27 Haziran 2025

Kanı Sulandıran ve Pıhtılaştıran Gıdalar-Hangi Besin Ne İşe Yarar?

Kanınız çok mu yoğun? Yoksa fazla mı akışkan?
Kanı pıhtılaştıran ve sulandıran besinleri tek tek açıklayalım ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini birlikte inceleyelim.

🩸 🩸 🩸

Kanın Pıhtılaşması Nedir? Neden Önemlidir?

Kanın pıhtılaşması, vücudun kendini koruma mekanizmalarından biridir.
Ancak fazla pıhtılaşma, kalp krizi, inme ve damar tıkanıklığı gibi ciddi sağlık risklerine yol açabilir.
Tersine, yetersiz pıhtılaşma da küçük bir kesikten bile tehlikeli şekilde kan kaybetmenize neden olabilir.

Dolayısıyla konu “kan” olunca, beslenme alışkanlıklarımız hayati önem taşır.

🧠 🧠 🧠

K Vitamininin Rolü Ne?

K vitamini, vücudun pıhtılaşma proteinlerini üretmesi için gereklidir.
Bu yüzden K vitamini açısından zengin gıdalar, kanı pıhtılaştırıcı etki gösterir.
Kan sulandırıcı ilaç kullananlar için bu durum risk oluşturabilir.

🧾 🧾 🧾

Kanı Pıhtılaştıran Gıdalar (K Vitamini Deposu Olanlar)

Aşağıdaki gıdalar K vitamini açısından zengin olup kanı pıhtılaştırıcı etkiye sahiptir:

🥦 Brokoli
🥬 Yeşil lahana, marul, maydanoz
🧅 Yeşil pırasa, kereviz
🥚 Yumurta sarısı
🧀 Süt ve süt ürünleri
🫘 Bezelye, taze fasulye
🥦 Karnabahar
🌿 Fesleğen, adaçayı
🍇 Böğürtlen, incir
🍅 Domates
🌾 Buğday, yulaf gibi tahıllar
🍖 Karaciğer, böbrek gibi sakatatlar
🥜 Fındık, ceviz, kaju gibi kuruyemişler
🥬 Pancar veya şalgamın yaprakları (kök değil!)

🔔 Uyarı: Coumadin gibi kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız bu gıdaların fazlası ilaç etkinliğini azaltabilir. Bu durumda hekiminizin kontrolünde beslenme programı yapılmalıdır.

💧 💧 💧

Kanı Sulandıran Gıdalar (Pıhtılaşmayı Engelleyenler)

Bu gıdalar, trombositlerin birbirine yapışmasını veya K vitamininin etkisini engelleyerek kanı daha akışkan hale getirir.

🍋 Limon, turunçgiller
🍒 Kiraz, vişne
🍇 Nar, üzüm, üzüm çekirdeği
🧄 Sarımsak (içeriğinde “ajoen” bulunur)
🌶️ Kırmızı biber (salisilik asit içerir)
🌿 Zencefil, zerdeçal (coumarin ve curcumin içerir)
🌰 Kabak çekirdeği, badem, ay çekirdeği, fıstık ezmesi (Vitamin E)
🐟 Balık (Omega-3 + Vitamin E)
🥑 Avokado
🫒 Zeytinyağı
🍵 Ihlamur, papatya
🌱 Tarçın (coumarin içerir)

🧠 Bu gıdalar, kanı daha akışkan hale getirerek damarlarda pıhtı oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir.

🧘 🧘 🧘

Denge Neden Çok Önemli?

Her iki gıda grubunun da vücut için faydalı yönleri vardır.
Önemli olan:

Kullandığınız ilaçlarla çakışmayacak bir beslenme düzeni oluşturmak
Aşırıya kaçmadan, dengeyi koruyarak tüketmek
Mevcut bir pıhtılaşma sorununuz varsa doktora danışmadan hareket etmemek

📌 📌 📌

Sık Sorulan Sorular (SSS)

💬 1. Coumadin kullanırken brokoli yemem sakıncalı mı?

Evet. K vitamini yüksek olduğu için ilacın etkisini zayıflatabilir. Günde sabit miktarda ve doktor kontrolünde alınmalıdır.

💬 2. Limon suyu kanı sulandırır mı?

Evet. Limon, doğal kan sulandırıcılardandır. Ama tek başına yeterli etki için sistemli tüketilmelidir.

💬 3. Sarımsak ne kadar tüketilmeli?

Sarımsak, güçlü bir kan sulandırıcıdır. Ancak günlük 1 dişi geçmemek ve kan sulandırıcı ilaç alınıyorsa hekime danışmak gerekir.

✅ ✅ ✅

Önerilen Beslenme Prensipleri

Durum	Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız	K vitamini yüksek gıdalardan uzak durun
Kanınız fazla pıhtılaşıyorsa	Sarımsak, zencefil, limon gibi doğal sulandırıcılara yer verin
Hiçbir sağlık sorununuz yoksa	Her iki gruptan da dengeli tüketin
Ameliyat öncesindeyseniz	Kanı sulandıran besinleri azaltın

🧠 🧠 🧠

Kanın sağlıklı bir şekilde akması; ne çok yoğun, ne çok seyrek olması gerekir.
Bu denge, sadece ilaçla değil; bilinçli bir beslenme ile de korunabilir.
Ne yediğiniz, damarlarınızda neler olup bittiğini belirler.

👉 Unutmayın:
Sağlıklı bir beden, doğru bilgiyle beslenir.

✒️ Not:

📌 Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Her zaman kişisel sağlık durumunuza uygun kararları hekim kontrolünde almalısınız.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Kalp Damar Sisteminiz İçin Muhteşem Sarımsak https://tetkik.com.tr/2025/05/09/muhtesem-sarimsak/

⭐️⭐️ K Vitamini https://tetkik.com.tr/2025/02/15/22042/

⭐️⭐️ Pıhtı – Kan Sulandırıcı https://tetkik.com.tr/2024/10/31/13845/

⭐️⭐️ Uyku Sorununuza Zerdaçal Keyfi https://tetkik.com.tr/2025/04/13/24343/

⭐️⭐️ Biyokimya, Pıhtılaşma Faktörleri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507850/

⭐️⭐️ Endotel hücreleri ve pıhtılaşma https://link.springer.com/article/10.1007/s00441-021-03471-2

⭐️⭐️ Enfeksiyon ve inflamasyon ve pıhtılaşma sistemi https://academic.oup.com/cardiovascres/article/60/1/26/321951

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Hesperdin https://tetkik.com.tr/2024/09/23/hesperidin-p-vitamini/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni27 Haziran 2025

27 Haziran 2025

Türkiye – ABD – AB Pentan Tankı Denetimi Dayanakları

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin kırk beşincisi Pentan Tankı Denetimi Dayanaklarını inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Pentan tanklarının denetimi ve güvenliği, Türkiye’deki birçok yasa, yönetmelik ve standartla düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler, hem iş sağlığı ve güvenliği hem de çevre koruma açısından kritik öneme sahiptir.

Aşağıda, pentan tanklarının denetimi ile ilgili Türkiye’deki önemli kanun ve yönetmelikler listelenmiştir:

Türkiye Cumhuriyeti Kanun ve Yönetmelikleri

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 Sayılı Kanun)

Amaç: İşyerlerinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı hedefler. Bu kanun, tehlikeli kimyasal maddelerle çalışan işletmelerin, güvenli çalışma koşullarını sağlamak için gereken tüm önlemleri almasını zorunlu kılar.
Uygulama: Pentan tankları ve diğer kimyasal maddelerin depolanması sırasında, güvenlik önlemlerinin alınması ve iş kazalarının önlenmesi için bu kanun çerçevesinde çeşitli düzenlemelere yer verilir.

2. Patlayıcı ve Tehlikeli Maddelerle Çalışma Yönetmeliği (2013/10/EC)

Amaç: Patlayıcı ve tehlikeli maddelerle çalışan işletmelerde risklerin yönetilmesini sağlar. Bu yönetmelik, tehlikeli maddelerin depolanması, taşınması ve kullanılması sırasında alınması gereken güvenlik önlemlerini belirler.
Uygulama: Pentan gibi uçucu ve yanıcı maddelerin depolandığı tanklarda, patlama riski ve tehlikeli kimyasal sızıntılarla ilgili önlemler bu yönetmeliğe dayalı olarak alınır.

3. Tehlikeli Kimyasal Maddelerle Çalışma Yönetmeliği (2013/56/EC)

Amaç: Çalışanların sağlığına zarar verebilecek kimyasal maddelerle yapılan işlerde güvenli çalışma ortamlarını oluşturmayı amaçlar. Bu yönetmelik, kimyasal maddelerin depolanmasında ve taşınmasında alınacak güvenlik önlemleri hakkında detaylı bilgi sunar.
Uygulama: Pentan tanklarının depolanması ve yönetimi sırasında, bu yönetmelik gereği tehlikeli kimyasallarla ilgili riskler değerlendirilir ve uygun önlemler alınır.

4. Çevre Kanunu (2872 Sayılı Kanun)

Amaç: Türkiye’de çevre kirliliğini önlemek ve çevreyi korumak amacıyla düzenlenen en önemli kanundur. Bu kanun, sanayi tesislerinin çevreye olan etkilerini denetler ve bu etkilerin minimize edilmesine yönelik önlemler alır.
Uygulama: Pentan tanklarının sızıntı yapması ve çevreye zarar vermemesi için çevresel düzenlemelere uyulması gerekir. Çevre Kanunu çerçevesinde, tehlikeli kimyasal maddelerin güvenli şekilde depolanması ve yönetimi sağlanır.

5. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (2872 Sayılı Çevre Kanunu)

Amaç: Tehlikeli atıkların kontrol edilmesini ve güvenli şekilde bertaraf edilmesini sağlar. Kimyasal maddelerin depolanması, taşınması ve atıklarının yönetilmesinde bu yönetmelik büyük rol oynar.
Uygulama: Pentan gibi maddeler, tehlikeli atık kategorisinde yer alabilir. Bu durumda, tanklarda oluşabilecek sızıntı ve atıkların yönetimi bu yönetmelik çerçevesinde yapılmalıdır.

6. Baskı Altında Çalışan Ekipmanlar Yönetmeliği (2014/68/EC)

Amaç: Basınçlı ekipmanların güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için düzenlenmiş bir Avrupa Birliği yönetmeliğidir. Bu yönetmelik, depolama tankları gibi basınç altında çalışan ekipmanların tasarım, üretim, denetim ve bakımlarını kapsar.
Uygulama: Pentan tankları genellikle basınç altında çalışan ekipmanlar olduğundan, bu yönetmeliğe uygunluk sağlanarak tankların güvenli kullanımına dair kurallar belirlenir.

7. Yangın Güvenliği Yönetmeliği (2019/14/EC)

Amaç: Yangın güvenliği konusunda düzenlemeler yaparak, yangınların olumsuz etkilerinin önlenmesini hedefler. Yangın güvenliği ekipmanlarının ve yangın söndürme sistemlerinin yerinde olması zorunludur.
Uygulama: Pentan gibi yangın riski taşıyan maddelerin depolandığı tanklarda yangın güvenliği önlemlerinin alınması, yangın algılama ve söndürme sistemlerinin bulunması gerekmektedir.

8. İşyerlerinde Elektrik Tesisatları Yönetmeliği (2014/35/EU)

Amaç: Elektrik tesisatlarının güvenli kullanımını düzenler. Elektriksel hatalar nedeniyle kıvılcım çıkışı ve yangın riski oluşturabilecek durumlar engellenir.
Uygulama: Pentan tankları gibi yanıcı maddelerin depolandığı tesislerde elektrikli ekipmanların güvenliğini sağlamak için bu yönetmelik doğrultusunda denetimler yapılır.

9. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği (2012/89/EC)

Amaç: İşyerlerinde potansiyel sağlık ve güvenlik risklerinin belirlenmesi, önlenmesi ve bu risklerin azaltılması amacıyla yapılacak değerlendirmenin çerçevesini belirler.
Uygulama: Pentan tanklarında risk analizi yapılması, potansiyel sızıntı, yangın, patlama gibi tehlikelerin tespit edilmesi ve bu risklerin önlenmesi için uygun önlemlerin alınması gereklidir.

10. ISO 45001:2018 – İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

Amaç: İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri için uluslararası bir standarttır. Çalışan sağlığı ve güvenliği ile ilgili süreçlerin kontrolünü sağlar.
Uygulama: Pentan tanklarının işletilmesinde iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi uygulanarak, olası risklerin en aza indirilmesi ve çalışan güvenliğinin sağlanması için alınması gereken tüm önlemler belirlenir.

11. ISO 14001:2015 – Çevre Yönetim Sistemi

Amaç: Çevreye duyarlı bir yönetim sistemi oluşturulmasını sağlar. Çevresel etkilerin izlenmesi, kontrol edilmesi ve azaltılması amaçlanır.
Uygulama: Pentan tankları için çevresel etkilerin yönetilmesi, sızıntıların çevreye zarar vermemesi için gerekli önlemler alınır ve uygun depolama şartları sağlanır.

Bu kanun ve yönetmelikler, pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi, bakımının yapılması ve çevre ile insan sağlığına zarar vermemesi için gerekli düzenlemeleri içermektedir. İşletmelerin, bu düzenlemelere uymaları hem yasal sorumlulukları hem de iş güvenliği açısından kritik önem taşır.

ABD – Occupational Safety and Health Administration (OSHA)

Pentan tanklarının denetiminde Occupational Safety and Health Administration (OSHA), yani İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi tarafından belirlenen çeşitli kanunlar ve yönetmelikler dikkate alınır.

OSHA, Amerika Birleşik Devletleri’nde işyerlerinde güvenlik ve sağlık standartlarını belirleyen bir kurumdur. Pentan tankları gibi tehlikeli kimyasallarla ilgili düzenlemeler, aşağıdaki kanunlar ve yönetmelikler ile denetlenir:

1. Occupational Safety and Health Act of 1970 (OSHA Kanunu)

Amaç: Bu temel kanun, Amerika’da işyerlerinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı amaçlar. OSHA Kanunu, iş yerlerinde güvenli çalışma ortamlarının oluşturulmasını zorunlu kılar ve çeşitli standartların uygulanmasını gerektirir.
Uygulama: Pentan tankları gibi tehlikeli kimyasal maddelerin depolandığı ve işlendiği tesislerde, çalışanların korunması amacıyla bu kanun çerçevesinde güvenlik önlemleri alınması gerekmektedir.

2. Hazard Communication Standard (HCS) – 29 CFR 1910.1200

Amaç: Bu standart, tehlikeli kimyasalların işyerlerinde güvenli bir şekilde kullanılması için gerekli bilgi ve etiketleme sistemlerini düzenler. Kimyasal maddelerle çalışan çalışanlara gerekli güvenlik bilgileri sağlanmalıdır.
Uygulama: Pentan tanklarında çalışan personelin kimyasal özellikler, sağlık riskleri ve acil durum prosedürleri hakkında bilgilendirilmesi için bu yönetmelik gereği etiketleme ve veri sayfaları sağlanır.

3. Process Safety Management (PSM) – 29 CFR 1910.119

Amaç: Bu yönetmelik, özellikle yüksek risk taşıyan kimyasal süreçlerin güvenli bir şekilde yönetilmesini sağlar. Kimyasal maddelerin büyük miktarda depolanması ve taşınması durumlarında, sürecin güvenliği için gerekli önlemleri belirler.
Uygulama: Pentan gibi yanıcı ve patlayıcı maddelerin depolandığı tanklar için PSM yönetmeliği geçerli olup, tanklarda oluşabilecek tehlikelerin değerlendirilmesi, risk analizleri, prosedürler ve acil durum müdahale planları gereklidir.

4. Flammable and Combustible Liquids – 29 CFR 1910.106

Amaç: Bu yönetmelik, yanıcı ve tutuşabilir sıvıların depolanması, taşınması ve kullanılması ile ilgili güvenlik standartlarını belirler. Pentan, yanıcı ve patlayıcı bir madde olarak bu düzenlemeye tabidir.
Uygulama: Pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi için sıvıların depolanması, taşınması ve kullanımıyla ilgili özel güvenlik önlemleri alınmalıdır. Depolama tanklarının tasarımı ve çevresindeki güvenlik önlemleri bu yönetmelik doğrultusunda belirlenir.

5. Confined Spaces – 29 CFR 1910.146

Amaç: Bu yönetmelik, kapalı alanlarda çalışanların güvenliğini sağlar. Kapalı alanlar, zehirli gazlar, oksijen eksikliği veya patlama riski gibi tehlikelerle dolu olabilir.
Uygulama: Pentan tanklarının bakım, temizlik ve onarım işlemleri sırasında, tankların içinde yapılan işler, kapalı alan iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine tabidir. Bu tür alanlara giriş için özel güvenlik önlemleri ve eğitimler gereklidir.

6. Personal Protective Equipment (PPE) – 29 CFR 1910.132

Amaç: Bu yönetmelik, işyerlerinde kişisel koruyucu ekipmanların kullanımını düzenler. Tehlikeli kimyasallar ve patlayıcı maddelerle çalışan kişilerin uygun koruyucu ekipmanları kullanmaları zorunludur.
Uygulama: Pentan tanklarında çalışan kişilerin, sızıntılar, yangın veya patlama riski gibi tehlikelerden korunması için uygun kişisel koruyucu ekipman (KKD) kullanmaları gerekmektedir. Bu ekipmanlar, eldivenler, maskeler, koruyucu giysiler ve gözlükleri içerebilir.

7. Emergency Action Plan (EAP) – 29 CFR 1910.38

Amaç: Bu yönetmelik, işyerlerinde acil durum planlarının hazırlanmasını ve uygulanmasını zorunlu kılar. Acil durum planları, yangın, patlama, kimyasal sızıntı ve diğer tehlikeli durumlarla başa çıkmak için gereklidir.
Uygulama: Pentan tanklarının bulunduğu tesislerde, yangın, patlama veya kimyasal sızıntılar gibi acil durumlara müdahale etmek için hazırlanan acil durum planları bu yönetmeliğe uygun olmalıdır.

8. National Fire Protection Association (NFPA) Standartları

Amaç: NFPA, yangın güvenliği ile ilgili uluslararası standartlar geliştiren bir kuruluştur. Pentan gibi patlayıcı ve yanıcı maddelerin depolanmasında, bu standartlar doğrultusunda yangın güvenliği önlemleri alınmalıdır.
Uygulama: Pentan tanklarının yangın riski taşıyan özellikleri göz önüne alındığında, NFPA standartlarına göre yangın söndürme sistemleri, yangın algılama ve acil durum çıkışları gibi güvenlik önlemleri alınmalıdır.

9. General Duty Clause – 29 USC 654

Amaç: OSHA’nın General Duty Clause’u, işverenlerin çalışanlarının sağlığını ve güvenliğini koruma sorumluluğunu düzenler. Bu madde, belirli bir tehlikenin tanımlanıp, önlenmesi gerektiği durumları kapsamaktadır.
Uygulama: Pentan tanklarının denetiminde, işverenler tankların güvenli kullanımını sağlamak ve işçileri olası tehlikelerden korumak için gerekli önlemleri almak zorundadır.

10. Electrical Safety – 29 CFR 1910.302-308

Amaç: Elektriksel güvenlik, özellikle patlama riski taşıyan ortamlarda büyük önem taşır. Elektriksel ekipmanlar ve hatlar, yangın ve patlama riski oluşturabilir.
Uygulama: Pentan tanklarının bulunduğu tesislerde, elektrikli ekipmanların güvenliğini sağlamak için elektriksel güvenlik yönetmeliklerine uyulmalıdır. Bu, özellikle kıvılcım riski ve statik elektrik kaynaklı tehlikelerin önlenmesini içerir.

OSHA

Pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi ve denetlenmesi, OSHA tarafından belirlenen kanunlar ve yönetmeliklere sıkı bir şekilde bağlıdır. Bu düzenlemeler, çalışanların güvenliğini sağlamak, çevreye zarar vermemek ve yangın ya da patlama gibi tehlikeleri önlemek için kritik öneme sahiptir. Pentan gibi tehlikeli maddelerin bulunduğu tesislerde, tüm bu yönetmeliklere uyulması zorunludur ve bu uyum, hem iş sağlığı ve güvenliğini hem de çevreyi koruma açısından büyük bir öneme sahiptir.

Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA

Pentan tanklarının denetiminde Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA) tarafından belirlenen kanunlar ve yönetmelikler, işyerlerinde çalışanların güvenliği, sağlıkları ve çevresel etkiler açısından büyük bir öneme sahiptir. Avrupa Birliği (AB) ve EU-OSHA, iş sağlığı ve güvenliği konusunda geniş bir düzenleyici çerçeve sunar. Pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi için dikkate alınması gereken bazı önemli AB düzenlemeleri şunlardır:

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Çerçeve Direktifi (89/391/EEC)

Amaç: Bu temel direktif, işyerlerinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı hedefler. İşverenlere, çalışanların güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri alma yükümlülüğü getirir.
Uygulama: Pentan tanklarının bulunduğu tesislerde işverenler, risk değerlendirmesi yapmalı, iş sağlığı ve güvenliği konusunda tedbirler almalı ve çalışanlara gerekli eğitimleri sağlamalıdır.

2. Patlayıcı Ortamlar için Minimum Sağlık ve Güvenlik Gereklilikleri (ATEX Direktifi 1999/92/EC)

Amaç: Bu direktif, patlama riski taşıyan ortamlarda çalışanların güvenliğini sağlamayı amaçlar. Kimyasal maddeler, özellikle yanıcı ve patlayıcı maddelerle ilgili güvenlik gereksinimlerini belirler.
Uygulama: Pentan tanklarının bulunduğu alanlar, patlayıcı ortamlar olarak kabul edilebilir. Bu nedenle, ATEX direktiflerine uygun güvenlik önlemleri alınmalı, uygun ekipman kullanılmalı ve patlama koruma sistemleri kurulmalıdır.

3. Kimyasal Maddelerin Etiketlenmesi ve Paketlenmesi (CLP Düzenlemesi – 1272/2008/EC)

Amaç: CLP (Classification, Labeling and Packaging) Düzenlemesi, kimyasal maddelerin doğru şekilde sınıflandırılmasını, etiketlenmesini ve paketlenmesini zorunlu kılar. Bu, çalışanların kimyasal maddelerle ilgili tehlikeleri anlamalarına yardımcı olur.
Uygulama: Pentan, tehlikeli bir kimyasal madde olarak etiketlenmeli ve doğru güvenlik bilgileri içeren veri sayfaları sağlanmalıdır. Ayrıca, tankların etiketleri de uygun şekilde düzenlenmeli ve çalışanlar bu bilgilere erişebilmelidir.

4. Tehlikeli Kimyasalların Kullanımı ve İşyerlerinde Risk Değerlendirmesi (2006/121/EC – REACH Düzenlemesi)

Amaç: REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) Düzenlemesi, Avrupa’daki kimyasal maddelerin kaydını, değerlendirilmesini, yetkilendirilmesini ve kısıtlanmasını denetler. Bu düzenleme, kimyasal maddelerin güvenli kullanımını sağlamak amacıyla yapılacak testleri ve değerlendirmeleri belirler.
Uygulama: Pentan gibi kimyasal maddelerin kullanımında, REACH düzenlemeleri doğrultusunda, kimyasal maddelerin güvenli kullanımına ilişkin gerekli önlemler alınmalı ve uygun güvenlik bilgileri sağlanmalıdır.

5. İşyerlerinde Kapalı Alanlar için Güvenlik (2002/44/EC – Kapalı Alanlar Direktifi)

Amaç: Bu direktif, kapalı alanlarda yapılan işler için güvenlik gerekliliklerini belirler. Kapalı alanlar, oksijen eksikliği, zehirli gazlar ve patlama riski gibi tehlikeler taşır.
Uygulama: Pentan tanklarının bakım ve temizlik işlemleri sırasında, tanklar kapalı alan olarak kabul edilebilir. Bu yüzden çalışanların kapalı alanlara girişi için özel güvenlik önlemleri alınmalı ve gerekli eğitimler sağlanmalıdır.

6. İşyerlerinde Yangın Güvenliği (2006/42/EC – Makine Direktifi ve 2014/34/EU – ATEX)

Amaç: Yangın güvenliği, özellikle patlayıcı maddelerin bulunduğu tesislerde büyük bir öneme sahiptir. Yangınla mücadele ekipmanları, alarm sistemleri ve yangın güvenliği prosedürleri düzenlenmiştir.
Uygulama: Pentan tanklarında yangın ve patlama riski vardır. Bu nedenle, yangın söndürme sistemleri, yangın alarm sistemleri ve acil durum müdahale planları bu düzenlemelere uygun olarak kurulmalıdır.

7. İşyerlerinde Kişisel Koruyucu Donanım (PPE) Kullanımı – 89/656/EEC

Amaç: Bu düzenleme, işyerlerinde kişisel koruyucu ekipman kullanımını belirler. Çalışanlar, kimyasal maddeler, tehlikeli sıvılar veya patlama riski gibi durumlarla karşılaştıklarında uygun koruyucu ekipman kullanmalıdır.
Uygulama: Pentan tanklarında çalışanlar, kimyasal sızıntı, yangın veya patlama gibi tehlikelere karşı uygun kişisel koruyucu ekipmanları kullanmalıdır. Bu ekipmanlar, eldivenler, gözlükler, maskeler, koruyucu giysiler ve ayakkabıları içerebilir.

8. Çevresel Riskler ve Atık Yönetimi – 2008/98/EC (Atık Çerçeve Direktifi)

Amaç: Bu direktif, atıkların yönetimi ve işyerlerinden çevreye verilen zararın önlenmesiyle ilgilidir. Kimyasal maddelerin atıkları, çevreye zarar vermemek için uygun şekilde yönetilmelidir.
Uygulama: Pentan tanklarının işletilmesinde atık yönetimi de önemli bir faktördür. Kimyasal atıkların doğru şekilde depolanması, taşınması ve imha edilmesi için bu direktife uygun önlemler alınmalıdır.

9. Çalışanların Sağlığına Zarar Veren Kimyasal Maddeler – 2004/37/EC (Kanserojen Maddelere Karşı Koruma Direktifi)

Amaç: Bu direktif, kanserojen veya mutajenik etkilere sahip kimyasal maddelerle çalışırken alınması gereken önlemleri belirler.
Uygulama: Pentan, patlayıcı ve kanserojen özelliklere sahip olabileceği için, bu tür maddelerle çalışanların korunması için bu direktif gereği gerekli tedbirler alınmalıdır.

Sonuç

Pentan tanklarının güvenli bir şekilde işletilmesi için EU-OSHA ve Avrupa Birliği’nin belirlediği bir dizi kanun ve yönetmelik uygulanmalıdır. Bu düzenlemeler, işyerlerinde kimyasal maddelerin güvenli kullanımını sağlamak, yangın ve patlama risklerini minimize etmek, çalışanların sağlığını korumak ve çevreye zarar vermemek için gereklidir. Pentan tanklarında çalışanların güvenliği için bu düzenlemelere uygun hareket edilmesi, iş sağlığı ve güvenliği açısından büyük bir önem taşır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler27 Haziran 2025

27 Haziran 2025

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri

Paraşüt tipi emniyet kemeri, düşüş riskine karşı işçiyi destekleyen ve düşüş anında vücudu güvenli bir şekilde durduran tam vücut sarmalı koruyucu sistemdir.

Paraşüt tipi emniyet kemeri (tam vücut emniyet kemeri), yüksekte çalışma güvenliğinde kullanılan en önemli kişisel koruyucu donanımlardan biridir.

🧩 🧩 🧩

1. Ana Parçaları

1.1 Omuz Askıları (Shoulder Straps)

Vücut ağırlığını taşımaya yardımcı olur.
Genellikle ayarlanabilir ve dayanıklı polyester malzemeden yapılır.
Sürtünmeye ve UV ışınlarına dayanıklıdır.

Omuz Askıları (Shoulder Straps)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Askılarda aşınma, yırtık veya kopma	Düşüş anında destek kaybı → ağır yaralanma veya ölüm	Günlük kontrol ile tespit edilmeli, zarar görmüş kemer hemen kullanım dışı bırakılmalı ve yenisiyle değiştirilmelidir.
Askıların gevşek takılması	Vücudun kemerde kayması → iç organ zedelenmeleri, omurga hasarı	Kullanmadan önce kullanıcıya özel ayar yapılmalı; sıkılık test edilmelidir.

1.2 Bacak Askıları (Leg Straps)

Kullanıcının kalçalarının altından geçirilir.
Düşüş sırasında kişinin vücudunun kemere sabit kalmasını sağlar.
Ayarlanabilir tokalar içerir.

Bacak Askıları (Leg Straps)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Kayışların aşırı sıkı ya da gevşek olması	Düşüş sırasında kan dolaşımının kesilmesi ya da kayma sonucu yaralanma	Askılar kişiye göre ayarlanmalı; bir parmak genişliğinde boşluk bırakılmalı.
Tokaların deformasyonu, paslanması	Açılma veya kopma riski → düşüş sırasında ölümcül sonuç	Tokalar kontrol edilmeli, bozulmuş parçalar yenilenmeli. Paslanmayı önleyici bakım yapılmalı.

1.3 Göğüs Askısı (Chest Strap)

Omuz askılarını birbirine bağlar.
Denge sağlar, askıların kaymasını engeller.
Ayarlanabilir olmalıdır.

Göğüs Askısı (Chest Strap)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Askının takılmaması veya gevşek bırakılması	Vücudun kemerden kayması → boğulma riski, üst vücut travması	Kullanımdan önce mutlaka takılmalı ve ortada sabitlenmiş olmalı.
Tokaların kopması	Kemerin üst kısmı sabit kalmaz → düşüşte denge kaybı	Tokalar metal olmalı, deformasyon varsa kemer değiştirilmelidir.

1.4 Dorsal (Sırt) D-Halkası

Düşüş durdurma sistemlerine bağlanma noktasıdır.
Kemerin sırt kısmında, iki omuz arasına konumlanır.
EN 361 standartına uygun olmalı ve 15 kN kuvvet taşıyabilmelidir.

Dorsal D-Halkası (Sırt Bağlantı Noktası)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
D-Halkasında çatlak, eğilme, pas	Düşüş anında kopma riski → ölümcül düşüş	EN 361 sertifikalı ve sağlam malzemeden olmalı, düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Yanlış konumlandırma (omuz hizası yerine bele yakın)	Düşüş sırasında kullanıcı ters dönebilir → baş travması	Bağlantı noktası omuz hizasında olmalı, kullanım öncesi kontrol edilmelidir.

1.5 Yan D-Halkaları (Opsiyonel)

Pozisyonlandırma için kullanılır (örneğin enerji direği çalışmaları).
Bel hizasında bulunur.
Düşüş durdurma için değil, destek için kullanılır.

Yan D-Halkaları (Pozisyonlandırma Halkaları)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Yan D-halkalarının düşüş durdurmada kullanılması	Beklenmeyen şekilde kopma → ciddi yaralanma	Kullanım amacı dışına çıkılmamalı, sadece pozisyonlama için kullanılmalıdır.
D-halkasının gevşek montajı	Bağlantı kancası kurtulabilir	Montaj noktaları üretici talimatlarına uygun olarak sabitlenmeli.

1.6 Karın Halkası (Ventral D-Halkası) – Opsiyonel

Dağcılık, endüstriyel ip erişim gibi özel uygulamalarda kullanılır.
Oturma kemeriyle birlikte kullanılabilir.

1.7 Bel Kemeri / Destek Kuşağı (Belt Support)

Uzun süreli çalışmalarda bel desteği sağlar.
Kullanıcı konforunu artırır.

Bel Desteği (Support Belt) – opsiyonel

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Kayışın gevşekliği ya da kopması	Bel bölgesinde ağrı, kullanım konforsuzluğu	Doğru ayar yapılmalı, kopuk/gevşek destekler değiştirilmelidir.
Destek kemerinin düşüş sırasında kullanılması	Düşüş durdurma amacı için tasarlanmadığı için ciddi hasar	Sadece konfor ve pozisyonlama için kullanılmalı, düşüşe yönelik yükleme yapılmamalı.

Dikişler ve Bağlantı Noktaları

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Dikişlerde açılma, kopma	Kemerin güvenliğini tamamen kaybetmesi → düşüş	Renkli iplikli dikişler sayesinde hasar kolayca gözlemlenebilir; hasarlı ürünler kullanım dışı bırakılmalı.
Aşırı ıslaklık, UV maruziyeti	Liflerde zayıflama, zamanla dikiş kopmaları	Ürün kuru ve serin yerde muhafaza edilmeli, kullanım sonrası temizlenmeli ve kurutulmalı.

🛠️ 🛠️ 🛠️

2. Teknik Özellikler

Özellik	Açıklama
Malzeme	Yüksek dayanımlı polyester veya naylon kumaş
Taşıma Kapasitesi	En az 100 kg (çoğu model 140 kg+ taşıyabilir)
Düşüş Kuvvet Dayanımı	Minimum 15 kN (EN 361 standardı)
Ağırlık	1.2 – 2.5 kg arasında değişebilir
Renk	Yüksek görünürlük için genellikle sarı, turuncu, kırmızı
Sertifikalar	EN 361 (Avrupa), ANSI Z359.1 (ABD), CE, ISO 10333
Dikişler	Renkli ve yüksek mukavemetli ipliklerle güçlendirilmiş
Bağlantı Tokaları	Paslanmaz çelik, alüminyum veya yüksek mukavemetli alaşımlar

⚙️ ⚙️ ⚙️

3. Ek Donanımlar ve Bileşenler

Enerji Emici Lanyardlar (Bağlantı İpleri)

Olası Sorun	Muhtemel Sonuç	Çözüm Yolu
Enerji emici sistemin açılması/kullanılmış olması	Tekrar kullanımda düşüş enerjisini absorbe etmez → ağır yaralanma	Her kullanımdan sonra görsel kontrol yapılmalı; açılmış emici değiştirilmeli.
Lanyard yıpranması veya kopması	Düşüşte korumasızlık	Lanyardlar periyodik olarak kontrol edilmeli ve sertifikalı ürünlerle değiştirilmelidir.

3.1 Enerji Emici Bağlantılar (Shock Absorber)

Düşüş anında oluşan enerjiyi emer, kullanıcının vücuduna iletilen kuvveti azaltır.
Genellikle lanyard (bağlantı ipi) ile birlikte gelir.

3.2 Lanyard (Emniyet Halatı)

Kullanıcıyı sabit bir noktaya bağlar.
Sabit uzunlukta ya da geri sarımlı (retractable) olabilir.

3.3 Karabinalar ve Kancalar

D-Halkalarla bağlantıyı sağlar.
Otomatik kilitleme sistemleri tercih edilmelidir.

3.4 Kask ile Kombinasyon

Baş koruması için sertifikalı endüstriyel kasklar kullanılır.
Kemer ile birlikte entegre kullanıldığında tam koruma sağlar.

🧪 🧪 🧪

4. Bakım ve Kontrol

4.1 Günlük Kontroller

Yırtık, kesik, aşınma, pas, deformasyon var mı kontrol edilir.
Dikişler sağlam mı kontrol edilir.
D-Halkalarının deformasyonu gözlenir.

4.2 Periyodik Test ve Belgelendirme

En az yılda bir uzman tarafından detaylı kontrol yapılmalıdır.
Kullanım kayıtları tutulmalı (seri no, üretim tarihi, kontrol tarihi).

Dikkat

Her kullanım öncesi emniyet kemeri detaylı gözle kontrol edilmeli.
Her yıl uzman denetiminden geçmeli.
Üzerinde üretim tarihi ve seri numarası olan ürünler tercih edilmeli.
Kullanım ömrü genellikle 5 yıldır (üreticiye göre değişebilir).
Etiketleri yıpranmış ürünler hemen kullanım dışı bırakılmalıdır.

Standartlar

Standart	Açıklama
TS EN 361	Düşüş durdurucu tam vücut kemeri standardı
TS EN 358	Pozisyonlandırma sistemleri için kemer standardı
TS EN 813	Oturma tipi kemerler için standard
ANSI Z359.1	ABD düşüş durdurma sistemleri standardı

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri ile İlgili Mevzuatımız

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 Sayılı Kanun)

Madde 4 – İşverenin Yükümlülükleri:
İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Riskleri önlemek, risklerden kaçınmak, riskleri kaynağında yok etmek gibi temel ilkeler çerçevesinde, yüksekte çalışmalarda emniyet kemeri gibi uygun KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) sağlamak zorundadır.
Madde 5 – Risklerden Korunma İlkeleri:
Yüksekte çalışmalarda riskler mümkün olduğunca toplu koruma önlemleriyle bertaraf edilmeli, bu yeterli değilse kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır.

2. Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği (Resmî Gazete: 01.05.2019 / 30761)

Bu yönetmelik, 89/686/EEC sayılı AB Direktifi ile uyumludur.

Tanım:

Paraşüt tipi emniyet kemeri, çalışanı düşme tehlikesine karşı korumaya yönelik “düşmeye karşı koruyucu sistemler” kapsamında bir KKD olarak tanımlanır.

Madde 7 – Uygunluk:

Emniyet kemeri CE belgeli olmalı, TS EN 361 standardına uygun şekilde üretilmeli ve piyasaya arz edilmeden önce uygunluk değerlendirme işlemlerinden geçirilmelidir.

Madde 10 – Kullanım ve Bilgilendirme:

İşveren, çalışanlara KKD’yi doğru kullanabilmeleri için gerekli bilgileri ve eğitimi sağlamakla yükümlüdür. Bu eğitim dokümante edilmelidir.

3. TS EN 361 – Düşmeyi Önleyici Sistemler – Beden Tipi Emniyet Kemerleri Standardı

Bu standarda göre paraşüt tipi emniyet kemerlerinde bulunması gerekenler:

Omuz, bel ve bacak destek noktaları
Sırtta yer alan “D” tipi bağlantı halkası (düşme durumunda yükü dengelemek için)
Taşıyıcı bantlarda 15 kN çekme dayanımı
Kullanıcının ağırlığı ve düşme faktörüne göre sistem testleri
CE işareti ve üretici beyanı
Türkçe kullanım kılavuzu ve periyodik kontrol talimatı

4. Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik(Resmî Gazete: 02.07.2013 / 28695)

Madde 6 – KKD’nin Kullanımı:

KKD, kullanıcıya uygun ebatlarda olmalıdır.
Kullanım süresi, fiziki hasar, üretici talimatı ve periyodik kontrol sonuçlarına göre değerlendirilmelidir.
Emniyet kemerleri düşme yaşanmışsa kullanımdan çıkarılmalı ve üreticiye danışılmalıdır.

5. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (Resmî Gazete: 25.04.2013 / 28628)

Ek-II Madde 4.3 – Yüksekte Kullanılan Ekipmanlar:

Paraşüt tipi emniyet kemerleri gibi kişisel koruyucuların periyodik kontrolleri, uzman kişilerce yapılmalı; kontrol sonuçları belgelenmeli ve arşivlenmelidir.

Periyodik Kontrol ve Muayene

6331 sayılı Kanun ve İş Ekipmanları Yönetmeliği uyarınca:

Emniyet kemerleri, yılda en az 1 kez yetkin kişi tarafından kontrol edilmelidir.
Bu kontroller kayıt altına alınmalı, herhangi bir deformasyon, esneme, dikiş bozulması tespit edilirse ürün derhal kullanımdan kaldırılmalıdır.
Düşme sonrası tek kullanımlık kabul edilir.

🧭 🧭 🧭

Türk mevzuatı, paraşüt tipi emniyet kemerinin yalnızca kullanılmasını değil; uygun şartlarda seçilmesini, uygun beden ölçülerine göre verilmesini, CE belgesine ve standartlara uygun olmasını, düzenli kontrol edilmesini ve doğru biçimde eğitilerek kullanılmasını zorunlu kılmaktadır.

Bu donanımın, düşme gibi ölümcül risklere karşı hayat kurtarıcı olabilmesi için sadece takılması değil, yukarıdaki tüm süreçlere uygun olarak sistemli kullanımı zorunludur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ TS EN 361 – Kişisel koruyucu donanım – Belirli bir yükseklikten düşmeye karşı – Tam vücut kemer sistemleri https://intweb.tse.org.tr/standard/standard/Standard.aspx?081118051115108051104119110104055047105102120088111043113104073082083083075105069114047049121122

⭐️⭐️ ANSI/ASSP Z359.2-2023: Düşmeye Karşı Koruma Programı Gereksinimleri https://blog.ansi.org/ansi-assp-z359-2-2023-fall-protection-program/

⭐️⭐️ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18318&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği27 Haziran 2025

26 Haziran 2025

Tersane Çalışanlarında Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları

Bir Nefeslik Hayat

Ahmet, 48 yaşında deneyimli bir kaynak ustasıydı. İstanbul’daki büyük tersanelerden birinde çalışıyordu. Yirmi beş yıl boyunca neredeyse her gün ağır metal dumanlarına, boya buharlarına ve kaynak gazlarına maruz kalmıştı. İşini severdi, ama bir süredir günlük yaşamında ciddi zorluklar yaşıyordu.

İlk başlarda sadece sabahları öksürüyordu. “Sigara işte,” diyordu kendi kendine. Ne de olsa gençliğinde içmişti. Ama zamanla öksürük gecelere uzadı, merdiven çıkarken nefesi kesilmeye başladı. Torununu kucağına almak istediğinde bile zorlanıyordu. Bir sabah işe gitmek üzere hazırlanırken banyoda bayıldı. Eşi hemen hastaneye götürdü.

Yapılan tetkikler sonucu “asbestozis” ve “KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)” teşhisi konuldu. Akciğer grafilerinde, maruz kaldığı ince partiküllerin akciğer dokusunda birikerek kalıcı hasar oluşturduğu görüldü. Doktoru, yıllar içinde soluduğu metal ve asbest tozlarının zamanla akciğerlerinde mikroskobik izler bıraktığını ve bu izlerin artık geri döndürülemez bir hale geldiğini söyledi.

Ahmet o gün tersanedeki arkadaşlarını düşündü. Her biri hâlâ o tozlu alanlarda, uygun maske takmadan çalışıyor, işlerini “çabucak bitirelim” telaşıyla yapıyordu. Kimse soluduğu havayı sorgulamıyordu. Zaten yıllardır böyle gelmişti, böyle gidiyordu.

İyileşmesi mümkün değildi ama doktoru, ilerlemeyi yavaşlatmak için ilaçlar, oksijen desteği ve yaşam tarzı değişiklikleri önerdi. Emekli olmak zorunda kaldı. Hayatının geri kalanını daha sakin, ama sınırlı bir şekilde sürdürmeye başladı.

Bugünlerde fırsat buldukça meslek liselerine ve tersanelere giderek seminerler veriyor. Genç işçilere yüksek sesle şunu söylüyor:

“Maskenizi takın çocuklar! Benim gibi olmayın. O kaynak dumanı sadece gözünüzü değil, nefesinizi de alıyor. Hayat kısa, ama nefesiniz daha da kısa olabilir!”

Not; Ahmet Usta’nın Hikayesi gerçek değildir.. Olmamıştır..

Dikkat çekmesi için küçük bir hikaye ile başladım. Lakin çalışan sağlığı için tek sorun kaynak gazları değildir. Tersane faaliyetleri, metal işleme, boyama, kaynak, kumlama, temizlik ve kapalı alanlarda bakım gibi çok sayıda tehlikeli işlemi içerir.

Bu süreçlerin çoğu, çalışanları yüksek miktarda toz, duman, gaz ve kimyasal buhar maruziyetine açık hale getirir. Bu tür solunabilir ajanlar, zamanla mesleki solunum sistemi hastalıklarına yol açabilmekte ve çalışan sağlığını ciddi biçimde tehdit etmektedir.

Solunabilir Partiküllerin Özellikleri ve Etki Mekanizmaları

Tersanelerde yaygın olarak karşılaşılan solunabilir partiküller arasında;

Asbest lifleri
Silika tozu
Metal dumanı (örneğin çinko ve alüminyum)
Boya solventleri,
Egzoz gazları sayılabilir.

Bu partiküllerin çapı genellikle 5 mikronun altındadır, bu da onların solunum yollarının en derin noktalarına ulaşabilmesini sağlar.

İnorganik tozlar (ör. silika) akciğer dokusunda fibrozise neden olabilir (örn. silikozis).
Organik buhar ve gazlar, bronşlarda aşırı duyarlılığa yol açarak astım benzeri tepkiler oluşturabilir.
Termal işlemler sonucu oluşan metal dumanları, akut toksik reaksiyonlar tetikleyebilir (örneğin “metal dumanı ateşi”).

Kapalı Alan Riski ve Tersane Özgünlüğü

Tersanelerdeki en kritik risklerden biri kapalı alanlarda çalışma zorunluluğudur (örneğin yakıt tankları, makine daireleri, dar hacimli metal odacıklar). Bu alanlarda havalandırmanın yetersizliği nedeniyle:

Zararlı gazlar birikebilir (örneğin karbon monoksit, hidrojen sülfür).
Havada asılı kalan duman ve buharlar daha uzun süre ortamda kalır.
İş kazası sonrası kurtarma zordur; müdahale geciktiğinde akut toksisite ölüme yol açabilir.

Kapalı alan çalışmaları öncesinde mutlaka gaz ölçümü, izinsiz girişlerin engellenmesi ve kurtarma planı hazırlanması gerekir.

Erken Belirti Tanıma ve Sağlık Takibi

Mesleki solunum hastalıklarının çoğu, ilerleyici ve sinsi bir seyir izler. Bu nedenle çalışanların aşağıdaki erken belirtilere karşı bilinçli olması gerekir:

Gece artan kuru öksürük
Egzersizle gelişen nefes darlığı
Göğüs sıkışması
Hırıltılı solunum veya sabah balgamı
Sık sık tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları

Özellikle bu konuda işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çok daha fazla uyum içerisinde omalıdır, yıllık periyodik muayenelere ek olarak risk bazlı sağlık izlemleri yürütülmelidir.

Yüksek riskli birimlerde çalışan personel için altı (6) ay aralıklarla spirometri, yılda bir kez de akciğer grafisi yapılması önerilir.

İşyeri Ortam Ölçümleri ve Maruziyet Limitleri

Tersane işyerlerinde gerçekleştirilen ortam ölçümleri, havadaki zararlı maddelerin Mesleki Maruziyet Sınır Değerleri (TLV, TWA, STEL) ile karşılaştırılmasını sağlar.

Türkiye’de bu sınırlar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğinde belirtilmiştir.

İşyeri ortamlarında yapılan ölçümler:

Solunabilir toz konsantrasyonu
Metal buharları (ör. mangan, krom)
Asbest elyafı konsantrasyonu
VOC (uçucu organik bileşikler) gibi parametreleri kapsar.

Elde edilen veriler ışığında havalandırma sistemleri güncellenmeli, gerekirse mühendislik kontrolleri artırılmalıdır.

Eğitim, KKD ve Davranışsal Önlemler

Her ne kadar mühendislik kontrolleri maruziyeti azaltmada etkili olsa da, kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımı tersanelerde vazgeçilmezdir.

Özellikle:

FFP2 veya FFP3 sınıfı maskeler
Solvent buharına karşı aktif karbon filtreli maskeler
Kaynakçılar için otomatik kararan maskeler
Tüm çalışanlar için eğitim ve farkındalık programları

Eğitimler, sadece yasal zorunluluğu yerine getirmek amacıyla değil, çalışanların kendi sağlıkları için davranışsal sorumluluk almasını sağlamak için düzenlenmelidir.

İSG Kurulunun Rolü ve Sürekli İyileştirme

İşyeri Sağlık ve Güvenlik Kurulları Hakkında Yönetmelik ile tanımlanan ve çalışma çerçevesi çizilen kurul, tersane işkolunda mesleki solunum hastalıklarıyla ilgili risk değerlendirmeleri, kontrol planları ve sağlık izlemi prosedürlerinin izlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.

Kurul şu adımları takip etmelidir:

Riskli işlemleri düzenli gözden geçirme
Uygun koruma ve ölçüm programlarının uygulanmasını denetleme
İş kazası ve meslek hastalıklarının istatistiksel analizini yapma
Geri bildirimlerle sürekli iyileştirme döngüsünü işletme

Tersane Çalışanlarında Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları

Hastalık Adı	Maruziyet Nedeni	Riskli İşlem / Alan	Klinik Belirtiler	Tanı Yöntemleri	Önleyici Önlemler	Yasal Mevzuat / Kod
Asbestoz	Asbest lifleri (hava yoluyla)	İzolasyon sökümü, eski gemi kaplamalarının temizliği	Progresif nefes darlığı, kuru öksürük, göğüs ağrısı	Akciğer grafisi, Yüksek çözünürlüklü BT, Balgam sitolojisi	Asbestle temas yasağı, eğitim, havalandırma, FFP3 maske, tıbbi periyodik takip	6331 sayılı İSG Kanunu, Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Silikozis	Kristalize silika tozları	Kumlama işlemleri, yüzey temizliği, döküm sonrası temizlik	İnatçı kuru öksürük, göğüs sıkışması, ilerleyici solunum yetmezliği	Solunum fonksiyon testleri (SFT), Akciğer grafisi, HRCT	Kumlama yerine alternatif yöntemler (cam boncuk, kuru buz), nemli kumlama, tozsuzlaştırma sistemleri, solunum PPE	TS EN 689 Standardı, İş Hijyeni Ölçüm Yönetmeliği
Mesleki Astım	Solvent buharları, boya partikülleri, epoksi reçine, izosiyanatlar	Boyama, kaynak sonrası temizlik, yüzey hazırlama	Nefes darlığı, wheezing (hırıltılı solunum), gece öksürüğü, egzersizle artış	Prick testi (alerji testi), SFT, PEF monitörizasyonu, bronş provokasyon testi	Organik solventsiz boya kullanımı, havalandırma, solvent buharı emici sistemler, tam yüz maskesi, rotasyon planlaması	Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Gözetimi Yönetmeliği
KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı	Uzun süreli toz, metal dumanları, egzoz gazları	Taşlama, kaynak, metal kesimi, yüzey düzeltme	Kalıcı nefes darlığı, sabah balgamlı öksürük, egzersiz intoleransı	Spirometri, BT taraması, arterial kan gazı analizi	Toz emici sistemler, PPE, çalışma süresi kısıtlaması, periyodik sağlık izlemi	Meslek Hastalıklarının Bildirilmesi Usul ve Esasları Genelgesi
Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu ARDS	Ani maruziyet: zehirli gazlar (ör. klor, amonyak), yangın dumanı	Tank temizliği, kapalı alan yangını, patlama sonrası müdahale	Hızla gelişen solunum zorluğu, hipoksemi, dispne	BT, oksijen saturasyonu (SpO2), arter kan gazı, bronkoskopi	Gaz sensörleri, kapalı alan prosedürleri, SCBA (bağımsız hava tüplü sistem), acil durum tatbikatı	Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik, Kapalı Alanlarda Çalışma Rehberi
Bronşit Mesleki Kronik Bronşit	Uzun süreli metal dumanı, kaynak dumanı	Kaynak, taşlama, plazma kesim işlemleri	Balgamlı öksürük, hırıltı, sık bronş enfeksiyonu	Solunum fonksiyon testleri, balgam kültürü	Lokal egzoz havalandırma (LEV), kaynak masası aspirasyonları, uygun kaynak PPE	Kaynak İşlerinde İş Sağlığı Rehberi, KKD Yönetmeliği
İrritan İnhalasyon Yaralanmaları	Asidik/bazik buharlar, solvent gazları	Temizlik ve dekontaminasyon işlemleri, solventle yıkama	Öksürük, boğaz yanması, baş dönmesi, solunum sıkıntısı	Akciğer fonksiyon testi, pH takibi, oksimetri	Kimyasal emme / havalandırma sistemleri, doğru depolama, tahliye prosedürleri	Kimyasalların Depolanması Hakkında Teknik Kılavuz
Metal Dumanı Ateşi Fume Fever	Çinko, bakır, alüminyum gibi metallerin dumanı	Galvanizli yüzey kaynakları, lehimleme, ergitme işlemleri	Ateş, titreme, kas ağrısı, kuru öksürük grip benzeri semptomlar	Klinik öykü, tam kan sayımı, semptom takibi	Duman emme sistemleri, kaynak dumanı PPE, iş rotasyonu	Metal Dumanı Rehberi, Kaynak İşlerinde İSG Uygulamaları

Tersane Çalışanlarında Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları

Tersane çalışanlarının sağlık ve üretkenliği üzerinde doğrudan etkilidir.

Bu hastalıklar çoğunlukla önlenebilir nitelikte olup, erken tanı, doğru mühendislik kontrolleri, etkili KKD kullanımı ve düzenli sağlık izlemi ile büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.

Öncelikle iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin, onların vasıtası ile de çalışanların farkındalık düzeyinin artırılması, uzun vadede iş gücü kayıplarını ve sağlık harcamalarını önemli ölçüde azaltacaktır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18709&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ İşyeri Sağlık ve Güvenlik Kurulları Hakkında Yönetmelik https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/01/20130118-3.htm

⭐️⭐️ Mesleki asbest maruziyeti ve mesane kanseri: sistematik bir inceleme ve meta-analiz https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10159975/

⭐️⭐️ Kaynakçılarda kaynak dumanı maruziyeti ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25324483/

⭐️⭐️ Mesleki Hastalıklar https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/occupational-disease

⭐️⭐️ GEMİ İNŞAATI SEKTÖRÜNDE GÜRÜLTÜ VE TOZ MARUZİYETİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ekutuphane.csgb.gov.tr/Media/jmxgc2y4/gemi-in%C5%9Faat%C4%B1-sekt%C3%B6r%C3%BCnde-g%C3%BCr%C3%BClt%C3%BC-ve-toz-maruziyetinin-de%C4%9Ferlendirilmesi.pdf

⭐️⭐️ MESLEKİ HASTALIKLAR | Genel Bakış https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7149334/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni26 Haziran 2025

26 Haziran 2025

Yüksekte Çalışmada Termoregülasyon Bozuklukları Odaklı İşe Giriş – Periyodik Muayene – Tetkikleri

Yüksekte çalışmak, sadece düşme riskiyle değil, aynı zamanda çevresel koşulların bedensel sistemler üzerindeki zorlu etkileriyle de dikkatle değerlendirilmesi gereken bir iş alanıdır. Güneşin kavurucu sıcaklığı, rüzgârın etkisi, yüksek nem ya da kuru hava gibi faktörler, çalışanların termal konforunu doğrudan etkilerken, termoregülasyon sistemi üzerindeki yükü artırarak ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir.

Terleme yoluyla sıvı kaybı, vücut ısısının kontrol edilememesi, sıcak çarpması, hipotermi ya da sıvı-elektrolit dengesizliği gibi durumlar; yüksekte çalışan personelin performansını düşürmekle kalmaz, aynı zamanda ani bayılmalar, refleks zayıflıkları ve karar verme bozuklukları ile düşme gibi kazalara doğrudan neden olabilir.

Bu nedenle, yüksekte çalışacak bireylerin işe giriş muayeneleri yalnızca kas-iskelet sistemi ya da görme gibi klasik tetkiklerle sınırlı tutulmamalı; ısıya yanıt kapasitesi, hidratasyon durumu, nörolojik adaptasyon yeteneği ve kalp-dolaşım sisteminin dayanıklılığı gibi termoregülasyona özel başlıklar da dikkate alınarak değerlendirilmelidir.

Aynı hassasiyet, düzenli yapılan periyodik muayenelerde de sürdürülmeli; özellikle yaz ve kış aylarına girerken termal stres kaynaklı değişimler erken tespit edilmelidir.

Yüksekte çalışmanın oluşturduğu termal konfor bozuklukları ve termoregülasyon risklerinin işe giriş ve periyodik muayene süreçlerine nasıl entegre edilmesi gerektiği konusunda genel olarak görüşlerimi okuyacaksınız.

Pek tabi ki sahadaki çalışma şartları başta olmak üzere birçok faktörü değerlendirecek olan ilgili işyeri hekiminin görüşleri ve uygulamaları farklı olabilir. Hepimizin bildiği ve saygı duyduğu gibi yasal sorumluluğu üstlenen, kanun ve yönetmeliklerin verdiği yetki ile son kararı verecek olan sorumlu işyeri hekimidir.

Tetkik / Tahlil	İstenen Neden / Açıklama
Tam Kan Sayımı (Hemogram)	Anemi, polistemi, enfeksiyon ve dehidratasyon gibi termoregülasyonu bozabilecek sistemik durumları ortaya koymak için.
Elektrolit Paneli (Na⁺, K⁺, Cl⁻, Ca²⁺, Mg²⁺)	Isı stresi altında terlemeyle kaybedilen elektrolitlerin düzeyini değerlendirmek, ısı krampları ve kalp ritim bozuklukları riskini önceden tespit etmek için.
Böbrek Fonksiyon Testleri (Üre, Kreatinin)	Dehidratasyon ve ısıya bağlı renal perfüzyon azalması riskini değerlendirmek. Isı bitkinliği ve çarpmasında böbrekler erken etkilenir.
Karaciğer Fonksiyon Testleri (AST, ALT, GGT)	Termal stres altında karaciğer fonksiyon bozukluklarını ve oksidatif stres yanıtlarını değerlendirmek için.
Tiroid Fonksiyon Testleri (TSH, FT3, FT4)	Tiroid hormonları, bazal metabolizma hızını ve dolaylı olarak ısı üretimini etkiler. Hipertiroidi: ısı intoleransı. Hipotiroidi: soğuğa hassasiyet.
HbA1c / Açlık Kan Şekeri	Diyabetik bireylerde periferik sinir iletimi ve terleme refleksi bozulabilir. Termoregülasyon ciddi şekilde etkilenir.
EKG (Elektrokardiyografi)	Isı stresi ve elektrolit kaybı kardiyak iletim sistemini etkileyebilir. Ritim bozukluğu riski açısından önemlidir.
Ekokardiyografi (Gerekiyorsa)	Kardiyovasküler rezervi ve kalp pompa gücünü değerlendirmek: sıcak stresine fizyolojik uyum kapasitesi için.
Akciğer Grafisi / Solunum Fonksiyon Testleri (SFT)	Soğuk hava ve yüksek irtifa solunum sistemini etkileyebilir. KOAH, astım gibi hastalıklar termal yükle kötüleşebilir.
Terleme Testleri (Quantitative Sudomotor Axon Reflex Test / QSART – gerekiyorsa)	Otonom sinir sisteminin terleme refleksini değerlendirmek; ısı regülasyon bozukluklarını saptamak için (özellikle diyabetik nöropatide).
Vitamin D düzeyi	Termoregülasyona katkı sağlayan kas fonksiyonu, genel immün sistem durumu ve kardiyovasküler dayanıklılık için.
Doppler Ultrason (Periferik dolaşım için, gerekiyorsa)	Soğuk hava koşullarında Raynaud fenomeni veya periferik dolaşım bozukluğu şüphesinde.
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ve Biyoempedans (BIA)	Obezite ya da aşırı zayıflık, ısı tutma veya dağıtma kapasitesini etkiler. Kas-yağ oranı termal yanıtı belirler.
Psikiyatrik değerlendirme (Gerekiyorsa)	Aşırı sıcak veya soğuk ortamlar anksiyete, panik bozukluk ve bilişsel çökme riskini artırır. Mental dayanıklılık önemlidir.

🔎 🔎 🔎

Neden Bu Tetkikler?

Bu tetkikler, termoregülasyonun merkezi (hipotalamus), otonomik (sempatik-parasempatik sistem) ve periferik (ter bezleri, damar tonusu) bileşenlerini doğrudan veya dolaylı yoldan etkileyen sistemlerin fonksiyonel bütünlüğünü değerlendirir. Ayrıca, yüksekte çalışmanın getirdiği hipobariye ve fiziksel eforlara karşı organizmanın adaptasyon kapasitesini ortaya koyar.

Yüksekte Çalışma İçin Termal Konfor Ve Termoregülasyon Odaklı Tıbbi Değerlendirme Protokolü

🔹 1. Protokolün Amacı

Bu protokol, yüksekte çalışacak bireylerde ısıya veya soğuğa bağlı termal konfor bozuklukları ve termoregülasyon sorunlarına karşı tıbbi riskleri önceden saptamak, gerekli yönlendirmeleri yapmak ve iş sağlığı güvenliği açısından uygunluk kararlarını vermek amacıyla düzenlenmiştir.

🔹 2. Protokolde Hedeflenen Risk Alanları

Isı çarpması ve bitkinliği
Soğuk stresi / hipotermi / donma
Elektrolit dengesizlikleri
Kardiyak ritim bozuklukları
Nörolojik bilişsel bozukluklar (ısıya bağlı konfüzyon, yavaşlama)
Terleme yetersizliği (anhidroz)
Termal maruziyete bağlı vasküler sorunlar (Raynaud sendromu, hipotansiyon)

🔹 3. Tıbbi Değerlendirme Adımları

A. Klinik Öykü & Fizik Muayene

İşyeri Hekimi Sorgulama Formu ile:

Kronik hastalıklar (HT, DM, kalp, solunum, tiroid vb.)
Aşırı terleme veya terleyememe öyküsü
Ailede ısıya bağlı rahatsızlık öyküsü
İlaç kullanımı (diüretikler, beta bloker, antikolinerjikler vb.)
Aşırı zayıflık veya obezite
Uyku düzeni, sıvı tüketim alışkanlıkları
Soğuğa veya sıcağa tahammülsüzlük
Raynaud benzeri parmak beyazlaması, soğukta morarma

📌 Muayenede değerlendirilecekler:

Vücut sıcaklığı (termometre ile)
Cilt turgoru, terleme paterni
Nabız, tansiyon, periferik dolaşım (kapiller dolum)
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ve boy-kilo ölçümü
Beden ısısı dağılımı (soğuk ekstremite, nemli cilt vs.)

B. Yüksekte Çalışacaklarda Laboratuvar Tetkikleri

Her yüksekte çalışacak birey için:

Tetkik	Değerlendirme Amacı	Uyarı Sınırları
Tam Kan Sayımı (Hemogram)	Anemi, enfeksiyon, sıvı kaybı	Hb <12 g/dL (kadın), <13.5 g/dL (erkek): dikkat!
Elektrolit Paneli (Na, K, Cl, Ca, Mg)	Terle kayıp, kramp, aritmi riski	K <3.5 mEq/L veya >5.0 mEq/L: riskli
Üre, Kreatinin	Dehidratasyon, böbrek yükü	Üre >50 mg/dL → sıvı dengesi sorgulanmalı
TSH, FT3, FT4	Tiroid regülasyonu	Hipertiroidi: sıcak intoleransı; Hipotiroidi: soğuk hassasiyeti
Açlık Kan Şekeri, HbA1c	Diyabetik terleme bozukluğu	HbA1c >6.5% → ileri değerlendirme gerekebilir
EKG	Aritmi, kardiyovasküler stres riski	Her yeni çalışan için baz çizgi alınmalı

C. İhtiyaca Göre Planlanacak Ek Tetkikler

Aşağıdaki durumlar varsa hekimin kararıyla:

Durum	Önerilen Tetkik
Dolaşım bozukluğu şüphesi (parmak uçlarında renk değişimi)	Periferik Doppler USG
KOAH/astım öyküsü	Solunum Fonksiyon Testi, Akciğer Grafisi
Kardiyovasküler hastalık öyküsü	Ekokardiyografi
Sıcak maruziyet sonrası bilinç değişikliği öyküsü	Nörolojik değerlendirme, terleme testi
Aşırı terleme veya anhidroz	QSART veya Minor testi (terleme testi)

🔹 4. Uygunluk Kriterleri

Yüksekte çalışmaya uygunluk; termoregülasyon sistemlerinde ciddi yetersizlik saptanmayan, sıvı-elektrolit dengesi normal, nörolojik ve kardiyak riski olmayan bireyler için onaylanabilir.

📌 “Koşullu Uygun” Notu: Gerekli eğitim, sıvı takibi, gölgeleme/soğutma önlemleri ile termal ortam iyileştirmesi yapılması koşuluyla çalışabilir.

📌 “Geçici Uygunsuz” Notu: Akut enfeksiyon, sıvı kaybı, kontrolsüz diyabet gibi geçici durumlarda işe başlaması ertelenmelidir.

📌 “Uygun Değil” Notu: Şiddetli kardiyak yetersizlik, anhidroz, hiponatremi gibi hayati risk içeren durumlar.

🔹 5. İşyeri Eğitimi & Ortam Önlemleri

Tüm çalışanlara:

Aşırı ısı ve soğuk maruziyetinde belirti ve bulguların tanıtımı
Sıvı takibi ve elektrolit desteği eğitimi
Uygun giysi, ısı yalıtımı, soğutma/ısıtma ekipmanlarının tanıtımı

🔹 6. Yıllık Takip ve Yeniden Değerlendirme

Yüksekte çalışanlar, yılda en az 1 kez yeniden değerlendirmeye alınmalıdır.
Kronik hastalığı olanlar için izlem sıklığı hekimin takdiri ile artırılabilir.

Yüksekte çalışacaklar için termal konfor ve termoregülasyon açısından risk teşkil eden durumları tespit edebilmek için yardımcı olacak laboratuvar tetkikleri, referans değeri ve değerlendirme tablosunu aşağıda sunuyorum. (Kan tetkiklerinin referans aralıkları kullanılan cihazlarda değişebilir)

Tablo, her tetkikin referans aralığını, uyarı eşiğini ve yüksekte çalışmaya engel olup olmayacağını belirtmektedir.

📊 📊 📊

Yüksekte Çalışma Öncesi Tetkik Değerlendirme Tablosu

(Termal Konfor ve Termoregülasyon Riskleri Açısından)

Tetkik	Referans Aralığı	Uyarı Eşiği	Yüksekte Çalışmaya Engel Durum	Açıklama
Hemoglobin (Hb)	Erkek: 13.5–17.5 g/dL Kadın: 12.0–15.5 g/dL	Hb <12 g/dL	Hb <10 g/dL → Engel	Düşük Hb → Oksijen taşıma azalır, hipoksi riski artar
Sodyum (Na⁺)	135–145 mEq/L	<130 veya >150 mEq/L	<130 veya >150 → Engel	Hiponatremi: konfüzyon, bilinç bulanıklığı; Hipernatremi: dehidratasyon riski
Potasyum (K⁺)	3.5–5.0 mEq/L	<3.2 veya >5.5 mEq/L	<3.0 veya >6.0 → Engel	Aritmi riski taşır, ani kardiyak olaylar gelişebilir
Kalsiyum (Ca²⁺)	8.5–10.5 mg/dL	<8.0 veya >11.0 mg/dL	<7.5 veya >12.0 → Engel	Kas krampları, nöromüsküler ileti bozuklukları
Magnezyum (Mg²⁺)	1.6–2.6 mg/dL	<1.5 veya >2.8 mg/dL	<1.3 veya >3.0 → Engel	Nöromusküler eksitabilite, kardiyak risk
Üre	10–50 mg/dL	>50 mg/dL	>70 mg/dL → Engel	Yüksek üre = sıvı kaybı/dehidratasyon göstergesi olabilir
Kreatinin	Erkek: 0.7–1.3 mg/dL Kadın: 0.6–1.1 mg/dL	>1.5 mg/dL	>2.0 mg/dL → Engel	Renal rezerv düşüklüğü, sıvı-elektrolit yönetimi zorlaşır
TSH	0.4–4.0 µIU/mL	<0.1 veya >10.0 µIU/mL	<0.1 veya >10.0 → Engel	Tiroid regülasyon bozuklukları → ısı toleransı etkilenir
FT3, FT4	fT3: 2.3–4.2 pg/mL fT4: 0.8–1.8 ng/dL	Klinik hipertiroidi veya hipotiroidi düzeyleri	Evet → Engel	Isı tahammülsüzlüğü, çarpıntı, bilinç değişikliği olabilir
Açlık Kan Şekeri	70–99 mg/dL	>126 mg/dL	>180 mg/dL (kontrolsüz DM) → Engel	Hızlı sıvı kaybı, hipoglisemi riski, terleme bozuklukları
HbA1c	<5.7% (normal) 5.7–6.4% (prediyabet) ≥6.5% (diyabet)	>7.5%	>8.0% ve kontrolsüz → Engel	Diyabetik terleme bozuklukları, ısı regülasyonu bozulur
EKG	Normal sinüs ritmi	Aritmi saptanması	Ciddi aritmi, AV blok → Engel	Yükseklik, sıcak/soğuk stresi aritmiyi tetikleyebilir

🔎 🔎 🔎

Ekstra Önemli Klinik Bulgular (Muayene ile desteklenmeli)

Klinik Bulgular	Risk	Engel Durumu
Anhidroz (terleyememe)	Ciddi termoregülasyon sorunu	Engel
Aşırı terleme (hiperhidroz)	Elektrolit kaybı riski	Koşullu uygun (takip ve destekle)
Raynaud fenomeni	Soğukta parmaklarda renk değişimi	Koşullu uygun
Hipotansiyon (TA <90/60 mmHg)	Bayılma riski yüksekte çalışmada tehlike	Engel
VKİ > 35 veya <18.5	Isı toleransı ve denge zayıflığı	Koşullu uygun / Engel

📌 📌 📌

Notlar:

Değerler hastaya göre yorumlanmalı; kronik hastalığı olan bireylerde kardiyoloji / endokrinoloji / nöroloji konsültasyonu önerilir.
“Koşullu Uygun” kişiler için: sıvı desteği, periyodik takip ve uygun KKD şartları sağlanmalıdır.
“Engel” durumlarında tekrar değerlendirme, tedavi sonrası uygunluk değerlendirmesi yapılabilir.

Yüksekte çalışma, sadece teknik beceri değil, aynı zamanda yüksek düzeyde fizyolojik dayanıklılık ve çevresel faktörlere uyum gerektirir. Bu yazıda vurguladığımız gibi, termal konfor bozuklukları ve termoregülasyon sistemi üzerindeki yük, ihmal edildiğinde sadece iş verimliliğini değil, insan hayatını doğrudan tehlikeye sokabilecek sonuçlar doğurabilir.

İşe giriş muayeneleri ve periyodik sağlık kontrolleri; yasal bir zorunluluk olmanın ötesinde, çalışanı tanımak, olası riskleri öngörmek ve koruyucu önlemleri zamanında hayata geçirmek için eşsiz fırsatlardır. Ancak bu muayeneler ne kadar kapsamlı ve özgül olursa, sonuçları da o denli koruyucu ve yaşamsal olur.

İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında “önce insan” yaklaşımını benimsiyorsak, yüksekte çalışan her bireyin sıcak ve soğuk stresine karşı dayanıklılığını doğru ölçmek, sağlık durumunu sürekli izlemek ve riskleri önceden kontrol altına almak bir tercihten öte ahlaki ve mesleki bir zorunluluktur.

Unutmayalım:
Yüksekte alınmayan küçük bir önlem, çok büyük bir düşüşe neden olabilir.
Önleyici sağlık hizmetleri ise iş kazalarının en güçlü fren sistemidir.

Dr. Mustafa KEBAT

İşe Giriş Muayeneleri – Tetkik ve Tahlilleri için firmamız Tetkik OSGB yi arayabilirsiniz.

📞 İsterseniz randevu alabilirsiniz:
📍 Telefon: +90 232 265 20 65 Laboratuvar Telefonumuz: +90 541 125 15 82

📍 Ya da randevusuz da gelebilirsiniz:
🕗 Hafta içi her gün: 08.30 – 17.30 saatleri arasında başvurabilirsiniz.

Cennetoglu Mh., Foliage Cd., Modeko Selgeçen Is Merkezi, No: 230 Kat:4 Daire:424-425, Cennetoğlu, 35110 Karabağlar/İzmir, Türkiye

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni26 Haziran 2025

26 Haziran 2025

Pentan Tankı Üzerinde Statik Elektrik Kaynaklı Yangın Başlangıcı Tatbikatı ve Yangın Söndürme Uygulama Senaryosu

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin kırk dördüncüsü Pentan Tankı Üzerinde Statik Elektrik Kaynaklı Yangın Başlangıcı Tatbikatı ve Yangın Söndürme Uygulama Senaryosunu…

Pentan gibi yüksek uçuculuğa sahip, düşük parlama noktası olan maddelerin depolandığı tanklarda statik elektrik birikimi ciddi bir yangın ve patlama riskidir. Bu nedenle, statik elektrik kaynaklı yangın başlangıcı senaryoları üzerine tatbikat yapılması, personelin doğru müdahale becerileri geliştirmesi açısından kritik öneme sahiptir.

Tatbikatın Amacı

Statik yükten kaynaklı yangın riskinin anlaşılması,
Doğru topraklama ve potansiyel dengeleme yöntemlerinin öğretilmesi,
Yangın anında ilk müdahale ve söndürme prosedürlerinin uygulanması,
Personelin panik yapmadan sistemli müdahale becerilerinin geliştirilmesi,
Alan güvenliğinin sağlanması ve tahliye organizasyonunun test edilmesi.

Tatbikatın Kapsamı

Tatbikat sadece tank üstü statik kaynaklı kıvılcım ve yangın başlangıcı senaryosunu kapsar.
İlgili alanlar: Pentan tank sahası, dolum-boşaltım bağlantıları, tank üstü platform, yangın söndürme ekipmanı odası.
Tatbikata tüm dolum, bakım, güvenlik ve acil müdahale ekipleri katılacaktır.

Tatbikatın Temel Senaryosu

Senaryo adımları:

Tank üstünde dolum hortumunun bağlantısı sırasında topraklama ihlali oluşur.
Statik yük birikimi sonucu tank üstü flanş civarında kıvılcım meydana gelir.
Kıvılcım, tank üstü buhar fazındaki pentan gazını tutuşturur.
Küçük çaplı bir alevlenme başlar.
Görevli personel yangını fark eder ve alarm verir.
Yangın ilk müdahale ekipleri çağrılır.
Yangın tüpleriyle ilk müdahale yapılır, köpük sistemleri devreye alınır.
Alan kontrollü şekilde boşaltılır, soğutma ve gaz izleme işlemleri başlatılır.
Alan güvenli hale getirilir.

Tatbikat Hazırlıkları

Malzemeler ve Ekipmanlar

Statik yük simülasyon cihazı,
Kontrollü ateşleme sistemleri (emniyetli kıvılcım üreticisi),
Yangın tüpleri (Köpüklü ve kuru kimyevi tozlu),
Sabit köpük sistemleri,
El tipi gaz dedektörleri,
Kişisel koruyucu donanımlar (KKD),
Topraklama ve potansiyel dengeleme sistemleri.

Personel Görev Dağılımı

Tatbikat Yöneticisi
Yangın Müdahale Ekip Lideri
Dolum Operatörleri
Bakım Personeli
Güvenlik ve Tahliye Koordinatörü
İlkyardım Ekibi

Tatbikat Akışı

Başlangıç Hazırlıkları

Tüm ekip alanın güvenliğini sağlar.
Topraklama sistemleri ve yangın ekipmanları hazır bekletilir.
Tatbikatın “gerçek yangınmış gibi” yapılacağı hatırlatılır.

Olayın Başlangıcı

Simülasyon ekibi kontrollü kıvılcım çıkarır.
Tank üstü bağlantı flanşı çevresinde küçük bir alevlenme görülür.

Alarm Verilmesi

Yangını ilk fark eden operatör “Yangın, Yangın, Yangın!” diyerek sesli alarmı başlatır.
Yakın alarm butonuna basılarak ana alarm sistemi aktive edilir.

İlk Müdahale

Yangın söndürme eğitimi almış olan personel, 10-20 saniye içinde uygun tipte yangın söndürme tüpü ile müdahaleye başlar.
Yangın büyümeden köpüklü tüplerle üstten bastırılır.

İkinci Aşama Müdahale

Tank çevresindeki sabit köpük sistemleri devreye alınır.
Köpük başlıklarından tank üstüne sürekli köpük akışı sağlanır.
Bu aşamada, köpüğün yangın bölgesine tam temas ettiğinden emin olunur.

Alanın Boşaltılması

Dolum hattı otomatik vana sistemi ile kapatılır.
Tüm personel kontrollü bir şekilde toplanma noktasına tahliye edilir.
Alanın girişleri kapatılır.

Soğutma ve Gaz İzleme

Yangın tamamen söndürüldükten sonra tank üstü ve çevresi soğutma işlemleri yapılır.
Portatif gaz ölçüm cihazları ile patlayıcı gaz konsantrasyonu ölçülür.

Tatbikat Sonu Değerlendirme

Tüm süreç adım adım gözden geçirilir.
Eksikler ve iyileştirme alanları kaydedilir.
Katılımcı ekiplerle brifing yapılır.

Özel Uygulama Detayları

Statik Elektrik Önleme Önlemleri

Her dolum ve boşaltım öncesi topraklama kontrolü yapılmalı.
Tüm bağlantılar potansiyel dengeleme sistemine dahil edilmeli.
İletken hortumlar kullanılmalı.

Yangın Söndürme Teknikleri

Küçük kıvılcımlarda doğrudan köpüklü tüple müdahale edilir.
Gelişen yangınlarda sabit köpük sistemleri kullanılır.
Soğutma aşamasında tank cidarlarının sıcaklığı sürekli izlenir.

Tahliye ve Toplanma

Tank çevresi riskli alan ilan edilerek 30 metre çapında güvenlik perdesi oluşturulmalıdır.
Toplanma noktaları rüzgar yönü göz önünde bulundurularak seçilmelidir.

Riskler ve Önlemler

Risk	Önlem
Statik Elektrik Kıvılcımı	Topraklama ve potansiyel dengeleme sistemlerinin kontrolü
Yangının Büyümesi	Hızlı ilk müdahale, sabit köpük sistemlerinin kullanımı
Personel Yaralanması	KKD kullanımı, hızlı tahliye
Patlayıcı Gaz Birikimi	Sürekli gaz izleme, havalandırma sağlanması

Tatbikat Sonu Değerlendirme Soruları

Alarm verme süresi ne kadar sürdü?
İlk müdahale doğru ekipmanla ve uygun teknikle yapıldı mı?
Alan zamanında ve güvenli şekilde boşaltıldı mı?
Köpük sistemi yeterli etki sağladı mı?
Tüm personel tahliye prosedürüne uygun davrandı mı?

Sonuç

Pentan gibi yüksek yanıcılık özelliğine sahip kimyasalların depolandığı alanlarda, statik elektrik sadece bir kıvılcım değil, potansiyel bir felaketin tetikleyicisidir. Bu nedenle, olası bir yangın anında panik değil, hazırlık ve refleks hâkim olmalıdır.

Senaryoya dayalı tatbikatlar, olayı kağıt üzerinde değil, gerçek yaşam koşullarında prova etmektir. Tatbikat yapılmayan her gün, riskin fark edilmediği gündür. Bu çalışmalarla sadece yangın söndürme becerisi değil, hayat kurtarma refleksi, sistem güvenliği ve ekip koordinasyonu da pekiştirilir.

Unutmayın: Tatbikat yapılmayan sistemde güvenlik varsayımdır. Tatbikat yapılan sistemde ise güvenlik, kontrol altına alınmış bir gerçekliktir.

Hazırlıklı olan kurumlar sadece iş süreçlerini değil, çalışanlarını da korur.

Pentan Tankı Üzerinde Statik Elektrik Kaynaklı Yangın Başlangıcı Tatbikatı ve Yangın Söndürme Uygulama Senaryosu – Değerlendirme Formu

Başlık	Bilgi
Tatbikat Adı	Pentan Tankı Üzerinde Statik Elektrik Kaynaklı Yangın Başlangıcı Tatbikatı ve Yangın Söndürme Uygulama Senaryosu
Tatbikat Tarihi	…/…/202….
Tatbikat Yeri	…………………………… ……..Firması Dolum Alanı / Pentan Depolama Tesisi
Tatbikat Yöneticisi / İSG Koordinatörü	[Ad Soyad]
Gözlemciler	[Ad Soyad – Unvan]
Tatbikata Katılan Birimler	Operatörler, Acil Durum Müdahale Ekibi, Güvenlik, İlk Yardım, İletişim
Tatbikata Katılan Personel Sayısı	…….
Tatbikat Başlangıç Saati	…:…
Tatbikat Bitiş Saati	…:…

Yangınla Mücadele ve Kontrol

Değerlendirme Başlığı	Puan (0-10)	Açıklamalar
Yangın söndürme tekniklerinin uygunluğu	………	Köpük tekniği, püskürtme mesafesi, yaklaşım taktiği
Sabit söndürme sistemlerinin devreye alınması	………	Köpük sisteminin zamanında ve doğru kullanımı
Yangının kontrol altına alınma süresi	………	Ne kadar sürede yangın kontrol altına alındı?

Değerlendirme Başlığı	Puan (0-10)	Açıklamalar
Soğutma işlemleri yeterliliği	………	Tank ve çevrenin uygun şekilde soğutulması
Gaz dedektörleri ile patlayıcı atmosfer ölçümleri	………	Hava kalitesi kontrolü, güvenlik teyidi

Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği26 Haziran 2025

25 Haziran 2025

Yaygın Kullanılan Doğal Destekler

Bazen bir baş ağrısı, bazen geçmeyen bir mide bulantısı… Gün içinde kendimizi iyi hissetmediğimiz anlar olur. Çoğu zaman bu küçük şikâyetleri bastırmak için hemen bir ilaç ararız. Oysa bedenimiz konuşur. Sorunlarını fısıldayarak anlatır bize. Ve çoğu zaman çözüm, eczane raflarından çok daha yakın bir yerde—doğanın tam kalbinde saklıdır.

Atalarımız yüzyıllar boyunca limon kabuğundan papatya çayına, keten tohumundan adaçayına kadar pek çok doğal kaynağı iyileşme aracı olarak kullandı. Bugün bilim, onların sezgilerini destekliyor. Artık biliyoruz ki, bazı bitkiler gerçekten etkili ve doğru kullanıldığında yan etkisiz bir rahatlama sağlayabiliyor.

Aşağıda verdiğim liste; halk arasında sıkça karşılaşılan küçük rahatsızlıklar için doğadan ilham alan, bilimsel temelli ve kolayca uygulanabilir destek önerilerini bir araya getiriyor. Herkesin kendi sağlığına bir adım daha yaklaşması için…

Şikayet	Doğal Destek	Uygulama Şekli	Etki Mekanizması	Uyarılar	Bilimsel Destek / Notlar
Kas krampları / bacak çekilmeleri	Magnezyum içeriği yüksek gıdalar (kabak çekirdeği, muz)	Günlük diyete eklenmeli	Sinir- kas iletimini düzenler, gevşeme sağlar	Fazla alımı ishale neden olabilir	American Journal of Clinical Nutrition, 2006
Diyare (İshal)	Muz püresi + pirinç lapası	Az miktarda ve sık aralıklarla alınır	Nişasta ve potasyum ile bağırsak sıvı dengesine katkı sağlar	Uzayan ishalde doktora başvurulmalı	WHO’nun BRAT diyeti önerisi
Adet öncesi gerginlik (PMS)	Çuha çiçeği yağı (Evening Primrose Oil)	Kapsül formda, 1000 mg/gün alınabilir	Hormon dengesi üzerinde etkili GLA içerir	Uzun süreli kullanım için hekim onayı gerekir	Cochrane review, 2009
İdrar kaçırma / Gece sık idrara çıkma	Kabak çekirdeği ekstresi	500–1000 mg kapsül formu	Pelvik taban kaslarını destekler	Prostat hastalıklarında hekime danışılmalı	Journal of Urology, 2014
Yorgunluk / Enerji düşüklüğü	Ginseng (Panax Ginseng)	Sabahları 200–400 mg kapsül veya çayı	Kortizol seviyesini dengeleyip zihinsel uyanıklığı artırır	Hipertansiyon hastalarında dikkatli olunmalı	J. of Alternative Medicine, 2010
Ağız kokusu	Maydanoz – karanfil çiğneme	Gün içinde 2-3 dal maydanoz veya 1-2 adet karanfil	Antibakteriyel özellikleriyle ağız florasını dengeler	Mide kaynaklı ağız kokusunda etki sınırlı	Ethnopharmacology Review, 2008
Diş eti kanaması	Nar kabuğu kaynatmasıyla gargara	1 tatlı kaşığı nar kabuğu + 1 bardak su – günde 1-2 kez gargara	Antioksidan ve antimikrobiyal etki gösterir	Alerji öyküsü olanlarda dikkat edilmeli	Journal of Periodontology, 2012
Sivrisinek – böcek ısırığı kaşıntısı	Lavanta yağı – Aloe Vera jeli	Kaşınan yere 1 damla lavanta yağı veya Aloe jeli sürülür	Antienflamatuvar ve yatıştırıcı etki	Deri testi yapılmadan geniş alanda uygulanmamalı	Dermatology Journal, 2011
Uykuya dalma zorluğu	Papatya ve melisa karışımı çayı	Akşam yemeğinden sonra 1 fincan	Hafif sedatif, anksiyolitik bileşik içerir	Araç kullanımı öncesi alınmamalı	Planta Medica, 2005
Boşaltım güçlüğü (idrar tutukluğu)	Isırgan tohumu çayı / ekstresi	Günde 1-2 fincan çay ya da 250–500 mg kapsül	Prostatı küçültücü ve idrar akışını artırıcı etki	Antikoagülan kullananlar dikkat etmeli	Urology Journal, 2002
Egzama / Kaşıntılı cilt lezyonları	Hindistancevizi yağı	Temiz cilde günde 1-2 kez ince tabaka sürülür	Nemlendirici, antimikrobiyal, bariyer koruyucu	Açık yara üzerine uygulanmamalı	International Journal of Dermatology, 2008
Mide bulantılı sabahlar (gebelik)	Limon yağı – nane yağı aromaterapi	1-2 damla mendile damlatılarak koklanır	Bulantıyı bastırıcı aromaterapötik etki	Gebelikte ağızdan alınmamalıdır	Obstetrics Journal, 2015

Ek Tavsiyeler:

Bitkisel ürünlerin kalitesine, kaynağına ve saklama koşullarına dikkat edilmelidir.
Uçucu yağlar doğrudan cilde uygulanmamalıdır, mutlaka taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir.
Hamilelik, emzirme, ilaç kullanımı, çocuklarda kullanım için mutlaka uzman görüşü alınmalıdır.

🧭 Unutmayın!

Bu öneriler, basit ve destekleyici amaçlı uygulamalardır. İleri düzey şikayetlerde, kronik hastalıklarda veya ilaç kullanımınız varsa mutlaka hekiminize danışmalısınız.

Doğal yöntemler hafif şikâyetlerde bedenin kendi kendini toparlamasına destek olabilir. Ancak “doğal” kelimesi, her zaman “zararsız” anlamına gelmez. Bu nedenle bu liste, bir reçete değil, bir yol haritası olarak görülmeli. Hangi bitki ne işe yarar, nasıl ve ne kadar kullanılmalı—bütün bu bilgileri doğru kaynaklardan edinmek, sağlığın da doğanın da hakkını vermektir.

Şunu unutmayın: Vücudunuz bir denge sistemidir. Ve bu denge bazen bir melisa çayıyla, bazen birkaç dakikalık derin nefesle yeniden kurulabilir. Bu liste, sizi doğanın gücüyle buluşturan ilk adım. Gerisi; dikkat, özen ve bilinçle atılacak adımlarda gizli.

İlaçsız iyilik mümkün. Ama doğru bilgiyle…

Sağlıklı günler dileğiyle…

Dr. Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni25 Haziran 2025

25 Haziran 2025

Pentan Dolum Hattında Sızıntı ve Tahliye Tatbikatı Senaryosu

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin kırk üçüncüsü Pentan Dolum Hattında Sızıntı ve Tahliye Tatbikatı Senaryosunu inceleyebilirsiniz.

Pentan gibi son derece yanıcı ve uçucu bir kimyasalın dolumu sırasında yaşanabilecek olası sızıntılara karşı personelin acil müdahale, tahliye ve izolasyon kabiliyetlerini artırmak.
Tatbikat sayesinde:

Sızıntı tespit prosedürlerinin etkinliği,
Alan tahliyesi hız ve doğruluğu,
İlk müdahale ekiplerinin koordinasyonu,
İletişim ve alarm sistemlerinin işlevselliği,
Kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanım becerileri,
test edilmiş olacak.

Tatbikatın Kapsamı

Tatbikat, dolum alanı, dolum hattı, kontrol odası, toplanma alanı ve giriş-çıkış yolları gibi birimleri kapsayacak.
Tatbikat sürecinde gerçek sızıntı olmayacak; olay yapay bir sızıntı düzeneğiyle simüle edilecek.

Tatbikat Senaryosu

Varsayılan Durum

Tank dolum işlemi devam ederken, dolum hortumu bağlantı flanşından hafif bir pentan sızıntısı meydana gelir.
Operatör, dolum alanında anormal koku ve hafif nem fark eder.
Hızlıca alarm verir ve prosedürler devreye alınır.
Alan tahliye edilir, sızıntı izolasyonu yapılır.

Hedefler

Dolum operatörlerinin sızıntı algılama reflekslerini ölçmek.
Alanın güvenli şekilde tahliyesini gerçekleştirmek.
Müdahale ekibinin olay yerine güvenli şekilde intikalini ve izolasyonu sağlamak.
Alarm, anons ve iletişim sistemlerinin işlerliğini test etmek.
Acil durum prosedürlerine uyum seviyesini değerlendirmek.

Katılımcılar

Rol	Sorumluluk
Dolum Operatörleri	Sızıntıyı tespit etmek ve alarmı tetiklemek
Acil Durum Müdahale Ekibi	Sızıntıya müdahale ve izolasyonu sağlamak
Güvenlik Görevlileri	Alan tahliyesi ve giriş çıkış kontrolü
İlk Yardım Ekibi	Olası yaralanmalara müdahale
Alan Sorumluları	Toplanma ve sayım işlemleri
İletişim Koordinatörü	İç ve dış iletişimi sağlamak
Gözlemciler (Tatbikat İzleyicileri)	Performans ölçmek ve kayıt tutmak

Ön Hazırlıklar

Tatbikat öncesinde tüm katılımcılara görev ataması ve kısa eğitim verilir.
Sahte sızıntı aparatı dolum hortumuna kurulur (kontrollü şekilde simülasyon yapılacak).
Alarm sistemlerinin çalıştığı test edilir.
Tahliye rotaları ve toplanma alanı güncellenir, tabelalar kontrol edilir.
Koruyucu donanımlar (KKD – Solunum maskesi, eldiven, gözlük vs.) hazır hale getirilir.
İlk yardım setleri ve yangın söndürme cihazları gözden geçirilir.

Tatbikat Akış Planı

Başlangıç

Tatbikat komutanı megafon veya telsiz anonsu ile “Tatbikat başlatılıyor” komutu verir.
Tüm alan personeline tatbikatın gerçek tehlike olmadığı anons edilir.

Olay Tespiti

Dolum operatörü dolum sırasında bağlantı noktasında “sızıntı” olduğunu fark eder.
Sızıntıyı gördüğünde:
- Hemen dolum işlemini durdurur.
- Acil durum alarmını devreye sokar (buton veya telsiz kodu ile).
- En yakın amire bilgi verir.

Alarm ve Anons

Alarm sistemi devreye girer (sesli ve ışıklı uyarılar başlar).
Anons sistemi üzerinden, ilgili kodla tüm personele tahliye emri verilir: “Dikkat! Pentan Dolum Alanında Acil Durum. Lütfen en yakın çıkış yolundan toplanma alanına tahliye olunuz!”

Tahliye

Tüm personel, panik yapmadan en kısa kaçış rotalarını kullanarak toplanma alanına hareket eder.
Her çıkış noktasında güvenlik görevlileri yönlendirme yapar.
Engelli veya yardıma ihtiyacı olan personel için destek timi hazır bekler.

Saha İzolasyonu ve İlk Müdahale

Acil durum müdahale ekibi olay yerine koruyucu ekipmanla intikal eder.
Sızıntı kaynağına yaklaşmadan önce:
- Rüzgar yönü kontrol edilir.
- Alanın elektriksel enerjisi kesilir (yangın tehlikesi için).
İlk müdahale ekibi:
- Sızıntı noktası çevresine bariyerler kurar.
- Absorban malzemeler kullanarak sıvı yayılmasını önler.
- Olası yangın riskine karşı köpüklü yangın söndürme cihazları hazırda bekletilir.

Toplanma Alanı Yönetimi

Alan sorumluları toplanma alanında personel yoklaması yapar.
Eksik personel varsa, acil müdahale ekibine haber verilir.
Herkesin KKD’yi doğru kullanıp kullanmadığı gözlemlenir.

Tatbikat Sonlandırılması

Tatbikat komutanı sahayı kontrol ettikten sonra megafon/telsiz aracılığıyla tatbikatın bittiğini anons eder.
Tüm personel normal faaliyet alanına yönlendirilir.

Değerlendirme

Tatbikat sonrası, katılımcılardan ve gözlemcilerden geri bildirim toplanır. Değerlendirilecek ana başlıklar:

Değerlendirme Kriteri	Ölçüm Hedefi
Sızıntı tespit süresi	< 30 saniye
Alarm tetikleme süresi	< 1 dakika
Tahliye süresi	< 3 dakika
KKD doğru kullanımı	%100
İzolasyon tamamlama süresi	< 5 dakika
İletişim ve koordinasyon başarısı	%95 ve üzeri

Tespit edilen eksiklikler için ilave eğitimler veya prosedür güncellemeleri planlanır.

Riskler ve Önlemler

Tatbikat sırasında gerçek yaralanma veya paniğin önüne geçmek için:

Her noktada ilk yardım ekipleri hazır bekler.
Yangın riski için gerçek söndürücüler bulundurulur.
Elektrik hatları gerekli alanlarda devre dışı bırakılır.
Solunum riski olan alanlarda gerçek gaz ölçümleri yapılır.

Tatbikat Sonrası Raporlama

Tatbikatı takiben 3 iş günü içinde kapsamlı bir “Tatbikat Değerlendirme Raporu” hazırlanmalıdır.

Değerlendirme bağımsız gözlemciler tarafından yapılmalıdır.
Puanlar net ve gerekçeli olmalıdır.
Gözlemler açıklamalı ve geliştirici nitelikte yazılmalıdır.
Her bir aşama için ayrı fotoğraf/video kaydı yapılması önerilir.

Raporda İçeriğinde olması gerekenler;

Gerçekleşenler ve hedefler arasındaki farklar,
Eksik kalan uygulamalar,
İyileştirme önerileri,
Bir sonraki tatbikat için aksiyon planı.

Sonuç

Bu tatbikat, pentan gibi kritik kimyasallarla çalışan bir tesiste yaşamsal öneme sahiptir.
Tatbikatın gerçekçi yapılması, personelin bilinç ve refleks düzeyinin yükseltilmesini sağlar.
Her başarılı tatbikat, olası bir gerçek acil durumda hayat kurtarır.

Pentan Dolum Hattı Sızıntı ve Tahliye Tatbikatı – Değerlendirme Formu

Başlık	Bilgi
Tatbikat Adı	Pentan Dolum Hattı Sızıntı ve Tahliye Tatbikatı
Tatbikat Tarihi	…/…/202….
Tatbikat Yeri	…………………………… ……..Firması Dolum Alanı / Pentan Depolama Tesisi
Tatbikat Yöneticisi / İSG Koordinatörü	[Ad Soyad]
Gözlemciler	[Ad Soyad – Unvan]
Tatbikata Katılan Birimler	Operatörler, Acil Durum Müdahale Ekibi, Güvenlik, İlk Yardım, İletişim
Tatbikata Katılan Personel Sayısı	…….
Tatbikat Başlangıç Saati	…:…
Tatbikat Bitiş Saati	…:…

Tatbikat Puanlı Değerlendirme Cetveli

Değerlendirme Başlığı	Kriterler	Puan Aralığı	Açıklamalar
Tatbikat planlaması ve hazırlıklarının yeterliliği			Tatbikat planlaması ve hazırlıklarının yeterliliği
Tatbikat başlangıcında yapılan bilgilendirme kalitesi			Açıklık, tehlike vurguları, prosedürler
Sızıntı Tespiti	Sızıntı 30 saniye içinde doğru tespit edildi	0–10 puan	0 = Hiç tespit edilmedi, 10 = Anında tespit
Alarm verme hızı ve doğruluğu	Alarmın hızlı ve doğru verilmesi	0–10 puan	0 = Alarm verilmedi, 10 = Anında alarm
İlk müdahalede ekipman seçimi doğruluğu
İlk müdahale süresi (reaksiyon hızı)
Tahliye Başlangıcı	Alarm sonrası hızlı tahliye başlangıcı	0–10 puan	İlk tespitten ve Alarmdan ne kadar süre sonra tahliye başladı
Alan tahliyesinin organizasyonu			Güvenli alanlara tahliye düzeni
Tahliye Süresi	Tüm personelin 3 dakika içinde toplanma alanında olması	0–10 puan	Güvenli alanlara tahliye hızı
Toplanma alanına erişim ve yoklama doğruluğu			Tüm personelin toplanması ve eksiksiz yoklama
Alan güvenliğinin sağlanması			Girişlerin kapatılması, izolasyon, çevre emniyeti
Toplanma Alanı Yönetimi
KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) Kullanımı	Doğru ve eksiksiz KKD kullanımı	0–10 puan	0 = Eksik/kötü kullanım, 10 = Eksiksiz ve doğru
Acil Müdahale Ekibi İntikali	Müdahale ekibinin hızlı gelmesi	0–10 puan	0 = Müdahale yok/geç, 10 = Anında intikal
Sızıntının İzolasyonuna Başlama Süresi	Sızıntının 5 dakika içinde kontrol altına alınması	0–10 puan	0 = Başarısız, 10 = Hızlı ve güvenli izolasyon
Sızıntı İzolasyon tekniklerinin uygunluğu
Sızıntının kontrol altına alınma süresi
Sızıntı Alanının Kontrol Altına Alınması
İlk Yardım Müdahalesi	Olası yaralanmalara doğru ilk yardım müdahalesi	0–10 puan	0 = Hatalı/eksik müdahale, 10 = Hızlı ve doğru müdahale
Ekip içi iletişimin etkinliği	Ekip içi ve dışı iletişim kalitesi	0–10 puan	Sızıntı anında net ve anlaşılır iletişim
Müdahale birimleri arasındaki koordinasyon			Yangın, güvenlik, sağlık ekiplerinin uyumu
Komuta ve kontrol yapısının işlerliği			Yetkilendirme ve liderlik uygunluğu
Tatbikat sonrası değerlendirme toplantısının etkinliği	Personel sayımı ve güvenliğin sağlanması	0–10 puan	0 = Eksik sayım/karmaşa, 10 = Tam ve düzenli sayım
Tatbikatın gerçekçiliği

Ayrıntılı Puanlama Tanımları (Her Kriter İçin Geçerli)

Puan	Ayrıntılı Açıklama
10	Eylem anında ve mükemmel şekilde gerçekleştirildi. Hız, doğruluk, ekip uyumu ve prosedürlere tam uygunluk sağlandı. Hata yok.
9	Çok küçük ve önemsiz bir gecikme ya da hata oldu, ancak genel süreç çok başarılı şekilde yürütüldü. İyileştirme gerektirmez.
8	Küçük bir hata veya gecikme yaşandı (örneğin birkaç saniye içinde düzeltildi), genel başarı yüksek. İyileştirme önerilir.
7	Birkaç küçük hata veya kısa gecikmeler görüldü. Müdahale veya tahliye sorunsuz tamamlandı ancak hız/koordinasyon iyileştirilebilir.
6	Belirgin bir gecikme veya birkaç orta seviyede hata oluştu. İşlemler tamamlandı ancak süreç akıcı değildi. Eğitim ihtiyacı var.
5	Orta düzeyde aksama yaşandı. Gecikme/hata birimi olumsuz etkiledi. Süreç tamamlandı fakat ciddi iyileştirme gerekiyor.
4	Kritik hatalar yapıldı. Gecikmeler ciddi boyutta. Prosedüre uyulmadı. Müdahale başarısızlığa yakın. Tatbikatın yeniden yapılması gerekli.
3	Çok ciddi hatalar yapıldı. Müdahale/tahliye işleyişi başarısız oldu. Can güvenliği riske atıldı. Acil eğitim şart.
2	Müdahale veya tahliye tam anlamıyla gerçekleşmedi. Kritik güvenlik adımları atlandı. Organizasyon tamamen başarısız.
1	Müdahale veya tahliye hiç başlamadı veya tamamen yanlış uygulandı. Ekipler panikledi/uyumsuzdu. Yeniden yapılandırma şart.
0	Hiçbir aksiyon alınmadı. Prosedürler tamamen ihlal edildi. Hayati tehlike seviyesi çok yüksek. Tatbikat değil gerçek bir kriz ortamı oluştu.

Doldurulacak Değerlendirme Tablosu

Değerlendirme Başlığı	Verilen Puan (0-10)	Açıklama / Gözlem
Sızıntı Tespiti	[ ]	…
Alarmın Verilmesi	[ ]	…
Tahliye Başlangıcı	[ ]	…
Tahliye Süresi	[ ]	…
KKD Kullanımı	[ ]	…
Acil Müdahale İntikali	[ ]	…
Sızıntının İzolasyonu	[ ]	…
İlk Yardım Müdahalesi	[ ]	…
İletişim Süreçleri	[ ]	…
Toplanma Alanı Yönetimi	[ ]	…

Tatbikat Puanı Değerlendirmesi

Toplam Puan	Performans Değerlendirmesi
90–100	Mükemmel (Profesyonel Seviye)
80–89	Çok İyi (İyi Uygulama)
70–79	İyi (Ufak İyileştirme Gerekiyor)
60–69	Orta (Ciddi İyileştirme Gerekiyor)
0–59	Zayıf (Tatbikat Tekrarı ve Eğitim Şart)

Güçlü Yönler

[Örneğin: Personelin hızlı tahliye refleksi çok iyi.]

[Örneğin: İletişim ekipmanı kusursuz çalıştı.]

[Örneğin: İlk müdahale ekibi KKD kullanımında tam başarı sağladı.]

İyileştirme Gereken Alanlar

[Örneğin: Bazı personeller toplanma alanına giderken KKD’lerini doğru takmadı.]

[Örneğin: Alarm butonuna ulaşım süresi beklenenden uzundu.]

[Örneğin: Tahliye yönlendirme tabelalarının bazıları eksik.]

Önerilen İyileştirici Faaliyetler

Öneri	Sorumlu Birim	Hedef Tamamlanma Tarihi
Dolum alanı alarm butonlarının daha görünür hale getirilmesi	Bakım Departmanı	…/…/2025
KKD kullanımı konusunda ek eğitim verilmesi	İş Güvenliği Birimi	…/…/2025
Tahliye rotası tabelalarının güncellenmesi	İSG Koordinatörlüğü	…/…/2025
İletişim kodlarının sadeleştirilmesi	Acil Durum Ekip Lideri	…/…/2025

Genel Değerlendirme

Tatbikatın genel başarı düzeyi %___ olarak ölçülmüştür.
(Gözlemciler tarafından genel performans % puanla belirtilecek.)

Adı Soyadı	Ünvan	İmza
İşveren / işveren vekili / İSG Koordinatörü
İSG Yöneticisi
Acil Durum Müdahale Ekibi Lideri
Gözlemci 1
Gözlemci 2

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği25 Haziran 2025

25 Haziran 2025

Yüksekte Çalışanlar İçin Propriyoseptif Sistemin Anatomik ve Fizyolojik Temelleri

Hareket, ilk çağlardan günümüzü insan dahil hemen tüm canlılar için temel bir hayatta kalma davranışıdır. Lakin günümüz insanının bir kısmını, giderek artan hareketsizliği sebebiyle maalesef bu betimlemeden çıkarmak durumundayız.

Böceklerden memelilere kadar çoğu karasal hayvan da hareket, bacakların ritmik ve koordineli bir şekilde hareket ettirilmesiyle elde edilir.

Canlılar arasında farklılıklar olsa da insanın hareket edebilmesi ve hareketlerini kontrol edebilmesi için, kas ve eklemlerinde bulunan dokunma, ses ve basınç veya duruştaki değişiklikleri ileten duyargalardan (mekanoreseptörler) gelen proprioseptif bilgileri beyinde entegre (birleştirip – düzenleyip – karar verip – talimat iletmesi) etmesi gerekir.

Bir bilinmeyen veya az bilinen kelime (Propriyosepsiyon) daha ortaya çıktı. Ve aslında bu kelime bu yazının özünü teşkil ediyor.

Propriyosepsiyon,

Latince proprius (kendine ait) ve percipere (algılamak) kelimelerinden türetilmiştir.

Propriyoseptif sistem, insan vücudunun uzaydaki konumunu, hareketini ve eklem pozisyonlarını algılamasını sağlayan karmaşık bir sinirsel yapıdır.

Propriyoseptif Sistem:

Denge
Postüral kontrol
Refleks yanıtlar
Motor koordinasyon
gibi birçok temel işlevi destekler.

Bu sistemin temel işlevi, merkezi sinir sistemine kas ve eklem durumu hakkında sürekli bilgi sağlayarak, bireyin hareketlerini dengeli ve kontrollü biçimde gerçekleştirmesini sağlamaktır.

Propriyoseptif Sistem Bileşenleri

Propriyoseptif sistemin işleyişi, çeşitli duyu reseptörleri ve sinir yollarının koordinasyonuna dayanır.

Propriyoseptif sistemin ana bileşenleri

1. Propriyoseptörler – Vücudun Algılayıcıları

a) Kas İğcikleri (Muscle Spindles)

Kas liflerinin arasında yer alır.
Kasın uzunluğunu ve uzunluktaki değişimi algılar.
Hızlı gerilmelere karşı refleksif yanıt üretir.

b) Golgi Tendon Organları

Tendonlarda yer alır.
Kasın kasılma gücünü ve kas-tendon ünitesindeki gerilimi ölçer.
Aşırı yüklenmeye karşı koruyucu mekanizmalar geliştirir.

c) Eklem Reseptörleri

Eklem kapsülünde ve bağ dokusunda yer alır.
Eklem açısını, hareket yönünü ve hızını algılar.

d) Deri Mekanoreseptörleri

Deride bulunur (özellikle ayak tabanı ve el içi).
Yüzeyle temas, basınç ve sürtünme gibi mekanik uyaranları algılar.

2. Duyu İletim Yolları

Propriyoseptif sinyallerin beyne taşınmasında görevli iki temel yol:

Dorsal kolumna medialis lemniscus yolu: Bilinçli propriyoseptif bilgiler için.
Spinocerebellar yollar: Bilinçsiz propriyosepsiyon, özellikle hareketin koordinasyonu için.

3. Santral İşleme Bölgeleri

Propriyoseptif veriler merkezi sinir sisteminde şu bölgelerde işlenir:

Beyincik (Serebellum): Denge, koordinasyon ve postür.
Somatosensoriyel Korteks: Duyusal farkındalık.
Bazal Gangliyonlar ve Motor Korteks: Hareket planlaması ve yürütülmesi.

Propriyoseptif Sistemin Fizyolojik Temelleri

Propriyoseptif sistemin fizyolojik temeli, sürekli geri bildirim döngülerine dayanır. Bu döngü sayesinde vücut, çevresel değişimlere uyum sağlar.

1. Geri Bildirim Mekanizmaları

Afferent İletim: Propriyoseptörlerden gelen bilgi merkezi sinir sistemine taşınır.
İşleme ve Karar: Beyin veya omurilik düzeyinde değerlendirilir.
Efferent Yanıt: Kaslara gönderilen motor komutla uygun yanıt oluşur.

Örneğin, yüksekte bir çalışanın dengesinin bozulduğunu fark eden sistem, birkaç milisaniyede kaslara düzeltici yanıtı gönderir.

2. Refleks Arkları

Propriyoseptif sistemin refleks düzeyinde işlemesi, hızlı düzeltici tepkilerin temelidir.

Özellikle:

Monosinaptik Refleksler: Kas iğciklerinden gelen sinyaller doğrudan motor nöronları etkiler (örneğin patella refleksi).
Polisinaptik Refleksler: Birden fazla sinaps içerir, daha karmaşık yanıtları düzenler.

Bu refleksler yüksekte çalışırken dengenin aniden bozulması durumunda hayati önem taşır.

Merkezi Sinir Sistemi ve Propriyosepsiyon

Propriyoseptif bilgiler, omurilikten yukarıya doğru ilerleyerek beyin sapına, talamusa ve oradan da somatosensoriyel kortekse ulaşır. Beyincik, bu sinyalleri hızlıca değerlendirip, motor korteks aracılığıyla gerekli düzeltici motor yanıtları gönderir.

Bu refleks sistem, örneğin bir çalışanın dengesini kaybettiği an yere düşmeden önce pozisyonunu yeniden kazanmasını sağlar.

Özellikle yüksekte çalışan kişilerde, propriyoseptif sinyal iletiminin hızlı ve etkili olması, düşme riskini azaltan kritik bir unsurdur. Ayrıca bu bireylerde duyusal entegrasyon sistemlerinin (görsel, vestibüler ve somatosensoriyel) uyum içinde çalışması gereklidir.

Yüksekte Çalışanlar Açısından Propriyoseptif Sistemin Önemi

Yüksekte çalışma, bireyin vestibüler, görsel ve propriyoseptif sistemleri arasında güçlü bir entegrasyon gerektirir. Bu koşullarda:

1. Denge ve Postür Kontrolü

Ayakta dururken vücut, mikro düzeyde sürekli salınımlar yapar.
Bu salınımların kontrolü propriyoseptif geri bildirime dayanır.
Ayak bileği, diz ve kalça eklemlerinden gelen sinyallerle postür anlık olarak ayarlanır.

2. Görsel Bilginin Azalması

Yüksekte çalışırken görüş alanı sınırlı olabilir veya rüzgâr, sis, yağmur gibi çevresel etkenler görsel bilgiyi azaltabilir. Bu durumda propriyoseptif geri bildirim telafi edici görev üstlenir.

3. Beklenmeyen Yüzey ve Zemin Değişimleri

Yüksek platformlarda ya da iskelelerde yüzeyin sertliği, eğimi veya hareketi değişebilir. Propriyoseptif sistem bu ani değişimleri algılar ve denge için gerekli düzeltmeleri yapar.

4. İş Ekipmanlarıyla Etkileşim

Araç-gereç taşımak, çalışırken bacak veya gövde pozisyonunu değiştirmek, yüksek seviyede motor kontrol gerektirir. Propriyosepsiyon bu kompleks hareketlerin koordinasyonunda görev alır.

Propriyosepsiyon da Yaş Yorgunluk ve Stresin Etkisi

Propriyosepsiyon, yaşla birlikte zayıflayabilir. Yaşlanan bireylerde refleks süresi uzar, kas kontrolü azalır ve denge kayıpları daha sık görülür. Bununla birlikte, yoğun iş yükü ve uzun süreli dikkat gerektiren durumlarda da propriyoseptif sistemin etkinliği düşer.

Bu nedenle propriyoseptif eğitimlerin sadece genç çalışanlara değil, her yaş grubuna uygun biçimde planlanması gerekir.

Ayrıca stres, propriyoseptif sistemin işleyişine olumsuz etki eder. Kortizol gibi stres hormonlarının artışı, sinir sisteminin algılama kapasitesini düşürür ve refleks yanıtları yavaşlatabilir. Bu nedenle yüksekte çalışan kişilerin sadece fiziksel olarak değil, zihinsel olarak da hazırlanması kritik öneme sahiptir.

Propriyosepsiyonun Bozulması ve Riskler

Propriyoseptif sistemin zayıf çalışması durumunda birey:

Düşmeye daha yatkın olur.
Platformda denge kaybı yaşar.
Alet kullanırken koordinasyon hataları yapabilir.

Bu durumlar yüksekte çalışmada ciddi iş kazalarına yol açabilir. Aşağıdaki faktörler propriyosepsiyonu olumsuz etkiler:

Yorgunluk ve aşırı fiziksel efor
Alkol, ilaç veya uyuşturucu kullanımı
Nörolojik hastalıklar (örneğin periferik nöropati)
Yaşlanma
Duyusal bilgi eksikliği (karanlık, titreşimli zemin vb.)

Propriyoseptif Sistem Eğitim ile Geliştirilebilir

Propriyoseptif sistem, eğitim ve egzersizle geliştirilebilir bir yapıya sahiptir. Özellikle tekrar eden, dengesiz yüzeylerde yapılan hareketler, kas-iskelet sisteminin bu duyusal geri bildirimleri daha iyi işlemesini sağlar. Literatürde, düzenli yapılan denge egzersizlerinin sinaptik plastisiteyi artırdığı ve refleks yanıt süresini iyileştirdiği belirtilmektedir (Taube et al., 2008).

Yüksekte çalışan bireylerde propriyoseptif becerilerin geliştirilmesi, hem performans hem de güvenlik açısından önemlidir.

Propriyoseptif Becerilerin Geliştirilmesi,:

1. Denge Egzersizleri

Tek ayak üzerinde durma
Wobble board, denge tahtası çalışmaları
Bosu topu ile yapılan alıştırmalar

2. Göz Kapalı Uygulamalar

Görsel bilgi ortadan kaldırıldığında propriyoseptif sistem daha aktif hale gelir.
Göz kapalı denge çalışmaları önerilir.

3. Fonksiyonel Antrenmanlar

Merdiven çıkma, çömelme, sıçrama
İşe özgü pozisyonlarda yapılan simülasyon egzersizleri

4. Nöromüsküler Eğitim

Kas kuvveti ile sinir sistemi arasındaki iletişimi güçlendirir.
Reaksiyon süresi ve hareket doğruluğunu artırır.

Yüksekte çalışma, düşme riskini en aza indirmek için mükemmel bir denge, koordinasyon ve vücut farkındalığı gerektirir. Bu gereksinimler doğrudan propriyoseptif sistemin etkinliğine bağlıdır. Propriyosepsiyon; bireyin vücut pozisyonunu, hareketini ve uzuvlarının konumunu algılayabilme yetisidir. Yüksek riskli işlerde çalışan bireylerin, propriyoseptif sistemlerinin işleyişi hem iş güvenliği hem de iş performansı açısından kritik önemdedir.

Propriyoseptif Sistem ve Ergonomi İlişkisi

İş istasyonlarının ergonomik tasarımı da propriyoseptif geribildirimi etkiler.

Örneğin:

Platformun stabilitesi
El tutamaçlarının konumu
Zemin kaplamalarının kaymaz özellikte olması
propriyoseptif farkındalığı destekleyen unsurlardır.

Ergonomik tasarım sayesinde çalışanın pozisyon farkındalığı korunur, kas-iskelet sistemi zorlanmaz ve düşme riski azaltılır.

Propriyoseptif sistem, yüksekte çalışanların güvenliği ve motor kontrolü açısından temel fizyolojik sistemlerden biridir.

Kas iğcikleri, tendon organları, eklem reseptörleri ve merkezi sinir sistemi bölgelerinin birlikte çalışmasıyla vücut, pozisyonunu sürekli izler ve düzeltir.

Bu sistemin bilinçli olarak eğitilmesi, denge ve koordinasyonun gelişmesini sağlar. Yüksek riskli işlerde görev alan bireylerde propriyosepsiyonun güçlendirilmesi, iş kazalarını önlemede vazgeçilmezdir. Eğitim, egzersiz ve ergonomik düzenlemelerle bu sistemin etkinliği artırılabilir.

Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanıza özel İnşaat Sektöründe – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
+90 232 265 20 65
[email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni25 Haziran 2025

24 Haziran 2025

İşe Giriş Muayenesinde Odyometri (İşitme) Testi Niçin Yapılır?

Değerli Çalışan Arkadaşlarımız,

“İşe Giriş Muayenesinde Odyometri (İşitme) Testi Neden Yapılıyor?” Diye Merak Edenler İçin…

Yeni bir işe başlamadan önce hepimizden istenen zorunlu bir adım var: İşe giriş muayenesi.
Peki bu muayenede neden bazen sizden “odyometri testi” yani işitme testi isteniyor?

“Ben zaten duyuyorum, işitme testine ne gerek var?” diye düşünebilirsiniz. Ama aslında bu test, sizin fark edemeyeceğiniz küçük kayıpları yakalayarak hem sizi hem de işyerinizi korumayı amaçlıyor.

🎧 🎧 🎧

Odyometri Testi Nedir?

Odyometri testi, özel bir cihaz ve kulaklıklar yardımıyla kulaklarınızın farklı frekanslardaki sesleri ne kadar iyi duyduğunu ölçen basit ama etkili bir testtir.
Sessiz bir odada yapılan bu test, birkaç dakikada tamamlanır ve hiçbir ağrı, acı ya da rahatsızlık vermez.

🔍 🔍 🔍

Peki, Odyometri Testi Neden İsteniyor?

1. İşitme Kaybınız Var mı, Erken Anlayalım Diye

Bazı işitme kayıpları zamanla, fark ettirmeden ilerler. Özellikle yaşa bağlı yavaş yavaş gelişen kayıplar veya önceki işyerlerinde gürültüye maruz kalma sonucu oluşan hafif işitme kayıpları başta anlaşılmaz ama testi yapılınca ortaya çıkar.

Örnek: Mehmet Usta yıllardır çekiç sesiyle çalışıyordu. Yeni bir fabrikaya geçerken yapılan işe giriş muayenesinde hafif düzeyde işitme kaybı fark edildi. Böylece hem daha uygun bir bölümde çalıştı hem de işitme cihazı süreci erken başlatıldı.

2. Gürültülü Ortamda Çalışacaksanız, Bu Test Şarttır

Çalışacağınız ortamda:

Kompresörler,
Motorlar,
Çekiç makineleri,
Kesiciler, delici makineler varsa;

Bu cihazların sesi zamanla kulağınıza zarar verebilir.
İşe giriş muayenesinde yapılan odyometri testi, bu riskleri baştan tespit edip gerekli koruyucu önlemlerin alınmasını sağlar.

Örneğin: İşitme kaybı olan bir çalışanın kulak koruyucu takmadan çalıştırılması hem onun sağlığı hem işverenin sorumluluğu açısından büyük risk oluşturur.

3. İş Güvenliği ve İletişim Açısından Çok Önemlidir

Bazı işler anlık komut, uyarı, anons veya alarm sesiyle yapılır.

Eğer çalışan kişi bu sesleri duyamazsa:

Kazalara açık hale gelir,
Ekip çalışması aksar,
Kendisi ve çevresi için tehlike oluşur.

İşte bu yüzden işe giriş muayenesinde işitme testinin yapılması, hem sizin güvenliğiniz hem de ekip güvenliği açısından hayati önem taşır.

🧠 🧠 🧠

“Duyuyor Gibi Yapmak, Sağlıklı Duyduğunuz Anlamına Gelmez”

Bazı kişiler tek kulağındaki hafif kaybı fark etmez çünkü diğer kulak telafi eder.
İşe giriş muayenesi sırasında yapılan odyometri testi sayesinde bu fark edilmeyen işitme sorunları kolayca tespit edilir.

Erken fark edilen kayıp, önlem alınırsa ilerlemez.

🗓 🗓 🗓

İşe Giriş Muayenesinde Odyometri Testi Hangi Durumlarda Önceliklidir?

✔ Gürültülü ortamlarda çalışacaksanız,
✔ Daha önce işitme kaybı öykünüz varsa,
✔ Sigortalı olarak sanayi, fabrika, inşaat, atölye gibi yerlerde görev yapacaksanız,
✔ 85 desibelin üzerinde ses maruziyeti olan işlerde yer alacaksanız…

Odyometri testi işe giriş muayenesinde mutlaka yapılmalıdır.

💬 💬 💬

İşe giriş muayenesi, sadece bir evrak doldurmak değil, sağlığınızı garanti altına almak için yapılır.
Bu muayenenin bir parçası olan odyometri testi, sessizce ilerleyen işitme kayıplarını fark etmemizi sağlar.
Kendinizi duymaya mecbur hissetmeden, gerçekten duyduğunuzdan emin olmak için bu testi ihmal etmeyin.

🛠 Çünkü işitme kaybı fark edilmezse, iş kazası çok daha kolay olur.
🧏‍♂️ Sağlığınızı önemseyin, işe güvenle başlayın.

Odyometri testi = Güvenli iş + Sağlıklı duyu + Sorunsuz iletişim.

Dr. Mustafa KEBAT

İşe Giriş Muayeneleri – Tetkik ve Tahlilleri için firmamız Tetkik OSGB yi arayabilirsiniz.

📞 İsterseniz randevu alabilirsiniz:
📍 Telefon: +90 232 265 20 65 Laboratuvar Telefonumuz: +90 541 125 15 82

📍 Ya da randevusuz da gelebilirsiniz:
🕗 Hafta içi her gün: 08.30 – 17.30 saatleri arasında başvurabilirsiniz.

Cennetoglu Mh., Foliage Cd., Modeko Selgeçen Is Merkezi, No: 230 Kat:4 Daire:424-425, Cennetoğlu, 35110 Karabağlar/İzmir, Türkiye

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni24 Haziran 2025