Kuşburnu ile yapılan çalışmalarda; kuşburnunda bulunan “trans-tilirozit” isimli bir maddenin PPAR ”Peroksizom Proliferatör-Aktive olmuş Reseptör” alfa mRNA ekspresyonunu artırması ile yağ yakımını hızlandırdığı bulunmuş.

PPAR ”Peroksizom Proliferatör-Aktive olmuş Reseptör” yolu zayıflama ilacı çalışmalarında çok sık tercih edilir.

⭐️ Çift kör, Randomize yapılan (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25834460/) çalışmada;

Pre-obez (obez olmaya yakın), beden kitle endeksi 25-30 arasında 32 kişi (denek) seçilmiş.

Denekler iki gruba ayrılmış,

Plasebo – kontrol grubuna ilaç görünümlü etkisiz madde verilmiş.

Diğer gruba; Günlük 100 mg çekirdeği ile birlikte öğütülmüş kuşburnu özütü etanolde çözdürülüp tablet yapılarak verilmiş.

Günlük 100 mg öğütülmüş kuşburnu özütü olan tabletlerden verilen kişilerin

  • Abdominal (karın – göbek) bölgelerinde yağ,
  • Abdominal organların çevresinde toplam yağ,
  • Vücut ağırlıkları ve vücut kitlelerinin başlangıçta, 8. ve 12. haftalarda yapılan ölçümlerinde;

Deneklerin başlangıçtaki kendi değerleri ve plasebo verilen gruba göre belirgin bir şekilde azaldığı bulunmuş.

Kuşburnu (çekirdeği ile beraber), trigliserit yapıda olan adipoz dokuyu, enerjiye çevirmede orlistat içeren ilaç kadar etkili bir bitki.

Adipoz doku %95 oranında yağ damlacığı içeren, gerektiğinde enerjiye çevrilen ve göbek, bacak çevresinde yoğun olan yağlar. Kısaca bizi kilolu,obez gösteren yerler.

Kuşburnu (çekirdeği ile beraber), galaktolipidler ile polifenoller açısından oldukça zengindir. Bu sayede Romatoid artrit hastalarının eklem ağrılarını dindirmede etkilidir.

Kuşburnu (çekirdeği ile beraber), yüksek oranda, bir karotenoid türü olan astaksantin içerir. Bu molekül kolajenin parçalanmasını önleyerek yaşlanmaya bağlı cilt kırışıklıkları, kaz ayağı çizgilerini önler.

Karotenoid, bitkilerde bulunan, açık sarı ve kırmızı arası renkleri oluşturan vücudumuzda antioksidan görevi yapan pigmentlerdir. 

Astaksantin, genellikle suda yaşayan organizmalarda bulunan ve besinlere pembe-kırmızı rengini veren ve terpenler olarak bilinen bir grup kimyasala ait karotenoid adı verilen kırmızı bir pigmenttir.

⭐️ Japon araştırıcılar tarafından yürütülen klinik bir çalışmada kuşburnu meyvesi özütünün abdominal (karın içerisinde yer alan) organların etrafını çevreleyen yağın azaltılmasında yararlı olabileceği gösterilmiş.

Bu konuda ilk bilimsel bulgular 2007 yılında yine Japon araştırıcılar tarafından yürütülen deneysel (in vitro) ve deney hayvanı (in vivo) çalışmalarda elde edilmişti.

Bu çalışmalarda meyvelerin yüzde 80 sulu aseton özütünün obez olmayan farelerde herhangi bir beslenme değişikliğine yol açmadan organların etrafındaki yağların artışını ve dolayısıyla ağırlık artışını önlediği gözlemlenmişti. Yani “herhangi bir diyet yapmadan kilo vermek” şeklinde yorumlanabilecek önemli bir bulgu. 

Meyvenin tümü toz edilerek uygulandığında bu etki zayıflarken, meyvenin sadece etli kısmı uygulandığında herhangi bir etki gözlenememiş.

Araştırıcılar etkinin tohumlarda bulunan fenolik yapıdaki “trans-tilirozit” ile bağlantılı olduğunu düşünüyorlar.

Yapılan çalışmada, bu bileşiğin etkisinin piyasada bulunan bir zayıflama ilacı olan orlistat‘dan bile daha kuvvetli olduğu görülüyor.

Orlistat gibi sentetik zayıflama ilaçlarının risklerini göz önüne alırsak önemli bir bulgu. Tohumda bulunan tilirozitin zayıflatıcı ilaç araştırmalarında son yıllarda önemli hedeflerden biri olan peroksizom proliferatör-aktive olmuş reseptör alfa mesajcı RNA ekspresyonunu artırması sonucu etkili olabileceği ileri sürülmektedir.

Orlistat etken maddeli bir ilaç var. Bu ilaç yemekten hemen önce alınır (en geç yemekten 1 saat sonra)

Orlistat, yağları sindirmekle görevli Lipaz enzimine bağlanarak işlevini engeller. Böyece yemekle alınan yağların emilimini %30 oranında engeller ve yağ bağırsaktan emilemez dışkı ile atılır.

Bu ilaç kullanıldığında

  • Yağda eriyip emilen A,D,E,K vitamini eksikliğine neden olur. (İlacı kullananlar mutlaka bu vitaminleri kullanmalıdır)
  • Yağlar az emildiği için dışkı yağlı olur
  • İshal olur

⭐️ Bir başka Japon araştırıcı grubu tarafından diyetle obez kılınmış farelerde ve 3T3-L1 hücreleri üzerinde yürütülen çalışmalarda kuşburnunun sulu alkollü özütünün adipozitlerde (Yağ dokusu hücreleri) lipit birikmesini baskıladığı tespit edilmiş.

Diğer taraftan kuşburnu meyve suyunun obez bireylerde kan basıncını (sistolik) ve plazma kolesterol seviyelerini düşürdüğü gözlemlenmiş.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Dikkat ettiyseniz yukarıda hep Kuşburnu (çekirdeği ile beraber) olarak yazdım.

Çünkü;

Bu çalışmalarda araştırıcıların tohum diye tanımladıkları kısım aslında bitkinin meyveleri. Çünkü kuşburnu meyvelerinin dışındaki kırmızı etli kısım meyve değil yalancı meyve (hipantiyum), yani bitki çanağı. 

Bütün bu özelliklerin çoğu kuşburnunun çekirdeğinde bulunuyor

Kuşburnu’ nun kırmızı etli kısmı “hipantiyum” yani yalancı meyve, bitki çanağıdır.

Lakin çalışmalar tohum denilen çekirdeklerle yapılıyor.

Hipantiyum, orta durumlu yumurtalığı olan bir çiçekte yayık veya çukur şeklindeki çiçek tablası.

Göbek yağları ile ilgili çalışmada sadece hipantiyum (etli kısım) kullanılınca yukarıdaki etkiler sıfıra düşüyor.

⭐️⭐️⭐️

Yapılan Araştırmaların Ortak Sonuçları

  • Kuşburnu yüksek oranda C vitamini içerir. Lakin sıcak çayını içerek C vitamini almak mümkün değildir. çünkü çayın yapılışı sıcaklığında C vitamini işlevini yitirir.
  • Kuşburnu yemeklerden önce 1 çay kaşığı toz halinde alındığında insülin duyarlılığını artırır, tip-2 diyabette etkilidir.
  • Yüksek rakımlı yerlerde yetişen kuşburnu, rakımı düşük yerde yetişenlere göre daha etkilidir.
  • Kuşburnu çekirdeği ile birlikte toz haline getirilip günlük 1 tatlı kaşığı kullanılmalıdır.
  • Kuşburnu meyvesinin kurusu, yaşından daha çok etkilidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kuşburnu özütünün günlük alımı, obez öncesi bireylerde karın içi yağını azaltır: randomize, çift kör, plasebo kontrollü klinik çalışma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25834460/

⭐️⭐️ Kuşburnu takviyesi enerji harcamasını artırır ve beyaz yağ dokusunun kahverengileşmesine neden olur https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27980600/

⭐️⭐️ Kuşburnu tüketiminin tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık risk belirteçleri üzerindeki etkileri: obez kişilerde randomize, çift kör, çapraz geçişli bir araştırma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22166897/

⭐️⭐️ Farklı Rosa Türlerinden Elde Edilen Kuşburnu Meyvelerinin Terapötik Uygulamaları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5485961/

⭐️⭐️ Kuşburnu – iltihap ve artrit için kanıta dayalı bir bitkisel ilaç https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22762068/

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.