Bilişsel Güvenliğin Yeni Boyutu

İş güvenliği (İG) uzmanı, işyerlerinde fiziksel riskleri yönetmekle yükümlü bir profesyoneldir. Ancak, modern iş hayatı sadece makineler ve ortamlarla sınırlı değil – beyin fonksiyonları, dikkat dağılması, zihinsel yorgunluk gibi bilişsel faktörler de kazaların ana nedeni haline geliyor.

İşte burada nöroergonomi devreye giriyor:

Nörobilim ve ergonominin kesişimi olan bu disiplin, beyin ve davranışın iş ortamındaki etkileşimini inceler. G uzmanının nöroergonomi bilmesi, risk analizi, eğitim ve önleme stratejilerini dönüştürür – çünkü kazaların %70’i insan hatasından kaynaklanır ve bu hatalar beyin süreçleriyle doğrudan ilişkilidir.

Aşağıda, bu önemi ayrıntılı bir şekilde ele alacağım, bilimsel veriler, örnekler ve pratik uygulamalarla destekleyeceğim. Bu bilgiler, siz uzmanlar için işyerlerinizi daha güvenli ve verimli kılacak bir “süper güç” olacaktır. (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics) – (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering) -(Neuroergonomics applied to construction: Preventing human error to protect health and safety of high-risk workers – WJARR)

1. Nöroergonomi Nedir? İG Uzmanı İçin Temel Bilgi

Nöroergonomi, beyin fonksiyonlarını (dikkat, karar verme, yorgunluk) iş tasarımıyla entegre eden bir alan. 2000’lerde Raja Parasuraman tarafından popülerleştirilen bu disiplin, EEG (elektroensefalografi), göz takip ve fNIRS gibi araçlarla beyin aktivitesini ölçer.

İSG bağlamında, fiziksel ergonomiden (masa yüksekliği) bilişsel ergonomiye (zihinsel yük) geçiş sağlar. Uzman, nöroergonomi bilmezse, risk analizi yüzeysel kalır – örneğin, yorgun bir operatörün makine hatasını öngöremez.

Araştırmalar, nöroergonomik yaklaşımların iş performansını %20 artırdığını gösteriyor. Bu bilgi, Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “risk değerlendirmesi” gerekliliğini (Madde 10) bilişsel boyuta taşır. (Medical Safety and Neuroergonomics – Oxford Academıc) – (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

2. İnsan Hatası Önlemede Nöroergonominin Rolü

İş kazalarının %80’i insan hatasından kaynaklanır – dikkat dağılması, zihinsel yorgunluk gibi. Nöroergonomi, bu hataları beyin seviyesinde analiz eder. İG uzmanı bu bilgiyi bilirse, zihinsel yük artışına karşı önlemler alır – örneğin, vardiyalı çalışmalarda yorgunluk piklerini öngörür.

Bir anekdot: İnşaat sektöründe nöroergonomi kullanan bir firma, işçilerin dikkat seviyelerini testler ve takip ile izledi; hatalar %30 azaldı.(Neuroergonomics applied to construction: Preventing human error to protect health and safety of high-risk workers – WJARR)

Uzmanlar, nöroergonomiyle “zihinsel ergonomik” tasarımlar yapar – örneğin, gürültülü ortamların beyin yorgunluğunu artırdığını bilerek sessiz zonlar oluşturur. Bilgi eksikliği ise, kazaların artmasına yol açar; örneğin, tıbbi güvenlikte nöroergonomi, cerrahi hataları %25 azaltır. (Medical Safety and Neuroergonomics – Oxford Academıc)

Türkiye’de, Tehlike Sınıfı Yönetmeliği’ne göre tehlikeli işyerlerinde bu bilgi, risk analizi yöntemlerini (HAZOP gibi) bilişsel hatayla entegre eder.

3. Ergonomi Tasarımında Nöroergonomi Entegrasyonu

Geleneksel ergonomi fizikseldir, ama nöroergonomi bilişsel yükü ekler – uzman, bu bilgiyi bilirse, çalışma ortamlarını beyin dostu kılar. Örneğin, ekran tasarımı dikkat dağılmasını önler; uzman, göz takip araçlarıyla arayüzleri optimize eder. Araştırmalar, nöroergonomik müdahalelerin üretkenliği %15 artırdığını gösteriyor. (A neuroergonomics approach to investigate the mental workload of drivers in real driving settings – Sicience Direct) – (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

Pratikte, uzman nöroergonomiyle psiko-sosyal riskleri (stres, burnout) yönetir – örneğin, inşaatta zihinsel yükü azaltan mola stratejileri. Bilgi eksikliği, ergonomik değerlendirmeleri (RULA gibi) yetersiz kılar ve kas-iskelet rahatsızlıklarını artırır. Türkiye’de İşyerlerinde Ergonomik Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, bu entegrasyonu teşvik eder. (From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

4. Eğitim ve Farkındalık Yaratmada Nöroergonomi Bilgisi

İG uzmanı nöroergonomi bilir, eğitimleri bilişsel boyuta taşır – örneğin, yorgunluk eğitimlerinde katılımcı grubun profiline göre beyin dalgalarını anlatır. Bu, çalışan farkındalığını artırır ve hataları önler. Araştırmalar, nöroergonomik eğitimlerin güvenlik bilincini %25 yükselttiğini gösteriyor. (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering) -(From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

Uzmanlar, gelecekte nöroergonomiyle simülasyonlar (VR tabanlı) tasarlayacaklardır – örneğin, beyin yorgunluğunu simüle eden eğitimler. Bilgi eksikliği, eğitimleri geleneksel kılar ve etkinliği düşürür.

5. Rehabilitasyon ve İşe Dönüş Sürecinde Nöroergonomi

Kaza sonrası, nöroergonomi bilişsel iyileşmeyi hızlandırır – uzman, beyin travması sonrası dikkat testleri yapar. Bu, işe dönüş süresini %20 kısaltır. Türkiye’de SGK verilerine göre, nöroergonomik rehabilitasyon programları devamsızlığı azaltır. (From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

6. Risk Analizi ve Yasal Uyumda Nöroergonomi

Risk yöntemlerinde (FTA, HAZOP) nöroergonomi, insan faktörünü ekler – uzman, bu bilgiyle analizleri bilişsel hatalara karşı güçlendirir. ILO standartları, nöroergonomiyi teşvik eder; bilgi eksikliği, yasal cezaları artırır. (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering)

Nöroergonomi Bilgisi, İG Uzmanlarının Geleceğidir

Nöroergonomi bilmek, İG uzmanını sıradan bir denetçiden stratejik bir lidere dönüştürür – hataları önler, ergonomiyi geliştirir, eğitimi zenginleştirir ve rehabilitasyonu hızlandırır. Nöroergonomik yaklaşımlar işyerlerini %20 daha güvenli kılar.

Eğer İş Güvenliği Uzmanı iseniz, hemen eğitim alın – Tetkik Eğitim Merkezi nöroergonomi modülleri sunuyor; bu bilgi, kariyerinizi yükseltir ve hayat kurtarır! (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

#nöroergonomi #işgüvenliğiuzman #eğitim #tetkikosgb #kebat

Nöroergonomi Eğitimi Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, Nöroergonomi Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️