9 Mayıs 2025

İş Güvenliğinde Nöroergonomik Değerlendirme Yöntemleri

Nöroergonomi, iş güvenliği alanında çeşitli teknolojik çözümler ve araçlar sunabilmek için değerlendirme yöntemleri, çalışanların zihinsel durumunu ve bilişsel performansını objektif olarak ölçmek için kullanılır.

Bu yöntemler, beyin görüntüleme teknolojileri, performans ölçüm araçları ve çalışan zihinsel durumunun izlenmesini içerir.

Beyin görüntüleme (aktivite izleme) teknolojileri, elektroensefalografi (EEG) ve fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) gibi yöntemlerle beyin aktivitesini doğrudan ölçmeyi çalışanların nörolojik durumlarını gerçek zamanlı olarak izlemeyi mümkün kılar. (Çalışanların dikkatini, yorgunluğunu ve stres seviyelerini ölçmek için kullanılır.)

EEG: Beyin dalgalarını izleyerek dikkat, yorgunluk ve stres seviyelerini ölçer.
fNIRS: (fMRI – fonksiyonel yakın kızılötesi spektroskopisi) Beyindeki kan akışını izleyerek bilişsel aktiviteyi değerlendirir.
Yapay Zeka Destekli Güvenlik Sistemleri: Riskleri otomatik olarak tespit eder ve çalışanları uyarır.
Nörogeri Bildirim (Neurofeedback): Beyin aktivitelerini düzenleyerek dikkat ve performansı artırır.

Performans ölçüm araçları, çalışanların tepki süreleri, doğruluk oranları ve hata sayıları gibi parametreleri değerlendirerek bilişsel performansı analiz eder. Bu araçlar, özellikle dikkat ve karar verme yeteneklerini ölçmek için kullanılır.

Çalışan zihinsel durumunun izlenmesi, anketler, göz takip sistemleri ve fizyolojik ölçümler gibi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilir.

Anketler, çalışanların subjektif deneyimlerini ve duygusal durumlarını değerlendirmek için kullanılırken, göz takip sistemleri, çalışanların dikkatini nereye odakladığını ve görsel arama stratejilerini analiz eder.

Fizyolojik ölçümler ise, kalp atış hızı, terleme ve kas gerginliği gibi parametreleri ölçerek stres ve yorgunluk seviyelerini belirler.

Bu değerlendirme yöntemlerinin kombinasyonu, çalışanların zihinsel durumunu kapsamlı bir şekilde anlamamıza ve iş yerindeki bilişsel risk faktörlerini belirlememize yardımcı olur.

Çalışan performansını artıran nöro-teknolojik çözümler, iş yerinde daha verimli ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamayı amaçlar.

Nörogeri bildirim (neurofeedback) ve transkranial doğru akım uyarımı (tDCS) gibi yöntemler, çalışanların bilişsel yeteneklerini geliştirmek ve performansını artırmak için kullanılır.

Bu teknolojiler, özellikle dikkat gerektiren ve karmaşık görevlerde çalışanlar için faydalıdır.

Yapay zeka (AI) destekli güvenlik sistemleri, iş yerindeki riskleri otomatik olarak tespit etmek ve çalışanları uyarmak için kullanılır.

Bu sistemler, kameralar, sensörler ve diğer veri kaynaklarından elde edilen bilgileri analiz ederek tehlikeli durumları belirler ve önleyici tedbirler alır.

Örneğin, bir yapay zeka sistemi, bir inşaat alanında güvenlik ekipmanı kullanmayan bir işçiyi tespit edebilir ve hemen uyarı gönderebilir.

Nöroergonomik araçlar, çalışanların iş yükünü optimize etmek ve yorgunluğu azaltmak için de kullanılabilir.

Örneğin, akıllı çalışma alanları, çalışanların nörolojik durumlarına göre otomatik olarak ayarlanabilir. Bu alanlar, aydınlatmayı, sıcaklığı ve gürültü seviyesini optimize ederek çalışanların daha rahat ve odaklanmış bir şekilde çalışmasını sağlar.

Nöroergonomik değerlendirme yöntemleri, iş yerlerinde daha güvenli ve verimli çalışma ortamları yaratmak için bilimsel bir temel sağlar.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği9 Mayıs 2025

5 Mayıs 2025

İş Yerinde Psikolojik ve Nörolojik Güvenlik

İş yerinde psikolojik ve nörolojik güvenlik, çalışanların zihinsel sağlığını korumayı ve nörolojik rahatsızlıkların iş güvenliğine olan etkilerini yönetmeyi amaçlar.

İş yerinde güvenlik kültürünü geliştirmek, çalışanların güvenliğe verdiği önemi artırmak ve riskli davranışları azaltmak için kritik öneme sahiptir.

Zihinsel sağlık risk yönetimi, stres, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik sorunların iş yerindeki yaygınlığını azaltmak için çeşitli stratejiler içerir.

Nöroergonomik eğitim stratejileri, çalışanların güvenlik bilincini artırmak ve doğru kararlar vermelerini sağlamak için bilişsel yaklaşımlar kullanır.

Bu eğitimler, çalışanların tehlikeleri daha iyi anlamalarını ve önleyici tedbirler almalarını teşvik eder.

Eğitim stratejileri arasında farkındalık eğitimleri, danışmanlık hizmetleri ve destek grupları bulunur.

Zihinsel Sağlık Farkındalık Eğitimleri

Farkındalık eğitimleri, çalışanların zihinsel sağlık sorunları hakkında bilinçlenmesini sağlar ve erken belirtileri tanımalarına yardımcı olur.

Nöroergonomik eğitimler, çalışanların dikkatini çekmek ve bilgileri daha iyi hatırlamalarını sağlamak için interaktif ve ilgi çekici materyaller kullanır.

Örneğin, sanal gerçeklik (VR) tabanlı simülasyonlar, çalışanların tehlikeli durumlarla güvenli bir ortamda karşılaşmalarını ve pratik yapmalarını sağlar. Bu tür eğitimler, çalışanların öğrenme süreçlerini optimize eder ve güvenlik bilincini artırır.

Nöroergonomik eğitimlerin önemi
Bilişsel davranışçı terapi (CBT) teknikleri
Sanal gerçeklik (VR) tabanlı simülasyonlar
Güvenlik mesajlarının sık sık tekrarlanması

Zihinsel Sağlık Danışmanlık Hizmetleri

Danışmanlık hizmetleri, çalışanların kişisel veya işle ilgili sorunlarla başa çıkmasına yardımcı olur.

Davranış değişikliği için bilişsel yaklaşımlar, çalışanların alışkanlıklarını değiştirmek ve daha güvenli davranışlar sergilemelerini sağlamak için kullanılır.

Örneğin, bilişsel davranışçı terapi (CBT) teknikleri, çalışanların riskli davranışlarının altında yatan düşünceleri ve duyguları anlamalarına yardımcı olur ve daha güvenli alternatifler geliştirmelerini sağlar.

Zihinsel Sağlık Destek Grupları

Destek grupları ise çalışanların birbirleriyle deneyimlerini paylaşmasını ve desteklemesini sağlar.

Güvenlik bilincini artırma teknikleri, çalışanların sürekli olarak güvenliği hatırlamasını ve önemsemesini sağlamak için kullanılır.

Bu teknikler, güvenlik mesajlarının sık sık tekrarlanmasını, görsel uyarıların kullanılmasını ve güvenlik performansının düzenli olarak değerlendirilmesini içerir. Ayrıca, çalışanların güvenlik önerileri sunmaları ve iyileştirme fikirleri paylaşmaları teşvik edilmelidir.

Stres azaltma programları, çalışanların stres seviyelerini düşürmek ve stresle başa çıkma becerilerini geliştirmek için uygulanır.

Bu programlar arasında yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri gibi teknikler bulunur. Yoga ve meditasyon, çalışanların zihinsel ve fiziksel olarak rahatlamasını sağlayarak stres seviyelerini düşürür.

Nefes egzersizleri ise, çalışanların anlık stres durumlarıyla başa çıkmasına yardımcı olur.

Nörolojik rahatsızlıkların iş güvenliğine etkisi, epilepsi, travmatik beyin hasarı ve demans gibi durumların çalışanların bilişsel ve fiziksel yeteneklerini nasıl etkilediğini anlamayı içerir.

Bu rahatsızlıkların iş güvenliğine olan etkilerini yönetmek için, çalışanların bireysel ihtiyaçlarına uygun düzenlemeler yapılmalı ve destek sağlanmalıdır.

İş yerinde psikolojik ve nörolojik güvenliğin sağlanması, çalışanların genel sağlığını ve refahını artırarak iş güvenliğini iyileştirir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Çalışanların Psikolojik Güvenlik Algısı ve Politik Taktik Davranışları http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1193579?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Acil durum ve güvenlik yönetiminde nöroteknolojinin kullanımıyla daha güvenli bir çalışma ortamı yaratmak https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37270412/

⭐️⭐️ Beyinden işyerine: fNIRS’in bilişsel çalışmalarda ve işçi güvenliğindeki rolü https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10634210/

⭐️⭐️ Nörogüvenlik bilimi: Güvenlik sorunlarının sinirsel mekanizmalarını ortaya çıkarmak için ortaya çıkan yeni bir disiplin https://www.frontiersin.org/journals/neuroscience/articles/10.3389/fnins.2023.1190995/full

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni5 Mayıs 2025

4 Mayıs 2025

Geleceğin İş Güvenliğinde Nöroergonomi Yaklaşımları

İş güvenliği alanında geleceği şekillendiren en önemli dönüşümlerden biri nöroergonomi yaklaşımlarıdır.

Klasik ergonomiden farklı olarak, nöroergonomi; insan beyninin, sinir sisteminin ve duyusal-motor sistemlerinin iş ortamındaki görevlerle nasıl etkileşime geçtiğini inceler.

Bu yaklaşım, iş kazalarının bilişsel ve nörolojik nedenlerini hedef alarak proaktif ve akıllı güvenlik çözümleri üretmeyi amaçlar.

Geleceğin iş güvenliği yaklaşımları, nöroergonominin gelişen rolleri, inovatif güvenlik stratejileri ve çalışan sağlığı ve refahı için bütünsel yaklaşımları içerir.

Nöroergonominin gelişen rolleri, iş güvenliği alanında daha proaktif ve insan odaklı çözümler sunmayı mümkün kılar.

Nöroergonomik yaklaşımlar, çalışanların bilişsel yeteneklerini destekleyerek, iş kazalarını önlemeye ve iş performansını artırmaya odaklanır.

İnovatif güvenlik stratejileri, teknoloji ve bilimsel araştırmaların iş güvenliği alanında uygulanmasını içerir.

Yapay zeka, sanal gerçeklik ve giyilebilir teknolojiler, iş güvenliği eğitimlerini geliştirmek, tehlikeli durumları simüle etmek ve çalışanların performansını izlemek için kullanılabilir.

Çalışan sağlığı ve refahı için bütünsel yaklaşımlar, fiziksel, zihinsel ve sosyal sağlığı kapsayan kapsamlı bir yaklaşım sunar.

Bu yaklaşımlar, iş yerinde sağlıklı yaşam tarzını teşvik etmek, stres yönetimi programları uygulamak ve sosyal destek sistemleri oluşturmak gibi çeşitli stratejiler içerir.

Geleceğin iş güvenliği yaklaşımları, çalışanların sağlığını ve refahını ön planda tutarak, daha güvenli, sağlıklı ve verimli çalışma ortamları yaratmayı hedefler.

Nöroergonominin gelişen rolleri, inovatif güvenlik stratejileri ve çalışan sağlığı ve refahı için bütünsel yaklaşımlar, iş güvenliği alanında sürdürülebilir ve etkili çözümler sunmak için bir araya gelir.

Risk Değerlendirme ve Ölçüm Yöntemleri

Bilişsel risklerin etkili bir şekilde yönetilebilmesi için, risk değerlendirme ve ölçüm yöntemlerinin kullanılması önemlidir.

Bu yöntemler, iş yerindeki potansiyel risk faktörlerini belirlemeye, risklerin şiddetini ve olasılığını değerlendirmeye ve çalışanların zihinsel sağlığını izlemeye yardımcı olur.

Bilişsel risk değerlendirme araçları, anketler, gözlemler ve performans analizleri gibi çeşitli yöntemleri içerir.

Psikolojik izleme teknikleri, çalışanların stres seviyelerini, duygusal durumlarını ve bilişsel performanslarını düzenli olarak takip etmeyi sağlar.

Erken uyarı sistemleri, risklerin belirtilerini erken aşamada tespit etmeye ve zamanında müdahale etmeye olanak tanır.

Tanılama yöntemleri, çalışanların zihinsel sağlık sorunlarını belirlemeye ve uygun tedavi yöntemlerini uygulamaya yardımcı olur.

Risk Azaltma ve Müdahale Stratejileri

İş yerinde bilişsel riskleri azaltmak ve çalışanların zihinsel sağlığını korumak için çeşitli müdahale stratejileri uygulanabilir.

Çalışan destek programları, stres yönetimi eğitimleri, danışmanlık hizmetleri ve psikolojik destek gibi hizmetler sunarak, çalışanların stresle başa çıkmalarına ve zihinsel sağlıklarını korumalarına yardımcı olur.

Zihinsel sağlık eğitimi müdahaleleri, çalışanların zihinsel sağlık sorunları hakkında farkındalıklarını artırmayı ve erken yardım arama davranışlarını teşvik etmeyi amaçlar.

Örgütsel esneklik ve iyileştirme yaklaşımları, iş yükünü dengelemeye, özerkliği artırmaya ve kurumsal kültürü iyileştirmeye odaklanarak, çalışanların stresini azaltır ve motivasyonunu artırır.

Teknoloji ve Nöroergonomi Entegrasyonu

Gelecekte, iş yerinde bilişsel risk yönetimi, teknoloji ve yapay zeka destekli izleme yöntemleriyle daha da gelişecektir.

Teknoloji ve nöroergonomi entegrasyonu, iş güvenliği alanında yeni ve inovatif çözümler sunar.

Yapay zeka destekli güvenlik sistemleri, çalışanların davranışlarını analiz ederek potansiyel tehlikeleri önceden tespit etmeyi sağlar. Bu sistemler, makine öğrenimi algoritmaları kullanarak, çalışanların hareketlerini, yüz ifadelerini ve fizyolojik verilerini analiz eder ve anormal durumları tespit ederek uyarılar gönderir.

Nöro-izleme teknolojileri, beyin aktivitesini gerçek zamanlı olarak izleyerek çalışanların dikkat, yorgunluk ve stres seviyelerini belirlemede kullanılır. Bu teknolojiler, özellikle yüksek riskli işlerde, çalışanların zihinsel durumunu sürekli olarak takip ederek iş kazalarını önlemeye yardımcı olur.

Dijital araçlarla çalışan performansını izleme, çalışanların görevlerini ne kadar etkili ve verimli bir şekilde yerine getirdiğini değerlendirmeyi sağlar.

Bu araçlar, çalışanların tepki sürelerini, doğruluk oranlarını ve hata sayılarını analiz ederek performanslarını objektif olarak ölçer. Teknoloji ve nöroergonomi entegrasyonu, iş güvenliği alanında daha akıllı ve proaktif yaklaşımlar geliştirmeyi mümkün kılar.

Bu entegrasyon, çalışanların güvenliğini artırmanın yanı sıra, iş süreçlerini optimize etmeye ve verimliliği artırmaya da yardımcı olur.

Yapay zeka destekli güvenlik sistemleri, nöro-izleme teknolojileri ve dijital araçlarla çalışan performansının izlenmesi, iş yerlerinde daha güvenli, sağlıklı ve verimli çalışma ortamları yaratmak için önemli bir potansiyele sahiptir.

Yapay Zeka algoritmaları, çalışanların davranışlarını, performanslarını ve iletişimlerini analiz ederek, potansiyel riskleri erken aşamada tespit edebilir ve uyarı sistemlerini tetikleyebilir.

İş yerinde psikolojik sağlık trendleri, çalışanların zihinsel sağlığını koruma ve iyileştirme konularında farkındalığın artmasıyla birlikte, daha kapsamlı ve kişiselleştirilmiş müdahale stratejilerinin geliştirilmesine yol açacaktır.

Sürdürülebilir insan kaynakları yaklaşımları, çalışanların uzun vadeli sağlığını ve refahını ön planda tutarak, iş yerinde bilişsel risklerin azaltılmasına ve pozitif bir çalışma ortamının oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.

Bu yaklaşımlar, işverenlerin çalışanlarına yatırım yapmasının, hem çalışanların memnuniyetini ve performansını artıracağını hem de şirketlerin rekabet gücünü koruyacağını göstermektedir.

1. Beyin Dalgası Takibi ile Gerçek Zamanlı Dikkat Ölçümü

Uygulama:
Baret içerisine entegre edilmiş EEG sensörleri, çalışanların dikkat düzeylerini ve bilişsel yorgunluklarını anlık olarak analiz eder. Sistem, dikkat düşüşü saptandığında uyarı gönderir veya çalışanın görevi geçici olarak devretmesini önerir.

Örnek: Bir vinç operatörünün dikkat seviyesi %60 altına düştüğünde kabin içi ekran kırmızıya döner, sistem operatöre 3 dakikalık göz egzersizi önerir.

2. Artırılmış Gerçeklik (AR) ile Anlık Bilişsel Rehberlik

Uygulama:
AR gözlükleriyle çalışanlar, karmaşık görev adımlarını gözlerinin önünde görsel olarak takip eder. Böylece hatırlama yükü azalır ve dikkat dağınıklığına bağlı hatalar önlenir.

Örnek: Bir elektrik teknisyeni AR gözlüğüyle pano bağlantılarını yaparken, yanlış bağlantıya yaklaştığında gözlüğün ekranı üzerinde kırmızı işaret yanar.

3. Reaktif Nöroergonomi ile Kazadan Önce Müdahale

Uygulama:
Gelişmiş sensörler, bireyin beyin aktivitesinde ani stres veya panik sinyalleri tespit ettiğinde makineyi otomatik olarak durdurur ya da operatöre kısa bir ara önerir.

Örnek: Bir kaynakçı, dar bir alanda çalışırken ani klostrofobik stres yaşadığında sistem çalışmayı geçici olarak durdurur.

4. Karma Görevler İçin Kognitif-Motor Simülasyonlar

Uygulama:
Çalışanlara, gerçek görev ortamlarını taklit eden VR/AR simülasyonlarla hem motor beceriler hem de zihinsel görevler eş zamanlı olarak çalıştırılır.

Örnek: Bir kule vinç operatörü, simülasyonda aynı anda yük kaldırırken telsizden gelen talimatlara doğru yanıt verme becerisini geliştirir.

5. Mental Haritalama ve Hata Öncesi Uyarı Sistemleri

Uygulama:
Günlük görev planlamaları, çalışanın zihinsel plan oluşturma kapasitesiyle uyumlu olarak yapılandırılır. Sistem, sıra dışı kararları uyarı sinyaliyle bildirir.

Örnek: Bir inşaat ustası, çimento karışımında hatalı oran girerse sistem otomatik olarak “zihinsel sapma tespit edildi” uyarısı verir.

6. Duyusal Yük Analizi ile Gürültü ve Aydınlatma Ayarı

Uygulama:
Çevresel faktörlerin (gürültü, titreşim, ışık) sinir sistemi üzerindeki etkileri ölçülür. Sistem, ortam koşullarını nörolojik toleransa göre otomatik ayarlar.

Örnek: İç mekânda çalışan biri için ortam ışığı yetersiz kaldığında sistem ışığı artırır, gürültü artarsa gürültü önleyici sinyal maskeleri devreye girer.

7. Giyilebilir Nöroergonomik Cihazlar ile Geribildirimli Egzersizler

Uygulama:
Giyilebilir teknolojiler (akıllı yelek, EEG kulaklık) iş öncesi egzersizler sırasında çalışanın motor koordinasyonunu ölçer ve anında geri bildirim verir.

Örnek: İskele üstü çalışan bir birey, sabah 5 dakikalık denge egzersizi sırasında hareketlerindeki asimetriyi uygulama üzerinden fark eder.

8. Bilişsel Tükenmişlik Algılama Algoritmaları

Uygulama:
Çalışanın gün boyunca bilişsel yükünü analiz eden algoritmalar, zihinsel tükenmişlik yaklaştığında mini mola ve nefes önerileri sunar.

Örnek: Öğleden sonra zihinsel yüklemesi kritik düzeye çıkan çalışan, ekranında “2 dakikalık nefes farkındalığı önerilir” mesajını alır. Uygulama, çalışana bir sesli meditasyon başlatır.

9. İleri Refleks Antrenman Sistemleri

Uygulama:
İnteraktif zeminler ve ışıklı hedefler kullanılarak refleksler, denge ve çeviklik birlikte geliştirilir. Çalışanlar kazaya karşı proaktif hale gelir.

Örnek: Bir vinç operatörü, yerdeki ışıklı platform üzerinde yönlendirme eğitiminde bir anda yanan kırmızı ışığa 0.3 saniyede yanıt vererek refleks antrenmanı yapar.

10. Beyin-Bilgisayar Arayüzü (BCI) ile İş Kontrolü (Uzak Gelecek)

Uygulama:
Düşünceyle kontrol edilen makineler! Beyin sinyalleri, iş makinelerine doğrudan komut verebilir. Eller doluyken zihinsel olarak durdurma komutu verilmesi mümkün olur.

Örnek: İleri seviyede engelli bir teknisyen, sadece düşünce komutlarıyla bir vinçten gelen yükü indirebilir.

Nöroergonomi, iş güvenliğini yalnızca fiziksel değil, nörolojik riskler üzerinden de okuyan yeni bir çağın kapısını açıyor.
İnşaat, maden, enerji, ulaşım gibi yüksek riskli sektörlerde bu teknolojilerin entegrasyonu sayesinde “önleyici güvenlik kültürü”, artık sadece gözlük ve baret değil; zihin okuyan algoritmalar, stres ölçen cihazlar ve refleks eğitimi veren sistemlerle güçleniyor.

inşaat, maden, enerji ve ulaşım gibi yüksek riskli sektörlerde nöroergonomik teknolojilerin nasıl kullanıldığına dair somut ve sektöre özgü örnekler yer alıyor. Bu örnekler, klasik kişisel koruyucu donanımların (KKD) ötesine geçip, iş güvenliğinde zihinsel ve nörolojik durumlara odaklanan “önleyici güvenlik kültürünün” nasıl uygulandığını gösteriyor:

🏗️ İNŞAAT SEKTÖRÜ

🧠 Zihin Okuyan Algoritmalar

EEG destekli baretler kullanılarak yüksek katlarda çalışan işçilerin dikkat düzeyleri ölçülüyor. Dikkat seviyesi belirli bir eşik altına düştüğünde, sesli bir uyarı sistemi devreye giriyor.
Örnek: İskelede çalışan bir usta, dikkati dağılınca baret içi sistem mavi ışıkla yanıp söner ve dinlenmesi önerilir.

😰 Stres Ölçen Cihazlar

Nabız, cilt iletkenliği ve EEG üzerinden stres tespiti yapan giyilebilir kol bantları, panik veya aşırı yorgunluk anında süpervizöre anlık bildirim gönderir.

⚡ Refleks Eğitimi Veren Sistemler

İnteraktif denge tahtaları ile sabah işe başlamadan önce hızlı ayak hareketleri, yön değiştirme ve tepki süreleri antrenmanı yapılır.

⛏️ MADEN SEKTÖRÜ

🧠 Zihin Okuyan Algoritmalar

Kapalı alan anksiyete takibi: EEG sensörlü baretlerle çalışanların panik eğilimi, klostrofobiye duyarlılığı ölçülerek, uygun pozisyonlara yönlendirme yapılır.

😰 Stres Ölçen Cihazlar

Karbon monoksit etkisi altında bilişsel yavaşlama riski erken evrede tespit edilerek, çalışanın oksijenli bölgeye çekilmesini sağlayan sistem devreye girer.

⚡ Refleks Eğitimi Veren Sistemler

Yer altı kazılarında ışıklı yönlendirme sistemleri ile kaçış yolları simülasyonu ve ani tahliye tatbikatları yapılır.

⚡ ENERJİ SEKTÖRÜ (Özellikle Rüzgar ve Nükleer Enerji Alanında)

🧠 Zihin Okuyan Algoritmalar

Rüzgar türbinlerine çıkış öncesi EEG taraması: Bireyin bilişsel yorgunluk seviyesi analiz edilir. Belirli eşiğin üstündeyse tırmanış ertelenir.

😰 Stres Ölçen Cihazlar

Yükseklik korkusuna bağlı kalp atımı ve terleme verileri, çalışanın iş pozisyonu risk analizine yansıtılır.

⚡ Refleks Eğitimi Veren Sistemler

VR gözlüklerle, senaryo bazlı “rüzgâr türbini arızası” tatbikatlarında refleks geliştirme eğitimi uygulanır.

🚆 ULAŞIM SEKTÖRÜ (Kara, Hava, Demiryolu)

🧠 Zihin Okuyan Algoritmalar

Pilot ve makinistlerde EEG destekli yorgunluk tespiti: Uykuya eğilim gösteren beyin dalgaları tanındığında kokpit içi uyarı sistemi aktif hale gelir.

😰 Stres Ölçen Cihazlar

Yoğun trafikte otobüs şoförleri, kalp atım hızı ve stres seviyesi artarsa, sistem acil durum moduna geçerek otomatik mola önerir.

⚡ Refleks Eğitimi Veren Sistemler

Trafik ışıklı refleks eğitimi platformları, özellikle genç sürücüler ve kargo araç sürücüleri için geliştirilmiştir. 0.2 saniyede tepki süresi hedeflenir.

Ortak Kullanılan Bazı Teknolojik Ekipmanlar

Teknoloji	Açıklama
EEG sensörlü baret	Beyin dalgaları üzerinden dikkat ve yorgunluk takibi
GSR sensörlü bileklik	Deri iletkenliği ile stres ölçümü
VR/AR eğitim gözlüğü	Bilişsel eğitim ve görev senaryosu denemeleri
Refleks eğitim zeminleri	Renkli ışıklarla yön ve çeviklik antrenmanları
Nöro-motor test sistemleri	Denge, tepki süresi, motor kontrol ölçümü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Giyilebilir Teknolojiler ve Stres: Etik Temelli Bir Yaklaşıma Doğru https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10530607/

⭐️⭐️ Sağlık İzleme için IoT Destekli Giyilebilir Sensör Sistemlerinde Son Gelişmeler https://www.mdpi.com/2079-6374/11/10/372

⭐️⭐️ Zihinler ve Makineler Arasındaki Köprü: Nörolojik ve Nöroşirürjik Uygulamalarda Beyin-Bilgisayar Arayüzlerinin Son Gelişmeleri https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878875024008672

⭐️⭐️ Motor Simülasyon Teorisi Motor İmgelemenin Altında Yatan Bilişsel Mekanizmaları Açıklıyor mu? Eleştirel Bir İnceleme https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28261079/

⭐️⭐️ Motor davranışın zihinsel simülasyonuna katılan beyin yapıları: nöropsikolojik bir yorumlama https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2180254/

⭐️⭐️ İnmede sanal gerçeklik tabanlı rehabilitasyonun etkinliğinin araştırılması: Mevcut kanıtların anlatısal bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10836287/

⭐️⭐️ Aktif mekansal navigasyonda insan beyni dinamikleri https://www.nature.com/articles/s41598-021-92246-4

⭐️⭐️ İnsan Stresinin Ölçümü: Çok Boyutlu Bir Yaklaşım https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK589926/

⭐️⭐️ Stres Yönetiminin Geleceği: Akıllı Saatler ve HRV Teknolojisinin Entegrasyonu https://www.mdpi.com/1424-8220/23/17/7314

⭐️⭐️ Refleksten beceriye: Koordinasyon eğitimi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7458618/

⭐️⭐️ Refleks https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/reflex

⭐️⭐️ Tükenmişlik ve Bilişsel Performans https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7926785/

⭐️⭐️ Beyin-Bilgisayar Arayüzü: İlerleme ve Zorluklar https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34502636/

⭐️⭐️ Tıpta Beyin-Bilgisayar Arayüzleri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3497935/

⭐️⭐️ EEG tabanlı beyin-bilgisayar arayüzü uygulamaları için derin öğrenmenin durumu https://www.frontiersin.org/journals/computational-neuroscience/articles/10.3389/fncom.2022.1006763/full

⭐️⭐️ İnsan bilişsel performansının nicelleştirilmesinde EEG endekslerinin uygulamaları: Sistematik bir inceleme ve bibliyometrik analiz https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7717519/

⭐️⭐️ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AÇISINDAN İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜNÜN ÖNEMİ ÜZERİNE BİR ODAK GRUP ÇALIŞMASI https://dergipark.org.tr/tr/pub/ergonomi/issue/56067/749138

⭐️⭐️ Psikotik Bozuklukların Tanısı ve Tedavisinde Sanal ve Artırılmış Gerçekliğin Kullanımına İlişkin Sistematik Bir İnceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10264872/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler4 Mayıs 2025

1 Mayıs 2025

Nöroergonomik İş Güvenliği

Nöroergonominin Bilimsel Temelleri

Nöroergonomi, insan beyninin iş ortamındaki tepkilerini ve performansını etkileyen nörolojik süreçleri anlamayı amaçlar.

Bu disiplin, bilişsel yükün (cognitive load) çalışanların dikkatini, karar verme süreçlerini ve genel performansını nasıl etkilediğini inceler. Yüksek bilişsel yük, stres ve yorgunluk mekanizmalarını tetikleyebilir, bu da iş kazaları riskini artırır.

Nöroergonomi, nörobilim ve ergonomi disiplinlerinin kesişiminde yer alır. Bu alanda, beyin işlevlerinin iş performansına etkisi derinlemesine incelenir.

Nörobilim, beynin nasıl çalıştığını anlamamızı sağlarken, ergonomi ise insan-makine etkileşimini optimize etmeyi hedefler.

Nöroergonomi, bu iki alanın birleşimiyle, çalışanların bilişsel süreçlerini ve bu süreçlerin iş güvenliği üzerindeki etkilerini anlamaya odaklanır.

Özellikle kognitif yük ve yorgunluk mekanizmaları, nöroergonominin temel ilgi alanları arasındadır. Kognitif yük, bir görevi yerine getirirken beynin ne kadar zorlandığını ifade ederken, yorgunluk ise uzun süreli zihinsel aktiviteler sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Bu mekanizmaların anlaşılması, iş yerlerinde daha iyi çalışma koşulları sağlamak ve iş kazalarını önlemek için kritik öneme sahiptir.

Nöroergonomi, bu bilimsel temelleri kullanarak, iş yerlerinde insan odaklı çözümler geliştirmeyi amaçlar.

Beyin işlevlerinin iş performansına etkisi, dikkat, hafıza, karar verme ve problem çözme gibi çeşitli bilişsel süreçleri içerir. Çalışanların bu süreçlerdeki performansı, iş güvenliği ve verimliliği doğrudan etkiler.

Örneğin, dikkat eksikliği veya hafıza problemleri, iş kazalarına yol açabilirken, etkili karar verme ve problem çözme becerileri, iş süreçlerini optimize edebilir.

Bu nedenle, nöroergonomi, çalışanların bilişsel yeteneklerini destekleyecek ve geliştirecek stratejiler sunar. Kognitif yükün yönetimi ve yorgunluğun azaltılması, iş yerlerinde daha sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı yaratmak için önemlidir.

Nöroergonomik yaklaşımlar, çalışanların zihinsel kapasitelerini en üst düzeye çıkararak, iş performansını artırmayı ve iş kazalarını önlemeyi hedefler.

İnsan beyninin stres ve yorgunluk mekanizmalarını anlamak, çalışanların aşırı yüklenmesini önlemek ve daha güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Nöroergonomik araştırmalar, çalışanların nörolojik durumlarını izleyerek erken uyarı sistemleri geliştirmeyi ve kişiselleştirilmiş müdahaleler uygulamayı mümkün kılar. Bu sayede, iş güvenliği riskleri proaktif bir şekilde yönetilebilir ve çalışanların refahı desteklenebilir.

Nörolojik süreçlerin iş güvenliğine etkisi, özellikle tehlikeli ve karmaşık görevlerde çalışanlar için önemlidir.

Örneğin, bir inşaat işçisinin tehlikeli bir ortamda çalışırken hızlı ve doğru kararlar vermesi gerekir. Nöroergonomik yaklaşımlar, bu tür görevlerde çalışanların dikkatini ve karar verme becerilerini optimize etmeyi hedefler, böylece iş kazalarının önüne geçilebilir.

Nöroergonomik İş Güvenliğinin Temel Prensipleri

Bilişsel Yükün Yönetimi: İş yerlerinde aşırı bilişsel yük, çalışanların performansını olumsuz yönde etkileyebilir. Nöroergonomik iş güvenliği, bilişsel yükü azaltarak, çalışanların daha az zihinsel çaba harcayarak güvenli bir şekilde çalışabilmelerine olanak tanır. Bu, çalışanların dikkatlerini daha kolay toplamasına, daha doğru kararlar almasına ve hata yapma olasılıklarını düşürmesine yardımcı olabilir.

Dikkat ve Odaklanmanın İyileştirilmesi: Dikkat dağınıklığı veya odaklanma eksikliği, iş kazalarının önemli sebeplerinden biridir. Nöroergonomi, çalışma ortamındaki çeşitli faktörleri (gürültü, ışıklandırma, sıcaklık vb.) optimize ederek çalışanların dikkatlerini daha iyi odaklamalarını sağlar. Beynin çalışma kapasitesine uygun ortamlar yaratarak, iş güvenliğini artırmak mümkündür.

Stres Yönetimi: Yüksek stres seviyeleri, bilişsel işlevleri olumsuz yönde etkileyebilir ve iş kazalarına yol açabilir. Nöroergonomik yaklaşımlar, stresin yönetilmesine yardımcı olabilecek araçlar ve yöntemler sunar. Çalışanların stresli durumlarla daha iyi başa çıkabilmelerini sağlamak, güvenliği artırmada önemli bir rol oynar.

İnsan-Bilgisayar Etkileşimi ve Teknoloji Kullanımı: Çalışanların kullandığı teknolojik cihazlar, onların beyin işleyişine uygun şekilde tasarlandığında, iş güvenliği artabilir. Nöroergonomik iş güvenliği, kullanıcı dostu teknolojilerin ve arayüzlerin geliştirilmesine yardımcı olur. Özellikle endüstriyel makineler ve güvenlik sistemleri, kullanıcıların zihinsel işlevlerine uygun hale getirilerek, yanlış kullanım ve kaza riskleri azaltılabilir.

Yorgunluk ve Uyku Düzenlemeleri: Yorgunluk, güvenliği ciddi şekilde tehdit eden bir faktördür. Nöroergonomi, çalışma saatleri, molalar ve uyku düzenlemeleri gibi faktörlere dikkat ederek, yorgunluğun iş güvenliği üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı hedefler. Çalışanların zihinsel ve fiziksel olarak dinç olmalarını sağlayacak stratejiler geliştirilir.

İş Güvenliği İçin Nöroergonomik Çözümler

İş güvenliği için nöroergonomik çözümler, çalışma ortamı tasarımı, zihinsel performansı artırma stratejileri ve yorgunlukla başa çıkma tekniklerini içerir.

Çalışma ortamı tasarımı, çalışanların bilişsel yükünü azaltacak ve dikkatini artıracak şekilde düzenlenmelidir. Gürültü, ışıklandırma ve ergonomik faktörler, çalışma ortamının tasarımında dikkate alınması gereken önemli unsurlardır.

Gürültünün azaltılması, dikkat dağınıklığını önleyerek çalışanların görevlerine odaklanmasını sağlar.

Uygun ışıklandırma, görsel yorgunluğu azaltarak çalışanların performansını artırır.

Ergonomik düzenlemeler ise, fiziksel rahatsızlıkları önleyerek çalışanların zihinsel enerjisini korur.

Zihinsel performansı artırma stratejileri, çalışanların bilişsel yeteneklerini geliştirmek ve optimize etmek için kullanılır. Bu stratejiler arasında eğitim programları, bilişsel egzersizler ve teknoloji destekli çözümler bulunur.

Yorgunlukla başa çıkma teknikleri, çalışanların zihinsel ve fiziksel yorgunluğunu azaltmak için uygulanır.

Düzenli molalar, uyku düzeninin sağlanması ve stres yönetimi, yorgunlukla başa çıkmada etkili yöntemlerdir.

Molalar, çalışanların zihinsel olarak dinlenmesini ve yenilenmesini sağlar.

Uyku düzeninin sağlanması, çalışanların bilişsel fonksiyonlarını ve genel sağlığını iyileştirir. Stres yönetimi teknikleri ise, çalışanların stresle başa çıkmasına yardımcı olarak zihinsel yorgunluğu azaltır.

Nöroergonomik çözümler, iş yerlerinde daha güvenli ve verimli çalışma ortamları yaratmak için kapsamlı bir yaklaşım sunar.

Bu çözümler, çalışanların bilişsel yeteneklerini destekleyerek, iş kazalarını önlemeyi ve iş performansını artırmayı hedefler.

Nöroergonominin Yöntemleri

Beyin Dalgası İzleme (EEG): Elektroensefalografi (EEG) kullanarak çalışanların beyin dalgaları izlenebilir. Bu, odaklanma, yorgunluk, stres ve rahatlama seviyelerinin ölçülmesine olanak tanır.

Göz Takibi (Eye Tracking): Göz hareketleri ve bakış süreleri takip edilerek, bir kişinin dikkati, iş yükü ve çevresel faktörlerle etkileşimi hakkında bilgi edinilebilir.

Bilişsel Yük Testleri: Çeşitli testlerle çalışanların bilişsel yükü ölçülür. Bu testler, zihinsel çaba gerektiren görevler sırasında, bir kişinin beyin kapasitesinin nasıl kullanıldığını ve hangi durumlarda daha verimli olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.

Fonksiyonel Nörogörüntüleme (fMRI): Beynin çeşitli bölgelerinin aktivitesini izleyerek, zihinsel süreçlerin nasıl işlediği hakkında bilgi edinilir. Bu, özellikle yoğun bilişsel görevler sırasında beynin hangi bölgelerinin aktif olduğunu anlamada kullanılır.

Nöroergonomik İş Güvenliği Stratejileri

Bilişsel Yükü Azaltma:
- Çalışanların görevlerini yerine getirirken karşılaştıkları bilişsel yük, iş güvenliği açısından kritik olabilir. Karmaşık görevler, çalışanların dikkatlerini dağıtabilir ve hata yapma olasılıklarını artırabilir.
- Görevlerin basitleştirilmesi, rutin işlemlerin otomatikleştirilmesi veya iyi tasarlanmış kullanıcı arayüzleri ile bilişsel yük azaltılabilir.
Çalışma Ortamının Düzenlenmesi:
- Aydınlatma, ses seviyesi, sıcaklık ve havalandırma gibi çevresel faktörler, çalışanların beyin sağlığını ve odaklanmasını etkileyebilir.
- Çalışma alanının ergonomik olarak düzenlenmesi, zihinsel performansı iyileştirir ve kazaları önler. Örneğin, aşırı ışık veya düşük ışık, dikkat dağınıklığına yol açabilir, gürültü ise çalışanların odaklanmasını zorlaştırabilir.
Dikkat Takibi ve Beyin Aktivitesi İzleme:
- Çalışanların beyin aktiviteleri, dikkat seviyeleri ve odaklanma dereceleri izlenebilir. Bu amaçla beyin dalgası izleme (EEG), göz takip teknolojisi ve bilişsel yük testleri gibi araçlar kullanılabilir.
- Beynin yorgunluk, stres veya düşük dikkat seviyelerini gösteren işaretler izlenebilir ve gerektiğinde müdahale yapılabilir. Bu şekilde, kritik görevlerde dikkat kaybı ve kazaların önüne geçilebilir.
İnsan-Bilgisayar Etkileşiminin İyileştirilmesi:
- İnsanların kullandığı teknolojilerin beyin işlevlerine uyumlu olması önemlidir. İş yerindeki cihazlar, makineler veya yazılımlar, çalışanların karar verme süreçlerini destekleyecek şekilde tasarlanmalıdır.
- Hata yapmayı azaltacak arayüzler, daha hızlı geri bildirim sistemleri ve yapay zeka destekli teknolojiler, çalışanların doğru kararlar almasına yardımcı olabilir.
Ergonomik Eğitim ve Bilinçlendirme:
- Çalışanlara, nöroergonomi ile ilgili eğitimler verilebilir. Bu eğitimlerde, bilişsel yük, dikkat, odaklanma, stres yönetimi ve doğru iş yapma yöntemleri gibi konulara odaklanılabilir.
- Eğitimler, çalışanların güvenlik konusunda daha bilinçli olmalarını sağlar ve beyinlerinin nasıl çalıştığını anlamalarına yardımcı olur.

Nöroergonomik İş Güvenliği Uygulama Alanları

Ağır Sanayi ve İnşaat:
- İnşaat ve fabrika gibi iş yerlerinde, fiziksel ve zihinsel taleplerin yüksek olduğu ortamlar bulunur. Nöroergonomik iş güvenliği, işçilerin dikkatini arttırmak, yorgunluklarını yönetmek ve güvenlik risklerini azaltmak için önemlidir.
- Çalışma alanı tasarımı ve teknolojinin çalışanlara uygun hale getirilmesi, kazaları önlemede etkili olabilir.
Ulaşım ve Taşımacılık:
- Ulaşım sektöründe (özellikle hava, deniz ve kara taşımacılığında), sürücüler, pilotlar ve denizciler gibi çalışanların dikkatini sürekli olarak yüksek tutmaları gerekir. Nöroergonomi, dikkat dağıtıcı unsurları minimize ederek, odaklanma seviyelerini iyileştirir ve kaza risklerini azaltır.
Sağlık Sektörü:
- Sağlık çalışanları, özellikle cerrahlar ve hemşireler, yüksek dikkat gerektiren görevleri yerine getirirken, nöroergonomi onların performansını iyileştirebilir. Beyin temelli stratejilerle, cerrahi hata oranları azaltılabilir ve hastaların güvenliği sağlanabilir.
Ofis Ortamları:
- Ofis çalışanlarında da bilişsel yük ve dikkat kaybı, iş güvenliği açısından sorun oluşturabilir. Nöroergonomi, çalışanların fiziksel ortamlarının yanı sıra, iş yoğunlukları ve çalışma saatleri gibi faktörleri de optimize eder.

Nöroergonomik iş güvenliği, çalışanların zihinsel sağlığını, güvenliğini ve verimliliğini artırmaya yönelik bir yaklaşım sunar. Bu alan, iş yerlerindeki kazaların önlenmesinde, çalışanların daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için kritik bir rol oynamaktadır.

Nöroergonomi, geleneksel iş güvenliği kurallarını bilimsel verilerle destekleyerek, iş yerindeki güvenliği ve verimliliği artırabilir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Nöroergonomi: Fiziksel ve bilişsel çalışmalara yönelik uygulamaların gözden geçirilmesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24391575/

⭐️⭐️ NÖROERGONOMİ ÇALIŞMALARINA YÖNELİK BİR LİTERATÜR ARAŞTIRMASI http://NÖROERGONOMİ ÇALIŞMALARINA YÖNELİK BİR LİTERATÜR ARAŞTIRMASI

⭐️⭐️ İnsan bilişsel performansının nicelleştirilmesinde EEG endekslerinin uygulamaları: Sistematik bir inceleme ve bibliyometrik analiz https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7717519/

⭐️⭐️ Bilişsel ergonomi https://oshwiki.osha.europa.eu/en/themes/cognitive-ergonomics

⭐️⭐️ Zihinsel İş Yükü, Katılım ve İnsan Performansına Nöroergonomi Yaklaşımı https://www.frontiersin.org/journals/neuroscience/articles/10.3389/fnins.2020.00268/full

⭐️⭐️ İnsan Zihinsel İş Yükü: Bir Araştırma ve Yeni Bir Kapsayıcı Tanım https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2022.883321/full

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği1 Mayıs 2025

25 Nisan 2025

İş Yerinde Bilişsel Riskler – Nöroergonomi

Bilişsel Risk Faktörlerinin Tanımı

İş Yerinde Bilişsel Riskler, çalışanların zihinsel sağlıklarını, dikkatlerini, belleklerini, karar verme becerilerini ve problem çözme kapasitelerini etkileyen faktörlerdir. Nöroergonomi açısından çalışanların değerlendirilmesinde öncelikli olarak değerlendirilmesi gerekir.

Nöroergonomi de bu riskler, çalışanların verimliliğini, güvenliğini ve genel işyeri atmosferini olumsuz yönde etkileyebilir. Bilişsel riskler, genellikle işin doğası, çalışma koşulları ve iş yerindeki organizasyonel faktörlerle doğrudan ilişkilidir.

İş yerinde bilişsel risklerin anlaşılması, bu risklere karşı önlemler geliştirilmesi ve çalışanların sağlıklı bir şekilde verimli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için oldukça önemlidir.

Nöroergonomi – Bilişsel riskler, çoğunlukla zihinsel aşırı yüklenme, dikkat eksikliği, karar verme zorlukları ve stres gibi unsurları içerir.

1. Bilişsel Yük (Cognitive Load)

Bilişsel yük, insanın (burada çalışanın) aynı anda işlemesi gereken bilgi miktarını ifade eder. Aşırı bilişsel yük, hatalara yol açabilir, performansı düşürebilir ve öğrenmeyi engelleyebilir.

Yüksek bilişsel yük, şu şekilde etkiler yaratabilir:

Düşük verimlilik: Aşırı yüklenmiş bir zihin, görevleri etkin bir şekilde yerine getiremez.
Hatalar ve unutkanlık: Zihinsel yorgunluk ve dikkat dağılması nedeniyle hatalar artabilir.
Stres ve tükenmişlik: Sürekli bilişsel yük, stres seviyelerini artırabilir ve tükenmişlik sendromuna yol açabilir.

2. Bireysel Hassasiyet ve Dayanıklılık

Bireysel hassasiyet ve dayanıklılık, çalışanların bilişsel risklere karşı gösterdiği tepkileri ve başa çıkma yeteneklerini etkileyen önemli faktörlerdir.

Kişilik özellikleri, genetik yatkınlık ve yaşam deneyimleri, bireylerin bilişsel risk toleransını ve stresle başa çıkma stratejilerini şekillendirebilir.

Bazı kişilik özellikleri, bireyleri bilişsel risklere karşı daha hassas hale getirebilirken, bazıları ise daha dayanıklı olmalarını sağlayabilir. Bireysel başa çıkma mekanizmaları, çalışanların stresle başa çıkmak için kullandığı yöntemlerdir ve bu yöntemler, problem odaklı, duygu odaklı veya kaçınma odaklı olabilir.

Psikolojik dayanıklılık, zorluklar karşısında toparlanma ve uyum sağlama yeteneğidir ve bu yetenek, bireylerin stresli durumlarda daha iyi performans göstermesine ve zihinsel sağlıklarını korumasına yardımcı olabilir.

3. Stres ve Anksiyete

İş yerinde karşılaşılan başlıca psikolojik risk türleri arasında kronik iş stresi, duygusal tükenme ve zihinsel yorgunluk bulunmaktadır.

İş yerinde stres, çalışanların bilişsel fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Stresli bir ortamda çalışan bireylerin dikkatleri dağılabilir, karar verme süreçleri bozulabilir ve problem çözme yetenekleri azalabilir. Ayrıca, stresle birlikte gelen anksiyete duygusu, çalışanların verimliliğini ve motivasyonunu düşürebilir.

Açık ve etkili iletişimin olmaması: Stresli bir ortamda insanlar iletişimde zorluk yaşayabilir.
Yetersiz destek: Çalışanların ruhsal ve zihinsel sağlıklarını iyileştirecek desteklerin eksikliği, bilişsel riskleri artırabilir.

Bu riskler, çalışanların hem iş performansını hem de genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. İş stresi, bireyin başa çıkma kapasitesini aşan taleplerle karşılaştığında ortaya çıkar ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Duygusal tükenme, sürekli olarak duygusal enerji harcamayı gerektiren işlerde çalışanların yaşadığı bir durumdur ve motivasyon kaybı, sinirlilik ve depresyon gibi belirtilerle kendini gösterir.

Zihinsel yorgunluk ise, uzun süreli ve yoğun zihinsel aktivite sonucunda ortaya çıkan bir yorgunluk türüdür ve dikkat dağınıklığı, unutkanlık ve karar verme güçlüğü gibi sorunlara neden olabilir.

4. Fiziksel Çalışma Koşulları

Çalışma ortamındaki fiziksel faktörler de bilişsel risklere katkıda bulunabilir. Bu faktörler arasında kötü aydınlatma, gürültü, hava kalitesi, ergonomik olmayan mobilyalar veya sıcaklık gibi unsurlar yer alır. Bu tür fiziksel stres faktörleri, çalışanların bilişsel performansını doğrudan etkileyebilir.

Aydınlatma: Yetersiz ışık, göz yorgunluğuna ve dikkat eksikliğine yol açabilir.
Gürültü: Yüksek ses seviyeleri, çalışanların dikkatini dağıtarak iş performansını olumsuz etkileyebilir.
Ergonomi: Kötü çalışma pozisyonları ve ergonomik olmayan masa düzenlemeleri, fiziksel yorgunluğa ve buna bağlı olarak bilişsel düşüşlere neden olabilir.

5. Çoklu Görev Yapma (Multitasking)

Birden fazla görevin aynı anda yapılması, bilişsel yükü artırabilir ve bu da çalışanların hata yapma riskini artırır. Özellikle karmaşık görevlerde multitasking, dikkat dağılmasına, işin verimsiz yapılmasına ve iş kazalarına yol açabilir. Ayrıca, sürekli olarak dikkat dağıtan görevler ve talepler, bilişsel fonksiyonları olumsuz etkileyebilir.

Dikkat dağılması: Aynı anda birçok şeyle ilgilenmek, çalışanların önemli detayları kaçırmasına neden olabilir.
Karar verme bozuklukları: Birden fazla işi aynı anda yapmaya çalışmak, karar verme süreçlerini karmaşıklaştırabilir.

6. Karar Verme Zorlukları

Bilişsel risklerden biri de karar verme süreçlerindeki bozulmalardır. İş yerinde zorlu ve sık karar vermeyi gerektiren durumlar, çalışanları zihinsel olarak zorlayabilir. Bu tür durumlar, uzun süreli karar verme süreçlerinde karar yorgunluğuna yol açabilir.

Karar yorgunluğu: Birçok karar vermek, zihinsel kaynakları tüketebilir ve bu da yanlış kararlar alınmasına neden olabilir.
Kısıtlı bilgi ile karar verme: Çalışanlar yeterli bilgiye sahip olmadığında veya bilgi eksikliği olduğunda, yanlış kararlar verebilirler.

7. Bilişsel Gerileme ve Yaşlanma

İş yerindeki bilişsel riskler, özellikle yaşlı çalışanlarda daha belirgin hale gelebilir. Yaşla birlikte bilişsel fonksiyonların gerilemesi, çalışanların dikkatini ve belleğini olumsuz etkileyebilir. Aynı zamanda yaşlı çalışanlar, daha uzun süreli çalışmanın etkisiyle zihinsel yorgunluk yaşayabilirler.

Yaşla birlikte dikkat dağılma: Yaşlanan bireylerde, işyerindeki görevlerde dikkat eksikliği yaşanabilir.
Hafıza problemleri: Yaş ilerledikçe, hafıza ve öğrenme yeteneklerinde düşüş görülebilir, bu da çalışanların işlerini yapmalarını zorlaştırabilir.

8. Sosyal ve Organizasyonel Faktörler

Örgütsel faktörler, iş yerinde bilişsel risklerin ortaya çıkmasında ve şiddetlenmesinde önemli bir rol oynar. Kurumsal kültür, iş yükü ve özerklik dengesi, yönetim yaklaşımları gibi unsurlar, çalışanların zihinsel sağlığını doğrudan etkileyebilir.

Sağlıksız bir kurumsal kültür, çalışanlar arasında güvensizlik, rekabet ve baskı yaratabilir, bu da stresi artırır ve bilişsel performansı düşürür.

Aşırı iş yükü, çalışanların dinlenmeye ve toparlanmaya fırsat bulamamasına neden olurken, yetersiz özerklik ise motivasyonu azaltır ve kontrol kaybı hissini tetikler.

Otoriter yönetim yaklaşımları, çalışanların fikirlerini ifade etmelerini engeller ve karar alma süreçlerine katılımı kısıtlar, bu da stres ve memnuniyetsizlik yaratır.

Aşağıdaki faktörler bu riski artırabilir:

Zayıf ekip çalışması: İşyerinde kötü bir takım dinamiği ve işbirliği, çalışanların daha fazla zihinsel stres yaşamasına neden olabilir.
İletişim eksiklikleri: Çalışanlar arasında yeterli bilgi paylaşımı ve açık iletişim olmaması, bilişsel yükü artırabilir.
Belirsizlik ve iş güvencesizliği: Çalışanlar, işlerinde belirsizlik ve güvencesizlik yaşadıklarında, bilişsel kaynakları daha çok tükenebilir.

9. Teknolojik Yük ve Dijital Bilişsel Riskler

Dijital teknolojilerin aşırı kullanımı, çalışanların bilişsel iş yükünü artırabilir. Sürekli olarak bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve diğer dijital cihazlarla etkileşimde olmak, dikkat dağılmasına, bilgi aşırı yüklenmesine ve zihinsel yorgunluğa yol açabilir.

Ekran başında uzun süre çalışma: Uzun süre bilgisayar kullanımı, zihinsel yorgunluk ve odaklanma kaybı yaratabilir.
Bilgi aşırı yüklenmesi: Dijital araçlar aracılığıyla gelen sürekli bilgi akışı, çalışanların dikkatini dağılmasına neden olabilir.

Bilişsel Risk Faktörleri – İş Güvenliği

İş yerinde karşılaşılan bilişsel risk faktörleri, çalışanların zihinsel süreçlerini olumsuz etkileyerek iş güvenliğini tehlikeye atabilir.

Bu faktörler arasında stres altında karar verme süreçleri, dikkat dağınıklığı ve zihinsel yorgunluk önemli yer tutar.

Stres, çalışanların bilişsel kaynaklarını tüketerek hatalı kararlar vermesine neden olabilir. Özellikle yüksek riskli işlerde, stres altında doğru karar vermek hayati öneme sahiptir.

Dikkat dağınıklığı ise, çalışanların görevlerine odaklanmasını zorlaştırarak güvenlik risklerini artırır. Gürültülü veya karmaşık çalışma ortamları, dikkat dağınıklığına yol açabilir ve iş kazalarının olasılığını artırabilir.

Zihinsel yorgunluk, uzun süreli ve yoğun zihinsel aktiviteler sonucunda ortaya çıkar ve çalışanların performansını düşürerek iş kazalarına davetiye çıkarır. Bu nedenle, iş yerlerinde bilişsel risk faktörlerinin belirlenmesi ve yönetilmesi, iş güvenliği açısından büyük önem taşır.

Stres altında karar verme süreçleri, çalışanların bilişsel yeteneklerini baskı altına alarak mantıklı ve rasyonel kararlar vermesini engelleyebilir. Bu durum, özellikle acil durumlar veya beklenmedik olaylar karşısında daha da belirginleşir.

Dikkat dağınıklığı, çalışanların çevrelerindeki potansiyel tehlikeleri fark etmesini zorlaştırarak iş kazalarına neden olabilir.

Örneğin, bir inşaat işçisinin dikkatinin dağılması, düşmelere veya ekipman kazalarına yol açabilir. Zihinsel yorgunluk ise, çalışanların tepki sürelerini yavaşlatarak ve hata yapma olasılığını artırarak iş kazalarına katkıda bulunabilir.

Bu nedenle, iş yerlerinde bilişsel risk faktörlerinin azaltılması için çeşitli önlemler alınmalıdır. Çalışma ortamının ergonomik olarak tasarlanması, stres azaltma programlarının uygulanması ve düzenli molalar verilmesi, bu önlemler arasında sayılabilir.

Nöroergonomik yaklaşımlar, bu risk faktörlerini anlamak ve yönetmek için bilimsel ve pratik çözümler sunar.

İş Yerinde Bilişsel Risklerin Yönetimi

İş yerinde bilişsel risklerin etkilerini azaltmak için aşağıdaki stratejiler uygulanabilir:

İyi ergonomik koşullar sağlamak: Çalışanların rahat ve sağlıklı bir ortamda çalışmasını sağlamak.
Açık iletişim ve destekleyici bir iş kültürü oluşturmak: İşyerinde stres azaltıcı, açık iletişime dayalı bir kültür oluşturmak.
Zihinsel dinlenmeye zaman ayırmak: Çalışanların düzenli aralarla dinlenmelerine olanak tanımak.
Çoklu görevden kaçınmak: Çalışanlara tek bir göreve odaklanma imkânı sağlamak ve aşırı yüklenmeyi önlemek.
Eğitim ve farkındalık programları düzenlemek: Çalışanlara bilişsel riskler ve bunların yönetimi hakkında eğitimler vererek farkındalık yaratmak.

İş Yerinde Bilişsel Riskler

İş yerindeki bilişsel riskler, çalışanların verimliliğini ve genel sağlıklarını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu risklerin etkisini en aza indirmek için işyerinde uygun çalışma koşullarının sağlanması, stres yönetimi, doğru iş planlaması ve çalışanların desteklenmesi gerekmektedir. Bilişsel risklere karşı alınacak önlemler, işyeri verimliliğini artırırken, çalışanların zihinsel ve fiziksel sağlıklarını korumaya da yardımcı olacaktır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Çalışanların Sağlık Davranışları Ve Etkileyen Faktörler: Sistematik İnceleme https://dergipark.org.tr/en/pub/fnjn/issue/9007/112253

⭐️⭐️ Beyin sağlığı için sosyal belirleyiciler ve yaşam tarzı faktörleri: Bilişsel gerileme ve bunama riskinin azaltılmasına yönelik çıkarımlar https://www.nature.com/articles/s41598-022-16771-6

⭐️⭐️ Hafif Bilişsel Bozukluğun Demansa İlerlemesi İçin Risk Faktörleri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5915285/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni25 Nisan 2025

12 Nisan 2025

Yüksekte Çalışanlar İçin Başlangıç Seviyesinde Nöroergonomi Eğitimi

Nöroergonomi Temelleri

Nöroergonomi, insan beyninin işleyişi ile fiziksel çevre ve iş koşulları arasındaki etkileşimi inceleyen disiplinlerarası bir bilim dalıdır.

Bu alan, özellikle yüksek dikkat, algı, karar verme, stres yönetimi ve psikomotor becerilerin kritik olduğu iş alanlarında, çalışanların hem verimliliğini hem de güvenliğini artırmak amacıyla uygulanır.

Yüksekte çalışma, hem fiziksel hem de bilişsel risklerin yoğunlaştığı bir faaliyettir. Dikkatin dağılması, karar verme zorlukları ve stresli ortamlar, düşme ve kaza riskini artırır.

Bu nedenle, nöroergonomik eğitimlerin amacı çalışanların kendi zihinsel ve duygusal süreçlerini tanımalarını sağlamak, dikkat, algı, tepki süresi ve stres yönetimi gibi bilişsel yetenekleri geliştirmektir.

Firmalarımız Tetkik OSGB – Tetkik Danışmanlık bünyesinde verdiğimiz nöroergonomik eğitimlerin temeli siz firmaların ve en önemlisi çalışanlarınızın yüksekte çalışma emniyetine katkı sağlamaktır.

Nöroergonomi Eğitimi Eğitim Amaçları

Yüksekte çalışan bireylerde dikkat ve farkındalık kapasitesini artırmak
Stresle baş etme becerileri kazandırmak
Tehlike algısını geliştirmek
Zihinsel yorgunluğu önleyici yöntemler öğretmek
Duygusal dayanıklılığı güçlendirmek

Nöroergonomi Eğitimi Eğitim Yöntemi

Bu program cihaz ve alet gerektirmeden uygulanabilir. Tamamen kişinin kendi bedeni, zihni ve duyusal farkındalığı üzerinden yürütülmesini sağlıyoruz.

Aşağıdaki yöntemlerle desteklenir:

Beden odaklı farkındalık egzersizleri
Göz ve çevresel algı çalışmaları
Duyusal simülasyon teknikleri
Nefes ve gevşeme çalışmaları
Düşünce yönetimi teknikleri (bilişsel yeniden yapılandırma)

Nöroergonomi Eğitimi Eğitim Modülleri

MODÜL 1: Farkındalık ve Dikkat Geliştirme

Süre: 3 gün, günde 30 dakika

İçerik:

Sessiz ortamda yapılan odaklanma egzersizleri
“Nesneye odaklanma” (örneğin bir vida ya da eldivene odaklanmak)
Görsel tarama becerileri (etrafı göz ile sistematik tarama)
“5 duyu farkındalığı” egzersizi: Ses, koku, sıcaklık, dokunma, görüş

Amaç: Dikkatin çevresel risklere yönlendirilmesini sağlamak. Duyusal verilerin işlenmesini iyileştirmek.

MODÜL 2: Stres Yönetimi ve Zihinsel Gevşeme

Süre: 4 gün, günde 20 dakika

İçerik:

Diyafram nefesi ve nefese odaklanma
Kas gevşetme egzersizleri (progresif gevşeme)
“İş yerinde stres sinyallerini fark etme” uygulamaları
Zihinsel yeniden çerçeveleme (örneğin “bu iş zor” yerine “önlemlerle güvenli”)

Amaç: Akut stres tepkilerini azaltmak, bilişsel performansı korumak.

MODÜL 3: Zihinsel Dayanıklılık ve Güvenli Karar Alma

Süre: 3 gün, günde 25 dakika

İçerik:

Belirsizlik anlarında karar verme simülasyonları
Duygu tanıma ve yönetme (öfke, kaygı, panik gibi)
“Güvenli davranışa odaklanma” teknikleri
“Düşünce günlüğü” uygulamaları (düşünce – duygu – davranış)

Amaç: Bilişsel esnekliği artırmak, duygusal regülasyon sağlamak, doğru anda doğru kararlar almak.

MODÜL 4: Çevresel Tehlike Algısı ve Görsel-Motor Uyum

Süre: 3 gün, günde 20-25 dakika

İçerik:

Yavaş göz hareketi egzersizleri (panoramik tarama)
Göz-el koordinasyonu çalışmaları (ellerle yapılan yön takibi)
Görsel dikkat odaklama (ışık-gölge, yükseklik sınırı, boşluk algısı)
Adım takip simülasyonları (zemin değişimlerinde dikkat)

Amaç: Görsel-motor dengeyi desteklemek ve riskli alanlarda dikkatli hareket etmeyi öğretmek.

MODÜL 5: İş Yeri Uygulamalı Senaryo Eğitimi

Süre: 2 gün

İçerik:

Günlük iş ortamında rol oyunları (yükseğe çıkış ve iniş senaryoları)
Tehlikeli durum tanıma ve refleks geliştirme çalışmaları
Grup tartışmaları ve geri bildirim (ne hissettin, ne düşündün?)

Amaç: Teorik kazanımların pratik ortama aktarımını sağlamak.

Değerlendirme Süreci

Programın sonunda uygulanan basit değerlendirme araçlarıyla katılımcıların;

Odaklanma süresi
Stres düzeyini yönetme becerisi
Görsel dikkat keskinliği
Zihinsel dayanıklılık puanı

gibi kriterlerde gelişimleri izlenebilir. Bunun için basit kağıt kalem testleri ve gözleme dayalı puanlamalar kullanmaktayız

Çalışanlarınızın ve Firmanızın Kazanımları

Kazalardaki dikkat dağınıklığı kaynaklı risklerin azalması
İş yerinde stres kaynaklı davranış bozukluklarının önlenmesi
Bireysel farkındalık ve güvenlik kültürünün gelişimi
Ekip çalışmasında zihinsel senkronizasyonun artması

Eğitimi Hangi Şartlarda Veriyoruz

Sessiz ve dikkat dağıtıcı olmayan bir ortam
Eğitmen desteği (iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi – psikoeğitmen)
Her modül için basit kılavuz
Grup başına en fazla 10 kişi

Tetkik OSGB – Tetkik Danışmanlık

Yüksekte çalışan işçileriniz için geliştirilen bu alet ve cihaz gerektirmeyen nöroergonomi programı, sahanızda çok kolay birr şekilde uygulanabilir, sürdürülebilir ve maliyeti düşük bir eğitim çözümüdür.

İnsan beyninin stres altında nasıl çalıştığını anlamak, güvenli bir çalışma kültürünü desteklemenin en etkili yollarından biridir.

Bu program sayesinde işçileriniz, sadece bedensel değil, zihinsel güvenliğin de farkında olarak yüksekte çalışma risklerini en aza indirebileceklerdir.

Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanıza özel İnşaat Sektöründe – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
+90 232 265 20 65
[email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular12 Nisan 2025

1 Nisan 2025

Nöroergonomi

İş güvenliği – insan hayatı açısından kritik önemi olan işlerde – koşullarda çalışan operatörlerin bilişsel performansının değerlendirilmesi ve tahmini birçok iş disiplini için çok önemlidir.

Pek tabi ki askeri sektörün başı çektiği nöroergonomi araştırma faaliyeti günümüzde özel sektörün de ilgi alanına girmiştir.

Güncel yaşamda en tipik örneğimiz mesleği gereği otoyollarda, cadde ve sokaklarda araç süren çalışanlardır. Çünkü diğer araçlarla paylaşımı gerektiren sivil otoyol sürüşü faaliyeti, değişen görev yükü ve stres koşulları altında gerçekleştirilir. Bu sebeple farklı lakin birbiri ile ilişkili, koordineli becerilerin yetkin bir şekilde gerçekleştirilmesinin gerektiği bütünleşik ve çok görevli bir iş sürecini yürütmek zorundadırlar.

Burada bahsi geçen beceriler, hepsi birbirine bağlı görsel, motor ve bilişsel beyin sistemlerine dayanır.

Nöroergonomi, terimi ortaya atan kişi tarafından “ iş yerindeki beyin ve davranışın incelenmesi” olarak tanımlanmıştır (Parasuraman ve Rizzo, 2007)

Bu temel ve en basit tanımın üzerine;

Tüm insan faaliyetleri bir miktar zihinsel işleme ve dolayısıyla en azından bir miktar zihinsel iş yükü içerir.

Zihinsel iş yükü karmaşık, dinamik, kişiye özgü, doğrusal olmayan bir yapıdır. Birçok bilim insanına göre çok boyutludur.

iş yerinde iş memnuniyeti veya memnuniyetsizliği ile sonuçlanabilen ve dolayısıyla zihinsel iş yükünü etkileyebilen belirli bağımsız faktörler vardır.

Zihinsel iş yükü, belirli bir görevi sonlu bir zaman diliminde tamamlamak için gereken toplam bilişsel çalışmadır.

İşin zihinsel iş yükünü aşıp aşmadığını; zaman, bilişsel kapasite, bilgi işleme kapasitesi, zihinsel çaba ve hafıza parametrelerin göre değerlendirebiliriz.

Örneğin,

Bir sürüş ortamında uyanıklık, göz kapağı hareketinin izlenmesiyle güvenilir bir şekilde belirlenebilir.(Dinges ve ark., 1998).

Nöronal durum ölçümü öncelikli konudur, lakin işlevsel beyin durumları ve davranışlarının biyobelirteçleri olarak güvenilirlikleri değerlendirilebilecek birçok başka fizyolojik gösterge vardır.

Günümüzde eldeki teknik imkanlara ölçümlendirdiğimiz biyobelirteçler:

Galvanik deri tepkisi (GSR)
Kalp atışı, hızı ve atımlar arası aralık dahil
Tepki süreleri, bakış gecikmesi ve denge dahil göz hareketleri
Pupilometri
Düşük kanal sayılı elektroensefalografi (EEG)
Yakın kızılötesi spektroskopisi (NIRS) kullanılarak ölçülen kortikal kan akışındaki değişiklikler
Kan oksijen satürasyonu (NIRS kullanılarak da)
Optik bilgisayar tanıma (OCR) teknikleriyle izlenen yüz ifadesi

Bun fizyolojik ölçümlerin kombinasyonları da mümkündür.

Beyin-Bilgisayar Arayüzleri

Son yirmi yılda giderek artan şekilde ilgi gören sinir bilim teknolojisinin bir alanı EEG tabanlı beyin-bilgisayar arayüzlerinin geliştirilmesi ve kullanımıdır.

Bu arayüz sistemleri uzaktan, gerçek zamanlı fizyolojik izleme gibi alanlarda potansiyel operasyonel kullanıma sahiptir;

örneğin, bir savaş alanı komutanı bir askerin maksimum zihinsel iş yüküne veya strese yaklaştığına dair bazı belirtiler alabilir.

Yakın vadede Ordu için daha faydalı olabilecek ticari bir uygulama, öz düzenleme için bir nörogeri bildirim sistemidir. Biyolojik geri bildirime benzeyen nörogeri bildirim, bireylerin öz düzenlemeyi desteklemek için beyin dalgası aktiviteleri hakkında görsel ve işitsel geri bildirim almalarını sağlar.

Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından desteklenen araştırmalarla geliştirilen bu teknik,

Çocuklarda ve ergenlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
Travmatik beyin hasarı
Travma sonrası stres bozukluğu
Depresyon

tedavilerinde kullanımı için çalışılmaktadır.

VR – AR

Oyun endüstrisindeki gelişmelerle grafiksel temeli oluşturulan bir teknoloji olan VR, artık davranışsal sinir bilim araştırmaları ve uygulamalarında yaygın bir araç olarak kullanılıyor.

Askeri araştırmalar için özellikle önemli olan, VR‘nin insan davranışının incelenmesi ve değiştirilmesi ve insan yeteneklerinin geliştirilmesi için kullanılmasıdır.

VR, uçuş, denizcilik navigasyonu, tank ve zırhlı araçları simüle etmek için bilinen bir teknik olarak kulanılmaya başlanmıştır.

Askeri araştırmalarda VR uygulamaları, geleceğin Muharebe Sistemleri programı için eğitimin merkezinde yer almaktadır. Askeri alanda yaşanan gelişimler zaman farkı ile de olsa iş ve sosyal hayata yansıyacaktır.

Duyusal ve dolayısıyla algısal deneyimin tüm yelpazesini simüle edilmiş bir deneyimle değiştirmeyi amaçlayan VR’nin aksine, artırılmış gerçeklik (AR), doğal dünyanın bir görüntüsünün bilgi açısından zengin sanal öğelerle karıştırıldığı bir hibrit teknolojidir. Ki nöroergonomi için kullanıldığında çalışan sağlığının iyileştirilmesi için büyük bir adım olacaktır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ İnsan Zihinsel İş Yükü: Bir Araştırma ve Yeni Bir Kapsayıcı Tanım https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9201728/#s4

⭐️⭐️ Hareket Halindeyken Nöroergonomi: İşyeri Değerlendirmesi ve Tasarımı için Mobil EEG’nin Potansiyelinin Değerlendirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9846382/

⭐️⭐️ Nöroergonomi: Fiziksel ve bilişsel çalışmalara yönelik uygulamaların gözden geçirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3870317/https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3870317/

⭐️⭐️ Zihinsel İş Yükü, Katılım ve İnsan Performansına Nöroergonomi Yaklaşımı https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7154497/https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7154497/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni1 Nisan 2025