döşeme vb.) kullanımı,
  • İçeride kullanılan ısıtıcıların denetimsizliği,
  • Acil çıkış yollarının dar veya engelli olması.

✅ Çözüm:
  • Konteyner iç yapı elemanları EN 13501-1 2019 standardına göre en az B-s2,d0 yangın sınıfında olmalıdır.
  • Her konteynerde yangın algılama cihazı, 1 adet ABC tipi kuru kimyevi tozlu yangın tüpü (6 kg) bulunmalıdır.
  • İçten kilitlenebilen kapılar yerine çift yönlü açılan panik barlı kapılar kullanılmalıdır.
  • Tüm konteynerlerde yangın tatbikatı, ISO 23601 – 2020 standardına uygun kaçış planlarıyla birlikte gerçekleştirilmelidir.
🌡️ 🌡️ 🌡️
4. İç Ortam Koşulları – Havalandırma ve Termal Konfor
🔎 Risk:
  • Kapalı ortamda yeterli hava değişimi sağlanamaması (CO₂, VOC birikimi),
  • Yazın aşırı ısınma, kışın yetersiz ısıtma,
  • Yetersiz izolasyon nedeniyle nem, küf oluşumu,
  • Klimalardan kaynaklı lejyonella riski.
✅ Çözüm:
  • Konteyner iç ortamı için ASR A3.6 (Germany – Indoor Climate in Workplaces) standardı referans alınarak termal konfor limit değerleri sağlanmalıdır.
  • Minimum 1 saatlik periyotta 1 hava değişimi sağlanacak şekilde doğal veya mekanik havalandırma tasarlanmalıdır.
  • Klima sistemlerinin filtre bakımı aylık yapılmalı, yılda bir lejyonella analizi yapılmalıdır.
  • Hava kalitesi sensörleri ile CO₂ seviyeleri izlenmelidir (1000 ppm üzeri değer alarm seviyesi sayılmalıdır).
👥 👥 👥
5. Karma Kullanım Riski – Beyaz Yaka ve Mavi Yaka Etkileşimi
🔎 Risk:
  • Ofis ile soyunma/istirahat alanlarının aynı konteynerde olması,
  • Gürültü, hijyen, disiplin çatışmaları,
  • Saha personelinin kirli kıyafetle ofis alanlarına girmesi,
  • Beyaz yaka çalışanların tehlikeli bölgelere yönlendirilmesi.

✅ Çözüm:
  • Zon ayrımı yapılmalı: Beyaz yaka (idari işler), mavi yaka (personel alanı) konteynerleri ayrılmalı.
  • Temiz / kirli koridorlar oluşturulmalı, geçiş noktalarında dezenfeksiyon ve galoş istasyonları kurulmalıdır.
  • Ortak kullanım alanlarında koku ve gürültü yalıtımı için çift duvar sistemi veya ses emici bölmeler kullanılmalıdır.
  • Beyaz yaka personelin saha geçişleri için KKD bilgilendirme panosu ve geçici donanım istasyonu sağlanmalıdır.
🧪 🧪 🧪
6. Kimyasal ve Biyolojik Riskler (Depo Konteynerleri için)
🔎 Risk:
  • Kimyasal malzeme bulunan konteynerlerde havalandırma eksikliği,
  • Yanıcı/basınçlı gaz tüplerinin kapalı alanda saklanması,
  • Biyolojik ajan barındıran atıkların yanlış depolanması.

✅ Çözüm:
  • Kimyasal konteynerler için EX-proof havalandırma, dökülme toplama havuzu ve emniyet duşu + göz yıkama istasyonu bulunmalıdır.
  • Tüm konteynerler için Kimyasal Envanter Listesi, MSDS dökümanları, yangın yükü hesapları hazırlanmalı.
  • Tüm riskli konteynerler, tabela – uyarı levhası – sınıflandırma etiketleri ile işaretlenmelidir.
🧯 🧯 🧯
7. Acil Durumlara Müdahale ve Toplanma Organizasyonu
🔎 Risk:
  • Konteyner içindekilerin yangın veya deprem anında tahliye planı olmaması,
  • Gece çalışmaları sırasında aydınlatma yetersizliği,
  • Acil çıkışların malzeme ile kapanması.

✅ Çözüm:
  • Tüm konteynerler için acil durum planı, toplanma noktası yönlendirmeleri, içeride kişi sayısı takibi yapılmalıdır.
  • Kapı üstlerinde ışıklı tahliye işaretleri, dış sahada acil durum projektörleri (IP65) bulunmalıdır.
  • Konteyner içi dolap/malzeme istiflemeleri, kaçış güzergahlarını kapatmayacak şekilde dizayn edilmelidir.
📝 📝 📝
Geçici Yapılar Kalıcı Risklere Neden Olmasın

Dış sahada konteyner kullanımı, planlama ve mühendislik gerektiren bir İSG konusu haline gelmiştir. Bu yapılar geçici olsa da, içinde çalışanlar gerçek risklere maruz kalmaktadır.

Bu nedenle her konteyner yerleşimi:

  • Yapısal güvenlik,
  • Enerji kontrolü,
  • Yangın önlemleri,
  • Ortam hijyeni ve hava kalitesi,
  • İnsan trafiği organizasyonu

açısından özel bir İSG planlaması gerektirir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Standartları Merak Edenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 1991-1-4/D2 Yapılar üzerindeki etkiler – Bölüm 1-4: Genel etkiler – rüzgâr etkileri (eurocode 1) https://intweb.tse.org.tr/Standard/Standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073098100120113104103119068085105106https://intweb.tse.org.tr/Standard/Standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073098100120113104103119068085105106

⭐️⭐️ TS EN 1991-1-3 2025 Eurocode 1: Yapılara olan etkiler – Bölüm 1-3: Kar yükleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073088108082085071084112102100089048

⭐️⭐️ TS EN 1090-1+A1 Çelik ve alüminyum yapı uygulamaları – Bölüm 1: Taşıyıcı elemanların uygunluk değerlendirme gerekleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073081051114066068116078076051050077

⭐️⭐️ IEC 61439-4 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni panoları – Bölüm 4: Şantiyelerde kullanılan panolarla (ACS) ilgili özel kurallar (IEC 61439-4:2012)https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073084110111054056070049051069049072https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073084110111054056070049051069049072

⭐️⭐️ TS EN IEC 60079-17 2024 Patlayıcı ortamlar – Bölüm 17: Elektrik tesisatlarının muayenesi ve bakım https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073087053078107083106071097066070084

⭐️⭐️ EN 13501-1 2019 Yapı mamulleri ve yapı elemanları, yangın sınıflandırması bölüm 1: Yangın karşısındaki davranış deneylerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073100083051120056076052114116106066

⭐️⭐️ ISO 23601 – 2020 https://www.iso.org/standard/80678.html

⭐️⭐️ ASR A3.6 (Germany – Indoor Climate in Workplaces) standardı https://shop.standards.ie/en-ie/standards/asr-a3-6-2012-139114_saig_asr_asr_298677/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni1 Eylül 2025
31 Ağustos 2025

Neden Her İş Güvenliği, Önlemi Bir Hayat Hikâyesidir?

“Bir anlık ihmalin bedelini, bazen bir ömür boyu ödeyenler var.”

İş kazaları çoğu zaman “şanssızlık” gibi görünür. Ama işin gerçeği, bu kazaların %98’i önlenebilir olaylardır. Kazalar, şansa bırakılmış süreçlerin, atlanmış kontrollerin, göz ardı edilmiş risklerin sonucudur. Yani bir iş kazası yaşandığında asıl soru şudur:

“Bu gerçekten beklenmedik bir şey miydi, yoksa beklenmeyeni önlememek miydi?”

🎯 🎯 🎯

ILO verilerine göre her yıl dünyada yaklaşık 2.78 milyon kişi iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle hayatını kaybediyor.
Türkiye’de ise SGK istatistiklerine göre her 5 dakikada bir iş kazası meydana geliyor.

Bu kazaların %98’i önlenebilir nitelikte.

Peki, bir “önlem” ne kadar değerli olabilir?
Cevap: Hayat kadar.

🎯 🎯 🎯
En Sık Yapılan Yanlış – “Bize Bir Şey Olmaz” Mantığı

İşletmelerin çoğu, güvenliği yalnızca yasal bir zorunluluk gibi görür. Ama iş güvenliği, sadece mevzuat değil; etik bir sorumluluktur. O işçinin sabah ailesine verdiği “akşam görüşürüz” sözüne sadık kalabilmesini sağlamaktır.

Bazen bir koruyucu eldivenin içinde bir babanın eli vardır…
Bazen o el, o gün yara alırsa sadece bir kazaya değil, bir çocuğun o akşam parka gitme hayaline de zarar verir.

İş güvenliği sadece ekipman değildir.
O elin sağlam kalmasıdır.
O akşam yemeğinin huzurla yenmesidir.
Ve bir çocuğun babasına “iyi ki varsın” diyebilmesidir.

Bu yüzden her önlem, bir hikâyenin devam etmesine katkıdır.
Belki de o hikâyede kahraman, o eldiveni zamanında veren iş güvenliği uzmanıdır.

İş güvenliğinde;

  • “Bu işi daha güvenli nasıl yaparız?” diye sormak,
  • Riskleri proaktif analiz etmek,
  • Ve her çalışanı yaşam hakkı odağında değerli görmek olarak anlamak gerekir.

Bugün Küçük Önlem, Yarın Büyük Koruma

Bir cıvata yerine oturmadığında sistem durur. Bir yangın tüpü zamanında kontrol edilmediğinde, koskoca bir üretim alanı kül olabilir. Bir çalışana yüksekte çalışmanın riski anlatılmadığında, bir hayat bir düşüşe kurban gider.

Bu yüzden;

  • Bir iş güvenliği eğitimi, sadece bilgi aktarmak değil, davranış kazandırmaktır.
  • Bir KKD, sadece ekipman değil, işçinin yaşam sigortasıdır.
  • Bir risk analizi, sadece evrak değil, olası bir felaketin önlenmesidir.

Şirkelerin sahipleri, her kademedeki yöneticileri önce kendinize ardından yetkililerinize ve tüm çalışanlarınıza seslenin… Ve onlara;

CEO’dan – Genel Müdürden Mesaj: “Çalışan Güvende Değilse, Başarı İllüzyondur”

“Şirketimizin gerçek başarısı, sadece cirosuyla değil, insanına verdiği değerle ölçülür. Benim için bir işçinin evine sağlam dönmesi, bir hedef tutturmaktan çok daha kıymetlidir. Çünkü iş güvenliği sadece çalışanı değil, onun çocuklarını, eşini, hayallerini ve geleceğini de korur.”

“Bizim şirketimizde kazasızlık bir hedef değil, bir kültürdür. İş güvenliği uzmanlarımızın her önerisini ciddiye alıyoruz ve uyguluyoruz. Çünkü biliyoruz ki; önce insan sağlığı, sonra iş. İş durabilir ama insanı kaybetmeyi göze alamayız.”

Yönetim Kurulu Başkanı – CEO – Genel Müdür

Gönülden paylaştığınız bu yazıyı uyguladığınızda hem şirketiniz için hem de çalışanlarınızın hayatı için iyiliğe doğru adım atmış olacaksınız…

Bu Yazıyı Neden Paylaşmalısınız?

Çünkü bu yazı;

  • Her iş güvenliği uzmanının sahada yaşadıklarını özetliyor,
  • Her işverenin farkındalığını artırıyor,
  • Her çalışanın değerli olduğunu tekrar hatırlatıyor.

Paylaşın, çünkü belki de birinin hayatını kurtaracak kadar etkili olabilir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Makaleler31 Ağustos 2025
29 Ağustos 2025

Paraşüt Tipi Emniyet Kemerinin Yardımcı Aparatı -Karabinalar (Bağlantı Elemanları) Teknik Arıza Dosyası

Paraşüt Tipi Emniyet Kemerinin Yardımcı Aparatı – Karabinalar (Bağlantı Elemanları) Teknik Arıza Dosyası

Paraşüt tipi emniyet kemeri (tam vücut emniyet kemeri), yüksek riskli işler veya çalışmalarda, kişilerin güvenliğini sağlamak için kullanılan kritik bir güvenlik donanımıdır. Bu kemerler, çeşitli yardımcı aparatlar ve bağlantı sistemleri ile birlikte çalışarak, düşüşleri engeller ve şok etkilerini azaltır. Yardımcı aparatların doğru kullanımı ve bakımı, emniyet kemerinin etkinliğini doğrudan etkiler.

Yardımcı Aparatlar ve Fonksiyonları

Paraşüt tipi emniyet kemerlerinin çeşitli yardımcı aparatları vardır. Bu aparatların her biri belirli işlevleri yerine getirir ve kullanıcıların güvenliğini sağlamak için tasarlanmıştır.

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri (Tam Vücut Emniyet Kemeri) ve yardımcı aparatlarının teknik arızaları, sonuçları ve çözüm önerilerini bölümler halinde paylaşacağım.

Karabinalar (Bağlantı Elemanları)
Teknik Arıza
1. Karabina Kilidinin Çalışmaması
  • Açıklama: Karabina kilidi, düzgün kapanmaz veya kendiliğinden açılabilir.
  • Oluşma Nedeni:
    • Kilit mekanizmasındaki kir, pas veya yabancı maddeler.
    • Mekanik parçalarda aşınma veya deformasyon.
    • Yanlış kullanım veya yanlış takma.
  • Belirtiler:
    • Kilit mekanizması zorlanarak kapanır veya hiç kapanmaz.
    • Karabina, kilit yerinden kayabilir.

2. Karabina Gövdesinin Deforme Olması
  • Açıklama: Karabina gövdesinde çatlama, eğilme veya aşırı burkulma görülür.
  • Oluşma Nedeni:
    • Karabinanın yüksek yük taşıması veya yanlış kullanımı.
    • Düşme, çarpma veya yoğun kullanım nedeniyle yapısal hasar.
  • Belirtiler:
    • Karabinanın normal işlevini yerine getirmemesi.
    • Bağlantı noktasındaki gevşeklik.

3. Karabina İle Bağlantının Tam Olarak Sağlanamaması
  • Açıklama: Karabina, bağlantı noktalarına düzgün yerleştirilmediğinde güvenli bir bağlantı sağlanamaz.
  • Oluşma Nedeni:
    • Yanlış yerleştirilmiş veya yanlış boyutlardaki karabinalar.
    • Çalışanın bağlantıyı hatalı yapması.
  • Belirtiler:
    • Bağlantı noktası tam oturmadığında gevşeklik hissi.
    • Karabina bağlanırken zorlanma veya kilitlenmeme.

Sonuçlar
  1. Düşüşün Güvenli Bir Şekilde Durdurulamaması:
    • Karabina düzgün çalışmazsa, düşüş sırasında emniyet sağlanamaz ve çalışanın güvenliği riske girer.
    • Düşüş sırasında karabina kilitlenmezse, bağlanma noktası kayabilir, bu da düşüşün kontrolsüz bir şekilde devam etmesine yol açabilir.
  2. Yaralanma Riski:
    • Bağlantı elemanları düzgün çalışmazsa, düşüş esnasında çalışan ciddi yaralanmalar yaşayabilir.
    • Karabina deformasyonları veya çalışmayan kilitler, vücudun doğru pozisyonda tutulmamasına ve ciddi omurga veya eklem travmalarına yol açabilir.
  3. Ekipman Kaybı veya Hasar:
    • Hatalı kullanılan veya hasar görmüş bir karabina, ekipmanın kaybolmasına veya başka ekipmanlara zarar vermesine neden olabilir.

Çözümler
1. Karabina Kilidinin Düzenli Temizliği ve Bakımı:
  • Açıklama: Karabinanın kilit mekanizması, kir ve pas birikmesine karşı düzenli olarak temizlenmeli.
  • Eylem Adımları:
    • Her kullanımdan önce karabina ve kilit mekanizması gözle kontrol edilmelidir.
    • Kir ve yabancı maddelerden arındırılmalı ve gerektiğinde uygun yağlar ile korunmalıdır.
  • Eğitim: Çalışanlara, karabinanın düzgün şekilde kilitlenip kilitlenmediğini nasıl kontrol edecekleri öğretilmelidir.

2. Karabina Deforme Olmuşsa Hemen Değiştirilmesi:
  • Açıklama: Deforme olmuş karabinalar derhal değiştirilmelidir, çünkü işlevselliğini yitirirler.
  • Eylem Adımları:
    • Her kullanımdan sonra karabina dikkatlice incelenmeli.
    • Çatlamış, burkulmuş veya aşınmış karabinalar, standartlara uygun yedek parça ile değiştirilmelidir.
  • Eğitim: Çalışanlar, karabina üzerindeki deformasyonları nasıl tespit edeceklerini öğrenmeli ve gerektiğinde ekipman değiştirilmelidir.

3. Karabinanın Doğru Kullanımı İçin Eğitim:
  • Açıklama: Yanlış yerleştirilen karabinalar, güvenli bağlantı sağlamaz. Çalışanlar karabina kullanımı konusunda eğitilmelidir.
  • Eylem Adımları:
    • Karabina nasıl doğru şekilde takılır ve yerleştirilir, her çalışan için açıkça belirtilmelidir.
    • Doğru kullanım ve bakım hakkında düzenli eğitimler düzenlenmelidir.
    • Bağlantı noktasına karabinanın düzgün yerleşip yerleşmediği kontrol edilmelidir.

4. Yük Testi ve Dayanıklılık Kontrolü:
  • Açıklama: Karabina, belirli aralıklarla yük testlerine tabi tutulmalıdır.
  • Eylem Adımları:
    • Karabinalar, üretici talimatlarına göre belirli aralıklarla yük testi yapılmalıdır.
    • Yük testleri, karabinanın tasarım kapasitesinin altında herhangi bir deformasyon yapıp yapmadığını kontrol eder.
  • Eğitim: Çalışanlar, karabinanın doğru kapasite aralığında kullanılması gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir.

5. Ekipman Takibi ve Kayıt Sistemi:
  • Açıklama: Karabinalar ve diğer emniyet ekipmanları, kullanım tarihleriyle takip edilmeli ve her biri için bakım kayıtları tutulmalıdır.
  • Eylem Adımları:
    • Ekipmanlar, kullanım tarihleri ve bakım geçmişleriyle takip edilmelidir.
    • Herhangi bir arıza veya hasar durumunda ekipman, kullanılmadan önce denetlenmeli ve değiştirilmelidir.

Sonuç Olarak

Karabinalar, paraşüt tipi emniyet kemerlerinin güvenliği için kritik öneme sahiptir. Herhangi bir arıza durumunda, ekipmanın kullanılmadan önce tamamen kontrol edilmesi, bakımının yapılması ve gerektiğinde değiştirilmesi, iş yerinde çalışanların güvenliğini sağlamak için hayati öneme sahiptir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri ile İlgili Mevzuatımız

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 Sayılı Kanun)

  • Madde 4 – İşverenin Yükümlülükleri:
    İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Riskleri önlemek, risklerden kaçınmak, riskleri kaynağında yok etmek gibi temel ilkeler çerçevesinde, yüksekte çalışmalarda emniyet kemeri gibi uygun KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) sağlamak zorundadır.
  • Madde 5 – Risklerden Korunma İlkeleri:
    Yüksekte çalışmalarda riskler mümkün olduğunca toplu koruma önlemleriyle bertaraf edilmeli, bu yeterli değilse kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır.

2. Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği (Resmî Gazete: 01.05.2019 / 30761)

Bu yönetmelik, 89/686/EEC sayılı AB Direktifi ile uyumludur.

Tanım:

Paraşüt tipi emniyet kemeri, çalışanı düşme tehlikesine karşı korumaya yönelik “düşmeye karşı koruyucu sistemler” kapsamında bir KKD olarak tanımlanır.

Madde 7 – Uygunluk:

Emniyet kemeri CE belgeli olmalı, TS EN 361 standardına uygun şekilde üretilmeli ve piyasaya arz edilmeden önce uygunluk değerlendirme işlemlerinden geçirilmelidir.

Madde 10 – Kullanım ve Bilgilendirme:

İşveren, çalışanlara KKD’yi doğru kullanabilmeleri için gerekli bilgileri ve eğitimi sağlamakla yükümlüdür. Bu eğitim dokümante edilmelidir.

3. TS EN 361 – Düşmeyi Önleyici Sistemler – Beden Tipi Emniyet Kemerleri Standardı

Bu standarda göre paraşüt tipi emniyet kemerlerinde bulunması gerekenler:

  • Omuz, bel ve bacak destek noktaları
  • Sırtta yer alan “D” tipi bağlantı halkası (düşme durumunda yükü dengelemek için)
  • Taşıyıcı bantlarda 15 kN çekme dayanımı
  • Kullanıcının ağırlığı ve düşme faktörüne göre sistem testleri
  • CE işareti ve üretici beyanı
  • Türkçe kullanım kılavuzu ve periyodik kontrol talimatı

4. Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik(Resmî Gazete: 02.07.2013 / 28695)

Madde 6 – KKD’nin Kullanımı:

  • KKD, kullanıcıya uygun ebatlarda olmalıdır.
  • Kullanım süresi, fiziki hasar, üretici talimatı ve periyodik kontrol sonuçlarına göre değerlendirilmelidir.
  • Emniyet kemerleri düşme yaşanmışsa kullanımdan çıkarılmalı ve üreticiye danışılmalıdır.

5. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (Resmî Gazete: 25.04.2013 / 28628)

Ek-II Madde 4.3 – Yüksekte Kullanılan Ekipmanlar:

Paraşüt tipi emniyet kemerleri gibi kişisel koruyucuların periyodik kontrolleri, uzman kişilerce yapılmalı; kontrol sonuçları belgelenmeli ve arşivlenmelidir.

Periyodik Kontrol ve Muayene

6331 sayılı Kanun ve İş Ekipmanları Yönetmeliği uyarınca:

  • Emniyet kemerleri, yılda en az 1 kez yetkin kişi tarafından kontrol edilmelidir.
  • Bu kontroller kayıt altına alınmalı, herhangi bir deformasyon, esneme, dikiş bozulması tespit edilirse ürün derhal kullanımdan kaldırılmalıdır.
  • Düşme sonrası tek kullanımlık kabul edilir.
🧭 🧭 🧭

Türk mevzuatı, paraşüt tipi emniyet kemerinin yalnızca kullanılmasını değil; uygun şartlarda seçilmesini, uygun beden ölçülerine göre verilmesini, CE belgesine ve standartlara uygun olmasını, düzenli kontrol edilmesini ve doğru biçimde eğitilerek kullanılmasını zorunlu kılmaktadır.

Bu donanımın, düşme gibi ölümcül risklere karşı hayat kurtarıcı olabilmesi için sadece takılması değil, yukarıdaki tüm süreçlere uygun olarak sistemli kullanımı zorunludur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 361 – Kişisel koruyucu donanım – Belirli bir yükseklikten düşmeye karşı – Tam vücut kemer sistemleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073082083083075105069114047049121122

⭐️⭐️ ANSI/ASSP Z359.2-2023: Düşmeye Karşı Koruma Programı Gereksinimleri https://blog.ansi.org/ansi-assp-z359-2-2023-fall-protection-program/

⭐️⭐️ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18318&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği29 Ağustos 2025
27 Ağustos 2025

Tork Kontrolü Yapılmamasının Yol Açabileceği Uygunsuzluklar

Hayatı Sarsan Bir Eksiklik

Günlük yaşamda fark edilmese de, endüstriyel sistemlerin çalışmasında ve iş sağlığı güvenliği uygulamalarında “tork” kavramı kritik öneme sahiptir.

Tork, bir civata ya da bijonun üzerine uygulanan döndürme kuvvetidir ve her bir bağlantı elemanı için öngörülen sıkılık değeri, hem sistemin doğru çalışması hem de insan hayatının korunması açısından belirleyicidir.

Tork kontrolü yapılmadan ya da eksik yapıldığında ortaya çıkabilecek uygunsuzluklar yalnızca ekipman arızasına değil, aynı zamanda ciddi kazalara da yol açabilir.

Tabloda, tork yapma sırasında İhmal Edilen Hususları ve Potansiyel Uygunsuzluklarını genel olarak göstereceğim.

İhmal Edilen HususPotansiyel Uygunsuzluk
Doğru tork değeri uygulanmamasıAşırı sıkma → bağlantı kırılması
Zayıf sıkma → gevşeme
Tork anahtarı kullanılmamasıRastgele sıkma, operatöre bağlı hata
Periyodik tork kontrolünün yapılmamasıZamanla gevşeyen bağlantı noktaları
Torklama sonrası işaretleme yapılmamasıTakip edilemeyen veya çift sıkılan bağlantılar
Kalibrasyonu yapılmamış tork aletiHatalı değer → sahte güvenlik hissi
🔧 🔧 🔧

Bu kısımda da, tork kontrolü eksikliklerinin yol açabileceği önemli uygunsuzlukları kısaca vurgulamaya çalışacağım.

1. Kritik Bağlantı Noktalarında Gevşeme ve Sızıntılar

Makine, basınçlı kap, tank, flanş, boru sistemlerinde tork kontrolü sağlanmadığında, sıkılması gereken parçalar gevşeyebilir. Bu da zamanla titreşim veya şok yüklenmelerle birleşince conta sıkılığını kaybedebilir, sızıntı başlar.

Risk: Yanıcı gaz, buhar ya da kimyasalların sızması, patlama veya zehirlenme riski doğurabilir. Gözle görülmeyen sızıntılar uzun vadede çevre kirliği ve çalışan sağlığını tehdit eder.

2. Aşırı Tork Uygulamasına Bağlı Malzeme Hasarı

Tork kontrolü yapılmayan durumlarda, özellikle operatör deneyimsizse, cıvata ya da bijonlara fazladan güç uygulanabilir. Bu da dişlilerde sıyırma, kırılma, mikro çatlak oluşumu gibi yapısal hasarlara neden olur.

Risk: Yük taşıma kapasitesi zayıflar, yapının dayanımı azalır. Ani bir darbe ya da yüklenmede kırılma ya da dağılma meydana gelebilir.

3. Seyir Halindeki Taşıtlarda Bijon Gevşemesi

Taşıt lastiklerini sabitleyen bijonlar doğru torkta sıkılmazsa, zamanla gevşeyebilir. Yetersiz sıkılık, tekerleğin süyrülerek çıkmasına neden olabilir.

Risk: Tekerleğin seyir halindeyken yerinden çıkması, kontrol kaybı, devrilme ve ölümlü trafik kazaları anlamına gelir.

4. Titreşime Bağlı Bağlantı Çözülmeleri

Makine ve motor sistemleri içerisinde tork değeri korunmadan yapılan bağlantılar, zamanla titreşimin etkisiyle yerinden oynar.

Risk: Titreşime bağlı gevşemeler, çoklu sistem arızası, parça fırlaması ve çalışanlara fiziksel zarar verilmesiyle sonuçlanabilir.

5. Sökülme Sırasında Malzeme Kaybı

Tork kontrolü olmayan civatalar aşırı sıkıldığında çıkarılması zorlaşır. Sökme esnasında kopma, vida yuvasında bozulma ve alet zararı gibi sorunlar ortaya çıkar.

Risk: Ekipman ömrü kısalır, tekrar kullanılabilir parçalar hurdaya ayrılmak zorunda kalınır.

6. Hidrolik ve Basınçlı Sistemlerde Patlama Riski

Hidrolik hortum ve vanaların bağlantıları doğru torklanmadığında, sistem basıncı altındayken patlama ya da şok tahliye meydana gelebilir.

Risk: Parça fırlaması, yanık, kesi, travmatik yaralanma hatta göz kırılmasına kadar giden ciddi kazalar oluşabilir.

7. Yangın ve Patlama Riski

Özellikle yanıcı gaz ve solvent sistemlerinde tork kontrolsüzlüğü nedeniyle oluşan sızıntılar, elektrik arkı veya statik yüklenmeyle temas ettiğinde yangın çıkabilir.

Risk: Tesisin tamamını etkileyen yangınlar, can ve mal kaybı, tazminat davaları ve uzun duruşlar.

8. Yük Taşıyan Sistemlerde Dengesizlik

Vinç, forklift, şalt, ıskele ve platform sistemlerinin kritik bağlantı noktaları torklandırılmadığında, hareket sırasında asimetrik dağılım olur.

Risk: Ağırlık merkezi kayar, denge bozulur, devrilme ya da ekipman üzerine yük düşmesi gibi kazalar meydana gelir.

9. Statik Elektrik Kaçağına Bağlı Parlama

Zeminleme ve yüzey potansiyel eşitlik sistemlerinde doğru torklanmayan kelepçe ve kablo uçları, yüzeyde mikro ark oluşumuna neden olabilir.

Risk: Parlama riski, elektronik cihaz arızası ve hassas üretim alanlarında yangın tetiklemesi.

10. Torklama Prosedürü Eksikliğinin Denetimlerde Uygunsuzluk Olarak Karşıya Çıkması

Tork kontrolü belgelenmemiş, prosedüre bağlanmamış sistemler, denetim ve sertifikasyonlarda “kritik uygunsuzluk” olarak kabul edilir.

Risk: CE, ISO 45001, ISO 9001 gibi belgelerin askıya alınması ya da iptali, iş kaybı, ihale dışı kalma gibi mali yük.

Sonuç

Tork kontrolü, basit bir teknik uygulama değil; öngörülebilir riskleri ortadan kaldıran önleyici bir stratejidir. Doğru sıkılmış her bağlantı elemanı, bir zincirin halkası gibidir; biri zayıfsa sistemin bütünü tehdit altındadır. Bu nedenle tork kontrolü, yalnızca bir “kontrol” değil, bir hayati sorumluluktur.

Tesislerdeki her personelin, her bağlantının ardında yatan bu kritik anlamı fark etmesi ve uygulaması, daha güvenli iş alanlarının temelidir.

Tork kontrolü sadece teknik bir işlem değil, önlenebilir iş kazalarının önüne geçmenin en sade ama etkili yollarından biridir.

İş güvenliği uzmanlarının bu konuda;

  • Periyodik kontrol planı hazırlamaları,
  • Tork değerlerinin üretici talimatlarıyla uyumlu olup olmadığını kontrol etmeleri,
  • Kalibrasyon kayıtlarını düzenli olarak takip etmeleri

gerekmektedir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği27 Ağustos 2025
25 Ağustos 2025

İş Güvenliği Açısından Torklama Gereken Kritik Alanlar

Sanayi, inşaat, ulaşım ve enerji gibi pek çok sektörde, her gün binlerce civata ve somun sıkılıyor; ama bu basit gibi görünen işlemin ardında çoğu zaman kritik bir güvenlik detayı gözden kaçıyor: Torklama.

Bir bağlantı elemanının ne kadar sıkıldığı, sadece sağlamlığı değil, aynı zamanda insan hayatını, ekipman ömrünü ve çevre güvenliğini de doğrudan etkileyen bir faktördür. Yetersiz sıkılmış bir bijonun seyir hâlindeki bir aracın tekerleğini yerinden çıkarmasıyla, aşırı tork uygulanmış bir flanşın çatlayarak kimyasal sızdırması arasında tek bir ortak payda vardır: Öngörülebilir ama önlenmeyen bir ihmal.

İş güvenliği açısından torklama işlemi (vida/somunların belirli bir sıkma kuvvetiyle sabitlenmesi) birçok sektörde hayati öneme sahiptir.

İş güvenliği profesyonelleri ve uygulayıcılar, torklamanın neden sadece bir teknik işlem değil, aynı zamanda sistem güvenliğinin mihenk taşlarından biri olduğunu bilmelidirler.

Aşağıda torklama yapılması gereken kritik uygulamaları, neden gerekli olduğunu ve yapılmadığında oluşabilecek uygunsuzlukları kapsamlı bir şekilde listeledim:

🔩 🔩 🔩
TORKLAMA GEREKEN KRİTİK ALANLAR VE İŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN GEREKÇELERİ
Uygulama AlanıTorklama Gerekliliği NedeniYapılmadığında Ortaya Çıkabilecek Uygunsuzluklar
Araç Bijonları (tekerlek vidaları)Tekerleğin yerinden çıkmasını önlemekTekerleğin seyir sırasında çıkması → ölümcül trafik kazaları
Kaldırma makineleri (vinç, forklift)Mekanik parçaların gevşemesini engellemek, yük taşıma güvenliğini sağlamakYük düşmesi, mekanik arıza, personel yaralanmaları
Basınçlı kaplar (hidrolik, pnömatik sistemler)Basınç altında bağlantı noktalarının sızdırmazlığını sağlamakPatlama, sıvı/gaz sızıntısı, yanma/boğulma riskleri
İnşaat iskele bağlantı cıvatalarıYapısal stabilite sağlamakİskele devrilmesi, yüksekten düşme kazaları
İş makineleri süspansiyon ve yürür aksamıMekanik bütünlüğü ve dengeyi sağlamakTitreşim artışı, ekipman devrilmesi
Elektrik panosu – bara bağlantı vidalarıIsınmayı ve elektrik arkını engellemekYangın riski, elektrik çarpması, sistem arızası
Çelik konstrüksiyonlar (bina bağlantı civataları)Taşıyıcı sistem bütünlüğünü korumakYapısal çökme, devrilme, uzun vadede gevşeyip büyük kazalara yol açma
Merdiven, korkuluk ve platform sabitlemeleriKullanıcı güvenliği için sağlamlık sağlamakDüşme, yaralanma, iş kazası
Basamaklı sabit merdiven montajı (ör. silo, tanklar)Statik yükün taşınması ve montaj güvenliğiKullanım sırasında basamak kırılması veya kopması
Makine muhafazaları ve döner parça kapaklarıOperatör güvenliğini sağlamak, hareketli parçalara müdahale riskini azaltmakKol-bacak sıkışması, ölümcül yaralanmalar
Taşlama makinesi – disk sabitleme civatalarıDiskin yerinde sabit kalması ve balans kaybı yaşamamasıDiskin fırlaması, göz/kafa travması, ölümcül kazalar
Yangın merdiveni bağlantı vidalarıAcil tahliyede güvenli kullanımı sağlamakMerdiven çökmesi, tahliye sırasında yaralanma veya can kaybı
Raylı sistem (vagon, travers civataları)Dinamik yüklerde gevşeme riskini ortadan kaldırmakRaydan çıkma, çarpışma, toplu kaza riski
Endüstriyel fan ve pervane bağlantılarıDönme esnasında balans ve güvenli çalışma sağlamakPervanenin fırlaması, kafa ve göz yaralanmaları, ekipman hasarı
Yüksekte asılı aparatların sabitleme noktalarıDüşme önleyici ekipman güvenliğiHalat kopması, düşme sonucu ölüm veya ciddi yaralanma
Tank ve borulama flanş bağlantı cıvatalarıSızıntı önlemek ve basınç dengesini sağlamakYanıcı-maddelerin sızması, yangın, patlama
Titreşimli makinelerin montaj bağlantılarıZamanla gevşemeyi önlemekParçaların düşmesi, dengesiz çalışma, personel yaralanması
Pres makinesi, enjeksiyon sistemleri civatalarıOperasyon sırasında sabit kalmalarını sağlamakCivata fırlaması, parça ezilmesi, operatör kazası
Yük taşıma aparatları – zincir/kanca bağlantı noktalarıÇekme sırasında açılmaların engellenmesiYük düşmesi, kırılma, iş kazası
Rüzgar türbini bağlantı civatalarıDinamik yükler karşısında çözülmenin önlenmesiTürbin kanadının kopması, devrilme, çevre güvenliği riski

Örnekleri çoğaltmak mümkün. Teknik dokümanlara ve sahadaki gözlemlerinize göre gerekliliklere karar verebilirsiniz.

🔧 🔧 🔧

Torklama; ne fazla, ne eksik…
Her bağlantı noktası, üreticisinin belirlediği ölçüde sıkılmak zorundadır. Bu sınır aşılırsa ekipman zarar görür, yetersiz kalırsa insan hayatı tehlikeye girer. İşte bu yüzden torklama, yalnızca bir cıvata sıkma işlemi değil; bir sorumluluk, bir hassasiyet ve bir önleyici güvenlik kültürüdür.

İş güvenliğini bütünsel bir yaklaşımla ele alan her işletme, bu küçük gibi görünen ama büyük etkiler yaratan detaylara gereken özeni göstermekle yükümlüdür.
Unutmayalım: Hayatı, çoğu zaman bir civata kadar sıkan ya da gevşeten detaylar belirler.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği25 Ağustos 2025
22 Ağustos 2025

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri Yardımcı Aparatları Kullananlarda Fiziksel Sınır Aşımı Riskleri

“Güvende olmak ile güvende hissetmek aynı şey değildir.”

Paraşüt tipi emniyet kemerleri ve onlara entegre edilen yardımcı aparatların (örneğin konumlandırma kayışları, şok emiciler, karabinalar, yaşam hatları) kullanımı, yüksekte çalışmanın vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak bu donanımların sunduğu teknolojik avantajlar, çalışanlarda yanıltıcı bir güvenlik hissi oluşturarak fark edilmeden fiziksel sınırların aşılmasına yol açabilir.

Bu yazı, emniyet aparatlarının sağladığı konforun ve hareket özgürlüğünün, nasıl olup da çalışanların denge, erişim ve dayanıklılık sınırlarını zorlamasına neden olduğunu teknik bir zeminde incelemektedir.
Amacımız; güvenlik donanımlarının sağladığı avantajları yok saymadan, fizyolojik kapasitenin ötesine geçmenin yarattığı tehlikeleri anlamak ve yönetmektir.

İş güvenliği uzmanlarının, sadece ekipmanı tanımakla değil, aynı zamanda bu ekipmanla çalışan insan organizmasının sınırlarını da gözeten bir bakış açısını benimsemeleri artık kaçınılmaz bir sorumluluktur.

Paraşüt tipi emniyet kemerinin (tam vücut kemeri) yardımcı aparatlarını kullanacakların fiziksel alt ve üst sınırlarının aşılması durumunda ortaya çıkabilecek riskler:

Ağırlık Sınırlarının Aşılması Durumunda Ortaya Çıkabilecek Riskler
Ağırlık Alt Sınır Aşılması DurumuAğırlık Üst Sınır Aşılması Durumu
– Kemerin Düzgün Oturmaması: Kemerin küçük kullanıcıya tam oturmaması, bel, omuz ve bacak askılarının gevşek olmasına yol açabilir.– Kemerin Dayanıklılığının Azalması: Ağırlık sınırını aşan kullanıcılar için kemer yıpranabilir ve dayanıklılığını kaybedebilir.
– Kötü Konfor: Kemerin uygun olmaması, kullanım sırasında rahatsızlık yaratabilir ve uzun süreli kullanımı zorlaştırabilir.– Bağlantı Elemanlarının Kopması: Aşırı yük, halatlar, karabineler ve bağlantı noktalarının kopmasına yol açabilir.
– Şok Emici Sistemin Yetersizliği: Kemer, düşük ağırlıklı kullanıcıyı düzgün şekilde desteklemeyebilir, bu da şok emici sistemin verimsiz olmasına yol açar.– Düşüş Kontrolü Kaybı: Yüksek ağırlık, kemerin düzgün çalışmamasına ve düşüşün kontrolsüz olmasına neden olabilir.

Boy Sınırlarının Aşılması Durumunda Ortaya Çıkabilecek Riskler
Boy Alt Sınır Aşılması DurumundaBoy Üst Sınır Aşılması Durumunda
– Kemerde Uyum Sorunu: Kısa boylu kullanıcılar için kemer bel kısmından gevşek kalabilir, omuz askıları ve bacak askıları düzgün oturmayabilir.– Kemerin Yetersiz Uzunluğu: Uzun boylu kullanıcılar için kemer yeterli uzunlukta olmayabilir, bu da kemerin vücuda tam oturmamasına yol açar.
– Bağlantı Elemanlarının Yanlış Yerleşmesi: Omuz askıları, kısa boylu kullanıcıda yanlış yerleşebilir, bu da kemerin kaymasına neden olur.– Yetersiz Şok Emici İşlev: Kemerin uzunluğu yetersiz olduğunda, düşüş anında şok emici sistem tam işlevini yerine getiremeyebilir.
– Hareket Kısıtlaması: Kısa boylu kullanıcılar, kemerin sağladığı desteği tam anlamıyla alamaz, bu da hareket kabiliyetlerini sınırlayabilir.– Kemerin Kayması: Uzun boylu kullanıcılar, kemer sıkı olmadığı için düşüş sırasında kemerin kayması riskiyle karşılaşabilirler.

Bel Çevresi Sınırlarının Aşılması Durumunda Ortaya Çıkabilecek Riskler
Bel Çevresi Alt Sınır Aşılması DurumundaBel Çevresi Üst Sınır Aşılması Durumunda
– Kemerin Gevşek Olması: Küçük bel çevresi olan kullanıcılar için kemer gevşek kalabilir ve bu, düşüş sırasında kemerin kaymasına yol açabilir.– Kemerin Dar Olması: Geniş bel çevresi olan kullanıcılar için kemer yeterince geniş olmayabilir ve bu da konforu etkileyebilir.
– Konfor Eksikliği: Kemerin gevşekliği nedeniyle kullanıcı rahatsızlık hissi yaşayabilir ve bu, dikkat kaybına yol açabilir.– Hareket Sınırlaması: Kemerdeki fazla sıkılık, kullanıcıyı hareket etmekte zorlayabilir ve iş yaparken konforu azaltabilir.
– Düşüş Sırasında Güvenlik Riski: Kemerin gevşekliği, düşüş sırasında güvenliği sağlamadığından yaralanmalara neden olabilir.– Şok Emici Sistemin Yetersizliği: Dar kemer, şok emici sistemin düzgün çalışmasını engelleyebilir, bu da ciddi yaralanmalara yol açabilir.

Omuz Çevresi Sınırlarının Aşılması Durumunda Ortaya Çıkabilecek Riskler
Omuz Çevresi Alt Sınır Aşılması DurumundaOmuz Çevresi Üst Sınır Aşılması Durumunda
– Omuz Askılarının Gevşek Olması: Küçük omuz çevresi olan kullanıcılarda omuz askıları gevşeyebilir, bu da kemerin dengesiz şekilde oturmasına yol açar.– Omuz Askılarının Sıkı Olması: Büyük omuz çevresi olan kullanıcılar için askılar dar olabilir ve bu da kullanıcıya rahatsızlık verebilir.
– Düşüş Anında Stabilite Kaybı: Omuz askılarının gevşemesi, kemerin kaymasına ve dolayısıyla düşüş anında kontrol kaybına yol açabilir.– Kan Dolaşımı Sorunları: Fazla sıkı omuz askıları, omuzlarda kan dolaşımını engelleyebilir ve rahatsızlığa neden olabilir.
– Hareket Kısıtlaması: Gevşek askılar, kullanıcının hareketini kısıtlayabilir ve iş yaparken rahatsızlık oluşturabilir.– Yüksek Basınç: Omuz askılarının sıkılığı, omuzlara fazladan basınç uygular ve bu da uzun süreli kullanımlarda ağrıya yol açabilir.

Genel Riskler (Tüm Fiziksel Sınırların Aşılması Durumunda)
  • Düşüşe Karşı Koruma Kaybı: Kullanıcı sınırları aşarsa, kemerin şok emici özellikleri yetersiz kalabilir ve güvenlik sağlanamayabilir.
  • Kemerin Yetersiz Fonksiyonu: Kullanıcı için uygun olmayan kemer, düşüş anında tam koruma sağlayamayabilir, bu da yaralanma riskini artırır.
  • Düşüş Hızı ve Yük: Ağırlık ve boy sınırlarının aşılması, düşüş sırasında hızın artmasına yol açabilir, bu da şok emicilerin işlevini yerine getirememesine neden olabilir.
  • Kemerin Hareket Edememesi: Kemer düzgün oturmadığında, hareket edemez ve kullanıcı güvenli şekilde korunamaz.

Fiziksel sınırların aşılması, paraşüt tipi emniyet kemerinin yardımcı aparatlarının verimli çalışmamasına ve bu nedenle ciddi güvenlik risklerinin ortaya çıkmasına yol açabilir. Bu nedenle her kullanıcının kemeri, fiziksel özelliklerine göre doğru şekilde seçmesi ve kullanması hayati önem taşır.

İdeal Paraşüt Tipi Emniyet Kemerinin Yardımcı Aparatlarının Fiziksel Sınırları Aşan Kullanıcılar İçin Riskler
Senaryo 1: Ağırlık Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 150 kg)

Çalışan Profili:

  • Ağırlığı 150 kg ve üzerinde olan, fazla kilolu veya büyük yapılı çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Kemerin taşıma kapasitesinin aşılması.
  • Bağlantı noktalarının, şok emici sistemin veya karabinaların yetersiz kalması.
  • Düşüş sırasında kemerin kayması veya düzgün oturmaması.

Çözüm:

  • Kullanıcıya uygun yüksek kapasiteli kemerler ve şok emici sistemler kullanılmalıdır.
  • Kemerin bağlantı noktaları ve karabineler uygun kapasiteye sahip olmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Ağırlık sınırlarını belirleyen eğitim verilmelidir.
  • Kemerin uygun şekilde yerleştirilmesi ve doğru bağlanması hakkında uygulamalı eğitim sağlanmalıdır.

Senaryo 2: Boy Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 1.95 m)

Çalışan Profili:

  • Uzun boylu (1.90 m ve üzeri) çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Omuz askılarının ve bel kısmının uyumsuzluğu.
  • Kemerin düzgün oturmaması, kayma riski.

Çözüm:

  • Uzun boylu çalışanlar için özel olarak tasarlanmış kemerler kullanılmalıdır.
  • Kemerin ayarları yapılarak kullanıcıya tam uyum sağlanmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Kullanıcılara kemerin düzgün oturduğunun ve sıkılığının kontrol edilmesi öğretilmelidir.
  • Her kullanım öncesinde kemerin ayarları ve kullanıcıya uyumluluğu kontrol edilmelidir.

Senaryo 3: Ağırlık Alt Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 40 kg)

Çalışan Profili:

  • Küçük yapılı, düşük kilolu çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Kemerin gevşek olması, omuz ve bel askılarının kayması.
  • Kemerdeki şok emici sistemin etkisiz hale gelmesi.

Çözüm:

  • Küçük yapılı çalışanlar için tasarlanmış, esnek ve ayarlanabilir kemerler kullanılmalıdır.
  • Kemerin düzgün oturması için sıkılık kontrolü yapılmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Küçük yapılı kullanıcılar için kemerin sıkılığının ve doğru ayarlarının nasıl yapılacağı öğretilecektir.
  • Kemerin her zaman doğru şekilde yerleştirildiğinden emin olunmalıdır.

Senaryo 4: Omuz Çevresi Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 140 cm)

Çalışan Profili:

  • Geniş omuzlu kullanıcılar, vücut ölçüleri normdan büyük olan çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Omuz askılarının uyumsuzluğu, kemerin gevşekliği.
  • Kemerin düzgün oturmaması nedeniyle düşüş sırasında kayma riski.

Çözüm:

  • Omuz askıları genişletilmiş ve daha dayanıklı kemerler kullanılmalıdır.
  • Omuz askılarının sıkılığının doğru şekilde ayarlanması gereklidir.

Eğitim Uygulaması:

  • Omuz askılarının nasıl ayarlanacağı ve kemerin oturuşunun nasıl kontrol edileceği öğretilmelidir.
  • Kullanıcıya omuz askılarının yerini doğru ayarlamak için eğitim verilmelidir.

Senaryo 5: Bel Çevresi Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 130 cm)

Çalışan Profili:

  • Geniş bel yapısına sahip olan çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Kemerin bel kısmının gevşek olması, kayma riski.
  • Kemerin tam oturmaması nedeniyle düşüş anında kemerin yerinden kayması.

Çözüm:

  • Bel çevresine uygun, ayarlanabilir kemerler kullanılmalıdır.
  • Bel kısmının sıkılığı doğru şekilde ayarlanmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Bel çevresi için uygun kemerlerin seçilmesi konusunda eğitim verilecektir.
  • Bel bölgesinin sıkılığı, yerleşimi ve kemerin doğru oturması kontrol edilmelidir.

Senaryo 6: Ağırlık Üst Sınırının Aşılması (Kullanıcı: 200 kg)

Çalışan Profili:

  • Ağırlığı 200 kg ve üzerinde olan çalışanlar, aşırı kilolu kullanıcılar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Kemerin kopma riski, şok emici sistemin etkisiz olması.
  • Yüksek ağırlık nedeniyle kemerin taşınabilirliğinin bozulması.

Çözüm:

  • Yüksek kapasiteli, özel tasarlanmış kemer ve şok emici sistemler kullanılmalıdır.
  • Karabina ve bağlantı noktaları yüksek kapasiteye sahip olmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Ağırlık sınırlarını belirleyen talimatlar kullanıcıya açıkça verilmelidir.
  • Kullanıcı, kemerin her kullanım öncesinde uygunluğunu kontrol etmelidir.

Senaryo 7: Şok Emici Sisteminin Aksaması

Çalışan Profili:

  • Normal ağırlık ve boyda olup, düzenli kemer kullanımı gerektiren çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Şok emici bağlantı elemanlarının bozulması, uyumsuzluğu.
  • Düşüş sırasında şok emici sistemin devreye girmemesi.

Çözüm:

  • Düzenli olarak şok emici sistemin testi ve bakımı yapılmalıdır.
  • Şok emici sistemin kapasitesinin her kullanıcıya uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Eğitim Uygulaması:

  • Şok emici sistemlerin nasıl çalıştığı ve bakımlarının nasıl yapılacağı anlatılmalıdır.
  • Şok emici sistemlerin uygunluğu sürekli kontrol edilmelidir.

Senaryo 8: Halat / Lanyard’ın Uyumsuzluğu

Çalışan Profili:

  • Yükseklikle çalışırken halat kullanan personel.

Muhtemel Sorunlar:

  • Halatın yanlış uzunlukta olması, gevşek ya da sıkı bağlanması.
  • Bağlantı noktalarının uyumsuz olması.

Çözüm:

  • Halat uzunluğu ve bağlantı elemanları, her kullanıcıya uygun olmalıdır.
  • Bağlantı elemanları ve halatın güvenli şekilde yerleştirilmesi sağlanmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Halatın doğru uzunlukta olması ve bağlantı elemanlarının nasıl doğru bağlanacağı öğretilecektir.
  • Halatın periyodik olarak kontrol edilmesi gerektiği vurgulanmalıdır.

Senaryo 9: Karabina Bağlantılarının Aksaması

Çalışan Profili:

  • Yüksekte çalışırken bağlantı elemanları ve karabinaları kullanan personel.

Muhtemel Sorunlar:

  • Karabina bağlantılarının gevşek olması, düzgün yerleşmemesi.
  • Karabinaların kopma riski.

Çözüm:

  • Karabina ve bağlantı noktaları yüksek kalite ve dayanıklılıkla seçilmelidir.
  • Karabinaların düzenli olarak kontrol edilmesi ve test edilmesi gerekir.

Eğitim Uygulaması:

  • Karabina bağlantılarının doğru şekilde yerleştirilmesi ve bağlanması konusunda eğitim verilmelidir.
  • Karabina ve bağlantı noktalarının düzenli kontrol edilmesi gerektiği öğretilmelidir.

Senaryo 10: Kullanıcıya Uygun Olmayan Yükseklik Kısıtlamaları

Çalışan Profili:

  • Yüksek platformlarda çalışan, uzun süreli asılı pozisyonda kalan çalışanlar.

Muhtemel Sorunlar:

  • Kemerde uyumsuzluk, kemerin vücuda uygun olmaması.
  • Yükseklikle ilgili zorluklar, kemerin kayması.

Çözüm:

  • Yükseklikle çalışanlara özel ayarlanabilir kemerler kullanılmalıdır.
  • Yükseklik kısıtlamaları göz önünde bulundurularak kemer ve aparatların doğru seçimi yapılmalıdır.

Eğitim Uygulaması:

  • Yükseklik kısıtlamaları ve güvenlik önlemleri konusunda eğitim verilmelidir.
  • Kemerin doğru şekilde bağlanması ve yüksekliği ile uyumluluğu sağlanmalıdır.

“Donanım riski azaltır; ama davranış, sınırı belirler.”

Yardımcı aparatlarla donatılmış paraşüt tipi emniyet kemerleri, yüksekte çalışmayı daha erişilebilir ve konforlu kılabilir. Ancak bu konfor, fiziksel yetersizlikleri perdeleyen bir illüzyona dönüşebilir.
Dayanma refleksiyle daha uzağa uzanmak, pozisyon koruma sistemlerine aşırı güvenmek ya da düşmeye karşı alınan önlemlerin fizyolojik sınırları ihlal edebileceği unutulmamalıdır.

Bu yazı, iş güvenliği yaklaşımının yalnızca teknik çözümlerle değil, insan bedeni ve davranışlarının sınırlarını dikkate alan bütünsel bir yaklaşımla yeniden inşa edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Çünkü güvenlik donanımı, bedeni yere çarpmaktan koruyabilir,
Ancak sadece bilgi, bedeni sınırın ötesine geçmekten alıkoyar.

Her yüksek nokta bir sınavdır. Bu sınavı geçmek, teknik ekipman kadar, fizyolojik farkındalık ve davranışsal kontrolle mümkündür.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 361 – Kişisel koruyucu donanım – Belirli bir yükseklikten düşmeye karşı – Tam vücut kemer sistemleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073082083083075105069114047049121122

⭐️⭐️ ANSI/ASSP Z359.2-2023: Düşmeye Karşı Koruma Programı Gereksinimleri https://blog.ansi.org/ansi-assp-z359-2-2023-fall-protection-program/

⭐️⭐️ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18318&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği22 Ağustos 2025
21 Ağustos 2025

İş Ayakkabısında Kayma Direnci SRA, SRB ve SRC

İş Ayakkabılarında Kayma Direnci – SRA, SRB ve SRC Test Standartlarının Teknik ve Mevzuat Temelli Analizi
Kayma Riski ve İş Güvenliği Bağlamı

İş kazalarının önemli bir kısmını kayma, takılma ve düşmeler oluşturmaktadır. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve SGK verilerine göre, kaymaya bağlı iş kazaları; düşmeye neden olan ikinci büyük kazalanma biçimidir ve ciddi uzuv yaralanmalarına, uzun süreli iş göremezliğe veya ölümlere neden olabilmektedir.

İş ayakkabısı, bu tür kazaların önlenmesinde en önemli kişisel koruyucu donanımlardan biridir. Ancak yalnızca “koruyucu burunlu” olmak yeterli değildir. Özellikle kaymaz taban özelliği, iş ayakkabısının performansını belirleyen kritik bir teknik kriterdir.

Bu bağlamda SRA, SRB ve SRC kodlamaları; ayakkabının uluslararası standartlara göre hangi yüzey ve koşullarda kaymazlık testlerini başarıyla geçtiğini gösteren sistematik sınıflamalardır.

EN ISO 20345 ve Kayma Direnci Test Süreci

İş ayakkabılarında kaymazlık testleri, EN ISO 20344:2021 standardının ilgili bölümlerinde tanımlanmış test metodolojilerine göre gerçekleştirilir. EN ISO 20345, koruyucu ayakkabıların özelliklerini belirlerken, EN ISO 20344 bu ürünlerin test yöntemlerini tarif eder.

Bu testlerde; ayakkabının dış tabanının, belirli eğimde ve farklı yüzey kaplamalarında, kontrollü basınç ve hızla kayma eğilimi ölçülür. Testler iki farklı düzlemde yapılır:

  • Düz test: Ayakkabı zemine düz şekilde yerleştirilir ve öne doğru kaydırılır.
  • Topuk testi: Ayakkabı zemine yaklaşık 7° eğimle yerleştirilir; bu test özellikle merdiven ve eğimli yüzey senaryolarını simüle eder.

SRA Sertifikası – Seramik Zemin + Sabun Çözeltisi

SRA sertifikası, ayakkabının seramik karolara benzeyen pürüzlü bir yüzey üzerinde, seyreltilmiş sabun çözeltisi (sodyum lauril sülfat) ile test edildiği anlamına gelir.

  • Test ortamı: Seramik karo + %0,5 sodyum lauril sülfat içeren solüsyon.
  • Minimum gereksinimler:
    • Düz yüzey: Sürtünme katsayısı (µ) ≥ 0,32
    • Topuk eğim testi: µ ≥ 0,28

SRA sertifikalı ayakkabılar, genellikle ıslak ve sabunlu ortamlar için uygundur. Gıda sektörü, mutfaklar, temizlik hizmetleri gibi alanlarda tercih edilir.

Ancak SRA yalnızca bir tür kayganlaştırıcı ile yapılan testi ifade eder. Yağ, dizel veya farklı kimyasalların bulunduğu ortamlarda yeterli güvenlik sunmayabilir.

SRB Sertifikası – Çelik Zemin + Gliserin

SRB sertifikası, daha zorlu bir yüzey ve kayganlaştırıcı ile yapılan testleri ifade eder.

  • Test ortamı: Endüstriyel çelik levha + %90 oranında gliserin çözeltisi (yoğun, kaygan sıvı)
  • Minimum gereksinimler:
    • Düz yüzey: µ ≥ 0,18
    • Topuk eğim testi: µ ≥ 0,13

SRB sınıfı ayakkabılar, yağlı-metalik yüzeylerde çalışılan sanayi alanlarında, örneğin ağır imalat, otomotiv atölyeleri, torna-tezgâh ortamları gibi zeminlerde performans gösterir.

Gliserin; gres, hidrolik yağ ve makine sıvılarının kayganlık seviyesine benzer nitelikte olduğu için, SRB testi daha agresif ve gerçekçi bir değerlendirme sunar.

SRC Sertifikası – SRA + SRB Birleşimi

SRC etiketi, bir ayakkabının hem SRA hem de SRB testlerini başarıyla geçtiği anlamına gelir. Bu da hem sabunlu seramik zeminlerde hem de yağlı çelik yüzeylerde minimum sürtünme katsayılarını sağladığını gösterir.

SRC kodlaması; çok amaçlı, kayganlık riski yüksek ve değişken zemin koşulları olan iş yerleri için en güvenli tercihtir.

  • Test sonuçları:
    • Sabunlu seramik yüzey (SRA): Düz: ≥ 0.32 / Topuk: ≥ 0.28
    • Gliserinli çelik yüzey (SRB): Düz: ≥ 0.18 / Topuk: ≥ 0.13

SRC iş ayakkabıları; gıda üretim tesisleri, tersaneler, yağ işleme alanları, kimya sektörü, inşaat şantiyeleri gibi karmaşık zemin türlerinin bulunduğu yerlerde önerilir.

Sertifika Karşılaştırma Tablosu
SertifikaTest ZeminiKayganlaştırıcıKullanım Alanı
SRASeramik karoSabun çözeltisiIslak, hijyenik alanlar (mutfak, temizlik)
SRBÇelik levhaGliserinYağlı, metalik zeminler (atölye, sanayi)
SRCHer ikisiSabun + GliserinKarmaşık ortamlar, yüksek riskli işler

Sıklıkla Karşılaşılan Hatalar

İş güvenliği uzmanları açısından, ayakkabı seçiminde sık yapılan hatalar şunlardır:

  • Sadece CE işaretine bakılması: CE tek başına kayma direncini garanti etmez.
  • SRC etiketi olmayan ayakkabıların yağlı zeminlerde kullanımı: Yetersiz sürtünme katsayısı, sahada ciddi kaza riskine neden olabilir.
  • Ayakkabı tabanının aşınmasının göz ardı edilmesi: SRC performansı, zamanla taban yüzeyindeki mikro yapının bozulmasıyla kaybolur.

Bu nedenle, SRC sertifikası tek başına yeterli değildir; ayakkabının periyodik kontrolü ve taban dokusunun bütünlüğünün korunması gerekir.

Alternatif Sertifikalar ve Gelişmiş Testler

Bazı üreticiler, EN ISO normları dışında kendi geliştirdikleri test sistemlerini veya ASTM F2913, SATRA TM144 gibi uluslararası test yöntemlerini kullanmaktadır.

  • ASTM F2913: Farklı eğim ve hızlarla sürtünme katsayısını ölçer; daha gelişmiş veri sağlar.
  • SATRA TM144: Gerçek yaşam senaryolarına göre test edilen İngiliz menşeli yöntemdir.

Ancak Türkiye’de resmi olarak tanınan kaymazlık sınıflandırmaları, EN ISO 20344 ile uyumlu olan SRA, SRB ve SRC test sonuçlarıdır.

Mevzuat Dayanağı ve Denetim Sorumluluğu

İşveren, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği, çalışanın maruz kalabileceği risklere karşı uygun kişisel koruyucu donanımı sağlamakla yükümlüdür. 28695 sayılı KKD Yönetmeliği’ne göre:

“KKD’lerin riskin türüne ve büyüklüğüne uygun olması ve ilgili teknik düzenlemeye (standardizasyona) göre test edilmiş olması zorunludur.”

Ayrıca, ayakkabının etiketleme bilgileri, sertifikasyon belgeleri, uygunluk beyanı ve kullanım kılavuzu gibi evraklar, denetimlerde iş güvenliği uzmanlarının kontrolünde olmalıdır.

Sonuç ve Uygulama Önerileri

Saha koşulları ne kadar karmaşık ve riskli ise, ayakkabının kaymazlık performansı o kadar kritik hâle gelir. Bu nedenle:

  • SRC sertifikası, karmaşık zemin risklerinde varsayılan tercih olmalıdır.
  • Sertifika bilgisi mutlaka teknik dokümanla teyit edilmelidir; sadece ürün kutusundaki işaretleme yeterli değildir.
  • Kullanım süresi sonunda taban aşınma seviyesi kontrol edilmelidir.
  • İş güvenliği uzmanları, KKD zimmet sürecine SRC belgesini ve test sertifikalarını da dahil etmelidir.

Unutulmamalıdır ki; iyi bir ayakkabı sadece koruma sağlamaz, sürdürülebilir emniyet kültürünün bir parçasıdır. Saha gözlemi, kullanıcı geri bildirimi ve periyodik değerlendirme ile desteklenmeyen hiçbir KKD, istenilen güvenlik düzeyini tek başına sunamaz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18540&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ EU-OSHA – Kişisel koruyucu ekipmanlara ilişkin (AB) 2016/425 sayılı Yönetmelik https://osha.europa.eu/en/legislation/directive/regulation-eu-2016425-personal-protective-equipment

⭐️⭐️ OSHA – Genel Endüstri için Kişisel Koruyucu Donanım https://www.osha.gov/laws-regs/federalregister/1994-04-06

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği21 Ağustos 2025
20 Ağustos 2025

Kilitleme – Etiketleme (EKED / LOTO) Sistemi Nedir, Nasıl Yapılır?

“Kapatmadığın Enerji, Açık Bir Tehlikedir!”
Önce Temel Soru

Bir makineyi kapattım, fişini çektim. Bu yeterli mi?
Cevap: Hayır!

Çünkü birçok makine sadece elektrikle çalışmaz. İçinde hava, hidrolik basınç, yay, buhar veya mekanik gerilim olabilir.
Ve bu enerjiler, makine kapalı olsa bile ani olarak boşalabilir.
Yani siz çalışırken, bir kol inebilir, bir parça dönebilir, bir bıçak kapanabilir.

İşte bu yüzden sadece “durdurmak” değil, enerjiyi kilitlemek ve o kilidi etiketlemek gerekir.

🎯 🎯 🎯
EKED / LOTO Nedir?

EKED (Enerji Kontrol Etiketle-Denetle) ya da İngilizce adıyla LOTO (Lockout – Tagout):
Bakım, temizlik, onarım gibi işlemler sırasında makinenin kazara çalışmasını engellemek için yapılan sistematik güvenlik uygulamasıdır.

Bu sistem sayesinde:

  • Makineye enerji gitmesi engellenir (kilitleme),
  • Başkalarının o ekipmana müdahale etmesi önlenir (etiketleme),
  • Çalışan bakım sırasında korunur.
🧰 🧰 🧰
EKED – LOTO Adımları (Basitçe 6 Adımda)
  1. Hazırlık:
    Makinenin enerji kaynakları (elektrik, hava, hidrolik, vs.) belirlenir.
  2. Kapatma:
    Makine standart prosedürle kapatılır.
  3. Enerji Kesme:
    Tüm enerji kaynakları devre dışı bırakılır.
  4. Kilitleme:
    Enerji kaynakları üzerine kilit yerleştirilir (her çalışanın kendi kişisel kilidi!).
  5. Etiketleme:
    “Bakım Var – Açma!” gibi uyarı etiketleri takılır (isim, tarih, işlem bilgisiyle birlikte).
  6. Enerji Testi:
    Makine başlatma komutu verilir. Tepki yoksa güvenlidir. Enerji tamamen kesildiği doğrulanır.
🔄 🔄 🔄
Çarpıcı Bir Gerçek Olay

📍 Yer: İstanbul’da bir gıda fabrikası
📍 Olay: Temizlik işçisi, paketleme makinesini kapatıp temizlik yapmaya başladı.
Başka bir çalışan, durdu sandığı makineyi açtı.
Temizlikçi kolunu kaptırdı, maalesef kolu ampute (kesildi) edildi.

📍 Neden?
Makineye kilit ve etiket uygulanmamıştı.
Yani sistem durdurulmuştu ama enerji kontrol edilmemişti.

🔑 🔑 🔑
Neden KİLİTLEME (Lockout) Olmazsa Olmaz?
  • Her çalışanın kendi kilidi olmalı.
    Başkasının kilidi açılmamalı!
  • Sadece fişi çekmek yetmez. Enerji birikebilir.
  • Etiket uyarı içindir ama kilit fiziksel engel sağlar.
  • Kilit takılmadan o makineye dokunulmamalı!
📎 📎 📎
ETİKETLEME (Tagout) Ne İşe Yarar?
  • Makinenin bakıma alındığını gösterir.
  • Kimin müdahale ettiğini, ne zaman başladığını yazar.
  • Bilgi verir ama kilit kadar etkili değildir.
  • Yalnızca kilitleme ile birlikte kullanıldığında güven sağlar.
🧠 🧠 🧠
Unutmayın Enerji Görünmez Ama Tehlikesi Gerçektir!

Makine sessiz olabilir ama içinde:

  • Elektrik birikmiş olabilir,
  • Pistonlar sıkışmış olabilir,
  • Yaylar gergin olabilir.

Bir düğmeye yanlışlıkla basıldığında
veya biri ne olduğunu bilmeden sistemi açtığında
geri dönüşü olmayan kazalar olabilir.

💬 💬 💬
“LOTO Yapmamak, Kapıyı Açık Bırakmaktır”

İş güvenliği sadece “uyaralım” ya da “dikkat edelim” demek değildir.
LOTO – EKED bir güvenlik kuralı değil, hayat kurtaran sistemdir.

Her çalışan bilmelidir ki:

“Makineyi durdurduysan yetmez. Kilitle – Etiketle – Test Et!”

Her yönetici bilmelidir ki:

“Sahada bir kişi bile LOTO uygulamıyorsa, sisteminiz eksiktir.”

🚀 Siz de ekibinizi iş kazalarına karşı güçlendirin, güvenliği en üst seviyeye taşıyın.

✅ Eğitim İçin Hemen Başvurun

📞 Bilgi ve kayıt için:

📍 Tetkik Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 Eğitim Koordinatörü Telefonu: +90 530 568 42 75

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

🔔 Unutmayın: Bir enerji kaynağını güvenli hale getirmeden yapılan her müdahale, ciddi kaza riski demektir.
EKED – LOTO, iş güvenliğinde hayati bir kalkandır!

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği20 Ağustos 2025
19 Ağustos 2025

Bijon Tork Kontrol Prosedürü

“Torklanmayan Her Bijon, Potansiyel Bir Kazadır”

Günümüz iş makineleri, hizmet araçları ve filo taşıtları, işyerlerinin dinamosudur. Ancak bu dev mekanik sistemlerin yol alabilmesi, çoğu zaman birkaç parmak kalınlığındaki bijonlara bağlıdır. Ne yazık ki, bijonların doğru torkla sıkılmaması, hem iş güvenliği açısından hem de operasyonel süreklilik yönünden yüksek risk taşır.

İş kazalarının, ölümlü trafik olaylarının ve ciddi araç hasarlarının birçok örneğinde, tekerleğin yerinden çıkması, bijonların gevşemesi ya da yanlış montajın payı büyüktür. Tüm bu riskler, yalnızca doğru bir “Bijon Tork Kontrol Prosedürü” ile ortadan kaldırılabilir.

Bu prosedür, yalnızca teknik bir kılavuz değil; çalışanların, sürücülerin ve yolcuların can güvenliğini sağlayan bir emniyet zincirinin halkasıdır. Her işletmenin, her araç için bu kontrolleri bir refleks haline getirmesi, yasal bir zorunluluk kadar ahlaki bir sorumluluktur.

Bijon Tork Kontrol Prosedürü

Prosedür No: ARK-TRK-001 – bu kısmı firmanızın kalite belgelerine göre kodlayabilirsiniz
Yürürlük Tarihi: [Tarih]
Hazırlayan: İş Güvenliği Uzmanı
Onaylayan: İşletme Müdürü
Revizyon No / Tarihi: 01 / [Tarih]

🔧 🔧 🔧
1. AMAÇ

Bu prosedür, işletme bünyesindeki tüm motorlu kara taşıtlarının (binek, hafif ticari, ağır vasıta) tekerlek bijonlarının doğru torkla sıkılmasını sağlamak ve bu yolla mekanik arızaları, iş kazalarını ve can kayıplarını önlemek amacıyla hazırlanmıştır.

2. KAPSAM

Bu prosedür, işletmede bulunan:

  • Tüm araçlar (firma mülkiyetindeki veya kiralık)
  • Bakım-onarım birimleri
  • Sürücüler / filo kullanıcıları
    üzerinde uygulanır.

3. TANIMLAR
TerimTanım
BijonTekerlekleri göbeğe bağlayan somun veya civatalar
TorkBijonun sıkılma kuvveti (Nm – Newton metre)
Tork AnahtarıAyarlanabilir ve kalibreli sıkma aracı
Çapraz SıkmaBijonların yıldız şeklinde sırayla sıkılması
Kontrol Torklamasıİlk sıkmadan sonra kısa mesafe kullanım sonrası tekrar torklanması

4. SORUMLULUKLAR
  • Araç Bakım Personeli:
    • Tekerlek montajı sonrası torklamayı yapar.
    • Kalibrasyonlu tork anahtarı kullanır.
    • Tork değerini kayıt altına alır.
  • İş Güvenliği Uzmanı:
    • Sürecin denetimini sağlar.
    • Prosedürün güncelliğini ve uygulanmasını takip eder.
  • Araç Kullanıcısı (Sürücü):
    • 50–100 km sonra aracını tekrar torklama için bakım birimine getirir.
    • Sürüş sırasında bijon gevşemesi belirtilerini (titreşim, ses vs.) izler.

5. UYGULAMA ADIMLARI
5.1. Torklama Gerektiren Durumlar
  • Yeni lastik takıldığında
  • Tekerlek sökülüp takıldığında
  • Jant değişimlerinde
  • Rotasyon/dengeleme sonrası
  • Yolda zıplama, çukur, kaza vs. yaşandıysa
  • Periyodik bakım sırasında (en az 3 ayda bir)

5.2. Torklama Süreci
  1. Araç düz zemine alınır, el freni çekilir.
  2. Tork anahtarı kullanılır.
  3. Üretici katalog değerine göre tork ayarı yapılır.
    • Örnek: Binek araç ➜ 110 Nm
  4. Bijonlar yıldız şeklinde sıkılır.
  5. İlk torklama sonrası araç 50–100 km kullanılmalı; sonra tekrar torklanmalıdır.

5.3. Kayıt ve Etiketleme
  • Torklamayı yapan kişi, “Bijon Tork Kontrol Formu”nu doldurur.
  • Torklanan tekerleğe “kontrol etiketi” yapıştırılır.

5.4. Uygunluk Kriterleri
KriterUygunluk
Tork anahtarı kalibrasyonu yapılmış mı?✅
Doğru Nm değeri kullanılmış mı?✅
Çapraz sıkma uygulanmış mı?✅
Araç sahibine 2. torklama bildirimi yapılmış mı?✅

6. TORK DEĞERLERİ TABLOSU (Örnek)
Araç TipiBijon Tork Değeri
Binek Araç90–120 Nm
Hafif Ticari110–140 Nm
Ağır Vasıta450–650 Nm
Forklift (standart)150–200 Nm

Bu değerler, üreticiye göre değişebilir. Her araç tipi için teknik katalog kontrol edilmelidir.

7. KONTROLLER VE KAYITLAR
  • Tüm torklamalar “Bijon Tork Kontrol Formu”na yazılır.
  • Tork anahtarlarının kalibrasyon kayıtları yıllık arşivde saklanır.
  • Aylık tork kontrol denetimi yapılır.

8. ACİL DURUMLARDA TESPİT
  • Araçtan gelen çatırtı, titreme, teker boşluğu varsa:
    • Kullanım durdurulur.
    • Araç kontrol noktasına çekilir.
    • Tüm bijonlar torklanır ve kontrol formuna işlenir.

9. İLGİLİ DÖKÜMANLAR
  • Bijon Tork Kontrol Formu (FRK-TRK-01 – bu kısmı firmanızın kalite belgelerine göre kodlayabilirsiniz)
  • Tork Anahtarı Kalibrasyon Sertifikası
  • Araç Teknik Kılavuzu
  • İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği

10. EĞİTİM

Bakım personeli yılda en az 1 kez “Tekerlek Torklama ve Güvenli Lastik Montajı” eğitimi almalıdır. Yeni başlayan personele oryantasyon eğitimi verilir.

“Sıkılmamış Bijon, Gevşek Güvenliktir”

Araçlarınızın lastikleri yolda değil, genellikle bakım noktasında yerinden çıkar. Ama hatalı torklamayla çıkarlarsa, bunun geri dönüşü olmayabilir.

Tekerlek bijonlarının uygun torkla sıkılması; trafik kazalarının önlenmesi, çalışan sağlığının korunması ve işletme araçlarının uzun ömürlü kullanımı açısından kritik öneme sahiptir. Bu prosedürün düzenli olarak uygulanması; hem yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini hem de güvenliğin sürekliliğini sağlar.

Bijon Tork Kontrol Prosedürü, bakım ekibine teknik bir referans; sürücüye güven hissi; işletmeye ise riski yönettiğini gösteren bir sigortadır. Bu nedenle, her bijon sıkıldığında aslında sadece somun değil, bir güvenlik taahhüdü de yerine getirilmiş olur.

Unutulmamalıdır:
Bijonları doğru torklamayan bir işletme, aslında tüm güvenlik sistemini gevşek bırakmış olur.

Bu prosedür; uygulanması kaydı ile sadece vidaları değil, hayatı sıkı tutmak içindir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği19 Ağustos 2025
İş Sağlığı ve Güvenliği Çözümlerimizle Tanışın
Bilgi almak için Hizmet Talep Formumuzu doldurun, size ulaşalım.
Teklif Al