15 Haziran 2025

Pentan Tankı Acil Durum Yönetimi Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz üçüncüsü Pentan Tankı Acil Durum Yönetimi Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Yüksek Uçuculukta Bir Tehlikenin Yönetimi – Pentan Tankları İçin Acil Durum Perspektifi

Acil durum yönetimi, özellikle yüksek uçuculuğa sahip ve düşük parlama noktasına (−49 °C) sahip pentan gibi hidrokarbonların depolandığı tank alanlarında kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda gerçekleştirilen 5×5 risk analizi çalışması, yangın, patlama, buhar kaçakları, toksik soluma riski ve zincirleme reaktif tepkimeler gibi acil senaryoları dikkate alarak sistematik bir değerlendirme sunmaktadır.

Pentan tanklarıyla ilişkili acil durumlar; yalnızca kimyasal reaktivite nedeniyle değil, aynı zamanda insan hatası, ekipman arızaları, doğal afet kaynaklı ikincil riskler ve ikmal/boşaltım sürecinde oluşabilecek kontrolsüz durumlar nedeniyle de tetiklenebilir. Bu nedenle analiz, olasılık – şiddet matrisine dayalı proaktif risk modelleme yaklaşımı ile hazırlanmıştır.

Analiz kapsamında;

Kaçak tespiti ve izleme sistemlerinin (LPG dedektörleri, IR sensörleri) yeterliliği,
Yangın söndürme sistemlerinin (FM200, kuru kimyasal, köpük jeneratörleri) hızlı tetiklenebilirliği,
Personel tahliye protokollerinin zamana duyarlılığı,
Patlama basıncına dayanıklı tank dizaynının acil duruma etkisi,
Ve etki yayılım alanının (boiling liquid expanding vapor explosion – BLEVE) modellemesi teknik olarak şimdilik analiz dışı bırakılmıştır. İleride ayrıntılı süreçlerde bu konulara da değineceğim.

Burada sunulan 5×5 risk matrisi; acil müdahale stratejilerinin optimizasyonu, eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi, donanım revizyonlarının planlanması ve işletme bazlı acil durum senaryolarının gerçekçi biçimde test edilmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Pentan Tankı Acil Durum Yönetimi Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Acil durum alarm sisteminin çalışmaması	Elektrik arızası	Alarm sistemleri	Geç müdahale, yaralanmalar	Düzenli sistem testleri yapılması	2	5	10
Acil çıkış kapılarının engellenmesi	Depolama hatası	Çıkış yolları	Tahliye gecikmesi	Acil çıkışların sürekli açık tutulması	2	5	10
Yangın söndürme sisteminin devreye girmemesi	Basınç kaybı	Yangın sistemleri	Kontrolsüz yangın	Yangın sistemi aylık testleri	2	5	10
Acil durum tatbikatlarının yapılmaması	İhmal	Tüm tesis	Hazırlıksız personel	Yıllık minimum 2 tatbikat yapılması	3	5	15
Acil durum planlarının güncel olmaması	Organizasyonel eksiklik	Yönetim	Etkin müdahale zorluğu	Planların yıllık gözden geçirilmesi	2	5	10
Müdahale ekipmanlarının eksik olması	Ekipman kontrol eksikliği	Müdahale ekipmanları	Müdahale yetersizliği	Acil durum ekipman kontrol listeleri	3	4	12
İlk yardım malzemelerinin yetersizliği	Depo kontrol eksikliği	İlk yardım alanı	Yaralanmaların kötüleşmesi	İlk yardım kitlerinin periyodik kontrolü	2	5	10
Tahliye yollarının yanlış yönlendirilmesi	Yanlış tabela	Çıkış yolları	Karmaşa, yaralanmalar	Doğru yönlendirme tabelalarının takibi	2	4	8
Müdahale ekiplerinin eğitimsiz olması	Eğitim eksikliği	Acil müdahale ekibi	Yetersiz kriz yönetimi	Sertifikalı acil durum eğitimi sağlanması	2	5	10
Dış acil yardım birimleri ile iletişim kopukluğu	İletişim protokol eksikliği	İtfaiye, sağlık birimleri	Geç müdahale	Protokol güncellemeleri ve tatbikatları	2	5	10
Kimyasal sızıntı sonrası yanlış müdahale	Yanlış prosedür bilgisi	Tank çevresi	Kimyasal yaralanmalar	Özel sızıntı müdahale eğitimi verilmesi	2	5	10
Acil durum toplanma alanlarının yetersizliği	Alan planlama eksikliği	Toplanma alanları	Toplanmada karışıklık	Toplanma noktalarının güncellenmesi	2	4	8
Acil durum tatbikatlarında katılım eksikliği	Personel ilgisizliği	Tüm tesis	Hazırlıksızlık	Tatbikat katılım zorunluluğu	3	4	12
Tehlikeli bölgelerde geç tahliye	Yanlış risk değerlendirmesi	Riskli alanlar	Hayati tehlike	Acil durum bölge risk sınıflandırılması yapılması	2	5	10
Acil anons sisteminin sesinin yetersiz olması	Ses sistem arızası	Tüm tesis	Bilgilendirme eksikliği	Anons sistemlerinin ses testleri	2	4	8
Yangın anında ekipman boşaltım hatası	Eğitim eksikliği	Müdahale ekipmanları	Yangın büyümesi	Özel yangın boşaltım eğitimi verilmesi	2	5	10
Acil müdahale gecikmesi	Operasyonel hata	Tüm tesis	Yaralanmaların artması	Hızlı müdahale tatbikatlarının yapılması	2	5	10
Pentan buharı kaçağında yanlış ekipman kullanımı	Bilgi eksikliği	Müdahale ekipmanları	Patlama riski	Anti-statik ekipman kullanımı eğitimi	2	5	10
Yetersiz duman tahliyesi	Havalandırma eksikliği	Kapalı alanlar	Solunum tehlikesi	Acil durum havalandırma sistemlerinin kurulması	2	5	10
Acil kaçış yollarında aydınlatma eksikliği	Elektrik arızası	Çıkış yolları	Görüş kaybı, panik	Acil aydınlatma sistemleri kurulması	2	4	8
Tahliye sırasında kimyasal bulaşması	Taşma veya kaçak	Tahliye güzergahı	Kimyasal yaralanma	Tahliye yollarının koruyucu bariyerlerle ayrılması	2	5	10
Acil durum barınak alanlarının eksikliği	Alan tasarımı eksikliği	Tesis dışı alanlar	Hava koşullarından etkilenme	Geçici barınak alanları oluşturulması	2	4	8
Acil müdahale sonrası personel takibi yapılmaması	Prosedür eksikliği	İnsan kaynakları	Kayıp/yaralı personel tespiti zorluğu	Personel sayım prosedürü oluşturulması	2	5	10
Yanlış acil müdahale araçlarının kullanımı	Eğitim eksikliği	Müdahale araçları	Müdahale başarısızlığı	Doğru ekipman eğitimleri verilmesi	2	5	10
Çevre halkının bilgilendirilmemesi	İletişim eksikliği	Çevre yerleşimi	Panik, kaos	Toplumsal bilgilendirme planlarının oluşturulması	2	5	10
Müdahale sırasında tehlikeli alanlarda yeterli koruyucu ekipman kullanılmaması	Donanım eksikliği	Müdahale ekibi	Yaralanmalar	KKE eğitimlerinin verilmesi	2	5	10
Acil durum anında bilgi akışının yavaş olması	İletişim arızası	Komuta merkezi	Müdahale gecikmesi	Yedek iletişim hatlarının oluşturulması	2	5	10
Tank patlaması sonrası tahliye organizasyon eksikliği	Eğitim eksikliği	Tüm tesis	Yüksek yaralanma riski	Çoklu senaryoya göre tahliye planı yapılması	2	5	10
Tehlike sonrası alan güvenlik çemberi oluşturulamaması	Ekipman eksikliği	Kaza alanı	İkinci dalga kazalar	Güvenlik bariyerleri hazırlanması	2	5	10
Müdahale ekiplerinin psikolojik hazırlıksızlığı	Eğitim ve tatbikat eksikliği	Müdahale ekipleri	Panik, müdahale hataları	Kriz yönetimi eğitimleri düzenlenmesi	2	5	10
Müdahale sonrası kontaminasyon temizliğinin gecikmesi	Organizasyon eksikliği	Tesis çevresi	İkincil yayılmalar	Müdahale sonrası hızlı temizlik protokolleri	2	5	10
Olay sonrası resmi raporlama yapılmaması	Süreç eksikliği	Yönetim	Hukuki sorunlar	Olay sonrası raporlama zorunluluğu getirilmesi	2	4	8
Acil durum öncesinde erken uyarı alamama	Sensör eksikliği	Riskli alanlar	Geç müdahale	Erken uyarı sistemleri kurulması	2	5	10
İlgili otoritelerin zamanında bilgilendirilmemesi	İhmal	Kamu otoriteleri	Yasal cezalar	Acil iletişim planı oluşturulması	2	4	8
Acil durum ekipmanlarının yanlış yerde bulunması	Depolama hatası	Ekipman alanları	Müdahale gecikmesi	Ekipman yerleşim planlarının oluşturulması	2	5	10
Kaçış güzergahlarında düşme riskleri	Kötü zemin koşulları	Çıkış yolları	Yaralanmalar	Zemin bakım prosedürlerinin oluşturulması	2	4	8
Tank alanı acil müdahale planlarının personel tarafından bilinmemesi	Bilgilendirme eksikliği	Tüm tesis	Yanlış müdahale	Sürekli eğitim ve bilgilendirme toplantıları	2	5	10
Tahliye planlarında özel ihtiyaçlı çalışanların hesaba katılmaması	Planlama eksikliği	Çalışanlar	Tahliye gecikmesi	Engelli çalışanlar için özel tahliye planı	2	5	10

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

En Kötü Senaryolar İçin En Hazır Sistemler

Pentan tankları gibi yüksek yanıcılık ve volatiliteye sahip kimyasalların bulunduğu ortamlarda gerçekleştirilen 5×5 risk analizi; sadece olası kazaların şiddetini değil, aynı zamanda sistemlerin bu kazaları önleme, algılama, müdahale ve iyileştirme yetkinliklerini de değerlendirir. Bu kapsamda yapılan analiz, mevcut proses güvenliği yapısının zafiyet noktalarını ortaya koymakla kalmamış, aynı zamanda bu boşlukların kritik müdahale zamanlaması (golden time) açısından yaratabileceği sonuçları da teknik olarak irdelemiştir.

Acil durumlar, sadece yangın ya da patlama değildir; tahliye gecikmesi, ekipman eksikliği, alarm sistemlerinin senkronizasyon bozukluğu ve iletişim kopuklukları da zincirin zayıf halkalarını oluşturur. İşte bu nedenle bu analiz, klasik tehlike analizlerinden farklı olarak, acil durum yönetimini disiplinler arası bir risk mimarisi olarak ele almıştır.

Elde edilen veriler; teknik personel eğitimi, sensör kalibrasyon aralıkları, tatbikat sıklıkları, otomasyon entegrasyon düzeyi ve lojistik erişim planlarının yeniden tasarlanması gerektiğini göstermektedir. Ayrıca bu analiz, ISO 45001, ISO 14001, SEVESO III ve NFPA 30B gibi uluslararası standartlarla da ilişkilendirilmiş ve uygulamaya geçirilebilir kontrol tedbirleri önerilerek sahada karşılık bulması sağlanmıştır.

Unutulmamalıdır ki, “acil durumlara hazırlıklı olmak, onları yaşamaktan daha az maliyetlidir.” Bu çalışma, bu ilkenin somut bir örneğidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği15 Haziran 2025

15 Haziran 2025

Psikososyal Riskler ve İş Sağlığı

🧠 🧠 🧠

“Görünmeyen Tehlike – Psikososyal Riskler ve İş Sağlığı”

Çalışma ortamında fark edilmeyen stres faktörleri, çalışan sağlığını nasıl etkiliyor?

İş sağlığı denildiğinde çoğunlukla fiziksel tehlikeler, kimyasal maruziyetler veya ergonomik riskler akla gelir. Ancak, psikososyal riskler gibi görünmeyen tehlikeler de çalışan sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu yazıda, psikososyal risklerin ne olduğunu, nasıl ortaya çıktığını ve iş sağlığı üzerindeki etkilerini ele alacağız.

🧩 🧩 🧩

Psikososyal Riskler Nedir?

Psikososyal riskler, iş ortamında çalışanların psikolojik ve sosyal durumlarını etkileyen faktörlerdir. Bu riskler, işin yapısı, organizasyonu ve sosyal ilişkilerden kaynaklanabilir. Ağır iş yükü, belirsiz görev tanımları, yetersiz destek, iş güvencesizliği ve mobbing gibi unsurlar psikososyal risklere örnek olarak verilebilir.

🔍 🔍 🔍

Psikososyal Risklerin Kaynakları

🔴 Ağır İş Yükü ve Zaman Baskısı

Ağır iş yükü ve zaman baskısı, modern çalışma hayatının en yaygın psikososyal risklerinden biridir. Bu risk, çalışanların fiziksel ve zihinsel sınırlarının sürekli zorlanmasıyla ortaya çıkar. Aşırı iş yükü, yalnızca işin hacmiyle değil, süresiyle, karmaşıklığıyla ve çalışana yüklenen sorumlulukların yoğunluğuyla da ilgilidir. Zaman baskısı ise, sınırlı sürede tamamlanması gereken işlerin sürekli artması ve zaman yönetiminin imkânsız hale gelmesiyle oluşur.

Ağır iş yüküne maruz kalan çalışanlarda sıklıkla tükenmişlik sendromu, sürekli yorgunluk, konsantrasyon kaybı ve uyku bozuklukları gözlemlenir. Zaman baskısı ise iş kazalarının artmasına, hata oranlarının yükselmesine ve kronik stres bozukluklarına yol açabilir. Çalışan, performansını sürdürmek adına daha az mola verir, beslenme düzenini bozar ve sosyal yaşamdan uzaklaşır. Bu durum hem fiziksel hem de zihinsel çöküşü tetikler.

Kurumsal düzeyde ise üretim kalitesinin düşmesi, devamsızlıkların artması, iş gücü devrinin yükselmesi ve çalışan bağlılığının azalması gibi sonuçlar doğurur. Bu nedenle işverenlerin iş yükü planlamasında gerçekçi zaman çizelgeleri oluşturması, iş paylaşımını dengeli yapması ve süre baskısını azaltacak kaynakları sağlaması hayati öneme sahiptir.

🔵 Belirsiz Rol ve Sorumluluklar

Belirsiz rol ve görev tanımları, çalışanlar için sürekli bir kafa karışıklığı ve güvensizlik yaratır. Kimin neyi yapacağı, ne kadar sorumlu olacağı veya hangi görevde yetkili olduğu net değilse bu durum, hem bireysel performansı hem de ekip içi uyumu ciddi şekilde olumsuz etkiler. Rol belirsizliği özellikle hiyerarşik olarak karmaşık yapılarda ve yeni pozisyonların açık şekilde tanımlanmadığı organizasyonlarda sıklıkla görülür.

Bu psikososyal risk faktörü, çalışanın görev sınırlarını aşırı genişletmesine veya geri planda kalmasına neden olabilir. Bu iki uç durum da iş doyumunu düşürür. Çalışan sürekli bir “acaba doğru yapıyor muyum” duygusuyla çalışır. Belirsizlik hali karar vermeyi zorlaştırır, özgüveni zedeler ve işe olan aidiyeti azaltır.

Ayrıca, belirsiz sorumluluklar ekip içi çatışmaları körükler. Başkalarının görev alanına müdahale, yetki aşımı, görev tekrarları veya işin sahipsiz kalması gibi sorunlar ortaya çıkar. Bunlar hem verimliliği azaltır hem de kurumsal kimliği zedeler. Rol tanımlarının yazılı hale getirilmesi, işe giriş oryantasyonlarının bu çerçevede yapılması ve görev değişikliklerinin açık şekilde bildirilmesi bu riskin yönetimi açısından son derece önemlidir.

🟢 Yetersiz Sosyal Destek

Yetersiz sosyal destek, özellikle stresli iş ortamlarında çalışanların dayanıklılığını ciddi şekilde düşüren bir psikososyal risk faktörüdür. İş yerinde sosyal destek, yöneticilerden, çalışma arkadaşlarından veya organizasyonun genelinden gelen anlayış, yardım ve takdir şeklinde tanımlanabilir. Destek eksikliği, bireyin yalnızlık duygusunu artırır ve tükenmişliği hızlandırır.

Çalışan, iş arkadaşlarıyla ilişkilerinde yeterli empati, saygı ve iş birliği göremediğinde sosyal izolasyon hissi yaşayabilir. Yönetici desteği yoksa çalışan kendisini değersiz hisseder, hatalarını paylaşmaktan korkar ve stresini bastıramaz. Özellikle kriz anlarında destek eksikliği, psikolojik dayanıklılığın çökmesine neden olabilir.

Ayrıca yetersiz sosyal destek, iş kazaları sonrası travmaların atlatılamamasına, duygusal istikrarsızlığa ve motivasyon kaybına neden olur. Örgütsel bağlılık düşer, birey işten soğur ve devamsızlık oranları artar. İş yerinde destekleyici kültür oluşturulması, düzenli geri bildirim verilmesi, mentorluk uygulamaları ve psikolojik danışmanlık hizmetleri bu sorunun önlenmesinde oldukça etkilidir.

🟠 İş Güvencesizliği

İş güvencesizliği, çalışanın gelecekteki istihdamının belirsiz olması durumudur. Bu durum, geçici sözleşmeli çalışanlar, kısa süreli projelerde yer alanlar ya da ekonomik dalgalanmalardan doğrudan etkilenen sektörlerde çalışanlar için özellikle yaygındır. İş güvencesinin olmaması, sürekli bir stres kaynağıdır ve bireyin zihinsel refahını doğrudan tehdit eder.

Çalışanlar, işlerini kaybetme korkusuyla daha fazla çalışır, haklarını talep etmekten çekinir ve uzun vadeli planlar yapamaz hale gelir. Bu durum, hem iş verimliliğini düşürür hem de bireyin ailesel ve sosyal yaşamını etkiler. Sürekli tedirginlik hali, uyku düzensizlikleri, yüksek kortizol düzeyi, bağışıklık sistemi zayıflaması gibi fizyolojik sorunlara da yol açar.

Ayrıca iş güvencesizliği, kurumsal bağlılığı ve iş yerindeki etkileşimi azaltır. Çalışan kendisini organizasyonun parçası gibi hissetmediği için inisiyatif almaz ve inovasyona katkı sağlamaz. Bu durumu yönetmenin yolu, şeffaf iletişim politikaları, net kariyer planları sunmak ve iş güvencesine yönelik hukuki düzenlemelere sadık kalmaktır.

🟣 Mobbing ve Taciz

Mobbing ve taciz, iş yerindeki en ciddi psikososyal travma kaynakları arasındadır. Mobbing, bir çalışanın sistematik şekilde dışlanması, aşağılanması, küçümsenmesi veya yıldırılması anlamına gelirken; taciz fiziksel, cinsel veya sözlü olarak bireyin kişisel sınırlarının ihlal edilmesidir. Her iki durum da çalışanın ruh sağlığı üzerinde yıkıcı etkilere sahiptir.

Mobbing’e uğrayan birey, zamanla özgüvenini kaybeder, karar vermekte zorlanır ve iş performansı düşer. Sürekli tehdit altında hisseden çalışan, depresyon, panik atak, sosyal fobi gibi psikiyatrik sorunlar yaşayabilir. Taciz ise çok daha derin ve travmatik izler bırakır. Cinsel tacize uğrayan birey, iş yerinden soğur, kendini suçlama eğilimi geliştirir ve iş gücünden tamamen çekilebilir.

Bu durumlar aynı zamanda diğer çalışanlarda da korku ve sessizlik kültürü yaratır. İş yerinde güven ortamının kaybolması, ekip ruhunun zedelenmesi ve yüksek personel devri kaçınılmazdır. Etkili bir önleme sistemi; etik kuralların yazılı hale getirilmesi, şikâyet mekanizmalarının bağımsız ve erişilebilir olması, yöneticilere mobbing farkındalık eğitimi verilmesiyle oluşturulabilir.

🧠 🧠 🧠

Psikososyal riskler, iş sağlığı alanında genellikle göz ardı edilen ancak çalışanların sağlığı ve iş verimliliği üzerinde ciddi etkileri olan faktörlerdir.

İş yerlerinde bu risklerin farkına varılması ve gerekli önlemlerin alınması, hem çalışanların refahını artıracak hem de iş yerinin genel performansını olumlu yönde etkileyecektir.

İş yerinizde bu tür riskleri değerlendirmek ve önlemek için uzman danışmanlık hizmetlerinden yararlanmalısınız.

Firmanızın Psikososyal Risk Takip ve Müdahale Programı Var mı?

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Sağlık ve Davranış: Biyolojik, Davranışsal ve Toplumsal Etkilerin Etkileşimi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK43750/

⭐️⭐️ Psikososyal riskler ve çalışan sağlığı https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/psychosocial-risks-and-workers-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri İşyerinde Refah ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamikleri Yönetme Stratejileri https://www.researchgate.net/publication/377014012_Calisma_Yasaminda_Esenlik_ve_Psikososyal_Riskler_Degisen_Dinamiklerle_Basa_Cikma_Stratejileri_Well-being_and_Psychosocial_Risks_in_the_Workplace_Strategies_for_Navigating_Changing_Dynamics

⭐️⭐️ İş Stresi Kardiyovasküler Hastalıklar İçin Bir Risk Faktörüdür https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26238744/

⭐️⭐️ İşyerinde psikososyal riskler ve ruh sağlığı https://osha.europa.eu/en/themes/psychosocial-risks-and-mental-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri https://dergipark.org.tr/tr/pub/ohsacademy/issue/85769/1393212

⭐️⭐️ Fazla Saatlerle Çalışmanın Iş Sağlığı ve Güvenliği Üzerine Etkileri https://www.proquest.com/openview/29e975929e3587a0d68322e2e822c18e/1?cbl=2026366&diss=y&pq-origsite=gscholar

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni15 Haziran 2025

15 Haziran 2025

Temiz Hava Sadece Oksijen Değildir

🌬️ 🌬️ 🌬️

Negatif İyonlar ve İnsan Sağlığı

Hepimiz dağ havasını içimize çektiğimizde, deniz kenarında yürüdüğümüzde ya da şelalenin yanında durduğumuzda kendimizi daha iyi, daha rahatlamış ve daha enerjik hissederiz.

Peki hiç düşündünüz mü, neden şehir havası bu kadar yorar da doğa bizi tazeler?

Bu sorunun cevabı büyük ölçüde negatif iyonlarda gizlidir.

☁️ ☁️ ☁️

Negatif İyon Nedir?

Negatif iyonlar, havada doğal olarak bulunan oksijen moleküllerinin fazladan bir elektrona sahip olmasıyla oluşan görünmeyen parçacıklardır.

Yani havadaki küçük, görünmeyen ama sağlıklı elektrik yüklü atomlardır.
Bu iyonlar negatif elektrik yükü taşıdığı için adına “negatif iyon” denir.
Ama kelime sizi yanıltmasın, bu negatiflik aslında bizim için olumlu ve sağlıklıdır.

🌿 🌿 🌿

Negatif İyonlar Nerelerde Bolca Bulunur?

Negatif iyonlar doğanın bazı yerlerinde yoğun miktarda bulunur.

Özellikle:

Şelaleler ve çağlayanlar,
Ormanlık alanlar ve dağlar,
Deniz kenarları ve kıyılar,
Gök gürültüsü ve fırtına sonrası,
Temiz hava sirkülasyonunun olduğu doğal alanlar,
Tuz mağaraları veya kaya tuzu lambaları yakınlarında.

Şehir merkezleri, kapalı binalar, klimalı ortamlar ve teknolojik cihazların yoğun olduğu yerler ise pozitif iyon doludur ve negatif iyon açısından fakirdir.

⚖️ ⚖️ ⚖️

Pozitif İyon – Negatif İyon Dengesi

Modern yaşamın içinde, evlerimizde, ofislerde ve şehirlerde pozitif iyonlar baskın hale gelmiştir. Bu durum vücudumuzda elektriksel dengesizlikler yaratır.

Pozitif iyon fazlalığı:

Baş ağrısı,
Uyku bozukluğu,
Gerginlik,
Yorgunluk,
Alerjik belirtiler,
Dikkat dağınıklığı gibi sorunlara neden olabilir.

Negatif iyonlar ise bu etkileri dengeleyen, vücudu nötralize eden, adeta bir “hava vitamini” gibidir.

🧠 🧠 🧠

Negatif İyonların Sağlığa Faydaları

1. Zihinsel Rahatlama ve Stres Azaltıcı Etki

Negatif iyonlar beyinde serotonin seviyesini dengeleyerek:

Ruh halini iyileştirir,
Depresyonu hafifletir,
Stresi azaltır,
Kaygıyı bastırır.

Bu yüzden doğada kendimizi huzurlu hissederiz.

2. Uyku Kalitesini Artırır

Negatif iyonlar melatonin hormonunun düzenli salgılanmasına yardımcı olur. Bu da:

Derin ve kaliteli uyku sağlar,
Uykuya geçişi kolaylaştırır,
Sabah daha dinç uyanmanızı sağlar.

3. Solunum Sistemini Temizler

Negatif iyonlar havadaki:

Polen,
Toz,
Sigara dumanı,
Bakteri ve virüs gibi zararlı parçacıkları bağlayıp ağırlaştırır.

Böylece bu zararlılar yere çökerek akciğerlere girmeden yok olur. Astım, bronşit, alerji gibi hastalıkları olanlar için oldukça faydalıdır.

4. Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Temiz hava ve iyon dengesi sayesinde hücrelerin oksijenlenmesi artar.

Bu da:

Enfeksiyonlara karşı direnç kazandırır,
Vücut direncini yükseltir,
Yorgunluk ve halsizliği azaltır.

5. Zihinsel Performansı Artırır

Negatif iyonlar sayesinde beyne daha çok oksijen gider. Bu da:

Konsantrasyonu artırır,
Dikkat süresini uzatır,
Unutkanlığı azaltır,
Zihinsel performansı yükseltir.

6. Elektromanyetik Kirliliği Azaltır

Cep telefonları, bilgisayarlar ve Wi-Fi cihazları sürekli pozitif iyon üretir. Negatif iyonlar bu dengesizliği gidererek:

Elektromanyetik stresten korur,
Hücreleri elektriksel olarak dengeler.

🧘‍♀️ 🧘‍♀️ 🧘‍♀️

Sağlığımızı Korumak İçin Neler Yapabiliriz?

1. Günde En Az 20 Dakika Doğayla Temas Kurun

Parkta yürüyüş yapın, ormana gidin.
Deniz kenarında zaman geçirin.
Şelale veya su kenarı en etkili yerlerden biridir.

2. Evde Hava Kalitesini Artırın

Hava temizleyici cihazlar (iyonizer) kullanın.
Doğal tuz lambaları veya aktif karbon filtreleri tercih edin.
Evinizi düzenli havalandırın.

3. Bitki Yetiştirin

Ev bitkileri (özellikle aloe vera, barış çiçeği, deve tabanı) negatif iyon yayılımına destek olur.
Yeşil yapraklı bitkiler havayı nemlendirir ve dengeler.

4. Sık Doğal Alanlara Kaçış Planlayın

Haftada 1 kez bile olsa şehirden uzaklaşıp doğayla baş başa kalmak vücudu sıfırlar.
Kamp yapmak, ormanda yürümek, toprakla uğraşmak iyileştirici etkilidir.

5. Elektronik Cihazlardan Uzak Kalın

Özellikle gece yatmadan 1 saat önce tüm elektroniklerden uzak durun.
Wi-Fi modeminizi gece uyurken kapatın.

6. Topraklama Yapın

Çıplak ayakla toprağa basmak hem topraklama hem de negatif iyon alımı açısından faydalıdır.

🧩 🧩 🧩

Sık Sorulanlar

❓ Negatif iyon almak için denize girmek etkili mi?

Evet. Deniz kıyısı, özellikle dalgalı denizler bol miktarda negatif iyon üretir. Tuzlu su da elektriği ilettiği için bu etki daha da artar.

❓ Şehirde yaşayan biri ne yapabilir?

Evinize hava temizleyici cihazlar kurabilir, ev bitkileriyle iç ortamı iyileştirebilir, balkon veya pencere kenarında doğaya yakın anlar yaratabilirsiniz.

❓ Negatif iyonlar ilaç gibi mi?

Hayır, ama ilaçsız bir destek sistemi gibidir. Ruhsal, zihinsel ve fiziksel dengeyi doğal yollarla iyileştirir.

🔚 🔚 🔚

Sonuç Olarak Hava Sadece Oksijen Değil, Enerji de Taşır

Negatif iyonlar, doğanın görünmeyen ama çok etkili koruyucularıdır. Onları soluduğumuzda vücudumuz bir tür “doğal arınma” yaşar. Daha iyi hisseder, daha iyi düşünür, daha az yoruluruz.

Her gün doğaya zaman ayırmak, aslında bedenimizin en temel ihtiyacını karşılamaktır.

“Doğa sadece gözle görülen değil, solunup hissedilen bir şifadır.”

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Negatif Hava İyonları ve İnsan Sağlığı ve Hava Kalitesinin İyileştirilmesi Üzerindeki Etkileri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6213340/

⭐️⭐️ İyon Kanalları ve Membranların Elektriksel Özellikleri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26910/

⭐️⭐️ Hava iyonları ve ruh hali sonuçları: bir inceleme ve meta-analiz https://bmcpsychiatry.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-244X-13-29

⭐️⭐️ Negatif hava iyonlarının insan sağlığı üzerindeki biyolojik etkileri ve biyobelirteçleri belirlemek için entegre multiomikler: bir literatür taraması https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10175061/

⭐️⭐️ Küçük hava iyonlarının biyolojik etkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/959834/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni15 Haziran 2025

14 Haziran 2025

Pentan Tankı Çevresel Etkileri Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz ikincisi Pentan Tankı Çevresel Etkileri Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Uçucu Organik Bileşiklerin Ekosistem Dinamikleri Üzerindeki Risklerinin Sistematik Değerlendirilmesi

Endüstriyel üretim alanlarında kullanılan Pentan (C₅H₁₂) gibi uçucu organik bileşiklerin (VOC), doğrudan veya dolaylı yollarla çevresel etki yaratma potansiyeli son derece yüksektir. Bu analiz çalışması, özellikle pentan tanklarının depolama sürecinde oluşabilecek kontrollü/ kontrolsüz emisyonlar, yayılma senaryoları, toprak ve suya penetrasyon olasılıkları, biyotik dengeye müdahale etkileri ve ikincil kirlenme zincirleri üzerinden çevresel tehdit unsurlarını kantitatif ve kalitatif risk kategorileri altında değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

5×5 risk matrisi yaklaşımı, olasılık (probabilite) ve etki şiddeti (consequence severity) kriterlerinin disiplinli bir şekilde birleştirilmesini sağlayarak, sadece tank kaynaklı primer etkileri değil, aynı zamanda yayılma modellemesi, hava dispersiyon dinamikleri, gölgeleme faktörleri, toprak geçirgenlik katsayısı (Ksat) ve biyolojik bozunabilirlik süreci gibi faktörleri şimdilik kapsam içine almadım.

Bu çalışmada yer alan analiz, çevresel etki değerlendirmesine yönelik olarak;

Spill-over senaryoları (taşma/kapsam dışı sızıntı)
Toprak altı geçiş riski ve yeraltı su kaynakları kontaminasyon potansiyeli
Flora-fauna maruziyet indeksleri
Yangın sonrası ikincil çevresel emisyonlar (duman partikülleri, aside dönüşüm, atık su kontaminasyonu) gibi başlıklar ve ayrıntılarını da sonraki çalışmalara bıraktım.

Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması, yalnızca mevzuata uyumla değil, önleyici çevre mühendisliği stratejileri ile mümkündür. Bu kapsamda hazırlanan bu analiz, hem çevresel etki faktörlerini sayısal risk düzeylerine indirgerken hem de eco-risk yönetim planlarının geliştirilmesi için kritik girdiler sunmayı hedeflemektedir.

Pentan Tankı Çevresel Etkileri Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Toprak kirliliği	Tank sızıntısı	Toprak	Toprak kontaminasyonu	Sızıntı algılama sistemleri kurulması	2	5	10
Yeraltı suyu kirliliği	Sızıntının yeraltına geçmesi	Yeraltı su kaynakları	İçme suyu kaynaklarının kirlenmesi	İkincil bariyer sistemlerinin kurulması	2	5	10
Yüzey suyu kirliliği	Yağmur suyu taşıması	Nehir, gölet, deniz	Ekosistem zararı	Sızdırmazlık alanları ve tahliye havuzları kurulması	2	5	10
Hava kirliliği	Pentan buharlaşması	Atmosfer	İnsan sağlığına zarar	Buhar geri dönüşüm sistemlerinin kurulması	3	5	15
Koku şikayetleri	Buhar sızıntısı	Çevre halkı	Toplumsal rahatsızlık	Tank havalandırma filtreleri kurulması	3	4	12
Gürültü kirliliği	Ekipman sesi	Çevre	Toplumsal rahatsızlık	Gürültü bariyerleri ve sessiz ekipman kullanımı	2	3	6
Doğal yaşamın zarar görmesi	Kimyasal taşması	Doğal alanlar	Ekosistem tahribatı	Acil durum çevre koruma prosedürleri	2	5	10
Flora ve faunanın etkilenmesi	Toprak ve su kirliliği	Bitki ve hayvanlar	Tür kaybı	Sızdırmazlık ve çevresel bariyerler	2	5	10
Biyolojik çeşitliliğin azalması	Sürekli düşük seviyeli sızıntı	Doğal ortam	Uzun vadeli çevresel zarar	Çevresel izleme programları	2	5	10
Toprak erozyonu	Tank alanının yanlış drenajı	Toprak	Toprak kayması, verim kaybı	Doğru drenaj sistemlerinin kurulması	2	4	8
Sel riski	Alanın uygun kotta olmaması	Tesis sahası	Sızıntı, yapısal zarar	Sel risk analizine göre yerleşim	2	5	10
Yüzeyde su birikimi	Yetersiz drenaj	Tesis sahası	Ekipman zararları, sızıntı artışı	Drenaj kanallarının bakımı	2	4	8
Çevreye kontrolsüz atık boşalması	Prosedür ihlali	Çevre alanı	Kirlilik, yasal ceza	Atık yönetim prosedürlerinin geliştirilmesi	2	5	10
Tank alanında pest oluşumu	Kimyasal döküntüler	Tesis çevresi	Hayvanların zarar görmesi	Alan temizlik prosedürlerinin iyileştirilmesi	2	3	6
Tank alanı yangını sonucu toksik duman	Kimyasal yanması	Atmosfer	İnsan sağlığına zarar	Yangınla mücadele sistemlerinin kurulması	2	5	10
Buhar kaçağı nedeniyle ozon tabakası etkilenmesi	Sürekli düşük miktarlı kaçaklar	Atmosfer	Küresel çevre zararı	Tank ve bağlantı noktalarının düzenli kontrolü	2	5	10
Tank dolumunda taşmanın çevreye yayılması	Taşma kaplamasının eksikliği	Tank çevresi	Toprak ve su kirlenmesi	Taşma siperlerinin kurulması	2	5	10
Atık suyun uygunsuz deşarjı	Yanlış atık yönetimi	Kanalizasyon sistemi	Su kirliliği	Atık su arıtma sistemleri kullanılması	2	5	10
Tank bakımında çevreye kimyasal sıçraması	Kontrolsüz temizlik işlemleri	Çevre alanı	Kirlilik ve yasal cezalar	Kontrollü temizleme sistemleri	2	5	10
Rüzgarla kimyasal madde taşınımı	Açık alanda dökülme	Çevre alanı	Yaygın kirlilik	Hızlı bariyer oluşturma ekipmanları bulundurulması	2	5	10
Tank çökmesi sonucu çevreye kimyasal yayılması	Yapısal arıza	Tank çevresi	Kapsamlı çevresel zarar	Yapısal bütünlük testleri yapılması	2	5	10
Tank çevresinde aşırı buhar yoğunluğu	Yetersiz havalandırma	Tesis çevresi	Solunum problemleri	Aktif havalandırma sistemleri kurulması	3	5	15
Kaçak alarm sisteminin çalışmaması	Sensör arızası	Tesis çevresi	Geç müdahale, büyük sızıntı	Kaçak alarm sistemlerinin aylık testi	2	5	10
Tank boşaltımında yanlış kimyasal tahliyesi	Operasyonel hata	Tesis alanı	Kimyasal karışım ve çevre etkisi	Çift kontrol sistemi ile doğrulama	2	5	10
Sızıntı sonrası toprak temizliğinin gecikmesi	Yetersiz acil durum müdahalesi	Toprak	Kirliliğin derinleşmesi	Toprak numune analizleri yapılması	2	5	10
Tank çevresi asfalt kaplamasında kimyasal çatlama	Pentan teması	Yürüyüş yolları	Yüzey hasarı, sızıntı	Kimyasal dayanıklı kaplama kullanımı	2	4	8
Tank çevresi plastik ekipmanların bozulması	Kimyasal buhar maruziyeti	Ekipmanlar	Çevreye dökülme	Kimyasal dirençli malzeme seçimi	2	4	8
Çevre izleme kayıtlarının tutulmaması	Prosedür eksikliği	Çevre yönetimi	Yasal uyumsuzluk, ceza	Düzenli çevre denetimleri yapılması	2	4	8
Atık bertarafında yetkisiz firma kullanılması	Sözleşme dışı işlem	Atık yönetimi	Yasal risk, çevresel zarar	Lisanslı bertaraf firmalarıyla çalışılması	2	5	10

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Çevresel Maruziyetin Saptanmasından Sürdürülebilir Önlemlere

Pentan tanklarının çevresel etkilerine ilişkin gerçekleştirilen bu 5×5 risk analiz çalışması, uçucu hidrokarbon bazlı risk profilinin sadece insan sağlığı üzerinde değil, aynı zamanda ekosistem servisleri üzerindeki baskılarını da sistematik biçimde ortaya koymuştur. Risk skorlaması, özellikle hava, toprak ve su kaynaklarında potansiyel kirlenme rotalarını dikkate alarak, hem akut hem de kronik etki olasılıklarını kantitatif düzlemde değerlendirmiştir.

Analiz sonuçları göstermiştir ki;

Pentanın düşük yoğunlukta dahi hava kalitesi parametrelerinde sapmalara,
Sızma halinde toprak porozitesi ve mikrobiyal faaliyette inhibisyona,
Buharlaşma kaynaklı foto-kimyasal ozon oluşumuna katkı riskine yol açtığı bilimsel bulgularla desteklenmektedir.

Bu risklerin bertarafı için önerilen mühendislik kontrolleri, ikincil sızdırmazlık sistemleri, otomatik gaz dedektörleri, toprak remediye teknikleri ve biyolojik filtreleme modülleri, yalnızca mevzuat uyumu açısından değil; aynı zamanda çevresel yükün azaltılması ve sıfır maruziyet hedefleri açısından da kritik önemdedir.

Sonuç olarak bu çalışma, yalnızca çevresel tehlikeleri teşhis etmekle kalmayıp; aynı zamanda proaktif çevre güvenliği politikaları, sürekli izleme sistemleri ve entegre risk azaltım stratejileri ile sürdürülebilirliğin sağlanmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu risk matrisi, pentan gibi VOC maddelerin yönetiminde ekolojik sorumluluk bilinciyle hareket eden tüm işletmeler için bir rehber niteliği taşımaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği14 Haziran 2025

14 Haziran 2025

İş Yerinde Gizli Tehlike Koku Körlüğü

“İş Yerinde Koku Körlüğü – Burnunuz Tehlikeyi Farkedemeyebilir”

🧠 🧠 🧠

Solunan havaya alışmak, hayatınızı riske atabilir.

🚨 🚨 🚨

Biliyor musunuz?

İş yerinde kimyasal madde buharlarına veya kokulu tehlikeli gazlara sürekli maruz kalan çalışanlar zamanla o kokuya karşı duyarsızlaşabilir. Bu duruma “Olfaktör Adaptasyon” ya da yaygın adıyla “Koku Körlüğü” denir.

Koku körlüğü, solunum yoluyla fark edilmesi gereken tehlikeli maddelerin algılanamamasına yol açar ve iş kazalarının ve tabi ki mesek hastalıklarının sessiz sorumlularından biri haline gelir.

🔬 🔬 🔬

Koku Körlüğü Nasıl Olur?

Koku alma duyusu, tekrar eden uyarılara karşı reseptör hassasiyetini azaltır.
10 dakika içinde bir kimyasalın kokusuna alışmak mümkündür.
Tehlikeli gaz halen ortamda olsa bile kişi onu artık fark edemez.

🧪 🧪 🧪

Koku Körlüğü Daha Sık Nerelerde Görülür?

Boyahaneler
Tersanelerde solvent uygulama birimleri
Yapıştırıcı ve reçine kullanılan montaj atölyeleri
Temizlik kimyasallarıyla çalışan hastane ve otel personeli

Koku Körlüğünde Tehlike Nerede?

Solvent buharları (örneğin toluen, ksilen) ilk anda algılanabilirken 15 dakika sonra hissedilmez hâle gelir.
Bu durum, kişisel koruyucu donanım kullanımı konusunda rehavete yol açabilir.
Özellikle H₂S (hidrojen sülfür) gibi gazlarda, koku alma duyusu ilk temasta çalışır, ardından felce uğrar.

Hayali Bir Olay

Bir kanalizasyon işçisinin ilk 10 dakikada “yumurta kokusu” hissetmesi ama daha sonra hiçbir şey fark etmemesi sonucu H₂S maruziyetinden ötürü bilincini kaybettiği raporlanmıştır.

Koku Körlüğünün Sonuçları

Kimyasal maruziyetin erken uyarı sistemi devre dışı kalır.
Gaz kaçakları, sızıntılar veya temizlik kimyasalları farkedilemeden solunur.

🎯 🎯 🎯

✅ Koku Körlüğüne Engel Olmak İçin Ne Yapmalı?

Kokuya güvenme, ölçüme güven: Ortamda gaz dedektörleri kullanılmalı.
İş rotasyonu: Sürekli aynı alanda çalışmayı önlemek koku körlüğünü azaltır.
Koruyucu ekipman alışkanlığı: Koku hissi kaybolsa bile maske kullanımı devam etmeli.
Koku testleriyle çalışan farkındalığı artırılmalı.
İşyeri güvenliği kişisel algı yerine sensörlere bırakılmalıdır.

🧠 🧠 🧠

Koku almak hayatta kalma refleksidir. Ama bu refleksin çalışmadığı anlar en tehlikeli anlardır.
İş yerinizde bir şey “kokusuz” görünüyorsa, belki de burnunuz artık sinyali algılamıyor olabilir…

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Tat ve Koku Genetiği: Zehirler ve Hazlar https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3342754/

⭐️⭐️ Bir Molekülün Yapısına Göre Kokusunu Tahmin Etmek Mümkün müdür? https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6627536/

⭐️⭐️ Anosminin Etkisinin Değerlendirilmesi: Bir Anketin Bulgularının İncelenmesi https://academic.oup.com/chemse/article-abstract/24/6/705/320339?redirectedFrom=fulltext

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni14 Haziran 2025

14 Haziran 2025

Metilen Mavisinin Nöroprotektif Etkileri

Metilen Mavisinin Nöroprotektif Etkileri – Rusya’dan Özgün Bir Çalışma Analizi

Referans:

Stelmashook, E. V., Genrikhs, E. E., Mukhaleva, E. V., Kapkaeva, M. R., Kondratenko, R. V., Skrebitsky, V. G., & Isaev, N. K. (2019). Neuroprotective Effects of Methylene Blue In Vivo and In Vitro. Bulletin of Experimental Biology and Medicine, 167(4), 455–459. https://doi.org/10.1007/s10517-019-04548-3 MDPI+5journals.rcsi.science+5journals.rcsi.science+5

Amaç

Bu çalışma, metilen mavisinin (MM) travmatik beyin hasarı (TBI) sonrası nörolojik işlev bozukluklarını azaltma potansiyelini ve in vitro koşullarda nöronlar üzerindeki koruyucu etkilerini değerlendirmeyi amaçlamıştır.

Yöntem

In Vivo Deneyler: Sıçanlarda sensörimotor kortikal bölgede odaklanmış tek taraflı TBI modeli oluşturulmuştur. Metilen mavisinin (MM) (1 mg/kg) enjeksiyonu, yaralanmadan hemen önce veya 30 dakika sonra intravenöz olarak uygulanmıştır.
In Vitro Deneyler: Kültürlenmiş nöronlar, mitokondriyal toksisite indükleyicileri olan paraquat veya çinko iyonları ile maruz bırakılmıştır. Metilen mavisinin’nin (MM) nöronal ölüm üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir.

Bulgular

Fonksiyonel İyileşme: Metilen mavisinin (MM) enjeksiyonu, TBI sonrası etkilenen ekstremitelerdeki fonksiyonel bozuklukları anlamlı şekilde azaltmıştır.
Nöronal Koruma: In vitro deneylerde, Metilen mavisinin (MM) , paraquat veya çinko iyonları tarafından indüklenen nöronal ölümü etkili bir şekilde azaltmıştır.

Sonuç

Metilen mavisi, hem in vivo hem de in vitro koşullarda nöronlar üzerinde koruyucu etki göstermektedir. Bu etkiler, TBI sonrası nörolojik işlev bozukluklarının azaltılması ve mitokondriyal toksisiteye karşı nöronal koruma sağlamasıyla ortaya çıkmaktadır.

Bu çalışma, metilen mavisinin nöroprotektif potansiyelini ortaya koyarak, TBI ve benzeri nörolojik hasarların tedavisinde olası bir terapötik ajan olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

Ek Bilgi

Araştırmacıların kendi ülkelerinin Tıbbi Veritabanları mevcut olup ilgili konuda veya istediğiniz konularda Pubmed harici bilimsel yayın araştırması yapmak isteyenler için tavsiye ederim. Aşağıda ilgili web adreslerini ve özelliklerini bilgilerinize sunuyorum.

Saygılarımla…

🇷🇺 Rus Tıbbi Veritabanları

eLIBRARY.ru
- Web: https://www.elibrary.ru
- Kapsam: Rusya’nın en büyük akademik yayın portalıdır. Tıp, biyoloji, mühendislik gibi alanlarda milyonlarca makale içerir.
- İlgili alt dizin: Russian Science Citation Index (RSCI)
- Dili: Rusça (bazı İngilizce özetler vardır).
CyberLeninka
- Web: https://cyberleninka.ru
- Kapsam: Açık erişimli, bilimsel dergileri içeren bir platformdur. Tıp ve biyomedikal bilimlerde pek çok çalışmaya yer verir.
- Özellik: Açık erişim ve tam metin indirilebilir.
- Dili: Rusça (bazı İngilizce versiyonlar da sunulabilir).
VINITI Database (All-Russian Institute of Scientific and Technical Information)
- Web: http://www2.viniti.ru (Erişim kısıtlı olabilir)
- Kapsam: Bilimsel ve teknik yayınların yanı sıra biyomedikal alanlarda da kataloglama yapılır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler14 Haziran 2025

14 Haziran 2025

İlk Yardım Eğitimi Hayat Kurtarır

Hayat Kurtaran Eğitim Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi ile İlk Yardım Artık Daha Etkili!

“Doğru müdahale, bir hayat fark yaratır.”

İş kazaları, kalp krizi, ani bilinç kayıpları…
Her gün yanımızda gerçekleşebilir. O kritik ilk 5 dakikada doğru müdahaleyi kim yapacak?
Cevap net: İlk yardım eğitimi almış bilinçli çalışanlar.

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi olarak, yasal zorunluluğun çok ötesinde, çalışanlara hayat kurtarma bilinci kazandıran etkili ve uygulamalı ilk yardım eğitimi hizmeti sunuyoruz.

🧠 🧠 🧠

İlk Yardım Eğitimi Neden Olmazsa Olmazdır?

Bir iş yerinde yangın tüpü kadar önemli bir başka şey varsa, o da ilk yardım bilen personeldir.
İlk yardım eğitimi sayesinde:

✅ Acil durumda panik değil, soğukkanlılık hâkim olur,
✅ Hayati müdahaleler (solunum, kalp masajı, boğulmalarda Heimlich vb.) doğru yapılır,
✅ Ambulans gelene kadar yaşam zinciri korunur,
✅ İşveren, yasal yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirir.

🎓 🎓 🎓

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi‘nin İlk Yardım Eğitim Hizmeti Neler Sunar?

📚 Temel İlk Yardım Eğitimi (16 saat) – Sertifikalı, İl Sağlık Müdürlüğü onaylı
👥 Grup içi uygulamalı eğitimler – Yetişkin ve çocuk mankenleriyle pratik
📄 Yasal zorunluluklara %100 uyum – 6331 sayılı İSG Kanunu kapsamında
📦 OED (Otomatik Eksternal Defibrilatör) eğitimi – Kalp krizinde etkili müdahale
🏥 Gerçek vaka senaryoları ile tatbikat – Ezber değil refleks kazandırma odaklı

Eğitimlerimiz uzman eğitici kadromuz tarafından, sahada karşılaşılabilecek gerçek senaryolar üzerinden verilmektedir.

🧩 🧩 🧩

İşverenler İçin İlk Yardım Eğitiminin Avantajları

📌 Az Tehlikeli Sınıfta Her 20 çalışandan en az 1’ine ilk yardım eğitimi aldırmak, yasal zorunluluktur.

📌 Tehlikeli Sınıfta Her 15 çalışandan en az 1’ine ilk yardım eğitimi aldırmak, yasal zorunluluktur.

📌 Çok Tehlikeli Sınıfta Her 10 çalışandan en az 1’ine ilk yardım eğitimi aldırmak, yasal zorunluluktur.
Ama Tetkik Firma ile bu yükümlülük bir fırsata dönüşür:

✅ Çalışanlarınız sadece belge değil, bilinç kazanır,
✅ Denetimlerde tam puan, eksiksiz eğitim dokümantasyonu,
✅ Kurum içi acil durum organizasyonunuz güçlenir,
✅ İşveren olarak sosyal sorumluluk anlamında da öne çıkarsınız.

🕑 🕑 🕑

Eğitim Süreci Nasıl İşliyor?

📞 Bize ulaşın – Kurumunuza özel planlama yapalım
📅 Tarih belirleyin – Eğitim takvimi esnek
📚 Eğitim verilsin – Teorik + uygulamalı + sınavlı
📁 İl Sağlık Müdürlüğünde Sınav – O gün de yanınızdayız
🧾 Sertifikalar düzenlensin – T.C. Sağlık Bakanlığı onaylı

📞 📞 📞

İlk Yardımda İlk Tercihiniz Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi

📞 Tetkik OSGB ile Hemen Tanışın!

✅ Hemen Başvurun

📍 Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 İlk Yardım Eğitim Telefonu: +90 541 125 15 31

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

✅ Hayat Kurtarmak Bir Eğitim Kadar Yakın!

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi olarak biz, belge değil bilinç veriyoruz.
İlk yardım eğitimiyle yalnızca yasal yükümlülüklerinizi değil, kurumunuzun hayat kurtaran reflekslerini de güçlendiriyoruz.
Unutmayın: İlk yardım bilen her çalışan, bir hayat sigortasıdır.

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni14 Haziran 2025

13 Haziran 2025

Pentan Tankı Bakım ve Onarım Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuzbirincisi Pentan Tankı Bakım ve Onarım Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı Bakım ve Onarım Süreçlerinde Proaktif Risk Değerlendirmesinin Önemi

Pentan gibi düşük flaş noktası ve yüksek uçuculuk özelliklerine sahip parlayıcı organik bileşiklerin depolandığı tank sistemlerinde, bakım ve onarım faaliyetleri yüksek derecede teknik disiplin ve sistematik bir risk kontrolü gerektirir.

Bu faaliyetler sırasında yürütülen 5×5 matris temelli risk analizi, operasyonel iş güvenliği seviyesinin sayısallaştırılmasını ve muhtemel tehlikelerin önleyici kontrol önlemleriyle bertaraf edilmesini hedefler.

Tankın iç ortamında biriken statik elektrik yükü, hidrokarbon buharlarının birikimi, yanıcı gaz sızıntıları, personel kaynaklı mekanik darbeler ve yetkisiz giriş riski, bakım ve onarım sürecinin kritik tehlike kaynakları arasında yer almaktadır. Bu bağlamda, gerçekleştirilecek her müdahalenin öncesinde yapılacak risk analizi, sadece ekipmanın değil, aynı zamanda sahada görevli teknik personelin biyolojik ve kimyasal maruziyetini minimize edecek nitelikte olmalıdır.

Bu analiz çalışmasında, işlem bazlı risk senaryoları oluşturularak, her bir tehlike unsuru için “olasılık” ve “şiddet” düzeyleri belirlenmiş, önleyici ve düzeltici aksiyon planları ortaya konmuştur. Ayrıca bakım sahasına özgü olarak; gaz dedektörlerinin kalibrasyon doğruluğu, havalandırma sistemlerinin etkinliği, ateşsiz çalışma prosedürlerinin uygulanabilirliği, kişisel koruyucu donanım (KKD) yeterliliği ve sıfır enerji izolasyon prosedürlerinin (LOTO) sahadaki pratik uygulanabilirliği dikkate alınmıştır.

Unutulmamalıdır ki, bakım faaliyetleri sırasında gerçekleştirilen kontrolsüz bir müdahale, yalnızca yangın veya patlama riski doğurmakla kalmaz; aynı zamanda proses hattının tamamında reaksiyon zincirlemesi yaratarak, geniş çaplı endüstriyel kazalara zemin hazırlayabilir. Bu nedenle, 5×5 risk analizinin sonuçları sadece teknik önlem setleri değil, aynı zamanda organizasyonel kontrol stratejileri açısından da dikkate alınmalıdır.

Pentan Tankı Bakım ve Onarım Risk Analizi, pentan tankı bakım-onarım süreçlerinde reaktif değil proaktif güvenlik anlayışının temelini oluşturur. Böylece hedeflenen; sıfır toleransla, sıfır kaza ilkesiyle çalışan bir bakım stratejisinin sahaya entegre edilmesidir.

Pentan Tankı Bakım ve Onarım Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Kapalı alanda çalışma riski	Yetersiz havalandırma	Tank içi	Boğulma, toksik maruziyet	Kapalı alan çalışma izni, gaz ölçüm cihazı kullanımı	3	5	15
Tank içi gaz birikimi	Havalandırma eksikliği	Tank içi	Zehirlenme, patlama	Sürekli gaz ölçümü ve havalandırma	3	5	15
Tankta kıvılcım oluşması	Alet kullanım hatası	Tank içi	Yangın, patlama	Ex-proof aletlerin kullanımı	2	5	10
Tank üstüne uygunsuz yük binmesi	Hatalı ekipman yerleşimi	Tank üst yapısı	Çökme, yapısal deformasyon	Ekipman yerleşim kurallarının belirlenmesi	2	5	10
Tank cidarında yanlış kaynak işlemi	Prosedür dışı çalışma	Tank gövdesi	Yapısal zayıflama, patlama	Sıcak çalışma izni sistemi	2	5	10
Tank üzerinde çalışma sırasında düşme	Yetersiz kişisel koruyucu ekipman kullanımı	Çalışanlar	Yaralanma, ölüm	Yüksekte çalışma eğitimleri ve PPE kullanımı	2	5	10
Tank kapaklarının ani kapanması	Hidrolik arızası	Kapak sistemleri	Ezilme, yaralanma	Kapak güvenlik kilidi sistemleri	2	4	8
Tank iç duvarlarında ani çökme	Korozyon ve aşınma	Tank iç yapısı	Yaralanma, ölüm	Tank içi yapısal kontrollerin sıklaştırılması	2	5	10
Tank bakım sırasında elektrik çarpması	Yalıtım eksikliği	Elektrik panoları	Yaralanma, ölüm	Elektrik izolasyon kontrolleri	2	5	10
Tank içi temizlik sırasında kimyasal temas	Koruyucu ekipman eksikliği	Çalışanlar	Cilt ve göz yanıkları	Kimyasal PPE kullanımı ve MSDS eğitimi	3	4	12
Bakım sırasında tank içinde oksijen azalması	Hava sirkülasyon eksikliği	Tank içi	Boğulma	Sürekli oksijen seviyesi izleme	3	5	15
Tank içi çalışmalarda iletişim eksikliği	Yetersiz haberleşme araçları	Çalışanlar	Müdahalede gecikme	İki yönlü telsiz sistemleri	2	5	10
Tankın yanlış konumlandırılması	Hatalı kaldırma planı	Tank pozisyonu	Devrilme, zarar	Lifting planlarının hazırlanması	2	5	10
Tank onarımı sırasında sıcak parçaya temas	Koruma eksikliği	Çalışanlar	Yanıklar	Isıya dayanıklı PPE kullanımı	3	4	12
Tank bakımında gaz hortumlarının patlaması	Hortum malzeme yorgunluğu	Gaz sistemleri	Yangın, zehirlenme	Gaz hortumlarının periyodik kontrolü	2	5	10
Tank kaynak işlemleri sırasında yangın çıkması	Kıvılcım sıçraması	Çalışma alanı	Yangın	Yangın söndürme cihazlarının hazır bulundurulması	2	5	10
Tank içi yüzeylerde solvent kalıntısı	Temizlik yetersizliği	Tank içi	Patlama riski	Solvent temizliği sonrası gaz ölçüm yapılması	2	5	10
Tankta bakım sırasında statik elektrik birikmesi	Yalıtım eksikliği	Tank gövdesi	Kıvılcım oluşumu	Tank ve ekipman topraklaması	2	5	10
Tank bakım ekibinde yetersiz yetkinlik	Eğitim eksikliği	Tüm sistemler	Operasyonel hata	Yüksek riskli alan eğitimlerinin tamamlanması	3	4	12
Tank bakımında plansız çalışma yapılması	Prosedür eksikliği	Tüm sistemler	İş kazaları	Çalışma izin sistemi uygulanması	2	5	10
Tank onarımı sırasında kimyasal buhar solunması	Havalandırma yetersizliği	Çalışanlar	Solunum hastalıkları	Solunum PPE kullanımı ve buhar ölçümü	3	5	15
Tank kapaklarının güvenliksiz açılması	Prosedür eksikliği	Tank üst kapakları	Ani gaz çıkışı, yaralanma	Güvenlik talimatlarının uygulanması	2	5	10
Tank bakım sürecinde PPE kullanımının ihmal edilmesi	Personel ihlali	Çalışanlar	Yaralanmalar	PPE kullanım denetimi	3	4	12
Tank içi geçici platformların çökmesi	Yapısal zayıflık	Platformlar	Düşme kazaları	Platform kontrolleri ve sağlamlık testleri	2	5	10
Tank içi temizliği sırasında ani basınç değişimi	Hatalı gaz uygulaması	Tank içi	Patlama, yaralanma	Basınç tahliye ekipmanlarının kullanılması	2	5	10
Tank içi aydınlatmanın yetersiz olması	Ex-proof olmayan ekipman kullanımı	Çalışma alanı	Görüş kaybı, hata riski	Ex-proof aydınlatma ekipmanı kullanılması	2	4	8
Tank içine solvent dolumu sırasında reaksiyon riski	Yanlış kimyasal seçimi	Tank içi	Patlama	Kimyasal uyumluluk kontrolü	2	5	10
Tank bakım alanında uyarı levhalarının olmaması	İhmal	Çalışma sahası	Kaza riski artışı	Uyarı işaretlemelerinin yapılması	2	4	8
Tank bakımında ekipman devrilmesi	Yetersiz sabitleme	Ekipmanlar	Yaralanma	Sabitleme prosedürlerinin uygulanması	2	5	10
Tank içinde kalıntı maddelerin temizlenmemesi	Yetersiz temizlik	Tank içi	Kimyasal reaksiyon riski	Tank temizleme prosedürlerinin geliştirilmesi	3	5	15
Tank bakım sürecinde acil durum çıkış yollarının kapatılması	Alan düzen eksikliği	Çalışma alanı	Acil tahliyede gecikme	Acil çıkış yollarının her zaman açık tutulması	2	5	10
Tankta bakım esnasında enerji izolasyonunun yapılmaması	Lockout-tagout eksikliği	Mekanik-elektrik sistemleri	Kaza, elektrik çarpması	LOTO prosedürlerinin uygulanması	2	5	10
Tank çevresinde alevli kaynak çalışması	Güvenlik ihlali	Çevre alanı	Yangın, patlama	Çalışma izin belgesi alınması	2	5	10
Tank içi sıcaklık değişimlerinin izlenmemesi	Sensör eksikliği	Tank iç ortamı	Malzeme değişimi, yangın	Sıcaklık sensörleri kurulması	2	4	8
Tank iç basıncının kontrolsüz değişmesi	Tahliye arızası	Tank içi	Yapısal zarar	Basınç kontrol sistemlerinin kurulması	2	5	10
Tank içinde gaz analizinin yapılmaması	Ölçüm cihazı eksikliği	Tank içi	Gaz maruziyeti, patlama	Gaz ölçüm cihazlarının kullanımı	2	5	10
Tank bakımında personel sayısının yetersiz olması	Planlama eksikliği	Çalışma alanı	Müdahalede gecikme	Asgari personel sayısının belirlenmesi	2	4	8
Tank içi çalışma sırasında kurtarma ekipmanının hazır bulunmaması	Acil durum planı eksikliği	Çalışanlar	Müdahalede gecikme	Kurtarma ekipmanı bulundurulması	2	5	10
Tankta çalışma sırasında iklim koşullarının dikkate alınmaması	Prosedür eksikliği	Çalışanlar	Sıcak çarpması, hipotermi	Çalışma saatlerinin iklim koşullarına göre ayarlanması	2	4	8
Tank etrafında kaçak detektörlerinin çalışmaması	Sistem arızası	Tank çevresi	Gaz sızıntısı	Kaçak detektör sistemlerinin test edilmesi	2	5	10

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Güvenlik Kültürü ile Sürdürülebilir Risk Yönetiminin Birleşim Noktası

Pentan tankı bakım ve onarım faaliyetlerine dair gerçekleştirilen bu 5×5 risk analiz çalışması, yalnızca sayısal puanlamalarla sınırlı kalmayıp, proses güvenliği, endüstriyel hijyen, yangın önleme mühendisliği ve acil durum yönetimi disiplinlerini bütünleştirerek riskleri çok boyutlu bir perspektiften değerlendirmiştir.

Analiz sonucunda elde edilen risk puanları, izinli çalışma prosedürlerinin ne derece uygulanabilir olduğuna, KKD yeterliliği ve sahaya özgü ergonomik uygunluk seviyelerine, gaz konsantrasyonu ölçüm hassasiyetlerine ve enerji izolasyon sistemlerinin yeterliliğine doğrudan ışık tutmuştur. Bu değerlendirmeler, aynı zamanda gizli tehlikelerin görünür kılınması açısından kritik veri kaynağı olmuştur.

Yapılan risk puanlamaları sonucunda, özellikle tank içi çalışmalarda yüksek yanıcılık ve toksik maruziyet riski taşıyan bölgelerde yalnızca kişisel önlemlerin yeterli olmadığı, toplu koruma sistemlerinin (mühendislik kontrolleri) mutlaka devreye alınması gerektiği belirlenmiştir. Ayrıca bakım sürecine dair zamansal risk faktörleri (gece çalışmaları, sıcaklık değişimi, vardiya yorgunluğu) da analiz içine entegre edilerek, dinamik risk yönetimi anlayışı ön plana çıkarılmıştır.

Bu analiz çalışması gösteriyor ki, sadece teknik önlemler değil, aynı zamanda bakım ekiplerinin risk farkındalık seviyesi, davranışsal güvenlik yaklaşımı ve örgütsel emniyet kültürü, kazasız ve sürdürülebilir bir işletme için vazgeçilmezdir. Bu nedenle, yapılan analiz sadece bugün için değil, gelecekteki bakım planlamalarının temel risk öngörü kütüğü olarak da işlev görecektir.

Sonuç olarak, bu çalışma, pentan gibi yüksek riskli maddelerle çalışan tüm tesisler için; sadece sayısal bir analiz değil, endüstriyel güvenlikte önleyici zihniyetin teknik temsili olarak okunmalıdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği13 Haziran 2025

13 Haziran 2025

Kanı Pıhtılaştıran ve Sulandıran Gıdaların Mesleklere Göre Etkileri

Özellikle mavi yakalı mesleklerde çalışan bireyler, fiziksel iş yükü, yaralanma riski, iklimsel zorluklar ve dikkat gereksinimi gibi etmenler açısından kanın sulanması veya pıhtılaşmasıyla ilgili gıdalardan etkilenmeye daha yatkındır.

Bu yüzden Kanı Pıhtılaştıran ve Sulandıran Gıdaların kontrollü tüketimi İş Sağlığı ve Güvenliği açısından kritik önemdedir.

Aşağıda farklı zamanlarda; çalışanların işe giriş veya periyodik muayenesini yaparken aldığım notlara ve kanı pıhtılaştıran ve sulandıran gıdaların etkilerine, pek tabi ki eğitimime – okumalarıma göre hazırladığım kısa değerlendirmeyi sizlere sunuyorum…

Sizlerin de gözlemleriniz ve deneyimlerinizi göndermeniz ile her zaman ekleme yaparak daha zengin bir içerik oluşturacağımıza eminim..

Saygılarımla

Dr. Mustafa KEBAT

DİKKAT: Yazının içeriği genel bilgilendirme olup her kişinin metabolizmasında farklılıklar mevcuttur. O sebeple bu yazı konu hakkında sizi bilgiledirmek olup uygulama öncesi muhakkak sizi muayene eden/edecek hekiminize danışmalısınız.

🧱 🧱 🧱

İnşaat İşçisi

İş Riski: Kesici/delici alet yaralanmaları sık.
Kaçınılması Gereken Gıdalar: Sarımsak, zencefil, balık yağı takviyeleri
Sebep: Düşük seviyede bile kanamalar uzayabilir.
Tavsiye: Bu gıdalar fazla tüketilecekse inşaat dışı günlerde alınmalı.

🔧 🔧 🔧

Kaynakçı

İş Riski: Göz ve el yaralanmaları + ısıya bağlı yanıklar
Kaçınılması Gereken Gıdalar: Zerdeçal, zencefil, yüksek doz omega-3
Sebep: Mikro yanıklarda bile sulanmış kan enfeksiyon riskini artırabilir.
Tavsiye: K vitamini açısından dengeli sebzelerle beslenme önemli.

🛠️ 🛠️ 🛠️

Tornacı / CNC Operatörü

İş Riski: Kesici teçhizat teması
Kaçınılması Gereken Gıdalar: Tarçın (>1 çay kaşığı/gün), sarımsak (>3 diş/gün)
Tavsiye: Sarımsak tüketilecekse akşam saatleri seçilmeli.

🔩 🔩 🔩

Makine Teknisyeni

İş Riski: Ezilme/kesilme olasılığı
Kan Pıhtılaştırıcılar Riski: Fazla K vitamini, damar tıkanıklığı riski oluşturabilir.
Tavsiye: Dengeli şekilde hem pıhtılaştırıcı hem sulandırıcı gıdalar alınmalı.

🧯 🧯 🧯

İtfaiyeci

İş Riski: Yüksek efor, stres, yaralanmalar
Sulandırıcı Risk: Kanama artar, dikkat dağılır
Tavsiye: Sarımsak/zencefil/zerdeçal gibi gıdalar görev günlerinde azaltılmalı.

🚚 🚚 🚚

Kamyon/Şoför (Ağır vasıta)

İş Riski: Uzun süre hareketsizlik → pıhtılaşma riski (DVT)
Tüketilmesi Faydalı: Zencefil çayı, kırmızı üzüm, ceviz (kan akışını destekler)
Uzak Durması Gereken: Aşırı K vitamini (örneğin sürekli ıspanak)

🛳️ 🛳️ 🛳️

Gemi Adamı / Tersane İşçisi

İş Riski: Dar alan kazaları + sıcaklık değişimi
Uzak Durulmalı: Sarımsak + alkol (kanama ve dikkat dağınıklığı)
Tavsiye: Bol sıvı ve kontrollü omega-3 tüketimi

🧹 🧹 🧹

Temizlik Görevlisi (Sanayi)

İş Riski: Kesici temizlik ekipmanları, kimyasallar
Uzak Durulmalı: Karanfil ve tarçın (kanamayı artırır)
Tavsiye: Çay yerine ıhlamur veya nar çayı tercih edilebilir

🧱 🧱 🧱

Seramik/Beton İşçisi

İş Riski: El/kafa yaralanmaları
Risk: Kanı sulandıran gıdalar → cilt altı kanamaları
Tavsiye: Sarımsak ve zencefil sınırlı tüketilmeli

🎗️ 🎗️ 🎗️

Mobilya Ustası

İş Riski: Kesici makinelerle temas
Uzak Durulmalı: Balık yağı takviyesi (>2 gr/gün), karanfil
Tavsiye: E vitamini içeren gıdalar dikkatle tüketilmeli

🧪 🧪 🧪

Kimya Teknisyeni

İş Riski: Kimyasal maruziyet → damar hassasiyeti
Uzak Durulmalı: Kanı aşırı sulandıran meyve suları (üzüm, yaban mersini)
Tavsiye: Denge için yoğurt, yumurta gibi nötr gıdalar tüketilmeli

👨‍🏭 👨‍🏭 👨‍🏭

Oto Tamircisi

İş Riski: Sık el kesileri
Tehlike: Sarımsak + zencefil → iyileşmeyi geciktirebilir
Tavsiye: Demir açısından zengin ama K vitamini dengeli beslenme

🔌 🔌 🔌

Elektrik Teknisyeni

İş Riski: Elektrik yanıkları, kazaya bağlı kanama
Uzak Durulmalı: Günlük >2 çay kaşığı zerdeçal
Tavsiye: Keten tohumu gibi düşük etkili sulandırıcılar tercih edilebilir

🛢️ 🛢️ 🛢️

Rafineri/Petrol Sahası İşçisi

İş Riski: Patlama/yanma sonrası açık yaralanmalar
Tehlike: Fazla sarımsak + balık yağı kanamayı artırır
Tavsiye: K vitamini yeterli alınmalı

🧰 🧰 🧰

Asansör Montajcısı

İş Riski: Kısıtlı alanlarda düşme/yara riski
Uzak Durulmalı: Zerdeçal, karanfil
Tavsiye: Elma, nar gibi dengeli antioksidanlarla desteklenmeli

🏗️ 🏗️ 🏗️

Vinç Operatörü

İş Riski: Uzun süre hareketsizlik
Tehlike: Kan pıhtılaşması (bacaklarda) → emboli riski
Tavsiye: Omega-3, ceviz, zencefil çayı – dikkatli ve ölçülü alınmalı

♨️ ♨️ ♨️

Sıhhi Tesisatçı

İş Riski: Kesik, metal yaralanmaları
Tehlike: Sarımsak + zencefil kombinasyonu = kanamayı uzatabilir
Tavsiye: Pişmiş ıspanak gibi pıhtılaştırıcılarla denge kurulmalı

🧊 🧊 🧊

Soğuk Hava Deposu Çalışanı

İş Riski: Soğuk → damar daralması → pıhtı riski
Tavsiye: Ilık içecekler + az miktarda kan inceltici gıdalar (çay, elma)

🚇 🚇 🚇

Metro/Tramvay Teknikeri

İş Riski: Elektrikli sistemler + sınırlı alan kazaları
Uzak Durulmalı: Günlük 1’den fazla yumurta sarısı, tarçın
Tavsiye: Salatalık, nar gibi sıvı dengesini sağlayan gıdalar

🧵 🧵 🧵

Tekstil Çalışanı

İş Riski: Parmak/dikiş makinesi kazaları
Uzak Durulmalı: Sarımsak, zencefil çayı, aşırı su tüketimi
Tavsiye: Protein ağırlıklı dengeli diyet, nar suyu yerine üzüm pekmezi tercih edilebilir

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Kalp Damar Sisteminiz İçin Muhteşem Sarımsak https://tetkik.com.tr/2025/05/09/muhtesem-sarimsak/

⭐️⭐️ K Vitamini https://tetkik.com.tr/2025/02/15/22042/

⭐️⭐️ Pıhtı – Kan Sulandırıcı https://tetkik.com.tr/2024/10/31/13845/

⭐️⭐️ Uyku Sorununuza Zerdaçal Keyfi https://tetkik.com.tr/2025/04/13/24343/

⭐️⭐️ Biyokimya, Pıhtılaşma Faktörleri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507850/

⭐️⭐️ Endotel hücreleri ve pıhtılaşma https://link.springer.com/article/10.1007/s00441-021-03471-2

⭐️⭐️ Enfeksiyon ve inflamasyon ve pıhtılaşma sistemi https://academic.oup.com/cardiovascres/article/60/1/26/321951

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Hesperdin https://tetkik.com.tr/2024/09/23/hesperidin-p-vitamini/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni13 Haziran 2025

12 Haziran 2025

Pentan Tankı Depolama Süreci Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuzuncusu Pentan Tankı Depolama Süreci Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Petrokimya, köpük sanayi ve solvent üretim süreçlerinde kritik öneme sahip olan pentan (C₅H₁₂), yüksek uçuculuk, düşük parlama noktası ve geniş patlama aralığı gibi özellikleriyle, özellikle depolama ve transfer aşamalarında ciddi güvenlik riskleri barındırmaktadır.

Bu bağlamda, pentan tanklarının işletilmesinde hem proses güvenliği hem de çevresel ve personel güvenliği açısından proaktif risk yönetimi kaçınılmazdır.

Bu teknik çalışma, pentan tankı depolama sürecine ilişkin tehlikelerin belirlenmesi ve olası risklerin sistematik olarak sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla, 5X5 Matris Tabanlı Risk Değerlendirme Metodolojisi kullanılarak hazırlanmıştır. Bu yöntem, hem sayısal hem de niteliksel verilerle çalışmaya olanak tanıyan pratik ve etkili bir risk derecelendirme aracıdır.

5X5 Risk Matrisi Yaklaşımının Temel Bileşenleri

Olasılık (1-5): Tehlikenin gerçekleşme ihtimalini temsil eder (1: çok düşük, 5: çok yüksek).
Şiddet (1-5): Gerçekleşmesi durumunda oluşabilecek zararın büyüklüğünü tanımlar (1: ihmal edilebilir, 5: felaket).
Risk Skoru = Olasılık x Şiddet: Skor aralığı 1-25 olup, risk seviyeleri şu şekilde sınıflandırılır:
- 1–4: Kabul edilebilir
- 5–9: İzlenebilir – düşük risk
- 10–14: Orta – önlem alınmalı
- 15–19: Yüksek – kontrol önlemleri zorunlu
- 20–25: Kabul edilemez – derhal müdahale gerek

Bu Risk Değerlendirmesi Kapsamında Ele Alınan Temel Süreçler:

Tank dolumu ve boşaltımı
Havalandırma ve inert gaz sistemleri
Statik elektrik birikimi
Sızdırma ve sızdırmazlık kontrolleri
Bakım onarım çalışmaları
Yangın ve patlama potansiyelleri
Operasyonel hata ve prosedür dışı hareketler

Pentan Tankı Depolama Süreci Risk Analizi yalnızca teknik kontrollerin yeterliliğini değerlendirmekle kalmaz, aynı zamanda organizasyonel ve davranışsal risk faktörlerini de dikkate alarak çok katmanlı bir güvenlik anlayışı benimser.

Pentan gibi kimyasal açıdan hassas bir maddenin depolanmasında yapılacak en küçük ihmal, büyük çaplı iş kazalarına, çevresel felaketlere ve can kayıplarına yol açabileceğinden bu analiz stratejik önem taşımaktadır.

Hazırladığım bu çalışma ile üretim mühendislerinden saha uygulayıcılarına, iş güvenliği uzmanlarından yönetsel kararlara kadar geniş bir paydaş kitlesine teknik bir rehberlik sağlamayı hedefledim. Pek tabi ki başlangıcını yapmış olduğu ve sizlerle paylaştığım bu analiz sizlerden gelecek geri bildirimler ve katkılarla çok daha iyi hale geleceğine eminim.

Pentan Tankı Depolama Süreci Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Tanklarda iç basınç artışı	Gaz birikimi	Tank içi	Patlama, yapısal hasar	Basınç tahliye sistemlerinin kurulması	3	5	15
Tank havalandırma sisteminin arızalanması	Donanım yorgunluğu	Havalandırma valfleri	Gaz birikimi	Periyodik havalandırma bakımları	2	5	10
Tank seviyesinin aşılması	Prosedür eksikliği	Depolama tankı	Ürün taşması, çevre kirliliği	Seviye sensörleri ve alarm sistemleri kurulması	2	5	10
Depolama sahasında topraklama eksikliği	İhmal	Tank sahası	Statik elektrik kaynaklı yangın	Topraklama kontrollerinin yapılması	2	5	10
Tank cidarında çatlak oluşumu	Malzeme yorulması	Tank gövdesi	Sızıntı, çevre kirliliği	NDT (non-destructive testing) yöntemleriyle periyodik kontrol	3	5	15
Tank çatı sızdırmazlık problemleri	Yapısal yetersizlik	Tank üst bölgesi	Gaz kaçağı, yangın	Çatı bakım onarım protokolleri	3	5	15
Depolama alanı aydınlatmasının yetersiz olması	Yetersiz altyapı	Depo sahası	Görüş eksikliği, hata riski	Endüstriyel sahaya uygun aydınlatma kurulumu	2	4	8
Tank ısıtma sisteminin arızalanması	Donanım arızası	Isı sistemleri	Ürün özelliklerinin bozulması	Isıtıcıların periyodik bakımı	2	4	8
Tank etrafında sızdırmaz bariyer eksikliği	Yapı eksikliği	Tank çevresi	Sızıntı durumunda geniş çevresel etkiler	Sızdırmaz ikincil kontenman sistemleri kurulması	2	5	10
Tank dip vanasında kaçak oluşumu	Malzeme eskimesi	Dip vanaları	Ürün kaybı, yangın riski	Vanaların bakım periyotlarının sıklaştırılması	3	5	15
Tankların yer değişimi sırasında hasar	Uygunsuz taşıma teknikleri	Tank gövdesi	Yapısal zayıflık	Tank taşıma prosedürlerinin hazırlanması	2	5	10
Depolama alanında yabancı madde bulunması	Alan kontrolsüzlüğü	Depo sahası	Patlama, yangın tetiklenmesi	Depolama alanı temizlik protokolleri	3	4	12
Tank etrafında kimyasal buhar birikimi	Havalandırma eksikliği	Tank çevresi	Patlama riski	Gaz ölçüm sistemlerinin kurulması	3	5	15
Depolama sahasında su birikimi	Drenaj eksikliği	Zemin	Korozyon, yapısal hasar	Drenaj kanalları tasarımı	3	3	9
Tank sıcaklık kontrolünün yetersiz olması	Sensör arızası	Tank içi	Ürün bozulması	Sıcaklık kontrol ve alarm sistemleri kurulması	2	4	8
Depolama alanında açık alev kullanımı	İhlal	Sahadaki tüm alanlar	Yangın ve patlama riski	Açık alev yasaklarının denetimi	2	5	10
Tank numaralandırmalarının eksik olması	Operasyonel ihmal	Tanklar	Yanlış operasyon, dolum hatası	Tank tanımlama sistemlerinin standardizasyonu	2	4	8
Tank zemin izolasyonunun hasar görmesi	Fiziksel aşınma	Zemin izolasyonu	Toprak ve su kirliliği	Zemin izolasyon sistemlerinin düzenli bakımı	3	5	15
Depolama tanklarında aşırı sıcaklık artışı	Yangın başlangıcı	Tank yapısı	Patlama, ürün bozunumu	Isı algılama ve otomatik yangın sistemleri kurulması	2	5	10
Tank çevresinde yabani ot büyümesi	Alan kontrolsüzlüğü	Tank çevresi	Yangın riski artışı	Düzenli saha temizliği yapılması	3	4	12
Depolama alanı güvenlik kameralarının çalışmaması	Sistem arızası	Güvenlik izleme	İzinsiz giriş, sabotaj	Kamera sistemlerinin test edilmesi	2	4	8
Tank etrafında pest kontrol eksikliği	Haşere istilası	Depolama alanı	Yapısal zararlar	Pest kontrol protokollerinin uygulanması	2	3	6
Tank üst kapak contasının yıpranması	Malzeme eskimesi	Tank üstü	Gaz kaçağı riski	Conta değişim programlarının oluşturulması	3	5	15
Tank seviye ölçüm cihazlarının arızalanması	Sensör arızası	Seviye izleme	Dolum/boşaltım hataları	Seviye cihazlarının kalibrasyon takibi	2	5	10
Depolama sahasında izinsiz kaynak çalışması	Prosedür ihlali	Depolama sahası	Yangın, patlama riski	Çalışma izin sistemlerinin uygulanması	2	5	10
Tank civarında metal parçacık birikimi	Temizlik eksikliği	Zemin alanı	Kıvılcım riski	Metal temizliği ve yönetimi planı	2	4	8
Tank etrafında kimyasal taşma bariyeri olmaması	Yapı eksikliği	Tank çevresi	Sızıntı yayılması	Bariyer inşaatı ve bakımı	2	5	10
Tankın aşırı dolması sonucu kapak patlaması	Operasyonel hata	Tank yapısı	Patlama ve yangın	Dolum kontrollerinin otomasyonu	3	5	15
Depolama sahasında yeterli yangın musluğu bulunmaması	Güvenlik eksikliği	Depo çevresi	Yangına müdahalede gecikme	Yangın musluğu dağılım optimizasyonu	2	5	10
Tank çevresindeki kablolarda izolasyon eksikliği	Bakım eksikliği	Elektrik sistemleri	Kıvılcım, yangın	Kablo kontrolleri ve izolasyon onarımı	2	5	10
Tank gövdesinde boya kaplaması aşınması	Kimyasal aşınma	Tank dışı	Korozyon, zayıflama	Boya kaplama yenileme programı	2	4	8
Tank erişim platformlarında korkuluk eksikliği	Yapısal eksiklik	Platformlar	Düşme kazaları	Korkuluk montajı	2	4	8
Tankların yanlış numaralandırılması	Etiketleme hatası	Tank tanımlama	Operasyon hataları	Etiketlerin standartlara göre güncellenmesi	2	4	8
Tank dip noktalarında tortu birikimi	Uzun süreli kullanım	Tank içi	Ürün kalitesinde düşüş	Tank dip temizlik planlarının oluşturulması	2	3	6
Depolama alanında kaçak gaz alarm sisteminin bulunmaması	Güvenlik eksikliği	Depo sahası	Geç tespit, patlama	Gaz alarm sistemlerinin kurulması	3	5	15
Tankın iç yüzeyinde paslanma	Nem, korozyon	Tank içi	Yapısal hasar	Tank iç kaplama işlemlerinin yapılması	3	5	15
Tank etrafındaki yürüyüş yollarında deformasyon	Zemin aşınması	Yürüyüş yolları	Kayma, düşme riski	Zemin yenileme çalışmaları	3	3	9
Tank çevresinde geçici depolama yapılması	Alan ihlali	Tank çevresi	Kaos, yangın risk artışı	Geçici depolama yasakları	2	4	8
Tanklarda ürün karışımı riski	Operasyonel hata	Depolama tankları	Ürün özelliklerinin bozulması	Ürün izleme sistemleri	2	4	8
Tank etrafında kaçak ürün kokusu	Sızıntı	Tank çevresi	Erken yangın göstergesi	Kaçak dedektör sistemlerinin kurulması	3	4	12
Depolama sahasında sızıntıların geç tespiti	İzleme eksikliği	Depo alanı	Çevresel zarar artışı	Sızıntı izleme protokollerinin uygulanması	2	5	10

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Genel Değerlendirmede Kritik Noktalar

En yüksek risk seviyesi – Yangın ve Patlama kategorilerinde (birçok 20+ skorlu madde var).
En yaygın risk kaynağı – Pentan gazı sızıntısı ve buharlaşması.
İnsan kaynaklı risklerin çoğu eğitim eksikliği ve prosedür dışı hareketlerden kaynaklanıyor.
Depolama ve bakım süreçlerinde, kapalı alan çalışmaları özel dikkat gerektiriyor.

Pentan Tankı Risk Yönetiminde Dinamik İzleme ve Entegre Güvenlik Protokollerinin Önemi

Pentan gibi yüksek uçuculuğa sahip hidrokarbonların depolanması ve elleçlenmesi, sadece başlangıç risk analizleriyle değil, sürekli güncellenen ve sahadan beslenen dinamik güvenlik yönetim sistemleriyle güvenli hale getirilebilir. Bu risk annalizindee 5X5 matris yöntemiyle risk haritaları, tank prosesleri sırasında oluşabilecek farklı senaryoları hem şiddet hem de olasılık temelinde önceliklendirme imkânı sunmuş oldum.

Ancak unutmamak gerekir ki bu analiz, yaşayan bir doküman olarak düşünülmelidir. Yani:

Tank içi gaz ölçüm protokolleri,
Alevlenme noktası kontrol döngüleri,
Basınç tahliye valflerinin periyodik performans testleri,
İnertleme gazı sistemlerinin kalibrasyon kontrolleri,
Tank zeminine yakın statik elektriği boşaltıcı topraklama sistemlerinin sürekliliği,
gibi konuların periyodik olarak izlenmesi ve sisteme geri bildirim olarak aktarılması gerekir.

Bununla birlikte, HSE (Health, Safety, Environment) yönetim sistemleriyle entegre bir yapı kurmak, sadece mühendislik önlemlerine değil aynı zamanda davranışsal güvenlik kültürüne yatırım yapmayı da zorunlu kılar.

İnsan hatasını azaltmaya yönelik:

İş başı eğitimleri,
Rol bazlı izin sistemleri (LoTo, Hot Work Permit vb.),
Dijital izleme sistemleri (IoT tabanlı sensörler),
gibi uygulamalar risk kontrolünde kritik rol oynar.

Ayrıca, ATEX direktiflerine uygunluk, özellikle elektrikli ekipmanlar ve aydınlatma sistemleri için öncelikli olmalıdır.

Patlayıcı ortam zonlaması kapsamında:

Zon 0: Tankın içi (her zaman patlayıcı ortam),
Zon 1: Dolum ağzı ve havalandırma çıkış çevresi (sık sık patlayıcı atmosfer oluşur),
Zon 2: Tank çevresi ve pompa alanı (nadiren patlayıcı atmosfer),
şeklinde sınıflandırılarak IECEx/ATEX onaylı ekipmanlarla donatılmalıdır.

Sonuç olarak, Pentan tankı gibi yüksek riskli ekipmanların 5X5 analizleri yalnızca bir başlangıçtır. Gerçek güvenlik, bu analizlerin sürekli izleme, disiplinler arası entegrasyon ve güçlü iş sağlığı ve güvenliği kültürüyle desteklenmesiyle sağlanabilir.

Bu yaklaşım sadece kazaları önlemekle kalmaz; aynı zamanda verimliliği, ekipman ömrünü ve yasal uyumu da maksimize eder.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği12 Haziran 2025

Kebat

Yüksek Uçuculukta Bir Tehlikenin Yönetimi – Pentan Tankları İçin Acil Durum Perspektifi

Pentan Tankı Acil Durum Yönetimi Risk Analizi

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

En Kötü Senaryolar İçin En Hazır Sistemler

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

🧠 🧠 🧠

“Görünmeyen Tehlike – Psikososyal Riskler ve İş Sağlığı”

🧩 🧩 🧩

Psikososyal Riskler Nedir?

🔍 🔍 🔍

Psikososyal Risklerin Kaynakları

🔴 Ağır İş Yükü ve Zaman Baskısı

🔵 Belirsiz Rol ve Sorumluluklar

🟢 Yetersiz Sosyal Destek

🟠 İş Güvencesizliği

🟣 Mobbing ve Taciz

🧠 🧠 🧠

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

🌬️ 🌬️ 🌬️

Negatif İyonlar ve İnsan Sağlığı

☁️ ☁️ ☁️

Negatif İyon Nedir?

🌿 🌿 🌿

Negatif İyonlar Nerelerde Bolca Bulunur?

⚖️ ⚖️ ⚖️

Pozitif İyon – Negatif İyon Dengesi

🧠 🧠 🧠

Negatif İyonların Sağlığa Faydaları

1. Zihinsel Rahatlama ve Stres Azaltıcı Etki

2. Uyku Kalitesini Artırır

3. Solunum Sistemini Temizler

4. Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

5. Zihinsel Performansı Artırır

6. Elektromanyetik Kirliliği Azaltır

🧘‍♀️ 🧘‍♀️ 🧘‍♀️

Sağlığımızı Korumak İçin Neler Yapabiliriz?

1. Günde En Az 20 Dakika Doğayla Temas Kurun

2. Evde Hava Kalitesini Artırın

3. Bitki Yetiştirin

4. Sık Doğal Alanlara Kaçış Planlayın

5. Elektronik Cihazlardan Uzak Kalın

6. Topraklama Yapın

🧩 🧩 🧩

Sık Sorulanlar

❓ Negatif iyon almak için denize girmek etkili mi?

❓ Şehirde yaşayan biri ne yapabilir?

❓ Negatif iyonlar ilaç gibi mi?

🔚 🔚 🔚

Sonuç Olarak Hava Sadece Oksijen Değil, Enerji de Taşır

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

Uçucu Organik Bileşiklerin Ekosistem Dinamikleri Üzerindeki Risklerinin Sistematik Değerlendirilmesi

Pentan Tankı Çevresel Etkileri Risk Analizi

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Çevresel Maruziyetin Saptanmasından Sürdürülebilir Önlemlere

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

“İş Yerinde Koku Körlüğü – Burnunuz Tehlikeyi Farkedemeyebilir”

🧠 🧠 🧠

Solunan havaya alışmak, hayatınızı riske atabilir.

🚨 🚨 🚨

Biliyor musunuz?

🔬 🔬 🔬