30 Mayıs 2025

Gıdalarla Kandırdığımız Kanımızın Sırları

Kan Pıhtılaşsın mı, Sulansın mı? – Gıdalarla Kandırdığımız Kanımızın Sırları!

Hayatımızda her gün yediğimiz içtiğimiz şeyler sadece midemizi doyurmuyor, aynı zamanda kanımızın bile nasıl davrandığını belirliyor! Kimi yiyecekler kanımızı adeta “kalınlaştırırken”, bazıları onu “incecik” yaparak damarlarımızda ipek gibi süzülmesini sağlıyor. Ama işin içine biraz da ilaçlar ve sağlık sorunları girince… Eyvah! Bir anda yediğimiz bir tabak bezelye, kullandığımız kan sulandırıcı ilacın etkisini sıfırlayabiliyor!

Peki bu işler nasıl oluyor?

Hadi, “kanımızı kaynatmadan” anlatalım…

🩸 🩸 🩸

Kan Pıhtılaşması Nedir, Neden Olur?

Aslında kanın pıhtılaşması kötü bir şey değil.

Düşünün, parmağınızı kestiğinizde kan durmuyorsa ne olurdu?

İşte vücudun pıhtılaşma sistemi bu yüzden var. Ama bu sistem bazı gıdalarla “fazla gaza gelirse”, bu sefer damarlarda istenmeyen pıhtılar oluşabilir – özellikle kalp-damar hastalıkları, pıhtı atması ve felç riski olanlar için!

Kanı Pıhtılaştıran Gıdalar – Damara Fren, Ama Gerektiğinde!

Bu yiyecekler, bolca K1 vitamini içerir. Bu vitamin, kanınız “dikiş makinesi” gibidir; açık yara görünce hemen pıhtı hazırlar.

Ne güzel değil mi? Ama dikkat! Eğer kan sulandırıcı (özellikle Coumadin gibi) ilaç kullanıyorsanız, bu gıdalar ilacınızın etkisini kırabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Bazı “Pıhtıcılar”

  • Brokoli, yeşil lahana, marul, maydanoz, bezelye
  • Yumurta sarısı, karnabahar, pırasa, kereviz, taze fasulye
  • Fesleğen, kuşkonmaz, incir, böğürtlen, pancar yaprağı
  • Domates (evet, şaşırtıcı ama öyle), buğday ve yulaf
  • Süt ve süt ürünleri, karaciğer ve sakatatlar
  • Kuruyemişler: Fındık, ceviz, kaju
  • Adaçayı (sakinleştirici ama kanı sıkı tutar!)

Küçük uyarı: Eğer kalp hastasıysanız, kalp kapak protezi taşıyorsanız ya da pıhtılaşma riski taşıyan bir ilaç kullanıyorsanız, bu yiyecekleri hekiminizin kontrolünde tüketin.

🔔 🔔 🔔

Kanı Sulandıran Gıdalar – Damarın İpek Eşarbı

Bu yiyecekler kanınızın daha akışkan olmasına yardımcı olur. Damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon, felç ve kalp krizi riski taşıyanlar için adeta doğal koruyucudur.

Bazılarının içinde kanı “şımartan” kimyasallar gizlidir

  • Coumarin → Tarçın, zencefil
  • Curcumin → Zerdeçal
  • Salisilik Asit → Kırmızı biber
  • Ajoen → Sarımsak
  • Vitamin E → Balık, avokado, badem, fıstık ezmesi, ay çekirdeği
  • Omega-3 → Yağlı balıklar
  • Bitkisel salisilatlar → Limon, kiraz, nar, üzüm, ıhlamur, papatya

Bazı Doğal “Kan Sulandırıcılar”

  • Limon, nar, vişne, kiraz, üzüm ve çekirdeği
  • Zencefil, tarçın, zerdeçal (baharatın efendileri)
  • Sarımsak (bir diş mucize!), ıhlamur, papatya
  • Kırmızı biber, avokado, balık, kabak çekirdeği
  • Zeytinyağı, turunçgiller ve fıstık ezmesi!

📌 Not: Bu gıdalar ilaç gibi çalışmaz ama bazı ilaçlarla birlikte kullanıldığında kanı gereğinden fazla sulandırabilir. Bu da morarmalara, ani burun kanamalarına, hatta iç kanamalara yol açabilir.

⚖️ ⚖️ ⚖️

Peki Ne Yapmalı? Dengede Tut!

Kanımız hassas bir terazidir. Pıhtı da sulanma da kendi yerinde güzeldir. Dengeli beslenmek, bilinçli ilaç kullanımı ve düzenli doktor kontrolü şart!

Öneriler

  • Eğer kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, K1 vitamini bakımından zengin gıdaları bir günde aşırıya kaçmadan ama her gün sabit miktarda tüketin. Yani, bir gün 5 tabak brokoli yiyip ertesi gün hiç yememek dengeleri alt üst eder!
  • “Bitkisel ya bu, zararsızdır” deyip kilo kilo sarımsak yemek de yanlış! Kan sulandırıcı etki gösteren her besin dikkatle tüketilmeli.
🧠 🧠 🧠

Son Söz “Doğal” Her Zaman Zararsız Değildir!

Doğanın gücü büyük ama onunla iş birliği içinde davranmazsak, en sağlıklı besin bile baş belası olabilir. Hele ki iş kalp-damar sağlığıysa…

Unutmayın! Mutfaktaki seçimleriniz, kanınınızın akışına yön veriyor.
Bir tutam tarçın, bir dilim avokado ya da bir dal maydanoz…
Hepsi siznn yaşam tarzınla kimyasal dans yapıyor.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pıhtı – Kan Sulandırıcı https://tetkik.com.tr/2024/10/31/13845/

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Kalp Damar Sisteminiz İçin Muhteşem Sarımsak https://tetkik.com.tr/2025/05/09/muhtesem-sarimsak/

⭐️⭐️ Biyokimya, Pıhtılaşma Faktörleri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507850/

⭐️⭐️ Endotel hücreleri ve pıhtılaşma https://link.springer.com/article/10.1007/s00441-021-03471-2

⭐️⭐️ Enfeksiyon ve inflamasyon ve pıhtılaşma sistemi https://academic.oup.com/cardiovascres/article/60/1/26/321951

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Hesperdin https://tetkik.com.tr/2024/09/23/hesperidin-p-vitamini/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni30 Mayıs 2025
27 Ocak 2025

Diyabetliler Nasıl Dalış Yapmalı?

Öncelikle herhangi bir kronik hastalığı olan her dalıcının hastalığının dalışa ve dalışın hastalığına etkilerini iyi öğrenmesi ve hekiminden tıbbi izin almadan dalış yapmaması gerekir.

Tabi ki olmazsa olmaz genel tıbbi değerlendirmelerden de geçmelidir.

Tüplü dalış eğitimini tamamlamanın yanı sıra kronik hastalığı olanların genele göre daha temkinli olması ve daha az derinliklerde tecrübe kazanması gerekmektedir.

Bu yazıdaki konumuz diyabetlilerin – şeker hastalarının dalış yapması olduğu için, diyabetik dalış protokolünü öğrenmeleri ve uymaları hayati önem arz eder.

O sebeple öncelikle diyabetik kişinin dalış yapıp yapamayacağına karar verelim.

Çünkü;

Diyabet, dalgıç için en azından göreceli bir kontrendikasyondur çünkü bilinç bozukluğu dalgıcın kendisine veya dalış partnerine bakma yeteneğini etkiler ve potansiyel olarak sağlık veya yaşam için önemli bir risk oluşturur. 

Diyabetik Kişinin Dalış Başvurusunda Onay Kriterlerimiz Ne Olmalı ?

  • Yaşı 18 ve 18’den büyük olmalıdır. Özel bir eğitim programında ve veli onayı varsa 16 yaş ve yukarı olmalıdır.
  • Diyabet için ilaç yeni başlanmışsa veya yeni değiştirilmiş ise;
    • Oral hipoglisemik ilaçlarla (OHA) üç ay dalışı erteleyin.
    • İnsülin tedavisinin başlamasından sonra bir yıl dalışı erteleyin.
  • En az son bir yıl içerisinde başkasının yardımı – müdahalesini gerektiren hipoglisemi veya hiperglisemi atağı yaşamamış olmalıdır. Olmuşsa son olay tarihinden itibaren bir yıl dalışı erteleyin.
  • Hipoglisemi farkındalığına ve kendi kendine erken müdahale edebilme becerisi sorgulanmalı – beceri eksikliğinde dalış onayı verilmemelidir.
  • Son bir ay içerisinde yapılmış olan Kan HbA1c ≤9 % olmalıdır.
    • >%9’luk değerlerde dalış izni verilmemelidir.
  • Diyabet hastalığına bağlı gelişmiş başka sorunlar (ikincil komplikasyonlar) var ise dalış izni verilmemelidir.
  • Diyabet hastalığı için takibini yapan hekim tarafından en az yıllık inceleme yapmalı ve dalgıcın hastalığının süreci ve dalış egzersizinin hastalığına etkisi hakkında takibi yapılmalı onayı alınmalıdır. Onay alınamadığı durumda dalış izni verilmemelidir.
    • Gerektiğinde su altı uzman hekiminden görüş alınmalıdır.
  • 40 yaşınnın üzerindeki dalış adaylarında kapta sessiz iskemi değerlendirmesi yapılmalıdır.
    • İlk değerlendirmeden sonra onay verilse dahi, diyabetlilerde sessiz iskemi için periyodik kontrol (kardiyoloji uzmanı aksini belirtmedikçe en az 6 ay aralıklarla) yapılması istenmelidir.

Diyabetik Dalıcılar Dalış Planlamasında Nelere Dikkat Etmeli

  • Konforlu çevre koşullarında dalmalıdırlar.
  • Dalışları deniz suyunda 30 metre derinliği geçmemelidir.
  • Dalış 60 dakikadan az sürmelidir.
  • Dalış zorunlu dekompresyon durakları içermemelidir.
  • Dalış arkadaşı – budy’si durumu hakkında (diyabetik olduğu) bilgi sahibi olmalıdır.
  • Dalış arkadaşı – budy’si hipoglisemi durumunda ne yapılacağını bilmelidir.
  • Dalış arkadaşı – budy’sinin diyabet veya dalışta risk teşkil eden bir hastalığı olmamalıdır.

Diyabetliler Dalış Günü Ne Yapmalı

Diyabet hastası olanlar, yaptıkları egzersiz, tükettikleri gıdalar veya kullandıkları ilaçlar sebei ile hipoglisemi riski taşırlar.Bu riski en aza indirmek maksadı ile dalış günü de sistemli olmaları ve önceden belirlenmiş bir protokol kullanmalıdırlar.

  • Dalış planlanan günden önceki gün;
    • Yaşantısı – egzersizler dengeli olmalıdır.
    • Beslenmesine – sıvı alım dengesine dikkat etmelidir.
    • İlaçlarını (Oral antidiyabetik haplar veya insülin dozlarını) saatinde almalıdır.
    • Önceden dalış deneyimi varsa, dalıştan önceki gün içinden başlayarak oral antidiyabetik veya insülin dozunda ayarlama – düzenleme yapılabilir.
  • Dalış planlanan gün sabahtan itibaren dalış anına kadar kendi öz değerlendirmesi yapmalıdır.
  • Diyabetli dalgıçların dalış günlerinde yeterli sıvı alımına özellikle dikkat etmeleri şarttır. Yüksek kan şekeri, artan diüreze yol açacaktır. Veriler sınırlı olsa da, diyabetli dalgıçlardan dalış sonrası gözlemlenen hematokrit artışının (dehidratasyona işaret eder) kasıtlı sıvı alımıyla önlenebileceğine dair bazı kanıtlar vardır.
  • Dalış sırasında glikoz değişkenliğini azaltmak için dalıştan en az 1,5 ila 2 saat, tercihen 3 saat önce bir öğün tüketilmelidir. 
  • Dalış öncesi suya girmeden önce;
    • Kan şekeri ölçümünde ≥150 mg·dL -1 (8,3 mmol·L-1) sabit veya yükselme eğiliminde olmalıdır.
    • Kan şekeri eğilimin değerlendirmek için aralıklara en az üç kan şekeri ölçümü yapılmalıdır. (60 dakika, 30 dakika ve dalıştan hemen önce)
  • Dalış öncesi suya girmeden önce kan şekeri değerleri;
    • <150 mg·dL-1 (8,3 mmol·L-1) ise dalışı geciktirin veya iptal edin.
    • >300 mg·dL-1 (16,7 mmol·L-1) ise dalışı geciktirin veya iptal edin.
  • Dalış yapılacak yerde (Teknede – botta vb gibi) Acil durumlara karşı;
    • Kolayca erişilebilen ve kullanılabilen oral glikoz bulundurulması gerekir.
    • Kolayca erişilebilen ve kullanıma hazır parenteral glukagon bulundurulması gerekir.
    • Dalış arkadaşı veya yüzeydeki başka bir kişi parenteral glukagon kullanımı konusunda bilgili olmalıdır.
  • Şüpheli hipoglisemi için bir sinyal olarak her iki elin baş ve işaret parmaklarıyla bir “L” işareti kullanılması önerilir.
  • Dalış esnasında su altındayken hipoglisemi emareleri olması durumunda, dalıcı budy’si ile yüzeye çıkmalıdır. (dalgıç arkadaşıyla birlikte), yüzeyde pozitif yüzdürme sağlamalı, derhal glikoz almalı ve sudan çıkmalıdır.
  • Dalıştan sonra 12-15 saat boyunca kan şekerini sık sık kontrol edilmelidir.
  • Tüm dalış bilgileri kaydedilmelidir. (Kan şekeri ölçüm değerleri, beslenme ve ilaç alımı )
  • Diyabetli dalgıçlar tüm dalış ayrıntılarını, olası kan şekeri müdahalelerini ve dalışla ilişkili olarak yapılan tüm kan şekeri değerlerini kaydetmelidir. Bu kayıt, dalışla ilgili gelecekteki planlamayı iyileştirmek için kullanılmalıdır.

Şeker hastaları doğru yaşam tarzı ile her sporu yapabilirler.

Hayatın keyfini doğruları yaparak çıkarın

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Tip 1 ve tip 2 diyabetli kişilerde rekreasyonel dalış: Yeteneklerin ve önerilerin geliştirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7481121/

⭐️⭐️ Diyabetli tüplü dalış – İngiltere deneyimi 1991-2001 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15796312/

⭐️⭐️ İnsülin gerektiren diyabetli rekreasyonel dalgıçlarda plazma glikoz tepkileri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15568417/

⭐️⭐️ Diyabetik bir tüplü dalgıç grubunda kan şekerinin kontrolü https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9308144/

⭐️⭐️ Sürekli Glikoz İzleme Dalış ve Diyabet: İsveç Tavsiyelerinin Güncellenmesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30712367/

⭐️⭐️ İnsülin gerektiren diyabetli acemi genç dalgıçlarda eğlence amaçlı dalışa plazma glikoz tepkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16716063/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni27 Ocak 2025
18 Ocak 2025

Kalp ve Damarlarınız İçin Alıç Sirkesi

Alıç Sirkesi Nasıl Kullanılmalı?

Nasıl kullanırsanız yararlı olur?

Alıç sirkesini bir bardak su içerisine bir (1) yemek kaşığı koyduktan sonra günde bir kez içmeniz yeterli

Alıç Sirkesinin Faydaları Neler?

  • Hipertansiyonu olanlarda tansiyonu düşürür.
  • Kanda pıhtılaşmayı önleyici etkilidir.
  • Trigliserit ve Kolesterol düşürmede olumlu etkileri vardır.
  • Kalsiyum plaklarını önlemede olumlu etkileri vardır.
  • Kalp kaslarını kuvvetlendirir.hastalıklarında çok eskiden ilaç olarak kullanılmış olup; kalp kaslarını güçlendirir.
  • Damarların elastikiyetini arttırır. Damar tıkanıklığı ve sertliğinde olumlu etkileri vardır.
  • Ana kan damarlarını genişleterek oksijen geçişini artırarak nörolojik hastalıklara karşı etkilidir.
  • Tip-2 diyabette olumlu etkileri vardır.
  • Erkek cinsel fonksiyon bozukluğunda olumlu yönde etkilidir
  • Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonunun sık sebeplerinden E.coli, Psöudomanas bakteri enfeksiyonlarında tedaviye takviye edici etkilidir.
  • Candida mantar enfeksiyonlarında tedaviye takviye edici etkilidir.
  • Flavonoid antioksidanların zengin olması sebebi ile hücresel gençliğine ve bağışıklığa katkı verir.
  • Rahim ve sindirim sistemi kaslarını gevşetir.

Sirkelerin Şahı – Alıç Sirkesi

Alıç meyvesi, anti-inflamatuar, antioksidan ve bağışıklık düzenleyici etkileri olan, sağlığa faydalı çeşitli biyolojik özellikleri bulunan eski çağlardan beri bilinen yabani ve tıbbi bir bitkidir. 

Sirkeler, karbonhidrat kaynaklarının alkollü ve daha sonraki asetik fermantasyonundan üretilen sıvı ürünlerdir.

Birçok kültürde ilaç olarak kullanılmışlardır ve düzenli olarak tüketildiğinde faydalı sağlık etkileri sağladıkları bildirilmiştir.

Bu tür faydalar, sirkede bulunan ve farmakolojik etkilerine katkıda bulunan çeşitli polifenol, mikro besin ve diğer biyoaktif bileşiklerden kaynaklanmaktadır; bunların arasında antimikrobiyal, antidiyabetik, antioksidan, antiobezite ve antihipertansif etkiler bulunur.

Dünya çapında siyah sirke, pirinç sirkesi, balzamik sirke ve beyaz şarap sirkesi gibi birçok sirke türü vardır.

Tüm bu sirkeler farklı ham maddeler, maya sujları ve fermantasyon prosedürleri kullanılarak üretilir, böylece onlara kendilerine özgü tatlar ve lezzetler verir.

Sirkedeki ana uçucu bileşik, sirkeye güçlü, ekşi aromasını ve lezzetini veren asetik asittir. Sirkede bulunan diğer uçucu bileşikler çoğunlukla alkoller, asitler, esterler, aldehitler ve ketonlardır. 

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Bağışıklık Tepkilerine Odaklanarak Sağlıkta Alıç Sirkesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38931223/

⭐️⭐️ Yeni Bir Alternatif Besin Kaynağı Alıç Sirkesi: Protein, Glikoz ve GLP-1 ile Nasıl Etkileşime Girer https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11243100/

⭐️⭐️ Bağışıklık Tepkilerine Odaklanarak Sağlıkta Alıç Sirkesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11206889/

⭐️⭐️ Alıç ve Ekstraktlarının Ateroskleroz Üzerindeki Rolü ve Mekanizmaları: Bir İnceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7047282/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni18 Ocak 2025
29 Aralık 2024

Lezzet Uğruna Bedeninize Zarar Vermeyin

Gaziantep’e gezmeye giden karı koca kahramanlarımız dünyaca ünlü lezzeti olan baklavayı yerinde yemenin keyfine yaşamak için birer büyük porsiyon (4 er dilim) sipariş veriyorlar.

Yapılan yere kesim şekline ve büyüklüğüne göre değişmekle birlikte genel olarak 1 kg baklava yaklaşık olarak 20 ila 30 dilim  Biz örneğimizde 1 kg baklava 20 dilim olarak kabul edelim.

Gelelim 1 kg baklavanın içeriğine;

  • %35 şeker
  • %25 un var.

Un’un %75’i Glikoz’dur.

Kahramanımız karı koca birer porsiyon (4 er dilim) sipariş vermişlerdi.

Başka bir hesapla her birine 100 gr baklava gelecek.

Baklavadaki Şekerin içerisinden; 17.5 gr Fruktoz (sofra şekerinden gelir) + 17.5 gr şeker glikozu var.

Baklavadaki Un‘un içerisinden; 20 gr da nişasta glikozu var.

Her biri 100′ er gr baklavadan = 37 gr Glikoz + 17 gr da Fruktoz alacaklar.

Ortalam beden ölçülerine sahip bir insanın 5 litre kanı var.

Hemen hesabı yapalım;

Kan şekeri ölçü birimi: miligram/desilitre (mg/dl)

1 Litre = 10 Desilitre

1 gram = 1000 mg

Kahramanımız karı kocanın gündelik yaşamda Açlık Kan Şekerleri 100.

Yani 100 miligram/desilitre (mg/dl)

5 Litre kan: 5 X 10 = 50 Desilitre eder.

1 Desilitre de 100 miligram şeker varsa 50 Desilitre de 50 X 100 = 5 000 mg = 5 gr şeker var.

Kahramanımız karı koca önlerine baklava porsiyonları geldiğinde yüzleri güldü.

O sırada kan şekerleri 100.

Eveett kadın zorlansa da ikisi de iştahla baklavaları bitirdiler. Üç gündür tansiyon düşürmesi maksadı ile günde 3-4 bardak içtikleri sarı kantaron çayı sipariş etmek isteseler de olmadığı için yerine limonlu birer çay sipariş ettiler. Gezecekleri yerlerin sohbetine başladılar.

Biz de yedikleri baklavaların yolculuğuna bir göz atalım. Ağızdan başlayan sindirim mide ve barsaklar yolu ile devam edecek. Her biri 100′ er gr baklavadan = 37 gr Glikoz + 17 gr da Fruktoz aldı.

Bilgi: Sofralık şekerin kana geçişi oldukça hızlıdır. Kan tepe noktası 30-40 dk dır.

Bilgi: Fruktoz için aynısını söylemek mümkün değil çünkü sindirimi çok zordur. Fruktozun sindirimi için gerekli enzim yalnızca karaciğerde bulunur. Früktoz-1- Fosfotaz. Bu enzim yüzünden karaciğer yağlanması oluyor. Fruktozu vücudumuz kullanamıyor. Bu sebeple Karaciğer bunu trigliseride çevirmek zorunda. Beslenmesi içerisinde fruktoz fazla olanlarda karaciğer yağlanması çok fazla oluyor.

Bilgi: Fruktozun diğer bir sorunu glikasyondur. Yani proteinlere yapışıp onların yapısını bozmasıdır. Aslında gikozda da glikasyon sorunu var fakat bir araştırmaya göre fruktozun glikasyon potansiyeli glikozun 20 katı. Yani fruktoz yapıştı mı pek bırakmıyor. Kötü yani.

5 Litre kanlarında 5 gr şeker vardı ve kan şekerleri 100 mg/dl di. Bir anda 37 gr Glikoz aldılar.

Eeeee durum vahim… 37 gr / 5 gr = 7.4 kat kan şekeri artışı olacak.

Gözlerinizin de görmesi için alt alta yazacağım;

5 Litre kanlarında 5 gr şeker vardı ve kan şekerleri 100 mg/dl di.

Kan miktarları değişmiyor 5 Litre.

  1. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  2. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  3. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  4. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  5. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  6. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  7. 5 gr şeker kan şekerini 100 mg/dl arttırır.
  8. 2 gr şeker kan şekerini 40 mg/dl arttırır.

…………………………………………………………..

37 g şeker kan şekerini 740 mg/dl arttırır.

Başlangıçta kan şekerleri 100 mg/dl di.

Oldu mu kan şekerleri 840 mg/dl

Bitmeeediiii 17 gr da Fruktoz da aldılar. Onu da doğruca karaciğere yolcu ediyoruz. Trigliserit olması için.

O karaciğeri yağlandırmaya katkı sağlasın biraz… Zaten bolca glikoz alındı kanda şeker o kadar çok ki harcanacak enerji için yağ yakmaya gerek kalmayacak.

Bir bilgi daha: 1970 yılından beri biliyoruz ki insülin böbreklere tuz tutmayı emreder. Ve yüksek şeker yüksek insülin demektir. Tuz tutulumu artışı kanın daha fazla su çekmesine ve volüm artışına dolayısı ile de kanın basıncının yükselmesi ile yüksek tansiyona sebep olur.

Kahramanımız karı kocanı baklavayı yedikten 40 dk sonra kan şekerleri tepe noktaya ulaştı. O sırada ikinci çayları da bitmiş ve ayağa kalkıp yürüyüşe hazırlanıyorlardı.

Ama o ne beyefendi hafif sendeledi ve tekrar yerine oturdu. Yüzünde ağrılı bir ifadeyle gözlerini kapayarak eşine ” Beynim yerinden çıkacak gibi zonkluyor başım döndü bir anda” dedi.

Kadın paniklemeden ”Sabah tansiyon ilacını içmiş miydin?” diye sordu.

Adam ”İçmiştim niye böyle oldu anlayamadım” dedi.

Yan dükkanın bir eczane olması şansları odu. Ricayla bir eleman gelip tansiyonu ölçtü.

T.A: 180 / 110 Nabız 121

Ve derhal en yakın hastanenin aciline gittiler..

Yorum mu?

Öncelikle dikkatle okuduysanız;

  1. Kan şekeri 840 mg/dl oldu (Bu yükselme bile ciddi bir sorun)
  2. İnsülin çok yükseldi ve tuz tutulumu ile kan basıncı arttırdı
  3. Gaziantep’e gitmeden önce 3 (üç) gündür içmeye başladıkları Sarı kantaron çayı hiperforin içerir ve CPY3A4 ‘ün aktivitesini arttır (Ayrıntı için Sarı kantaronu tıklayarak öğrenebilirsiniz.) Tansiyon ilacı kullananların içmemesi gerekir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Gaziantep’i de baklavayı da çok severim.

Bu yazının amacı güzelliklerden alınacak zevk uğruna beden ve ruh sağlığımızın bozulmaması.

Her şey kararında yapıldığında güzel.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni29 Aralık 2024
24 Aralık 2024

Magnezyum Hapları Kabızlık İçin mi?

Magnezyum İnorganik ve Organik olmak üzere iki gruba ayırıyoruz

İnorganik Magnezyum: Bu gruptakiler reçeteli yada reçetesiz olarak satılan ve tüketilenler.

Aslında inorganik magnezyum çoğu kabızlığı önleyici (Laksatif) yararı dışında pek bir işe yaramaz, bağırsaklardan emilimleri çok düşüktür.

Magnezyum (Mg 2+) insan vücudunda 300 den fazla enzimin yapısına katılır – çalışmasını sağlar. Vücuttaki dördüncü en bol mineraldir.

Yetişkin erkekler için önerilen günlük magnezyum miktarı 420 mg ve yetişkin kadınlar için 320 mg’dır

Günlük magnezyum ihtiyacının yaklaşık %10’u sudan elde edilir.

İnsan Vücudundaki Magnezyum Dengesi

Magnezyum toprakta bulunur. Oradan suya, oradan bitkilere geçer. Tek başına inorganiktir.

Bitkilerdeki Magnezyum (Mg 2+) eksikliği, insanın anemi olması gibi bir durumdur. Bir başka tarifle kandaki hemoglobine bağlanan demir ile bitkilerin yeşil yapraklarındaki Magnezyum (Mg 2+) aynıdır.

Tabi ki günümüzde bitkilerdeki Magnezyum (Mg 2+) miktarı düşmüştür. Günümüzde 70’li yıllarda bitkilerde bulunan Magnezyum (Mg 2+) miktarının ancak. %70 i kadarı mevcuttur. Bu duruma sebep olan etkenlerin başında (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) bitki ve tohumları genetiği ile oynanması, endüstriyel atıklar, uygunsuz gübreleme, hormon takviyeleri, anız yakımı vb gibi uygulamalar gelmektedir.

İnsan Vücudundan Magnezyum (Mg 2+)

  • %52 Kemikler
  • %28 Kaslar
  • %19 Yumuşak dokularda
  • %0.3 kadarı kanda (serum)

Bulunur.

Magnezyum (Mg 2+) değeri genel olarak kanda (serumda) düşmez. Veya hafif düşme görülebilir.

Bu maalesef aldatıcı bir durumdur.

Çünkü

Kanda Magnezyum (Mg 2+) değeri düşmeye başladığında kemik ve kaslardan yıkım yolu ile seviye tamamlanır.

Evet ölçüm sırasında hafif bir düşme tespit edilmiş olabilir.

Düşük değer sonrasında reçete edilebilen ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından (SUT) ödeme kapsamında olan (Magnezyum ilaçları inorganiktir) bir tanesini içmeye başladıktan bir süre sonra tekrar kan tetkiki yaptırdığınızda serum Magnezyum (Mg 2+) değeriniz normal sınırlarda çıkabilir.

Siz kullandığınız ilaç sayesinde kan değerinizin normale geldiğini düşünürken aslında kemik ve kaslardan yıkım olup seviye tamamlanmıştır.

Burada kendi kendinize sormadığınız ve aslında sormanız gereken sorular;

  • İçtiğim haplarla magnezyum değerim gerçekten tam mı?
  • Kan magnezyum seviyem kemiklerimde erimeylemi tamamlandı?
  • Kan magnezyum seviyem kaslarımın yıkımıylamı tamamlandı?

Konunun daha da başına gelecek olursak, vücudunuz öyle bir sistem ki böbreklerinizde sorun yoksa, aşırı yaşlı değilseniz, abartılı beslenme bozukluğunuz yoksa kan/serum seviyenizi zaten düşürmez. Kaslardan yada kemiklerden yıkıma uğratarak tamamlar.

Yukarıda yazmıştım

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından (SUT) ödeme kapsamında olan (Magnezyum ilaçları inorganiktir) ilaç formlarının içerisinde genel olarak bulunanlar;

  • Magnezyum Oksit
  • Magnezyum Klorit
  • Magnezyum Sülfat
  • Magnezyum Hidroksit

Peki bu içeriklerden herhangi birinin olduğu ilacı (Magnezyum) kullandığınızda +² degerlikli magnezyum bağırsaklarınızdan kolay emilmeyeceği yada az emileceği için bağırsağa su çekerek (laksatif etki) kabızlığa iyi gelirler.

Devamlı yazdırdığınız magnezyum ilaçlarının yukarıda listelediğim inorganik olanlarının yararlanımı oldukça düşük anlayacağınız.

Sorabilirsiniz…

Hiç kan/serum magnezyumunu arttırmaya yarayan takviye – ilaç yok mu?

Var tabi kiii…

Bilim insanları mg+² formunun bağırsaktan emiliminin zor ve kısıtlı olduğunu fark edince çalışmalar sonucunda aminoasitlerle birleştirerek organik hale getirme yolu bulmuşlar. Ve emilimini oldukça yükseltmişler. Üretilen organik magnezyumlar…

Organik Magnezyumlar

  • Magnezyum Malat
  • Magnezyum Glisinat
  • Magnezyum Sitrat
  • Magnezyum Taurat
  • Magnezyum L-treonat
  • Magnezyum Pidolat

Organik magnezyumların farklı etkileri ve kullanım alanları mevcuttur. İleride sizlerle paylaşacağım.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Klinik Sağlık Hizmetlerinde Magnezyumun Önemi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5637834/

⭐️⭐️ Magnezyum: fizyoloji ve farmakoloji https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10618948/

⭐️⭐️ Magnezyum: Yeterince Tüketiyor muyuz? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513803/

⭐️⭐️ Magnezyum ve İnsan Sağlığı: Perspektifler ve Araştırma Yönleri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5926493/

⭐️⭐️ Magnezyumun büyüsü https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23969766/

⭐️⭐️ Magnezyum: beslenme ve metabolizma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12537987/

⭐️⭐️ İNSAN SAĞLIĞI VE BESLENME FİZYOLOJİSİ AÇISINDAN MAGNEZYUM http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2017215

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni24 Aralık 2024
18 Aralık 2024

Kan Şekerini Düşürmek İçin Kudret Narı

Kudret Narı – Momordica Charantia

Bitkisinin meyvesi olan acı kavun, aynı zamanda acı bekçi, karela veya balsam armutu olarak da bilinir 

Tercih edilen kullanım şekli kudret narı yağı ya da katkısız toz kapsül şeklindedir.

Halk arasında zeytinyağı ya da bal ile karıştırılarak kullanılır.

Yüksek miktarlarda C, A, E, B1, B2 ve B3 vitaminlerinin yanı sıra B9 vitamini (folat) içerir.

Potasyum (K), kalsiyum (Ca), çinko (Zn), magnezyum (Mg), fosfor (P) ve demir (Fe) dahil olmak üzere birçok mineral açısından zengindir ve mükemmel bir diyet lifi kaynağıdır.

Tip 2 Diyabet ve Alzheimer hastalığı’nın tedavisi yanısıra genel sağlık – uzun ömürlülük etkili antidiyabetik, antikanser, anti-inflamasyon, antivirüs ve kolesterol düşürücü tıbbi özellikleriyle için mevcut en umut verici tıbbi bitkilerden biridir.

Kudret Narı – Momordica charantia

Meyve özü, tohumları, yaprakları veya tüm bitkisinin özlerinin diyabetik hayvan modellerinde hipoglisemik bir etkiye sahip olduğu gösterilmiştir.

M. charantia, metformin ile aynı hipoglisemik etkiye sahiptir.

İnsülin salgılanmasını teşvik eder, yağ veya kas dokuları tarafından glikoz alımını iyileştirir ve bağırsaklardan glikoz emilimini ve karaciğerden glikoz üretimini engeller

Metformin en popüler diyabet ilaçlarından biri olan metformin bunlardan biridir. Bu ilaç, insülin duyarlılığını iyileştirerek kan şekeri seviyelerini düşürür. 

Kudret Narı – Momordica charantia

İçindeki etken madde : Visin, Karantin Momordisin

Kudret Narı – Momordica charantia

“p-insülin”, “bitki insülini” ya da “polipeptit-P” diye bilinen polipeptit yapılı bir bileşik ile insülin benzeri etki gösterir.

Kudret Narı – Momordica charantia

Farmokinetiği (vücuda emilimi, dağılımı, dönüşümü ve atılması) sığır insülinine benzer.

Etki 60 dakika sonra başlar ve 4 saat kadar sürer.

Yapılan bir araştırmada; Günlük 57 g meyve suyu verilen Tip-2 diyabetli grupta glikoz toleransını %73 düşürmüştür.


Başka bir araştırmada; 15 gram sulu glikoz verilen hastaların tokluk kan şekerleri %54 (HbA1c) seviyesi %11 oranında düşmüştür. (90 gün)

Kudret Narı – Momordica Charantia Kullanım Şekilleri

⭐️ 1/2 tatlı kaşığı kudret narını 1/2 tatlı kaşığı bal ile karıştırarak sabah aç karnına tüketerek vücut direncinizi arttırabilirsiniz.

⭐️ 1 adet turuncu renk olmuş (olgunlaşmış) kudret narının çekirdeklerini çıkarın (sakın atmayın), elinizle fındık – ceviz arası ebatta küçük parçalar haline getirin.

Bu parçaları küçük bir cam bir kavanoza (üstten 2 parmak boşluk kalacak şekilde) yerleştirin. Üstten bastırmayın – sıkıştırmayın.

Sonra cam kavanoza zeytinyağı koyun. (parçaların üzerini bir parmak geçecek kadar)

En son kavanozun kapağını hava almayacak şekilde sıkıca kapatın 60 gün karanlık serin (buzdolabı da olabilir) yerde yumuşaması ve kıvamlı bir hal alması için bekletin.

Günlük 2 tatlı kaşığını geçmeyecek şekilde direk tüketebilirsiniz. Salatalarınıza koyabilirsiniz.

    ⭐️ Bir diğer tüketim şekli de su, tuz, zencefil, zerdeçal tozu ve limon suyu ile birlikte kudret narını blenderden geçirerek içilebilir.

    ⭐️ Kudret narının zeytinyağında yumuşamış şeklini mantar, sedef, saçkıran, yanık, kaşıntı ve uyuz tedavisinde deri yüzeyine günlük üç kez (8 saat ara ile) sürmenin faydalı olduğu durumlar mevcuttur. (Hekiminizin onayını almalısınız)

    ⭐️ Kudret narının çekirdeğinin çevresinde kırmızı renkli bölüm taze iken emilerek tüketilebillir.

    Kudret Narı – Momordica Charantia Günlük Kan Şekeri Kontrolü İçin Kullanabileceğiniz Miktar

    • Sabah ve Akşam yemekle beraber veya yemekten hemen önce 1 tatlı kaşığı (5 ml) kullanabilirsiniz.

    Yada

    • Sabah ve Akşam yemek öncesi 500 mg kapsül (toz hali) kullanabilirsiniz.

    Kudret Narını Kimler Kullanmamalı

    1. Hamileler kullanmamalıdır. Rahmin (utrusun) kasılmasına yol açarak düşüğe sebep olabilir.
    2. Emziren anneler kullanmamalıdır. Anne sütüne geçerek bebekte istenmeyen etkilere yol açabilir.
    3. Kısırlık (infertilite) tedavisi gören kadın ve erkekler kullanmamalıdır.
    4. Çocuklar hipoglisemi riski sebebiyle tüketilmemelidir.

    Kudret Narını Kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

    1. İlaç kullanımı durumunda dikkatli kullanılmalıdır. (sitokrom P450 ve P-glikoprotein substrat ilaçları kullananlar için geçerlidir.)
    2. İnsülin ve diğer diyabet ilaçları ile birlikte dikkat kullanılmalıdır. Ciddi hipoglisemi gelişebilir.
    3. İlk kullanımında allerji gelişimi ihtimaline karşı çok az tüketilmelidir.


    ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

    Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

    ⭐️⭐️ Acı Kavun ( Momordica charantia Linn.) Toplam Antosiyaninlerinin Antidiyabetik ve Radikal Temizleyici Ajanlar Olarak Etkisi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4986123/

    ⭐️⭐️ Acı kavun (Momordica charantia): etkinlik ve güvenlik incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12625217/

    ⭐️⭐️ Diyabet Tedavisinde Pankreas Beta Hücrelerini Hedef Alan Bitki Kaynaklı Bileşikler https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1155/2015/629863

    ⭐️⭐️ Momordica charantia L.’nin metanol ekstresinin sıçanlarda antiülser aktivitesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19501279/

    ⭐️⭐️ Momordica charantia L. meyvelerinin sıçanlarda çeşitli ülser modelleri üzerindeki anti-ülserojenik etkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10904148/

    ⭐️⭐️ Momordica charantia L.’nin (Cucurbitaceae) sıçanlarda indometazin kaynaklı ülser modeli üzerindeki etkileri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16252198/

    ⭐️⭐️ Momordica charantia yaprağı özütü sıçan prostat kanserinin in vitro ve in vivo ilerlemesini baskılar https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1349-7006.2010.01669.x

    ⭐️⭐️ Momordica charantia L.’nin fare model sisteminde benzo(a)piren kaynaklı ön mide tümör oluşumuna karşı kanser önleyici potansiyeli https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15233304/

    ⭐️⭐️ Acı Kavunun ( Momordica charantia ) Fisher 344 Erkek Sıçanların Kolonunda Prekanseröz Lezyonlara Karşı Kemopreventif Potansiyeli https://scialert.net/abstract/?doi=ijcr.2011.36.46

    ⭐️⭐️ Joseph B., Jini D. Momordica charantia’nın (acı kavun) antidiyabetik etkileri ve tıbbi gücü. Asya Pasifik J. Trop. Dis. 2013;3:93–102. doi: 10.1016/S2222-1808(13)60052-3. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2222180813600523

    Dr Mustafa KEBAT

    Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

    Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
    Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır    .

    Daha Fazla
    Genel, Sağlık Bülteni18 Aralık 2024
    14 Aralık 2024

    Mikroplastik İçiyorsunuz

    Doğal yaşamdan sentetik hayatlara…

    Modern yaşam olarak adlandırdığımız, hızlandırılmış hayatın içinde konfor zannettiğimiz, kullandığımız, tükettiğimiz pek çok ürün ve alışkanlığımız ne kadar sağlıklı?

    Plastik, ayrışması yüzlerce yıl alan ve biyolojik olarak parçalanamayan bir maddedir. 

    Büyük mikroplastikler (5 mm ila 1 mm), küçük mikroplastikler (1 mm ila 1 μm) ve nanoplastikler (<1 μm) olarak sınıflandırılır.

    Hayatımızın her tarafında yer alan plastiklerin küçük parçacıklarının birincil ve ikincil kaynakları mevcut.

    Mikroplastiklere ve Nanoplastiklerin Çevresel Birincil Kaynakları

    • Boya
    • Bebek oyuncakları
    • Yiyecek ve içecek kapları
    • Mikro boncuklu kozmetikler
    • Kanalizasyon çamuru ve lastikler
    • Plastik peletler (plastik ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılan küçük plastik granüller)

    birincil kaynaklarından bazılarıdır.

    Mikroplastiklere ve Nanoplastiklerin Çevresel İkincil Kaynakları

    • Su şişeleri
    • Balık ağları
    • Tarımsal filmler
    • Plastik poşetler
    • Belediye atıkları

    ikincil kaynaklarıdır.

    Tabi ki plastikler ne kadar küçük parçalara dönüşürse insan vücuduna girişleri de bir o kadar kolaylaşıyor.

    Mikroplastiklere ve Nanoplastiklere maruziyet bağırsak – akciğer – deri bariyerini (sindirim sistemi epiteli, solunum yolu ve deri tabakası) geçerek yutma, inhalasyon ve dermal temas yoluyla kan dolaşımına girerler.

    Fiziksel ve kimyasal özelliklerine ek olarak (“Truva Atı” etkisi nedeniyle öngörülemeyen çevresel ve biyolojik riskler ortaya çıkabilir); Mikroplastik ve Nanoplastik yüzeyler çevresel ve biyolojik kirleticiler (ağır metaller, kalıcı organik kirleticiler, pestisitler, ilaçlar vb gibi) dahil olmak üzere ekzojen kimyasalları etkili bir şekilde bağlayarak genotoksisite, inflamasyon ve endokrin bozulmaya neden olmaktadırlar.

    Mikroplastiklerin ve Nanoplastiklerin Genel Etkileri
    • Fiziksel toksisite
    • Oksidatif stres
    • İnflamasyon
    • Bağışıklık reaksiyonları
    • Ek bir plastik katkı maddesi yüküne neden olmaktadır.

    Mikroplastiklerin ve Nanoplastiklerin Kanda Toksik Etkileri
    • Plazma Protein Denatürasyonu
    • Hemoliz
    • Azalmış bağışıklık
    • Tromboz
    • Kan Pıhtılaşma Hasarı
    • Vasküler Endotel hasarı

    Özellikle Kanda yüksek mikroplastik yükü (≥ 3 MP/mL) Pıhtılaşma Mekanizmasında

    • aPTT
    • C-reaktif protein
    • Fibrinojen

    Artışından sorumludur.

    Mikroplastiklerin ve Nanoplastiklerin kan ve içeriği ile etkileşiminin görseli

    Yapılan bir çalışmada Kan örneklerinde analiz edilen plastik konsantrasyonları 1,84 – 4,65 μg/mL arasında değişirken.

    Yüzdesel dağılım olarak; Polietilen (%32), etilen propilen dien (%14) ve etilen-vinil-asetat/alkol (%12) parçaları en bol bulunanlar olarak tespit edilmiş olup, Poliamid (PA), polikarbonat (PC), polistiren (PS) ve polivinil klorür (PVC) vb gibi plastik ürünlerdir.

    Tek Kullanımlık Kağıt Bardaktaki Tehlike

    Tüm dünyada giderek artan miktarda kulanılan tek kullanımlık kağıt bardakların, ince plastik kaplamaları nedeniyle geri dönüştürülmelerini son derece zor olduğu gibi aynı zamanda iç astarının Mikroplastikleri ve Nanoplastikleri sıcak suya ve sıcak içeceklere sızdırmaktadır.

    Genel olarak, toplam ağırlığın %5-10‘unu oluşturan bu hidrofobik plastik astarları üretmek için yüksek yoğunluklu formunda (High Density Polly Etilen – HDPE) ve kopolimerler kullanılır.

    Tek kullanımlık kağıt bardakların iç astarının sıcak suya maruz kalması, kurşun, krom ve kadmiyum gibi ağır metaller, toksik ağır metaller ve florür, klorür, sülfat ve nitrat gibi iyonların salınmasına neden olur.

    Tek kullanımlık kağıt bardakların insanlarda günlük ortalama 0,03 ± 0,025 mg mikroplastik/vücut ağırlığı kilogramı başına ve 7,04 ± 8,8 g florür/vücut ağırlığı kilogramı başına günlük kronik günlük alım (CDI) miktarı ortaya çıkar.

    İngiltere – Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü’nde yapılan araştırmada, iç yüzeyleri düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) ile kaplanmış tek kullanımlık sıcak içecek kapları 100°C’ suya maruz kaldıklarında, litre başına trilyonlarca nano parçacığı suya saldıklarını tespit edildi.

    Environmental Science & Technology’de yayınlanan araştırmada, 9 farklı ülkede satın alınan, 11 farklı şirket tarafından üretilen 259 plastik şişedeki sular Kırmızı Nil Boyası kullanılarak incelendi.

    Analizlerde, 259 şişenin yüzde 93’ünde ortalama olarak bir litresinde büyüklüğü 100 mikrondan fazla olan 10.4 adet mikroplastik bulunduğu tespit edildi.

    Büyüklükleri 6.5 ile 100 mikron arasında olan mikroplastiklerin ise bir litrede ortalama olarak 325 adet bulundukları belirlendi. 

    Plastik şişelerdeki suların litresinde, 0 ile 10 bin adede kadar mikroplastik taneciği bulunabileceği ve bunların yüzde 95’inin çapları 6.5 ile 100 mikron arasında olan taneciklerden oluştuğu hesaplandı.

    Buna karşılık musluk suyunda 100 mikrondan büyük plastik taneciği sayısı şişelerdekinin yarısı (litrede 5.45 tanecik) kadardı.

    Musluk suyundaki mikroplastiklerin yüzde 97’si lif yapısında iken, şişe sularındaki taneciklerin yüzde 65’i parçacık yapısında, sadece yüzde 13’ü lif şeklindeydi.

    Araştırmacılar, sulardaki bu mikroplastik kirliliğinin şişeleme ve paketleme işlemleri sırasında gerçekleştiğini düşünüyorlar.

    Bu araştırmaya göre, su ihtiyacını plastik şişelerden karşılayanların vücutlarına, senede fazladan 90 bin mikroplâstik taneciğinin girmesine sebep oldukları hesapladı.

    Sonuç

    Kendisinin ve ailesinin sağlığını düşünen herkesin yiyecek ve içeceklerle doğrudan temasları olan tüm plastik kapları hayatından tamamen çıkartması gerekiyor.

    ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

    Tıbbi, Endüstriyel ve Tüketici Ürünlerinde Küresel Olarak Kullanılan En Yaygın Plastik Türleri
    1. Polipropilen (PP; tıbbi ve elektronik ekipman, pipetler, mobilyalar), 
    2. Esas olarak düşük yoğunluklu formunda (Low Density Polly Etilen – LDPE; çöp torbaları, plastik ambalajlar, alışveriş torbaları)
    3. Yüksek yoğunluklu formunda (High Density Polly Etilen – HDPE; sulama ve drenaj boruları, şampuan şişeleri, deterjan şişeleri)  
    4. Polivinil klorür (PVC; elektrik kablosu yalıtımı, kapı çerçeveleri, oyuncaklar, borular), 
    5. Polistiren (PS; köpük gıda kapları, plastik kaplar, sert tepsiler, ses ve görüntü kasetleri, kapaklar ve bardaklar) 
    6. Polietilen Tereftalat (PET; şişeler, araç lastikleri, konveyörler, tahrik veya emniyet kemerleri, gıda tepsileri).

    ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

    Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

    ⭐️⭐️ İnsan kanındaki mikroplastik parçacıklar ve pıhtılaşma belirteçleriyle ilişkileri https://www.nature.com/articles/s41598-024-81931-9

    ⭐️⭐️ Mikro(nano)plastik kirliliği ve insan sağlığı: Plastikler insanlarda nasıl kanserojeneze neden olabilir? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35301996/

    ⭐️⭐️ İnsan kanındaki mikroplastikler: Polimer tipleri, konsantrasyonları ve μFTIR kullanılarak karakterizasyonu https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38761430/

    ⭐️⭐️ Raman spektral kanıtlarına göre insan trombüsünde pigment mikropartikülleri ve mikroplastikler bulundu https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36116710/

    ⭐️⭐️ Mikroplastik parçacıkların, plastikle ilişkili kimyasalların ve çevre kirleticilerinin insan sağlığı açısından üçlü maruziyet bağlantısı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38759545/

    ⭐️⭐️ Kan bileşenleriyle mikronanoplastiklerin yolculuğu https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10603568/

    ⭐️⭐️ Mikroplastikler: Kalp (ve Damar Sistemi) Meselesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9953450/

    ⭐️⭐️ Mikroplastiklerin ve Endişe Verici Katkı Maddelerinin İnsan Sağlığı Üzerindeki Potansiyel Etkilerine İlişkin Ayrıntılı Bir İnceleme Çalışması https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7068600/

    ⭐️⭐️ Şişelenmiş Suda Sentetik Polimer Kirlenmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6141690/

    ⭐️⭐️ Micro- and Nanoplastics Breach the Blood–Brain Barrier (BBB): Biomolecular Corona’s Role Revealed https://www.mdpi.com/2079-4991/13/8/1404

    Dr Mustafa KEBAT

    Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

    Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
    Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır    .

    Daha Fazla
    Genel, Sağlık Bülteni14 Aralık 2024
    24 Ağustos 2024

    Kan Şekeri

    Kan şekeri, kanda taşınan glukoz miktarının ölçüldüğü değerdir.

    Glukoz, vücudun ana enerji kaynağı olan ve metabolik süreçlerde kullanılan, tüketilen yiyecek ve içeceklerden elde edilerek kan dolaşımında yer alan bir karbonhidrat türüdür. 

    Açlık Kan Şekeri

    Günümüzde sağlıklı kişilerde genel kabul gören;

    8 – 12 saat açlık sonrası kan şekerinin olması gereken değeri, ölçüldüğünde 70-100 mg/dl’dir ve Normal Açlık Kan Şekeri olarak adlandırılır.

    **** 8 – 12 saat açlık sonrası ölçüldüğünde kan şekeri 60 mg/dl ve altında olduğu durum hipoglisemi (Düşük kan şekeri) olarak adlandırılır. Hipoglisemi kişinin hayatını tehlikeye düşüren ve acil müdahale edilmmesi gereken bir durumdur.

    **** 8 – 12 saat açlık sonrası ölçüldüğünde kan şekeri 125 mg/dl’in üzerinde olduğu durum hiperglisemi (Yüksek şeker) olarak adlandırılır.

    Kan Şekerinin miktarını belirtmek için kullanılan ölçü birimi : mg/dl = miligram/desilitre

    Miligram (mg) : Bir gramın binde birine eşit ağırlık ölçüsü birimidir.

    Desilitre (dl) : Bir litrenin onda birine eşit olan sıvı ölçü birimidir.

    Tokluk Kan Şekeri

    İdeal Tokluk Kan Şekeri değerinin tespit edilebilmesi için yemeğe başladıktan sonra 2 saat geçmesi gerekir. Yemekten sonra 2-3 saat aralığında yapılan tokluk kan şekeri ölçümü de geçerli sonuç verir.

    Fakat yemekten 4 saat geçtikten sonra yapılan kan şekeri ölçümlerinde çıkan sonuçlar ile kişinin tokluk kan şekerini değerlendirilemez.

    Günümüzde sağlıklı kişilerde genel kabul gören;

    Yemekten 2 saat sonra ölçüldüğünde kan şekeri 70-140 mg/dl olması Normal Tokluk Kan Şekeri olarak kabul edilir.

    **** Yemekten 2 saat sonra ölçüldüğünde kan şekeri 60 mg/dl ve altında olduğu durum hipoglisemi (Düşük kan şekeri) olarak adlandırılır.

    **** Yemekten 2 saat sonra ölçüldüğünde kan şekeri 200 mg/dl’in üzerinde olduğu durum hiperglisemi (Yüksek şeker) olarak adlandırılır.

    Sağlık kuruluşlarında şeker ölçümleri Biyokimya laboratuvarlarında çok daha hassas ve doğruluğu çok daha yüksek olarak ölçülmekte ise de günlük pratik uygulamalar için Glukometri aletleri kullanılır. Bu aletler de güvenilir öçümler yapmaktadır. Farklı firmalar tarafından üretilmiş çok sayıda çeşit mevcuttur.

    Glukometre Cihazları İle Kan Şekeri Ölçümünde Dikkat Edilecek Hususlar

    1. Kan Şekeri Ölçüm Zamanlaması Doğru Yapılmalıdır.

    Kan şekeri birçok faktörden etkilenir. Bunlar;

    A. Stres,

    B. Egzersiz,

    C. Beslenme durumu,

    D. Seyahat,

    E. Gece-gündüz gibi birçok çevresel ve fizyolojik faktörlerdir.

    Bu sebeple gün boyunca farklı zamanlarda test yapmak idealdir. Testin yapıldığı saat ve saptanan değer birlikte kaydedilmelidir. Tedavi düzenlenmesi için gün içinde en az 4 değere ihtiyaç vardır.

    2. Doğru Parmak Tercihi Yapılmalıdır.

    İhmal edilen lakin kişinin sağlığı için çok önemli olan husus, kan şekeri ölçümünde her gün veya gün içerisinde tekrar eden ölçümlerde aynı parmak kullanılmamalıdır. Bu hata tekrar tekrar iğne batırılan parmakta ağrıya, yara oluşumuna hatta enfeksiyona neden olabilir. Diyabet (Şeker) hastası olanlarda yara iyileşmesi gecikebilir. Bu nedenle, kan şekeri testi için her iki elin farklı parmaklarını değiştirerek kullanmak en doğrusudur.

    3. Her Test İçin Ayrı İğne Kullanılmalıdır

    Kan şekerinin ölçümünde aynı iğneyi değiştirmeden tekrar kullanmak özellikle Diyabet (Şeker) hastalarında olmak üzere herkeste enfeksiyon olasılığını arttırır. Her ölçüm için ayrı iğne kullanmak ve her delme işleminden sonra atmak idealdir.

    4. İğne Parmak Ucunda Yeterli Derinliğe Girmelidir.

    Parmak ucundan ölçüm için gerekli ve yeterli miktar kan çıkmasını sağlamak için;

    Lanset / Parmak delme iğnesi; kan şekeri ölçüm cihazları ile kan örneği almak için kullanılan ince, sivri bir iğneler veya ucu değiştirilebilir / iğne batma derinliği ayarlanabilir parmak delme kalemleri kullanılmaktadır.

    Rutin uygulamalar için 2 mm iğne uçları yeterli olup farklı uzunlukta uçlar mevcuttur.

    5. Ölçüm Öncesi Dezenfeksiyon Yapılmalıdır.

    Ölçüm yapacak olan kişi de ölçümü yapılacak olan kişi de önce ellerini sabunla yıkamalıdır. Daha sonra ölçümü yapılacak kişinin iğne batırılacak olan parmağının enfeksiyonu olmadığına emin olduktan sonra parmak ucu dezenfekte (Kolonya, alkol, deri dezenfektanı vb gibi ile) edilir. Uygulanan dezenfektan sıvının buharlaşması için kısa bir süre beklenmelidir. (Üflenmemeli, silinmemelidir)

    6. Kan Şekeri Seviyeleri Arasında Farklılıklar Olabilir

    Evde veya sağlık kuruluşunda Glukometre ile ölçülen kan şekeri düzeyleri, sağlık kuruluşlarının laboratuvarlarında ölçülenlerden farklı olabilir. Bu durumu not alarak muhakkak hekiminize danışmalısınız.

    7. Tokluk kan şekeri ölçümü

    Tokluk kan şekeri testi, yemekten iki saat sonrası şeker seviyesini test ederken, sayım süresi yemeğin başlangıcından itibaren, ilk lokmanın alınması ile başlamalıdır. Yoksa çıkan değer hekiminiz için yanıltıcı olur.

    Kan Şekeri Sonucun Değerlendirilmesi

    Süreç içerisinde kişiler sınırlı ölçüllerde kan şekerlerinin takibini ve yorumunu yapabilir düzeye gelebilseler de kişi için değerlendirmenin kendisini takip eden hekim tarafından yapılması en doğrusudur.

    Hekimin, kişinin diğer tahlil sonuçlarına, kişi ile yaptığı görüşme ile geçmişini ve soy geçmişini değerlendirmesini (anamnez), kişiyi görmesi – gözlemlemesi (İnspeksiyon), gerekli durumlarda fiziksel muayenesini yapması sonrası kan şekeri sonucunu yeterli yorumlayacağı da dikkate alınmalıdır.

    İnsülin direncini şu şekilde şematize edilebilir

    Daha çok karbonhidrat

    ⬇

    Daha çok insülin

    ⬇

    Daha çok insülin daha çok hipoglisemi

    ⬇

    Daha çok hipoglisemi daha çok karbonhidrat

    ⬇

    Daha çok karbonhidrat daha çok kilo

    ⬇

    Daha çok kilo daha çok insülin

    ⬇

    Daha çok insülin daha çok hipoglisemi atağı

    ⬇

    Daha çok karbonhidrat daha çok

    ⬇

    Yıllar sonra (5-10 yıl)

    ⬇

    Diyabet

    Dr Mustafa KEBAT

    Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

    Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
    Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.


    Daha Fazla
    Sağlık Bülteni, Genel24 Ağustos 2024
    İş Sağlığı ve Güvenliği Çözümlerimizle Tanışın
    Bilgi almak için Hizmet Talep Formumuzu doldurun, size ulaşalım.
    Teklif Al