Çörek Otu ve Yağı (Nigella sativa) – Faydaları, Etkileşimleri ve Kullanım Uyarıları
Mucize mi, Risk mi?

Çörek otu ve yağı, yüzyıllardır geleneksel tıpta kullanılan, sayısız faydası ile öne çıkan bitkisel bir üründür. Ancak, her doğal ürün gibi, ilaçlarla etkileşime girme ve bazı sağlık durumlarında risk oluşturma potansiyeli vardır.

Özellikle karaciğerde ilaç metabolizmasından sorumlu CYP450 enzim sistemi ile etkileşen çörek otu yağı, bazı ilaçların etkisini artırabilir, azaltabilir veya yan etkilerini şiddetlendirebilir.

🔬 🔬 🔬
Çörek Otu ve Yağını Kullanırken Kimler Dikkatli Olmalı?

Aşağıda listelenen ilaç gruplarından herhangi birini kullanan bireyler çörek otu ya da çörek otu yağı tüketmeden önce hekim onayı almalıdır.

1️⃣ Kardiyovasküler Sistem İlaçları
  • Kalsiyum kanal blokerleri: Amlodipin, Nifedipin
  • Beta blokerler: Metoprolol (Beloc Zok), Propranolol, Carvedilol
  • Statinler (kolesterol ilaçları): Atorvastatin, Simvastatin
  • RAAS inhibitörleri: Losartan, Eplerenon

2️⃣ Antibiyotik ve Antifungal İlaçlar
  • Makrolid grubu antibiyotikler: Eritromisin, Klaritromisin
  • Azol grubu antifungaller: İtrakonazol, Ketokonazol

3️⃣ Psikiyatri/Nöroloji İlaçları
  • Benzodiazepinler: Alprazolam, Midazolam, Triazolam
  • Antipsikotikler: Quetiapin, Aripiprazol
  • Antidepresanlar (SSRI/SNRI): Fluoksetin, Paroksetin, Venlafaksin, Duloksetin

4️⃣ İmmünosupresif Tedaviler
  • Organ nakli ve otoimmün hastalık tedavisinde kullanılan ilaçlar: Tacrolimus, Sirolimus, Siklosporin

5️⃣ Diğer
  • Erektil disfonksiyon ilacı: Sildenafil
  • Kortikosteroid: Deksametazon
🧪 🧪 🧪
Neden Risk Oluşur? Çörek Otunun Farmakokinetik Etkileri

Çörek otu yağı, en güçlü bileşeni olan thymoquinone aracılığıyla vücutta ilaç metabolizmasını etkiler.

➤ CYP450 Enzim Sistemi ile Etkileşim
  • Thymoquinone, karaciğerde bulunan CYP3A4 ve CYP2D6 enzimlerine bağlanarak bu enzimlerin ilaçları metabolize etme yetisini azaltır.
  • Bu durum, örneğin Metoprolol kullanan bir bireyde, ilacın kanda birikmesine ve bradikardi, tansiyon düşüklüğü, yorgunluk, ödem gibi istenmeyen etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
  • Bazı ilaçlarda ise (örneğin Kodein) bu enzimler ilacı aktif hâle getirdiği için, çörek otu kullanımı ilacın etkisiz kalmasına yol açar.

➤ Nükleer Reseptörler Üzerinden Genetik Baskılama
  • Thymoquinone ayrıca Pregnane X Reseptörü (PXR) ve Constitutive Androstane Reseptörü (CAR) üzerinden CYP enzimlerinin genetik üretimini baskılar. Bu durum, uzun vadede ilaç metabolizmasının genetik düzeyde de zayıflamasına neden olabilir.
✅ ✅ ✅
Faydaları – Thymoquinone’un Etkileri

Eğer kişi herhangi bir ilaç kullanmıyorsa ve bir sağlık engeli bulunmuyorsa, çörek otu yağı bilimsel olarak desteklenen birçok fayda sunar:

1️⃣ Antioksidan Aktivite
  • Reaktif oksijen türlerini (ROS) nötralize eder.
  • DNA, protein ve lipidlerin oksidatif hasarını önler.
  • Serbest radikal stresini azaltarak hücre sağlığını korur.

2️⃣ Anti-inflamatuvar Etki
  • NF-κB ve COX-2 yolaklarını baskılar.
  • IL-1β, IL-6 ve TNF-α gibi proinflamatuar sitokinlerin üretimini azaltır.
  • Özellikle otoimmün hastalıklarda (MS, Crohn, Ülseratif Kolit, Romatoid Artrit) dikkatle kullanılmak şartıyla destekleyici etki gösterir.

3️⃣ Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkileri
  • CD4+ T hücre aktivitesini artırır.
  • IFN-γ ve IL-2 üretimi artarak antiviral ve antikanser hücresel yanıtları güçlendirir.
  • Enfeksiyonlara karşı savunmayı iyileştirir.

4️⃣ Antikanser Potansiyeli
  • p53 ve kaspaz-3 aktivasyonu yoluyla hücre içi programlı ölümü (apoptoz) artırır.
  • VEGF baskısı yoluyla tümörün damar oluşturarak büyümesini engeller (anti-anjiyogenez etki).

5️⃣ İnsülin Duyarlılığı ve Metabolizma
  • AMPK aktivasyonu ile hücrelerin glukoz alımını artırır.
  • GLUT-4 taşıyıcılarını artırarak insülin direncini azaltır.
  • Obezite ve metabolik sendromla mücadelede destekleyici olabilir.
❗ ❗ ❗
Sonuç ve Uyarılar

🔹 Her doğal ürün zararsız değildir. Çörek otu yağı, içeriğindeki aktif molekül thymoquinone nedeniyle ilaçlarla aynı yoldan metabolize olur ve enzim rekabeti oluşturur.

🔹 İlaç kullanan bireyler, çörek otu veya çörek otu yağı gibi güçlü etkili bitkisel ürünleri hekime danışmadan kullanmamalıdır.

🔹 Özellikle kronik hastalıkları olan bireylerde, bitkisel ürünlerle ilaç etkileşimleri ciddi yan etkilere veya tedavide yetersizliğe yol açabilir.

👨‍⚕️ 👨‍⚕️ 👨‍⚕️
“Doğal” da Olsa, “Etkili” Olan Her Şey “Etkileşir”

Unutmayın: Eğer bir madde vücutta fizyolojik değişiklik yaratıyorsa, o artık bir ilaç gibidir. İlaç gibi davranan her ürün, ilaçlarla yarışır, etkileşir ve bazen zarar verir.

Sağlığınızı korumak istiyorsanız, bitkileri de ilaç gibi ciddiye alın.

Alttaki yazımızı da okumanızı tavsiye ederim.

Karvakrol – Kekik – Çörek Otu

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Nigella sativa’nın Kardiyometabolik Hastalıklarda Kullanımı https://www.mdpi.com/2227-9059/12/2/405

⭐️⭐️ Kronik Enflamatuar Hastalıklara Karşı Nigella Sativa ve Bileşenlerine Odaklanarak 
Nigella Tohumlarının Potansiyel Farmakolojik Uygulamaları : İlerleme ve Gelecekteki Fırsatlar https://www.mdpi.com/2223-7747/12/22/3829

⭐️⭐️ Nagella sativa’nın (Çörek otu) bağışıklık sistemini güçlendirmedeki potansiyel etkisi 
: COVID-19 salgınını yavaşlatma umudu https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7347483/

⭐️⭐️ Nigella sativa (siyah tohum) ile diyet takviyesinin erkek Wistar sıçanlarında immünolojik işlevi düzenleme etkisi https://www.nature.com/articles/s41598-021-86721-1

⭐️⭐️ Peygamberlik Tıbbı-Nigella Sativa (Çörek Otu) – COVID-19 için potansiyel bir bitki mi? https://www.journal-jop.org/journal/view.html?doi=10.3831/KPI.2020.23.010

⭐️⭐️ Nigella sativa’nın Alkol Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığında Etkinliği: Mekanizmalar ve Klinik Etkiler https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2210803323002117

⭐️⭐️ Sinüzit tedavisinde Nigella sativa (Çörek otu) sabit yağının doğal tedavi yaklaşımı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29629288/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️