15 Haziran 2025

Psikososyal Riskler ve İş Sağlığı

🧠 🧠 🧠

“Görünmeyen Tehlike – Psikososyal Riskler ve İş Sağlığı”

Çalışma ortamında fark edilmeyen stres faktörleri, çalışan sağlığını nasıl etkiliyor?

İş sağlığı denildiğinde çoğunlukla fiziksel tehlikeler, kimyasal maruziyetler veya ergonomik riskler akla gelir. Ancak, psikososyal riskler gibi görünmeyen tehlikeler de çalışan sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu yazıda, psikososyal risklerin ne olduğunu, nasıl ortaya çıktığını ve iş sağlığı üzerindeki etkilerini ele alacağız.

🧩 🧩 🧩

Psikososyal Riskler Nedir?

Psikososyal riskler, iş ortamında çalışanların psikolojik ve sosyal durumlarını etkileyen faktörlerdir. Bu riskler, işin yapısı, organizasyonu ve sosyal ilişkilerden kaynaklanabilir. Ağır iş yükü, belirsiz görev tanımları, yetersiz destek, iş güvencesizliği ve mobbing gibi unsurlar psikososyal risklere örnek olarak verilebilir.

🔍 🔍 🔍

Psikososyal Risklerin Kaynakları

🔴 Ağır İş Yükü ve Zaman Baskısı

Ağır iş yükü ve zaman baskısı, modern çalışma hayatının en yaygın psikososyal risklerinden biridir. Bu risk, çalışanların fiziksel ve zihinsel sınırlarının sürekli zorlanmasıyla ortaya çıkar. Aşırı iş yükü, yalnızca işin hacmiyle değil, süresiyle, karmaşıklığıyla ve çalışana yüklenen sorumlulukların yoğunluğuyla da ilgilidir. Zaman baskısı ise, sınırlı sürede tamamlanması gereken işlerin sürekli artması ve zaman yönetiminin imkânsız hale gelmesiyle oluşur.

Ağır iş yüküne maruz kalan çalışanlarda sıklıkla tükenmişlik sendromu, sürekli yorgunluk, konsantrasyon kaybı ve uyku bozuklukları gözlemlenir. Zaman baskısı ise iş kazalarının artmasına, hata oranlarının yükselmesine ve kronik stres bozukluklarına yol açabilir. Çalışan, performansını sürdürmek adına daha az mola verir, beslenme düzenini bozar ve sosyal yaşamdan uzaklaşır. Bu durum hem fiziksel hem de zihinsel çöküşü tetikler.

Kurumsal düzeyde ise üretim kalitesinin düşmesi, devamsızlıkların artması, iş gücü devrinin yükselmesi ve çalışan bağlılığının azalması gibi sonuçlar doğurur. Bu nedenle işverenlerin iş yükü planlamasında gerçekçi zaman çizelgeleri oluşturması, iş paylaşımını dengeli yapması ve süre baskısını azaltacak kaynakları sağlaması hayati öneme sahiptir.

🔵 Belirsiz Rol ve Sorumluluklar

Belirsiz rol ve görev tanımları, çalışanlar için sürekli bir kafa karışıklığı ve güvensizlik yaratır. Kimin neyi yapacağı, ne kadar sorumlu olacağı veya hangi görevde yetkili olduğu net değilse bu durum, hem bireysel performansı hem de ekip içi uyumu ciddi şekilde olumsuz etkiler. Rol belirsizliği özellikle hiyerarşik olarak karmaşık yapılarda ve yeni pozisyonların açık şekilde tanımlanmadığı organizasyonlarda sıklıkla görülür.

Bu psikososyal risk faktörü, çalışanın görev sınırlarını aşırı genişletmesine veya geri planda kalmasına neden olabilir. Bu iki uç durum da iş doyumunu düşürür. Çalışan sürekli bir “acaba doğru yapıyor muyum” duygusuyla çalışır. Belirsizlik hali karar vermeyi zorlaştırır, özgüveni zedeler ve işe olan aidiyeti azaltır.

Ayrıca, belirsiz sorumluluklar ekip içi çatışmaları körükler. Başkalarının görev alanına müdahale, yetki aşımı, görev tekrarları veya işin sahipsiz kalması gibi sorunlar ortaya çıkar. Bunlar hem verimliliği azaltır hem de kurumsal kimliği zedeler. Rol tanımlarının yazılı hale getirilmesi, işe giriş oryantasyonlarının bu çerçevede yapılması ve görev değişikliklerinin açık şekilde bildirilmesi bu riskin yönetimi açısından son derece önemlidir.

🟢 Yetersiz Sosyal Destek

Yetersiz sosyal destek, özellikle stresli iş ortamlarında çalışanların dayanıklılığını ciddi şekilde düşüren bir psikososyal risk faktörüdür. İş yerinde sosyal destek, yöneticilerden, çalışma arkadaşlarından veya organizasyonun genelinden gelen anlayış, yardım ve takdir şeklinde tanımlanabilir. Destek eksikliği, bireyin yalnızlık duygusunu artırır ve tükenmişliği hızlandırır.

Çalışan, iş arkadaşlarıyla ilişkilerinde yeterli empati, saygı ve iş birliği göremediğinde sosyal izolasyon hissi yaşayabilir. Yönetici desteği yoksa çalışan kendisini değersiz hisseder, hatalarını paylaşmaktan korkar ve stresini bastıramaz. Özellikle kriz anlarında destek eksikliği, psikolojik dayanıklılığın çökmesine neden olabilir.

Ayrıca yetersiz sosyal destek, iş kazaları sonrası travmaların atlatılamamasına, duygusal istikrarsızlığa ve motivasyon kaybına neden olur. Örgütsel bağlılık düşer, birey işten soğur ve devamsızlık oranları artar. İş yerinde destekleyici kültür oluşturulması, düzenli geri bildirim verilmesi, mentorluk uygulamaları ve psikolojik danışmanlık hizmetleri bu sorunun önlenmesinde oldukça etkilidir.

🟠 İş Güvencesizliği

İş güvencesizliği, çalışanın gelecekteki istihdamının belirsiz olması durumudur. Bu durum, geçici sözleşmeli çalışanlar, kısa süreli projelerde yer alanlar ya da ekonomik dalgalanmalardan doğrudan etkilenen sektörlerde çalışanlar için özellikle yaygındır. İş güvencesinin olmaması, sürekli bir stres kaynağıdır ve bireyin zihinsel refahını doğrudan tehdit eder.

Çalışanlar, işlerini kaybetme korkusuyla daha fazla çalışır, haklarını talep etmekten çekinir ve uzun vadeli planlar yapamaz hale gelir. Bu durum, hem iş verimliliğini düşürür hem de bireyin ailesel ve sosyal yaşamını etkiler. Sürekli tedirginlik hali, uyku düzensizlikleri, yüksek kortizol düzeyi, bağışıklık sistemi zayıflaması gibi fizyolojik sorunlara da yol açar.

Ayrıca iş güvencesizliği, kurumsal bağlılığı ve iş yerindeki etkileşimi azaltır. Çalışan kendisini organizasyonun parçası gibi hissetmediği için inisiyatif almaz ve inovasyona katkı sağlamaz. Bu durumu yönetmenin yolu, şeffaf iletişim politikaları, net kariyer planları sunmak ve iş güvencesine yönelik hukuki düzenlemelere sadık kalmaktır.

🟣 Mobbing ve Taciz

Mobbing ve taciz, iş yerindeki en ciddi psikososyal travma kaynakları arasındadır. Mobbing, bir çalışanın sistematik şekilde dışlanması, aşağılanması, küçümsenmesi veya yıldırılması anlamına gelirken; taciz fiziksel, cinsel veya sözlü olarak bireyin kişisel sınırlarının ihlal edilmesidir. Her iki durum da çalışanın ruh sağlığı üzerinde yıkıcı etkilere sahiptir.

Mobbing’e uğrayan birey, zamanla özgüvenini kaybeder, karar vermekte zorlanır ve iş performansı düşer. Sürekli tehdit altında hisseden çalışan, depresyon, panik atak, sosyal fobi gibi psikiyatrik sorunlar yaşayabilir. Taciz ise çok daha derin ve travmatik izler bırakır. Cinsel tacize uğrayan birey, iş yerinden soğur, kendini suçlama eğilimi geliştirir ve iş gücünden tamamen çekilebilir.

Bu durumlar aynı zamanda diğer çalışanlarda da korku ve sessizlik kültürü yaratır. İş yerinde güven ortamının kaybolması, ekip ruhunun zedelenmesi ve yüksek personel devri kaçınılmazdır. Etkili bir önleme sistemi; etik kuralların yazılı hale getirilmesi, şikâyet mekanizmalarının bağımsız ve erişilebilir olması, yöneticilere mobbing farkındalık eğitimi verilmesiyle oluşturulabilir.

🧠 🧠 🧠

Psikososyal riskler, iş sağlığı alanında genellikle göz ardı edilen ancak çalışanların sağlığı ve iş verimliliği üzerinde ciddi etkileri olan faktörlerdir.

İş yerlerinde bu risklerin farkına varılması ve gerekli önlemlerin alınması, hem çalışanların refahını artıracak hem de iş yerinin genel performansını olumlu yönde etkileyecektir.

İş yerinizde bu tür riskleri değerlendirmek ve önlemek için uzman danışmanlık hizmetlerinden yararlanmalısınız.

Firmanızın Psikososyal Risk Takip ve Müdahale Programı Var mı?

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Sağlık ve Davranış: Biyolojik, Davranışsal ve Toplumsal Etkilerin Etkileşimi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK43750/

⭐️⭐️ Psikososyal riskler ve çalışan sağlığı https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/psychosocial-risks-and-workers-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri İşyerinde Refah ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamikleri Yönetme Stratejileri https://www.researchgate.net/publication/377014012_Calisma_Yasaminda_Esenlik_ve_Psikososyal_Riskler_Degisen_Dinamiklerle_Basa_Cikma_Stratejileri_Well-being_and_Psychosocial_Risks_in_the_Workplace_Strategies_for_Navigating_Changing_Dynamics

⭐️⭐️ İş Stresi Kardiyovasküler Hastalıklar İçin Bir Risk Faktörüdür https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26238744/

⭐️⭐️ İşyerinde psikososyal riskler ve ruh sağlığı https://osha.europa.eu/en/themes/psychosocial-risks-and-mental-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri https://dergipark.org.tr/tr/pub/ohsacademy/issue/85769/1393212

⭐️⭐️ Fazla Saatlerle Çalışmanın Iş Sağlığı ve Güvenliği Üzerine Etkileri https://www.proquest.com/openview/29e975929e3587a0d68322e2e822c18e/1?cbl=2026366&diss=y&pq-origsite=gscholar

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni15 Haziran 2025
8 Haziran 2025

Türkiye – ABD – Avrupa Birliği Ülkeleri İş Kazası Sonrası İdari ve Adli Süreçlerin Karşılaştırılması

İş kazaları, bireysel sağlık ve güvenlik ihlalleri, teknik bir arıza ya da ani bir dikkatsizlik olarak değerlendirilmemeli aynı zamanda devletin, işverenin ve yargı sisteminin sorumluluğunu doğuran çok boyutlu olaylar olduğu bilinmelidir.

Her kazanın ardında ihmaller zinciri, eksik önlemler ve sistemsel boşluklar yer almaktadır.

Biz iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri ve idarecileri olarak, kazanın gerçekleştiği anın çok öncesinden başlayan riskleri analiz etmeye çalışıyor; yalnızca çalışan sağlığını değil, aynı zamanda işverenin hukuki bütünlüğünü de korumayı hedefliyoruz.

Ancak sıklıkla şunu gözlemliyoruz: Türkiye’de yaşanan iş kazalarında, önleyici sistemler kadar yargı süreçlerinin gecikmesi, adalet duygusunun zedelenmesi gibi sorunlar da kazanın yarattığı travmayı daha da derinleştiriyor. Bu durum, yalnızca mağdurlar için değil, önlem alma kültürünü içselleştirmeye çalışan tüm iş sağlığı profesyonelleri için caydırıcı bir ortam yaratmaktadır.

Bu çalışmada, Türkiye’nin iş kazalarına yaklaşımı; gelişmiş ülkelerden olan ABD ve Avrupa Birliği ülkeleriyle hukuki, idari ve cezai boyutlarda karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Saha deneyimimizin bize gösterdiği bir gerçek var: Etkin bir iş sağlığı güvenliği sistemi, ancak hukukun zamanında, şeffaf ve caydırıcı biçimde işletilmesiyle mümkündür.

ABD’deki tazminat sistemlerinin caydırıcılığı, Avrupa’daki ceza hukukunun netliği, işverenleri önlem almaya zorlayan güçlü yargı refleksleri; bizler için yalnızca birer karşılaştırma değil, aynı zamanda gelişim için bir yol haritasıdır.

Bu metin, yalnızca akademik bir inceleme değil; sahada alın teri döken, önleyici kültür için mücadele eden tüm iş güvenliği uzmanlarına, işyeri hekimlerine ve karar alıcılara bir çağrıdır:
“Adalet ne kadar hızlı ve kapsayıcı olursa, kazalar o kadar önlenebilir hâle gelir.”

Saygılarımızla,

Cemil Tanju ANAKLI – Dr. Mustafa KEBAT

Bu olayların ardından gelişen yargı ve hukuki süreçler, ülkelerin iş sağlığı ve güvenliği kültürü, mevzuat yapısı ve yargı bağımsızlığı açısından derin farklar gösterir. Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında bu konuda dikkat çekici ayrışmalar ve benzeşmeler bulunmaktadır.

Bu üç farklı yapısal sistemde iş kazası sonrası sürecin idari, cezai ve tazminat boyutları ayrı ayrı ele alarak uygulamada karşılaşılan çarpıcı örnekler üzerinden hukuki refleksler değerlendireceğiz..

I. TÜRKİYE’DE İŞ KAZASI SONRASI HUKUKİ SÜREÇLER

1.1 Mevzuat Temeli

1.2 İdari Süreç

SGK, kazayı geçiren işçiye:

  • Geçici iş göremezlik ödeneği
  • Sürekli iş göremezlik geliri
  • Bağlı dul-yetim aylığı öder. Ancak kusurlu işverene bu bedeller rücu edilir.

İşveren, bildirimi zamanında yapmazsa idari para cezasına çarptırılır.

1.3 Cezai Sorumluluk

Kazaya neden olan işveren veya iş güvenliği uzmanı; TCK kapsamında şu suçlarla karşılaşabilir:

  • Taksirle Yaralama (m. 89): 3 aydan 1 yıla kadar hapis
  • Taksirle Ölüme Sebebiyet (m. 85): 2 yıldan 6 yıla kadar hapis Örnek: 2014 Soma Faciası: 301 madencinin ölümü sonrası işverenler hakkında dava açılmış, bazı sanıklar 15-20 yıl arası hapis cezalarına çarptırılmıştır. Ancak kamuoyunda cezaların düşürülmesi tartışma yaratmıştır.

Taksir oranı artırılırsa, bilinçli taksir hükümleri devreye girer.

1.4 Hukuki-Tazminat Sorumluluğu

  • İşçi veya yakınları, maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
  • Kusur oranına göre işverenin sorumluluğu belirlenir.
  • İş müfettişi raporu, bilirkişi raporlarıyla birlikte mahkeme değerlendirmesini etkiler.

Yargıtay Kararı (2018/23141 E.): “İSG kurallarını sistematik ihlal eden işverenin ağır kusurlu kabul edilmesi gerektiği” yönünde içtihat gelişmiştir.

II. ABD’DE İŞ KAZASI SONRASI HUKUKİ SÜREÇLER

2.1 Mevzuat Temeli

2.2 İdari Süreç

OSHA (Occupational Safety and Health Administration):

  • Kazanın ciddiyetine göre işverene soruşturma başlatır.
  • İşyerine denetim ve para cezaları uygulanır.
  • Kazaya sebep olan makine/ekipman durdurulabilir.

Örnek: 2013 West Fertilizer Company patlamasında (Teksas), OSHA ciddi ihlaller tespit etti. Şirket 118,000 $ ceza aldı, ancak sivil tazminat davalarıyla milyonlarca dolar ödemeye mahkûm edildi.

2.3 Cezai Sorumluluk

ABD’de doğrudan “cezai yargılama” nadirdir. Ancak:

  • Ağır ihmal (Gross negligence) durumunda, federal savcılıklar cezai işlem başlatabilir.
  • Özellikle ölümlü kazalarda büyük jüri kararıyla ceza davası açılır.

Örnek: Upper Big Branch maden faciasında (2010), 29 işçinin ölümüne sebep olan Massey Energy CEO’su Don Blankenship, güvenlik ihmalleri nedeniyle federal cezaevinde 1 yıl hapis yattı.

2.4 Hukuki-Tazminat Sorumluluğu

ABD’de iş kazaları sonrası:

Örnek: McWane Inc. iş kazasında ağır yanık geçiren işçi, 3 milyon $ tazminat kazanmıştır. Bu tür davalarda mahkeme jürisi, cezai tazminat (punitive damages) da verebilir.

III. AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE HUKUKİ SÜREÇLER

AB’de süreçler ülkeye göre değişmekle birlikte, genel hukuk ilkeleri ve AB direktifleri çerçevesinde benzerlikler taşır.

3.1 Mevzuat Temeli

3.2 İdari Süreç

  • İlgili iş sağlığı kurumu kazayı soruşturur.
  • İşverene, önleyici tedbirler almadığı ispat edilirse yüksek cezalar verilebilir.
  • Kamu-özel sektör ayrımı yapılmaz.

Örnek: Fransa’da 2021 yılında bir şantiyede meydana gelen ölümlü kazada işveren 150.000 € idari ceza almıştır.

3.3 Cezai Sorumluluk

AB ülkelerinde, iş kazasında ihmalin derecesi cezai süreci belirler:

  • İhmalle yaralama/öldürme suçları ceza hukuku kapsamında değerlendirilir.
  • Ceza, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis olabilir.
  • Şirket yöneticileri de sorumlu tutulabilir.

Örnek: İtalya’da 2007 Torino ThyssenKrupp yangını sonrası, CEO 16 yıl hapis cezası almıştır. Bu karar, “işverenin doğrudan cezai sorumluluğu” açısından emsal teşkil etmiştir.

3.4 Hukuki-Tazminat Sorumluluğu

AB ülkelerinde iş kazasına uğrayan işçi:

  • Zorunlu sigorta sisteminden destek alır.
  • Kusurlu işverene maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
  • AİHM içtihatlarına göre, “etkili soruşturma” yapılmazsa devlet sorumlu tutulabilir.

AİHM Kararı (Brincat v. Malta, 2014): Devletin iş güvenliği düzenlemelerini ihmal etmesi “yaşam hakkının ihlali” olarak değerlendirilmiştir.

IV. TEMEL FARKLILIKLAR VE BENZERLİKLER

KriterTürkiyeABDAB Ülkeleri
Cezai YaptırımMevcut – Yavaş işliyorNadir ama etkiliEtkin ve cezai sorumluluk güçlü
Tazminat SistemiKusur esaslıWorkers’ Comp. + Tort sistemiSosyal güvenlik + bireysel dava hakkı
İşyeri DenetimiMüfettiş azlığıSıkı ve düzenliBağımsız kurumlar denetliyor
Yargı Sürecinin HızıYavaş (3-7 yıl sürebilir)Görece hızlı (12-24 ay)Ülkeye göre değişir, ortalama 1-2 yıl
Delil Toplama SistemiMüfettiş + BilirkişiHukuki ve teknik uzmanlar + jüriSoruşturma hakim odaklı

Sonuç ve Önerilerimiz

İş kazalarının yalnızca teknik birer “kaza” değil, çoğunlukla sistemsel ihmal sonucu gelişen önlenebilir olaylar olduğu açıktır. Türkiye’de hukuki mekanizmalar gelişmiş olsa da uygulamada süreklilik, yargı hızı ve yaptırım ciddiyeti sorunlu görünmektedir. ABD ve AB’de ise önleyici sistemler, hızlı cezai/tazminat süreçleri ve şeffaf denetimler sayesinde caydırıcılık daha yüksektir.

Bu karşılaştırmalı analizde sadece iş kazalarının hukuki boyutunu değil; aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin kurumsal olgunluk düzeyini de gözler önüne sermiş olduk.

Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri arasında yapılan bu detaylı inceleme, bizlere önemli bir mesaj vermektedir: Sadece mevzuata uymak değil; sistemi sahiplenmek, şeffaflıkla yönetmek ve hukuki sorumluluğu önceden öngörebilmek artık bir tercih değil, zorunluluktur.

ABD’de dava süreçlerinin doğrudan tazminata dönüşebilme riski, işvereni önleyici tedbirlere yatırım yapmaya teşvik etmektedir. Avrupa Birliği ülkelerinde ise devletin güçlü denetim organları ve iş kazası sonrası işletilen disiplinli süreçler, çalışan güvenliğini temel alan bir kültürün yerleşmesini sağlamıştır. Türkiye ise bu iki yaklaşım arasında karma ve çoğu zaman tepkisel bir model içinde yönünü bulmaya çalıştığı görülmektedir.

İş sağlığı ve güvenliği yöneticileri olarak şunu net bir şekilde ifade edebiliriz: Kazaları azaltmak için teknik bilgi kadar hukuki bilgi de yönetim araçlarımız arasında yer almalıdır. Zira önleyemediğimiz her iş kazası, yalnızca bir can kaybı ya da yaralanma değil, aynı zamanda hukuki bir yıkım, itibari bir çöküş ve operasyonel bir krizdir.

Bu nedenle bu incelememiz yalnızca hukukçulara değil; iş güvenliği sistemlerini yöneten, planlayan ve geliştirmeye çalışan tüm üst düzey yöneticilere bildikleri konuları hatırlatma niteliğindedir.
Yargının gücüyle desteklenmeyen hiçbir önlem sürdürülebilir değildir.

Türkiye için önerilerimiz

  • İş kazaları için özel ihtisas mahkemeleri kurulmalı.
  • Bilirkişi sisteminde şeffaflık ve yeterlilik artırılmalı.
  • Kusur tespiti raporları bağımsız kurumlarca yapılmalı.
  • İşverenin cezai sorumluluğu daha etkili uygulanmalı.

İş kazalarının sıfırlandığı, adaletin hızlı ve tarafsız tecelli ettiği, tüm tarafların güvenli ve huzurlu olduğu bir çalışma yaşamı temennisiyle…

Saygılarımızla,

Cemil Tanju ANAKLI – Dr. Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Makaleler8 Haziran 2025
3 Haziran 2025

Pentan Tankı HZ-19: İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin yirmi birinci Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı operasyonlarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal yükümlülükler ve denetim riski üzerine odaklanmaktadır.

Endüstriyel tesislerde, özellikle kimyasal maddelerin depolandığı ve işlendiği alanlarda, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) yönetimi, hem çalışanların güvenliğini sağlamak hem de yasal yükümlülüklere uygunluğu temin etmek açısından son derece önemlidir.

Yasal düzenlemelere uyulmaması, sadece cezai yaptırımlara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda tesisin operasyonel devamlılığını da riske atabilir.

İSG ile ilgili yasal yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, ciddi iş kazalarına ve meslek hastalıklarına neden olabilir. Bu durum, hem çalışanların sağlığı üzerinde uzun vadeli olumsuz etkiler yaratır hem de tesisteki operasyonel verimliliği düşürür.

Yasal düzenlemeler, iş güvenliğini sağlamak ve iş kazalarını en aza indirgemek için net bir çerçeve sunarken, bu yükümlülüklerin denetimi de sürekli bir izleme ve kontrol gerektirir.

İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan tankı gibi yüksek risk taşıyan tesislerde, iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi, denetim süreçlerinin etkin bir şekilde uygulanması ve bu yükümlülüklerin ihlal edilmesinin yaratacağı risklerin değerlendirilmesine yönelik kapsamlı bir inceleme sunmayı hedefledim. Ayrıca, yasal yükümlülüklere uyumun sağlanması ve denetim sürecinin etkinliği, sadece yasal sorumlulukları yerine getirmekle kalmaz, aynı zamanda çalışan güvenliğini temin etmek ve işletmenin itibarını korumak için de hayati öneme sahip olduğu unutulmamalıdır.

HZ-19: İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski olay ağacı analizine geçiyorum:

🔺 HZ-19 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

Tehlike Başlığı: İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankı işletmesinin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal yükümlülükleri yerine getirmemesi ve denetimlerde eksiklikler ortaya çıkması.

🔸 1. Kontrol Noktası: Yasal Yükümlülüklere Uyum Sağlanıyor mu?

  • Evet:
    • İşletme, tüm iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal yükümlülüklere ve mevzuatlara uygun hareket etmektedir.
      ✅ Sonuç: Yasal gerekliliklere uygunluk sağlanır, iş güvenliği önlemleri etkili bir şekilde uygulanır.
    • Risk Değerlendirmesi: Düşük
  • Hayır:
    • İşletme, gerekli yasal yükümlülüklere tam olarak uymuyor.
      🔸 2. Kontrol Noktası: Denetimler Düzenli Yapılıyor mu?
      • Evet:
        • İşletme, yıllık denetim takvimine uygun olarak düzenli iş sağlığı ve güvenliği denetimleri gerçekleştiriyor.
          ⚠️ Sonuç: Denetimler, eksiklikleri ve iyileştirilmesi gereken alanları tespit eder.
        • Risk Değerlendirmesi: Düşük
      • Hayır:
        • İşletme, iş sağlığı ve güvenliği denetimlerini düzenli yapmıyor.
          🔸 3. Kontrol Noktası: Denetim Sonuçları Gözden Geçiriliyor ve İyileştirmeler Yapılıyor mu?
          • Evet:
            • Denetim sonuçları düzenli olarak gözden geçirilmekte ve eksiklikler giderilmekte.
              ⚠️ Sonuç: Tespit edilen eksiklikler ve riskler giderilerek güvenli çalışma ortamı sağlanır.
            • Risk Değerlendirmesi: Düşük
          • Hayır:
            • Denetim sonuçları gözden geçirilmiyor ve iyileştirmeler yapılmıyor.
              ❌ Sonuç: Yasal ve iş sağlığı güvenliği eksiklikleri sürer, potansiyel kazalar artar.
            • Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 4. Kontrol Noktası: Yasal Yükümlülüklere Uygun Eğitimler Veriliyor mu?

  • Evet:
    • Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal gerekliliklere uygun eğitimler alıyor.
      ✅ Sonuç: Çalışanlar, güvenli çalışma ortamı oluşturmak için gerekli bilgiye sahip olur.
    • Risk Değerlendirmesi: Düşük
  • Hayır:
    • Çalışanlara yasal yükümlülüklerle ilgili yeterli eğitim verilmiyor.
      🔸 5. Kontrol Noktası: Çalışanlar Yasal Haklarını Biliyor mu?
      • Evet:
        • Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal haklarını biliyor ve bu hakları korumak için bilinçli.
          ⚠️ Sonuç: Çalışanlar, haklarını savunma konusunda güçlü bir pozisyonda olur, iş güvenliği ihlalleri azalır.
        • Risk Değerlendirmesi: Düşük
      • Hayır:
        • Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal haklarına dair bilgi eksiklikleri yaşıyor.
          ❌ Sonuç: Çalışanlar haklarını savunmakta zorlanabilir ve güvenlik önlemleri göz ardı edilebilir.
        • Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryo Özet Tablosu

Senaryo NoSonuçRisk Seviyesi
1Yasal uyum var, düzenli denetimler yapılıyor, eğitimler sağlanıyorDüşük
2Yasal uyum yok, denetimler düzenli yapılmıyor, eğitim eksikYüksek
3Yasal uyum var, eğitimler var, fakat denetim sonuçları gözden geçirilmiyorYüksek
4Yasal uyum yok, eğitim yok, denetim yapılmıyorÇok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

  • Yasal yükümlülüklere tam uyum sağlanmalıdır ve işletme bu konuda sürekli olarak denetlenmelidir. İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal gereklilikler, her türlü acil durum senaryosuna göre güncellenmelidir.
  • İş sağlığı ve güvenliği denetimleri düzenli olarak yapılmalı ve her denetim sonrasında eksiklikler hızla giderilmelidir. Denetim sonuçları, tüm çalışanlar ve yöneticilerle paylaşılmalı ve gerekli iyileştirmeler yapılmalıdır.
  • Eğitimler, çalışanların yasal haklarını ve güvenlik prosedürlerini anlamalarını sağlayacak şekilde düzenli olarak verilmeli ve sürekli bir eğitim kültürü oluşturulmalıdır.
  • Çalışanlar, yasal haklarını bilmeli ve bu hakları savunabilecek şekilde bilinçlendirilmelidir. Bu, işyerinde güvenliğin artırılmasına yardımcı olur.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal yükümlülükler, pentan tankı gibi yüksek risk taşıyan tesislerde kritik bir öneme sahiptir.

Yasal düzenlemelere uyum sağlamak, yalnızca yasal zorunlulukların yerine getirilmesi değil, aynı zamanda çalışan güvenliğini temin etme, iş kazalarını azaltma ve operasyonel sürdürülebilirliği sağlama amacını taşır.

İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizi, İSG yasal yükümlülüklerinin yerine getirilmesi, denetim süreçlerinin etkin bir şekilde uygulanması ve bu süreçlerin potansiyel riskleri ele alarak minimize edilmesine yönelik stratejiler sunmaktadır.

İSG yönetiminin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi için, sadece yasal gerekliliklerin yerine getirilmesi değil, aynı zamanda sürekli eğitimler, tatbikatlar ve güncel mevzuata uyum da sağlanmalıdır. Denetim süreçleri düzenli olarak gerçekleştirilmeli ve herhangi bir eksiklik veya risk durumu derhal tespit edilerek gerekli önlemler alınmalıdır.

Sonuç olarak, İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Yasal Yükümlülükler ve Denetim Riski Olay Ağacı Analizi, pentan tankı gibi tesislerde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve denetim sürecinin etkinliğinin artırılması için gerekli adımları belirleyerek, daha güvenli ve verimli bir işletme ortamı sağlamaktadır.

Yasal uyum ve etkin denetim, sadece çalışan sağlığını korumakla kalmaz, aynı zamanda işletmenin uzun vadeli başarısını ve sürdürülebilirliğini temin eder.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği3 Haziran 2025
20 Mayıs 2025

İzmit Körfezi Tersaneler Bölgesinde Görülen Yılan Türlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi

İzmit Körfezi, Marmara Bölgesi’nin doğusunda yer alır ve Türkiye’nin en yoğun sanayi bölgelerinden biri olan Kocaeli ili sınırları içerisindedir. Bu bölgede yer alan tersaneler, hem ulusal hem de uluslararası gemi yapımı ve bakım-onarım faaliyetleri açısından kritik öneme sahiptir. Lakin, bu faaliyetler yürütülürken sadece mekanik ve kimyasal tehlikeler değil, aynı zamanda biyolojik riskler de iş güvenliği açısından dikkate alınmalıdır. Bu biyolojik risklerin başında, bölge faunasında yer alan yılan türleri gelmektedir.

İzmit Körfezi çevresi, özellikle yaz aylarında sıcak ve nemli iklim koşulları nedeniyle çeşitli yılan türlerinin aktif hale geldiği bir bölgedir.

Doğal yaşam alanları tahrip edilen yılanlar, insan yerleşimlerine ve çalışma alanlarına yaklaşabilmektedir. Bu nedenle, tersanelerde çalışan personelin yılanlarla karşılaşma olasılığı vardır. Yılanların türlerine göre farklılık gösteren davranış biçimleri, zehirli olup olmamaları, bulundukları habitatlar ve insan sağlığına etkileri, iş güvenliği önlemlerinin belirlenmesi açısından önemlidir.

🐍 🐍 🐍

İzmit Körfezi Tersaneler Bölgesindeki Başlıca Yılan Türleri ve Süreç Analizi

Yılan Türü (Halk Adı)Zehir Durumuİnsanlara Tehlike DüzeyiGörülme YerleriIsırık Etkileriİlk YardımTedavisiz Durumda Olası Sonuçlar
Engerek

Vipera ammodytes		ZehirliYüksekKıyı ormanları, taşlık alanlar, tersane çevresiŞiddetli ağrı, şişlik, morarma, doku nekrozu, sistemik etkiler (bulantı, halsizlik)Isırılan bölgeyi hareketsiz tut, kalp seviyesinden yukarıda tutma, hemen tıbbi yardım çağırDoku kaybı, sepsis, nadiren ölüm
Bozyörük Yılanı

Malpolon monspessulanus		Az ZehirliDüşük-OrtaOtluk alanlar, açık arazilerHafif şişlik ve ağrı (ısırık arka dişlerle olur, nadiren etkili olur)Bölgeyi temizle, sakin kal, gözlem altında tut, alerjik reaksiyonlara karşı dikkatli olunHafif alerjik reaksiyonlar dışında genellikle ciddi sonuç görülmez
Hazar Yılanı

Dolichophis caspius		ZehirsizDüşükKayalık alanlar, tersane sınır çitleriIsırık olabilir ama sadece mekanik, enfeksiyon riskiYara temizlenir, enfeksiyon önlenirNadiren enfeksiyon, genelde ciddi sonuç görülmez
Çukurbaşlı Yılan

Eirenis modestus		ZehirsizÇok DüşükKuru taşlıklar, inşaat malzeme yığınlarıZararsız, ısırmaz ya da etkisizdirMüdahale gerekmezHiçbir risk yok
Koca Engerek

Vipera lebetina		ZehirliYüksek (çok nadir görülür)Körfez çevresi ormanlık alanlar, kırsalŞiddetli ağrı, şişlik, doku hasarı, sistemik toksisiteHemen hastaneye sevk, antivenom gerekebilirTedavi edilmezse nekroz, organ yetmezliği, ölüm
Sarı Yılan

Hierophis caspius		ZehirsizDüşükOtluk ve çalılık alanlar, konteyner altlarıIsırık mekanik, enfeksiyon riski olabilirTemizleme, antiseptik uygulamaGenelde komplikasyon oluşmaz
Çizgili Yılan

Platyceps najadum		ZehirsizDüşükAğaçlık ve çalılık alanlarZararsızdır, savunmacı değildirMüdahale gerekmezCiddi risk oluşturmaz

🔸 Görülme Yerleri

  • İzmit Körfezi Tersaneler Bölgesinde bu türlerin çoğu kırsal, ormanlık ve taşlık alanlarda gözlemlenmektedir.
  • Özellikle yaz aylarında aktiflik artar.

🔸 Riskli İş Alanları

  • Açık alanda yürütülen her türlü Enerji, inşaat, altyapı, peyzaj, tarımsal faaliyet, liman işleri ve kırsal saha incelemeleri potansiyel risklidir.
  • Gece vardiyalarında düşük görünürlük nedeniyle özellikle kedi gözlü yılanlar ile karşılaşma riski artar.

Kara Yılanları: Tarım sahaları, RES, GES, Tersaneler, Tüm altyapı işleri, Açık kapalı madenler, Mermer ocakları, Taş Ocakları, Peyzaj çalışmaları, Yol yapımı, Moloz temizliği, kırsalda saha işleri vb gibi

Su Yılanı: Liman sahası, Kıyı tahkimatı, Kanal temizliği vb gibi

🐍 🐍 🐍

Merak Edenler Yazının Sonunda Yılan Çeşitlerinin Görebilir

🐍 🐍 🐍

Yılan Zehirlerinin Toksikolojik Özellikleri

Yılan zehirleri, kompleks yapılı proteinler ve enzimlerden oluşur. Bu bileşenler, vücutta çeşitli sistemleri etkileyebilir.

  • Hematotoksik Etki: Kan pıhtılaşma mekanizmalarını bozarak koagülopatiye neden olabilir.
  • Nörotoksik Etki: Sinir iletimini engelleyerek paraliziye yol açabilir.
  • Miyotoksik Etki: Kas hücrelerini tahrip ederek rabdomiyolize neden olabilir.
  • Nefrotoksik Etki: Böbrek fonksiyonlarını bozarak akut böbrek yetmezliğine yol açabilir.

🐍 🐍 🐍

Yılan Isırığının Klinik Belirtileri

Yılan ısırığı sonrası belirtiler, zehirin türüne ve miktarına bağlı olarak değişir:

  • Lokal Belirtiler: Isırık bölgesinde ağrı, şişlik, eritem ve ekimoz görülebilir.
  • Sistemik Belirtiler: Bulantı, kusma, hipotansiyon, taşikardi, dispne ve bilinç değişiklikleri meydana gelebilir.
  • Laboratuvar Bulguları: Koagülasyon testlerinde anormallikler, kreatin kinaz seviyelerinde artış ve böbrek fonksiyon testlerinde bozulma saptanabilir.

🐍 🐍 🐍

Yılan Isırığında İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale

Yılan ısırığı durumunda aşağıdaki adımlar izlenmelidir:

  1. Sakinlik: Panik, zehrin yayılmasını hızlandırabilir.
  2. Hareketin Sınırlanması: Isırılan uzuv immobilize edilmeli ve kalp seviyesinin altında tutulmalıdır.
  3. Takıların Çıkarılması: Şişmeyi önlemek için takılar çıkarılmalıdır.
  4. Yaranın Temizlenmesi: Isırık bölgesi sabun ve su ile yıkanmalıdır.
  5. Soğuk Uygulama: Şişliği azaltmak için soğuk kompres uygulanabilir.
  6. Turnike ve Kesme Uygulamalarından Kaçınma: Bu tür müdahaleler doku hasarına neden olabilir.
  7. Tıbbi Yardım: En kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

🐍 🐍 🐍

Tedavi Olunmazsa Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar

Yılan ısırığı tedavi edilmezse, aşağıdaki ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir:

  • Doku Nekrozu: Isırık bölgesinde doku ölümü meydana gelebilir.
  • Organ Yetmezliği: Zehir, böbrek ve karaciğer gibi organların işlevini bozabilir.
  • Kanama Bozuklukları: Zehir, kanın pıhtılaşmasını engelleyerek iç ve dış kanamalara yol açabilir.
  • Enfeksiyon: Isırık bölgesi enfekte olabilir, bu da sepsise neden olabilir.
  • Ölüm: Ciddi vakalarda, özellikle tedavi gecikirse ölüm riski vardır.

🐍 🐍 🐍

İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Değerlendirme

Risk Faktörleri

  1. Yüksek sıcaklık ve nem, yılanların daha aktif olmasına neden olur (özellikle Nisan–Ekim arası).
  2. Yıkıntı ve moloz yığınları, yılanların saklanabileceği alanlardır.
  3. Bitki örtüsünün yoğun olduğu sahalar, fark edilmeyi zorlaştırır.
  4. Yetersiz PPE (kişisel koruyucu donanım) kullanımı, ısırıklarda ilk savunma hattını ortadan kaldırır.

İş Kazası Potansiyeli

Yılan ısırıkları, özellikle engerek türlerinden kaynaklanıyorsa:

  • Acil tıbbi müdahale gerektirir.
  • Kanamalı doku hasarı, iş göremezlik ve hastane yatışıyla sonuçlanır.
  • Yanlış müdahale (turnike, emme gibi) hayati risk doğurur.
  • Geç tanı, sepsis, doku nekrozu ve böbrek yetmezliği gibi ikincil komplikasyonlara neden olabilir.

🐍 🐍 🐍

Çalışanları Korumaya Yönelik Alınması Gereken Tedbirler

A. Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)

  • Yılan geçirmez botlar ve tozluklar (özellikle yüksek otlu alanlarda çalışanlar için)
  • Kalın kumaştan yapılmış uzun paçalı pantolonlar
  • Eldiven (yıkıntı ve taş altlarında çalışma yapılacaksa)
  • Baş lambası / el feneri (karanlıkta yılan farkındalığı için)

B. Çevresel Önlemler

  • İş sahasında çalı, ot, moloz yığını gibi alanların temizlenmesi
  • Gece vardiyasında aydınlatmanın artırılması
  • Dinlenme alanlarının zeminden yüksek, kapalı ve düzenli olması
  • Atık yönetiminin iyi yapılması (kemirgen popülasyonu yılanları çeker)

C. Eğitim ve Farkındalık

  • Yılan türlerinin resimlerle tanıtıldığı eğitim panoları
  • Yılanla karşılaşıldığında yapılacaklar hakkında çalışanlara yıllık eğitim
  • Yılan ısırığı anında doğru ilk yardım bilgisi (turnike yok, yara kesilmez, hızlı sağlık müdahalesi)
  • Mobil sağlık ünitesi / ilkyardım noktası kurulması

D. Tıbbi Hazırlık ve Müdahale Planı

  • En yakın sağlık merkezleriyle protokol
  • Antivenin (panzehir) bulundurulması ve soğuk zincir korunması
  • İş yeri sağlık personeline yılan ısırığı acil müdahale eğitimi
  • Zehirlenme bilgi merkezi (UZEM) ile irtibat numaralarının (114) görünür yerlere asılması

E. Yasal ve Yönetimsel Uyum

  • Risk değerlendirmesine yılan temas ihtimali dâhil edilmeli
  • Çevresel izleme ve periyodik saha kontrolleri
  • Tehlikeli alanların uyarı tabelalarıyla işaretlenmesi

Yılan Isırmalarına Karşı Acil Durum Planı (ADP)

Kapsam: Açık alanda çalışan işçilerin yılan temasına maruz kalma riskine karşı alınacak önlemler ve acil müdahale adımları.

Riskleri Değerlendirme ve Önleme

AksiyonSorumlu BirimSüreklilik
Yılan riski olan bölgelerin belirlenmesi
(çalı, moloz, taşlık alanlar)		İSG UzmanıYılda 2 kez
Riskli bölgelerin çitle çevrilmesi, tabelalandırılmasıSaha Mühendisi / İSG UzmanıDevamlı
Çalışanlara düzenli farkındalık eğitimiEğitim Birimi6 ayda 1
KKD (bot, tozluk, eldiven) zorunlu hale getirilmesiİK ve İSG KomisyonuSürekli
Gece aydınlatmalarının artırılmasıBakım-Onarım BirimiDevamlı

Yılan Isırması Anında Müdahale Protokolü

Genel İlkeler

  • Panik yapılmamalı. Isırılan kişi sakinleştirilmeli.
  • Yaraya hiçbir şekilde kesme, emme, dağlama yapılmamalı.
  • Isırılan uzuv hareket ettirilmemeli. Kalp seviyesinin altında sabitlenmeli.
  • Hafif sıkılıkta bandaj (turnike değil!) uygulanabilir.
  • En kısa sürede tıbbi müdahale sağlanmalı.

İlk Müdahale Adımları (İlk Yardım Personeli Tarafından)

Aşağıda Yapıması Gerekenler Sıra İle Verimiştir
Olay yeri güvenliği sağlanır (çalışan ve çevresi).
Eldiven takılır. Isırılan bölge gözlemlenir ve varsa iki delik belirlenir.
Yaralı sırt üstü yatırılır, konuşarak bilinci kontrol edilir.
Isırılan bölge sabitlenir. Hareket ettirilmemesi sağlanır.
Yara sabunlu suyla hafifçe yıkanabilir. Alkol, antiseptik kullanılmaz.
Yaralı kişi 112 Acil Servis beklenmeden en yakın sağlık merkezine sevk edilir (önceden belirlenmiş protokol hastanesi).
Isıran yılanın rengi, şekli, boyutu hatırlanıyorsa kaydedilir (yılan asla kovalanmaz ya da yakalanmaz).

Tıbbi Müdahale ve Ulaşım Planı

AksiyonSorumluUygulama Şekli
Olası olay yerine en yakın sağlık kuruluşlarının listelenmesi (panzehir bulunanlar işaretlenmeli)İşyeri Hekimi / İSG UzmanıListe her 3 ayda 1 güncellenir
Olası yaralıyı taşıyacak araç temini (sedye, şirket aracı)Lojistik SorumlusuDevamlı hazır
İşyerinde temel aktivitenin bilgisi ve ulaşım süresi kaydıİşyeri Sağlık BirimiListe halinde İSG panosuna asılır
Tıbbi müdahale sonrası kayıt ve bildirim süreci (İSG Kaza Bildirim Formu, SGK bildirimi)İSG Uzmanı3 iş günü içinde yapılır

Kayıt, Raporlama ve İnceleme Süreci

  • Olay yeri raporu: İlk müdahaleyi yapan personelce doldurulur.
  • İSG Olay İnceleme Tutanağı: En geç 24 saat içinde hazırlanır.
  • Kişisel maruziyet formu: Isırılan kişiyle ilgili sağlık geçmişi, takip planı işlenir.
  • Geri bildirim ve düzeltici faaliyet: Olay sonrası İSG kurulunda değerlendirme yapılır, gerekirse alan yeniden düzenlenir.

Eğitim ve Tatbikat Planı

Eğitim / Tatbikat TürüSıklıkKatılımcılar
Yılan tanıma ve kaçınma eğitimiYılda 1Tüm saha personeli
Isırık sonrası ilk yardım eğitimi6 ayda 1İlkyardım ekibi, formenler
Acil müdahale tatbikatıYılda 2Tüm birimler
Panzehir ve tıbbi sevk simülasyonuYılda 1Sağlık ekibi ve yönetim

Dokümantasyon ve Yasal Uyum

  • Acil Durum Planı, İSG yıllık planı ve risk değerlendirme dökümanları ile entegre edilmelidir.
  • Plan, İşyeri Hekimi, İSG Uzmanı ve İşveren Vekili tarafından imzalanarak yürürlüğe alınır.
  • Çalışanlar tarafından imza karşılığı okunması sağlanır.

İzmit Körfezi Tersaneleri İçin Yılan Türlerine Bağlı Biyolojik Risk Matrisi

Yılan TürüTehlike Kaynağı (Risk Etkeni)Maruz Kalma OlasılığıŞiddet (Etkilenme Düzeyi)Risk Puanı
(Olasılık × Şiddet)		Risk SeviyesiKontrol Önlemleri
Vipera ammodytes

Boynuzlu Engerek		Zehirli ısırık, ani saldırı3
Orta		5
Çok Yüksek		15Yüksek
🔴		– Yüksek bilekli bot kullanımı
– Yılan farkındalık eğitimi
– Taşlık alanların sınırlandırılması
– Uyarı levhaları
– Antivenom hazır bulundurulması
Malpolon monspessulanus

Bozyörük Yılanı		Hafif zehirli ısırık, panik tepkisi4
Yüksek		2
Düşük		8Orta
🟠		– Tanıtım eğitimi (zararsız olduğunun açıklanması)
– KKD kullanımı
– Otluk alan temizliği
Dolichophis caspius

Hazar Yılanı		Zehirsiz ısırık (mekanik travma/enfeksiyon riski)4
Yüksek		2
Düşük		8Orta
🟠		– Alan temizliği
– Yığın malzeme kontrolü
– İlk yardım eğitimi (yarayı temizleme, enfeksiyon önleme)
Eirenis modestus

Çukur başlı Yılan		Temas kaynaklı panik veya yanlış müdahale5
Çok Yüksek		1
Çok Düşük		5Düşük
🟢		– Zararsız türlerin tanıtımı
– Gereksiz öldürme eğiliminin azaltılması
– Bilgilendirme broşürleri
Vipera lebetina

Koca Engerek		Güçlü zehir, ölümcül ısırık2
Düşük		5
Çok Yüksek		10Orta-Yüksek
🟠/🔴		– Yoğun kontrol ve gözetim
– Riskli alanlarda çalışma yasağı gece saatlerinde
– Acil müdahale ve antivenom planı
Hierophis caspius

Sarı Yılan		Görsel benzerlikten doğan panik4
Yüksek)		1
Çok Düşük		4Düşük
🟢		– Yılan ayırt etme eğitimi
– Panik durumlarında prosedür eğitimi
Platyceps najadum

Çizgili Yılan		Gizlenme, ani çıkışla psikolojik panik4
(Yüksek)		1
Çok Düşük		4Düşük
🟢		– Yüksek riskli saklanma yerlerinin düzenlenmesi
– Panik eğitimleri
– Görsel farkındalık levhaları

İzmit Körfezi’ndeki tersane faaliyetlerinde yılan kaynaklı biyolojik risklerin hem şiddetini hem de sıklığını sistematik bir şekilde değerlendirmeye çalıştım.

Tüm yılan türleri için “zararsız” ya da “ölümcül” gibi tek tip yaklaşım yerine, maruziyet olasılığı ve etkilenme düzeyi kriterleriyle dinamik ve ölçülebilir bir İSG stratejisi geliştirmemiz gerektiğini düşünüyorum.

Bu risk matrisinin eksikleri siz değerli iş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimi meslektaşlarımın katkıları ile tamamlanacağına eminim. Katkı ve önerilerinizi bekliyorum.

Risk Değerlendirme Kriterleri

🎲 🎲 🎲

Maruz Kalma Olasılığı

DereceTanım
1Çok Düşük (Nadir)
2Düşük (Yılda birkaç)
3Orta (Mevsimsel)
4Yüksek (Yaygın)
5Çok Yüksek (Sürekli)

💥 💥 💥

Şiddet (Etkilenme Düzeyi)

DereceTanım
1Çok Düşük (Korku, panik, psikolojik)
2Düşük (Yüzeysel yara, enfeksiyon riski)
3Orta (Hafif zehirlenme, alerjik reaksiyon)
4Yüksek (Ağır yaralanma, hastane tedavisi)
5Çok Yüksek (Organ yetmezliği, ölüm riski)

🚦 🚦 🚦

Risk Seviyesi Sınıflandırması

Risk PuanıAçıklamaRenk
1 – 5Düşük Risk🟢 Yeşil
6 – 10Orta Risk🟠 Turuncu
11 – 15Yüksek Risk🔴 Kırmızı

İlave Kontrol Önlemleri (Bütün Tersane İçin Ortak)

ÖnlemUygulama Biçimi
Yılan Tanıma ve Müdahale EğitimiTüm saha personeline yılda en az bir kez
Çevresel Temizlik (Ot, taş, çöp)Haftalık düzenli saha kontrolü
Yüksek Risk Alanlarının HaritalanmasıGIS tabanlı risk haritası çıkartılması
Acil Durum Yılan ProtokolüSaha girişlerinde, KKD istasyonlarında yazılı olarak bulundurulmalı
İzleme Kameraları ve Termal SensörlerYüksek riskli taşlık ve sınır bölgelerinde kurulmalı
İlk Yardım Kitleri + Antivenom BilgisiSağlık personeli ve en az 3 saha görevlisi tarafından erişilebilir olmalı

📚 📚 📚

Sonuç ve Öneriler

Bu risk matrisi, İzmit Körfezi’ndeki tersane faaliyetlerinde yılan kaynaklı biyolojik risklerin hem şiddetini hem de sıklığını sistematik bir şekilde değerlendirmeye olanak tanır. Tüm yılan türleri için “zararsız” ya da “ölümcül” gibi tek tip yaklaşım yerine, maruziyet olasılığı ve etkilenme düzeyi kriterleriyle dinamik ve ölçülebilir bir İSG stratejisi geliştirilebilir.

🎯 🎯 🎯

Sonuç

İzmit Körfezi tersaneler bölgesinde görülen yılan türlerinin büyük kısmı zehirsiz olmakla birlikte, bazı türlerin (özellikle Engerekler) ciddi sağlık riski oluşturduğu açıktır. Bu nedenle tersanelerde çalışan işçilerin yalnızca mekanik ve kimyasal tehlikelere değil, aynı zamanda biyolojik tehditlere karşı da korunması gerekmektedir. Bu korunma, doğru eğitim, etkili kişisel donanım, çevresel kontrol ve uygun ilk yardım müdahaleleriyle sağlanabilir.

Yılanlarla karşılaşmaların önlenmesi kadar, karşılaşıldığında doğru müdahale edilmesi de hayati önem taşımaktadır. Tersane iş güvenliği politikaları bu tehditleri ciddiyetle ele almalı ve biyolojik risk yönetimini rutin denetimlerin bir parçası haline getirmelidir.

Boynuzlu Engerek (Vipera ammodytes)

Fotoğraf: Wikipedi

Bozyörük Yılanı (Malpolon monspessulanus)

Fotoğraf: Wikipedi

Hızlı Yılan – Hazer Yılanı (Dolichophis caspius)

Fotoğraf: Wikipedi

Eirenis modestus (Çukur başlı Yılan)

Fotoğraf: Wikipedi

Koca Engerek (Vipera lebetina)

Fotoğraf: Wikipedi

Hierophis caspius (Sarı Yılan)

Fotoğraf: Wikipedi

Çizgili Yılan (Platyceps najadum)

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yılan Sokmalarının Değerlendirilmesi ve Tedavisi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553151/

⭐️⭐️ Yılan ısırığı zehirlenmesi https://www.who.int/health-topics/snakebite#tab=tab_1

⭐️⭐️ Yılan ısırığı zehirlenmesi https://www.nature.com/articles/nrdp201763

⭐️⭐️ Zehirli yılan ısırıkları: Klinik tanı ve tedavi https://jintensivecare.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40560-015-0081-8

⭐️⭐️ Yılan ısırığının kronik sağlık etkileri ve maliyeti https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2590171021000102

⭐️⭐️ Antimikrobiyal Yönetimi Çağında Yılan Isırması Sonrası Antibiyotik Kullanımı https://www.mdpi.com/2072-6651/16/1/37

⭐️⭐️ Yeni nesil yılan ısırığı tedavileri ölüm oranını azaltabilir https://www.nature.com/articles/d41586-024-03818-z

⭐️⭐️ Yılan sokmasından korunma, ilk yardım ve tedavi. https://www.outdoorhaber.com/saglik/yilan-sokmasi#google_vignette

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni20 Mayıs 2025
18 Mayıs 2025

Aile İçi Sorunların Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Kurallarına Uyumuna Etkisi

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çalışanların fiziksel ve psikolojik bütünlüğünü korumayı amaçlayan bir disiplindir. Ancak, çalışanların iş yerindeki davranışları sadece iş ortamıyla sınırlı değildir; aile yaşamındaki sorunlar da iş performansını ve güvenlik davranışlarını etkileyebilir.

Aile İçi Sorunlar ve Psikososyal Risk Etkenleri

Aile içi sorunlar, özellikle karı-koca arasındaki anlaşmazlıklar; bireyin ruhsal, zihinsel ve duygusal dengesini doğrudan etkileyen temel psikososyal risk faktörleri arasında yer alır.

Modern iş sağlığı ve güvenliği anlayışı, çalışanların yalnızca fiziksel güvenliğini değil aynı zamanda ruhsal bütünlüğünü de koruma altına almayı amaçlar.

Aile içi tartışmalar, boşanma süreçleri, geçimsizlik, ekonomik baskılar ve iletişim sorunları; bireyde stres, kaygı, depresyon ve dikkat eksikliğine neden olabilir.

Bilimsel araştırmalara göre, aile içi huzursuzluk yaşayan çalışanların stres hormonları olan kortizol düzeylerinde belirgin bir artış gözlenmiştir. Bu da çalışanların iş yerindeki dikkat, reaksiyon süresi ve karar verme becerilerini doğrudan olumsuz etkileyerek iş kazası riskini artırır.

Örneğin, 2021 yılında yayınlanan bir çalışma (Çalışma Psikolojisi Dergisi, Cilt 45) aile içi problemler yaşayan bireylerde %34 oranında daha fazla iş kazası bildirimi olduğunu ortaya koymuştur.

Erkek Çalışanlar Üzerindeki Etkiler

Toplumsal rollerin erkeklere yüklediği “ailenin geçimini sağlama” beklentisi, aile içi sorunlar karşısında erkeklerin daha fazla stres yaşamasına neden olabilir. Bu durum, iş yerinde daha saldırgan davranışlara, öfke kontrol bozukluklarına ve iş arkadaşlarıyla iletişim sorunlarına yol açar. İş güvenliği açısından bu, riskli ekipman kullanımı sırasında dikkatsizlik veya kural dışı davranışlar gibi tehlikeli durumları doğurabilir.

Ayrıca erkek çalışanlar, duygusal problemlerini açıkça ifade etme veya destek arama konusunda daha çekingen olabilirler. Bu da psikososyal destek mekanizmalarının devre dışı kalmasına yol açar. İş kazalarının çoğu zaman “kişisel hata” olarak görülmesinin altında yatan nedenlerden biri de budur: Oysa hata, çoğu zaman bastırılmış stresin dışavurumudur.

Kadın Çalışanlar Üzerindeki Etkiler

Kadın çalışanlar, aile içi sorunlardan etkilendiklerinde hem işyerinde hem de evde “çifte yük” altına girerler. Özellikle çocuk bakımı, yaşlı bakımı gibi ek sorumluluklar, zihinsel yorgunluğu artırır. Kadınların daha fazla tükenmişlik ve depresyon belirtisi gösterdiği çalışmalarla ortaya konmuştur (Sağlık Psikolojisi Araştırmaları, 2019). Bu durum, işe geç kalma, görev unutma, tehlike işaretlerini fark edememe gibi davranışlara yol açabilir.

Kadın çalışanlar, duygusal travmalar sonucunda fiziksel belirtiler de yaşayabilirler. Migren, mide problemleri, kas gerginlikleri gibi stres kaynaklı fizyolojik etkiler, iş sırasında dikkat dağınıklığına neden olabilir. Bu tür semptomlar çoğu zaman göz ardı edilir; ancak iş güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluştururlar.

İş Kazası Riski Açısından Değerlendirme

Aile içi sorunların çalışan üzerindeki etkileri genellikle dolaylıdır; fakat sonuçları çok doğrudan ve dramatik olabilir.

Psikososyal yük altındaki çalışanlar:

  • Kişisel koruyucu donanımı takmayı unutabilir.
  • Talimatlara uymakta isteksiz davranabilir.
  • Yetersiz dikkat ve odaklanma nedeniyle makine kullanımı sırasında hata yapabilir.
  • Tehlikeli alanlarda bulunma riskini göz ardı edebilir.

İş Güvenliği uzmanları tarafından yürütülen sahada gözlem temelli çalışmalarda, kazaların yaklaşık %20’sinin “kişisel sorunlara bağlı dikkat eksikliği” ile ilişkilendirildiği görülmüştür. Bu oran, deprem ya da yangın gibi olağanüstü durumların neden olduğu kazalardan bile yüksektir.

İş Performansına Etkileri

Aile içi sorunlar yaşayan çalışanlar, iş yerinde performans düşüklüğü, verimsizlik, motivasyon eksikliği ve işe devamsızlık gibi belirtiler gösterebilirler. İşten sık izin alma, hasta raporu kullanımı, kısa süreli ayrılmalar; iş akışını bozmakta, iş bölümü ve üretim verimliliğini olumsuz etkilemektedir.

Bu durum, yalnızca bireysel değil ekip düzeyinde de verimsizliğe yol açar. Özellikle montaj, bakım, üretim gibi ekip çalışmasına dayalı işlerde bir kişinin düşük performansı zincirleme şekilde tüm hattı etkileyebilir. Sonuçta hem üretim süresi uzamakta hem de hata oranı artmaktadır.

İşyeri Ortamında Oluşabilecek Etkiler

Aile içi sıkıntıların iş yerine yansıması sadece bireyin performansıyla sınırlı kalmaz. Bu durum, iş arkadaşlarıyla ilişkilerde bozulmaya, ekip içi çatışmalara, mobbing şüphelerine ve hatta işyeri içi şiddete kadar varabilir.

Çalışma ortamında moral bozukluğu, olumsuz enerji ve iletişim sorunları, diğer çalışanları da dolaylı olarak etkiler. Bu nedenle İş Sağlığı ve Güvenliği profesyonelleri, sadece fiziksel değil aynı zamanda psikososyal ortamı da göz önünde bulundurmalıdır. Yasal mevzuatta yer alan “çalışanların ruhsal ve sosyal iyilik hali” hedefi, bu çerçevede değerlendirilmelidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Politikaları Açısından Geliştirilebilecek Önlemler

  1. Psikososyal Risk Değerlendirmesi
    İşletmeler, yılda en az bir kez psikososyal risk değerlendirmesi yapmalı; çalışanların ailevi sorunları olup olmadığını anonim yöntemlerle öğrenebilecek anketler ve görüşme sistemleri kurmalıdır.
  2. Kurumsal Destek Mekanizmaları
    İşyerinde psikolog, rehberlik servisi ya da sosyal hizmet uzmanı istihdam edilerek bireysel destek sağlanmalıdır. Evlilik danışmanlığı, stres yönetimi ve öfke kontrolü gibi hizmetler sunulabilir.
  3. Esnek Çalışma Saatleri ve İzin Politikaları
    Ailevi sorun yaşayan çalışanlar için esnek saat uygulamaları, evden çalışma olanakları ya da kısa süreli özel izin politikaları geliştirilmelidir.
  4. Eğitim Programları
    “Aile ve İş Dengesini Koruma”, “İşyerinde Stresle Başa Çıkma” gibi başlıklarla periyodik eğitimler düzenlenmelidir.
  5. Yöneticilere Farkındalık Eğitimi
    Orta ve üst düzey yöneticilere, çalışan davranışlarındaki değişimlerin ardındaki psikososyal nedenleri ayırt edebilme ve destek olabilme becerisi kazandırılmalıdır.

Sonuç ve Öneriler

İş kazalarının, meslek hastalıklarının ve iş gücü kayıplarının önlenmesinde, ailevi sorunlar gibi “görünmeyen ama etkili” risk faktörlerinin değerlendirilmesi elzemdir.

Türkiye’deki İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da (6331 sayılı kanun) kapsamlı bir risk değerlendirmesi yapılmasını ve çalışanların ruhsal durumlarının gözetilmesini şart koşmaktadır. Buna rağmen uygulamada psikososyal risklere gereken önem verilmemektedir.

İşletmelerin sadece teknik güvenlik tedbirlerine değil; çalışanlarının hayat kalitesine, aile ortamına, ruhsal dengelerine de yatırım yapması gerekmektedir. Çünkü sağlıklı bir çalışan, yalnızca kazaları önlemez; aynı zamanda verimli, motive ve işine sadık olur.

Aile içi huzur ile işyeri güvenliği arasındaki bağ, düşündüğümüzden çok daha kuvvetlidir. Bu nedenle iş sağlığı kültürü, sadece işyerinde değil, evde de başlamalıdır.

Daha Fazla
Genel, Makaleler18 Mayıs 2025
14 Mayıs 2025

Kurumsal Kardiyovasküler Risk Takip Protokolünüz Var mı?

Kurumunuzda Kalp ve Damar Hastalıklarına Karşı Sistematik Koruma Başlatın!

İş Sağlığı öncelikli olarak; çalışanın işe bağlı sebeplerden mesleki hastalıklara yakalanmalarını önlemek olduğu düşünülse de çalışanınızın sağlıklı kalması asıl hedef olmalıdır.

Kalp ve damar hastalıkları, çalışan sağlığını tehdit eden en yaygın ve en sinsi risklerden biridir. Sessizce ilerleyen bu hastalıklar, ani iş kaybına, verim düşüşüne ve hatta ölümcül kazalara yol açabilir.

TETKİK OSGB olarak; Kurumsal Kardiyovasküler Risk Takip Protokolü ile işyerinizde bu risklere karşı bilimsel, sistematik ve izlenebilir bir çözüm sunuyoruz.

Biz, Tetkik İş Sağlığı ve Güvenliği (OSGB) ve Danışmanlık firmalarımız olarak 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde sadece görünen değil, görünmeyen riskleri de yönetmeyi hedefliyoruz. Bu amaçla sunduğumuz “Kurumsal Kardiyovasküler Risk Takip Protokolü” ile çalışanlarınızın kardiyovasküler risklere karşı bilimsel, sistematik ve izlenebilir bir çözüm sunuyor, çalışanlarınızın kalp damar sağlığının takibi ile işyerinizdeki verimliliği, iş barışını ve yasal uyumluluğu artırmayı sağlıyoruz.

🎯 🎯 🎯

Hedefimiz Ne?

  • Çalışanlarda kalp-damar hastalıkları risklerini erken saptamak
  • İş kazası ve ani sağlık krizlerini önlemek
  • Performans ve devamsızlık sorunlarını minimize etmek
  • Kurumunuza yasal güvence ve prestij kazandırmak

🔬 🔬 🔬

Protokol Neleri Kapsar?

✅ Periyodik Sağlık Taramaları
✅ Kapsamlı Laboratuvar Testleri (Kolesterol, HbA1c, EKG vb.)
✅ Risk Sınıflandırma ve Raporlama
✅ Yıllık Takip Planları ve Sağlık Gelişim Haritaları
✅ İş Sağlığı ve Güvenliği Uyum Süreçleri
✅ Uzman Konsültasyonuna Yönlendirme Hizmetleri

Hedeflenen Temel Tetkikler

  • İşyeri hekimlerimizin gerek gördüğü (çalışanınızın durumuna göre) diğer tetkikler…
  • Kardiyovasküler

⚖️ ⚖️ ⚖️

Kuruma Sağladığı Faydalar

🔹 İş Gücü Verimliliğinde Artış
🔹 Devamsızlıkların Azalması
🔹 İş Kazalarının Önlenmesi
🔹 İşyeri Hekimi ve İSG Uzmanı İçin Takip Kolaylığı
🔹 Yasal Uyumluluk ve Denetim Avantajı
🔹 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Göstergesi

🚨 🚨 🚨

Unutmayın

Her 5 çalışandan biri kardiyovasküler risk grubundadır.
Ani kalp krizleri, iş-trafik kazaları ve iş makineleri kazalarının arkasındaki görünmez neden olabilir.

📈 📈 📈

Neden Bizi Tercih Etmelisiniz?

🔬 Alanında uzman ekip
📊 Kurumunuza özel raporlama ve istatistikler
🔄 Periyodik takip sistemi
📅 Esnek tarama planları
📁 KVKK uyumlu veri koruma süreçleri ve GDPR’ ye saygılı politikamız

🤝 🤝 🤝

İşbirliği Süreci

  1. Ön Değerlendirme Ziyareti (İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörümüz ve ekibi)
  2. Protokol Tasarımı ve Onayı
  3. Tarama ve Ölçümler
  4. Raporlama ve Risk Haritalaması
  5. İzleme ve Takip Süreci

📞 📞 📞

Bizimle İletişime Geçin!

TETKİK – İş Güvenliği ve Sağlığı Eğitim Danışmanlık Ticaret Limited Şirketi
📧 [email protected]
📞 +90 232 265 20 65
🌐 www.tetkik.com.tr

💬 💬 💬

Teklif Talebinde Bulunun

Kurumunuza özel fiyatlandırma ve hizmet içeriği için bizimle iletişime geçin. Sağlıklı çalışanlar, sürdürülebilir başarı için birlikte çalışalım.

Kalbi Korumak, İşi Güçlendirir

Kurumsal Kardiyovasküler Risk Takip Protokolü ile Sağlıklı, Güvenli ve Sürdürülebilir Bir İş Gücü Yaratın

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni14 Mayıs 2025
28 Kasım 2024

3. Göz İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri

Danışmanlık – Denetim hizmetlerimiz, her ölçekteki kuruluşun Yönetim, Kalite, Sürdürülebilirlik, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi konularında daha iyi performans göstermesine yardımcı olur. Ayrıca, bu iyileştirmelerin yıl yıl devam etmesini sağlarız.

Kuruluşun Yönetim, Kalite, Sürdürülebilirlik, Sağlık ve Güvenlik Yönetimi sistemlerinde denetim, sertifikasyon, iç denetçilerinin eğitim programlarını organize etmekte ve ilgili konularda özelliğine göre departman personellerine eğitim vermekteyiz.

3. Göz İş Sağlığı ve Güvenliği Denetiminde Ne Yapıyoruz?
  • Kuruluşunuzun yasalar ve yönetmelikler değerlendirilmesi; Birçok kuruluş, İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarını yalnızca yasa tarafından zorunlu kılındığında ve uygulandığında uygular. Siz yasal düzenlemelere ne oranda uyumlusunuz? Danışmanlık – Denetim ile puanlandırma ve ayrıntıları ile firmamız tarafından raporlanmaktadır.
  • ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemine ve ISO 45001 İSG Yönetim Sistemine ne oranda uyumlusunuz? Belgelendirme ve/veya ara denetim öncesinde sürece ne kadar hazırsınız? Danışmanlık – Denetim ile puanlandırma ve ayrıntıları ile firmamız tarafından raporlanmaktadır. Ve tabi ki belgelendirme sürecinizi eksiksiz tamamlamanızı sağlıyoruz.
  • Kuruluşunuzun düzenlenmiş yasal İş Sağlığı ve Güvenliği evraklarının değerlendirilmesi; Kanıta dayalı değerlendirme ile kuruluşunuz evrakları ile makine, ekipman ve işleyişi ne kadar uyumlu? Danışmanlık – Denetim ile puanlandırma ve ayrıntıları ile firmamız tarafından raporlanmaktadır.
  • Kuruluşunuzun Güvenlik Kültürü değerlendirilmesi; Çalışanların görüşleri, beklentileri ve öncelikleri ile kuruluşun daha geniş kültürü ve bağlamı, kanıtların uygulamaya konulması ne kadar uyumlu? Danışmanlık – Denetim ile puanlandırma ve ayrıntıları ile firmamız tarafından raporlanmaktadır.
  • Yönetiminiz, üretiminiz, hizmetleriniz, insan kaynakları işleyişiniz ve benzer tüm bölümlerinizin karar alma süreçlerinde, İş Sağlığı ve Güvenliği’ nin ne kadar güçlü/zayıf rol oynadığı sorusuna yanıt arıyoruz. Puanlandırma ve ayrıntıları ile firmamız tarafından raporlanmaktadır.

Ve devamında ne yapıyoruz…

Kuruluşunuzun değerlendirmesinde elde ettiğimiz kanıtları yönetiminiz ile birlikte değerlendiriyoruz.

İsterseniz birlikte yeni hedefinizi – hedeflerinizi belirliyoruz.

Hedeflerinizde aktif rol almamızı talep ederseniz..

Tabi ki sizinle birlikteyiz.

Çünkü biz;

İş Sağlığı ve Güvenliği performanslarını ölçmek için yaralanma sıklığı oranları ve çalışan sağlığının bozulması gibi gecikmeli göstergelerle yani reaktif yaklaşımla, güvenlik sorunlarının temel nedenlerini ele almaya çalışmanın başarısız olduğunun ve genellikle zararı önlemek için de çok geç kalındığının bilinciyle proaktif sağlık ve güvenlik yönetimi uygulamalarının etkinliğini belirlemeye ve ölçmeye odaklanan öncü göstergeleri benimsemeye doğru büyüyen bir değişimi hedefliyoruz.

Çünkü biz en yakın çözüm ortağınız Tetkik İş Sağlığı Güvenliği ve Danışmanlığı Firmasıyız.

Genel Müdür

C. Tanju ANAKLI

3. Göz İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri Bizim Felsefemiz
Daha Fazla
Genel, Haberler&Duyurular, Makaleler28 Kasım 2024
İş Sağlığı ve Güvenliği Çözümlerimizle Tanışın
Bilgi almak için Hizmet Talep Formumuzu doldurun, size ulaşalım.
Teklif Al