25 Temmuz 2025

Paraşüt Tip Emniyet Kemerinde Fiziksel Sınır Aşımı Riskleri

Fiziksel Alt ve Üst Sınırların Aşılması Durumunda Ortaya Çıkabilecek Riskler

İdeal bir Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri (Tam Vücut Emniyet Kemeri) için belirlenen fiziksel sınırların aşılması, hem ekipmanın hem de kullanıcının güvenliğini ciddi şekilde tehlikeye atar.

Bu sınırların dışına çıkıldığında karşılaşılabilecek olası sonuçları, riskleri ve nedenlerini aşağıda ayrıntılı olarak paylaşıyorum. Eminim sizlerinde tecrübeleri ile ekleyecekleri vardır.

1. Aşırı Ağırlık (140 kg üzeri veya 160 kg sistem yükü üzeri)

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Enerji emici sistemin yeterince çalışmaması	Düşme sırasında ani yüklemenin vücuda iletilmesi, iç organ zedelenmeleri, omurga yaralanmaları	Enerji emiciler belirli yük aralıkları için test edilmiştir; üst sınır aşıldığında şok emici fren mesafesi ve kapasitesi yetersiz kalır.
Dikişlerin, bağlantı noktalarının kopması	Serbest düşme sonucu ölüm/kalıcı sakatlık	EN 361 standardı kemeri 140 kg’a kadar test eder; daha yüksek yükte mekanik bütünlük bozulabilir.
Askı travmasının artması	Bayılma, dolaşım bozuklukları	Ağırlık arttıkça askı etkisi daha yıkıcı olur, kan dolaşımı kısa sürede kesintiye uğrayabilir.

2. Yetersiz Ağırlık (45 kg altı – örn. çocuklar, zayıf bireyler)

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Enerji emici sistemin aktive olmaması	Düşmenin ani durması, vücuda şiddetli yük aktarımı	Düşük ağırlık nedeniyle enerji emici sistem açılmayabilir, düşme vücuda direkt yük bindirerek iç yaralanmalara neden olabilir.
Kemerin vücuda uygun oturmaması	Kayma, bacak askılarının kasık bölgesine zarar vermesi	Zayıf bireylerde kemer gevşek kalırsa düşme anında ciddi sürtünme yaralanmaları oluşabilir.

3. Aşırı Uzun Boy (200 cm üzeri)

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Kemerin omuz ve bel askılarının kısa kalması	Vücudu tam kavrayamama, düşme anında savrulma	Vücuda tam oturmayan kemer, düşüş yönünde kayarak kullanıcıyı koruyamaz.
Şok emici mesafenin yetersizliği	Düşme mesafesinin artması, alt zemine çarpma	Uzun boylu kişilerde şok emici daha fazla uzayabilir, bu da düşüş mesafesini arttırır.

4. Aşırı Kısa Boy (150 cm altı)

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Kemer ayarlarının yeterli gelmemesi	Bel ve bacak askılarının gevşek kalması	Kısa bireylerde kemer aşağı doğru kayabilir, kullanıcı düşme anında kemer içinde hareket eder.
Bacak askılarının kasık bölgesine oturmaması	Kasık zedelenmeleri, sinir hasarı	Kısa bireylerde bacak askıları sıkı bağlansa dahi doğru bölgeye oturmayabilir.

5. Aşırı Bel/Uyluk Çevresi (140 cm+ / 95 cm+)

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Kemer bağlantı noktalarının kapanmaması	Açılma, çözülme, düşüşe karşı yetersizlik	Bel ve bacak çevresi büyük olan bireylerde askılar tam kapanmayabilir.
Aşırı baskı noktası oluşması	Dolaşımın kesilmesi, morarma, sinir sıkışması	Özellikle bacaklarda kesilme etkisiyle travmatik hasar oluşabilir.

6. Zayıf Kas/Kemik Yapısı veya Sağlık Sorunları

Sorun	Olası Sonuçlar	Açıklama
Askı travmasına duyarlılık	Bayılma, damar hasarı, iç kanama	Özellikle yaşlı, osteoporotik ya da dolaşım problemi olan bireylerde askıda kalma çok tehlikelidir.
Acil durumda kendini kurtaramama	Asılı kalma süresi artar, kurtarma gecikir	Kas gücü düşük bireyler, askıda kaldığında kendi bedenini taşıyamaz.

✅ Çözüm Önerileri

Durum	Çözüm
Fiziksel sınırların dışında kalan bireyler	Özel bedenlerde (XS–XXL), sertifikalı ve test edilmiş kemerler kullanılmalı.
Aşırı yükte kullanıcılar	Üreticisi tarafından 150 kg+ kapasiteli modeller seçilmeli (örneğin: 3M Protecta Rebel, Petzl Newton International).
Kısa boylu ya da çocuk kullanıcılar	Çocuklara özel düşüş durdurucu sistemler (EN 12277 uyumlu) tercih edilmeli.
Sağlık sorunu olanlar	İşe uygunluk sağlık raporu alınmalı; alternatif güvenlik sistemleri değerlendirilmelidir (korkuluk, platform, istasyon sabitleme).

🎭 🎭 🎭 🎭 🎭

Senaryolar İle Olasılıkları İnceleyelim

Aşağıda, ideal paraşüt tipi emniyet kemerinin fiziksel sınırları aşan kullanıcılar için genişletilmiş senaryo analizleri yer alıyor. Her biri olası riskleri, sonuçları ve uygulanması gereken önlemleri içeriyor:

Senaryo 1: Aşırı Kilolu Çalışan (160 kg Üzeri – Sınırların Ötesi)

Çalışan Profili:
168 kg ağırlığında, 180 cm boyunda bir vinç operatörü, kule platform bakımına çıkacak.
Kullanılan Ekipman:
Standart EN 361 belgelendirmeli emniyet kemeri (maksimum 140 kg destekli).
Muhtemel Sorunlar:
- Kemerin D-halkaları ve dikiş noktalarında yük aşımı nedeniyle yırtılma riski.
- Düşme anında enerji emici sistemin şok yükünü absorbe edememesi.
- Asılı kalma süresinde kan dolaşımında bozulma ve askı sendromu gelişme ihtimali.
Çözüm ve Uygulama:
- EN 361’e ek olarak ANSI Z359.11 veya özel olarak 160–180 kg testli kemer tercih edilmeli.
- Enerji emici bağlantılar daha yüksek kapasiteye sahip olmalı.
- Çalışma alanında düşmeyi önleyici mühendislik çözümleri (örneğin sabit korkuluk veya platform kilit sistemi) uygulanmalı.
- Kullanıcının sağlık durumu hekim raporuyla değerlendirilip iş onayı verilmeli.

Senaryo 2: Düşük Kilolu Çalışan (45 kg Altı – Genç Personel)

Çalışan Profili:
43 kg ağırlığında, 156 cm boyunda genç stajyer, iskele montaj sahasında görevli.
Muhtemel Sorunlar:
- Enerji emici sistem düşme enerjisini tetikleyemeyebilir.
- Bacak askıları, düşüş sırasında vücudu tam sarmadığı için iç organlara zarar verebilir.
- Kemerin bağlantı noktaları vücutta baskı yaratarak travmaya neden olabilir.
Çözüm ve Uygulama:
- XS beden uygun kemer seçimi şarttır.
- Düşme durdurma yerine düşme önleme sistemleri (sabit bağlantı, düşüş engelleme tırmanış sistemi) uygulanmalıdır.
- Gerekirse çift bağlantılı sistemler (ikiz kanca) ile denge sağlanmalıdır.
- Kemerin üreticisi 45 kg altı bireyler için kullanıma uygunluk belgesi sağlamalıdır.

Senaryo 3: Aşırı Uzun Çalışan (Boy: 2 metre üzeri)

Çalışan Profili:
202 cm boyunda, 105 kg ağırlığında bir enerji teknisyeni, yüksek direklerde bakım yapıyor.
Muhtemel Sorunlar:
- Gövde uzunluğu nedeniyle kemer vücuda tam oturmayabilir.
- Enerji emici devreye girse bile toplam düşüş mesafesi artabilir.
- Kanca bağlantısı çalışanın göğüs hizasından yukarıda kalabilir.
Çözüm ve Uygulama:
- XL/XXL boy kemer tercih edilmeli ve üretici teknik veri sayfası kontrol edilmelidir.
- Bağlantı hattı daha kısa tutulmalı, mümkünse dikey yaşam hattı kullanılmalı.
- Alt zemin ile arasındaki minimum serbest mesafe hesaplanarak sabit platform veya iskele kurulmalı.

Senaryo 4: Kısa Boylu ve Zayıf Yapılı Çalışan

Çalışan Profili:
48 kg, 152 cm boyunda kadın çalışan, iç cephe sıva işlerinde seyyar iskele üzerinde görevli.
Muhtemel Sorunlar:
- Kemerin büyük bedenli seçilmesi durumunda sarkma riski oluşur.
- Askı travmasına daha erken maruz kalabilir.
- Sırt D-halkası konumu uygunsuz olabilir.
Çözüm ve Uygulama:
- XS beden ve anatomik yapıya uygun tasarlanmış ergonomik kemer seçimi.
- Göğüs destekli kemer tercihi yapılabilir.
- Düşme riski yüksekse, otomatik kilitli makaralı geri sarımlı sistem (SRL) kullanılmalı.
- Kadın çalışanlara özel emniyet kemeri modelleri değerlendirilmeli.

Senaryo 5: Uygun Kemer Olmadan İşe Çıkma Baskısı

Çalışan Profili:
150 kg ağırlığında çalışan, uygun kemeri beklemeden çalışmaya zorlanıyor.
Muhtemel Sorunlar:
- İSG kurallarının ihlali.
- İşverenin sorumluluk yükümlülüğünde artış.
- Olası ölüm veya kalıcı hasar durumunda iş kazası olarak sınıflandırılır.
Çözüm ve Uygulama:
- Personel eğitilmeli, İSG kurallarının ihlali halinde çalışma reddi yapılmalı.
- Uygun kemer sağlanmadan işe başlanmamalı.
- Denetim ve raporlama sistemi oluşturulmalı.

Senaryo 6: Kemerin Vücuda Uygun Olmaması Nedeniyle Kayma ve Yaralanma

Çalışan Profili:
55 kg, 163 cm boyunda çalışan; standarda uygun fakat bedenine göre büyük kemer kullanıyor.
Muhtemel Sorunlar:
- Düşme anında vücut içinde kemer kayar, özellikle boyun ve karın bölgesine baskı oluşur.
- Göğüs askısı yukarı kayarak boğaza baskı yapabilir.
- Düşme sonrası travma riskleri artar.
Çözüm ve Eğitim Uygulaması:
- Kemerin beden uyumluluğu denetimlerle kontrol edilmeli.
- Çalışanlara giyme sonrası “2 parmak boşluk testi” öğretilmeli.
- Eğitimlerde manken üzerinde yanlış-giyme örnekleriyle uygulama yapılmalı.

Senaryo 7: Bel Fıtığı Olan Çalışanda Kemer Baskısı

Çalışan Profili:
90 kg, 175 cm boyunda çalışan bel fıtığı rahatsızlığına sahip; sürekli bel desteği baskısı altında kalıyor.
Muhtemel Sorunlar:
- Kemerin bel desteği ağrıyı artırır, hareket kabiliyeti düşer.
- Düşme sonrası kemer baskısı disk hasarını artırabilir.
- Uzun süreli asılı kalma durumunda kalıcı nörolojik sorunlar gelişebilir.
Çözüm ve Eğitim Uygulaması:
- Bel destekli kemer yerine medikal bel desteği uyumlu model tercih edilmeli.
- Kemer kullanımı öncesi sağlık raporu alınmalı.
- Eğitimde medikal engellerin bildirimi için özel bilgilendirme oturumu yapılmalı.

Senaryo 8: Aşırı Terleme ve Vücut Sıvısı Kaybı Nedeniyle Kemerin Deri Üzerine Baskısı

Çalışan Profili:
80 kg, 178 cm boyunda, açık havada güneş altında çalışan operatör.
Muhtemel Sorunlar:
- Kemerin askı noktaları aşırı terleme nedeniyle ciltte sürtünme ve yara oluşturabilir.
- Cilt yüzeyinde tuz birikimi, malzemenin kaymasına neden olur.
- Ellerde sıvı kaybı, kemer ayarlarını etkiler.
Çözüm ve Eğitim Uygulaması:
- Antibakteriyel iç yüzeyli kemerler tercih edilmeli.
- 30 dakikada bir nemli havlu ile yüzey temizliği önerilmeli.
- Eğitimde sıcak havalarda ekipman kullanımı başlığı detaylandırılmalı.

Senaryo 9: Düşük Görme veya Görme Kusuru Olan Çalışanın Kemer Bağlantılarını Yanlış Yapması

Çalışan Profili:
Görme bozukluğu olan (miyop/hipermetrop) çalışan, sabah erken saatlerde gölgede çalışıyor.
Muhtemel Sorunlar:
- Bağlantı tokaları yanlış sırayla takılabilir.
- D-halkası yanlış noktaya bağlanabilir.
- Göğüs askısı gevşek kalabilir.
Çözüm ve Eğitim Uygulaması:
- Tüm kemer sistemleri renk kodlu olmalı (göğüs-kırmızı, bacak-siyah gibi).
- Eğitimde “körlemesine giyme tatbikatı” yapılmalı.
- Takım arkadaşına kontrol ettirme zorunluluğu vurgulanmalı.

Senaryo 10: El Becerisi Kısıtlı veya Parmaklarda Kuvvet Kaybı Olan Kişi

Çalışan Profili:
68 yaşında, parmaklarında kuvvet kaybı olan bir bakım işçisi.
Muhtemel Sorunlar:
- Tokaların kilitlenmesi tam yapılamayabilir.
- Enerji emici bağlantılar gevşek bırakılabilir.
- Bacak askıları güvenli şekilde sabitlenmeyebilir.
Çözüm ve Eğitim Uygulaması:
- Kolay kilitlenebilir, tokası büyük olan kemerler tercih edilmeli.
- Eğitimde ekip çalışması vurgulanmalı: kontrol mekanizması çift yönlü olmalı.
- İş öncesi giydirme ve kontrol checklist’i oluşturulmalı.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Paraşüt tipi emniyet kemerleri, yalnızca takıldığında değil; kullanıcıya uygun fiziksel ölçüler içinde, üretici sınırları doğrultusunda ve sistemin tüm parçalarıyla uyum içinde kullanıldığında koruyucudur. Kemerin taşıma kapasitesinin, düşme enerjisinin ya da askı süresinin sınırlarının bilinmemesi ya da göz ardı edilmesi; güvenlikten çok, gizli bir tehlike yaratır.

Unutulmamalıdır ki, bu sınırların aşılması çoğu zaman ölümcül sonuçlar doğurur. Emniyet, bilgi ve uygunlukla başlar.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri ile İlgili Mevzuatımız

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 Sayılı Kanun)

Madde 4 – İşverenin Yükümlülükleri:
İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Riskleri önlemek, risklerden kaçınmak, riskleri kaynağında yok etmek gibi temel ilkeler çerçevesinde, yüksekte çalışmalarda emniyet kemeri gibi uygun KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) sağlamak zorundadır.
Madde 5 – Risklerden Korunma İlkeleri:
Yüksekte çalışmalarda riskler mümkün olduğunca toplu koruma önlemleriyle bertaraf edilmeli, bu yeterli değilse kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır.

2. Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği (Resmî Gazete: 01.05.2019 / 30761)

Bu yönetmelik, 89/686/EEC sayılı AB Direktifi ile uyumludur.

Tanım:

Paraşüt tipi emniyet kemeri, çalışanı düşme tehlikesine karşı korumaya yönelik “düşmeye karşı koruyucu sistemler” kapsamında bir KKD olarak tanımlanır.

Madde 7 – Uygunluk:

Emniyet kemeri CE belgeli olmalı, TS EN 361 standardına uygun şekilde üretilmeli ve piyasaya arz edilmeden önce uygunluk değerlendirme işlemlerinden geçirilmelidir.

Madde 10 – Kullanım ve Bilgilendirme:

İşveren, çalışanlara KKD’yi doğru kullanabilmeleri için gerekli bilgileri ve eğitimi sağlamakla yükümlüdür. Bu eğitim dokümante edilmelidir.

3. TS EN 361 – Düşmeyi Önleyici Sistemler – Beden Tipi Emniyet Kemerleri Standardı

Bu standarda göre paraşüt tipi emniyet kemerlerinde bulunması gerekenler:

Omuz, bel ve bacak destek noktaları
Sırtta yer alan “D” tipi bağlantı halkası (düşme durumunda yükü dengelemek için)
Taşıyıcı bantlarda 15 kN çekme dayanımı
Kullanıcının ağırlığı ve düşme faktörüne göre sistem testleri
CE işareti ve üretici beyanı
Türkçe kullanım kılavuzu ve periyodik kontrol talimatı

4. Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik(Resmî Gazete: 02.07.2013 / 28695)

Madde 6 – KKD’nin Kullanımı:

KKD, kullanıcıya uygun ebatlarda olmalıdır.
Kullanım süresi, fiziki hasar, üretici talimatı ve periyodik kontrol sonuçlarına göre değerlendirilmelidir.
Emniyet kemerleri düşme yaşanmışsa kullanımdan çıkarılmalı ve üreticiye danışılmalıdır.

5. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (Resmî Gazete: 25.04.2013 / 28628)

Ek-II Madde 4.3 – Yüksekte Kullanılan Ekipmanlar:

Paraşüt tipi emniyet kemerleri gibi kişisel koruyucuların periyodik kontrolleri, uzman kişilerce yapılmalı; kontrol sonuçları belgelenmeli ve arşivlenmelidir.

Periyodik Kontrol ve Muayene

6331 sayılı Kanun ve İş Ekipmanları Yönetmeliği uyarınca:

Emniyet kemerleri, yılda en az 1 kez yetkin kişi tarafından kontrol edilmelidir.
Bu kontroller kayıt altına alınmalı, herhangi bir deformasyon, esneme, dikiş bozulması tespit edilirse ürün derhal kullanımdan kaldırılmalıdır.
Düşme sonrası tek kullanımlık kabul edilir.

🧭 🧭 🧭

Türk mevzuatı, paraşüt tipi emniyet kemerinin yalnızca kullanılmasını değil; uygun şartlarda seçilmesini, uygun beden ölçülerine göre verilmesini, CE belgesine ve standartlara uygun olmasını, düzenli kontrol edilmesini ve doğru biçimde eğitilerek kullanılmasını zorunlu kılmaktadır.

Bu donanımın, düşme gibi ölümcül risklere karşı hayat kurtarıcı olabilmesi için sadece takılması değil, yukarıdaki tüm süreçlere uygun olarak sistemli kullanımı zorunludur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 361 – Kişisel koruyucu donanım – Belirli bir yükseklikten düşmeye karşı – Tam vücut kemer sistemleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073082083083075105069114047049121122

⭐️⭐️ ANSI/ASSP Z359.2-2023: Düşmeye Karşı Koruma Programı Gereksinimleri https://blog.ansi.org/ansi-assp-z359-2-2023-fall-protection-program/

⭐️⭐️ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18318&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni25 Temmuz 2025

25 Temmuz 2025

Kimyasal Risk Yönetiminin Üçlü Paradigması

Değerli İş Güvenliği Camiası

Türkiye, AB ve ABD’nin kimyasal risk yönetimi yaklaşımlarını karşılaştırmalı olarak ele aldım her bir sistemin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymayı amaçladım. Farklı bakış açıları ve tecrübeleri ile sizlerin katkı sağlayacağı. özel bir konu. Eminim ki bu üçlü paradigma arasındaki farklarını değerlendirerek, küresel kimyasal güvenlik standartlarının harmonizasyonunun sağlanması için değerli görüş ve önerileriniz sunarak bu yazının işlevini ve içeriğin zenginleştireceksiniz. Şimdiden teşekkür ederim.

Saygılarımla

Dr. Mustafa KEBAT

Kimyasal Risk Yönetiminin Küresel Önemi ve Üçlü Paradigması

Sanayileşmenin hızla ilerlediği günümüzde, kimyasal maddelerin üretimi ve kullanımı, ekonomik büyümenin temel taşlarından biri haline gelmiştir. Ancak bu gelişme, beraberinde insan sağlığı ve çevre üzerinde ciddi riskleri de getirmiştir. Bu nedenle, kimyasal risklerin etkin bir şekilde yönetilmesi, sürdürülebilir kalkınmanın ve toplum sağlığının korunmasının vazgeçilmez bir unsuru olmuştur.

Dünya genelinde kimyasal risk yönetimi yaklaşımları, ülkelerin mevzuatları, ekonomik yapıları ve toplumsal değerleri doğrultusunda farklılık göstermektedir. Bu bağlamda, Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), kimyasal risk yönetimi konusunda üç farklı paradigmayı temsil etmektedir.

Türkiye, AB’nin REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) yönetmeliğini temel alarak geliştirdiği KKDİK – Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması yönetmeliği ile kimyasal risk yönetimini yürütmektedir.

Avrupa Birliği, REACH yönetmeliği ile kimyasal maddelerin piyasaya sürülmeden önce güvenli olduklarının kanıtlanmasını zorunlu kılarak, önleyici bir yaklaşım benimsemektedir.

Amerika Birleşik Devletleri, TSCA (Toxic Substances Control Act) ve 2016 yılında yürürlüğe giren Frank R. Lautenberg Chemical Safety for the 21st Century Act ile kimyasal maddelerin risklerini değerlendirmekte, ancak bu değerlendirmeler genellikle piyasaya sürüldükten sonra yapılmaktadır.

Avrupa Birliği – REACH Sistemi Öncülüğü

REACH Nedir?

REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals), 2007 yılında Avrupa Birliği tarafından yürülüğe sokulmuş ve kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasını düzenleyen tümleşik bir mevzuattır. Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) bu sistemin koordinasyonundan sorumludur.

Temel Yaklaşım

REACH sistemi, “önce ispat, sonra pazar” mantığıyla çalışır. (ABD de bu. durum tamamen tersi işlemektedir) Bir kimyasalı piyasaya sunmak isteyen üretici veya ithalatçı, bu maddenin insan sağlığı ve çevre açısından güvenli olduğunu bilimsel verilerle ispat etmek zorundadır. Kayıt yükümlülüğü 1 ton/yıl ve üzeri maddeler için zorunludur.

Uygulama Örnekleri

REACH kapsamında SVHC (Substances of Very High Concern) olarak tanımlanan maddeler listelenir ve bu maddelerin kullanımının azaltılması veya izinle sürdürülmesi hedeflenir.
Örneğin, kurşun içeren pigmentlerin boya sanayinde kullanımı ciddi şekilde sınırlandırılmıştır.

Zorluklar

REACH dosyası hazırlamak maliyetli ve teknik olarak karmaşıktır.
KOBİ’ler için bu yük özellikle ağır olabilir.
Testlerin çevre ve hayvan etik ilkelerine uyumlu yürütülmesi de ayrı bir düzlemde ele alınmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri -TSCA ve Risk Değerlendirmeye Dayalı Sistem

TSCA Nedir?

1976 yılında çıkarılan TSCA (Toxic Substances Control Act), ABD’deki kimyasalların denetimini sağlayan temel mevzuattır. 2016 yılında Frank R. Lautenberg Chemical Safety for the 21st Century Act ile büyük bir revizyon geçirmiştir.

Temel Yaklaşım

TSCA daha esnek bir sistemdir. Kimyasallar önce pazara sunulabilir ve EPA (Environmental Protection Agency) gerekli görürse risk değerlendirmesi yapar. Mevcut kimyasallar, “grandfathered” yani otomatik kabul edilmiş sayılır.

Uygulama Örnekleri

EPA 2016’dan sonra 10 öncelikli kimyasal için derinlemesine risk analizine başlamıştır.
Asbestin sınırlandırılması için uzun yıllar süren bilimsel ve politik tartışmalar yaşanmıştır.

Zorluklar

EPA’nın kapasitesi binlerce kimyasalı değerlendirmek için yeterli değil.
Endüstri baskıları sebebiyle karar alma süreçleri gecikebilir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti – KKDİK ile AB Uyumlu Model

KKDİK Nedir?

Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK), 23 Haziran 2017’de Resmî Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Temel olarak REACH baz alınarak çevrilmiştir.

Temel Yaklaşım

KKDİK, 1 ton/yıl ve üzeri maddeler için kayıt zorunluluğu getirerek, “önce ispat” esasını benimsemiştir. Yetkili kurum Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’dır.

Uygulama Örnekleri

KKDİK kapsamında 2023 sonuna kadar kimyasalların kademeli kayıt süreci tamamlanması öngörülmüştü.
SVHC listesi ECHA ile uyumludur.

Zorluklar

Şerhi tercümeler nedeniyle uygulamada yorum farklılıkları görülmektedir.
Yerli firmalar REACH deneyimi olmadığı için danışmanlık hizmetlerine çok bağlı hale gelmiştir.
Bakanlığın teknik kadro kapasitesi sınırlıdır.

Kimyasal Risk Yönetiminin Üçlü Paradigması (Tanımlama – Değerlendirme – Kontrol) kapsamında Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yaklaşımlarını ayrıntılı olarak karşılaştıran tablolar ile devam edelim.

Kimyasal Risk Yönetiminin Üçlü Paradigması Karşılaştırma Tablosu: AB – ABD – Türkiye

Paradigma Aşaması	Avrupa Birliği (AB)	Amerika Birleşik Devletleri (ABD)	Türkiye Cumhuriyeti Devleti
1. Tehlike Tanımlama	REACH Tüzüğü (EC No. 1907/2006) kapsamında üretici ve ithalatçı, kimyasalın tüm tehlikelerini kayıt altına almakla yükümlüdür. ECHA (Avrupa Kimyasallar Ajansı) merkezidir.	TSCA (Toxic Substances Control Act) 1976, 2016’da Frank Lautenberg Yasası ile güncellendi. EPA kimyasalları kategorilere ayırarak ön değerlendirme yapar.	AB REACH esas alınarak KKDİK Yönetmeliği (2017) yürürlüğe girdi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkilidir.
2. Risk Değerlendirmesi	Kimyasal güvenlik değerlendirmesi (CSA) zorunludur (≥10 ton/yıl). Maruz kalma senaryoları hazırlanır. DNEL ve PNEC sınırları belirlenir.	EPA, kimyasal riskleri maruziyet yolları, popülasyon hassasiyeti ve alternatiflerin bulunabilirliği gibi parametrelerle değerlendirir. Kimyasal profiller oluşturulur.	KKDİK ve SEA Yönetmeliği (Sınıflandırma, Etiketleme ve Ambalajlama) ile REACH ve CLP’ye paralel sistem benimsenmiştir. Toksikolojik veriler ithalatçı/üretici sorumluluğundadır.
3. Risk Kontrolü	Tehlikeli maddeler listesi ve kısıtlı/izinli kullanım listeleri (Annex XVII / XIV). Güvenlik bilgi formları (e-SDS) ve etiketleme zorunludur.	EPA, kimyasalı pazardan çekebilir, sınırlandırabilir veya özel KKD önlemleri talep edebilir. OSHA, maruziyet sınır değerlerini (PEL) belirler.	KKDİK’e uygun olarak Güvenlik Bilgi Formu (GBF) zorunludur. ÇSGB tarafından İSG-KATİP üzerinden denetim yapılır. İşyeri ortam ölçümleri ve maruziyet limitleri uygulanır (işyeri hekimi, İSG uzmanı işbirliğiyle).

📌 📌 📌

Benzerlikler

Kriter	Açıklama
Kaynak Yönetmelikler	Türkiye, REACH ve CLP’ye uyumlu KKDİK ve SEA sistemleri ile AB mevzuatını büyük ölçüde benimsemiştir.
Maruziyet Yönetimi	Her üç ülke de işyeri ortamında çalışanların kimyasallara maruziyetini önlemek için sınır değerler (TWA, STEL, DNEL) uygular.
Bilgi Bildirim Yükümlülüğü	Üretici ve ithalatçılar kimyasal bileşenler hakkında bilgi vermek zorundadır (GBF/SDS zorunluluğu).
Tehlike Sembolleri ve Etiketleme	GHS (Globally Harmonized System) esas alınarak sembol, işaret ve uyarı sistemleri uyumlu hale getirilmiştir.

⚖️ ⚖️ ⚖️

Farklılıklar

Kriter	AB	ABD	Türkiye
Yönetim Merkezi	Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA)	Çevre Koruma Ajansı (EPA) + OSHA	Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı + ÇSGB
Sınır Değer Sistemi	DNEL (Derived No-Effect Level), PNEC	PEL (Permissible Exposure Limit), REL, TLV	TWA-STEL-TLV sistemine kısmen uyumlu, AB sınır değerlerine daha yakın
Uygulama Derinliği	Ürün yaşam döngüsü boyunca sorumluluk zinciri detaylıdır. Sürekli güncellenen kısıtlama listeleri vardır.	Kimyasalların çoğu TSCA öncesi “grandfathered” kabul edilmiştir, bu da bazı kimyasalların eksik değerlendirilmesine neden olabilir.	AB’nin kopyası niteliğindedir ancak denetim kapasitesi ve sektör rehberliği açısından bazı eksiklikler sürmektedir.
Sistem Şeffaflığı	Kısıtlı madde listeleri ve risk değerlendirme dosyaları çevrimiçidir.	EPA veritabanı daha sınırlıdır; endüstriyel sır koruması ön plandadır.	E-Devlet üzerinden KKDİK sistemine erişim vardır ancak kamu şeffaflığı AB kadar değildir.

📎 📎 📎

Özet Ek Bilgi

AB REACH sistemi “önlem al, sonra ispatla” prensibine dayanır. Bu sistemde yükümlülük üreticide/ithalatçıdır.

ABD TSCA sistemi daha çok “ispatla, sonra kısıtla” yaklaşımındadır.

Türkiye, uygulamada AB’ye yakındır, ancak sahadaki İSG uzmanlarının yetkinliği ve uygulama çeşitliliği açısından gelişim aşamasındadır.

Küresel Kimyasal Güvenlik İçin Ortak Bir Yol Haritası

Kimyasal risk yönetimi, sadece ulusal sınırlar içinde kalmayan, küresel bir sorumluluk alanıdır. Türkiye, AB ve ABD’nin benimsediği farklı yaklaşımlar, her ne kadar kendi iç dinamiklerine uygun olsa da, küresel tedarik zincirleri ve çevresel etkiler göz önüne alındığında, daha uyumlu ve işbirliğine dayalı bir sistemin gerekliliğini ortaya koymaktadır.

AB’nin önleyici yaklaşımı, insan sağlığı ve çevre koruması açısından önemli avantajlar sunarken, ABD’nin risk değerlendirmeye dayalı sistemi, ekonomik ve teknolojik esneklik sağlamaktadır. Türkiye ise, AB mevzuatına uyum sürecinde karşılaştığı zorluklara rağmen, KKDİK yönetmeliği ile önemli bir adım atmıştır.

Halen devam eden farklılıklar, küresel ölçekte kimyasal güvenliğin sağlanması için engel teşkil etmektedir. Bu nedenle, uluslararası işbirliği mekanizmalarının güçlendirilmesi, bilgi ve veri paylaşımının artırılması ve ortak standartların geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Sonuç olarak, kimyasal risk yönetiminde etkinlik ve verimlilik, sadece ulusal politikalarla değil, aynı zamanda uluslararası işbirliği ile mümkün olacaktır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni25 Temmuz 2025

24 Temmuz 2025

Sinirlerinizin Sessiz Kahramanı B1 Vitamini

Hayat koşuşturmacası içinde hepimizin yaşadığı o “zihinsel yorgunluk”, “elde hafif titreme”, “unutkanlık” ya da “birden parlayan sinirlilik”…

Peki ya bunların nedeni, sadece vücudunuzdaki küçük bir eksiklik olabilir desek?

Evet, o minik ama etkili şeyin adı: B1 vitamini!
Diğer adıyla: Tiamin.

🧠 🧠 🧠

B1 Vitamini Ne İşe Yarar, Neden Bu Kadar Önemli?

Düşünün ki beyniniz bir fabrika… Duygularınız, düşünceleriniz, hareketleriniz hep orada üretiliyor. Ama bu fabrikanın çalışması için bir yakıta ihtiyacı var.
İşte B1 vitamini, şekerden enerji üretimini sağlayan kıvılcım gibi. O olmazsa, beyin çalışmaz, sinir sistemi yavaşlar, kaslar komutları zor alır.

B1 vitamini:

Beyin hücrelerine enerji verir 🧠⚡
Sinirlerin iletişimini hızlandırır 🧵📡
Kalbinizin ritmini dengeler ❤️
Vücutta stresle savaşır 🛡️

😱 😱 😱

B1 Eksikliğinde Neler Olur?

İnsan vücudu B1 vitamini depolayamaz. Yani her gün yeterli almak şart! Alınmazsa neler olur?

Belirtiler:

Sürekli yorgunluk,
Kolay sinirlenme, panik hali,
Unutkanlık, kafa karışıklığı,
Ellerde-ayaklarda karıncalanma, uyuşma,
Kalp atışlarında hızlanma veya düzensizlik,
Aşırı durumlarda: Beriberi hastalığı ya da Wernicke sendromu (beyin fonksiyon bozukluğu) gelişebilir.

🍞🥩 🍞🥩 🍞🥩

Hangi Yiyeceklerde B1 Var?

Doğal, sade ve dengeli beslenen biriyseniz B1’le zaten tanışırsınız.

Ama paketli gıdalara teslim olduysanız… tehlike çanları çalıyor olabilir.

İşte günlük sofranıza B1 vitamini serpiştirecek yiyecekler:

🌾 Tam buğday ekmeği
🫘 Kuru baklagiller (mercimek, nohut, fasulye)
🥜 Fındık, ceviz, ay çekirdeği
🥩 Karaciğer, böbrek, kırmızı et
🐟 Ton balığı, somon
🍚 Esmer pirinç, yulaf

🔔 Not: Beyaz un, pirinç ve şeker gibi “rafine” ürünler B1’i neredeyse tamamen yok eder!

💥 💥 💥

En Riskli Gruplar Kimler?

B1 eksikliği herkesi etkileyebilir ama bazı kişiler daha risklidir:

⚠️ Sürekli alkol tüketenler (alkol B1’i emer, bağırsakta kullanılmasını engeller),
⚠️ Kronik stres yaşayanlar,
⚠️ Hızlı kilo verme diyeti yapanlar,
⚠️ Karbonhidrattan zengin, sebzeden fakir beslenenler,
⚠️ Aşırı çay ve kahve içenler (fazla tanen, B1 emilimini azaltır).

💊 💊 💊

Ne Yapmalı?

Önce sofranıza bakın: “Doğal mı, dengeli mi?”
Şüphe varsa, basit bir kan testiyle B1 seviyenizi ölçtürün.
Eksiklik varsa, doktorunuz uygun dozda B1 takviyesi önerecektir.
Ama unutmayın: Hiçbir hap, dengeli beslenmenin yerini tutmaz.

🔚 🔚 🔚

Beyninize, Kalbinize, Ruhunuza Bir İyilik Yapın!

B1 vitamini, görünmez ama vazgeçilmezdir. Onu fark etmezseniz eksikliği sizi fark ettirir.
Her lokmada ya hastalığa ya sağlığa yatırım yapıyorsunuz.
Bugün, vücudunuzun kıvılcımını tekrar yakmaya ne dersiniz?

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Tiamin https://ods.od.nih.gov/factsheets/Thiamin-HealthProfessional/#h5

⭐️⭐️ Tiamin eksikliği hipotalamik AMPK’yi inhibe ederek anoreksiyaya neden olur https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24607345/

⭐️⭐️ Kronik yorgunluk sendromu olan hastalarda B vitamini durumu https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1297139/

⭐️⭐️ Yüksek doz tiamin felç sonrası yorgunluğu iyileştiriyor: Üç vaka raporu https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25192035/

⭐️⭐️ Beslenme Nöropatileri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4199287/

⭐️⭐️ Uzun süreli diyet eksikliği olmaksızın tiamin eksikliğinde görme kaybı ve optik sinir başı şişmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4039400/

⭐️⭐️ Alkol kötüye kullanımında B vitamini eksikliği ve nöropsikiyatrik sendromlar https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9719389/

⭐️⭐️ Tiamin eksikliğinde miyopati: Bir vaka analizi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16920153/

⭐️⭐️ Kronik ishalli hastalarda Wernicke ensefalopatisi ile ilişkili tiamin eksikliğine bağlı optik nöropati https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23473530/

⭐️⭐️ Tahıl tüketimindeki etnik farklılıklar ve B vitamini alımına katkıları: Çok Etnikli Kohort Çalışmasının sonuçları https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23688109/

⭐️⭐️ Nörodejenerasyonda tiamin bağımlı süreçler ve tedavi stratejileri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17685850/

⭐️⭐️ Alkol bağımlısı hastalarda tiamin uygulaması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15550446/

⭐️⭐️ Wernicke ensefalopatisi: 400 AIDS hastasından oluşan bir serideki oluşum ve patolojik yönler https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1340667/

⭐️⭐️ Tiaminin kanser üzerindeki rolü: olası genetik ve hücresel sinyal mekanizmaları https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23893925/

⭐️⭐️ Yüksek doz tiamin takviyesi hiperglisemik bireylerde glikoz toleransını iyileştirir: randomize, çift kör çapraz geçişli bir çalışma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23715873/

⭐️⭐️ Alzheimer tipi demansta yüksek doz tiaminin ön bulguları https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8251051/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

B1 VİTAMİNİ ve HAFIZA İLİŞKİSİ

B1 vitamini

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni24 Temmuz 2025

24 Temmuz 2025

Nereden Çıktı Bu İşe Giriş Muayenesi?

Değerli Çalışan Arkadaşlarımız,

Bugün birçok işyerinde işe başlamadan önce hepimiz “işe giriş muayenesi” yaptırıyoruz.

Peki hiç düşündünüz mü, bu uygulama ilk ne zaman başladı, neden gerekli görüldü, kimler tarafından planlandı?

Gelin hep birlikte bu önemli sağlık uygulamasının tarihine kısa bir yolculuk yapalım.

🩺 🩺 🩺

İşe Giriş Muayenesinin Tarihi Nereden Başlıyor?

İşe giriş muayenesinin kökeni, Sanayi Devrimi dönemine kadar uzanır. 18. yüzyıl sonlarında başlayan bu devrimle birlikte insanlar ilk kez büyük fabrikalarda uzun saatler boyunca, çoğu zaman sağlıksız koşullarda çalışmaya başladı.

Bu dönemde birçok iş kazası, meslek hastalığı ve erken ölümler yaşandı. İşçilerin sağlığı korunmadıkça verim düştü, toplumsal tepkiler arttı ve bilim insanları bu sorunları çözmeye yöneldi.

İlk Sistemli Tıbbi Girişim – Ramazzini ile Başladı

İşe bağlı hastalıkların tıptaki ilk ciddi adımlarını atan kişi, İtalyan hekim Bernardino Ramazzini’dir. 1700 yılında yazdığı “De Morbis Artificum Diatriba” (İşçilerin Hastalıkları Üzerine)” adlı eseriyle, farklı mesleklerde görülen hastalıkları ilk kez sistemli olarak incelemiştir.

Ramazzini, hastalarına mesleklerini sorarak bu hastalıkların işe bağlı olabileceğini ortaya koymuş ve şöyle demiştir:

“Bir hastayı muayene ederken sadece ne yediğini değil, ne iş yaptığını da sormalıyız.”

Bugün kullandığımız işe giriş muayenesi formlarında kişinin mesleğinin, çalışma koşullarının ve maruz kalabileceği risklerin sorgulanması, doğrudan bu yaklaşımın sonucudur.

Tarihte İlk Zorunlu Uygulamalar Nerede Başladı?

Almanya ve İngiltere, 19. yüzyılın ortalarından itibaren fabrikalarda iş kazaları arttıkça, işçilerin sağlık durumlarının işe başlamadan önce kontrol edilmesini gerekli gördü.

1880’li yıllarda bazı büyük maden ocakları ve kimya fabrikaları, işçileri akciğer hastalıkları ve kalp rahatsızlıkları açısından önceden taramaya başladı.

Bu uygulamalar, zamanla birçok ülkenin iş yasalarına girdi ve böylece işe başlamadan önce sağlık muayenesi yapılması yasal zorunluluk halini aldı.

Türkiye’de Durum Nasıl Gelişti?

Türkiye’de ise iş sağlığı uygulamaları, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişle birlikte modern tıp anlayışının yaygınlaşmasıyla hız kazandı:

1930 tarihli Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, işçilerin sağlığının korunmasına yönelik ilk yasal adımlardan biri oldu.

1946’da kurulan Çalışma Bakanlığı, işçilerin sağlık hizmetlerine daha sistematik ulaşmasını sağladı.

1970’li yıllarda büyük sanayi kuruluşları, işçilerine işe girişte sağlık kontrolü yapmaya başladı.

2003 yılında çıkan 4857 sayılı İş Kanunu ve ardından 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile birlikte, “İşe Giriş Muayenesi” artık her işyerinde yasal zorunluluk haline geldi.

Peki İşe Giriş Muayenesi Neden Hâlâ Bu Kadar Önemli?

Çünkü işe giriş muayenesi sayesinde:

✅ Çalışanın sağlık durumu işe uygun mu, öğrenilir.
✅ Gizli hastalıklar fark edilip erken tedaviye başlanabilir.
✅ İş kazaları ve meslek hastalıkları önlenebilir.
✅ Hem çalışanın hem iş arkadaşlarının hem de işverenin güvenliği sağlanır.

Bu sadece sizin sağlığınızı değil, çalışma arkadaşlarınızı, işvereni ve tüm işyerinin güvenliğini ilgilendiren bir konudur.

İşe giriş muayenesi, tıp tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir.
Bir hekimin 300 yıl önce “Bu işçinin ne işle meşgul olduğunu mutlaka sormalıyız” demesiyle başlayan bu anlayış, bugün sizin sağlığınızı korumak için hâlâ dimdik ayakta.

Bu muayene sizin için bir formalite değil, yaşam kalitenizi, güvenliğinizi ve geleceğinizi koruyan bir adımdır.
İşe başlamadan önce yapılan bu muayeneye değer verin, sağlığınıza sahip çıkın.

🩺 Sağlıklı, güçlü ve güvenli iş yaşamınız için işe giriş muayenesine önem verin.

Dr. Mustafa KEBAT

İşe Giriş Muayeneleri – Tetkik ve Tahlilleri için firmamız Tetkik OSGB yi arayabilirsiniz.

📞 İsterseniz randevu alabilirsiniz:
📍 Telefon: +90 232 265 20 65 Laboratuvar Telefonumuz: +90 541 125 15 82

📍 Ya da randevusuz da gelebilirsiniz:
🕗 Hafta içi her gün: 08.30 – 17.30 saatleri arasında başvurabilirsiniz.

Cennetoglu Mh., Foliage Cd., Modeko Selgeçen Is Merkezi, No: 230 Kat:4 Daire:424-425, Cennetoğlu, 35110 Karabağlar/İzmir, Türkiye

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni24 Temmuz 2025

23 Temmuz 2025

Sıfır İnsan Hatası Hedefi Gerçekçi mi?

Bu soru, endüstri mühendisliği, davranış bilimleri ve sistem güvenliği alanlarında sıkça tartışılan ve her sektörde farklı ağırlıklarla ele alınan oldukça önemli bir sorudur.

Cevabı tek boyutlu olarak ele alamayız..

Hedefin gerçekçiliği, onu nasıl tanımladığınıza, nasıl yönettiğinize ve ne tür sistemlerle desteklediğinize bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Aşağıda bu hedefin gerçekçiliğini, teknik ve uygulamalı bir perspektiften çok yönlü olarak birlikte analiz edelim:

🎯 🎯 🎯

“Sıfır İnsan Hatası” Neyi Amaçlar?

Sıfır insan hatası hedefi, teorik olarak hiçbir insanın hiçbir işlemde hata yapmaması gibi bir beklentiyi içerir.

Ancak bu durum:

İnsan beyninin doğası,
Karar alma mekanizmalarının çok faktörlü olması,
Yorgunluk, stres, dikkat dağınıklığı gibi biyopsikososyal etkiler

gibi nedenlerle biyolojik olarak gerçekçi değildir.

Bu nedenle günümüzde sıfır insan hatası, artık bireyden değil, sistem tasarımından sorumlu tutulur. Yani:

“İnsan hatasını mümkünse ortadan kaldıran, değilse etkilerini absorbe eden bir sistem kurgulamak.“

🔬 🔬 🔬

Gerçekçilik Açısından Farklı Yaklaşımlar

A) Teorik Olarak:

İnsan, hata yapan bir varlıktır. Dolayısıyla sıfır hata hedefi, bir tür idealleştirme olarak kabul edilir.
Ancak bu ideal, davranışları yönlendiren güçlü bir hedef olarak motivasyon sağlayabilir.

B) Pratik Olarak:

Havacılık, nükleer enerji, ilaç endüstrisi gibi sektörlerde yüzdeye çok yakın sıfır oranları yakalanmıştır.
Bu sektörlerde hata olduğunda bedel çok ağır olduğu için sistemler katmanlı, yedekli ve davranış temelli güvenlik sistemleriyle donatılmıştır.

C) Etik ve Kültürel Olarak:

“Hata yapanı suçla” değil, “hataları sistemin sinyalleri olarak gör” yaklaşımı benimsenirse sıfır hata, öğrenme kültürüne dönüşür.
Bu bağlamda sıfır insan hatası, bir sonuç değil, bir yönetim biçimidir.

D) Tıbbi ve Biyolojik Olarak:

Hücreler hata yapar. Birçok iç ve dış faktörün etkisinin yanı sıra genetik faktörler hücresel hataya sebep olur.
En küçük biriminin hata yapması durumu düşünüldüğünde bu hataların insana yansıması vve dolayısı ile insanın hata yapması doğaldır.

🧠 🧠 🧠

İnsan Hataları Neden Kaçınılmazdır?

Sınırlandırılmış dikkat kapasitesi
Kısa süreli hafızanın zayıf olması
Refleksif davranışlar
Çevresel stresörler
İş yükü ve zaman baskısı
Bilişsel çarpıtmalar ve alışkanlıklar

İnsan hatası bu nedenle sıfırlanamaz, ancak yönetilebilir.

🔧 🔧 🔧

Hedefe Yaklaşmak İçin Ne Mümkün?

Strateji	Gerçekçilik Durumu	Örnek
Poka-Yoke sistemleri	✅ Gerçekçi	Montaj hatalarını fiziksel olarak önler
Otomasyonla tekrarlı işlerin azaltılması	✅ Gerçekçi	ERP – MES – SCADA sistemleri
İnsan makine arayüzü iyileştirmesi	✅ Gerçekçi	Alarm renk kodları, sesli uyarılar
Eğitimle davranış şekillendirme	⚠️ Kısmen gerçekçi	Tekrar gerektirir, kişiye bağlı
Cezai yaklaşımla hata azaltma	❌ Gerçek dışı	Hatalar gizlenir, sistem gelişmez

🏗️ 🏗️ 🏗️

“Sıfır” Yerine “Asgari” ve “Absorbe Edilebilir” Hedef

Bazı uzmanlar “Sıfır Hata” ifadesini şöyle yeniden tanımlar:

“İnsan hatasının kaçınılmaz olduğunu kabul ederek, onun gerçekleşme olasılığını düşüren ve etkisini önleyen sistemler kurmak.”

Bu çerçevede “sıfır hata” şu anlamlara gelir:

Sıfır görünür sonuç: Hata sistemde olabilir, ama güvenlik veya kalite etkilenmez.
Sıfır tekrar eden hata: Aynı hata birden fazla kez yapılmaz.
Sıfır cezalandırıcı tutum: Hatalar öğrenme fırsatı olarak görülür.

🧩 🧩 🧩

Ne Tür İşletmeler İçin Gerçekçidir?

Sektör	Gerçekçilik Düzeyi	Açıklama
Havacılık	✅ Çok yüksek	Kritik süreçler, yüksek otomasyon
Sağlık	⚠️ Orta	İnsan faktörü yoğun, ancak yüksek risk
İnşaat	⚠️ Düşük-Orta	Değişken çevre, saha riskleri yüksek
Gıda üretimi	✅ Yüksek	Standart prosesler, izlenebilirlik var
Kimya / Petrokimya	✅ Yüksek	Proses güvenliği öncelikli, yedekli sistemler

📌 📌 📌

Hedefin Değeri “Gerçekçiliğinde” Değil, “Yön Göstermesinde”

Sıfır insan hatası hedefi, mutlak bir varış noktası değil, sürekli gelişim için bir pusuladır. Gerçekçilik düzeyi, aşağıdaki unsurlara bağlıdır:

Sistem mühendisliği düzeyi
Davranış temelli güvenlik kültürü
Yönetim desteği ve iletişim açıklığı
Hataların kök neden analizine tabi tutulması
Eğitimlerin sadece bilgi değil davranış hedeflemesi

✅ ✅ ✅

Kısa Cevap

Sıfır insan hatası hedefi mutlak olarak gerçekçi değildir, çünkü insanlar doğaları gereği hata yapar. Ancak bu hedef, sistemlerin insana hata yaptırmayacak şekilde tasarlanmasını ve hataları tolere eden bir yapı kurulmasını teşvik eder. Bu da onu uygulanabilir bir yönetişim felsefesi haline getirir.

🧠 🧠 🧠

Ve Son Bir Gerçek: İnsan Asla Hatasız Değildir… Lakin

…insan, doğru sistem içinde daha az hata yapan, hatasından öğrenebilen ve gelişebilen bir varlıktır.
Onu baskıyla değil, anlayış ve veriyle yönettiğimizde; insan en büyük risk olmaktan çıkar, en değerli güvenlik faktörüne dönüşür.

📌 📌 📌

Unutmayın:

Bir çalışanın hata yapma hakkı yoksa, onun öğrenme hakkı da yoktur.
Hataları örtmeye zorlanan sistemler, kazaları kaçınılmaz hale getirir.
Psikolojik sınırlar tanınmadığında, fiziksel sınırlar ihlal olur.

📌 📌 📌

İnsana uygun işler, insana uygun sistemler ve insana uygun beklentiler.
Ve bu, yalnızca bir politika değil; ahlaki bir sorumluluktur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ İnsan hatası https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/human-error

⭐️⭐️ İnsan hatası https://www.sciencedirect.com/topics/social-sciences/human-error

⭐️⭐️ Sağlık hizmetlerinde insan hataları ve önlenmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8562433/

⭐️⭐️ İnsan Hatası ve Hasta Güvenliği https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK585626/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler, Sağlık Bülteni23 Temmuz 2025

23 Temmuz 2025

İşçilerde Protein Eksikliğine Bağlı Gelişen İş Güvenliği Riskleri

Hayvansal proteinden eksik beslenen işçilerde protein eksikliğine bağlı gelişen iş güvenliği riskleri, hem fiziksel hem de bilişsel performans üzerinde olumsuz etkiler yaratır ve bu durum iş kazası riskini artırır.

Bu konuda şu önemli noktalar öne çıkar:

Kas Gücü ve Dayanıklılığında Azalma: Protein, kasların yapı taşıdır ve yetersiz alımı kas kütlesinde azalmaya, zayıflığa ve çabuk yorulmaya yol açar. Kas gücünün düşmesi, özellikle ağır işlerde çalışanlarda düşme, kayma, kaldırma gibi kazalara zemin hazırlar.

Kemik Sağlığının Bozulması: Protein eksikliği kemik gelişimini ve yoğunluğunu olumsuz etkiler. Zayıf kemikler, iş sırasında oluşabilecek darbelerde kırık riskini artırır ve çalışanların hareket kabiliyetini sınırlar.

Yorgunluk ve Konsantrasyon Kaybı: Protein eksikliği genel yorgunluk, halsizlik ve bilişsel fonksiyonlarda azalmaya neden olur. Bu durum, dikkat dağınıklığı ve karar verme yeteneğinin zayıflamasıyla iş kazalarına yol açabilir.

Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması: Proteinler vücudun savunma sisteminin gelişimi için gereklidir. Eksiklik, enfeksiyonlara karşı direnci düşürerek hastalık süresini uzatır ve iş gücü kaybına neden olur.

İyileşme Sürecinin Uzaması: Yaralanma veya hastalık sonrası iyileşme için protein gereklidir. Eksikliği, iş kazası sonrası iyileşme sürecini geciktirir ve çalışanların iş gücüne dönüşünü zorlaştırır.

Psikososyal Etkiler: Yetersiz beslenme, ruh hali bozuklukları, motivasyon kaybı ve stres gibi psikolojik sorunları tetikleyebilir. Bu da iş yerinde performans düşüklüğüne ve riskli davranışlara neden olabilir.

Enerji Eksikliği: Protein eksikliği, enerji üretimini olumsuz etkileyerek iş sırasında yorgunluk ve performans düşüklüğüne yol açar. Bu durum, özellikle uzun süreli ve fiziksel yoğun işlerde risk faktörüdür.

Sindirim ve Metabolik Problemler: Yetersiz protein alımı, sindirim sistemi ve metabolizma üzerinde olumsuz etkiler yapabilir; bu da genel sağlık durumunu ve iş performansını etkiler.

Bu nedenlerle, işçilerin yeterli ve dengeli protein alımı sağlanmalı, özellikle hayvansal protein kaynakları dengeli şekilde tüketilmelidir.

İşverenler, çalışanların beslenme durumunu izlemeli, bilinçlendirme ve destek programları düzenlemelidir. Böylece iş güvenliği riskleri azaltılır, iş verimliliği ve çalışan sağlığı korunur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yaşlılar İçin Protein Gereksinimleri ve Önerileri: Bir İnceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4555150/

⭐️⭐️ İnsanlarda diyet protein alımı sorunlarının gözden geçirilmesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16779921/

⭐️⭐️ Vejetaryen Diyetlerde Diyet Proteini ve Amino Asitler—Bir İnceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6893534/

⭐️⭐️ Protein Eksikliği Anemisi https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-7308-1_21

⭐️⭐️ Protein zamanlamasının kas gücü ve hipertrofisi üzerindeki etkisi: bir meta-analiz https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/1550-2783-10-53

⭐️⭐️ Beslenme: Makrobesin Alımı, Dengesizlikler ve Müdahaleler https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK594226/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni23 Temmuz 2025

22 Temmuz 2025

Kaslar Evrenine Yolculuk – Küçük Gençlere

(Hatice Öğretmenin Sınıfının koridorunda…)

📚 Mehmet Han (omzunda spor çantasıyla):
– Eda, hiç düşündün mü? Bacak kaslarımız nasıl çalışıyor? Yani bir anda koşabiliyoruz, zıplayabiliyoruz… Ama nasıl?

🎒 Eda (ellerini beline koyarak):
– Bilmem… Bence kaslar kasılıyor işte. Ama tendon neydi ya? Hatice Öğretmenim “kaslar kemiğe tendonla bağlıdır mı?” demişti.

🧠 Mehmet Han:
– Evet evet, ben de hatırlıyorum ama tendon kas mı? Sinir mi? Kıkırdak mıydı? Kafam iyice karıştı…

Tam o anda tavandan döne döne inen mor-sarı ışıklı bir hortumun içinden bir adam yavaşça yere indi. Başında devasa büyüteç şeklinde bir şapka, elinde parlayan bir baston vardı. Gözlüklerini düzeltti, bastonunu yere üç kez vurdu.

🧪 Sihirli Profesör:
– Hah! Yine bir “kas ve tendon” tartışması duyuyorum. İşte bu benim uzmanlık alanım! Siz küçük gençler hazırsanız, sizi Kaslar Evreni’ne götürebilirim!

😮 Eda ve Mehmet Han birlikte:
– Vaaaay! Evet evet! Gidelim!

🧪 Sihirli Profesör:
– Tutunun bastonuma… Sıkıca!

Bir anda mor bir girdap etraflarını sardı. Uçtular, döndüler, parladılar… Ve kendilerini devasa bir parkurun ortasında buldular. Etraflarında yürüyen kaslar, zıplayan tendonlar vardı!

🦵 🦵 🦵

Kaslar Ülkesi

🧪 Sihirli Profesör:
– Hoş geldiniz! Burası Kaslar Ülkesi. Önce temel bilgilerle başlayalım. Mehmet Han, sen koştuğunda bacağını hareket ettiren şey nedir sence?

👟 Mehmet Han:
– Hımm… Kaslarım tabii.

🧪 Sihirli Profesör:
– Doğru! Kasların kasılır, kemiği çeker ve sen koşarsın. Ama kas, kemikten ayrı bir şeydir. O kemiğe tendon denen özel halat gibi yapılarla bağlanır.

🎒 Eda:
– Yani kaslar ip gibi uzayıp kemiğe tutunamıyor mu direkt?

🧪 Sihirli Profesör:
– Bravo! Tutunamıyor. Çünkü kaslar yumuşaktır, kolay koparlar. Ama tendonlar süper dayanıklı liflerdir. Sanki çelikten yapılmış ipler gibi. Kas çektiğinde, tendon bunu kemiğe aktarır ve hareket oluşur.

📦 (Profesör bastonuyla yere vurdu. Aniden yerde bir ekran açıldı. “Kas-Tendon-Kemik Bağlantısı” yazıyordu. Simülasyon başlatıldı.)

🦵 🦵 🦵

Kaslar Nasıl Güçlenir?

🧪 Sihirli Profesör:
– Şimdi asıl meseleye gelelim. Siz beden eğitimi dersinde neden yoruluyorsunuz?

👟 Mehmet Han:
– Çünkü kaslar çalışıyor.

🧠 Sihirli Profesör:
– Harika! Kaslar çalıştıkça minik minik yırtıklar oluşur. Bu kötü bir şey değil! Vücudun bu yırtıkları tamir ederken kası biraz daha kalın yapar.

🎒 Eda (şaşkın):
– Vay canına… Demek kas yapmak demek, önce kası yormak demekmiş!

🧪 Sihirli Profesör:
– Kesinlikle! Ama bu yırtıklar tendonlarda olmaz. Çünkü tendonlar çok serttir. Fakat dikkat etmezseniz fazla yüklenmede tendon da zarar görebilir.

🧰 Simülasyon ekranında kas lifleri gösterildi. Mikroskobik minik yırtıklar görünüyordu. Ardından beyaz hücreler gelip tamir ediyordu.

🦵 🦵 🦵

Tendonlar Nasıl Güçlenir?

🎒 Eda:
– Peki tendonlar da güçlenir mi?

🧪 Sihirli Profesör:
– Evet, ama daha yavaş! Kaslar haftada gelişebilir ama tendonlar aylarca zaman ister. O yüzden ani hareketlerde en çok tendon kopması olur.

👟 Mehmet Han:
– Aaa! Bu yüzden mi futbolcuların bazen “tendonu koptu” deniyor?

🧪 Sihirli Profesör:
– Aynen öyle. Kaslar kuvvetlenmiş ama tendonlar o kadar hazır olmayabilir. Bu yüzden ısınma hareketleri tendonları uyarır ve sakatlıkları azaltır.

🎒 Eda:
– O zaman hızlı gelişmek için ısınmadan yüklenmek yanlış!

🧠 Sihirli Profesör:
– Kesinlikle! Tendonları sabırla güçlendirmeliyiz. Sihirli bir formül yok.

🦵 🦵 🦵

Enerji Nereden Geliyor?

👟 Mehmet Han:
– Peki Profesör… Bacak kaslarımız bu kadar çok çalışıyor. Enerjiyi nereden alıyor?

🧪 Sihirli Profesör:
– Harika soru! Kaslarınız enerji için önce şeker (glikoz) yakar. Ama glikoz bitince yağlar devreye girer. Ancak bu enerji için oksijen gerekir.

🎒 Eda:
– Yani nefes almak da kaslar için mi?

🧪 Sihirli Profesör:
– Evet! Nefes almak, kaslarınıza oksijen taşımak içindir. O yüzden koşarken daha hızlı nefes alırsınız.

🦵 🦵 🦵

Kalsiyum ve Kasların İletişimi

🧪 Sihirli Profesör:
– Bu arada unutmadan… Kasların kasılması için kalsiyum gerekir!

👟 Mehmet Han:
– Aaa kalsiyum kemik için değil miydi?

🧪 Sihirli Profesör:
– Hem kemik hem kas için! Kas hücrelerinin içinde minik kalsiyum depoları vardır. Beyinden kaslara sinyal gelince bu depolar açılır, kasılma başlar.

🎒 Eda:
– Yani sinyal ➡ kalsiyum çıkışı ➡ kas kasılır!

🧪 Sihirli Profesör:
– Harika özet!

👟 Mehmet Han:
– Aaa Sinyal nereden geliyor ki?

✨ ✨ ✨

Komutan Beyin ve Sihirli Düşünce Akımı

Sihirli Profesör, bastonunu yere vurdu ve onları Beyin Zirvesi adında başka bir bölgeye ışınladı.

🧪 Sihirli Profesör:
– Size bu mucizeyi göstermeliyim: Asıl patron kim biliyor musunuz?

👟 Mehmet Han:
– Kaslar mı?

🎒 Eda:
– Tendonlar olabilir mi?

🧪 Sihirli Profesör (gülerek):
– Hayır, hayır. Asıl komutan beyindir! Gelin görün.

(Birden gökyüzünde kocaman bir hologram belirdi: Bir beyin parlıyordu ve içinden elektrikli yollar geçiyordu.)

🧪 Sihirli Profesör:
– Beyninizde hareketten sorumlu bir bölüm var. Adı Motor Korteks. Buradan elektriksel sinyaller çıkar ve sinir yollarıyla kaslara gider.

🎒 Eda:
– Aaa yani düşünmek bile yeterli mi?

🧪 Sihirli Profesör:
– Harika! Evet, örneğin “şimdi zıpla!” diye düşündüğünde bile, beyin hemen plan yapar ve kaslara sinyal yollar.
Bu sinyal → omurilik → sinirler → kas yolunu izler.

👟 Mehmet Han:
– Ama ben zıplamak istemezsem kasım hareket etmez, değil mi?

🧪 Sihirli Profesör:
– Aynen öyle! İşte bu yüzden her hareketin bir düşüncesi, her düşüncenin bir elektriği vardır.

🎒 Eda:
– Peki ya istemsiz hareketler?

🧪 Sihirli Profesör:
– Güzel soru. Beyin dışında bazı refleks yolları vardır. Örneğin elin sıcak sobaya değdiğinde, beyin daha fark etmeden omurilik hızlıca “çek elini!” sinyali yollar.

👟 Mehmet Han (şaşkın):
– Vay be! Beynimiz bizim gerçek koçumuz gibi!

🧪 Sihirli Profesör:
– Evet. Spor yaparken ya da oyun oynarken bile beyniniz sürekli planlar, kaslara emir verir ve kaslar uygular.

🎒 Eda:
– Ya düşünmeden yapılan şeyler? Hani bisiklete binerken artık düşünmüyoruz…

🧪 Sihirli Profesör:
– Mükemmel soru! O zaman devreye kas hafızası dediğimiz sistem girer.
Yani, beyin hareketi o kadar çok tekrarlamıştır ki artık “alt beyin” dediğimiz yapılar (örneğin serebellum) bu işi otomatik yapar. İşte bu yüzden ustalaşırsınız.

⚡ ⚡ ⚡

Kasları Yöneten Süper Takım

🧪 Sihirli Profesör:
– Şimdi geri dönmeden öğrendikleriniz tekrarlayalım. Kaslar yalnız değildir. İşte süper takım:

🧠 Beyin: Komutan. Ne yapacağını planlar.
⚡ Sinirler: Emri taşır.
🧬 Kas Hücresi: Sinyali alır, kasılır.
🧲 Kalsiyum: Kasılmayı başlatır.
🧵 Tendon: Hareketi kemiğe iletir.
🦴 Kemik: Sonuç olarak yer değiştirir.

🎒 Eda:
– Vay canına! Meğer bir adım atmak bile takım çalışmasıymış!

👟 Mehmet Han:
– Ve tüm bu takımı yöneten düşüncelerimizmiş!

🧪 Sihirli Profesör (gülümseyerek):
– Bravo çocuklar. Düşüncenizi ne kadar iyi yönetirseniz, vücudunuz da o kadar akıllı hareket eder.

🎓 🎓 🎓

Geri Dönüş ve Yeni Bakış

🧪 Sihirli Profesör:
– Artık gerçek dünyaya dönme zamanı! Ama artık her kas hareketinizin ardında nasıl bir mucize olduğunu biliyorsunuz.

👟 Mehmet Han:
– Kaslarımı artık daha dikkatli çalıştıracağım.

🎒 Eda:
– Ve düşüncelerimin hareketlerimi nasıl yönettiğini unutmayacağım.

🧪 Sihirli Profesör:
– Unutmayın: “Akıllı beyin → doğru düşünce → sağlıklı hareket!”

✨ (Baston yere vurulur. Girdap belirir. İki öğrenci okul spor salonunun kapısında belirir.)

🧠 🧠 🧠

Hikâyeden Öğrendiklerimiz

Kaslar hareketi sağlar ama kemiğe tendonla bağlıdır.
Kaslar çalıştıkça güçlenir ama minik yırtıklar oluşur.
Tendonlar çok sağlamdır ama yavaş güçlenir.
Isınma hareketleri tendonları sakatlıktan korur.
Kasların çalışması için oksijen ve kalsiyum gerekir.
Kalsiyum sadece kemik için değil, kaslar için de önemlidir.

Dr. Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Yukarıda yer alan hikaye firmalarımız Tetkik OSGB – Tetkik Danışmanlık tarafından sosyal sorumluluğumuz olan çocuklarımızı bilgilendirmek, okumaya, çalışmaya, doğal hayata heveslendirmek ülkemize ve geleceğimize yararlı bireyler olabilmelerine katkı sağlamak maksadı ile yayınlanmıştır.

Dr Mustafa KEBAT

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz. Varsa hatalarımızı bildirmeniz daha faydalı olmamıza desteğiniz bizim için çok değerli.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni22 Temmuz 2025

22 Temmuz 2025

İşe Giriş Muayenesinde Böbrek Fonksiyon Testleri (BUN, Üre, Kreatinin) Neden Yapılır?

Değerli Çalışan Arkadaşlarımız,

“İşe Giriş Muayenesinde Böbrek Fonksiyon Testleri (BUN, Üre, Kreatinin) Neden Yapılır?” Diye Merak Edenler İçin…

Yeni bir işe başlarken sizden istenen ilk adım nedir?
Doğru, işe giriş muayenesi!
İşte bu muayene sırasında bazı kan testleri yapılır. İçlerinden bazıları belki kulağınıza yabancı gelmiştir:
BUN, Üre, Kreatinin…

“Acaba bu testler ne işe yarıyor? İşle ne ilgisi var?” diyorsanız, şimdi birlikte detaylara bakalım.
Hem kolay, hem önemli bilgilerle sizleri aydınlatalım…

🧪 🧪 🧪

BUN, Üre ve Kreatinin Nedir?

Bu üç test, böbreklerinizin ne kadar sağlıklı çalıştığını gösteren kan testleridir.
Böbreklerimiz, tıpkı bir süzgeç gibi, kanımızdaki zararlı atıkları temizler. Bu atıkların başında da üre ve kreatinin gelir.

BUN (Kan Üre Azotu): Kanda biriken azot miktarını ölçer.
Üre: Proteinlerin parçalanması sonucu oluşan bir atıktır. Normalde idrarla atılır.
Kreatinin: Kaslardan salınan bir madde olup, böbrek sağlığının hassas bir göstergesidir.

Bu değerlerin yüksek olması, böbreklerin süzme işini tam yapamadığını gösterir.

🩺 🩺 🩺

Peki, İşe Giriş Muayenesinde Neden Bu Testler Yapılır?

✅ 1. Böbrekler Sessizce Yıpranabilir – Erken Fark Edilsin Diye

Böbrek hastalıkları çoğu zaman sinsi ilerler. Başta ağrı yapmaz, belirti vermez.
Ama işe giriş muayenesinde yapılan BUN, Üre ve Kreatinin testleri, bu sessiz sorunları erkenden yakalayabilir.

Örnek: Hüseyin Bey bir tekstil fabrikasında çalışmak üzere başvurmuştu. İşe giriş muayenesinde kreatinin değeri beklenenden yüksekti. Hekim onu nefroloji uzmanına yönlendirdi ve başlangıç seviyesindeki böbrek yetmezliği erkenden teşhis edildi. Şimdi tedavi altında ve sağlıklı.

✅ 2. Çalışma Ortamı Böbrekleri Etkileyebilir – Risk Varsa Bilinmeli

Bazı işyerlerinde:

Kimyasal maddeler (boya, tiner, yapıştırıcı),
Aşırı sıcak,
Ağır fiziksel efor,
Susuz kalma riski (inşaat, temizlik, tarım gibi)

böbrekler üzerinde fazladan yük oluşturabilir.

İşe giriş muayenesi sırasında böbrek fonksiyonlarının kontrol edilmesi, bu gibi ortamlarda çalışacak kişilerin sağlıklı ve dayanıklı olup olmadığını anlamak için önemlidir.

✅ 3. İlaç Kullanımı ve Kronik Hastalıklar Varsa Takip Gerekir

Bazı çalışanlar sürekli ilaç kullanıyor olabilir.
Ağrı kesiciler, tansiyon ilaçları, antibiyotikler uzun süreli kullanımda böbrekleri zorlayabilir.

Ayrıca:

Şeker hastalığı
Yüksek tansiyon
Gut hastalığı gibi durumlar da böbrek sağlığı için risklidir.

İşe giriş muayenesinde bu testler yapılmadan işe başlamak, hem işveren hem çalışan için ileride sağlık sorunlarına neden olabilir.

✅ 4. Ağır İşte Sağlam Vücut Gerekir – Böbrekler Buna Dahil

İnşaat, temizlik, taşımacılık, gece vardiyası, tarım, sağlık, güvenlik…
Bu gibi işler hem fiziksel hem de metabolik dayanıklılık ister.

İşe giriş muayenesi sırasında böbreklerin sağlıklı olup olmadığına bakmak, iş için gerçekten uygun olup olmadığınızı belirler.

⚠️ ⚠️ ⚠️

Böbrek Sorunları Nelere Yol Açar?

Halsizlik, baş dönmesi
Aşırı susama veya idrar sorunları
Bacaklarda şişlik
Kan basıncında düzensizlik
Yorgunluk ve konsantrasyon güçlüğü

Bu şikâyetler iş verimini ciddi oranda düşürür. İş kazası riskini artırabilir.

İşe giriş muayenesi sayesinde bu sorunlar daha başlamadan önlenebilir.

⏱ ⏱ ⏱

Testler Nasıl Yapılıyor?

Çok basit:

Sadece bir tüp kan alınıyor.
Aç karnına olmak gerekebilir (hekiminiz bilgilendirir).
Sonuçlar genellikle aynı gün çıkıyor.

Zahmetsiz, ağrısız ama çok bilgi veren bir test!

🧠 🧠 🧠

Sonuç Olarak…

İşe giriş muayenesi, sadece bir formalite değil; sizin ve çevrenizin güvenliği için bir koruma kalkanıdır.
BUN, Üre ve Kreatinin testleri ise bu kalkanın önemli bir parçasıdır.

Bu sayede:

Sağlık durumunuzu öğrenirsiniz,
İşe güvenle başlarsınız,
Gerekiyorsa önlem alınır ve tedavi erkenden başlar.

“Sağlam insan sağlam iş çıkarır.”
Böbrekler vücudun filtresidir. Bu filtreler tıkalıysa, sadece sağlık değil, iş performansı da bozulur.

İşe giriş muayenesinde yapılan böbrek testlerini önemseyin.
Çünkü bu testler, sadece işe değil, hayata da sağlıklı bir başlangıç yapmanızı sağlar.

Unutmayın: Bir tüp kanla, büyük sorunların önüne geçebilirsiniz.

Dr. Mustafa KEBAT

İşe Giriş Muayeneleri – Tetkik ve Tahlilleri için firmamız Tetkik OSGB yi arayabilirsiniz.

📞 İsterseniz randevu alabilirsiniz:
📍 Telefon: +90 232 265 20 65 Laboratuvar Telefonumuz: +90 541 125 15 82

📍 Ya da randevusuz da gelebilirsiniz:
🕗 Hafta içi her gün: 08.30 – 17.30 saatleri arasında başvurabilirsiniz.

Cennetoglu Mh., Foliage Cd., Modeko Selgeçen Is Merkezi, No: 230 Kat:4 Daire:424-425, Cennetoğlu, 35110 Karabağlar/İzmir, Türkiye

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni22 Temmuz 2025

22 Temmuz 2025

NHUMAN PSR‑Q Psikososyal Risk Ölçeği

Günümüz çalışma yaşamı, yalnızca fiziksel değil; zihinsel ve duygusal dayanıklılığı da zorlayan pek çok unsuru içinde barındırmaktadır. İş yükü, belirsizlik, iletişim sorunları, destek eksikliği ya da çatışmalar… Tüm bu etkenler, çalışanların psikolojik sağlığını tehdit eden psikososyal riskler olarak tanımlanır ve zamanla verimlilik kaybı, tükenmişlik, hatta iş kazalarıyla sonuçlanabilir.

İşte bu karmaşık tabloyu anlamak ve yönetilebilir hale getirmek için bilimsel araçlara ihtiyaç duyulmaktadır. NHUMAN PSR-Q (Psikososyal Risk Ölçeği), bu ihtiyaca cevap veren yerli ve kapsamlı bir ölçüm sistemidir.

Türkiye çalışma kültürüne uygun olarak geliştirilen bu ölçek, çalışanların maruz kaldığı psikososyal tehlikeleri 17 alt boyut ve 84 madde aracılığıyla detaylı bir şekilde ortaya koyar.

Sizlere, NHUMAN PSR-Q’nun yapısını, değerlendirme mantığını ve alt boyutlarını açıklamayı; İşyeri hekimi ve İş güvenliği uzmanlarına, yöneticilere ve insan kaynakları uzmanlarına güvenilir bir değerlendirme altyapısı sunmayı hedefliyorum Aynı zamanda yalnızca riskleri tanımayı değil, aynı zamanda psikolojik iyilik halini sürdürülebilir şekilde güçlendirmeyi inşaa etmmeyi de göreceğiz.

NHUMAN PSR-Q (Psikososyal Risk Ölçeği), Türkiye’ye özgü psikososyal risk faktörlerini ölçmek üzere geliştirilmiş kapsamlı bir değerlendirme aracıdır. (NHUMAN Danışmanlık tarafından geliştirilmiştir)

Bir işletmede bu ölçeği doğru ve güvenilir biçimde uygulayabilmek için aşağıdaki veriler ve hazırlık süreçleri gereklidir:

Katılımcı Profili ile İlgili Veriler

Uygulamanın güvenilir ve geçerli sonuçlar vermesi için, her katılımcıya dair şu temel bilgiler toplanmalıdır:

Gerekli Bilgi	Açıklama
Çalışanın cinsiyeti	Erkek / Kadın / Belirtmek istemiyor
Yaş	18–65+ (kesin yaş veya aralık olarak alınabilir)
Eğitim durumu	İlkokul, Lise, Önlisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora
Çalıştığı birim / departman	İdari, Üretim, Destek Hizmetleri vb.
Görev / Pozisyon	Mühendis, Operatör, Müdür, Güvenlik görevlisi vb.
İşe giriş tarihi	Kıdeme göre risk değerlendirmesi yapılabilir
Vardiya durumu	Vardiyalı / Sabit saatli çalışma
İş sözleşme türü	Kadrolu / Taşeron / Geçici / Stajyer
Daha önce benzer ölçümlere katılım	Ölçüm tekrarı varsa analizde kontrol edilir

🧩 🧩 🧩

Uygulama Ortamı Verileri

Uygulamanın yapılacağı ortamla ilgili aşağıdaki bilgiler planlama açısından önemlidir:

Gerekli Bilgi	Açıklama
Anket uygulama şekli	Online (Google Forms, SurveyMonkey) / Kağıt üzerinden
Katılımcı sayısı	Analizlerin istatistiksel anlamlılığı için önerilen minimum: 30 kişi
Uygulama zamanı	Hangi gün/saat aralıklarında yapılacağı (iş yükünü aksatmayacak şekilde)
Anketin açıklanacağı kişi	İnsan kaynakları / İş sağlığı birimi / Harici uzman

🧠 🧠 🧠

Anketin İçeriğini Analiz Edebilmek İçin Gereken Veriler

NHUMAN PSR-Q; 17 alt boyutta, toplam 84 madde içerir. Alt boyutlar şunlardır:

Ana Boyutlar (örnekler ve verilerle)

Alt Boyut	Açıklama	Örnek Soru	Beklenen Veri Tipi
İş Yükü ve Zaman Baskısı	Aşırı çalışma, mola eksikliği	“Yetiştirilmesi gereken işler beni sürekli baskı altında bırakır.”	5’li Likert (Hiçbir zaman – Her zaman)
Rol Belirsizliği	Görev tanımlarının net olmaması	“Benden ne beklendiğini tam olarak bilmiyorum.”	5’li Likert
Yönetici Desteği	Amirlerin yaklaşımı	“Yöneticim ihtiyaç duyduğumda beni dinler.”	5’li Likert
Çalışanlar Arası İlişkiler	Takım içi etkileşim	“İş arkadaşlarımla açık iletişim kurabiliyorum.”	5’li Likert
İşyeri Adaleti	Dağıtım ve süreç adaleti	“Terfilerde liyakate önem veriliyor.”	5’li Likert
İş-Yaşam Dengesi	İşin özel hayata etkisi	“İşim aileme yeterince vakit ayırmamı engelliyor.”	5’li Likert
Tehlikeli Görevler	Fiziksel/duygusal riskler	“Çalıştığım işin hayati tehlikeleri var.”	5’li Likert

Bu veriler, her bir katılımcının alt boyutlardaki ortalama puanlarına göre analiz edilir.

📈 📈 📈

Veri Analizi İçin Gerekli Araçlar

Ölçeğin uygulanması sonrası aşağıdaki verilerin analizi gerekir:

Gerekli Veri / Araç	Açıklama
Ham cevaplar	Katılımcı bazında tüm 84 sorunun cevapları
Alt boyutlara göre puan ortalamaları	Her boyut için 4–6 sorunun ortalaması alınır
Toplam risk profili	Kurumun genel psikososyal risk haritası
Grup karşılaştırmaları	Birim, pozisyon, cinsiyet, kıdem vb. faktörlere göre karşılaştırmalı analiz
İstatistiksel araçlar	SPSS, Excel veya Python/R gibi analiz yazılımları

✅ ✅ ✅

Etik ve Onay Süreci

Çalışanlardan veri toplarken şu noktalara dikkat edilmelidir:

Gizlilik garantisi verilmeli (KVKK Hükümlerine uygun veriler işlenmeli)
Katılım gönüllülük esasına dayanmalı
Kullanım amacı net olarak açıklanmalı
Veri analizi yalnızca yetkili kişilerce yapılmalı

📌 📌 📌

Uygulama Öncesi Hazırlık Listesi

❒ İnsan kaynakları/İSG onayı alınmalı
❒ Katılımcılar bilgilendirilmeli (amaç, gizlilik, süre)
❒ Anket sistemi kurulmalı (basılı ya da dijital)
❒ Uygulama günü duyurulmalı
❒ Uygulama sonrası veri kontrolü yapılmalı
❒ Analiz süreci ve raporlama planlanmalı

Psikososyal Risk Ölçümünde Puanlama ve Değerlendirme Sistemi

Psikososyal riskleri ölçmek için kullanılan anketlerde, çalışanlara çeşitli ifadeler (maddeler) sunulur ve bu ifadelere ne derece katıldıkları sorulur.

Bu anket maddeleri genellikle 5’li Likert tipi bir ölçekte düzenlenir.

Yani kişilere şu şekilde bir puanlama seçenekleri sunulur:

0 – Kesinlikle Katılmıyorum
1 – Katılmıyorum
2 – Kararsızım
3 – Katılıyorum
4 – Kesinlikle Katılıyorum

Bu sistemde her cevap bir sayıya karşılık gelir ve bu sayılar üzerinden toplam puan veya ortalama puan hesaplanır.

📌 📌 📌

Neden Bu Ölçüm Yapılıyor?

Her bir madde, iş yerindeki belirli bir psikososyal risk boyutunu (örneğin iş yükü, yönetici desteği, rol belirsizliği gibi) temsil eder. Çalışanın bu maddelere verdiği yanıtlar, o riskin ne kadar var olduğunu veya ne kadar yoğun yaşandığını gösterir.

🔍 🔍 🔍

Puanlama Nasıl İşliyor?

Toplanan verilerin anlamlı hale gelmesi için istatistiksel işlemler yapılır. Bu işlemler sırasında kullanılan bir matematiksel formül vardır:

y = a + b·x

Bu formülde:

x, çalışanın verdiği orijinal puanı (örneğin 3 – “katılıyorum”) temsil eder.
y, dönüştürülmüş puanı, yani analiz için kullanılacak değeri temsil eder.
a ve b, verileri standart hale getirmek için kullanılan sabit sayılardır (ancak analizde bunlar etkisizdir, çünkü her iki tarafta da eşit olarak yer alır ve birbirini götürür).

🎯 🎯 🎯

Ölçeğin Uzantısı Ne Anlama Geliyor?

Likert tipi bu puanlama sisteminde en düşük ve en yüksek değerler arasında bir “uzantı” vardır.

Örneğin:

En düşük puan: 0 (Kesinlikle Katılmıyorum)
En yüksek puan: 4 (Kesinlikle Katılıyorum)
Bu durumda ölçeğin uzantısı: 4 – 0 = 4’tür

Bu uzantı, verilerin nasıl analiz edileceğini ve yorumlanacağını etkiler. Çünkü ölçekte kullanılan değerlerin mesafesi (örneğin 1 ile 2 arasındaki fark), ne ölçüde bir görüş farkını temsil ettiğini gösterir.

🧩 🧩 🧩

ILO İlkeleri ile NHUMAN PSR-Q Uyumluluk Tablosu

ILO Psikososyal Risk Yönetimi İlkesi	Açıklama	NHUMAN PSR-Q Uyum Durumu	Açıklama
1. Önleme Temelli Yaklaşım	Risk ortaya çıkmadan önce müdahale	✅ Uyumlu	Riskleri erken tespit etmeyi amaçlayan önleyici ölçüm sağlar
2. Katılımcı Süreç	Çalışanlar risk değerlendirme sürecine dahil edilir	✅ Uyumlu	Anket doğrudan çalışanlara uygulanır; bireysel görüşleri içerir
3. Kapsamlı Risk Alanları	Psikososyal risklerin tüm yönlerini kapsar	✅ Uyumlu	17 alt boyut, iş yükünden mobbinge, sosyal desteğe kadar geniş alanı kapsar
4. Sistematik Yönetim Döngüsü	Belirleme → Öncelik → Müdahale → İzleme	✅ Uyumlu	Ölçüm → Raporlama → Müdahale planı → Yeniden değerlendirme döngüsüne uygundur
5. Kültürel Uyum ve Dil Uyarlaması	Yerel bağlama uygunluk	✅ Uyumlu	Türkiye iş gücü profiline özel geliştirilmiştir, Türkçe dilinde sunulur
6. İnsan Merkezli Müdahaleler	Kurumsal ve bireysel düzeyde destek önerilir	⚠️ Kısmen Uyumlu	Müdahale kısmı uygulayıcıya kalır, ancak alt boyut verileri bireysel destek planı için kullanılabilir
7. Bilimsel Geçerlik ve Güvenirlik	Geçerli, güvenilir ve bilimsel temelli araçlar önerilir	✅ Uyumlu	Akademik geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır
8. Veriye Dayalı Karar Verme	Nicel verilerle önceliklendirme ve planlama	✅ Uyumlu	5’li Likert ile puanlanan sürekli ölçek; analiz ve raporlama uygundur
9. Müdahale ve Geri Bildirim	Riskler belirlendikten sonra çözüm planı hazırlanır	⚠️ Kısmen Uyumlu	Anket çözüm önerisi sunmaz ama veri temeli sağlar; yöneticilerin geri bildirim vermesi gerekir
10. İzleme ve Süreklilik	Riskler düzenli aralıklarla tekrar ölçülmelidir	✅ Uyumlu	Aynı ölçekle dönemsel uygulama yapılabilir, karşılaştırmalı analiz yapılmasına uygundur

📌 📌 📌

NHUMAN PSR-Q ve ILO Uyumlu mu?

Evet.

NHUMAN PSR-Q, yukarıdaki ILO ilkelerine büyük oranda uyum sağlar:

Kapsamlı ve sistematik ölçüm sunar
Kültürel uyarlama içerir (Türk iş gücü gerçeklerine göre geliştirilmiştir)
Katılımcı değerlendirmeye uygundur
Müdahale ve iyileştirme için veri sağlar

📌 📌 📌

Notlar:

✅ Uyumlu: ILO ilkesine doğrudan ve açık şekilde karşılık gelir.
⚠️ Kısmen Uyumlu: Aracın kendisi veriyi sağlar ancak müdahale ve takip işverenin yönetim sistemine bağlıdır.
❌ Uyumlu Değil: Gözlemlenmedi (bu tablo özelinde böyle bir durum yoktur).

📌 📌 📌

Özetle

Psikososyal risk anketleri, insanların iş yerindeki stres, iş yükü, destek eksikliği gibi sorunları ne kadar yaşadıklarını ölçmek için yapılır.
Çalışanların cevapları sayısal hale getirilerek değerlendirilir.
Ölçekteki puanlar 0’dan 4’e kadar gider ve ortalamalar alınarak hangi konularda sorun olduğu anlaşılır.
Kullanılan matematiksel yöntemler, verilerin doğru analiz edilmesini ve güvenilir sonuçlar elde edilmesini sağlar.

Bu sistem sayesinde iş yerleri, çalışanların ruhsal ve sosyal durumlarını daha sağlıklı analiz edebilir, gerekli iyileştirme adımlarını planlayabilir.

Yazının kaynağı:

PSİKOSOSYAL RİSK DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: NHUMAN PSR-Q ÖLÇEK GELİŞTİRME, GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ÇALIŞMASI http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3229188?utm_source=chatgpt.com

Firmanızın Psikososyal Risk Takip ve Müdahale Programı Var mı?

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Sağlık ve Davranış: Biyolojik, Davranışsal ve Toplumsal Etkilerin Etkileşimi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK43750/

⭐️⭐️ Psikososyal riskler ve çalışan sağlığı https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/psychosocial-risks-and-workers-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri İşyerinde Refah ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamikleri Yönetme Stratejileri https://www.researchgate.net/publication/377014012_Calisma_Yasaminda_Esenlik_ve_Psikososyal_Riskler_Degisen_Dinamiklerle_Basa_Cikma_Stratejileri_Well-being_and_Psychosocial_Risks_in_the_Workplace_Strategies_for_Navigating_Changing_Dynamics

⭐️⭐️ İş Stresi Kardiyovasküler Hastalıklar İçin Bir Risk Faktörüdür https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26238744/

⭐️⭐️ İşyerinde psikososyal riskler ve ruh sağlığı https://osha.europa.eu/en/themes/psychosocial-risks-and-mental-health

⭐️⭐️ Çalışma Yaşamında Esenlik ve Psikososyal Riskler: Değişen Dinamiklerle Başa Çıkma Stratejileri https://dergipark.org.tr/tr/pub/ohsacademy/issue/85769/1393212

⭐️⭐️ Fazla Saatlerle Çalışmanın Iş Sağlığı ve Güvenliği Üzerine Etkileri https://www.proquest.com/openview/29e975929e3587a0d68322e2e822c18e/1?cbl=2026366&diss=y&pq-origsite=gscholar

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni22 Temmuz 2025

21 Temmuz 2025

Adaçayı Nasıl Demlenmeli?

Adaçayı (Salvia officinalis), hem aroması hem de sağlık faydalarıyla çok sevilen bir bitkidir. İşte adaçayının demlenme yöntemi, içeriğindeki faydalı bileşikler ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında ayrıntılı bilgiler:

☘️ ☘️ ☘️

Demleme Yöntemi

Miktar: 1 tatlı kaşığı (yaklaşık 1–1,5 gram) kuru adaçayı yaprağı kullanılır.

Su: 200 ml kaynar su (95–100°C) tercih edilir.

Demleme Süresi: Üzeri kapalı şekilde 5-7 dakika demlenmelidir. Bu süre, adaçayının aromasını ve faydalı bileşiklerini en iyi şekilde suya geçirmesi için idealdir.

Tüketim Zamanı: Demlendikten sonra 15–20 dakika içinde tüketilmelidir. Çünkü taze tüketildiğinde en yüksek faydayı sağlar.

🌿 🌿 🌿

Faydalı Bileşikler ve Etkileri

Rosmarinik Asit, Karnosol, Salvigenin: Bu bileşikler güçlü antioksidan ve iltihap önleyici özelliklere sahiptir. Vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını azaltır ve iltihaplanmayı hafifletir.

Hafif Östrojenik Etki: Özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda hormonal dengeyi destekleyerek semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir.

Antibakteriyel Özellik: Adaçayı, özellikle ağız gargarası olarak kullanıldığında ağız içi bakterilerini azaltır, ağız sağlığını destekler.

✅ ✅ ✅

Demleme Sonrası Bekletmenin Etkileri

20 Dakikadan Sonra: Adaçayının uçucu yağlarından biri olan tujon kaybolmaya başlar. Tujon, adaçayına karakteristik kokusunu ve bazı sağlık etkilerini veren önemli bir bileşendir.

Bekledikçe Acılaşma: Uzun süre bekleyen adaçayı çayı acılaşır ve bu da mide rahatsızlıklarına yol açabilir. Bu nedenle taze tüketilmesi önerilir.

1 Saatten Sonra: Polifenollerin oksidasyonu başlar, yani antioksidan etkisi azalır ve çayın sağlık faydaları düşer.

Özetle

Adaçayını en faydalı şekilde tüketmek için 5-7 dakika demleyip, demleme sonrası 15-20 dakika içinde içmek gerekir. Uzun süre bekletmek, hem tadını bozar hem de içindeki değerli bileşiklerin etkisini azaltır. Ayrıca, gebeler, emziren anneler ve küçük çocuklar adaçayını kullanmadan önce mutlaka hekimine danışmalıdır.

Bu şekilde hazırlanan adaçayı, hem lezzetli hem de sağlığınızı destekleyen doğal bir içecek olarak günlük rutininizde yer alabilir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni21 Temmuz 2025