Hiç kendinize “Ben daha çok mantık insanıyım” ya da “Ben tamamen sezgilerimle hareket ederim” dediğiniz oldu mu?
Belki de bir tabloya bakarken büyüleniyor, ama aynı anda alışveriş listesini aklınızda tutmakta zorlanıyorsunuz.
Veya tam tersi: Sayılarla aranız harika ama boş bir sayfaya tek bir çizik bile atmakta zorlanıyorsunuz. İşte tüm bu farklılıkların arkasında yatan gizli kahraman: Beynimizin iki yarısı, yani sağ ve sol beyin!
Ama durun bir dakika…
Gerçekten bu kadar net bir ayrım var mı?
Sağ beyin sanat yapar, sol beyin hesap mı kitap mı yapar?
Yoksa bu biraz abartılıyor mu?
Hadi gelin, beynimizin büyüleyici dünyasında kısa bir yolculuğa çıkalım!
Beynin Haritası – İki Kardeş Ama Zıt Kutuplar
Beynimiz aslında iki ayrı “yarımküre”den oluşur: Sağ ve sol. Tıpkı eldiven gibi, biri diğerinin aynadaki yansıması gibidir. İlginçtir ki beynin sağ tarafı vücudun sol tarafını, sol tarafı ise sağ tarafını kontrol eder. Yani sağ elinizi hareket ettiren merkez, beyninizin sol tarafında yer alır!
Ama iş sadece hareketle bitmez. Bu iki yarımküre, düşünme tarzınızdan, karar alma şeklinize, duygularınızı nasıl yorumladığınızdan, hayal gücünüzün sınırlarına kadar her şeyi etkiler.
Sol Beyin Mantığın Soğukkanlı Komutanı
Sol beyin deyince akla ne geliyor? Matematik, analiz, planlama, mantık yürütme…
İşte tam da bu! Sol beyniniz bir matematik öğretmeni gibidir: Sistemli, düzenli, adım adım ilerler. Olaylara yaklaşırken “önce A, sonra B, ardından C” diye düşünür.
- Bir alışveriş listesi hazırlamak? Sol beyin işi.
- Dil öğrenmek, kuralları kavramak, yazılı metinleri anlamak? Yine sol beyin.
- İş toplantısında mantıklı argümanlarla konuşmak? Kesinlikle sol beyniniz devrede.
Sol beyin adeta bir “bilgi fabrikası”dır. Her şeyin nedenini ve sonucunu sorgular. Duygular değil, veriler konuşur!
Sağ Beyin Hayal Gücünün Renkli Ressamı
Şimdi gözlerinizi kapatın ve bir orman düşünün: Kuş sesleri, yaprak hışırtıları, dereden akan su… İşte o an devreye giren sağ beyninizdir!
Sağ beyin sezgisel, yaratıcı ve görsel düşünür. Olaylara bir bütün olarak bakar, ayrıntılara değil “genel tabloya” odaklanır. Bir resim çizdiğinizde, müzikle kendinizden geçtiğinizde ya da birini yüzünden tanıdığınızda hep sağ beyniniz çalışır.
- Bir melodiyi yakalamak,
- Bir yüzü hatırlamak,
- Mizah yapmak ya da empati kurmak…
Bunlar sağ beynin yetenek alanıdır. Sağ beyin, hayatın duygusal ve sanatsal yönünü aydınlatan bir projektör gibidir.
İşin Gerçeği Beyin Takım Oyunu Sever
Peki herkes ya sağ beyinli ya da sol beyinli mi?
Hayır!
Bu aslında büyük bir yanlış anlaşılmadır. Beynimiz, her iki yarımkürenin birlikte çalışmasıyla olağanüstü işler başarır. Tıpkı iyi bir orkestra gibi…
Düşünün: Bir şarkı söylüyorsunuz. Sağ beyniniz müziğin duygusunu ve ritmini algılıyor, sol beyniniz ise kelimeleri ve dilbilgisini organize ediyor. Yani hem sezgi hem mantık aynı anda devrede.
Beynin iki yarısı arasında sürekli bir veri alışverişi vardır. Bu iletişimi sağlayan yapı ise “corpus callosum” adı verilen kalın bir sinir ağıdır. Bu köprü sayesinde iki yarımküre sanki aynı masa etrafında fikir alışverişi yapan iki zeki insan gibi çalışır.
Popüler Kültürün Abarttığı Beyin Efsaneleri
“Ben sağ beyinliyim, bu yüzden matematik yapamam” ya da “O sol beyinli, duygusuz biri” gibi laflar kulağa tanıdık geliyor değil mi?
Ancak bu tür kalıplar beynimizin karmaşık doğasını yeterince yansıtmaz.
Gerçekte her insanın hem sağ hem de sol beyin fonksiyonları vardır ve çoğu görevde ikisi birlikte çalışır. Bazı insanlar belli alanlarda daha yetenekli olabilir ama bu, diğer yarımküreyi kullanmadıkları anlamına gelmez.
Kısaca: Beyninizi bir kutuya koymayın!
Beyin Yarımkürelerini Geliştirmek Mümkün mü?
Elbette! Her iki beyin yarımküresini aktif tutmak için uygulayabileceğiniz bazı pratikler var:
Sol beyin için:
- Satranç, sudoku ve mantık oyunları oynayın.
- Yazı yazın, plan yapın, analiz edin.
- Dil öğrenmeye çalışın.
Sağ beyin için:
- Resim çizin, müzik dinleyin veya yapın.
- Hayal kurun, meditasyon yapın.
- Dans edin, doğa yürüyüşlerine çıkın ve gözlem yapın.
Bu aktiviteler beyninizin iki tarafını da besler ve daha dengeli bir düşünce yapısına sahip olmanızı sağlar.
İçinizdeki Bilim İnsanı ve Sanatçıyı Tanıyın
Beynimiz, hem bir hesap makinesi hem de bir tuval gibidir. İçimizde hem bir mühendis hem de bir şair yaşar. Bu nedenle hayatın hem mantıklı hem duygusal yönlerini kucaklamak, hem plan yapmak hem hayal kurmak, işte gerçek zekânın ve denge becerisinin anahtarıdır.
Unutmayın
Ne tamamen sağ beyinlisiniz, ne tamamen sol.
Siz her şeyin birazısınız – tıpkı beyniniz gibi eşsiz ve mükemmel bir dengeye sahip.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü