7 Kasım 2025

İş Ayakkabısında Metatarsal Koruma Nasıl Olmalı

Metatarsal Bölge Nedir ve Neden Korunmalıdır?

Metatarsal bölge, ayağın üst ön kısmında, parmaklar ile ayak bileği arasında yer alan beş uzun kemikten (metatars kemikleri) oluşur. Bu kemikler vücut ağırlığını taşır, yürüyüş ve koşu sırasında denge sağlar. Ancak anatomik olarak oldukça narin ve travmaya açıktır.

İş ortamlarında, bu bölge; özellikle ağır cisim düşmeleri, darbe etkileri ve sıkışma riskleri karşısında savunmasızdır. Yapılan araştırmalar, ayak yaralanmalarının önemli bir bölümünün burun korumalı ayakkabılarda bile metatarsal alana yöneldiğini göstermektedir.

Mevzuat ve Standardizasyon

Metatarsal koruma, Avrupa’da EN ISO 20345 standardında “M” harfi ile tanımlanır. Bu işaret, ayakkabının metatarsal bölgeye yönelik 25 ± 0.2 kg ağırlığında bir cismin 0,2 m yüksekten bırakılmasıyla yapılan darbe testini başarıyla geçtiği anlamına gelir.

ABD’de ASTM F2413 standardı, metatarsal korumayı daha da detaylandırır. Burada test yükü ve mesafe farklılık gösterebilir; ancak testin amacı aynıdır: Ayağın üst kısmının ani darbelere karşı korunup korunmadığını tespit etmek.

Metatarsal Koruma Tipleri
a) Dahili (Internal) Metatarsal Koruma
  • Koruyucu parça, ayakkabının sayası ile astarı arasında yer alır.
  • Genellikle termoform veya polimer esaslı darbe emici malzemeden yapılır.
  • Avantajları:
    • Dıştan görünmez ve estetik kaygı yaratmaz.
    • Ekstra hacim oluşturmaz.
  • Dezavantajları:
    • Esneklik sınırlı olabilir.
    • Terlemeyi artırabilir, iç hacmi kısıtlayabilir.

b) Harici (External) Metatarsal Koruma
  • Ayakkabının üst kısmına monte edilmiş dış koruyucu kaplamadır.
  • Metal veya kompozit olabileceği gibi sabit ya da çıkarılabilir olabilir.
  • Avantajları:
    • Daha yüksek darbe dağıtma kapasitesine sahiptir.
    • Aşırı ağır işler için daha uygundur.
  • Dezavantajları:
    • Görsel olarak kaba görünebilir.
    • Bazı kullanıcılar için esneklik ve yürüyüş konforu sınırlı olabilir.

Hangi Sektörlerde Metatarsal Koruma Gereklidir?

Metatarsal koruma, aşağıdaki sektörlerde özellikle önerilir ya da zorunlu hale getirilmiştir:

  • Ağır sanayi / dökümhaneler / çelik üretimi
  • İnşaat sahaları (özellikle büyük inşaat makineleriyle temas riski olan alanlar)
  • Tersaneler ve limanlar
  • Depolama ve lojistik (yüksek raflı istifleme)
  • Madencilik ve taş ocakları
  • Demiryolu ve raylı sistem bakım işleri

Bu sektörlerde; iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin risk değerlendirmesi sırasında “ayağın üst kısmına cisim düşme ihtimali” kriterini özellikle dikkate alması gerekir.

Metatarsal Koruma ile İlgili Test Süreci

EN ISO 20344 standardına göre test süreci şu şekilde işler:

  • Test aygıtı, metatarsal koruyucu alan üzerine 0.2 m yükseklikten 25 kg’lık ağırlığı bırakır.
  • Düşme hızı yaklaşık 2 m/s olacak şekilde ayarlanır.
  • Darbe sonrası koruyucu iç yüzeyde oluşan deformasyonun ölçülmesiyle değerlendirme yapılır.
  • Maksimum iç deformasyon sınırı 40 mm ile sınırlandırılmıştır.

ASTM F2413’te ise darbe enerjisi 101,7 joule olarak belirlenmiştir.

Kullanıcı Konforu ve Ergonomik Etkiler

İş ayakkabısına metatarsal koruma eklendiğinde:

  • Ayakkabının toplam ağırlığı artabilir.
  • Ayağın esneme kapasitesi sınırlanabilir.
  • Sıcak ortamlarda terleme eğilimi yükselebilir.

Bu nedenle iş güvenliği uzmanlarının koruma-konfor dengesi kurması esastır. Gereksiz metatarsal koruma, bazı mesleklerde verimi düşürebilirken, gerekli olduğu halde kullanılmaması ciddi yaralanmalara yol açabilir.

Metatarsal Koruma Seçim Kriterleri

İş güvenliği uzmanları ve satın almacılar için metatarsal koruma içeren ayakkabı seçiminde şu kriterler göz önünde bulundurulmalıdır:

  • Standardizasyon: EN ISO 20345 – M işareti veya ASTM F2413 – Mt işareti aranmalıdır.
  • Tasarım türü: İç koruma mı, dış koruma mı tercih edilecek? (estetik, dayanım ve kullanıcı profiline göre)
  • Ayak numarası ve hacmi: İç koruma kullanılıyorsa, dar kalıptan kaçınılmalıdır.
  • Tavan yüksekliği: Ayakta esneme için yeterli boşluk olup olmadığı denenmelidir.
  • Ortam sıcaklığı: Poliüretan bazı koruyucular 40 °C üzerindeki ortamlarda formunu yitirebilir.
  • SRC özelliğiyle birlikte kullanım: Metatarsal korumalı ayakkabının kayma direncinin de yeterli olması gerekir.
Metatarsal Koruma Bakım ve Kullanım Önerileri
  • Harici metatars korumalı modellerde, dış koruyucunun vida veya cırt sistemiyle sabit olduğuna emin olunmalı.
  • İç korumalı modellerde ayakkabının burun ve metatars bölgesinde içe çökme, aşırı ezilme, deformasyon gibi belirtiler gözlemlendiğinde yenisiyle değiştirilmelidir.
  • Aşırı darbe almış metatarsal koruyucular görünürde hasarsız olsa bile yapısal bütünlüğünü kaybetmiş olabilir.
Metatarsal Korumalı İş Ayakkabısı Denetim ve Eğitim Boyutu

İş güvenliği uzmanları, çalışanlara metatarsal korumanın neden gerekli olduğunu görsel materyallerle ve örnek vakalarla anlatmalıdır.

Eğitim içeriklerinde özellikle şu başlıklara yer verilmelidir:

  • Gerçek vaka analizleri (örneğin forklift kazalarında ayağın üstüne yük düşmesi)
  • Korumasız ayakkabılarla yaşanan yaralanmaların röntgen görüntüleri
  • Ayakkabı etiketinde M işaretinin ne anlama geldiği

Ayrıca KKD zimmet formlarında “Metatars koruma içeren iş ayakkabısı” ibaresi açıkça belirtilmeli ve kullanım talimatnamesiyle birlikte zimmetlenmelidir.

Metatarsal koruma, iş ayakkabılarında yalnızca opsiyonel bir özellik değil, bazı iş kollarında hayati bir gerekliliktir. Doğru seçilmeyen veya kullanılmayan metatarsal koruma, basit bir ayak ezilmesinden, yaşam boyu sürebilecek fonksiyon kayıplarına kadar çok ciddi sonuçlara yol açabilir.

İş güvenliği uzmanlarının, riske maruz kalma düzeyini teknik analizlerle ortaya koyarak, çalışanlara uygun korumayı sağlaması ve bu korumanın kullanımına dair davranışsal farkındalık yaratması gerekmektedir. Sadece donanımı sağlamak değil, doğru kullanımı ve denetimi sürdürmek de iş güvenliği kültürünün temelini oluşturur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18540&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ EU-OSHA – Kişisel koruyucu ekipmanlara ilişkin (AB) 2016/425 sayılı Yönetmelik https://osha.europa.eu/en/legislation/directive/regulation-eu-2016425-personal-protective-equipment

⭐️⭐️ OSHA – Genel Endüstri için Kişisel Koruyucu Donanım https://www.osha.gov/laws-regs/federalregister/1994-04-06

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği7 Kasım 2025
30 Ekim 2025

Yangın Söndürücülere Kısa bir Bakış

Sinsi Tehlike Yangın

Günlük yaşamda her an karşımıza çıkabilecek risklerden biri yangındır. Elektrik kontağından mutfaktaki yağın tutmasına, sanayi tesislerinde meydana gelebilecek patlamalardan doğada çıkabilecek orman yangınlarına kadar yangın, hayatımızda yıkıcı etkiler bırakabilecek bir tehdittir.

Yangın, basit bir ifadeyle yanma olayının kontrol dışına çıkmasıdır. Bu olayın oluşması için üç temel unsur gerekir: yanıcı madde, oksijen ve ısı kaynağı. Bu üçgen tamamlandığında yangın başlar.

Yangın Türleri – Her Alev Aynı Değil

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY)” yangınları dört temel kategoriye ayırmıştır:

  1. Katı madde yangınları (kâğıt, tahta, kumaş)
  2. Sıvı madde yangınları (benzin, alkol)
  3. Gaz madde yangınları (LPG, propan)
  4. Metal yangınları (magnezyum, sodyum gibi aktif metaller)

Buna ek olarak, TSE’nin TS EN 2 standardına göre bitkisel ve hayvansal yağ yangınları da sınıflandırılmıştır. NFPA (Amerikan Yangın Koruma Derneği) ise elektrikli ekipman yangınlarını ayrıca değerlendirmektedir. Bu farklılıklar, doğru yangın söndürme cihazını seçmenin neden bu kadar kritik olduğunu göstermektedir.

Yangın Söndürme Cihazlarının Şifreleri – Hangi Yangına Hangi Cihaz?

Yangın söndürme cihazları, yangın türüne uygun seçilmelidir. Bu cihazlar aşağıdaki ana gruplara ayrılır:

  1. Kuru Kimyevi Tozlu (KKT) Cihazlar
    • ABC tozu: Katı, sıvı ve gaz yangınlarında kullanılır. Yaygını en fazladır.
    • BC tozu: Sıvı ve gaz yangınlarında kullanılır.
    • D tozu: Metal yangınları için özeldir.
    • L2 tozu: Lityum pilli cihaz yangınları için uygundur.
  2. Karbondioksitli (CO2) Cihazlar
    • Elektriksel yangınlar için idealdir. Temiz ve kalıntı bırakmaz.
  3. Köpüklü Cihazlar
    • Katı ve sıvı yangınlarda etkili. Elektrikli ortamlarda kullanılmaz.
  4. Sıvı Kimyasal Cihazlar
    • Bitkisel ve hayvansal yağ yangınlarında kullanılır.
  5. Heptafloropropan (HFC-227ea)
    • Elektronik sistemlerin yangınında kullanılır. Temiz söndürme yapar.
  6. AVD (Vermikülit Sulu Dispersiyon)
    • Metal ve batarya yangınları için geliştirilmiştir. Çevre dostudur.
  7. Deiyonize Su Sisi Cihazları
    • Elektrik iletmez, ıslaklık bırakmaz. Elektronik cihazlarda emniyetli kullanılabilir.

Cihazlar Nasıl Kullanılmalıdır?

Yangın Söndürme Cihazları yangının başlangıç anında etkili müdahale için hayati öneme sahiptir. Kullanıcılar aşağıdaki adımlara dikkat etmelidir:

  • Cihazı yerinden al (sabitse askısından çıkar)
  • Emniyet piminin çekilmesi
  • Yangına 3-4 metre mesafeden nozulun yönlendirilmesi
  • Tetik kolunun sıkılması ve cihazın hareket ettirilerek kullanılması
Doğru Kullanım Hayat Kurtarır
Periyodik Bakım ve Kontrol

Yangın söndürme cihazının sadece duvarda asılı olması yeterli değildir.

Her cihaz:

  • Aylık olarak kontrol edilmeli,
  • Her 4 yılda bir hidrostatik testten geçmeli,
  • Kullanıldıktan sonra yetkili firma tarafından yeniden doldurulmalı,
  • Doğru yüksekliğe asılmalı (90 cm yerden, 200-240 cm aralığında yön levhası ile birlikte)
Sadece Var Olması Yetmez

Yanlış Cihaz Seçimi

Ülkemizde en yaygın cihazlar ABC tozlu KKT cihazlarıdır. Fiyatın uygunluğu nedeniyle tercih edilen bu cihazlar, her yangın türü için uygun değildir. Elektronik cihazlarda CO2 ya da HFC-227ea, yağ yangınlarında ise sıvı kimyasal cihazlar tercih edilmelidir. Yanlış cihazla yapılan müdahale, yangını büyütecek ya da canlıya zarar verebilecektir.

Sonuç ve Öneriler

Yangın söndürme cihazları, doğru seçim, doğru yerleştirme, doğru kullanım ve periyodik bakımla bir butonluk müdahale aracı olmaktan çıkıp bir hayat kurtarma aracına dönüşmektedir. Güvenli alanlar yaratmak için her kurum ve birey, bu bilgiler ışığında kendi alanında uygun cihazı seçmeli, bakımlarını aksatmamalı ve bilinçli müdahale kabiliyetini artırmalıdır. Unutulmamalıdır ki, ucuz çözümler, pahalı felaketleri beraberinde getirebilir. Bu nedenle, en az yangından korunmak kadar, doğru cihazla donanmak da hayati bir stratejidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

FİRMANIZA ÖZEL YANGIN EĞİTİMİ ve TATBİKAT HİZMETİ
🔥 Risklere Karşı Hazırlıklı, Denetimlere Karşı Güçlü Olun!

Sayın Firma Yetkilisi,

Çalışma hayatında en büyük tehditlerden biri olan yangın riski, yalnızca ekipmanla değil, bilinçli çalışanlarla kontrol altına alınabilir.
İş yerinizde olası bir yangına karşı ilk dakikalar en kritik süredir. Bu nedenle; çalışanlarınızın doğru müdahale becerisi kazanması ve gerçek bir senaryoda panik yaşamaması, önleyici eğitim ve tatbikatlarla mümkündür.

📌 Peki Siz Firmanız İçin Gerekeni Yaptınız mı?

🔹 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
🔹 Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
… hükümleri gereğince çalışanlarınıza yangın eğitimi vermek ve düzenli yangın tatbikatı yapmak zorundasınız.

🎓 Neler Sunuyoruz?

✅ Temel Yangın Bilgilendirme Eğitimi
– Yangın türleri ve çıkış nedenleri
– İlkyardım niteliğinde müdahale adımları
– Söndürücü cihazların doğru ve güvenli kullanımı
– Tahliye, duman altı kalma, panik yönetimi vb.

✅ Uygulamalı Yangın Tatbikatı
– Gerçeğe yakın senaryolar
– Tahliye yollarının test edilmesi
– Söndürme cihazı kullanımı uygulamaları
– Tatbikat raporu ve fotoğraf/video kaydı

✅ Resmî Belgelendirme ve Raporlama
– Katılım belgeleri
– Eğitmen sertifikaları
– Yönetmeliğe uygun tatbikat tutanağı

🎯 Neden Biz?
– Deneyimli eğitmen kadrosu
– Gerçekçi ve öğretici tatbikat senaryoları
– Her sektöre ve iş koluna özel içerikler
– Denetimlerde size avantaj sağlayan belgeler

🔥 Unutmayın!
Yangın anında panik, bilgi eksikliği ve yanlış müdahale can ve mal kaybını büyütür.
Doğru bilgi, doğru refleks ve önceden yapılmış bir tatbikat; iş yerinizi korumanın en güçlü yoludur.

📞 Bilgi ve rezervasyon için bizimle iletişime geçin:
📧 [email protected]
📱 +90 232 265 20 65
🌐 https://tetkik.com.tr/ – www.tetkik.com.tr
📍 Türkiye genelinde hizmet veriyoruz.

📌 Güvenliğiniz, sorumluluğunuzdur. Biz bu yolda yanınızdayız.

“Yangını önlemek mümkündür, hazırlıksız yakalanmak affedilmez.”

Dr. Mustafa KEBAT
Tetkik İş Sağlığı vve Eğitim Koordinatörü
📱 0 530 568 42 75
📧 [email protected]
Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yangın Söndürücüler – Taşınabilir https://www.ccohs.ca/oshanswers/safety_haz/fire_extinguishers.html

⭐️⭐️ Yangın Söndürücü Yerleştirme Kılavuzu https://www.nfpa.org/news-blogs-and-articles/blogs/2021/04/30/extinguisher-placement-guidehttps://www.nfpa.org/news-blogs-and-articles/blogs/2021/04/30/extinguisher-placement-guide

⭐️⭐️ Seyyar yangın söndürücüler – Bölüm 10: Seyyar yangın söndürücünün en 3-7 ye uygunluğunu değerlendirmek için hükümler https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073083114121073085067118075066090107

⭐️⭐️ Taşınabilir yangın söndürücüler – bölüm 1: Karakteristikler, performans ve deney metotları https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073097087079078113097107119120085113

⭐️⭐️ Doğru Yangın Söndürme Cihazının Seçimi İçin Gerekli Bilgiler http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sssjournal.com/files/sssjournal/453f95dc-71ac-422e-b440-cc5e0081ee9a.pdf

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği30 Ekim 2025
22 Ekim 2025

OSHA 29 CFR 1910.147 Standardı ve EKED Uygulamaları

1. Tehlikeli Enerji Kavramı ve Kontrol Gerekliliği

Endüstriyel ortamlarda enerji, üretim süreçlerinin temel taşıdır; ancak kontrolsüz enerji, en ölümcül iş kazalarının da kaynağıdır. Elektrik, mekanik, hidrolik, pnömatik, termal veya kimyasal enerjinin beklenmedik serbest kalması; makine bakım, temizlik veya arıza müdahalesi sırasında çalışanların ciddi şekilde yaralanmasına ya da ölümüne neden olabilir.
Bu nedenle “Tehlikeli Enerjinin Kontrolü (Lockout/Tagout – EKED)” sistemi, iş sağlığı ve güvenliği yönetiminde kritik bir bariyer olarak tanımlanır.

OSHA’nın 29 CFR 1910.147 standardı, bu enerjilerin güvenli şekilde izole edilmesi ve ekipmanın sıfır enerji durumuna getirilmesi için izlenmesi gereken tüm teknik ve idari adımları tanımlar. Bu standart, yalnızca yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda davranışsal güvenliğin mühendislikle kesiştiği bir güvenlik kültürü göstergesidir.

2. OSHA 29 CFR 1910.147 Standardının Temel İlkeleri
2.1 Kapsam ve Amaç

OSHA standardının amacı, bakım ve servis işlemleri sırasında makine ve ekipmanlardan kaynaklanabilecek beklenmedik enerji açığa çıkışlarını veya makine hareketlerini önlemektir.
Standart, tüm enerji kaynaklarını kapsar:

  • Elektrik enerjisi
  • Mekanik enerji (yaylar, ağırlıklar)
  • Hidrolik enerji (basınçlı yağ devreleri)
  • Pnömatik enerji (hava basıncı sistemleri)
  • Termal enerji (ısı, buhar, kızgın yağ)
  • Kimyasal enerji (reaktif maddeler, gazlar)

2.2 “Energy Control Program”ın Temel Bileşenleri

OSHA 1910.147’ye göre her işyerinde bir Enerji Kontrol Programı bulunmalıdır. Bu program üç temel unsurdan oluşur:

  1. Yazılı Prosedürler: Her makine için enerji izolasyonu adımlarını belirleyen yazılı talimatlar.
  2. Eğitim: Çalışanlara, yetkililere ve denetçilere yönelik periyodik EkED eğitimleri.
  3. Denetim: Her yıl yapılan iç denetimlerle prosedürlerin etkinliğinin doğrulanması.

3. Lockout/Tagout (EkED) Sürecinin Teknik Aşamaları

Aşağıdaki altı adım OSHA standardına uygun bir EkED uygulamasının genel akışını temsil eder:

İşlemAmaç
Hazırlık ve bilgilendirmeÇalışanlara yapılacak bakım hakkında bilgi verilir, enerji kaynakları tanımlanır.
Kapatma (Shutdown)Makine kontrollü biçimde durdurulur.
İzolasyonTüm enerji kaynakları kesilir (sigorta, vana, valf, ana şalter vb.).
Kilitleme (Lockout)Her çalışan kendi kilidini takar. Kilitler kişiye özeldir.
Etiketleme (Tagout)“Çalışma var, açmayın!” uyarı etiketleri takılır.
Enerjinin sıfırlanmasının doğrulanmasıTest edilerek makinenin tamamen enerjisiz olduğu doğrulanır.

Bu adımların sırası değişmemelidir; aksi halde zincir kırılır ve kontrolsüz enerji riski doğar.

4. Enerji Türleri ve Endüstriyel Tehlike Profili

Her enerji türü farklı bir risk profiline sahiptir. Çimento, petrokimya, metal, gıda ve otomotiv sektörlerinde risk türleri değişkenlik gösterir:

Enerji TürüTipik Kullanım AlanıPotansiyel Tehlikeİzolasyon Yöntemi
ElektrikMotorlar, pompalar, konveyörlerArk, çarpılma, yangınDevre kesici kilidi, padlock
MekanikDişli sistemler, preslerEzilme, sıkışmaMekanik mandal kilidi
HidrolikPres, kaldırma sistemleriBasınçlı yağ fışkırmasıVana kapama, hat boşaltma
PnömatikHava sistemleri, pistonlarHızlı hareket, parça fırlamasıHava vanası kilidi
TermalBuhar, fırın sistemleriYanma, patlamaSoğutma süresi, vana kilidi
KimyasalTanklar, reaktörlerZehirlenme, reaksiyonKör flanş, vana etiketi

5. İş Kazaları Verileri ve EkED’in Etkinliği

OSHA’ya göre yalnızca ABD’de her yıl 120’yi aşkın ölüm ve 50.000’den fazla ciddi yaralanma, tehlikeli enerji kontrolü eksikliğinden kaynaklanmaktadır.
National Safety Council (NSC) verilerine göre bu kazaların %80’i, makine bakım ve temizlik işlemleri sırasında meydana gelir.

5.1 Tipik Kazalar:
  • Bir pres makinesinin enerji izolasyonu yapılmadan sensör tamiri sırasında beklenmedik şekilde çalışması → ezilme ölümü.
  • Bir çimento değirmeninde pnömatik hatın valfi açık bırakıldığı için, bakım sırasında piston aniden fırlamış ve çalışan ağır yaralanmıştır.
  • Bir kimya tesisinde kimyasal reaktör valfi izole edilmeden açılmış, operatör aşırı buhar ve toksik gazla karşılaşmıştır.

5.2 Verilerin Yorumlanması

ABD Çalışma Bakanlığı raporlarına göre etkin bir EkED programı, iş kazası oranlarını %30–40 oranında azaltmaktadır.
Ayrıca, ISO 45001 sistemleri içinde uygulandığında, enerji kaynaklı kazaların neredeyse tamamen önlenebilir olduğu gösterilmiştir.

6. Türkiye’de EkED Uygulamalarının Durumu

Türkiye’de tehlikeli enerjinin kontrolü, “Makine Emniyeti Yönetmeliği” ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında dolaylı olarak yer alır.
Ancak, OSHA’daki kadar detaylı bir LOTO (Lockout/Tagout) kültürü henüz yerleşmemiştir.

Eksiklikler:

  • Yazılı enerji izolasyon prosedürlerinin olmaması,
  • Kişisel kilit uygulamasının yetersizliği,
  • Bakım ekipleri arasında yetki belirsizliği,
  • Etiketlerin standart dışı veya geçici olması.

Bu durum özellikle çimento, demir–çelik ve gıda sektörlerinde yüksek riskli sonuçlara yol açmaktadır.

7. İyi Uygulama Örnekleri
7.1 Otomotiv Sektörü (Ford, Toyota)

Her operatörün kişisel kilidi vardır. Kilit sayısı çalışan sayısına eşittir.
Bakım tamamlanmadan kilit çıkarılamaz. Her kilit numarası kişisel kimlikle eşleştirilir.

7.2 Çimento Tesisleri (Lafarge, Çimsa)

Enerji izolasyon noktaları renk kodlarıyla işaretlenmiştir (elektrik – kırmızı, hidrolik – mavi).
Ayrıca, “sıfır enerji durumu” sensörlerle izlenmektedir.

7.3 Kimya Endüstrisi

Kör flanş uygulamasıyla kimyasal hatlar fiziksel olarak ayrılır.
Lockout sırasında gaz detektörleri aktif hale getirilir.

8. Yönetimsel ve Davranışsal Boyut

Tehlikeli enerjinin kontrolü yalnızca teknik değil, örgütsel bir güvenlik davranışıdır.
Yöneticilerin rolü:

  • Prosedürlerin uygulanabilirliğini sağlamak,
  • Kilit ve etiket sistemlerinin tedarikini yapmak,
  • Periyodik tatbikatlarla çalışan farkındalığını korumak.

İyi uygulamalarda, EkED eğitimleri sadece mühendisler değil, operatörler, temizlik personeli ve yüklenici firmalar için de zorunlu hale getirilmiştir.

9. Raporlama ve Denetim Sistemi

Her yıl en az bir kez Enerji Kontrol Programı Denetimi yapılmalıdır.
Denetimde değerlendirilen başlıca unsurlar:

  1. Yazılı prosedürlerin güncelliği
  2. Kilitlerin kayıtlı kullanımı
  3. Etiketlerin okunabilirliği
  4. Çalışanların farkındalık düzeyi
  5. Uygulama sırasında gözlemlenen sapmalar

Denetim sonuçları, “Enerji Kontrol Uygunluk Raporu” şeklinde yönetim sistemine entegre edilir.

10. Sonuç ve Öneriler

Endüstriyel ortamlarda tehlikeli enerji kontrolü, sadece bir bakım güvenliği prosedürü değil, yaşamı koruyan mühendislik disiplinidir.
OSHA 1910.147 standardı, uygulanabilirliği kanıtlanmış bir çerçeve sunar. Türkiye’de bu standardın ruhuna uygun bir kültürün gelişmesi için şu adımlar önerilebilir:

  • Her makine için ayrı Enerji İzolasyon Kartı (Energy Card) oluşturulmalı,
  • Tüm bakım personeline kişisel kilit ve etiket tahsis edilmeli,
  • “Sıfır enerji durumu” testleri bakım öncesi standart hale getirilmeli,
  • LOTO sistemleri ISO 45001 iç tetkiklerinde kontrol kriteri olmalı,
  • Eğitimler simülasyon tabanlı hale getirilmelidir.
🧩 🧩 🧩

“EKED (Enerji Kaynaklarının Etiketlenmesi ve Kilitlenmesi) Uygulama Kontrol Formu”; OSHA 29 CFR 1910.147, ISO 45001 ve Türkiye’deki “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” esas alınarak hazırlanmıştır.
Bu form; denetçiler, bakım sorumluları ve iş güvenliği uzmanları tarafından, bakım veya enerji izolasyonu öncesinde–sonrasında kullanılabilecek şekilde düzenlenmiştir.

EKED (Lockout/Tagout) UYGULAMA KONTROL FORMU

Form No: EKED-001
Revizyon No: 1
Revizyon Tarihi: ………
İşletme Adı: ………………………………………………………
Tesis / Bölüm: ………………………………………………………
Makine / Ekipman Adı – Kodu: ………………………………………………………
Tarih: ………
Denetimi Yapan: ………………………………………………………
Bakım / Onarım Ekibi Sorumlusu: ………………………………………………………

🔹 1. GENEL BİLGİLER
Kontrol MaddesiEvetHayırAçıklama
Yapılacak bakım/onarım çalışması için geçerli yazılı iş izni alınmış mı?☐☐
Çalışmaya başlamadan önce tüm ilgili çalışanlar bilgilendirilmiş mi?☐☐
Çalışma alanı çevresine güvenlik bariyeri veya uyarı şeritleri çekilmiş mi?☐☐
Çalışma alanında yetkisiz personel bulunmadığından emin olunmuş mu?☐☐
Çalışma için yetkili bakım personeli listesi hazırlanmış mı?☐☐

🔹 2. ENERJİ KAYNAKLARININ TANIMLANMASI VE KONTROLÜ
Enerji TürüKaynak Noktasıİzolasyon YöntemiKilitleme EkipmanıUygulandı mı? (E/H)Notlar
ElektrikPano No: …Ana şalter kapatıldı, sigorta devre dışıPadlock, kırmızı etiket☐
MekanikDişli sistemi / milMekanik mandal / pim kilidiZincir + kilit☐
HidrolikPompa hattı / vanaVana kapama + basınç tahliyesiMavi padlock☐
PnömatikHava hattı / valfVanalar kapatıldı, hat boşaltıldıSarı etiket☐
TermalFırın / buhar hattıSoğutma bekleme süresi uygulandıUyarı etiketi☐
KimyasalTank / reaktörKör flanş takıldıMetal kilitli plaka☐

🔹 3. EKED (KİLİTLEME VE ETİKETLEME) UYGULAMA DETAYLARI
Kontrol MaddesiEvetHayırAçıklama
Tüm enerji izolasyon noktaları belirlenip işaretlenmiş mi?☐☐
Her çalışan kendi kişisel kilidini kullanıyor mu? (Kilit–isim eşleşmesi)☐☐
Her kilit benzersiz numara ve anahtara sahip mi?☐☐
Etiketlerde çalışan adı, tarih, açıklama net şekilde yazılmış mı?☐☐
Tüm enerji kaynaklarının sıfır enerji durumunda olduğu test edildi mi?☐☐
Test sırasında enerji geri beslemesi gözlenmedi mi?☐☐
İzolasyon noktaları çevresinde ek enerji kaynağı bulunmadığı doğrulandı mı?☐☐

🔹 4. BAKIM / ONARIM ÇALIŞMASI SÜRESİNCE GÜVENLİK DURUMU
Kontrol MaddesiEvetHayırAçıklama
Çalışma alanında uygun aydınlatma ve havalandırma sağlanmış mı?☐☐
Kullanılan el aletleri ve kişisel koruyucular uygun durumda mı?☐☐
Çalışma sırasında yetkisiz müdahale engellendi mi?☐☐
Ara denetimler (saha kontrolü) yapılmış mı?☐☐
Beklenmedik enerji birikimi gözlemlenmişse anında durdurulmuş mu?☐☐

🔹 5. ÇALIŞMA SONRASI KİLİT–ETİKET KALDIRMA VE ENERJİ GERİ YÜKLEME
Kontrol MaddesiEvetHayırAçıklama
Tüm personel çalışma alanından uzaklaştırıldı mı?☐☐
Makine parçalarının, koruyucuların ve muhafazaların montajı tamamlandı mı?☐☐
Tüm kilit ve etiketlerin sorumlular tarafından kaldırıldığı doğrulandı mı?☐☐
Enerji kaynağı kontrollü biçimde yeniden devreye alındı mı?☐☐
Test çalışması sonrası normal işletme koşuluna dönüldü mü?☐☐

🔹 6. EK GÖZLEMLER VE FOTOĞRAF REFERANSLARI
Gözlem / BulgularDüzeltici FaaliyetFotoğraf No / Referans

🔹 7. ONAY VE İMZALAR
RolAd – SoyadİmzaTarih
Bakım Sorumlusu
İş Güvenliği Uzmanı
Vardiya Amiri
Enerji İzolasyon Denetçisi

🟩 FORMUN KULLANIM TALİMATI
  1. Her bakım veya onarım öncesinde bu form eksiksiz doldurulmalıdır.
  2. Formun bir kopyası bakım alanında, bir kopyası da İSG biriminde arşivlenmelidir.
  3. Denetim sırasında bu form referans alınarak kontrol listesi üzerinden gözlem yapılır.
  4. Form, yılda en az bir kez yapılan “Enerji Kontrol Programı Denetimi” sırasında geriye dönük olarak incelenir.
  5. Eksik veya uygunsuz tespitler, “Düzeltici Faaliyet Formu” ile birlikte değerlendirilir.

📊 DEĞERLENDİRME SONUCU (Denetçi Tarafından Doldurulur)
KriterPuanlamaAçıklama
Enerji izolasyonu doğrulama etkinliği/10
Etiket–kilit uyumu/10
Personel farkındalığı/10
Denetim ve kayıt sistemi/10
Toplam Uygunluk Düzeyi__/40

Kaynakça

  1. OSHA 29 CFR 1910.147 – The Control of Hazardous Energy (Lockout/Tagout).
  2. National Safety Council (NSC) Accident Reports, 2023.
  3. Von Drehle, D. (2003). Triangle: The Fire That Changed America.
  4. NIOSH Publication No. 2019-100 – Preventing Worker Deaths from Uncontrolled Energy.
  5. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – İş Ekipmanları Yönetmeliği (2020).
  6. ISO 45001:2018 – Occupational Health and Safety Management Systems.

🔒 🔒 🔒
EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Başlıyor!

💡 İş kazalarının büyük bir bölümü kontrolsüz enerji kaynaklarından kaynaklanıyor.
Çözüm mü? Doğru uygulanan EKED – LOTO sistemi!

👉 Bu eğitimde:

  • Elektrik, mekanik, hidrolik, pnömatik ve diğer tüm enerji türlerinde güvenli izolasyon yöntemlerini,
  • Kilitleme ve etiketleme adımlarını uygulamalı olarak,
  • Gerçek iş sahası senaryoları ve mevzuat gereklilikleriyle birlikte öğreneceksiniz.

🎯 Katılımcılar;

  • İş kazalarının nasıl önleneceğini,
  • Hangi durumlarda kilitleme-etiketleme yapılacağını,
  • Uygulamada sık yapılan hataları ve doğru yöntemleri
    detaylı şekilde öğrenecekler.

📌 Kimler Katılmalı?

  • Bakım-onarım personeli
  • İSG profesyonelleri
  • Üretim ve enerji sektöründe görev yapan tüm çalışanlar

Eğitim Sonunda

Sınavda başarılı olan katılımcılara; Üniversite onaylı, e-devlet kayıtlı barkodlu belge verilmektedir.

Sınava girmeyen veya başarılı olamayan adaylara; eğitim katılım belgesi verilmektedir.

🚀 Siz de ekibinizi iş kazalarına karşı güçlendirin, güvenliği en üst seviyeye taşıyın.

✅ Hemen Başvurun

📞 Bilgi ve kayıt için:

📍 Tetkik Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 Eğitim Koordinatörü Telefonu: +90 530 568 42 75

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

🔔 Unutmayın: Bir enerji kaynağını güvenli hale getirmeden yapılan her müdahale, ciddi kaza riski demektir.
EKED – LOTO, iş güvenliğinde hayati bir kalkandır!

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Konulu yazımızı aşağıda okuyabilirsiniz.

Kilitleme – Etiketleme (EKED / LOTO) Sistemi Nedir, Nasıl Yapılır?

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Öncesi Katılımcı Bilgilendirme

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

#eked #loto #tetkikosgb #kebat #izmir

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Makaleler22 Ekim 2025
20 Ekim 2025

Kaygı Durumunda Dalış Yapılır mı?

Derinlerdeki Zihin – Dalışta Kaygının Anatomisi ve Yönetimi

Kaygı, kişinin kontrolünü yitirme korkusuyla birlikte beliren ezici bir endişe hissidir. Bu duygusal durum, yalnızca zihinsel bir yük oluşturmakla kalmaz; aynı zamanda vücutta çeşitli fizyolojik belirtilerle kendini gösterir. Özellikle su altında, bu tepkilerin çok daha çarpıcı ve kritik hale gelmesi mümkündür. İşte bu nedenle, kaygının fizyolojisi, semptomları ve dalıştaki etkilerinin derinlemesine anlaşılması, güvenli dalış pratiği açısından üst düzeyde stratejik bir öneme sahiptir.

Kaygının Psikofizyolojik Mekanizması

Kaygı, tehditlerin gerçekliği konusunda belirsizlik yaşanması ve bireyin kendi başa çıkma becerilerine olan güveninin sarsılmasıyla tetiklenir. Bu durum, sinir sistemi üzerinde doğrudan etkilidir ve şu fiziksel belirtilerle kendini gösterebilir:

  • Genişlemiş göz bebekleri
  • Artan kalp atış hızı ve kan basıncı
  • Daralan periferik damarlar
  • İskelet kaslarına yönelen kan akışı
  • Hızlı solunum (hiperventilasyon)
  • Artan terleme

Kaygı bozukluğu olan bireylerde bu belirtiler daha şiddetli biçimde ortaya çıkar. Özellikle panik ataklar sırasında:

  • Nefes darlığı
  • Kalp çarpıntısı
  • Göğüs ağrısı
  • Baş dönmesi
  • Soğuk-sıcak basmaları

gibi durumlar yaşanabilir.

Dalış Ortamında Kaygı: Su Altında Zihinle Savaş

Okyanus, pek çok insan için doğal bir stres kaynağıdır. Sualtı ortamı, sınırlandırılmış hareket özgürlüğü, düşük görüş mesafesi ve izolasyon hissi gibi faktörler nedeniyle kaygıyı tetikleyebilir. Stres arttığında, bir dalgıcın bilişsel işlevleri bozulur; tanıma, karar verme ve tepki hızları düşer.

Dalgıçlarda Görülen Kaygı Belirtileri:
  • Hızlı ve yüzeysel solunum
  • Kaslarda aşırı gerginlik
  • “Beyaz eklem” tutuşu (kontrolsüzce ekipmana yapışma)
  • Göz temasından kaçınma
  • Dikkat dağınıklığı ve sinirlilik
  • “Yüzeye kaçış” eğilimi
  • Ekipman takarken aşırı zaman harcama
  • Hayali kulak ya da ekipman sorunları yaratma
  • Aşırı konuşkanlık ya da içine kapanıklık

Bu davranış kalıpları, dalış profesyonelleri tarafından gözlemlenebilir ve doğru şekilde değerlendirildiğinde erken müdahale olanağı sağlar.

Stresi Tetikleyen Dalış Faktörleri

Dalış esnasında kaygıya neden olan bazı yaygın faktörler şunlardır:

1. Zaman Baskısı: Derinlik ve basınçsız kalma süreleri nedeniyle dalış planları zamanla sınırlıdır. Bu kısıt, özellikle görev yükü altında olan dalgıçlarda stres oluşturur.

2. Görev Yükleme: Aynı anda çok fazla işle ilgilenmek, örneğin bir mağarada video kaydı alırken ışık ve yön bulma görevlerini birlikte yürütmek, dikkat dağınıklığına neden olabilir. Bu durum “algısal daralma”ya yol açar.

3. Fiziksel ve Zihinsel Sınırları Zorlama: Kendini aşırı zorlamak veya yetkinliğin ötesinde derinliklere dalmak ciddi risk yaratır.

4. Çevresel Koşullar: Yabancı dalış noktaları, akıntılar, düşük görüş mesafesi, gece dalışları gibi etmenler stresi artırır.

5. Hazırlıksızlık: Eğitimsiz ya da plansız dalış, bireyin stresle başa çıkma kapasitesini zayıflatır.

6. Ekipman Uyumsuzluğu: Yeni ya da alışık olunmayan ekipman (örneğin kuru elbise) da kaygıya neden olabilir.

7. Yanlış Motivasyonlar: Akran baskısı, sosyal kabul ihtiyacı, itibar kaygısı gibi psikolojik nedenlerle dalış yapmak, bireyin kendi sınırlarını ihmal etmesine neden olabilir.

Kaygı ve Tıbbi Koşullar

Bazı tıbbi durumlar kaygı semptomlarını artırabilir:

  • Anemi
  • Mitral kapak prolapsusu
  • Adet öncesi sendrom (PMS)
  • Menopoz
  • Diyabet / hipoglisemi
  • Tiroid bozuklukları
  • Astım

Bu durumlar, dalış öncesi detaylı bir medikal değerlendirme ile kontrol altına alınmalıdır. Bu hem bireyin güvenliği hem de dalış ekiplerinin risk yönetimi açısından en tepedeki sorumluluktur.

Yönetim Stratejileri ve Müdahale Teknikleri

1. Eğitim ve Hazırlık: Stresin önlenmesinde en etkili yol, hazırlıklı olmaktır. Teorik bilgi kadar pratik uygulamalar, stresi azaltır.

2. Maruz Kalma ve Desensitizasyon: Stres faktörlerine kademeli maruz kalma, bireyin toleransını artırır.

3. Psikolojik Dayanıklılık Eğitimi: Nefes egzersizleri, görselleştirme, pozitif iç diyalog gibi teknikler uygulanabilir.

4. Ekip İletişimi: Dalış arkadaşları arasında açık iletişim, erken sinyallerin fark edilmesine olanak tanır.

5. Profesyonel Destek: Klinik düzeyde kaygı durumlarında terapötik yaklaşımlar ve gerektiğinde farmakolojik destek uygulanabilir.

Risk Yönetiminde İnsan Faktörü

Dalış, teknik yeterliliğin ötesinde psikolojik dayanıklılık gerektiren bir disiplindir. Eğitim kurumları ve işletmeler için, kaygı yönetimi yalnızca bireysel bir sorun değil, bütünsel güvenlik kültürünün bir parçasıdır. Proaktif müdahaleler, yalnızca kazaları değil, aynı zamanda ekip içi dayanışmayı da artırır.

Kaygıyı görmezden gelmek yerine anlamak, onu kontrol altına almanın ilk adımıdır. Unutulmamalıdır ki; derinlerde su kadar tehlikeli olan bir şey varsa, o da kontrolsüz strestir.

Dalış Öncesi Psikiyatrik Muayene ve Seçim Kriterleri
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Dalış Tepkisinin Panik Semptomlarını Azaltmadaki Etkileri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8667218/

⭐️⭐️ Dalış Öncesi Psikiyatrik Muayene ve Seçim Kriterleri https://tetkik.com.tr/2024/11/04/amator-dalicilarda-psikiyatrik-muayene-ve-secim-kriterleri/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni20 Ekim 2025
20 Ekim 2025

İş Güvenliği Uzmanının Nöroergonomi Bilmesinin Önemi

Bilişsel Güvenliğin Yeni Boyutu

İş güvenliği (İG) uzmanı, işyerlerinde fiziksel riskleri yönetmekle yükümlü bir profesyoneldir. Ancak, modern iş hayatı sadece makineler ve ortamlarla sınırlı değil – beyin fonksiyonları, dikkat dağılması, zihinsel yorgunluk gibi bilişsel faktörler de kazaların ana nedeni haline geliyor.

İşte burada nöroergonomi devreye giriyor:

Nörobilim ve ergonominin kesişimi olan bu disiplin, beyin ve davranışın iş ortamındaki etkileşimini inceler. G uzmanının nöroergonomi bilmesi, risk analizi, eğitim ve önleme stratejilerini dönüştürür – çünkü kazaların %70’i insan hatasından kaynaklanır ve bu hatalar beyin süreçleriyle doğrudan ilişkilidir.

Aşağıda, bu önemi ayrıntılı bir şekilde ele alacağım, bilimsel veriler, örnekler ve pratik uygulamalarla destekleyeceğim. Bu bilgiler, siz uzmanlar için işyerlerinizi daha güvenli ve verimli kılacak bir “süper güç” olacaktır. (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics) – (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering) -(Neuroergonomics applied to construction: Preventing human error to protect health and safety of high-risk workers – WJARR)

1. Nöroergonomi Nedir? İG Uzmanı İçin Temel Bilgi

Nöroergonomi, beyin fonksiyonlarını (dikkat, karar verme, yorgunluk) iş tasarımıyla entegre eden bir alan. 2000’lerde Raja Parasuraman tarafından popülerleştirilen bu disiplin, EEG (elektroensefalografi), göz takip ve fNIRS gibi araçlarla beyin aktivitesini ölçer.

İSG bağlamında, fiziksel ergonomiden (masa yüksekliği) bilişsel ergonomiye (zihinsel yük) geçiş sağlar. Uzman, nöroergonomi bilmezse, risk analizi yüzeysel kalır – örneğin, yorgun bir operatörün makine hatasını öngöremez.

Araştırmalar, nöroergonomik yaklaşımların iş performansını %20 artırdığını gösteriyor. Bu bilgi, Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “risk değerlendirmesi” gerekliliğini (Madde 10) bilişsel boyuta taşır. (Medical Safety and Neuroergonomics – Oxford Academıc) – (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

2. İnsan Hatası Önlemede Nöroergonominin Rolü

İş kazalarının %80’i insan hatasından kaynaklanır – dikkat dağılması, zihinsel yorgunluk gibi. Nöroergonomi, bu hataları beyin seviyesinde analiz eder. İG uzmanı bu bilgiyi bilirse, zihinsel yük artışına karşı önlemler alır – örneğin, vardiyalı çalışmalarda yorgunluk piklerini öngörür.

Bir anekdot: İnşaat sektöründe nöroergonomi kullanan bir firma, işçilerin dikkat seviyelerini testler ve takip ile izledi; hatalar %30 azaldı.(Neuroergonomics applied to construction: Preventing human error to protect health and safety of high-risk workers – WJARR)

Uzmanlar, nöroergonomiyle “zihinsel ergonomik” tasarımlar yapar – örneğin, gürültülü ortamların beyin yorgunluğunu artırdığını bilerek sessiz zonlar oluşturur. Bilgi eksikliği ise, kazaların artmasına yol açar; örneğin, tıbbi güvenlikte nöroergonomi, cerrahi hataları %25 azaltır. (Medical Safety and Neuroergonomics – Oxford Academıc)

Türkiye’de, Tehlike Sınıfı Yönetmeliği’ne göre tehlikeli işyerlerinde bu bilgi, risk analizi yöntemlerini (HAZOP gibi) bilişsel hatayla entegre eder.

3. Ergonomi Tasarımında Nöroergonomi Entegrasyonu

Geleneksel ergonomi fizikseldir, ama nöroergonomi bilişsel yükü ekler – uzman, bu bilgiyi bilirse, çalışma ortamlarını beyin dostu kılar. Örneğin, ekran tasarımı dikkat dağılmasını önler; uzman, göz takip araçlarıyla arayüzleri optimize eder. Araştırmalar, nöroergonomik müdahalelerin üretkenliği %15 artırdığını gösteriyor. (A neuroergonomics approach to investigate the mental workload of drivers in real driving settings – Sicience Direct) – (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

Pratikte, uzman nöroergonomiyle psiko-sosyal riskleri (stres, burnout) yönetir – örneğin, inşaatta zihinsel yükü azaltan mola stratejileri. Bilgi eksikliği, ergonomik değerlendirmeleri (RULA gibi) yetersiz kılar ve kas-iskelet rahatsızlıklarını artırır. Türkiye’de İşyerlerinde Ergonomik Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, bu entegrasyonu teşvik eder. (From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

4. Eğitim ve Farkındalık Yaratmada Nöroergonomi Bilgisi

İG uzmanı nöroergonomi bilir, eğitimleri bilişsel boyuta taşır – örneğin, yorgunluk eğitimlerinde katılımcı grubun profiline göre beyin dalgalarını anlatır. Bu, çalışan farkındalığını artırır ve hataları önler. Araştırmalar, nöroergonomik eğitimlerin güvenlik bilincini %25 yükselttiğini gösteriyor. (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering) -(From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

Uzmanlar, gelecekte nöroergonomiyle simülasyonlar (VR tabanlı) tasarlayacaklardır – örneğin, beyin yorgunluğunu simüle eden eğitimler. Bilgi eksikliği, eğitimleri geleneksel kılar ve etkinliği düşürür.

5. Rehabilitasyon ve İşe Dönüş Sürecinde Nöroergonomi

Kaza sonrası, nöroergonomi bilişsel iyileşmeyi hızlandırır – uzman, beyin travması sonrası dikkat testleri yapar. Bu, işe dönüş süresini %20 kısaltır. Türkiye’de SGK verilerine göre, nöroergonomik rehabilitasyon programları devamsızlığı azaltır. (From silos to synergies: A scoping review for bridging gaps in occupational health psychology and human neuroscience – Sicience Direct)

6. Risk Analizi ve Yasal Uyumda Nöroergonomi

Risk yöntemlerinde (FTA, HAZOP) nöroergonomi, insan faktörünü ekler – uzman, bu bilgiyle analizleri bilişsel hatalara karşı güçlendirir. ILO standartları, nöroergonomiyi teşvik eder; bilgi eksikliği, yasal cezaları artırır. (Applications Of Neuroergonomics To Health And Safety Research – Industrial And Systems Engineering)

Nöroergonomi Bilgisi, İG Uzmanlarının Geleceğidir

Nöroergonomi bilmek, İG uzmanını sıradan bir denetçiden stratejik bir lidere dönüştürür – hataları önler, ergonomiyi geliştirir, eğitimi zenginleştirir ve rehabilitasyonu hızlandırır. Nöroergonomik yaklaşımlar işyerlerini %20 daha güvenli kılar.

Eğer İş Güvenliği Uzmanı iseniz, hemen eğitim alın – Tetkik Eğitim Merkezi nöroergonomi modülleri sunuyor; bu bilgi, kariyerinizi yükseltir ve hayat kurtarır! (Boost Workplace Performance with Neuroergonomics: A Guide – TuMeKe. Ergonomics)

#nöroergonomi #işgüvenliğiuzman #eğitim #tetkikosgb #kebat

Nöroergonomi Eğitimi Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, Nöroergonomi Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni20 Ekim 2025
16 Ekim 2025

Neden İlk Yardım Eğitimi Alımalı?

Bir işyerinde ansızın bir kaza oluyor. Bir çalışan kalp krizi geçiriyor veya bir makine arızası nedeniyle yaralanıyor. O anda, saniyeler bile hayati önem taşıyor.

Eğer etraftaki birileri ilk yardım eğitimi almışsa, o kişi belki de hayata tutunacak. Ama değilse? Maalesef, Türkiye’de her yıl binlerce iş kazası meydana geliyor ve bunların %10’undan fazlası ölümle sonuçlanıyor (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre).

İşte burada ilk yardım eğitimi devreye giriyor.

İlk yardım eğitimi almak isteyenler için;

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezinden alacağınız eğitim sadece bir sertifika değil, bir sorumluluk ve hayat kurtarma aracıdır.

Neden İlk Yardım Eğitimi Almalısınız? – Tehlikeleri Önlemenin Anahtarı

İş hayatı, öngörülemeyen risklerle dolu. Fabrika zeminlerinden ofis koridorlarına kadar her yerde kaza ihtimali var. İlk yardım eğitimi almak, bu riskleri yönetmenin en etkili yolu.

İşte ana nedenler:

Yasal Zorunluluk ve İşyeri Güvenliği: Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, her işyeri risk analizi yapmak ve acil durum planları hazırlamak zorunda. Bu planların vazgeçilmezi ise ilkyardımcı çalışanlar.

İlk Yardım Yönetmeliği (Resmi Gazete, 29 Temmuz 2015), az tehlikeli işyerlerinde her 20 çalışana 1, tehlikeli işyerlerinde her 15 çalışana 1, çok tehlikeli işyerlerinde her 10 çalışana 1 ilkyardımcı zorunlu kılıyor.

İlk Yardım eğitimli çalışanı olmayan bir işyeri, hem cezai yaptırımla karşılaşıyor hem de çalışanlarını riske atıyor.

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezimiz bu yasal gerekliliği karşılamak için ideal – hemen başvurarak işyerinizi güvence altına alın!

Hayat Kurtarma Potansiyeli: Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, kalp durmasında ilk 3-5 dakika içinde CPR (kardiyopulmoner resüsitasyon) uygulanırsa hayatta kalma şansı %50-70 artıyor. İşyerlerinde en sık görülen kazalar – düşme, kesik, zehirlenme veya kalp krizi – eğitimli bir çalışanla önlenebilir.

ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) verilerine göre, eğitimli işyerlerinde ölümcül kazalar %40 azalıyor.

Maliyet Tasarrufu ve Verimlilik Artışı: İlk Yardımcısı olmayan firmalarda meydana gelen iş kazaları, işgünü kaybı, tıbbi masraflar ve yasal süreçlerle şirketlere ağır yük getirir.

OSHA (ABD İş Güvenliği İdaresi) benzeri kurumlar, her dolarlık İSG yatırımının 4-6 dolarlık tasarruf sağladığını belirtiyor.

Türkiye’de ise, SGK verilerine göre, iş kazaları yıllık 10 milyar TL’yi aşan maliyet yaratıyor. Eğitim, devamsızlığı azaltarak verimliliği artırır – çalışanlar güvende hissettiğinde motivasyon yükselir.

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi’nin online ve yüz yüze programları, bu tasarrufu hızlıca sağlamanıza yardımcı olur; web sitemizden başvuru formunu doldurun ve eğitim planınızı hemen başlatın.

Bağışıklık ve Psikolojik Destek: İlk yardım eğitimi, sadece fiziksel değil, zihinsel hazırlık da sağlar. Çalışanlar, acil durumlarla başa çıkma becerisi kazandıkça stres azalır.

Araştırmalar (Journal of Occupational Health Psychology, 2024), eğitimli çalışanların tükenmişlik sendromu riskinin %25 düşük olduğunu gösteriyor. İşyerlerinde enfeksiyon kontrolü gibi konular da eğitim kapsamına girdi – bu, çalışan sağlığını bütünsel korur.

Toplumsal Sorumluluk: Eğitim, sadece işyeriyle sınırlı kalmaz; evde, sokakta hayat kurtarır. Bir çalışan, eğitimi sayesinde ailesini kurtarabilir – bu, şirket imajını yükseltir ve sosyal sorumluluk puanını artırır.

Kısaca, ilk yardım eğitimi almak, bir lüks değil, bir zorunluluktur. İşverenler için yasal yükümlülük, çalışanlar için ise hayatta kalma becerisidir.

Eğitim Alındığında Ne Olur? – Olumlu Sonuçlar ve Dönüşümler

İlk yardım eğitimi, nedenlerden öte, somut sonuçlar doğurur.

İşte bilimsel verilerle desteklenmiş etkileri:

Kazalarda Hızlı Müdahale ve Ölüm Oranlarında Düşüş: Eğitimli işyerlerinde, kazalarda müdahale süresi ortalama 2-3 dakikaya iner. WHO’ya göre, bu, ölüm oranlarını %30-50 azaltır. Türkiye’de bir maden şirketinde uygulanan eğitim programı, kazaları %35 düşürdü (ÇSGB raporu, 2024). Sonuç: Daha az kayıp, daha güçlü iş gücü.

Maliyet Tasarrufu ve Verimlilik: Eğitim, devamsızlığı %20-30 azaltır. Bir Avrupa araştırması (EU-OSHA, 2023), eğitimli şirketlerde tıbbi masrafların %25 düşük olduğunu buldu. Türkiye’de benzer bir etki: Eğitimsiz kazalar yıllık 5 milyar TL’ye mal olurken, eğitimle bu yarıya iner.

Çalışan Motivasyonu ve Bağlılık Artışı: Eğitim, çalışanlara “değerliyim” hissi verir. Harvard Business Review’un 2024 araştırması, İSG eğitimlerinin iş memnuniyetini %15 artırdığını gösteriyor. Sonuç: Düşük turnover, yüksek üretkenlik.

Yasal Uyum ve İmaj İyileşmesi: Eğitimli işyerleri, denetimlerde ceza almaz. Ayrıca, “güvenli işyeri” sertifikası alır – bu, müşteri ve yatırımcı çekmede avantaj sağlar. Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi’nin yasal programları, bu uyumu hızlıca sağlar; merkezimizin web sitesinden (www.tetkik.com) başvuru yaparak başlayın.

Uzun Vadeli Sağlık Faydaları: Eğitim, kronik hastalıkları erken teşhis etmeyi öğretir. ILO’ya göre, eğitimli çalışanlarda meslek hastalıkları %40 azalır. Bir anekdot: Bir otomotiv fabrikasında eğitim alan bir işçi, kalp krizi geçiren patronunu kurtardı – bu, şirket kültürünü değiştirdi.

Toplumsal Etki: Eğitimli bireyler, toplumda fark yaratır. İlk yardım bilenler hayat kurtarır – bu, ulusal sağlık sistemine yükü azaltır.

Sonuçlar net: Eğitim, kazaları önler, hayat kurtarır ve şirketleri güçlendirir.

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi – Eğitim İçin En Doğru Adres

İlk yardım eğitimi almak istiyorsanız, Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi sizin için idealdir. Sağlık Bakanlığı onaylı merkezizmiz, teorik ve pratik eğitimler sunuyor – CPR’den yaralanma müdahalesine kadar. Neden Tetkik? Deneyimli eğitmenler, esnek programlar (online/yerinde) ve uygun fiyatlar.

Eğitim Süreci Nasıl İşliyor?
  1. 📞 Bize ulaşın – Kurumunuza özel planlama yapalım
  2. 📅 Tarih belirleyin – Eğitim takvimi esnek
  3. 📚 Eğitim verilsin – Teorik + uygulamalı + sınavlı
  4. 📁 İl Sağlık Müdürlüğünde Sınav – O gün de yanınızdayız
  5. 🧾 Sertifikalar düzenlensin – T.C. Sağlık Bakanlığı onaylı
📞 📞 📞
İlk Yardımda İlk Tercihiniz Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi
📞 Tetkik OSGB ile Hemen Tanışın!
✅ Hemen Başvurun

📍 Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 İlk Yardım Eğitim Telefonu: +90 541 125 15 31

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

Eğitim, Hayat Kurtarır – Hemen Başlayın!

İlk yardım eğitimi, nedenleriyle (yasal zorunluluk, hayat kurtarma) ve sonuçlarıyla (verimlilik artışı, maliyet tasarrufu) iş hayatının vazgeçilmezi. Bir kaza anında, bilgi güçtür. Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi’ne başvurarak bu gücü kazanın – yarın çok geç olabilir. Haydi, ilk adımı atın ve işyerinizi güvenli bir limana dönüştürün!

#ilkyardımeğitim #ilkyardım #tetkikosgb #tetkik #izmir

Daha Fazla
Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni16 Ekim 2025
10 Ekim 2025

Çalışanın Duygu Durumunu Kontrol Eğitimi

Konu: Kişinin Duygu Durumunu, Kişisel Kontrolünün İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Önemi
Hedef Kitle: Çalışanlar, iş güvenliği uzmanları, yöneticiler
Süre: 1 gün (7,5 saat) veya 2 yarım gün
Eğitim Yöntemi: Sunum, grup çalışması, oyun, rol canlandırma, vaka analizi

🎯 🎯 🎯
Eğitim Amaçları

Bu eğitim sonunda katılımcılar:

  • Duygu durumunun iş sağlığı ve güvenliğine etkilerini anlayacak,
  • Kendi duygu durumlarını fark etmeyi öğrenecek,
  • Kişisel kontrol stratejileri geliştirecek,
  • Stres, öfke ve kaygı ile başa çıkma yöntemlerini uygulayabilecek,
  • İş kazalarının önlenmesinde psikolojik faktörlerin önemini kavrayacak.
📂 📂 📂
Eğitim Modülleri
Modül 1: Duygular ve İş Güvenliği (60 dk)
  • Duygu nedir?
  • Duyguların çalışma hayatındaki yeri
  • İş kazalarına yol açan duygusal faktörler (örnek olaylar)
  • Grup çalışması: “Bir iş kazasını duygu faktörleriyle analiz edin.”

Etkinlik:
Katılımcılardan, kendi işyerlerinde duyguların etkilediği bir güvenlik olayını hatırlayıp paylaşmaları istenir.

Modül 2: Duygu Durumu ve Beden (90 dk)
  • Stres hormonları (kortizol, adrenalin)
  • Duyguların dikkat, konsantrasyon ve reflekslere etkisi
  • Panik anında beyin ve sinir sistemi nasıl çalışır?
  • Grup oyunu: “Stres altında karar alma” (Eğitmen, hızlı karar verilmesi gereken kısa senaryolar sunar).

Modül 3: Kişisel Kontrol Stratejileri (120 dk)
  • Öz farkındalık: “Şu an ne hissediyorum?” sorusu
  • Öfke kontrol yöntemleri
  • Nefes teknikleri ve kısa molaların önemi
  • Mindfulness (bilinçli farkındalık) uygulaması
  • Grup çalışması: “Benim stres anında uyguladığım yöntemler”

Modül 4: İletişim ve Duygusal Bulaşma (60 dk)
  • İşyerinde duyguların yayılması
  • Ekip içinde sakinleştirici liderlik rolü
  • Çatışma yönetimi teknikleri
  • Grup tartışması: “Bir arkadaşınız öfkeliyken güvenliği nasıl sağlarsınız?”

Modül 5: Vaka Çalışmaları (90 dk)
  • Tersane işçisi (emniyet kemerini takmaması)
  • Vinç operatörü (öfkeden uyarıyı dinlememesi)
  • Katılımcılar küçük gruplara ayrılır, her vaka için “Neden oldu? Nasıl önlenebilirdi?” sorularını tartışır.
  • Sunum: Gruplar çözüm önerilerini paylaşır.

Modül 6: Kişisel Aksiyon Planı (30 dk)
  • Her katılımcı, işyerinde duygu durumunu kontrol etmek için 3 kişisel hedef belirler.
  • Örnek: “Gergin hissettiğimde 1 dakika mola alacağım.”
  • Eğitim kapanışı, soru-cevap.

Eğitim Materyalleri
  • Sunum slaytları
  • Grup çalışması formları
  • Rol canlandırma senaryoları

Değerlendirme
  • Ön test – Son test: Eğitim öncesi ve sonrası 10 soruluk mini test ile farkındalık ölçümü
  • Gözlem: Grup çalışmalarında katılımın değerlendirilmesi
  • Geri bildirim formu: Katılımcıların eğitim hakkındaki düşünceleri
✅ ✅ ✅
Beklenen Kazanımlar
  • İşyerinde duygusal farkındalığın artması
  • Kazalara yol açan psikolojik etmenlerin azaltılması
  • Ekip içinde iletişim ve empati gelişimi
  • Çalışanların iş tatmininin artması
  • İSG kültürünün güçlenmesi

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Çalışanın Duygu Durumunu Kontrol Eğitimi Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanıza Çalışanın Duygu Durumunu Kontrol Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Bu sitede yer alan içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşır. Paylaşılan bilgiler, bir hekim muayenesinin, tedavisinin veya profesyonel danışmanlığın yerini tutmaz. Buradaki bilgiler esas alınarak herhangi bir ilaç tedavisine başlanması, mevcut tedavinin değiştirilmesi ya da bırakılması uygun değildir.

Aynı şekilde, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili içerikler, bir iş güvenliği uzmanı, mühendis veya teknik ekip tarafından yapılması gereken değerlendirme ve kararların yerine geçemez. Bu bilgiler temel alınarak saha risk değerlendirmesi yapılması ya da mevcut sistemin değiştirilmesi önerilmez.

Sitede herhangi bir yasa dışı ilan ya da yönlendirme yapılması amacı bulunmamaktadır. İçerikler, sadece farkındalık yaratmak ve bilinçlendirme sağlamak amacıyla sunulmuştur.

⭐️⭐️⭐️

TETKİK OSGB İZMİR KEBAT

KEBAT KEBAT KEBAT KEBAT KEBAT KEBAT KEBAT

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni10 Ekim 2025
1 Ekim 2025

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi

🔒 🔒 🔒
EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Başlıyor!

💡 İş kazalarının büyük bir bölümü kontrolsüz enerji kaynaklarından kaynaklanıyor.
Çözüm mü? Doğru uygulanan EKED – LOTO sistemi!

👉 Bu eğitimde:

  • Elektrik, mekanik, hidrolik, pnömatik ve diğer tüm enerji türlerinde güvenli izolasyon yöntemlerini,
  • Kilitleme ve etiketleme adımlarını uygulamalı olarak,
  • Gerçek iş sahası senaryoları ve mevzuat gereklilikleriyle birlikte öğreneceksiniz.

🎯 Katılımcılar;

  • İş kazalarının nasıl önleneceğini,
  • Hangi durumlarda kilitleme-etiketleme yapılacağını,
  • Uygulamada sık yapılan hataları ve doğru yöntemleri
    detaylı şekilde öğrenecekler.

📌 Kimler Katılmalı?

  • Bakım-onarım personeli
  • İSG profesyonelleri
  • Üretim ve enerji sektöründe görev yapan tüm çalışanlar

Eğitim Sonunda

Sınavda başarılı olan katılımcılara; Üniversite onaylı, e-devlet kayıtlı barkodlu belge verilmektedir.

Sınava girmeyen veya başarılı olamayan adaylara; eğitim katılım belgesi verilmektedir.

🚀 Siz de ekibinizi iş kazalarına karşı güçlendirin, güvenliği en üst seviyeye taşıyın.

✅ Hemen Başvurun

📞 Bilgi ve kayıt için:

📍 Tetkik Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 Eğitim Koordinatörü Telefonu: +90 530 568 42 75

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

🔔 Unutmayın: Bir enerji kaynağını güvenli hale getirmeden yapılan her müdahale, ciddi kaza riski demektir.
EKED – LOTO, iş güvenliğinde hayati bir kalkandır!

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Konulu yazımızı aşağıda okuyabilirsiniz.

Kilitleme – Etiketleme (EKED / LOTO) Sistemi Nedir, Nasıl Yapılır?

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Öncesi Katılımcı Bilgilendirme

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Haberler&Duyurular1 Ekim 2025
1 Ağustos 2025

EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) Eğitimi Öncesi Katılımcı Bilgilendirme

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), endüstriyel faaliyetlerin sürdürülebilirliği açısından en kritik alanlardan biridir. Özellikle enerji kaynaklarının kontrolsüz şekilde devre dışı bırakılması ya da yanlışlıkla yeniden devreye alınması, ağır iş kazalarına ve hatta ölümcül sonuçlara yol açabilmektedir. Bu tür risklerin yönetilmesinde en etkili yöntemlerden biri EKED – LOTO (Etiketleme – Kilitleme) sistemidir.

Bu bilgilendirme metni, eğitime katılmadan önce katılımcıların temel kavramları, uygulama alanlarını, mevzuat boyutunu, riskleri ve iyi uygulama örneklerini kavrayabilmeleri amacıyla hazırlanmıştır. Eğitim sırasında uygulamalı çalışmalarla pekiştirilecek bu içerik, teorik temeli oluşturur.

1. EKED – LOTO Nedir?

EKED, “Etiketle – Kilitle – Enerjiyi Durdur” yaklaşımının kısaltmasıdır.
LOTO ise İngilizce kökenli Lockout – Tagout ifadesinin Türkçeleştirilmiş biçimidir.

Kısaca, bakım-onarım, temizlik, ayar veya arıza giderme çalışmaları sırasında makine ve ekipmanların enerji kaynaklarından tamamen izole edilmesi ve izole edilen bu durumun kilitleme cihazları ile fiziksel olarak güvence altına alınması, ayrıca etiketleme ile görsel/işitsel uyarı verilmesi sürecidir.

Temel Amaç
  • Enerjinin kontrolsüz şekilde açılmasını önlemek
  • Çalışanların elektrik çarpması, sıkışma, ezilme, kesilme veya yanma gibi risklerden korunmasını sağlamak
  • Sıfır enerji durumunu garanti altına almak

2. Neden EKED – LOTO Gerekli?
2.1. Kaza İstatistikleri
  • Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre, endüstride meydana gelen kazaların %10’a yakını, enerji izolasyonu yapılmadan gerçekleştirilen bakım-onarım işlemleri sırasında gerçekleşmektedir.
  • Amerika’da OSHA raporlarına göre, LOTO prosedürüne uyulmaması nedeniyle her yıl yüzlerce ölüm ve binlerce ağır yaralanma meydana gelmektedir.
  • Türkiye’de de elektrik çarpması, mekanik sıkışma ve hidrolik basınç patlamaları gibi kazaların önemli bir kısmı, izolasyon ve kilitleme yapılmadan başlanan çalışmalar sonucunda yaşanmaktadır.

2.2. Enerji Kaynaklarının Çeşitliliği

Birçok çalışan LOTO’yu sadece elektrikle ilişkilendirse de aslında izolasyonu yapılması gereken enerji türleri şunlardır:

  • Elektrik enerjisi
  • Mekanik enerji (dönen parçalar, yaylar, kayışlar)
  • Basınçlı hava
  • Hidrolik sistemler
  • Buhar ve sıcak sıvılar
  • Kimyasal enerji (reaktif maddeler)
  • Yerçekimi potansiyeli (yüksekte duran ekipman)

Her bir enerji türü, kontrol altına alınmadığında ölümcül risk yaratabilir.

3. Mevzuat Boyutu
3.1. Türkiye’de Mevzuat
  • 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: İşverenin, çalışanları ciddi ve yakın tehlikelere karşı koruma yükümlülüğünü tanımlar.
  • İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği: Enerji izolasyonunun yapılmadan bakım/onarım işlemine başlanamayacağını vurgular.
  • Elektrik Tesislerinde İş Güvenliği Yönetmeliği: Elektrik enerjisi altında çalışmanın yasak olduğunu, izolasyon ve topraklama yapılması gerektiğini belirtir.

3.2. Uluslararası Standartlar
  • OSHA 29 CFR 1910.147: ABD’de LOTO için en bilinen düzenlemedir.
  • NFPA 70E: Elektrik güvenliği standartları ile uyumlu şekilde LOTO uygulamalarını tanımlar.
  • ISO 14118: Makinaların enerjisiz hale getirilmesi ve yeniden başlatmaya karşı korunma için uluslararası standarttır.

4. EKED – LOTO Uygulama Adımları

LOTO süreci, basit görünen ama titizlik isteyen bir dizi adımdan oluşur.

4.1. Hazırlık
  • Çalışılacak makine ve ekipman belirlenir.
  • Enerji kaynaklarının türü ve noktaları tespit edilir.
  • Kullanılacak kilitleme ve etiketleme ekipmanı hazır edilir.

4.2. Bildirim
  • Tüm çalışanlara, ekipmanın bakım/onarım nedeniyle devre dışı bırakılacağı duyurulur.

4.3. Durdurma
  • Makine kontrollü şekilde durdurulur.
  • Normal kapatma prosedürleri uygulanır.

4.4. İzolasyon
  • Elektrik şalterleri kapatılır.
  • Vanalar kapatılır.
  • Basınç boşaltılır.

4.5. Kilitleme
  • Her enerji kaynağına uygun kilit cihazı takılır.
  • Kilit sadece yetkili kişi tarafından açılabilir.

4.6. Etiketleme
  • Kilidin üzerine, kimin tarafından, hangi tarihte ve hangi işlem için takıldığı belirtilen etiket asılır.
  • Bu etiket, uyarı ve iletişim aracıdır.

4.7. Sıfır Enerji Doğrulaması
  • İzolasyon sonrası, makinenin enerjisiz olduğu test edilir.
  • Voltaj test cihazı, basınç göstergesi veya mekanik hareket testi yapılır.

4.8. Çalışma ve Tamamlama
  • Bakım veya onarım güvenli şekilde yapılır.
  • İş bitiminde tüm araçlar ve çalışanlar güvenli şekilde çekilir.

4.9. Enerji Yeniden Verme
  • Kilit ve etiket, sadece takan kişi tarafından çıkarılır.
  • Çalışanlara uyarı yapılır ve sistem yeniden devreye alınır.

5. Roller ve Sorumluluklar
  • İşveren: LOTO prosedürünü oluşturmak, gerekli ekipmanları sağlamak, çalışanları eğitmek.
  • Bakım Personeli: Kilitleme ve etiketleme işlemlerini doğru şekilde yapmak, sıfır enerji durumunu doğrulamak.
  • Üretim Personeli: LOTO sürecine müdahale etmemek, etiketli ekipmanları çalıştırmaya teşebbüs etmemek.
  • İSG Uzmanı: LOTO prosedürünün uygulanmasını denetlemek ve kayıt altına almak.

6. LOTO Ekipmanları
  • Kilitler: Kişisel anahtarlı, dayanıklı, standart renk kodlu.
  • Etiketler: Üzerine isim, tarih ve işlem bilgisi yazılabilen, kolay görünür.
  • Kilit askıları (hasp): Birden fazla çalışanın aynı noktaya kilit takabilmesini sağlar.
  • Valf ve şalter kilitleme aparatları: Enerji türüne uygun olarak tasarlanmış özel ekipmanlar.

7. Gerçek Olaylardan Dersler
  • Bir fabrikada, basınçlı hava hattı izole edilmeden bakım yapılmış, hortum patlaması sonucu çalışan ağır yaralanmıştır.
  • Elektrik panosunda LOTO uygulanmadan yapılan çalışmada, başka bir çalışanın şalteri yanlışlıkla açması sonucu elektrik çarpması yaşanmıştır.
  • Döner ekipmanda kilitleme yapılmadan müdahale eden işçi, makinenin ani hareketi ile ciddi ezilme yaşamıştır.

Bu kazaların tamamı, basit bir LOTO uygulaması ile önlenebilirdi.

8. İyi Uygulama Önerileri
  • Her çalışan için kişisel kilit sağlanmalı, anahtar kopyası bulunmamalı.
  • Renk kodlaması ile departmanlara özel kilit ve etiket kullanılmalı.
  • Enerji kaynaklarının bulunduğu her noktada LOTO prosedür talimatları görsel olarak asılmalı.
  • Eğitimler düzenli aralıklarla tekrarlanmalı.
  • Uygulamalar denetlenmeli, uygunsuzluklar raporlanmalı.

9. Eğitimden Beklenen Kazanımlar

Bu eğitime katılan çalışanlar:

  • EKED – LOTO kavramlarını ve önemini öğrenecek,
  • Farklı enerji türlerini ve tehlikelerini tanıyacak,
  • Adım adım LOTO uygulama prosedürünü kavrayacak,
  • Kullanılacak ekipmanları tanıyacak,
  • Olası iş kazalarını önlemede aktif rol üstlenecek.

Sonuç

EKED – LOTO sistemi, yalnızca bir prosedür değil, yaşam kurtaran bir güvenlik kültürüdür. İşverenin sağladığı prosedür, çalışanların gösterdiği dikkat ve İSG uzmanlarının takibi bir bütünlük oluşturduğunda, iş kazaları büyük oranda önlenebilir.

Bu bilgilendirme metni, eğitim öncesinde katılımcıların temel bilgiye sahip olmaları için hazırlanmıştır. Eğitim sırasında gerçek vaka analizleri, uygulamalı kilitleme-etiketleme çalışmaları ve ekipman kullanımlarıyla bilgiler pekiştirilecektir.

Unutmayın:
“LOTO olmadan bakım olmaz, enerji kontrol edilmeden güvenlik sağlanmaz.”

🚀 Siz de ekibinizi iş kazalarına karşı güçlendirin, güvenliği en üst seviyeye taşıyın.

✅ Eğitim İçin Hemen Başvurun

📞 Bilgi ve kayıt için:

📍 Tetkik Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 Eğitim Koordinatörü Telefonu: +90 530 568 42 75

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

🔔 Unutmayın: Bir enerji kaynağını güvenli hale getirmeden yapılan her müdahale, ciddi kaza riski demektir.
EKED – LOTO, iş güvenliğinde hayati bir kalkandır!

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

#eked #loto #kilitleme #etiketleme #eğitim #tetkikosgb #tetkikdanışmanlık #mustafakebat

Daha Fazla
Genel, Haberler&Duyurular, İş Güvenliği1 Ağustos 2025
13 Temmuz 2025

Uykusuzluk ve Yorgunlukla Mücadele Eğitimi

Günümüz çalışma yaşamında artan tempo, vardiyalı sistemler ve dijitalleşen iş süreçleri, çalışan sağlığı üzerinde yeni risk alanları doğurmuştur. Bu risklerin başında ise fark edilmesi zor ama etkisi yüksek olan uykusuzluk ve yorgunluk gelmektedir. Sessizce biriken bu iki faktör; iş kazalarına, üretkenlik kayıplarına ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Bu eğitim içeriği, çalışanların ve işverenlerin yorgunluk kaynaklı riskleri bilimsel verilerle tanımasını, önleyici davranış geliştirmesini ve iş güvenliği kültürünü güçlendirmesini amaçlamaktadır. Türkiye, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri gibi farklı hukuk sistemlerinin uygulamalarından da yararlanılarak hazırlanan bu kaynak, çalışan sağlığını odağa alan proaktif bir yaklaşımın temelini sunmaktadır.

“Uykusuzluk ve Yorgunlukla Mücadele Eğitimi” ana başlıkları, eğitimin amacına, sektörüne (örneğin: sağlık, taşımacılık, inşaat, havacılık) ve ülkenin yasal düzenlemelerine göre farklılık gösterebilir. Ancak uluslararası alanda genel kabul görmüş yapılandırma çerçevesinde ve Türkiye, ABD (özellikle OSHA ve DOT), Avrupa Birliği (AB OSHA ve ülkelerin ulusal düzenlemeleri) yönetmelikleri doğrultusunda aşağıdaki ana başlıklar eğitimlerde yaygın olarak yer alır.

📘 📘 📘

Uykusuzluk ve Yorgunlukla Mücadele Eğitimi Başlıkları

1. Giriş ve Tanımlar

  • Uykusuzluk nedir?
  • Yorgunluk nedir?
  • Yorgunluk-tabanlı kaza örnekleri
  • Yasal dayanaklar (ülkelere göre farklar)

2. Uykusuzluğun Fizyolojik Temelleri

  • Uyku döngüleri (REM/NREM)
  • Sirkadiyen ritim nedir?
  • Uyku eksikliğinin beyin ve vücut üzerindeki etkileri
  • İmmün sistem, refleks ve dikkat üzerindeki sonuçlar

3. İş Yerinde Yorgunluk Nedenleri

  • Uzun çalışma saatleri
  • Vardiyalı çalışma sistemleri
  • Yetersiz dinlenme süreleri
  • Fiziksel/mental iş yükü
  • Çevresel stresörler (gürültü, sıcaklık vb.)

4. Yorgunluğun İş Kazalarına Etkisi

  • Uykusuzlukla artan kaza riski
  • Meslek gruplarına göre risk analizi
  • Gerçek vakalar (örnek: Chernobyl, Exxon Valdez, Three Mile Island)

5. Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Karşılaştırması

  • Türkiye: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu – risk değerlendirmesi, vardiya düzeni
  • ABD: OSHA, FMCSA (Federal Motor Carrier Safety Administration), NIOSH, FAA
  • AB: Avrupa Sosyal Şartı, AB OSHA, Üye ülke özel düzenlemeleri
  • Sektörel örnekler (havacılık, sağlık, taşımacılık, madencilik)

6. Yorgunluk Risk Yönetimi

  • Risk değerlendirme ve kayıt sistemleri
  • Erken uyarı işaretleri ve izleme sistemleri
  • Kurumsal yorgunluk yönetim politikası nasıl oluşturulur?
  • Saha denetimleri ve işyeri uygulamaları

7. Kişisel Stratejilerle Yorgunlukla Mücadele

  • Sağlıklı uyku hijyeni
  • Kafein kullanımı ve sınırları
  • Mikro uyku molaları (power nap)
  • Stres yönetimi, beslenme ve egzersiz

8. İşverenin Yasal Sorumlulukları

  • Çalışma süresi planlaması
  • Vardiya yönetimi
  • Dinlenme alanlarının sağlanması
  • İş sağlığı ve güvenliği eğitim zorunlulukları

9. Çalışanın Yükümlülükleri ve Hakları

  • Yorgunluk beyanı hakkı
  • Dinlenme talep etme ve işverene bildirim
  • İşyeri rehberlik sistemlerine erişim

10. Vaka Analizleri ve Grup Uygulamaları

  • Gerçek kazaların yorgunlukla ilişkisi
  • Sektörel senaryo çözümlemeleri
  • Grup içi çözüm önerileri geliştirme

11. Eğitim Değerlendirme ve Geri Bildirim

  • Bilgi ölçme anketi
  • Katılımcı görüşleri
  • Uygulama planı geliştirme

🌍 🌍 🌍

Hangi Ülkede Hangi Yönetmeliklere Göre Eğitim Düzenlenebilir?

1. Türkiye Cumhuriyet Devleti (T.C.)

  • 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
  • Risk değerlendirmesi kapsamında yorgunluk dahil edilmekte
  • Çalışma Süreleri Yönetmeliği, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli İşler Yönetmeliği
  • Ulaştırma sektöründe: Karayolu Taşıma Yönetmeliği – sürücü dinlenme saatleri
1.1. Temel Dayanak Mevzuatlar
✅ 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
  • Madde 4 – İşverenin genel yükümlülüğü: “Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgilendirme dâhil her türlü tedbirin alınması…”
  • Madde 17 – Eğitim: “İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almalarını sağlar.”

Uykusuzluk ve yorgunluk, dikkat dağınıklığı, refleks zayıflığı ve kazaya yatkınlık doğurduğu için, özellikle vardiyalı sistemlerde bu eğitim doğrudan 6331 sayılı Kanun kapsamında önleyici eğitim olarak değerlendirilmektedir.

1.2. Yönetmelikler ve İkincil Mevzuatlar
🔹 Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
  • Madde 6 – Eğitim konuları arasında şunlar yer alır:
    • İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri,
    • Sağlık gözetimi, risk etmenleri ve kişisel dikkat gerektiren durumlar.

👉 Uykusuzluk/yorgunluk; psikofizyolojik risk faktörü olarak bu başlıkların altına girer. Bu kapsamda eğitimin içeriği, çalışanların işe hazır bulunuşluk düzeylerini artırmayı hedeflemelidir.

1.3. Sektörel ve Özel Durumlar İçin
🚧 Karayolu Taşımacılığı Sektörü (SRC, Sürücü Belgeleri vb.)
  • Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Sürücü Eğitimi Yönetmeliği uyarınca, sürücü adaylarına “uykusuzluk, dikkat dağınıklığı, yorgunluk ve refleks bozukluğu” konuları anlatılır.
  • TIR/otobüs gibi ağır araç sürücülerine verilen eğitimlerde uykusuzlukla mücadele eğitimi dolaylı olarak zorunludur.
🏗️ Madencilik, İnşaat, Havacılık, Denizcilik ve Sağlık Sektörleri
  • Vardiyalı sistem, uzun mesailer, ağır ve dikkat gerektiren işler nedeniyle bu eğitim, risk değerlendirmesi sonucu “gereken özel eğitim” olarak belirlenebilir.
  • Özellikle havacılık ve demiryolu sektörlerinde, “Fatigue Risk Management” (Yorgunluk Risk Yönetimi) doğrudan kurum içi protokollerle verilmektedir.
1.4. İSG Profesyonellerinin Rolü ve Risk Değerlendirmesi
  • Risk değerlendirme yönetmeliği kapsamında; yorgunluk ve uykusuzluk, organizasyonel risk faktörü olarak değerlendirilirse, bu konuda eğitim verilmesi zorunlu hale gelir.
  • İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, çalışanların fizyolojik ve bilişsel hazır oluşluk durumunu gözlemleyerek bu eğitimi önermelidir.

2. Amerika Birleşik Devletleri (ABD)

  • OSHA (Occupational Safety and Health Administration): Direkt uykusuzluk eğitimi zorunlu değildir ama genel güvenlik çerçevesinde değerlendirilir
  • DOT / FMCSA: Özellikle sürücüler için “Hours of Service” düzenlemeleri
  • NIOSH: Yorgunlukla mücadele için özel rehberler ve önerilen eğitim yapıları

3. Avrupa Birliği Ülkeleri (EU)

  • European Working Time Directive (2003/88/EC)
  • Haftalık ve günlük dinlenme saatlerinin belirlenmesi
  • AB OSHA: Vardiyalı çalışma ve yorgunlukla mücadele eğitim rehberleri
  • Üye ülkeler örneği: Almanya (BG BAU), Fransa (INRS), İskandinav ülkeleri

Uykusuzluk ve Yorgunlukla Mücadele Eğitimi – Ülke Bazlı Karşılaştırma Tablosu

KriterTürkiyeAvrupa BirliğiABD
Yasal Dayanak6331 sayılı İSG Kanunu, İşyeri Hekimi ve Uzman Görev Yönetmeliği, 4857 sayılı İş Kanunu2003/88/EC Çalışma Süresi Direktifi, AB OSHA rehberleri, Ulusal İş Kanunları (ör. Almanya: ArbZG)OSHA İş Güvenliği Yasası, NIOSH ve FMCSA rehberleri, FAA, DOT düzenlemeleri
Zorunluluk DurumuDolaylı zorunlu (risk değerlendirmesi kapsamında) – Yorgunluk eğitimleri özel sektör inisiyatifindeBazı sektörlerde (ör. taşımacılık, sağlık) zorunlu, diğerlerinde iyi uygulama olarak önerilirBelirli sektörlerde zorunlu: Taşımacılık (FMCSA), havacılık (FAA), sağlıkta önerilen (NIOSH)
Eğitim SüresiBelirlenmiş resmi bir süre yok. Genellikle 2–4 saatlik modüller halindeSektöre göre değişken: Taşımacılıkta 7–8 saatlik modüller önerilir. Sirkadiyen yönetimi içeren 2–4 saatlik eğitimler yaygınFMCSA’de 10 saatlik sürücü eğitimleri içinde yorgunluk eğitimi bölümü var. FAA’da pilotlar için ayrı düzenlemeler var.
Eğitim İçeriğiUyku hijyeni, vardiya etkileri, bireysel önlemler, kazalarSirkadiyen ritim, dinlenme stratejileri, çalışma-sosyal yaşam dengesi, nörobilimsel etkilerRisk farkındalığı, yasal sınırlar, fiziksel etkiler, örnek olay analizi, yorgunluk yönetim sistemleri
Eğitmen Yeterliliğiİş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, ergonomi uzmanıİş sağlığı uzmanı, psikolog, meslek hekimi, insan biyolojisi alanında uzmanlarNIOSH onaylı eğitmenler, iş güvenliği uzmanları, psikologlar, NTSB/FMCSA onaylı kurumlar
Sektörel UygulamaHavacılık, madencilik, sağlıkta önerilir, lojistikte isteğe bağlıAB genelinde taşımacılık, enerji, havacılıkta uygulanır. Sağlık sektöründe vardiyalı çalışmaya özel modüller mevcutKamyon şoförleri, pilotlar, tren operatörleri için zorunlu. Sağlık sektöründe kurumsal düzeyde yapılır
Denetim ve UygulamaBakanlık müfettişleri tarafından risk değerlendirmesi kapsamında sorgulanabilirUlusal iş müfettişleri veya AB proje denetimleri çerçevesindeOSHA denetimlerinde eksiklik varsa cezai yaptırım, DOT/FMC/FAA üzerinden ağır para cezaları
İzleme ve Performans TakibiEğitim kayıtları ve iç denetim formlarıDijital sistemler + yazılı denetim formları (örneğin Almanya BG BAU platformları)FMCSA – saat takibi, GPS izleme sistemleri ile entegrasyon, yorgunluk raporlama formları

📌 📌 📌

Ülkelere Göre Açıklamalı Değerlendirme

🇹🇷 🇹🇷 🇹🇷

Türkiye

  • Yasal Dayanak: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İşyeri Hekimi ile Uzman Görevleri Yönetmeliği uyarınca doğrudan “uykusuzluk eğitimi” zorunlu değildir. Ancak, özellikle vardiyalı çalışanlar, taşeron çalışanlar ve riskli iş kollarında bu konu “risk değerlendirmesi” ve “eğitim” başlığı altında dolaylı olarak zorunludur.
  • Eğitim Süresi ve Eğitmen: Genellikle şirket içi 2–4 saatlik oturumlar şeklinde, iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi tarafından verilir.
  • Eksiklik Durumunda: Müfettiş, çalışanların “yorgunlukla ilişkili riskler konusunda bilgilendirilmediğini” tespit ederse İSG eğitimi eksikliği gerekçesiyle idari para cezası uygulanabilir.

🇪🇺 🇪🇺 🇪🇺

Avrupa Birliği

  • Yasal Temel: 2003/88/EC sayılı Çalışma Süresi Direktifi, çalışanların haftalık ve günlük dinlenme sürelerini net şekilde tanımlar. Eğitimler, çoğunlukla AB OSHA rehberliğinde ve üye ülkelerin özel düzenlemeleri ile yürütülür.
  • Öne Çıkan Uygulamalar:
    • Almanya: ArbZG (Çalışma Süresi Yasası) kapsamında vardiyalı çalışanlar için yıllık yorgunluk eğitimi önerilir.
    • İskandinav ülkeleri: Yorgunluk yönetimi eğitimi işveren sorumluluğu olarak kabul edilir ve psikososyal risk eğitimi kapsamında değerlendirilir.
  • Eğitmen Profili: Nörobilim uzmanları, psikologlar, ergonomistler dâhil edilir. Kurumsal düzeyde daha disiplinli ve bilim temelli içerik kullanılır.
🇺🇸 🇺🇸 🇺🇸

Amerika Birleşik Devletleri

  • Yasal Çerçeve: FMCSA (Federal Motor Carrier Safety Administration), FAA (Federal Aviation Administration), NIOSH (National Institute for Occupational Safety and Health) gibi kurumlar aracılığıyla, belirli sektörlerde zorunlu eğitim formatları belirlenmiştir.
  • Zorunlu Sektörler:
    • Karayolu taşımacılığı: “Hours of Service” (HOS) yönetmeliğiyle sürücüler belirli sürelerde dinlenmeye zorunludur. Yorgunluk eğitimi, sürücülerin sertifikasyon süreçlerine entegredir.
    • Havacılık: Pilotlar ve hava trafik kontrolörleri için düzenli “Fatigue Risk Management” eğitimleri zorunludur.
  • Cezai Sonuçlar: Yorgunluk kaynaklı kazalarda eğitim eksikliği saptanırsa, firmalara yüz binlerce dolarlık cezalar uygulanabilir. Eğitimler genellikle dijital sistemlerle kayıt altına alınır ve düzenli olarak güncellenir.

🎯 🎯 🎯

AB’de yorgunluk ve uykusuzluk, yalnızca eğitim değil, iş tasarımı sorunu olarak ele alınır ve bu nedenle daha kapsamlı değerlendirilir.

ABD’de ise özellikle taşımacılık ve havacılıkta ciddi düzenlemeler vardır; yorgunluk eğitimi, iş kazası yargılamalarında hukuki delil niteliği taşır.

İş sağlığı ve güvenliği, yalnızca fiziksel tehlikelerin bertaraf edilmesiyle değil, görünmeyen risklerin fark edilmesiyle de mümkündür. Uykusuzluk ve yorgunluk, çoğu zaman iş kazalarının arka planındaki sessiz sorumlulardır. Bu eğitimle amaçlanan; çalışanlara sadece bilgi aktarmak değil, aynı zamanda farkındalık kazandırmak, risk algısını derinleştirmek ve işverenlere önleyici sistemler geliştirme sorumluluğunu hatırlatmaktır.

Türkiye’de, mevzuatta net zorunluluk olmamakla birlikte, sektörler bazında kurum içi prosedürlerle yorgunluk eğitimi standartlaştırılmalıdır.

Unutulmamalıdır ki; dinlenmemiş bir beden, dağınık bir zihin ve tükenmiş bir dikkat, en gelişmiş iş güvenliği sistemlerini bile etkisiz kılabilir. Güvenli bir çalışma ortamı, yalnızca ekipmanla değil, uyanık bir zihinle başlar.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yorgunluğu Azaltmak İçin Enerji Tasarrufu Teknikleri https://www.archives-pmr.org/article/S0003-9993(19)30077-2/fulltext

⭐️⭐️ Yorgunluk ve Uykululuğun Hemşire Performansı ve Hasta Güvenliği Üzerindeki Etkileri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2645/

⭐️⭐️ Uyku hali ve yorgunluğu ayırt etme: Tanım ve ölçüme odaklanma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16376590/

⭐️⭐️ Yaklaşık 2000 İngiliz yetişkinden oluşan temsili bir örneklemde uyku miktarı, uyku zorlukları ve bunların algılanan sonuçları https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15560771/

⭐️⭐️ İnsan uykusu: Süresi ve organizasyonu sirkadiyen evresine bağlıdır https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7434029/

⭐️⭐️ Yorgunluk ve olumsuz sağlık sonuçlarının tahmini: Meta-analizle sistematik bir inceleme https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1568163721000088

⭐️⭐️ Yorgunluk: Genel Bakış https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2008/1115/p1173.html

⭐️⭐️ KRONİK UYKUSUZLUK VE STRES SİSTEMİ https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2128619/

⭐️⭐️ İşyerinde yorgunluk yönetimi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4525425/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla
Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni13 Temmuz 2025
İş Sağlığı ve Güvenliği Çözümlerimizle Tanışın
Bilgi almak için Hizmet Talep Formumuzu doldurun, size ulaşalım.
Teklif Al