Güneş Altında Saat Saat Vücudunuz!

👷‍♂️ Dışarıda Güneş Altında Çalışan İşçinin 8 Saatlik Vücudunun Yolculuğu

İnşaatta, tarlada, madende ya da yol kenarında…
Direkt güneşin altında çalışan (güneşlenen) bir bedenin saat ilerledikçe adım adım neler yaşadığını hiç merak ettiniz mi?


Güneşin altında çalışan bir işçinin organlarında saat saat gelişen değişimin hikâyesi…

🕘 🕘 🕘
Başlangıç (0. Saat) – Günaydın Güneş!
🧠 Beyin:
  • Enerjik hissedersiniz. Serotonin yükselir, biraz neşe gelir.
  • Göz bebekleri kısılır; ışık yoğunluğu arttıkça odak azalır.
❤️ Kalp-Damar Sistemi:
  • Güneşten gelen sıcaklıkla damarlar genişler.
  • Kan basıncı (tansiyon) hafif düşer ama kalp biraz daha hızlı çalışmaya başlar.
🕶️ Belirti:
  • Hafif terleme başlar. Güne başlamaya hazırsınız.
🕘 🕘 🕘
1. Saat – Vücut Motoru Isınıyor
🌡️ Deri:
  • Ter bezleri aktifleşir.
  • Deri yüzey sıcaklığı 37°C’yi geçmeye başlar.
💦 Böbrek:
  • Vücut su kaybettiğini fark eder.
  • Böbrekler “idrar üretimini azaltalım” sinyali verir.
🧠 Beyin:
  • Güneş ışığındaki UV ve ısı artışıyla dikkat dağılabilir.
  • Baş ağrısı oluşmaya başlayabilir.
🕶️ Belirti:
  • Alnınız ıslak, şapka takmadıysanız başınızda baskı hissi vardır.
  • Susuzluk sinyalleri ilk kez belirginleşir.
🕘 🕘 🕘
2. Saat – Tehlike Sessizce Yaklaşıyor
💨 Akciğer:
  • Hızlı nefes alma başlar, çünkü vücut ısı üretimini dengelemeye çalışır.
  • Nemli hava varsa oksijen alımı zorlaşır.
🧠 Beyin:
  • Beyindeki hipotalamus, vücut ısısını düşürmek için sinyal yollar.
  • Konsantrasyon bozulur. Refleksler yavaşlar.
🕶️ Belirti:
  • Halsizlik başlar.
  • “Bir gölge bulsam iyi olacak” düşüncesi ilk kez belirir.
🕘 🕘 🕘
4. Saat – Vücut Alarm Veriyor
❤️ Kalp:
  • Nabız hızlanır. Kalp günde 10.000 fazladan atış yapabilir.
  • Vücut sıvısız kalırsa tansiyon ani düşebilir.
🧠 Beyin:
  • Baş dönmesi, görmede bulanıklık başlar.
  • Güneş çarpması (ısı bitkinliği) riski oluşur.
🦠 Bağışıklık Sistemi:
  • UV ışınları, derideki savunma hücrelerini baskılar.
  • Güneş yanığı riski başlar.
🕶️ Belirti:
  • Yürürken sendeleme hissi olur.
  • Ağız kurur, idrar rengi koyulaşır.
  • Cilt kızarır ve “yanıyor” gibi hissedilir.
🕘 🕘 🕘
6. Saat – Organlar Streste
🧠 Beyin:
  • Karar alma yetisi bozulur.
  • Hatalı ekipman kullanımı veya kazaya yatkınlık başlar.
🧬 Kaslar:
  • Kaslara kan akışı azalır, kramp başlar.
  • Özellikle baldır ve karın kaslarında istemsiz kasılmalar görülür.
🧠 Beyin:
  • Vücut ısısı 39°C’yi geçebilir → Bilinç bulanıklığı, mide bulantısı.
🕶️ Belirti:
  • Terleme azalır: Bu kötü işarettir. Vücut artık susuzluktan çalışmayı bırakıyor olabilir.
  • Baş ağrısı şiddetlenir. Gözler kararıyor olabilir.
🕘 🕘 🕘
8. Saat – Güneşin Zirvesinde Yorgun Beden
🧠 Beyin:
  • Güneş çarpması sınırındadır. Vücut ısısı 40°C’ye yaklaşırsa hayati tehlike başlar.
  • Serinletilmezse bilinç kaybı yaşanabilir.
💨 Solunum:
  • Nefes düzensizleşir. Sıvı kaybı nedeniyle kan koyulaşmıştır, oksijen taşıma zayıflar.
🩸 Karaciğer ve Böbrek:
  • Aşırı sıvı kaybı ve yüksek sıcaklık, karaciğer enzimlerini yükseltir.
  • Böbrekler alarm verir → “Akut böbrek hasarı” bile gelişebilir.
🕶️ Belirti:
  • Göz kararması, bayılma, mide bulantısı, kas seğirmesi ve hayal görme hissi oluşabilir.
🔚 🔚 🔚
Güneşin Sessiz Hasarı

☀️ Güneş altında geçirilen uzun saatler yalnızca ciltte bronzluk bırakmaz…

  • Kronik UV maruziyeti, cilt kanseri riskini artırır.
  • Sık sık dehidratasyon, böbrek taşı riskini yükseltir.
  • Beyin sürekli strese girerse, hafıza ve karar verme mekanizması zayıflar.
✅ ✅ ✅
Çözüm – Akıllı Güneş Stratejisi
ÖnlemAçıklama
🧢 Geniş kenarlı şapkaBaş ve enseyi korur.
🥤 30 dakikada bir su içmeGünde 2,5-3 litre arası.
👕 UV koruyucu kıyafetCilt hasarını azaltır.
😎 Güneş gözlüğü (UV400)Göz sağlığını korur.
🕒 11:00–16:00 arasında molaGölgelik alan önerilir.
🎯 🎯 🎯
Unutmayın!

Direkt güneşin altında geçen her saat, sadece terlettiğiniz bir zaman değil, organlarınıza stres yüklediğiniz bir dilimdir.

🌡️ Vücudunuz sizi uyarır… ama bazen çok geç olabilir.
Korunun, fark edin, serin kalın!

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Güneşe Maruz Kalma ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri: Güneşe Maruz Kalmanın Obezite ve Kardiyometabolik Disfonksiyon Geliştirme Riskini Azaltabileceği Mekanizmalar https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5086738/

⭐️⭐️ Güneşe Maruz Kalma – Tehlikeler ve Faydalar https://ar.iiarjournals.org/content/42/4/1671

⭐️⭐️ Güneş yanığı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534837/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

İlk Ziyaret Öncesi Hazırlıklar – Bilgi, Donanım, Farkındalık

İş güvenliği uzmanı olarak ilk kez çok tehlikeli sınıf bir işletmeye gidecek bir uzmanın, kendi sağlığı ve can güvenliği açısından yapması gereken hazırlıklar hem mesleki sorumluluk hem de kişisel korunma bakımından kritik önemdedir.

Ziyaret öncesi süreci adım adım detaylandırıp, teknik öncelikleri değerlendirelim.

1. 📚 İşletmeye Dair Ön Bilgi Toplama
  • İşletmenin faaliyet konusu, tehlikeli maddeler, kullanılan makine ve ekipmanlar öğrenilmelidir.
  • Yangın, patlama, toksik yayılım gibi büyük kaza risklerine dair geçmiş olaylara (varsa) bakılmalı.
  • Daha önce yapılmış risk değerlendirmesi, acil durum planı, saha krokisi gibi dokümanlar incelenmelidir.

2. 📄 Kendi Kişisel Risk Değerlendirmesini Yapmak
  • İş güvenliği uzmanı olarak ziyaret ettiğiniz alanlara göre kendi maruziyet risklerinizi (kimyasal, biyolojik, fiziksel) ayrı ayrı değerlendirin.
  • Sahaya girmeden önce mutlaka “ziyaret planı” çıkarın: Nereler gezilecek, ne kadar süre kalınacak, kim eşlik edecek?

3. 🧰 Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Seçimi

İlk giriş için standart ama gelişmiş bir KKD seti ile donanmak gerekir:

Risk TürüKKD
Mekanik – düşme/çarpmaÇelik burunlu iş ayakkabısı, baret
KimyasalKartuşlu maske (A-B-E-K tipi), kimyasal gözlük, nitril eldiven
GürültüKulak tıkacı veya kulaklık
Toz/partikülFFP3 maske (varsa ventilli)
Saha genelFosforlu reflektörlü iş kıyafeti, sahada uzun kollu tercih edilmeli
Elektriksel riskDielektrik eldiven/ayakkabı, izoleli zemin önlemi (gerekiyorsa)

🚷 Sahaya Giriş Sırasında – İlk Temas Anında Dikkat Edilecekler
1. 📋 Ziyaretçi Prosedürüne Uygun Hareket Edin
  • Ziyaretçi kartı, kayıt formu, KKD teslim belgesi gibi prosedürleri eksiksiz uygulayın.
  • Girişte tesisin kendi iş güvenliği personelinden saha bilgilendirmesi talep edin (acil durum çıkışları, toplanma alanları, yasaklı bölgeler vs.).

2. 👣 Rehbersiz Saha Gezinmeyin
  • İlk ziyarette yalnız dolaşmak asla önerilmez. Ekip şefi, saha sorumlusu veya başka bir yetkili eşliğinde sahada bulunulmalıdır.
  • Yüksek, kapalı, dar veya patlayıcı alanlara izinsiz ya da bilgilendirme yapılmadan girilmemelidir.

3. 📶 Acil Durum Bilgilerini Öğrenin
  • Girişte şu bilgileri öğrenmek hayati önem taşır:
    • En yakın ilk yardım noktası
    • Yangın tüplerinin konumu
    • En kısa acil çıkış rotası
    • Acil durumda kimlerle irtibata geçileceği

Saha Gözleminde Dikkatli ve Etik Olun
  • İlk ziyarette gözlem yaparken, çalışanlarla konuşmadan önce yetkili amirden izin alın.
  • Fotoğraf, video veya belge toplarken mutlaka bilgilendirme ve onay alın.
  • Tehlikeyi gösteren ama utandırıcı olmayan notlar alın; ilk izlenim önemlidir ama çalışanların psikolojik güvenliği de ihmal edilmemelidir.

Zihinsel ve Psikolojik Hazırlık
  • Çok tehlikeli sınıfta bir işyerine girerken, zihinsel farkındalık yüksek olmalıdır. Aşırı güven veya “ben uzmanım” rehaveti, sahada tehlikeye davetiye çıkarabilir.
  • Aşağıdaki refleksleri içselleştirin:
    • Tehlikeyi görmeden müdahale etme
    • Bilmediğiniz makinaya yaklaşmama
    • İşveren ve çalışana güven ama kontrol ederek güven

Kendi Güvenliğini Sağlayamayan, Başkasına Rehberlik Edemez

Bir iş güvenliği uzmanı olarak ilk ziyaret, sadece saha keşfi değil, aynı zamanda güvenlik kültürü testidir. İş güvenliği uzmanının ilk davranışları, işletme yöneticisinin gözünde onun ciddiyetini ve güvenilirliğini belirler.

👉 Kendi sağlığınızı riske atarak örnek olamazsınız.
👉 Önce kendi KKD’nizi takın, sonra sahadakine takmasını öğütleyin.
👉 Kendi davranışınız, eğitimden daha etkili bir mesaj taşır.

Bu ilke ile hazırlıklı, sistematik ve profesyonel bir giriş yaptığınızda; hem kendi güvenliğinizi korur, hem de kuruma daha ilk andan itibaren güven verirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

İş Sağlığı ve Güvenliği – ESCO İlişkisi Nedir?

Değişen İşgücü, Değişen İhtiyaçlar

21. yüzyılın işgücü piyasası, önceki dönemlere kıyasla radikal biçimde dönüşüyor. Meslekler arası geçiş artarken, işverenlerin aradığı beceriler sık sık değişiyor. Aynı zamanda iş arama ve işe alım süreçleri de dijital platformlara kaymış durumda. Bu ortamda çalışanlar, işverenler, eğitim sağlayıcılar ve kamu otoriteleri arasında ortak bir mesleki dilin eksikliği, verimsizlik, iletişim kopuklukları ve beceri uyumsuzluklarına neden olabiliyor.

Tam da bu noktada Avrupa Komisyonu tarafından geliştirilen ESCO (Skills, Competences, Qualifications and Occupations) sistemi devreye giriyor. ESCO (Avrupa Beceriler, Yeterlilikler, Nitelikler ve Meslekler), beceriler, yeterlilikler, nitelikler ve mesleklerin Avrupa çok dilli sınıflandırmasıdır.

ESCO, Avrupa çapında meslekler, beceriler ve yeterlilikler hakkında ortak bir taksonomi sağlayarak dijital işgücü piyasasının daha uyumlu, şeffaf ve etkili işlemesini amaçlar.

Peki, sürekli değişen ve dijitalleşen bu mesleki ekosistemde;

İş sağlığı ve güvenliği (İSG) nasıl konumlanıyor?

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), ESCO sistemi ile nasıl kesişiyor?

ESCO Nedir? Temel Kavramlar

ESCO, Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (EQF) ile uyumlu olarak yapılandırılmış ve şu üç temel bileşenden oluşur:

  • Meslekler (Occupations): Her meslek için görevler, işlevler ve iş tanımları.
  • Beceriler ve Yeterlilikler (Skills and Competences): Teknik, bilişsel, sosyal beceriler.
  • Nitelikler (Qualifications): Sertifikalar, diplomalar, eğitim çıktıları.

ESCO veritabanı, iş ilanları, özgeçmişler, eğitim modülleri, yetenek analizleri gibi dijital sistemlerin birlikte çalışmasını sağlar. Bu yapı uluslararası hareketliliği, istihdam süreçlerini ve mesleki gelişim planlamasını kolaylaştırır.

İş Sağlığı ve Güvenliği – Mesleklerin Temel Yapıtaşı

İş Sağlığı ve Güvenliği, her meslek grubunun içinde gizli fakat hayati bir katmandır. İster kaynakçı olun, ister sağlık teknisyeni, ister dijital platform geliştiricisi; her mesleğin güvenli icrası, iş sağlığı kurallarının uygulanmasına bağlıdır.

ESCO sistemi içinde İş Sağlığı ve Güvenliği şu yönlerden öne çıkar:

🔹 ESCO’da İSG Becerileri Bir Yetkinlik Grubu Olarak Tanımlanır

Örneğin bir vinç operatörünün ESCO profilinde şu beceriler yer alır:

“Load lifting safety procedures”Yük kaldırma güvenlik prosedürleri
(Yüklerin kaldırılması sırasında uygulanması gereken güvenli iş adımları ve kurallar bütünü.)

“Risk of working at heights”Yüksekte çalışmanın riskleri
(Yüksek yerlerde çalışmanın oluşturduğu düşme, ekipman devrilmesi, denge kaybı gibi tehlikelerin farkındalığı ve kontrolü.)

“Apply health and safety regulations in lifting operations”Kaldırma operasyonlarında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının uygulanması
(Yük kaldırma işlemleri sırasında geçerli yasal düzenlemelerin ve güvenlik önlemlerinin pratikte uygulanması.)

Bu ifadeler, sadece teknik becerileri değil, İş Sağlığı ve Güvenliği’nin mesleki performansla entegre olduğunu gösterir. Bu, işverenin işe alımda “bu kişi işi yapabilir mi?” sorusunun yanı sıra “bu işi güvenli yapabilir mi?” sorusunu da sormasını sağlar.

ESCO Sistemi, İSG Eğitimlerinin Uluslararası Tanınırlığını Kolaylaştırır

Bir çalışanın, örneğin “yüksekte çalışma eğitimi” aldığını CV’sine yazması başka, bu bilginin ESCO referanslı bir kodla tanımlanması bambaşka bir şeydir. ESCO, bu tür eğitimleri tanımlayan ulusal ve uluslararası yeterlilikleri EQF seviyesiyle eşleştirerek:

  • İş arayanın eğitiminin karşılığını tanımlanabilir hale getirir.
  • İşverenin bu yeterliliği dijital ortamda aramasını kolaylaştırır.
  • Uluslararası geçişlerde (ör. AB içi iş gücü mobilitesi) eğitim uyumunu sağlar.

İş Güvenliği Uzmanları İçin Dijital İşgücü Piyasasında Yeni Bir Konum

İş güvenliği uzmanı, ESCO sisteminde hem bir meslek hem de uzmanlık alanı olarak tanımlanır. Bu durum, İş Güvenliği uzmanlarının da dijital işgücü piyasasında görünürlüğünü artırır:

  • İş ilanlarında İş Güvenliği uzmanı aranırken ESCO kodu kullanılabilir.
  • İş Güvenliği uzmanı, becerilerini dijital CV’sine ESCO ile entegre edebilir.
  • İşveren, farklı ülkelerden gelen İş güvenliği profesyonellerinin yetkinliklerini karşılaştırabilir.
📌 Örnek:

ESCO Meslek Kodu: Occupational Health and Safety Inspector (Code: 325710)
Beceriler:

⭐️ “Assess occupational hazards”Mesleki tehlikeleri değerlendirmek
(Bir iş yerinde çalışanların maruz kalabileceği fiziksel, kimyasal, biyolojik ve psikososyal tehlikeleri sistematik olarak analiz etmek ve risk seviyelerini belirlemek.)

⭐️ “Promote safety standards”Güvenlik standartlarını teşvik etmek / yaygınlaştırmak
(İş yerinde kabul görmüş ulusal ve uluslararası güvenlik uygulamalarını tanıtmak, benimsetmek ve uygulanmasını sağlamak.)

⭐️ “Investigate workplace accidents”İş yeri kazalarını araştırmak
(Meydana gelen kazaların nedenlerini belirlemek, kök neden analizleri yapmak ve benzer olayların tekrarını önlemek amacıyla iyileştirici önlemler geliştirmek.)

Bu yapı sayesinde iş güvenliği uzmanlarının teknik, düzenleyici ve iletişim becerileri net biçimde ayrıştırılır ve dijital platformlarda aratılabilir hale gelir.

ESCO, İş Sağlığı Risklerinin Dijital Takibine Altyapı Sağlar

Dijital işe alım platformları (örneğin LinkedIn, EURES, Europass), iş tanımlarında risk türü ve koruyucu beceri eşleşmelerini giderek daha fazla dikkate alıyor.

Örneğin:

  • Kimyasal risk içeren bir meslek için, ““Use PPE against hazardous substances”Tehlikeli maddelere karşı kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanmak” becerisi aranır. (Kimyasal, biyolojik veya toksik maddelerle temas riski olan ortamlarda uygun eldiven, maske, gözlük, tulum gibi KKD’leri doğru şekilde seçmek ve kullanmak.)
  • Psikososyal riski yüksek mesleklerde, ““Manage occupational stress”Mesleki stresi yönetmek” gibi beceriler ESCO’dan çağrılır. (İş kaynaklı psikolojik baskı ve stres faktörlerini tanımlamak, etkilerini azaltmak için başa çıkma stratejileri geliştirmek ve işyerinde zihinsel iyilik hâlini desteklemek.)

Bu sistemler sayesinde, iş ilanı otomatik olarak İSG gerektiren becerilerle eşleştirilmiş olur. Böylece hem işveren bilinçlenir, hem iş arayan daha gerçekçi değerlendirme yapar.

ESCO, Eğitim Kurumlarına Rehberlik Eder

Birçok üniversite ve meslek yüksekokulu, artık program çıktıları hazırlarken ESCO sisteminden faydalanmaktadır. Bu, iş sağlığı eğitimi veren kurumlar için de büyük avantaj sağlar:

  • Müfredatlar güncel iş gücü ihtiyaçlarına göre ESCO’ya göre şekillendirilir.
  • Mezunlar, mezuniyet sonrası becerilerini ESCO referanslı olarak tanımlayabilir.
  • Bu sayede eğitim, işe geçiş süreci hızlanır.

Örneğin:
Bir iş güvenliği teknikeri mezunu, ““Implement risk assessment procedures”Risk değerlendirme prosedürlerini uygulamak (İşyerindeki tehlikeleri tanımlamak, bu tehlikelerin yol açabileceği riskleri analiz etmek ve kontrol önlemleri planlamak için belirlenmiş yöntemleri sistematik şekilde hayata geçirmek.)” ve ““Conduct workplace inspections”İşyeri denetimleri gerçekleştirmek (İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygunluk açısından işyerinde düzenli saha kontrolleri yapmak, uygunsuzlukları tespit etmek ve raporlamak.)” becerileriyle tanımlanabilir.

Ortak Dil, Güvenli Gelecek

İş Sağlığı ve Güvenliği, sadece iş kazalarının önlenmesinde değil, istihdam süreçlerinin kalitesinde ve şeffaflığında da kilit rol oynamaktadır. ESCO sistemi, bu rolü dijitalleştirerek:

  • İSG becerilerinin görünürlüğünü artırır,
  • Eğitim-istihdam eşleşmesini kolaylaştırır,
  • Uluslararası hareketliliği mümkün kılar,
  • İşe alım süreçlerinde İSG kriterlerinin sistematik şekilde tanımlanmasını sağlar.

Bugünün ve geleceğin iş dünyasında, güvenlik, yalnızca bir önlem değil; yeteneklerin dijital olarak tanımlandığı bir değer haline gelmiştir. ESCO, bu değerin ortak ve sürdürülebilir bir dilde ifade edilmesini sağlayarak, hem çalışanların hem de işverenlerin yolunu aydınlatır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Avrupa Becerileri, Yeterlilikleri, Nitelikleri ve Meslekleri (ESCO) https://esco.ec.europa.eu/en/about-esco/what-esco/why-esco-needed

⭐️⭐️ ESCO Meslekler https://esco.ec.europa.eu/en/classification/occupation_main

⭐️⭐️ ESCO Beceriler ve yeterlilikler https://esco.ec.europa.eu/en/classification/skill_main

⭐️⭐️ ESCO Nitelikler https://esco.ec.europa.eu/en/classification/qualificationshttps://esco.ec.europa.eu/en/classification/qualifications

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri Kullanımında En Sık Yapılan Hatalar

“Düşmek kader değil, ihmalin sonucudur.”

Yüksekte çalışmalarda en hayati kişisel koruyucu donanımlardan biri olan paraşüt tipi emniyet kemeri, yalnızca takılmasıyla değil, doğru seçimi, uygun bağlantısı, sistem bütünlüğü ve etkin kurtarma planlarıyla anlam kazanır.
Sahada sıklıkla gözlenen; kemerin yanlış ayarlanması, uygunsuz ankraj seçimi ya da düşme sonrası tekrar kullanımı gibi uygulama hataları, ne yazık ki ölümle sonuçlanan kazaların temel nedenleri arasında yer almaktadır.

Paraşüt tipi emniyet kemeri kullanımında yapılan en sık hataları, bunların sahadaki yansımalarını ve önleme stratejilerini yer vermeye çalıştım. Amacım, yalnızca ekipman bilgisi sunmak değil; aynı zamanda bu bilginin doğru alışkanlık ve sistematik davranışlara dönüşmesine öncülük etmektir.

İş güvenliği uzmanlarının, mühendislerin ve saha sorumlularının bu içerikleri çoğaltarak riskleri yönetebilir hale gelmeleri ve ölümcül düşmeleri sıfırlamaya yönelik farkındalık yaratmaları çabalarına destek olabilirsem ne mutlu..

Saygılarımla

Dr. Mustafa KEBAT
📌 📌 📌
Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri Kullanımında En Sık Yapılan Hatalar, Sonuçları ve Önlemler
🔧 1. Kemerin Kullanım Öncesi Kontrolünün Yapılmaması
  • Sonuç: Aşınmış, yırtılmış ya da bozulmuş ekipman kullanımına bağlı düşme anında işlev kaybı.
  • Önlem: Her kullanım öncesi “gözle ve elle” kontrol prosedürü uygulanmalı; deformasyon, dikiş açılması, metal parça paslanması kontrol edilmelidir.

🔧 2. Sertifikasız veya CE/EN Normlarına Uygun Olmayan Kemeri Kullanmak
  • Sonuç: Düşme sırasında ekipmanın işlevini yerine getirememesi, ölümcül yaralanma riski.
  • Önlem: EN 361 standardına uygunluk belgesi kontrol edilmeli; sahada yalnızca sertifikalı ekipman kullanılmalıdır.

🔧 3. Kemerin Beden Ölçüsüne Uygun Olmaması
  • Sonuç: Düşme sırasında vücutta kesme etkisi yaratabilir, düşme kuvveti vücuda düzgün dağılmaz.
  • Önlem: Kemerin vücuda tam oturması sağlanmalı, ayar kayışları çalışanın boy ve kilosuna göre ayarlanmalıdır.

🔧 4. Düşüş Durdurucu Sistemle Uyumlu Olmayan Bağlantı Elemanları Kullanmak
  • Sonuç: Karabina açılması, kopma veya sistem uyumsuzluğu nedeniyle düşme.
  • Önlem: Karabina, lanyard ve ankraj sistemleri birbiriyle uyumlu ve sertifikalı olmalıdır (EN 362, EN 355, EN 795).

🔧 5. Sırt D-Ring Dışında Farklı Noktalardan Bağlanmak
  • Sonuç: Denge kaybı, vücuda ters kuvvet aktarımı ve ciddi iç organ yaralanmaları.
  • Önlem: Sadece sırt D-halkası (fall arrest D-ring) üzerinden bağlantı yapılmalı, diğer halkalar sadece pozisyonlandırma için kullanılmalıdır.

🔧 6. Yetersiz Serbest Düşüş Mesafesi Bırakmak
  • Sonuç: Düşüş anında yerle temas, ciddi yaralanma veya ölüm.
  • Önlem: Lanyard uzunluğu, şok emici açılımı ve kullanıcı boyu dahil edilerek minimum 6,75 m net serbest düşüş mesafesi hesaplanmalıdır.

🔧 7. Düşme Sonrası Kullanılan Kemeri Yeniden Kullanmak
  • Sonuç: Şok yükü almış emniyet kemeri gizli hasar barındırabilir, sonraki kullanımda arıza riski taşır.
  • Önlem: Düşüş sonrası tüm sistem “kullanılamaz” statüsüne alınmalı ve üretici talimatına göre incelenmelidir.

🔧 8. Kemerin Üzerinde Ek Yük veya Aksesuar Taşımak
  • Sonuç: Denge kaybı, düşme kuvvetinin vücuda uygunsuz dağılması.
  • Önlem: Alet kemeri paraşüt tipi kemerden ayrı olmalı, maksimum taşıma kapasitesi aşılmamalıdır.

🔧 9. Yanlış Ankraj Noktası Seçmek (Zayıf yüzey, alt seviye, geçici sistemler)
  • Sonuç: Ankrajın kopmasıyla düşmenin engellenememesi.
  • Önlem: Ankraj noktası 12 kN kuvveti taşımalı ve tercihen baş üstü hizasında olmalıdır. EN 795 standardına uygunluk aranmalıdır.

🔧 10. Geri Sarımlı Düşüş Durdurucunun Yatay Kullanılması
  • Sonuç: Yetersiz frenleme, sistemin ani yükle açılması.
  • Önlem: SRL’ler (Self-Retracting Lifeline) sadece üretici tarafından belirtilen pozisyonlarda kullanılmalıdır. Yatay kullanım için özel SRL gerekir (SRL-LE).

🔧 11. Lanyardın Ayak Altında veya Sarkan Şekilde Kullanımı
  • Sonuç: Salınım etkisi (pendulum), yanal çarpma sonucu yaralanma.
  • Önlem: Lanyard sabit, dikey hatta olacak şekilde ve en kısa mesafede bağlanmalıdır.

🔧 12. Sistemde Şok Emici Kullanılmaması
  • Sonuç: Düşme anında 6 kN’den fazla kuvvetin doğrudan kullanıcıya iletilmesi.
  • Önlem: Enerji absorplayıcı sistem (şok emici) mutlaka lanyard sistemine dahil edilmelidir.

🔧 13. Güvenli Kullanım Eğitiminin Alınmaması
  • Sonuç: Donanım yanlış bağlanabilir, yanlış ankraj seçilebilir.
  • Önlem: Yılda en az bir defa “yüksekte çalışma ve emniyet kemeri kullanımı eğitimi” verilmeli, belgelendirilmelidir.

🔧 14. Kemerin Bel Yükseğinde Takılması (Yukarıya çıkmadan önce)
  • Sonuç: Yüksekte çalışmaya başlandığında sırt D-halkası uygunsuz konuma gelir.
  • Önlem: Kemer yere inmeden önce uygun konumda giyilmeli ve bağlantı yukarıya göre ayarlanmalıdır.

🔧 15. Kirlilik veya Yağ ile Kirlenmiş Kemer Kullanmak
  • Sonuç: Malzeme elastikiyetinin bozulması, kimyasal zayıflama.
  • Önlem: Ekipmanlar kuru, temiz ve serin ortamlarda saklanmalı; temizlik sadece üretici tarafından onaylı malzemelerle yapılmalıdır.

🔧 16. Lanyard Üzerinden Düğümler Atmak
  • Sonuç: Düğüm bölgesinde yüklenme ve mukavemet kaybı.
  • Önlem: Lanyard sabitleme işlemi yalnızca orijinal bağlantı ekipmanlarıyla yapılmalı, düğüm atılmamalıdır.

🔧 17. Kemer Etiketinin Silinmiş veya Kopmuş Olması
  • Sonuç: Üretim tarihi, sertifika kodları bilinmez; denetimde uygunsuzluk.
  • Önlem: Etiketi hasarlı ekipman kullanılmamalıdır; yenisiyle değiştirilmelidir.

🔧 18. Kullanım Süresinin (Servis Ömrünün) Aşılmış Olması
  • Sonuç: Malzeme yorulması nedeniyle sistemde beklenmedik arızalar.
  • Önlem: Üreticinin belirlediği maksimum kullanım süresi (genellikle 5 yıl) aşılmadan ekipman emekli edilmelidir.

🔧 19. Kemerin Sadece Gövde Altına Yük Verecek Şekilde Ayarlanması
  • Sonuç: Düşüşte bacak askısı doğru konumda değilse, damar kesilmesi ve askı travması.
  • Önlem: Bacak askıları bel hizasında sabit olmalı; rahat ama sıkı oturmalıdır (iki parmak geçecek boşluk idealdir).

🔧 20. Acil Durum Planında Kurtarma Prosedürünün Olmaması
  • Sonuç: Düşüş sonrası askıda kalma süresinin uzaması → Askı sendromu → Bilinç kaybı → Ölüm.
  • Önlem: Kurtarma planı yazılı ve tatbik edilmiş olmalı; düşen çalışana en geç 10 dakikada müdahale edecek ekip hazır olmalıdır.
📍 📍 📍
“Takmak” Yetmez, Doğru Kullanmak Gerekir

Paraşüt tipi emniyet kemerleri, düşmeyi değil, düşme sonrası hayatta kalmayı sağlar. Ancak yanlış uygulamalar, bu güvenlik hattını bir illüzyona çevirebilir.
İş güvenliği uzmanlarının görevi sadece denetlemek değil, her ekipmanın doğru bağlanmasını, her işçinin doğru anlamasını sağlamaktır.

Unutulmamalıdır ki: “Kemerin varlığı değil, doğru kullanımı hayat kurtarır.”

“Hayat, bir karabinanın ucunda sallanmaz; bilginin, tedbirin ve sorumluluğun omuzlarında taşınır.”

Yüksekte çalışma kazalarının çoğu, teknik ekipman eksikliğinden değil, yanlış kullanım davranışlarından kaynaklanmaktadır. Emniyet kemeri, düşmeyi engellemese de düşme sonrası hayatta kalmanın anahtarıdır. Ancak bu anahtar, doğru kapıyı açmadığı sürece işe yaramaz.

Bu yazı, sadece teknik hataların bir dökümünü değil, aynı zamanda bu hataların önlenebilirliğini de ortaya koymaktadır.
Her iş güvenliği uzmanı şunu bilmelidir:

“Bir emniyet kemeri yalnızca bedenleri değil, aileleri, gelecekleri ve iş etiğini de korur.”

Eğitim, denetim, doğru ekipman ve disiplinli uygulama; yüksekte çalışmanın görünmeyen dört emniyet halatıdır.
Bu yazının, sahada bilinçli bir emniyet kültürünün oluşmasına katkı sunması dileğiyle…“Hayat, bir karabinanın ucunda sallanmaz; bilginin, tedbirin ve sorumluluğun omuzlarında taşınır.”

Yüksekte çalışma kazalarının çoğu, teknik ekipman eksikliğinden değil, yanlış kullanım davranışlarından kaynaklanmaktadır. Emniyet kemeri, düşmeyi engellemese de düşme sonrası hayatta kalmanın anahtarıdır. Ancak bu anahtar, doğru kapıyı açmadığı sürece işe yaramaz.

Bu yazı, sadece teknik hataların bir dökümünü değil, aynı zamanda bu hataların önlenebilirliğini de ortaya koymaktadır.
Her iş güvenliği uzmanı şunu bilmelidir:

“Bir emniyet kemeri yalnızca bedenleri değil, aileleri, gelecekleri ve iş etiğini de korur.”

Eğitim, denetim, doğru ekipman ve disiplinli uygulama; yüksekte çalışmanın görünmeyen dört emniyet halatıdır.
Bu yazının, sahada bilinçli bir emniyet kültürünün oluşmasına katkı sunması dileğiyle…

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 361 – Kişisel koruyucu donanım – Belirli bir yükseklikten düşmeye karşı – Tam vücut kemer sistemleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073082083083075105069114047049121122

⭐️⭐️ ANSI/ASSP Z359.2-2023: Düşmeye Karşı Koruma Programı Gereksinimleri https://blog.ansi.org/ansi-assp-z359-2-2023-fall-protection-program/

⭐️⭐️ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18318&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Öncesi Katılımcı Bilgilendirme

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), endüstriyel faaliyetlerin sürdürülebilirliği açısından en kritik alanlardan biridir. Özellikle enerji kaynaklarının kontrolsüz şekilde devre dışı bırakılması ya da yanlışlıkla yeniden devreye alınması, ağır iş kazalarına ve hatta ölümcül sonuçlara yol açabilmektedir. Bu tür risklerin yönetilmesinde en etkili yöntemlerden biri EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) sistemidir.

Bu bilgilendirme metni, eğitime katılmadan önce katılımcıların temel kavramları, uygulama alanlarını, mevzuat boyutunu, riskleri ve iyi uygulama örneklerini kavrayabilmeleri amacıyla hazırlanmıştır. Eğitim sırasında uygulamalı çalışmalarla pekiştirilecek bu içerik, teorik temeli oluşturur.

1. EKED – LOTO Nedir?

EKED, “Etiketle – Kilitle – Enerjiyi Durdur” yaklaşımının kısaltmasıdır.
LOTO ise İngilizce kökenli Lockout – Tagout ifadesinin Türkçeleştirilmiş biçimidir.

Kısaca, bakım-onarım, temizlik, ayar veya arıza giderme çalışmaları sırasında makine ve ekipmanların enerji kaynaklarından tamamen izole edilmesi ve izole edilen bu durumun kilitleme cihazları ile fiziksel olarak güvence altına alınması, ayrıca etiketleme ile görsel/işitsel uyarı verilmesi sürecidir.

Temel Amaç
  • Enerjinin kontrolsüz şekilde açılmasını önlemek
  • Çalışanların elektrik çarpması, sıkışma, ezilme, kesilme veya yanma gibi risklerden korunmasını sağlamak
  • Sıfır enerji durumunu garanti altına almak

2. Neden EKED – LOTO Gerekli?
2.1. Kaza İstatistikleri
  • Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre, endüstride meydana gelen kazaların %10’a yakını, enerji izolasyonu yapılmadan gerçekleştirilen bakım-onarım işlemleri sırasında gerçekleşmektedir.
  • Amerika’da OSHA raporlarına göre, LOTO prosedürüne uyulmaması nedeniyle her yıl yüzlerce ölüm ve binlerce ağır yaralanma meydana gelmektedir.
  • Türkiye’de de elektrik çarpması, mekanik sıkışma ve hidrolik basınç patlamaları gibi kazaların önemli bir kısmı, izolasyon ve kilitleme yapılmadan başlanan çalışmalar sonucunda yaşanmaktadır.

2.2. Enerji Kaynaklarının Çeşitliliği

Birçok çalışan LOTO’yu sadece elektrikle ilişkilendirse de aslında izolasyonu yapılması gereken enerji türleri şunlardır:

  • Elektrik enerjisi
  • Mekanik enerji (dönen parçalar, yaylar, kayışlar)
  • Basınçlı hava
  • Hidrolik sistemler
  • Buhar ve sıcak sıvılar
  • Kimyasal enerji (reaktif maddeler)
  • Yerçekimi potansiyeli (yüksekte duran ekipman)

Her bir enerji türü, kontrol altına alınmadığında ölümcül risk yaratabilir.

3. Mevzuat Boyutu
3.1. Türkiye’de Mevzuat
  • 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: İşverenin, çalışanları ciddi ve yakın tehlikelere karşı koruma yükümlülüğünü tanımlar.
  • İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği: Enerji izolasyonunun yapılmadan bakım/onarım işlemine başlanamayacağını vurgular.
  • Elektrik Tesislerinde İş Güvenliği Yönetmeliği: Elektrik enerjisi altında çalışmanın yasak olduğunu, izolasyon ve topraklama yapılması gerektiğini belirtir.

3.2. Uluslararası Standartlar
  • OSHA 29 CFR 1910.147: ABD’de LOTO için en bilinen düzenlemedir.
  • NFPA 70E: Elektrik güvenliği standartları ile uyumlu şekilde LOTO uygulamalarını tanımlar.
  • ISO 14118: Makinaların enerjisiz hale getirilmesi ve yeniden başlatmaya karşı korunma için uluslararası standarttır.

4. EKED – LOTO Uygulama Adımları

LOTO süreci, basit görünen ama titizlik isteyen bir dizi adımdan oluşur.

4.1. Hazırlık
  • Çalışılacak makine ve ekipman belirlenir.
  • Enerji kaynaklarının türü ve noktaları tespit edilir.
  • Kullanılacak kilitleme ve etiketleme ekipmanı hazır edilir.

4.2. Bildirim
  • Tüm çalışanlara, ekipmanın bakım/onarım nedeniyle devre dışı bırakılacağı duyurulur.

4.3. Durdurma
  • Makine kontrollü şekilde durdurulur.
  • Normal kapatma prosedürleri uygulanır.

4.4. İzolasyon
  • Elektrik şalterleri kapatılır.
  • Vanalar kapatılır.
  • Basınç boşaltılır.

4.5. Kilitleme
  • Her enerji kaynağına uygun kilit cihazı takılır.
  • Kilit sadece yetkili kişi tarafından açılabilir.

4.6. Etiketleme
  • Kilidin üzerine, kimin tarafından, hangi tarihte ve hangi işlem için takıldığı belirtilen etiket asılır.
  • Bu etiket, uyarı ve iletişim aracıdır.

4.7. Sıfır Enerji Doğrulaması
  • İzolasyon sonrası, makinenin enerjisiz olduğu test edilir.
  • Voltaj test cihazı, basınç göstergesi veya mekanik hareket testi yapılır.

4.8. Çalışma ve Tamamlama
  • Bakım veya onarım güvenli şekilde yapılır.
  • İş bitiminde tüm araçlar ve çalışanlar güvenli şekilde çekilir.

4.9. Enerji Yeniden Verme
  • Kilit ve etiket, sadece takan kişi tarafından çıkarılır.
  • Çalışanlara uyarı yapılır ve sistem yeniden devreye alınır.

5. Roller ve Sorumluluklar
  • İşveren: LOTO prosedürünü oluşturmak, gerekli ekipmanları sağlamak, çalışanları eğitmek.
  • Bakım Personeli: Kilitleme ve etiketleme işlemlerini doğru şekilde yapmak, sıfır enerji durumunu doğrulamak.
  • Üretim Personeli: LOTO sürecine müdahale etmemek, etiketli ekipmanları çalıştırmaya teşebbüs etmemek.
  • İSG Uzmanı: LOTO prosedürünün uygulanmasını denetlemek ve kayıt altına almak.

6. LOTO Ekipmanları
  • Kilitler: Kişisel anahtarlı, dayanıklı, standart renk kodlu.
  • Etiketler: Üzerine isim, tarih ve işlem bilgisi yazılabilen, kolay görünür.
  • Kilit askıları (hasp): Birden fazla çalışanın aynı noktaya kilit takabilmesini sağlar.
  • Valf ve şalter kilitleme aparatları: Enerji türüne uygun olarak tasarlanmış özel ekipmanlar.

7. Gerçek Olaylardan Dersler
  • Bir fabrikada, basınçlı hava hattı izole edilmeden bakım yapılmış, hortum patlaması sonucu çalışan ağır yaralanmıştır.
  • Elektrik panosunda LOTO uygulanmadan yapılan çalışmada, başka bir çalışanın şalteri yanlışlıkla açması sonucu elektrik çarpması yaşanmıştır.
  • Döner ekipmanda kilitleme yapılmadan müdahale eden işçi, makinenin ani hareketi ile ciddi ezilme yaşamıştır.

Bu kazaların tamamı, basit bir LOTO uygulaması ile önlenebilirdi.

8. İyi Uygulama Önerileri
  • Her çalışan için kişisel kilit sağlanmalı, anahtar kopyası bulunmamalı.
  • Renk kodlaması ile departmanlara özel kilit ve etiket kullanılmalı.
  • Enerji kaynaklarının bulunduğu her noktada LOTO prosedür talimatları görsel olarak asılmalı.
  • Eğitimler düzenli aralıklarla tekrarlanmalı.
  • Uygulamalar denetlenmeli, uygunsuzluklar raporlanmalı.

9. Eğitimden Beklenen Kazanımlar

Bu eğitime katılan çalışanlar:

  • EKED – LOTO kavramlarını ve önemini öğrenecek,
  • Farklı enerji türlerini ve tehlikelerini tanıyacak,
  • Adım adım LOTO uygulama prosedürünü kavrayacak,
  • Kullanılacak ekipmanları tanıyacak,
  • Olası iş kazalarını önlemede aktif rol üstlenecek.

Sonuç

EKED – LOTO sistemi, yalnızca bir prosedür değil, yaşam kurtaran bir güvenlik kültürüdür. İşverenin sağladığı prosedür, çalışanların gösterdiği dikkat ve İSG uzmanlarının takibi bir bütünlük oluşturduğunda, iş kazaları büyük oranda önlenebilir.

Bu bilgilendirme metni, eğitim öncesinde katılımcıların temel bilgiye sahip olmaları için hazırlanmıştır. Eğitim sırasında gerçek vaka analizleri, uygulamalı kilitleme-etiketleme çalışmaları ve ekipman kullanımlarıyla bilgiler pekiştirilecektir.

Unutmayın:
“LOTO olmadan bakım olmaz, enerji kontrol edilmeden güvenlik sağlanmaz.”

🚀 Siz de ekibinizi iş kazalarına karşı güçlendirin, güvenliği en üst seviyeye taşıyın.

Eğitim İçin Hemen Başvurun

📞 Bilgi ve kayıt için:

📍 Tetkik Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 Eğitim Koordinatörü Telefonu: +90 530 568 42 75

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

🔔 Unutmayın: Bir enerji kaynağını güvenli hale getirmeden yapılan her müdahale, ciddi kaza riski demektir.
EKED – LOTO, iş güvenliğinde hayati bir kalkandır!

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

Daha Fazla

Tersanelerde Kullanılan Solventlerin Sonuçları

Tersanelerde kullanılan solventler (örneğin: toluen, ksilen, etilbenzen, stiren, metanol, aseton, metilen klorür, trikloroetilen vb.) boya, temizlik, kaplama, yapıştırıcı ve yalıtım işlerinde yaygın biçimde kullanılır ve bu kimyasalların buharları soluma yoluyla vücuda girer. Bu tür maruziyetler, akut (kısa vadeli) ve kronik (uzun vadeli) sağlık sorunlarına neden olabilir.

Aşağıda, solvent buharlarına her gün maruz kalan bir çalışanın, ilk temas, 1 hafta, 1 ay, 1 yıl ve 10 yıl sonrası farklı organ sistemleri üzerindeki etkilerini tabloda görebilirsiniz.

SOLVENT BUHARLARI – ORGAN BAZLI MARUZİYET ANALİZİ

Organ/Sistemİlk Temasta1 Hafta Sonra1 Ay Sonra1 Yıl Sonra10 Yıl Sonra
Merkezi Sinir SistemiBaş dönmesi, baş ağrısı, sersemlik, uyuşuklukReaksiyon zamanı uzar, uyku düzensizliği, dikkat dağınıklığıHafıza zayıflığı, duygu durum bozuklukları“Kronik toksik ensefalopati” bulguları (unutkanlık, karar verme güçlüğü)Kalıcı beyin hasarı, erken demans riski, psikiyatrik bozukluklar
Solunum SistemiBurun ve boğazda yanma, öksürük, nefes darlığıMukozal tahriş, bronş irritasyonuKronik bronşit, akciğer kapasitesinde azalmaReaktif hava yolu hastalığı, astım benzeri tabloSolvent kaynaklı KOAH, interstisyel akciğer hastalıkları
KaraciğerBelirti vermez, mikroskobik düzeyde enzim aktivitesiALT/AST düzeylerinde hafif yükselmeHepatoselüler stres, yorgunluk, ciltte sararma eğilimiSolvent hepatotoksisitesi, toksik hepatitKaraciğer sirozu, yağlı karaciğer, malignite riski
BöbreklerHafif baş ağrısı ve idrar renginde değişiklikHafif proteinüri, üriner rahatsızlıkGlomerüler filtrasyon düşebilir, hafif ödemSolvent nefrotoksisitesi, kronik böbrek yetmezliği başlangıcıKalıcı böbrek yetmezliği, diyaliz ihtiyacı
CiltKızarıklık, kuruluk, kaşıntıKontakt dermatit, pullanmaCiltte hipersensitivite, egzama, çatlaklarKalıcı kimyasal dermatit, pigmentasyon bozukluklarıDeri kanseri riski (özellikle benzen ve arsenik ile)
GözlerYanma, sulanma, bulanık görmeGözde tahriş ve konjonktivitGörsel odaklanma sorunları, kuru göz sendromuGözde toksik hasar, kornea bozulmasıGörme kaybı riski, mesleki katarakt
Üreme SistemiBelirti vermezTestosteron/östrojen düzeylerinde değişimSperm kalitesinde düşüş, menstruel düzensizlikİnfertilite, libido azalmasıDoğurganlık kaybı, düşük ve doğumsal anomaliler riski (gebelerde)
İmmün SistemGeçici baskılanmaSoğuk algınlığına yatkınlıkAlerjik reaksiyonlar artarOtoimmün hastalık riski artarKronik bağışıklık baskılanması, enfeksiyonlara direnç azalır
Kalp-Damar SistemiNabız artışı, tansiyon düşüklüğüTansiyon oynaklığı, taşikardiKalp ritminde düzensizlikler, erken yorgunlukSolvent kaynaklı kardiyotoksisiteAteroskleroz, hipertansiyon, kardiyomiyopati
Sindirim SistemiMide bulantısı, iştahsızlıkGastrik asit salgısında artış, reflüMide ve bağırsak hassasiyeti, mide kramplarıKaraciğer ilişkili safra sorunlarıMalabsorpsiyon, hepatobiliyer hastalıklar
Kas ve İskelet SistemiHafif kas yorgunluğuKas spazmları, el titremesiKas kuvvetinde azalma, el becerilerinde bozulmaPeriferik nöropatiye bağlı kas gücü kaybıKas atrofisi, yürüme bozuklukları, iş gücü kaybı
Duyusal Sistem (Kulak-Burun)Burun akıntısı, geçici anosmiKoku alma duyusunda azalmaKalıcı anosmi riskiSinüzit ve rinit gelişimiKoku alma yetisinin kaybı, kronik KBB hastalıkları
🔬 🔬 🔬
Öne Çıkan Kronik Solvent Hastalıkları
  1. Kronik Toksik Ensefalopati (Solvent kaynaklı bilişsel bozulma)
  2. Solvent Hepatotoksisitesi
  3. Periferik Nöropati (El-ayak uyuşması, karıncalanma)
  4. Solvent İle İlişkili İnfertilite
  5. Solvent Astması
  6. Organik Solvent Sendromu (çoklu sistem etkilenmesi)
🛡️ 🛡️ 🛡️
Korunma ve İş Sağlığı Önlemleri
  • Kişisel koruyucu donanım: Uygun kartuşlu gaz maskesi (A sınıfı solvent filtresi), eldiven, gözlük.
  • İşyeri havalandırması: Lokal egzoz sistemleri ve sirkülasyon kontrolü.
  • Maruziyet izleme: Solvent buharı ölçümleri, biyolojik izlem (örn. Toluene → hippurik asit).
  • Eğitim: MSDS okuma, erken belirti tanıma, kişisel hijyen uygulamaları.
  • Tıbbi takip: Periyodik sağlık muayeneleri, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Organik çözücülere mesleki maruziyet ve beyin görüntüleme, nörofizyoloji veya histopatoloji ile tespit edilebilen uzun süreli sinir sistemi hasarı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12480295/

⭐️⭐️Çözücülerin ve dozaj prosedürünün hücre bazlı in vitro deneylerde kimyasal toksisite üzerindeki etkileri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20499932/

⭐️⭐️Çözücü ve katkı maddesi etkileşimleri çekirdeklenme yolunda belirleyiciler olarak: genel tartışma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26083497/

⭐️⭐️Çözücü Taraması Çözücü Etkisi Değildir: Çok Bileşenli Reaksiyonların En Çok Göz Ardı Edilen Yönü Üzerine Bir İnceleme https://chemistry-europe.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ejoc.202200172

⭐️⭐️ Çözücü nörotoksisitesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2078137/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Rüzgar Enerji Santrali Komuta Kontrol Merkezi – Ergonomi ve İş Yükü Temelli Riskler Risk Analizi

Dijital Gözün İnsanla Teması

21. yüzyılda enerji üretiminin kalbi sahada değil, ekran başında atıyor. Rüzgar türbinleri dağın tepesinde dönerken, onların her titreşimi, her rotor ivmesi şehir merkezlerindeki komuta kontrol odalarında yakından izleniyor.

Bu teknolojik gözlem kulelerinde çalışan insanlar, karar alma sorumluluğu, dikkat yoğunluğu ve fiziksel hareketsizlik arasında sıkışmış bir çalışma düzeni içinde. Ancak çoğu zaman göz ardı edilen bir gerçek var: Yüksek teknoloji, insan ergonomisini ikincil plana atma eğiliminde.

Rüzgar Enerji Santrallerinin Komuta Kontrol Merkezleri (KKM), santralin tüm operasyonel işleyişini izlemek ve müdahaleleri koordine etmek amacıyla 7/24 çalışan, yüksek dikkat ve sorumluluk gerektiren ortamlardır.

Bu merkezlerde görev yapan operatörler ve teknik personel, fiziksel olarak düşük hareketli ancak zihinsel olarak yoğun iş yükü altında çalışırlar. Bu durum, ergonomik yetersizlikler, monotonluk, bilişsel yorgunluk, işe bağlı stres gibi risklerin artmasına sebep olmaktadır.

Türbinler Dönüyor, İnsan Duruyor

Rüzgar enerji santralleri (RES), yenilenebilir enerji hedeflerinin lokomotifi haline gelirken, bu santrallerin omurgasını oluşturan SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) sistemleri, arka planda kesintisiz çalışan kontrol merkezlerine büyük yük bindirmiştir. Komuta kontrol merkezi operatörleri, bazen 12 saate kadar uzayan vardiyalar boyunca ekran başında kalmakta, binlerce veri sinyalini eş zamanlı izlemekte ve kritik müdahale kararları almaktadır.

Ancak bu çalışanlar çoğu zaman hareketsizlik, tekrarlayan hareketler, ekran yorgunluğu, mental stres ve dikkat dağınıklığı gibi risklere uzun süre maruz kalmaktadır. İş yerinde ciddi bir kazanın tetikleyicisi sadece mekanik arıza değil, operatörün 5. saatteki odak kaybı da olabilir.

Bu bağlamda, komuta kontrol odalarında görev yapan personelin çalışma koşulları yalnızca konfor değil, aynı zamanda operasyonel güvenlik meselesidir. Bu nedenle, ergonomik uyumsuzluklar, aşırı zihinsel yük ve iş organizasyonundaki eksiklikler sistematik olarak değerlendirilmelidir.

Sessiz Riskler – Görünmeyeni Anlamak

Bir komuta kontrol merkezi çalışanını düşünelim:
Saat sabah 08.00. Gözler, dört farklı monitörde dönen grafiklerde. Kafasında alarm eşik değerleri, hava durumu tahminleri, bakım zamanı yaklaşan türbinler. Klavye ve mouse hareketleri her 30 saniyede bir tekrar ediyor. Oturduğu koltuk, sıradan bir ofis koltuğu. Göz hizası, ekranın alt köşesine odaklanmaya zorlanıyor. Omuzlar gergin, boyun eğik. Vardiyanın 3. saati dolmadan bilek ağrısı, göz kuruluğu, baş ağrısı beliriyor. Saat 12.00’de gelen kısa yemek molası dışında vücut, adeta sabitlenmiş durumda.

Bu tabloda en riskli alanlar şunlardır:

1. Fiziksel Ergonomi Riski
  • Monitörlerin yükseklik ve mesafe uyumsuzluğu, boyun ve sırt kaslarında kronik gerginliğe neden olur.
  • Klavye ve mouse yerleşiminin uygun olmaması, karpal tünel sendromu riskini artırır.
  • Hareketsizlik nedeniyle alt ekstremitede dolaşım bozuklukları (örneğin derin ven trombozu) riski doğar.

2. Görsel Yük Riski
  • Parlak ekranlar, kontrast oranı kötü arayüzler, yetersiz aydınlatma ile birleşince bilgisayar görsel sendromu (CVS) gelişebilir.
  • 4 monitörlü sistemlerde göz kasları sürekli odak değiştirmek zorunda kalır; bu da baş ağrısı, göz yanması ve dikkat azalmasıyla sonuçlanır.

3. Zihinsel İş Yükü Riski
  • Alarm frekansı yüksek sistemlerde, operatörlerin “yanlış alarm yorgunluğu” yaşaması olasıdır.
  • Çoklu türbin gruplarından gelen veri bombardımanı, karar alma sürecini zorlaştırır.
  • Kritik kararların yüksek hızla alınması gerektiğinde zihinsel yük sınırı aşılır, bu da hata oranını artırır.

4. İş Organizasyonu ve Psikososyal Faktörler
  • Uzayan vardiyalar (12 saat ve üzeri), özellikle gece çalışmaları, bilişsel performansta azalma yaratır.
  • Düzensiz dinlenme periyotları, uyku hijyenini ve dikkat süresini olumsuz etkiler.
  • Yalnız çalışma, stres ve tükenmişlik hissini artırır. Özellikle hatalı alarm verileri nedeniyle sürekli teyakkuzda kalmak, zihinsel tükenmişliği hızlandırır.

Bu noktada ergonomi yalnızca sandalye, masa yüksekliği ya da monitör yerleşimi meselesi değildir. Bütünsel bir iş yeri mühendisliği sorunudur. Komuta kontrol merkezi, teknolojik olarak mükemmel bir bina olabilir; ama insan faktörü unutulursa, en zayıf halka haline dönüşür.

Aşağıda sizlere; Rüzgar Enerji Santrallerinde görev yapan komuta kontrol merkezi çalışanlarının maruz kaldığı ergonomik zorlukları ve iş yükü kaynaklı riskleri ortaya koymaya, örneklerle analiz etmeye ve çözüm önerileri sunmaya çalıştım. Her zamanki gibi görüşlerinizi ve katlılarınızı bu yazıya eklemek için sabırsızlıkla iletilerinizi bekliyorum.

Saygılarımla.

Dr.Mustafa KEBAT

Risk Analizi Matrisi Yapısı(5×5)

Risk SkoruAçıklamaRenk Kodu
1–4Düşük Risk🟩 Yeşil
5–9Orta Risk🟨 Sarı
10–14Yüksek Risk🟧 Turuncu
15–25Kabul Edilemez Risk🟥 Kırmızı

Olasılık (1-5): 1 = Çok Düşük, 5 = Çok Yüksek

Şiddet (1-5): 1 = Çok Hafif, 5 = Ölümcül

Rüzgar Enerji Santrali Komuta Kontrol Merkezi – Ergonomi ve İş Yükü Temelli Riskler 5×5 Risk Analizi
Tehlike BaşlığıOlası NedenlerEtkilenen SistemlerOlası SonuçlarMevcut/Önerilen KontrollerOlasılıkŞiddetRisk Skoru
Uzun süreli oturarak çalışmaSürekli masa başında kalmaKas-iskelet sistemiBel ve sırt ağrıları, dolaşım bozukluğuAyakta durma araları, ergonomik sandalye, hareket molaları5315
Ayarlanamayan monitör yüksekliğiSabit ekran yerleşimiBoyun kasları, omurgaKas-iskelet zorlanmalarıMonitör kolları, ekran hizalama eğitimi4312
Yoğun ekran kullanımından kaynaklı göz yorgunluğuUzun süre ekrana bakmaGöz kaslarıGöz kuruluğu, baş ağrısı20-20-20 kuralı, göz egzersizleri, ekran filtreleri428
Tekrarlayan klavye kullanımıSürekli yazı yazmaEl bileği, parmaklarKarpal tünel sendromu, kas zorlanmasıErgonomik klavye ve mouse, el bilek desteği4312
Masa boyunun kişiye uygun olmamasıSabit ve standart masa boyuOmuzlar, sırt, boyunKas iskelet zorlanmalarıAyarlanabilir masa, sandalye yüksekliği ayarı339
Yetersiz sırt desteğiUygun sandalye eksikliğiBel ve sırt bölgesiOmurga eğriliği, ağrıBel destekli sandalye, postür eğitimi4312
El bileklerinde sıkışma hissiMouse/kas zorlamasıEl bileğiSinir sıkışmasıBilek destekleri, dinlenme araları3412
İş yükünün dengesiz dağılımıPlanlama eksikliğiPsikolojik durum, kas-iskelet sistemiTükenmişlik, aşırı yorgunlukGörev rotasyonu, iş planlaması5420
Ekran yansımasından kaynaklı göz rahatsızlığıYetersiz perdeleme, ışık konumuGözler, başGöz yorgunluğu, baş ağrısıIşık konumlandırma, perde, ekran açısı326
Günde 8+ saat aralıksız masa başı kalmaSürekli ekran işiTüm vücut, göz, kas-iskelet sistemiKronik yorgunluk, dikkat dağınıklığıEgzersiz aralıkları, zaman yönetimi eğitimi4416
Sık tekrarlayan kısa süreli görev geçişleriGörev yoğunluğuBilişsel yük, reflekslerDikkat kaybı, stresGörev rotasyonu planı, odak eğitimi4312
Donanımsal eksiklik nedeniyle elle veri girişiOtomasyon yetersizliğiEl kaslarıKas yorgunluğu, hata olasılığıOtomasyon iyileştirmesi, yazılım desteği3412
Duruş bozukluklarına bağlı boyun ağrısıErgonomik olmayan düzenBoyun kaslarıKronik ağrı, fıtık riskiEkran konumu ayarı, duruş eğitimi4312
Ekran çözünürlüğü yetersizliğiEski ekipmanGözlerGöz zorlanması, yorgunlukYüksek çözünürlüklü ekran temini326
Yetersiz ayak desteğiSandalye uyumsuzluğuDolaşım sistemi, bacak kaslarıUyuşma, kan dolaşımı bozukluğuAyak desteği temini339
İklimlendirme kaynaklı rahatsızlıklarYetersiz ısı-nem kontrolüSolunum yolları, bağışıklıkSoğuk algınlığı, performans düşüşüİklim kontrol sistemleri iyileştirmesi339
Kablosuz ekipman eksikliği nedeniyle zorlanmaKablolu düzenEl-kol hareketleriKullanım zorluğu, uzanma zorunluluğuKablosuz ekipman temini224
Ofis sandalyesi sabit yüksekliğe sahipUyum eksikliğiKalça, bel bölgesiKas zorlanmasıAyarlanabilir sandalye428
Zemin uygunluğu nedeniyle ayakta çalışma zorluğuSert zemin, halı yokluğuAyak tabanı, belAyakta durma isteksizliği, yorgunlukErgonomik zemin matları224
Telefon/telsiz gibi cihazların sürekli kullanımıKulaklık eksikliğiBoyun, omuz, ellerKas kasılması, sinir sıkışmasıKulaklık, hands-free cihazlar339
Tehlike BaşlığıOlası NedenlerEtkilenen SistemlerOlası SonuçlarMevcut/Önerilen KontrollerOlasılıkŞiddetRisk Skoru
Yetersiz dinlenme alanıAltyapı eksikliğiKas-iskelet sistemi, zihinYorgunluk, iş kazası riskiDinlenme odalarının düzenlenmesi3412
Gürültülü ortamKlima, telsiz, fan gürültüsüKonsantrasyon, sinir sistemiDikkat dağınıklığı, baş ağrısıAkustik iyileştirme, gürültü azaltıcı düzenlemeler339
Hedef baskısıYönetim beklentisiPsikolojik sistemTükenmişlik, hata yapma riskiHedeflerin makul düzeyde belirlenmesi4416
Tek pozisyonda uzun süre kalmaİş tanımı gereğiKas-iskelet sistemiKas spazmları, ağrı, hareket kısıtlılığıDuruş değişim molaları4312
Bilgisayar ekranına eğilerek bakmaEkran hizalamasızlığıBoyun-sırt kaslarıDisk kayması, ağrıErgonomik ekran pozisyonlandırma339
Ofis içinde yürüyüş alanı eksikliğiDar alan, masa yoğunluğuAlt ekstremite kaslarıDolaşım bozukluğu, kas zayıflığıOfis düzenleme, boş alan yaratma339
Sürekli ekran kontrolüİş tanımının niteliğiGöz kasları, beyinOdak kaybı, göz kuruluğuZaman yönetimi eğitimi, mikro molalar428
Fiziksel aktivite eksikliğiHareketsiz iş doğasıTüm sistemObezite, kalp-damar sorunlarıFiziksel aktivite programları4520
Masa üstü dağınıklığıOrganizasyon eksikliğiZihinsel yük, dikkatHatalı işlem, stresMasa organizasyonu eğitimi, kutu sistemleri326
Görevler arası geçiş süresinin kısa olmasıZaman baskısıBilişsel sistemPerformans düşüşü, hataZaman planlaması, görev önceliklendirme339
Bilgi yoğunluğuna bağlı karar baskısıEş zamanlı veri trafiğiPsikolojik sistemKararsızlık, hataBilgi yönetim sistemleri, karar destek sistemleri4416
Bilinçsiz mouse kullanımıEl pozisyonu hatalıBilek, dirsekSinir sıkışması, kas yorgunluğuMouse ergonomi eğitimi, uygun yüzey339
Düşük ışıklı alanlarda çalışmaAydınlatma yetersizliğiGöz, sinir sistemiGöz yorgunluğu, konsantrasyon kaybıAydınlatma artırımı, masa lambaları326
Klavye eğimi ergonomik olmamasıSabit klavye yüksekliğiEl bileği, parmak kaslarıKarpal tünel sendromuKlavye yüksekliği ayarı, eğimli destekler339
Monoton görevlerRutinleşmiş görev yapısıZihinsel sistemDikkat dağınıklığı, uyaran azlığıGörev çeşitlendirmesi, iş zenginleştirme4312
Görev tanımlarının belirsizliğiYetersiz görev dağılımıTüm çalışanlarÇatışma, iş yükü artışıGörev tanımlarının netleştirilmesi3412
Sandalye tekerleklerinin takılma riskiZemin pürüzlü, kablo yoğunluğuKalça, omurgaDüşme, bel yaralanmasıZemin düzenlemesi, kablo yönetimi2510
Kalitesiz yazı araçları kullanımıUcuz ofis malzemesiEl kasları, parmaklarZorlanma, performans düşüşüErgonomik yazım ekipmanları temini224
Renk kontrast yetersizliğiRenk körlüğü göz ardı edilmesiGöz, algı sistemiHatalı algı, hataRenk kontrast rehberi uygulanması326
Ekran çokluğu nedeniyle kafa hareketlerinde artış3+ ekran kullanımıBoyun, omuz kaslarıKas yorgunluğu, baş ağrısıEkran hizalaması, ideal ekran açısı belirleme339
Tehlike BaşlığıOlası NedenlerEtkilenen SistemlerOlası SonuçlarMevcut/Önerilen KontrollerOlasılıkŞiddetRisk Skoru
Yüksek beklenti baskısıYönetim baskısı, performans değerlendirmePsikolojik sistemStres, tükenmişlik sendromuPsikolojik destek mekanizmaları, gerçekçi hedefler4312
Geri bildirim eksikliğiYönetim ile iletişim eksikliğiMotivasyon sistemi, bilişsel işlevlerBelirsizlik, görev tatminsizliğiDüzenli geri bildirim sistemleri326
Aşırı dikkat gerektiren uzun süreli izleme görevleriSürekli ekran takibiGözler, dikkat sistemiGöz kuruluğu, konsantrasyon düşüşüGörev rotasyonu, mola planlaması4312
Uyumlu olmayan yazılım arayüzleriKullanıcı dostu olmayan yazılımBilişsel sistem, stres yönetimiHatalı işlem, mental yorgunlukKullanıcı dostu arayüz tasarımı4312
Aşırı raporlama yüküGereksiz ayrıntı zorunluluğuZihinsel kapasite, dikkatMental tükenme, hata riskiRaporlama süreçlerinin sadeleştirilmesi4312
Çok görevli çalışma baskısıÇoklu iş yüküZihinsel işleme kapasitesiKarar kalitesinde azalma, dikkat dağınıklığıGörev önceliklendirme, planlama eğitimi4312
Ergonomik olmayan monitör ayarlarıEkran yüksekliği/mesafesi hatalıBoyun, gözlerKas zorlanması, göz bozulmalarıEkran ayarlarının kişiye özel düzenlenmesi4312
Zamanla yarış gerektiren kritik karar almaAni durumlarda karar baskısıKarar mekanizması, stres sistemiHatalı karar, stres artışıKarar alma simülasyon eğitimleri4416
İş yükünün bireyler arası dengesiz dağılımıGörev atama stratejilerinin yetersizliğiPsikososyal sistem, iş tatminiGerilim, verimsizlikGörev dağılım analizleri ve düzenli toplantılar339
Gözlük kullanan personel için yetersiz ekran uyumuEkran yansıması, yazı boyutuGörsel sistemGöz yorgunluğu, odak kaybıKişiye uygun ekran filtreleri ve yazı boyutu ayarı326
Kapalı ortamda doğal ışık eksikliğiPenceresiz ve izolesiz ortamD vitamini sentezi, ruh haliMoral düşüklüğü, biyolojik ritim bozulmasıIşık simülasyon sistemleri, gün ışığı aydınlatması339
Oturarak geçirilen sürenin uzunluğuGörev doğasıDolaşım sistemi, kas-iskeletVaris, bel ağrısı, postür bozukluğuAyakta çalışma istasyonları, esneme araları4312
Görevler arası hızlı geçiş baskısıÇoklu sistem takibiZihinsel geçiş kapasitesiHata yapma, odak kaybıGörev geçiş protokolleri339
Yetersiz ergonomik farkındalıkBilinç eksikliğiTüm kas-iskelet sistemiUygunsuz oturma, kronik ağrılarFarkındalık eğitimleri, görsel hatırlatıcılar4312
Dış uyaranlara maruziyetAçık pencere, alarm sesleriDikkat ve bilişsel kontrol sistemiDikkat dağınıklığı, irritasyonGürültü kontrolü, dikkat destekli kulaklık sistemleri339
Bilgisayar fare ergonomisinin yetersizliğiEl boyutuna uygun olmayan donanımEl bileği, omuz, boyunRSI (tekrarlayan zorlanma)Ergonomik fare ve mousepad temini339
Rutin olmayan görevlerin önceden bildirilmemesiİletişim eksikliğiHazırlık düzeyi, stres yönetimiZaman kaybı, panik durumuGörev planlama bildirimi ve brief sistemleri339
Kayıt sisteminde manuel veri giriş zorunluluğuOtomasyon eksikliğiDikkat ve zihinsel kapasiteHata, verim kaybıOtomatik veri toplama sistemleri339
Bilgiye erişim zorluklarıDüzensiz arşivleme veya yazılımBilişsel süreçlerZaman kaybı, hatalı işlemBilgi yönetim sistemi, kullanıcı eğitimleri339
Ekip içi bilgi paylaşımının kısıtlı olmasıYetersiz toplantı, iletişim araçlarının azlığıTakım dinamikleri, stres sistemiBelirsizlik, görev çakışmasıGünlük bilgilendirme toplantıları339
Tehlike BaşlığıOlası NedenlerEtkilenen SistemlerOlası SonuçlarMevcut/Önerilen KontrollerOlasılıkŞiddetRisk Skoru
Ekran arka plan parlaklık kontrastının yetersizliğiStandart dışı ekran ayarlarıGörsel sistemGöz yorgunluğu, baş ağrısıEkran parlaklık ve kontrast kalibrasyonu326
Görev dışı çağrı ve müdahalelerİdari personelin bilinçsiz müdahalesiOdaklanma, iş akışıİş bölünmesi, performans düşüşüGörev esnası müdahale protokolü, bilgilendirme tabelaları339
Donanım arızalarına hızlı erişim eksikliğiTeknik odalara erişim zorluğuMüdahale süreci, stres yönetimiGecikme, iş yükü artışıTeknik bölgelere kolay erişim planı248
Sık tekrarlanan manuel işlemlerOtomasyon yetersizliğiZihinsel kaynaklar, dikkatMonotonluk, hata riski artışıSüreç otomasyonu ve makrolar339
Bilgi yüklemesi sonucu bilişsel aşırı yüklenmeÇoklu ekran, karmaşık veri sunumuHafıza, dikkat ve karar mekanizmasıKarar hataları, bilişsel tükenmeBilgi düzenleme ve görsel sadeleştirme4312
Ergonomik olmayan kulaklık kullanımıUzun süreli kullanım, yetersiz konforKulak, boyunAğrı, duyusal rahatsızlıkHafif ve ergonomik kulaklık temini326
Ekranlar arası görüş alanı uyumsuzluğuMonitör yerleşimi uygun değilBoyun, omuzKas zorlanması, duruş bozukluğuDoğru hizalanmış çoklu ekran düzeni339
Kritik anlarda zaman baskısıAnlık sistem uyarıları, anormal durumlarZihinsel karar mekanizmasıHatalı karar, panikSimülasyon destekli zaman yönetimi eğitimi4416
Fiziksel aktivite eksikliğiHareketsiz görev yapısıDolaşım, kas-iskelet sistemiKas erimesi, obezite riskiKısa fiziksel aktivite molaları4312
Hatalı oturma düzeniKoltuk ve masa uyumsuzluğuBel, sırt, boyunDisk kayması, kronik ağrıKişiye özel ergonomik oturma sistemleri4416
Ekipman sıcaklığına bağlı konfor bozukluğuYetersiz havalandırma veya fan çıkışlarıTermal konfor sistemiTerleme, dikkat kaybıHavalandırma iyileştirmesi, soğutucu sistem kontrolü326
Baş destek sisteminin yetersizliğiKoltuk yapısal hatasıBoyun ve omurgaBaş ağrısı, sinir sıkışmasıAyarlanabilir baş destekli koltuklar339
İkincil görevlerin asıl işe engel olmasıRaporlama, telefon görüşmeleriDikkat, zaman yönetimiPerformans düşüşü, hata artışıGörev ayrımı ve delegasyon protokolü339
Soğuk ortamda uzun süreli kalışAşırı klima, cam yakınlığıKas-iskelet, ısıl konfor sistemiSoğuk stresi, kas tutulmasıIsı kontrolü, ısıtıcı destek sistemleri339
Operasyon sırasında ani görev değişimiPlanlama eksikliğiPsikolojik hazırlıkPanik, hata riskiÖn bildirimli görev geçiş planı339
Uzun süre aynı kas grubunun çalıştırılmasıStatik oturuş, fare-klavye tekrarıKas-iskelet sistemiRSI, kramp, kas ağrısıDinamik oturuş, esneme aralıkları4312
İklimlendirme sisteminin eşit dağılmamasıMerkezi sistem hatasıTermal dengeBölgesel soğukluk/sıcaklık, konforsuzlukİklim kontrol bölgesi ayrımı326
Bilgisayarın elektrikli bileşenlerinden yayılan ısıYetersiz havalandırmalı masa yapısıTermal konfor, dikkat sistemiRahatsızlık, dikkat dağınıklığıTermal izolasyon, fan destekleri326
Ergonomik uyumsuzluklara karşı öneri sisteminin olmamasıBildirim kanalı eksikliğiSürekli gelişim mekanizmasıSorunların kalıcılaşmasıGeri bildirim sistemi kurulması339
Duruş bozukluklarının dijital takibinin olmamasıErgonomik analiz araçları eksikliğiKas-iskelet sistemiErken postür bozukluklarıKameralı analiz sistemleri, yapay zekâ destekli duruş takibi3412
Tehlike BaşlığıOlası NedenlerEtkilenen SistemlerOlası SonuçlarMevcut/Önerilen KontrollerOlasılıkŞiddetRisk Skoru
Aydınlatma ile ekran yansıması çakışmasıIşık açısı – ekran konumu uyumsuzluğuGörsel konfor, odakGöz kamaşması, odak kaybıAyarlanabilir ışık kaynağı, ekran konum kontrolü339
Operatörün fizyolojik ölçümlerinin takip edilmemesiBiyosensör eksikliğiStres, yorgunluk tespitiYüksek stresli çalışma, performans düşüşüAkıllı saat, kalp ritmi ve stres sensör entegrasyonu3412
Sırt desteğinin yanlış hizalanmasıSabit koltuk tasarımıOmurga destek sistemiOmurga eğriliği, ağrıAyarlanabilir sırt destekli ergonomik koltuklar339
Sık vardiya değişimi nedeniyle uyku-uyanıklık ritim bozulmasıPlansız personel rotasyonuSirkadiyen ritim, bilişsel sistemUyku bozuklukları, karar verme kalitesi azalmasıVardiya stabilizasyon protokolü4416
Esnek çalışma saatlerinin ergonomik planlamaya uyumsuzluğuBelirsiz iş başlangıç ve bitiş zamanlarıPsikolojik durum, stres seviyesiBelirsizlik, anksiyete artışıÇekirdek çalışma saatleri ile sınır çizilmesi339
Operasyon sırasında müzik, gürültü gibi dikkat dağıtıcılarOrtak alan ses yönetimi eksikliğiKonsantrasyon ve dikkatHatalı işlem, iş kazasıKulaklıkla ses yalıtımı veya düşük desibelli alan kontrolü339
Çoklu görevlerin aynı anda talep edilmesiSistem uyarı yoğunluğuBilişsel yük, karar mekanizmasıHata yapma olasılığı artışıGörev öncelik sıralaması ve yük dengeleme yazılımı4416
Çalışma ortamında monotonlukRutinleşmiş görev döngüleriDikkat, motivasyonİş doyumsuzluğu, dikkat eksikliğiGörev çeşitlendirme ve periyodik görev rotasyonu339
Ayak desteği olmamasıMasa ve koltuk yükseklik uyumsuzluğuDuruş ve bacak dolaşımıUyuşma, dolaşım bozukluğuAyarlanabilir ayak destekleri temini326
İşe yeni başlayanlara ergonomi eğitimi verilmemesiOryantasyon eksikliğiBilinç, doğru kullanım alışkanlıklarıHatalı ekipman kullanımı, uzun vadeli risklerErgonomi eğitimi zorunlu hale getirilmesi339
Operasyon süresince stres izleme yapılmamasıFiziksel veya yazılımsal takip eksikliğiPsikofizyolojik durumKronik stres birikimiPsikofizyolojik analiz yazılımları entegrasyonu3412
Hareketsizlik nedeniyle ayakta durma alanı eksikliğiSabit masa düzeniDolaşım, kas sağlığıKas güçsüzlüğü, ödem oluşumuAyakta çalışmaya uygun bölge ayrılması339
Ergonomik veri takip sistemlerinin olmamasıErgonomik göstergelerin dijitalleştirilmemesiKurumsal karar mekanizmalarıErgonomi iyileştirme süreçleri aksarErgonomi analiz ve raporlama yazılım sistemleri3412
Acil durum anında fiziksel hareket engelleriYetersiz kaçış alanı veya engelli yerleşimHızlı tahliyeKazaya yol açabilecek gecikmelerOperasyon alanı kaçış yollarının açık tutulması2510
Göz hizasında olmayan ekran konumuSabit masa boyutu ve ekran ayarı eksikliğiBoyun kasları, görme konforuKas spazmı, görsel yorgunlukYükseklik ayarlı monitör kolları339
Duruş analizinin kişiselleştirilmemesiBireysel biyomekanik farkların göz ardı edilmesiKas-iskelet sistemiUzun süreli uyumsuzluk, kişisel rahatsızlıkKişisel duruş analizi ve düzenleme programı339
Geri bildirimlerin ergonomik düzenlemelere entegre edilmemesiKullanıcı şikayetlerinin değerlendirilmemesiSistem iyileştirmeSorunların kronikleşmesiErgonomi geri bildirim entegrasyon süreci339
Ayak bileklerinin açı pozisyonuna dikkat edilmemesiAyarlanamayan sandalye/zeminAlt ekstremite postürüAyak uyuşması, kas kasılmasıAyak açısını destekleyen yumuşak eğimli destek platformu236
Ergonomik veri farkındalığının düşük olmasıKurum kültüründe ergonomi bilincinin eksikliğiTüm çalışan sistemleriUyumsuzluklar, şikayet artışıEğitim, seminer ve farkındalık çalışmaları339
Uzun görev sonrası toparlanma süresi yetersizliğiVardiya aralıklarının kısa tutulmasıPsikolojik ve fizyolojik sistemlerTükenmişlik sendromuGörev sonrası yeterli dinlenme aralığı planlaması4416

Türbin Sessiz, İnsan Alarmda Olmasın

Rüzgar türbinleri, rüzgarın estikçe dönmeye devam edeceği mühendislik harikalarıdır. Ancak onları güvenli, verimli ve arızasız çalıştıran esas güç; saatlerce monitör başında sessizce görev yapan operatörlerin insan zekâsı ve dikkatidir. Bu kontrol merkezleri, enerji arzının sürdürülebilirliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ekonomik, çevresel ve sosyal riskleri de dengeleyen bir “gizli kumanda merkezi”dir. İşte bu yüzden, burada çalışan insanın konforu bir lüks değil, enerji güvenliğinin parçasıdır.

Bu çalışmada ortaya konulan ergonomi ve iş yükü kaynaklı riskler, kısa vadede yorgunluk, dikkat dağınıklığı, kas-iskelet rahatsızlıkları gibi etkilerle kendini gösterirken; uzun vadede daha ciddi iş kazalarına, sistem hatalarına ve çalışan tükenmişliğine neden olabilir. Unutulmamalıdır ki ergonomik uyumsuzluklar sadece bireyi değil, tüm enerji altyapısını etkileyebilir.

Bu kapsamda önerilen çözümler yalnızca fiziksel donanım iyileştirmeleriyle sınırlı kalmamalı; iş organizasyonu, dinlenme düzeni, alarm yönetimi ve insan-makine arayüz tasarımı gibi alanlara da yayılmalıdır. Günümüzde “akıllı enerji sistemleri” kadar, “insana duyarlı kontrol odaları” da tasarlanmak zorundadır.

Sonuç olarak:

  • Rüzgar santrali komuta kontrol merkezleri için ergonomi, yalnızca koltuk konforu değil; dikkat, karar hızı ve hata yönetimiyle doğrudan ilişkilidir.
  • İş yükü yönetimi, yalnızca çalışanı korumaz; enerji sürekliliği, sistem güvenliği ve ekonomik kayıpların önlenmesi açısından da kritik rol oynar.
  • Kontrol odalarında sessizce çalışan bir operatörün sırt ağrısı, ertesi gün tüm santralin üretimini etkileyebilir.

Bu analiz, enerji sektöründe insan faktörünü tekrar merkeze alma çağrısıdır. Teknolojinin ve makinelerin dili her ne kadar veriyle konuşsa da, o veriyi anlayan ve doğru zamanda karar veren hâlâ bir çift insan gözü ve zihnidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Rüzgar Türbinleri ve İnsan Sağlığı https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4063257/

⭐️⭐️ Rüzgar sektöründe mesleki sağlık tehlikeleri ve riskleri https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352484721004303

⭐️⭐️ RÜZGAR ENERJİ SANTRALLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/319412

⭐️⭐️ Yeşil İş Tehlikeleri https://www.osha.gov/green-jobs/wind-energy

⭐️⭐️ RÜZGAR ENERJİ SANTRALİRİSK ANALİZİ VE DEĞERLENDİRMESİ https://9lib.net/document/nq7r85oy-ruezgar-enerji-santrali-ri-sk-anali-zi-ve-degerlendi-rmesi.html#google_vignette

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Mobbing ve Rol Çatışmasının Çalışan Ruh Sağlığına Etkileri

Mobbing ve Rol Çatışmasının Psikososyal Risk Boyutları Çalışan Ruh Sağlığına Etkileri

Gelişen iş dünyası, teknolojik ilerlemeler ve çok disiplinli çalışma ortamları beraberinde çalışanlar üzerinde farklı düzeylerde psikososyal riskleri de getirmektedir. İş sağlığı ve güvenliği kavramı, sadece fiziksel tehlikelerin azaltılmasıyla sınırlı kalmayıp; bireylerin ruhsal ve sosyal iyilik hallerinin korunmasını da içermektedir.

Bu bağlamda öne çıkan en kritik sorunlardan ikisi “mobbing” ve “rol çatışması”dır. Her iki durum da uzun vadede çalışanların ruh sağlığını derinden etkilemekte, bireysel verimliliği düşürmekte ve kurum içi dengenin bozulmasına yol açmaktadır.

Özgüven ve Uyum Yeteneğinin Azalması

Mobbing, sistematik ve sürekli bir psikolojik yıldırma biçimi olarak, hedef alınan çalışanın kendine olan güvenini zamanla aşar. Bu güvensizlik duygusu, sadece mesleki yetersizlik hissi yaratmakla kalmaz, aynı zamanda bireyin sosyal işlevselliğini de bozar. Örneğin, bir çalışanın sürekli olarak fikirleri göz ardı ediliyor, görevleri sınırlanıyor ya da hataları abartılıyorsa, bu birey zaman içinde iş ortamına uyum sağlamakta zorlanabilir ve sosyal geri çekilme davranışları sergileyebilir.

Stres, Anksiyete ve Depresyon

Mobbing‘e maruz kalan bireylerde en sık görülen psikolojik tepkilerden biri kronik strestir. Bu stres zamanla anksiyeteye (kaygı bozukluğu) ve depresyona evrilerek bireyin genel yaşam kalitesini düşürür. Küçük düşürülen, görmezden gelinen ya da alay edilen çalışan, kendini hem iş yerinde hem sosyal çevresinde yalnız hissedebilir. Bu ruhsal çöküntü hali, işe devamlılıkta düşüşe ve iş kazası risklerinde artışa yol açabilir.

Motivasyon ve İş Tatmininde Azalma

Motivasyon, bir bireyin bir işi yapmaya olan isteği ve enerjisini ifade eder. Ancak mobbing ya da rol belirsizliği yaşayan çalışanlar için bu motivasyon kaynağı tükenir. Örneğin, bir hemşire, her vardiyada farklı beklentilerle karşılaşıp hangi yöneticiye yanıt vereceğini bilemiyorsa, zamanla sorumluluktan kaçma, kendini geri çekme ve işinden soğuma davranışları sergileyebilir. Bu da iş devamsızlığı, çıkışlar ve kurum içi üretkenlik kaybı anlamına gelir.

Rol Çatışmasının Yol Açtığı Psikolojik Yük

Çalışanlar bazen birden fazla yöneticiye raporlama yapmak ya da aynı anda birbirine ters düşen iş rollerini yürütmek durumunda kalabilir. Bu durumda “rol çatışması” ortaya çıkar. Kimi zaman bir projede liderlik etmesi beklenen bir personel, aynı anda başka bir üst düzey yönetici tarafından sadece teknik destek sağlaması konusunda uyarılabilir. Bu karışıklıklar zamanla kararsızlığa, yetersizlik hissine ve zihinsel yorgunluğa neden olur.

Rol Belirsizliği ve Kaygı

Bir çalışanın görevi, yetkisi ve sorumluluğu net tanımlanmadığında rol belirsizliği baş gösterir. Rol belirsizliği, çalışanın neyin beklendiğini bilememesi ve yaptığının yeterli olup olmadığı konusunda sürekli kaygı duymasına neden olur. Bu durum da verimliliği düşürürken, kişinin öznel iyi olma halini de zedeler. Kurum içi şefaflığın olmaması, beklentilerin yazılı olmaktan çok sözel talimatlarla belirlenmesi bu süreci tetikler.

Sosyal İzolasyon ve İş Yerinde Dışlanma

Mobbing süreci sadece yönetici kaynaklı olmayabilir; çoğu zaman ekip içi ilişkilerde de sosyal dışlanma biçiminde kendini gösterir. Çalışanlar grup içi sohbetlere dahil edilmemek, toplantılarda fikirlerinin dikkate alınmaması, sosyo-kültürel etkinliklere davet edilmemek gibi uygulamalarla yalnızlaştırılabilir. Bu sosyal izolasyon, insanın en temel psikolojik ihtiyaçlarından biri olan ait olma hissini zedeler ve depresif belirtileri artırabilir.

Fiziksel ve Ruhsal Sağlık Sorunları

Psikososyal riskler zaman içinde sadece ruhsal değil fiziksel sağlığı da etkiler. Uzun süreli stres ve mobbing, uykusuzluk, mide rahatsızlıkları, tansiyon problemleri ve kas ağrıları gibi psikosomatik belirtilerle kendini gösterir. Daha ileri düzeyde ise, bireyde tükenmişlik sendromu, panik atak ya da intihar düşünceleri gelişebilir. Yapılan çalışmalar, mobbing’e maruz kalan bireylerin iş göremezlik oranlarının daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır.

Örgütsel Verimlilikte Düşüş

Tüm bu bireysel etkiler doğrudan kurum performansına da yansır. Yüksek personel devir hızı, iş kazalarında artış, yaratıcılıkta azalma ve kurumsal sadakatte düşüş; mobbing ve rol çatışmasının doğrudan sonucudur. Ayrıca bu tip olumsuz çalışma iklimleri, şirket itibarını zedeler ve yetenekli çalışanları elde tutmayı zorlaştırır.

Sonuç ve Öneriler

Mobbing ve rol çatışması gibi psikososyal riskler, sadece bireysel değil, sistemsel önlemlerle ele alınması gereken karmaşık sorunlardır. Kurumların bu riskleri tanıması, önleme politikaları geliştirmesi ve çalışanlarına destek mekanizmaları sunması hayati önem taşır. Psikolojik destek hizmetlerinin yaygınlaştırılması, açık iletisim kanallarının kurulması ve yönetici eğitimlerinin arttırılması bu sürecin yönetilmesinde temel unsurlardır. Unutulmamalıdır ki, sağlıklı bir iş yeri ortamı, ancak fiziksel kadar ruhsal sağlığı da gözeten bir anlayışla mümkündür.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Zorbalık Davranışının 4 Sonucu https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK390414/

⭐️⭐️ Çalışanlarda psikolojik zarar kaynağı olarak mobbing https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10124815/

⭐️⭐️ İşyerinde Mobbing – Psikolojik Travma ve Psikiyatrik Semptomların Belgelenmesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30911239/

⭐️⭐️ Çalışanlarda psikolojik zarar kaynağı olarak mobbing https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37101437/

⭐️⭐️ İnsan hatası https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/human-error

⭐️⭐️ İnsan hatası https://www.sciencedirect.com/topics/social-sciences/human-error

⭐️⭐️ Sağlık hizmetlerinde insan hataları ve önlenmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8562433/

⭐️⭐️ İnsan Hatası ve Hasta Güvenliği https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK585626/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği’nde Güvenli Sürüş Eğitimleri Mevzuatı ve Uygulama Farkları

Trafik güvenliği, sadece bireysel refleksler ya da sürücü maharetiyle sınırlı olmayan; eğitim, mevzuat, toplumsal kültür ve kurumsal denetimin birlikte işlediği çok boyutlu bir sistemdir. Bu sistemin en önemli yapı taşlarından biri de güvenli sürüş eğitimleridir.

Dünyada her yıl milyonlarca insan trafik kazaları nedeniyle hayatını kaybetmekte ya da ciddi yaralanmalar yaşamaktadır. Bu trajedilerin önemli bir kısmı, yalnızca teknik bilgi eksikliğinden değil; stres yönetimi, dikkat süresi, risk algısı ve çevresel farkındalık gibi alanlarda yetersiz kalınmasından kaynaklanmaktadır. İşte bu noktada, klasik ehliyet eğitimlerinin ötesine geçen defansif sürüş, ileri sürüş teknikleri, filo sürücüsü güvenliği ve mesleki sürüş yeterliliği eğitimleri devreye girmektedir.

Ancak her ülke bu eğitimi farklı şekillerde tanımlar, düzenler ve uygular. Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği ülkeleri, hem mevzuat düzeyinde hem de uygulama pratikleri açısından dikkat çeken benzerlikler ve farklılıklar barındırır. Bazı ülkeler güvenli sürüşü yasal zorunluluk haline getirirken, bazıları gönüllü katılım ve özel sektör öncülüğünde yürütmeyi tercih eder.

Yazımın devamı, hem bireylerin hem de kurumların, uluslararası güvenli sürüş politikalarını daha iyi anlamalarına katkı sunmak maksadı ile sizlere; hangi ülkede hangi sürüş eğitimi nasıl düzenleniyor, kimler zorunlu tutuluyor, hangi mevzuatlar geçerli ve uygulama örnekleri nelerdir gibi sorulara açıklık getiren detaylı bir rehber sunulacaktır.

Trafikte bir hayatı korumanın, doğru bilgiyle donanmış bir sürücünün ellerinde mümkün olduğu gerçeğinden hareketle; güvenli sürüş bilincinin küresel ölçekte nasıl şekillendiğine hep birlikte göz atalım.

ABD, Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’de güvenli sürüş eğitimleri (örneğin defansif sürüş, ileri sürüş teknikleri, sürüş güvenliği) farklı mevzuatlarla düzenlenmiş, uygulama ve hedef gruplar açısından önemli farklar barındıran alanlardır. Aşağıda her bir bölgenin resmi düzenlemelerine, uygulama biçimlerine, eğitim başlıklarına ve zorunluluk durumlarına dair karşılaştırmalı ve ayrıntılı açıklama yer almaktadır:

Türkiye Cumhuriyeti Devletinde (T.C.) Güvenli Sürüş Eğitimleri Mevzuatı

Türkiye’de ileri sürüş teknikleri eğitimi yasal olarak yalnızca bazı sektörler (örneğin: ambulans, itfaiye, güvenlik gibi) için doğrudan zorunlu tutulur. Diğer alanlarda bu eğitimler daha çok işverenin inisiyatifine bağlıdır.

Ancak İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) mevzuatı kapsamında, riskli meslek gruplarındaki sürücüler için koruyucu eğitim programları tavsiye edilir.

Türkiye’de yüksek hız potansiyeli olan araçları kullanacak bireyler için “High Performance Driving School” benzeri eğitimler ve teknik içerikler çoğunlukla özel sürüş akademileri tarafından sunulur ancak devlet sertifika denkliği veya teşviği yoktur.

🚘 🚘 🚘

Eğitim Türleri ve Uygulayıcı Kurumlar

Eğitim AdıUygulayan Kurum / StatüsüZorunluluk
Defansif Sürüş EğitimiÖzel eğitim kuruluşları / Kamu ihalelerinde istenirZorunlu değil (işveren isterse)
Güvenli Sürüş TeknikleriBelediyeler, Emniyet, Özel AkademilerZorunlu değil (işveren isterse)
Ticari Sürücülük (SRC Belgeleri)Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı / ODY – ÜDYZorunlu (mesleki)
İleri Sürüş TeknikleriÖzel Sürücü Akademileri (Belgelidir)Gönüllü (işveren isterse)
Savunmacı Sürüş EğitimiPolis, ambulans, itfaiye sürücüleri için önerilirKurum içi öneri (İdare isterse)

🔍 Türkiye’de güvenli sürüş eğitimleri, işverenin talebi, sektör ihtiyacı veya kamu ihalelerine hazırlık amacıyla alınır.

Zorunluluk çoğunlukla mesleki taşıma (SRC) kapsamında vardır.

Amerika Birleşik Devletlerinde (ABD) Güvenli Sürüş Eğitimleri Mevzuatı

ABD’de özellikle Genç Sürücüler (Teen Drivers) için verilen defensive driving course sertifikaları, birçok eyalette araç sigortası primlerinde %5 ila %20 arasında indirim sağlar.

16 yaşında ehliyet alan gençler için bazı eyaletlerde zorunlu gece sürüşü ve belirli saat sayısı kadar eşli sürüş eğitimi gereklidir. Bu sistem “Graduated Driver Licensing” (GDL) olarak adlandırılır.

ABD’nin bazı eyaletlerinde, ileri sürüş eğitiminin parçası olarak sürücülere duygusal kontrol, stres altında karar alma, dikkat yönetimi gibi konuları içeren nöro-bilişsel eğitimler verilmeye başlanmıştır. Bu, kazaların yalnızca mekanik hatadan değil, zihinsel yorgunluk ve davranışsal zaaflardan da kaynaklandığı fikrini desteklemektedir.

🚘 🚘 🚘

Eğitim Türleri ve Uygulayıcı Kurumlar

Eğitim AdıUygulayan Kurum / StatüsüZorunluluk
Defensive Driving Course (DDC)

Defansif Sürüş Eğitimi
AAA, NSC, DMVBazı eyaletlerde zorunlu
(ceza puanı azaltma, işyeri programları)
Commercial Driver’s License (CDL)

Ticari Sürücü Belgesi
FMCSA / DOT akreditasyonlu okullarZorunlu (ticari taşımacılık için)
Emergency Vehicle Operation Course (EVOC)

Acil Durum Aracı İşletme Kursu
Polis, ambulans, itfaiye personeliZorunlu
Fleet Safety Training

Filo Güvenlik Eğitimi
İşverenler / OSHA onaylı kurslarİşyerinde gerekli görülürse zorunlu
Driver Fatigue Management

Sürücü Yorgunluk Yönetimi
FMCSA düzenlemeleri içinde yer alırZorunlu değil, önerilen

🔍 ABD’de Defansif Sürüş (defensive driving), birçok eyalette ceza puanı silimi, sigorta indirimi veya mahkeme kararıyla resmî bir zorunluluk halindedir.

Ticari taşıma ve acil durum sürücülüğü eğitimi ise federal düzeyde zorunludur.

Avrupa Birliğinde (AB) Güvenli Sürüş Eğitimleri Mevzuatı

Almanya ve İsveç gibi ülkelerde, ağır vasıta veya kamu taşıma aracı kullanacak sürücüler için yalnızca teorik ve pratik test değil, psikoteknik değerlendirme, reaksiyon zamanı testi ve dijital simülatörlerde kaza senaryosu çözme zorunludur.

AB’de 2003’ten bu yana yürürlükte olan Directive 2003/59/EC, profesyonel sürücüler için düzenli aralıklarla yenileme eğitimi (CPC – Certificate of Professional Competence) almayı zorunlu kılar.

Avrupa Birliği ülkelerinde yüksek hız potansiyeli olan araçları kullanacak bireyler için “High Performance Driving School” benzeri eğitimler bazı ülkelerde devlet tarafından teşvik edilmektedir. Bu eğitimlerde aracın kinetik enerjisi, lastik aşınması, ABS sistemlerinin limitleri gibi konular detaylı işlenir.

AB ülkelerinde lojistik, kargo, yolcu taşımacılığı yapan sürücüler, “sürücülük mesleği” kapsamında değerlendirildiği için, her beş yılda bir yeniden sürüş yeterliliği sınavı ve eğitimi almak zorundadır. Bu kural Türkiye’de yalnızca SRC belgeli taşımacılarda kısmen uygulanır.

Estonya, sürücü eğitiminin tamamına yakınını dijital ortama taşıyan ilk Avrupa ülkesidir. Teorik eğitimlerin tamamı online modüllerle yapılmakta ve başarı notu dijital sınav sistemi ile değerlendirilmektedir. Ayrıca trafik cezası almış sürücülere, ceza puanı düşümü için “dijital güvenli sürüş eğitimi” sunulur.

Almanya ve bazı Avrupa Birliği ülkelerinde , eğitim sırasında meydana gelen bir trafik kazasında eğitmen gözetimindeyse ve sürücü adayıysa, sorumluluk eğitmende olabilir. Bu bağlamda eğitmenlerin ayrıca zorunlu mesleki sorumluluk sigortası yaptırması gerekir.

🚘 🚘 🚘

Eğitim Türleri ve Uygulayıcı Kurumlar

Eğitim AdıUygulayan Kurum / StatüsüZorunluluk
CPC – Certificate of Professional Competence

CPC – Mesleki Yeterlilik Belgesi
Ulusal makamlar
(zorunlu modül)
Tüm ticari sürücüler için zorunludur. 5 yılda bir tekrar eğitimi içerir.
Eco-Safe and Defensive Driving

Çevreye Duyarlı ve Savunmacı Sürüş
Avrupa İş Güvenliği Kurumu – İşveren programlarıGiderek yaygınlaşan öneri / bazı sektörlerde zorunlu
ADR Sürüş EğitimiTehlikeli madde taşıma sürücüleriZorunlu
Advanced Driver Assistance System (ADAS) Eğitimi

Gelişmiş Sürücü Destek Sistemi (ADAS) Eğitimi
Otomotiv firmaları, filo yönetimi kurumlarıGönüllü ama artan öneri
Fatigue & Alertness Training

Yorgunluk ve Dikkat Eğitim
Havacılık, taşımacılık ve madencilik sektörlerindeSektörel zorunluluk olabilir

🔍 Avrupa Birliği’nde sürücülerin “yaşam boyu mesleki eğitim” kapsamında düzenli olarak güvenli sürüş, dikkat, enerji yönetimi gibi modülleri alması kanunen zorunludur (özellikle ticari ve tehlikeli madde taşımacılığında).

Karşılaştırmalı Genel Tablo

KriterTürkiyeABDAvrupa Birliği
Ticari Taşıma EğitimiSRC zorunluCDL zorunluCPC zorunlu
Defansif Sürüş EğitimiGönüllü, kamu ihalelerinde kullanılırBazı eyaletlerde zorunlu (puana bağlı)CPC modülleri arasında yer alabilir
İleri Sürüş TeknikleriGönüllüGönüllü – Kurumsal eğitimlerde varTavsiye edilir
Kurumsal Eğitim İsteğiİşveren talebine göreOSHA / FMCSA rehberliğinde yaygınAB iş sağlığı sistemine entegre
Acil Durum Sürücü EğitimiBelediye/AFAD düzeyindeEVOC – Polis/ambulans için zorunluHer ülkede kendi iç düzenlemesi var
Tehlikeli Madde TaşımacılığıSRC5 ile düzenlenirHAZMAT eğitimi ile düzenlenirADR direktifiyle zorunludur
Yorgunluk ve Dikkat EğitimÖneri niteliğindeFMCSA altında önerilirZorunlu modül olarak işlenebilir
Sürekli Eğitim ZorunluluğuYokYalnızca bazı sektörlerdeCPC kapsamında zorunlu
✅ ✅ ✅

Sonuç

Türkiye: Daha çok ticari taşıma belgelendirmesi (SRC) düzeyinde zorunluluk içerir. Defansif sürüş eğitimleri işveren talebiyle veya kamu ihaleleri kapsamında alınır.

ABD: Eğitimin niteliği eyalet bazında değişir. Ceza indirimi, sürücü sicili düzeltme, kurumsal sorumluluk gibi faktörlerle eğitim zorunlu hâle gelebilir. FMCSA ve DOT özellikle ticari araç sürücülerinde net zorunluluklar koyar.

Avrupa Birliği: Sürücüler için sürekli mesleki yeterlilik anlayışı geçerlidir. CPC belgesi kapsamında güvenli sürüş, yorgunlukla mücadele ve çevre dostu sürüş modülleri zorunludur.

Güvenli sürüş, yalnızca araç kullanmayı bilmekle sınırlı olmayan; refleks, bilgi, sorumluluk ve etik davranışları da kapsayan bir yaşam disiplinidir. Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri örnekleri bize göstermektedir ki, güvenli sürüş kültürü, ancak güçlü mevzuatlar, bilimsel temelli eğitim programları ve etkin uygulama-denetim sistemleri ile yaygınlaştırılabilir.

Bu karşılaştırmalı inceleme, ülkelerin kendi trafik risk profillerine, sosyo-kültürel yapılarına ve hukuki sistemlerine göre farklı uygulama yolları benimsediklerini ortaya koymuştur. Türkiye’de genellikle zorunlu eğitim ve sertifikasyon üzerinden ilerleyen sistem, ABD’de eyalet bazlı esneklik ve sigorta teşvikleriyle desteklenirken; Avrupa Birliği ülkeleri, Avrupa Trafik Güvenliği Şartı ve ADR/ISO standartları çerçevesinde oldukça entegre ve teknik çözümler geliştirmektedir.

Ancak hangi coğrafyada olursa olsun, temel amaç aynıdır: Her sürücüyü, olası riskleri önceden öngörebilen, kendi hatalarının ve başkalarının hatalarının sonuçlarını minimize edebilen bilinçli bireyler olarak yetiştirmek.

Bu çabanın sadece profesyonel sürücüler için değil; toplu taşıma çalışanları, kamu hizmeti verenler, kargo/lojistik sürücüleri ve özel araç kullanıcıları için de hayati bir öneme sahip olduğu unutulmamalıdır.

Gelecekte daha az acı, daha az kayıp ve daha huzurlu yollar istiyorsak, güvenli sürüş eğitimlerini bir lüks değil, yaşam hakkının bir parçası olarak görmeli; bu konuda ulusal ve uluslararası düzeyde daha fazla iş birliğini, daha fazla bilinçlenmeyi desteklemeliyiz.

Unutulmamalıdır ki; sadece bir direksiyon değil, bir yaşam emanetidir ellerimizde.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Propriyoseptif Egzersizlerin Çalışan Memnuniyeti, Yaşam Kalitesi ve Kurumsal Performans Üzerindeki Etkileri

Günümüz çalışma hayatında iş verimliliğini etkileyen temel faktörler yalnızca mesleki yeterlilik ya da ekipman kalitesiyle sınırlı değildir. Kurumsal performans doğrudan, çalışanların fiziksel ve ruhsal bütünlükleri, algılanan yaşam kaliteleri ve iş tatmin düzeyleriyle ilişkilidir.

Özellikle sedanter iş ortamlarında, kas-iskelet sistemi problemleri, stres kaynaklı tükenmişlik sendromu, düşük motivasyon ve işe devamsızlık oranları, işletme performansını tehdit eden temel faktörler arasında yer alır.

Bu bağlamda, propriyoseptif egzersizler, sadece kas iskelet sistemi sağlığı açısından değil; çalışan memnuniyetini, yaşam kalitesini ve dolayısıyla kurumsal performansı artırma yönünde somut katkılar sağlayan bir araç olarak değerlendirilmektedir.

Propriyoseptif Egzersizlerin Tanımı ve Sistemik Etkileri

Propriyoseptif egzersizler, kas, eklem ve tendonlardan gelen geri bildirimleri (afferent sinyalleri) merkezi sinir sistemiyle bütünleştirerek vücut farkındalığını, dengeyi ve hareket kontrolünü geliştiren, genellikle düşük etkili ancak yüksek nörolojik yük taşıyan egzersizlerdir. Stabil olmayan yüzeylerde yapılan hareketler, göz kapalı denge çalışmaları ve çok düzlemli fonksiyonel egzersizler bu kapsama girer.

Bu egzersizlerin sistemik etkileri şu başlıklar altında toplanabilir:

  • Nöromotor koordinasyonun gelişmesi
  • Kas tonusunun regülasyonu ve yorgunluk azalması
  • Dolaşım ve lenfatik sistem aktivasyonuyla metabolik temizlik
  • Stres düzeyinde düşüş ve kortizol salınımının azalması
  • Otonom sinir sistemi dengelemesiyle uyku kalitesinin artması

Bu fizyolojik iyileşmeler, bireyin hem beden hem de zihin sağlığı açısından bütünsel olarak iyileşmesine olanak tanır.

Çalışan Memnuniyetine Etkisi

Çalışan memnuniyeti, sadece iş tanımına uygun görevler ve maaş dengesi ile açıklanamaz; iş yerinde bireyin kendini değerli hissetmesi, bedensel ve zihinsel konforu ve kişisel iyilik hali bu dengeyi belirler.

Propriyoseptif egzersizlerin bu noktadaki katkıları, tablo verileri doğrultusunda aşağıdaki şekilde somutlaştırılabilir:

Ağrı ve gerginlikte azalma: Egzersizlerin düzenli uygulanmasıyla boyun, bel ve sırt bölgelerinde ağrının azalması, çalışanın görevine daha uzun süre dikkatle odaklanmasını sağlar. Bu da görev başı sürelerinde artış ve performans düşüklüğünde azalmayla sonuçlanır.

Öz-farkındalık artışı: Denge ve koordinasyon gerektiren egzersizler, çalışanların bedenlerine odaklanmalarını sağlar. Bu farkındalık, ergonomik davranış geliştirmeyi tetikler ve dolayısıyla yaralanma riskini azaltır.

Motivasyonel yükseliş: Fizyolojik olarak kendini daha enerjik hisseden çalışan, işine karşı daha istekli olur. Özellikle grup egzersizleriyle yürütülen propriyoseptif programlar, sosyo-duygusal bağları da güçlendirerek iş yerindeki dayanışma duygusunu artırır.

İşe aidiyet hissinin güçlenmesi: Kurumun çalışan sağlığına yatırım yapması, bireyde aidiyet ve değer görme duygusunu pekiştirir. Bu da içsel memnuniyeti doğrudan olumlu etkiler.

Yaşam Kalitesine Etkisi

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yaşam kalitesini bireyin fiziksel sağlık, psikolojik durum, sosyal ilişkiler ve çevresel koşulları ile bütünleşik algısı olarak tanımlar. Propriyoseptif egzersizlerin yaşam kalitesi üzerindeki etkileri, multidisipliner bir çerçevede değerlendirilebilir:

Fiziksel Boyut:
  • Postür iyileşmesi ve kas-iskelet sistemi fonksiyonlarının gelişmesi ile hareket özgürlüğü artar.
  • Uyku kalitesindeki artış ve kronik yorgunluk hissinin azalması, enerji düzeyini yükseltir.
  • Dolaşım sistemi üzerindeki pozitif etki sayesinde periferik ödem, baş ağrısı ve uyuşma şikayetleri azalır.

Psikolojik Boyut:
  • Egzersiz sırasında salgılanan endorfin, serotonin ve dopamin sayesinde stres, anksiyete ve depresif semptomlar üzerinde belirgin bir azalma görülür.
  • Denge egzersizlerinde odaklanma gerektiğinden, zihinsel berraklık ve dikkat sürekliliği artar.

Sosyal Boyut:
  • Grup içinde yapılan proprioseptif seanslar, çalışanlar arasında empati, iş birliği ve olumlu iletişimi destekler.
  • Bireyin kendini fiziksel olarak iyi hissetmesi, sosyal etkileşim kalitesini artırır.

Bu etkiler bir araya geldiğinde, genel yaşam doyumunun ve iş dışı hayattaki verimliliğin arttığı gözlemlenir.

Kurumsal Performansa Etkisi

Kurumsal performans, insan kaynağının verimli çalışması, sürdürülebilirliği ve minimum kayıpla üretim sürecine katkısı üzerinden değerlendirilir. Propriyoseptif egzersizlerin kurumsal düzeydeki katkıları çok boyutludur:

İşe Devamsızlık ve İşe Bağlı Kaybın Azalması:
  • Kas-iskelet sistemi bozukluklarından kaynaklı devamsızlıklar, iş gücü kaybının %30-40’ını oluşturmaktadır.
  • Düzenli propriyoseptif uygulamalar sayesinde kas-iskelet sistemi sorunlarında %35-50 azalma sağlanabilmektedir (klinik çalışmalarla desteklenmiştir).

Performans ve Dikkat Sürekliliğinde Artış:
  • Postüral dengeye sahip çalışan, gün içinde enerji yönetimini daha etkin yapar.
  • Kognitif işlevler (hafıza, dikkat, karar alma) propriyoseptif uyarılarla güçlenir. Bu da hatalı işlem riskini azaltır.

Kurumsal İmaj ve İşveren Markası:
  • Çalışan sağlığına duyarlı kurumlar, sadece iç motivasyon açısından değil, dış pazarda da güçlü bir “İŞVEREN MARKASI” oluşturur.
  • Özellikle genç çalışanlar, bu tür kurumları tercih etme eğilimindedir. Propriyoseptif egzersizler bu bağlamda sürdürülebilir işveren politikalarının parçası haline gelmektedir.

İşveren Markası (Employer Branding) “işveren tarafından sunulan fonksiyonel, ekonomik, psikolojik yararların bütünü olarak tanımlanabilir. 

Takım Ruhu ve İşbirliği Kültürü:
  • Grup halinde uygulanan denge ve koordinasyon egzersizleri, çalışanlar arasında simbiyotik bir bağ geliştirir. Bu durum, proje tabanlı ya da vardiyalı çalışma sistemlerinde iş birliğini artırır.

Stratejik Uygulama Önerileri

Bu faydaların sürdürülebilir kurumsal çıktılara dönüşmesi için propriyoseptif egzersizlerin planlı, ölçülebilir ve disiplinli bir şekilde uygulanması gereklidir.

Aşağıdaki öneriler stratejik yönetime ışık tutabilir:

  • Egzersiz programlarının iş analizine entegre edilmesi (örneğin, yük taşıyan işçilere özel alt ekstremite denge programları).
  • Haftalık veya vardiya öncesi 10-15 dakikalık mikro seanslar.
  • Dijital izleme ve geribildirim sistemleri ile performans değerlendirme.
  • Kurumsal sağlık danışmanlığı kapsamında fizyoterapist ya da iş sağlığı uzmanı gözetimi.
  • Eğitici farkındalık seminerleriyle bilinçlendirme.

Propriyoseptif egzersizler, kas-iskelet sistemi sağlığına yönelik rehabilitatif etkilerinin ötesinde, çalışan memnuniyetini artıran, yaşam kalitesini iyileştiren ve kurumsal performansa doğrudan katkı sağlayan stratejik bir araçtır.

Ergonomik risk yönetimi ile entegre biçimde uygulandığında, bu egzersizler kurumun hem insan kaynağı verimliliğini hem de marka değerini yükseltecek, sürdürülebilir refah ve üretkenliği destekleyecektir.

Firmalarda Propriyoseptif Egzersiz Uygulama – Eğitim Öncesi ve Sonrası
Etki AlanıEğitim Öncesi DurumEğitim Sonrası Durum
İşe bağlılıkFiziksel zorlanma, motivasyon eksikliğiKendine güven ve fiziksel yeterlilikle işine bağlılık artışı
Genel yaşam kalitesiSürekli yorgunluk, keyif alamamaDinçlik ve fiziksel rahatlıkla yaşamdan tatmin
İş memnuniyetiFiziksel rahatsızlıklar nedeniyle şikayetler artıyorBedensel konforla birlikte iş ortamından memnuniyet
Psikolojik iyi oluşKas ağrıları ruh halini olumsuz etkiliyorFiziksel rahatlama ile zihinsel ferahlama
Uyku kalitesiKas gerginliğiyle uykuda bölünmelerRahatlamış kas yapısıyla derin ve kesintisiz uyku
Sabahları uyanma enerjisiYorgun ve isteksiz kalkışlarDinç, hazır ve enerjik bir başlangıç
Günlük üretkenlikFiziksel sınırlarla verimlilik düşüyorHareket kabiliyeti ile gün boyu üretkenlik
Tükenmişlik sendromu riskiFiziksel yüklenmeyle tükenmişlik artıyorKas-iskelet dengelemesiyle tükenmişlik belirtilerinde azalma
Kurum içi iletişimFiziksel zorlanma sosyal iletişimi azaltıyorDinç bedenle daha aktif katılım ve takım uyumu
Takım çalışmasına katkıZayıf fiziksel kapasite nedeniyle ekip görevlerine uzak kalmaAktif katılım ve sorumluluk üstlenme isteği
İş gücü devri (turnover)Fiziksel yorgunluk nedeniyle işten ayrılma isteğiEgzersiz desteği ile çalışanın kurumda kalma eğilimi
İş kazası sonrası işe dönüş süresiKas-iskelet sorunları nedeniyle geç dönüşGüçlü ve hazır bir yapı ile daha kısa sürede işe dönüş
Kurumsal sağlık maliyetleriBel ve boyun ağrıları nedeniyle sağlık harcamaları yüksekÖnleyici egzersizlerle sağlık giderlerinde azalma
Kurum imajı (çalışan gözüyle)Çalışanın sağlığı ihmal ediliyor algısıSağlığa değer veren kurum imajı
Kurum içi aidiyet hissiFiziksel yetersizlik nedeniyle kuruma uzaklıkKendini güçlü ve desteklenmiş hissetme ile aidiyet artışı
İş yerinde pozitif atmosferAğrılar ve yorgunluklar negatif enerjiye neden oluyorEgzersizle moral yüksekliği ve pozitif ortam oluşumu
Ergonomi farkındalığıDuruş, yük kaldırma gibi konulara dikkat azPropriyoseptif bilinç ile ergonomik davranış alışkanlığı
İş tatminiİş ortamı fiziksel açıdan yorucuEgzersizle birlikte işin keyifli hale gelmesi
Kurumsal verimlilikFiziksel performans düşüklüğü üretkenliği azaltıyorBireysel katkının artmasıyla kurumsal performansta artış
Uzun vadeli çalışan sağlığı politikasıÖnleyici yaklaşımlar zayıfEgzersiz eğitimleriyle sürdürülebilir sağlıklı iş gücü planlaması

Sonuç ve Değerlendirme

Propriyoseptif egzersizlerin kurumsal düzlemde sistematik olarak uygulanması, yalnızca bireysel biyomekanik kapasitenin restorasyonu değil; aynı zamanda nöromotor kontrol kalitesinin kurumsal verimlilikle bütünleşmesini sağlayan çok katmanlı bir etki zinciri oluşturur. Çalışan düzeyinde proprioseptif uyarılarla artırılmış postüral stabilite, dinamik denge ve motor adaptasyon kabiliyeti; kronik kas-iskelet gerilimlerinin, düşme risklerinin ve işyeri kaynaklı mikro-travmatik yüklenmelerin önüne geçerek ergonomik sürdürülebilirlik sağlar.

Nörofizyolojik düzeyde kortikal plastisite ve refleks döngülerin güçlenmesi, çalışanların çevresel uyaranlara karşı daha hızlı ve hatasız motor cevap vermelerini desteklerken; psikososyal düzeyde ise otonom sinir sistemi regülasyonu, stres adaptasyonu ve öz-yeterlik algısında yükselme gözlenir. Bu durum doğrudan iş doyumu, motivasyonel süreklilik ve kuruma yönelik aidiyet hissi gibi kritik kurumsal çıktılarda artışa neden olur.

Kurumsal performans açısından değerlendirildiğinde, proprioseptif temelli müdahale programlarının entegrasyonu; işe devamsızlık oranlarında azalma, sağlık giderlerinde düşüş, iş kazası sıklık oranında gerileme ve işe dönüş sürelerinde kısalma gibi ölçülebilir kazançlarla sonuçlanır. Üstelik bu kazanımlar, yalnızca fiziksel risklerin azaltılmasıyla sınırlı kalmayıp; psikobiyolojik iyilik hali ile bilişsel çeviklik arasındaki korelasyonun optimize edilmesiyle organizasyonel karar kalitesine de olumlu katkı sağlar.

Sonuç olarak; propriyoseptif egzersizler, iş sağlığı uygulamalarında reaktif değil, proaktif bir strateji olarak ele alınmalıdır. Kurumsal sistemler içerisinde nöromotor destek mekanizmalarının entegrasyonu, yalnızca birey sağlığını değil, aynı zamanda işyeri ekosisteminin bütünsel fonksiyonelliğini de güvence altına alan biyolojik, davranışsal ve organizasyonel düzeyde çapraz etkili bir yatırım niteliği taşımaktadır.

Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanıza özel İnşaat Sektöründe – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır
.

Daha Fazla