1 Haziran 2025

Türkiye – ABD – Avrupa Birliği Ülkeleri İş Kazası Bildirimi Karşılaştırması

Neden Bu Karşılaştırmayı Yapıyoruz?

İş kazaları, yalnızca bireysel trajedilerin değil; aynı zamanda kurumsal sorumluluğun, kamu politikalarının ve uluslararası rekabetin de merkezindedir. Bir çalışanın saniyelik dikkatsizliği ya da bir işverenin ihmali, yalnızca o işyerinde değil, tüm sistemde domino etkisi yaratabilir. Ancak bu zincirin kırılabileceği önemli halkalardan biri de kazanın bildirilmesi ve doğru şekilde kayda geçirilmesidir.

Peki, bu bildirim her ülkede aynı ciddiyetle mi ele alınıyor?

Bu yazıda, Türkiye’deki iş kazası bildirim sisteminin idari ve hukuki boyutlarını, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerindeki uygulamalarla karşılaştırmalı olarak sunmaya çalışacağız.

Hedefimiz; yalnızca farkları göstermek değil, aynı zamanda Türkiye’nin güçlü ve zayıf yönlerini objektif ölçütlerle kıyaslamak ve iyileştirme alanlarını somutlaştırmaktır.

Dünya giderek daha entegre hale gelirken, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün evrensel ilkeleri de şekilleniyor. Bu karşılaştırma yazımızda, evrensel yapının Türkiye’deki yerini, eksiklerini ve potansiyelini görebilmek için bakış açısı sunmayı amaçlıyoruz.

Cemil Tanju ANAKLI – Dr. Mustafa KEBAT

1. Türkiye’de İş Kazası Bildirimi – Hukuki ve İdari Süreçler

1.1. Yasal Dayanaklar

Türkiye’de iş kazası bildirimi, başta 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu olmak üzere, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmiştir.

Bu düzenlemeler, işverenlerin ve sağlık hizmeti sunucularının iş kazalarını belirli süreler içinde bildirmelerini zorunlu kılar.

1.2. Bildirim Süreleri ve Yöntemleri

İşverenin Bildirimi: İşveren, iş kazasını en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirmekle yükümlüdür. Bildirim, SGK’nın e-bildirge sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılabilir.
Sağlık Hizmeti Sunucularının Bildirimi: Sağlık kuruluşları, kendilerine intikal eden iş kazalarını, kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren en geç on gün içinde SGK’ya bildirmek zorundadır.

1.3. İdari ve Hukuki Yaptırımlar

İş kazasının süresi içinde bildirilmemesi durumunda, işverene idari para cezası uygulanır. 2025 yılı itibarıyla bu ceza 20.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir.

1.4. Hukuki Sorumluluklar

İş kazası sonucunda işverenin hukuki sorumluluğu doğabilir. Bu sorumluluk, işverenin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alıp almadığına, kazanın önlenebilir olup olmadığına ve işverenin kusur durumuna göre değerlendirilir. İşverenin kusurlu bulunması halinde, tazminat yükümlülüğü doğabilir.

2. Amerika Birleşik Devletleri’nde İş Kazası Bildirimi – OSHA Düzenlemeleri

2.1. Yasal Çerçeve

ABD’de iş kazası bildirimi, İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi (OSHA) tarafından düzenlenir. OSHA’nın 29 CFR 1904 ve 1904.39 numaralı yönetmelikleri, işverenlerin iş kazalarını nasıl bildirmeleri gerektiğini belirler.

2.2. Bildirim Süreleri ve Yöntemlerir

Ölüm Durumu: İşveren, işyerinde meydana gelen bir ölüm olayını, olaydan sonraki sekiz saat içinde OSHA’ya bildirmelidir.
Hastaneye Yatış, Ampütasyon veya Göz Kaybı: Bu tür olaylar, olaydan sonraki 24 saat içinde OSHA’ya bildirilmelidir.
Kayıt Tutma: İşverenler, iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla ilgili kayıtları en az beş yıl süreyle saklamalıdır. Her yıl Şubat ve Nisan ayları arasında, önceki yılın özetini çalışanların görebileceği bir yerde asmalıdırlar.

2.3. İdari ve Hukuki Yaptırımlar

OSHA, iş kazalarının bildirilmemesi veya iş sağlığı ve güvenliği kurallarının ihlal edilmesi durumunda işverenlere para cezaları uygulayabilir. Bu cezalar, ihlalin ciddiyetine ve işverenin daha önceki ihlallerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

2.4. Çalışan Hakları

Çalışanlar, iş kazalarını ve işyerindeki tehlikeleri bildirme hakkına sahiptir. İşverenler, bu bildirimler nedeniyle çalışanlara karşı misilleme yapamazlar. OSHA, çalışanların bu haklarını korumak için çeşitli mekanizmalar sunar.

3. Avrupa Birliği’nde İş Kazası Bildirimi – Üye Devlet Uygulamaları

3.1. Genel Yasal Çerçeve

AB’de iş sağlığı ve güvenliği konuları, Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen direktiflerle düzenlenir. Ancak, iş kazası bildirimiyle ilgili detaylar üye devletlerin ulusal mevzuatlarına bırakılmıştır.

3.2. Üye Devlet Örnekleri

İrlanda: İşverenler, bir çalışanın iş kazası nedeniyle üç günden fazla süreyle normal işini yapamaması durumunda, kazayı Sağlık ve Güvenlik Otoritesi’ne (HSA) bildirmek zorundadır.
İspanya: Serbest meslek sahipleri, iş kazalarını kendileri bildirmekle yükümlüdür. Ev hizmetlerinde çalışanlar için ise işverenler bildirim yapmalıdır.
Almanya: Bir iş kazası sonucu çalışan üç günden fazla süreyle çalışamazsa, işveren kazayı ilgili ticaret birliğine üç gün içinde bildirmelidir.

3.3. İdari ve Hukuki Yaptırımlar

AB üye devletlerinde, iş kazalarının bildirilmemesi durumunda çeşitli idari yaptırımlar uygulanabilir. Bu yaptırımlar, para cezaları veya diğer idari yaptırımlar şeklinde olabilir ve her ülkenin kendi mevzuatına göre belirlenir.

📌 📌 📌

4. İş Kazası Bildirimi Karşılaştırma Tablosu

Kriter	Türkiye	ABD (OSHA)	AB (Üye Devletler)
Yasal Dayanak	5510 sayılı Kanun, 6331 sayılı İSG Kanunu, SGK yönetmelikleri	OSHA Kanunu, 29 CFR 1904 ve 1904.39	Çerçeve Direktif 89/391/EEC, üye ülke mevzuatları
Yetkili Kurum	SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu)	OSHA (Occupational Safety and Health Administration)	Ülke bazlı iş sağlığı kurumları (örn. INAIL, HSE)
Bildirimi Kim Yapar?	İşveren ve sağlık hizmeti sunucusu	İşveren	İşveren, bazı ülkelerde sağlık kuruluşları
Bildirim Süresi	İşveren için 3 iş günü, sağlık kuruluşu için 10 gün	Ölüm için 8 saat, Hastane yatışı: 24 saat	Genellikle 3-10 gün arası, ülkeye göre değişken
Bildirim Yöntemi	Elektronik veya yazılı (e-Devlet/SGK) SGK e-bildirge sistemi	Telefon, çevrimiçi sistem, yerel OSHA ofisleri	Ulusal çevrimiçi portallar, Resmi formlar Online, yazılı ya da dijital sistemler
Bildirim İçeriği	Kazanın yeri, zamanı, nedeni, yaralanma durumu	Olay türü, sonuç, yer, tarih, etkilenen kişi	Kazanın koşulları, sonuçları, önlemler
Kayıt Tutma Yükümlülüğü	İş kanununa göre 5 yıl, 5510 Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununa göre de 10 yıl saklama süresi vardır.	5 yıl süreyle detaylı kayıt tutulmalı	Çoğu ülkede 5 yıl, bazı ülkelerde daha uzun
İdari Para Cezaları (Yıllara göre değişmektedir)	Bildirmeme halinde 20.000 TL’ye kadar	OSHA’ya göre 14.502 $’a kadar, kasıt varsa daha da yüksek olabilir	AB ülkesine göre yüksek para cezaları veya hapis Ülkeye göre değişir (örneğin Almanya’da 5.000 €’ya kadar çıkabilir)
Hukuki Sorumluluk	Tazminat, ceza sorumluluğu (kusur oranı, iş güvenliği önlemleri esas alınır)	Tazminat, OSHA incelemesi ve cezaları, ayrıca dava açma hakkı	İş hukuku ve ceza hukuku kapsamında tazminat, bazı durumlarda ceza davaları
Çalışan Hakları	SGK’ya doğrudan başvuru hakkı var, misillemeye karşı koruma zayıf	Misillemeye karşı güçlü federal koruma, şikâyet hakkı	Misillemeye karşı genellikle sendika ve ulusal iş sağlığı birimleri tarafından koruma
İşçinin Bildirim Hakkı	Dolaylı (mahkemeye başvurabilir)	Var – OSHA’ya doğrudan şikâyet hakkı	Var – Sendika ya da ilgili kuruma başvuru olabilir
Sigorta Kurumu Rolü	SGK, hem sağlık hem sigorta yükünü üstlenir	İşveren tarafından ödenen özel iş kazası sigortası (workers’ compensation insurance)	Devlet veya özel fonlar (örneğin Almanya’da “Berufsgenossenschaft”)
Veri Toplama ve İstatistik	SGK ve TÜİK tarafından yayımlanır	OSHA yıllık raporlar yayımlar	Eurostat, ulusal istatistik kurumları

5. Genel Değerlendirme ve Karşılaştırma

Kriter	Türkiye	ABD	AB Ülkeleri
Hızlı Bildirim Sistemi	Orta	Çok hızlı	Orta
Denetim Sıklığı	Orta	Yüksek (OSHA denetimleri yoğun)	Orta-Yüksek
Çalışan Katılımı	Sınırlı	Güçlü	Güçlü (özellikle Batı Avrupa’da)
Yaptırım Gücü	Düşük-Orta	Yüksek	Orta-Yüksek
Veri Şeffaflığı	Gelişmekte	Şeffaf (kamuya açık)	Şeffaf (Eurostat ile ortak)

🇹🇷 🇹🇷 🇹🇷

5.1. Türkiye’nin Yapısı ve Güçlü Yönleri

Dayanak: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 5510 sayılı SGK Kanunu.
Bildirim Yeri: SGK İl Müdürlükleri / e-Devlet / İşverenin kayıt sistemi.
Özellik: SGK bildirimi işverenin sorumluluğundadır. Bildirim yapılmazsa hem SGK cezası hem de tazminat yükümlülüğü doğabilir.

Türkiye’de iş kazalarının bildirimi tek merkezli bir yapıya, yani SGK odaklı bir modele dayalıdır. Bu durum, veri toplama ve analiz açısından avantaj sağlasa da:

Bildirim yükünün yalnızca işverende olması ve çalışanların şikâyet mekanizmalarının zayıflığı,
İSG kültürünün halen gelişmekte olması nedeniyle,
ihmal edilen vakaların sıklığını artırabilmektedir.

Ancak son yıllarda elektronik bildirimin yaygınlaşması ve sağlık kuruluşlarına da yükümlülük verilmesi önemli gelişmelerdir.

🇺🇸 🇺🇸 🇺🇸

5.2. ABD’nin Yapısı ve Güçlü Yönleri

Dayanak: OSHA’nın 29 CFR 1904 kayıt ve bildirim düzenlemeleri.
Kritik Fark: Ölüm ve hastane yatışı için çok kısa süreler içinde bildirim zorunludur (8-24 saat). Ayrıca “OSHA Form 300” adlı yıllık iş kazası kayıt formu tutulur.
Çalışan Hakları: Çalışanlar iş kazalarının bildirilmemesi durumunda OSHA’ya doğrudan başvurabilir.

ABD’de OSHA sistemi:

Ciddi olaylar için hızlı bildirim zorunluluğu (ölüm → 8 saat, ampütasyon → 24 saat),
Ayrı bir tazminat sigortası sistemi (Workers’ Compensation),
Misillemeye karşı güçlü çalışan koruma mevzuatı ile,
önleyici ve hesap verilebilir bir yapı kurmuştur.

Ancak bu sistemde farklı eyalet yasalarının uygulanması (Federal + Eyalet OSHA kuralları), uygulamada karmaşıklıklara neden olabilir.

🇪🇺 🇪🇺 🇪🇺

5.3. Avrupa’nın Yapısı ve Esnekliği

Yasa Temeli: Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi 89/391/EEC.
Ulusal Farklılıklar: Bildirim süreleri ve sistemleri ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Örneğin:
- Almanya: İş kazaları 3 gün içinde yasal meslek birliklerine (Berufsgenossenschaften) bildirilmelidir.
- İtalya: INAIL kurumuna 2 gün içinde elektronik olarak bildirim gerekir.
- İngiltere (AB sonrası): RIDDOR kapsamında ciddi kazalar 10 gün içinde Health and Safety Executive (HSE)’e bildirilir.
Sendikaların Rolü: AB’de işçi sendikaları, kazaların raporlanmasında ve soruşturulmasında güçlü rol oynar.

AB üyesi ülkelerde iş kazası bildirimi:

Temel ilkeler bakımından birleşik, ancak
İdari uygulamalar açısından dağınık bir yapıdadır.

Ancak AB, 89/391/EEC sayılı Çerçeve Direktif ile işveren yükümlülüklerini net belirlemiş ve ülkelerin ulusal sistemlerine entegre etmiştir.

Düşünce ve Önerilerimiz

Türkiye açısından değerlendirdiğimizde:

Çalışanların doğrudan iş kazası bildirim hakkı güçlendirilmeli,
Bildirim sistemine dijital teyit mekanizmaları eklenmeli,
İş kazası sonrası incelemelerin bağımsız bir kurulca yapılması teşvik edilmeli kanaatideyiz.

Pek tabi ki sizlerin görüş ve önerileri ile eklenecek maddeler olacaktır.

Sonuç olarak, iş kazası bildirimi sistemleri ülkelerin mevzuat altyapıları, sosyal güvenlik rejimleri ve iş sağlığı kültürlerine göre değişmektedir. Ancak ortak hedef, kazaların azaltılması ve meydana gelenlerin etkin, şeffaf şekilde kayıt altına alınarak tüm tarafların korunmasıdır.

Bu karşılaştırma ile yalnızca sistemler arasındaki mevzuatları değil; aynı zamanda iş kazasına yaklaşım tarzlarını, kurumsal refleksleri ve hukuki kültürü de kısaca ortaya koymaya çalıştık.

Türkiye’nin iş kazası bildirim sistemini; ABD’nin hızlı müdahale ve bireysel hak temelli yaklaşımıyla, Avrupa’nın örgütlü, sosyal devlet odaklı sistemleriyle kıyasladığımızda önemli bir gerçek su yüzüne çıkıyor: Bildirim sistemi sadece bir prosedür değil, aynı zamanda bir güvenlik kültürüdür.

Karşılaştırma sayesinde, Türkiye’nin hangi yönlerinin uluslararası düzeyde güçlü olduğunu (örneğin tek merkezli SGK sistemi), hangi yönlerde ise geliştirilmesi gerektiğini (örneğin misillemeye karşı koruma zayıflığı) açıkça görebiliyoruz. Ayrıca küresel uygulamaların ışığında işverenlerin, hukukçuların ve politika yapıcıların nasıl daha etkili stratejiler geliştirebileceği konusunda fikir sahibi oluyoruz.

Analizimiz tartışmaya açıktır. Ki gayemizde katılımcı sayısının arttığı fikirlerin müzakere edildiği katılımcı bir iş sağlığı – güvenliği kültürünün yaygınlaşmasıdır.

Sadece iş hukukçularına değil; aynı zamanda İş Güvenliği uzmanlarına, işyeri hekimlerine akademisyenlere, kamu yöneticilerine ve işletme sahiplerine pratik ve stratejik bir perspektif kazandırabilecek derin bir kültür ortamına yelken açmış bulunuyoruz. Fırtınalarla karşılaşacağımızı uzun yolculuğumuzda yıpranacağımızı da biliyoruz. Lakin hep birlikte karaya ayak basacağımız ve kutlayacağımız günlerin de hayal olmadığına inanıyoruz…

Zira iş kazası bildirimi sadece geçmişte olanı kayda geçirmek değil, aynı zamanda gelecekte olacakları engellemenin ilk adımıdır.

Bu yüzden, bildirim süreci bir evrak değil; bir hayat sigortasıdır. Ve onu ne kadar şeffaf, hızlı ve kapsayıcı kurgularsak; işyerlerini o kadar güvenli, sistemleri o kadar adil ve çalışanları o kadar değerli kılarız.

Saygılarımızla…

Cemil Tanju ANAKLI – Dr. Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Cemil Tanju ANAKLI – Dr. Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler1 Haziran 2025

1 Haziran 2025

Hücrelerin Söylemeye Çalışıyor? Yaşamak İçin Koşma Yürü

Koşmak mı, Tempolu yürümek mi?

Cevap basit: Tabii ki tempolu yürümek!

Peki neden mi? Hadi insan vücudunun derinliklerine bir yolculuğa çıkalım…

“HÜCRE HASARI” NEDİR, NEDEN OLUR?

Hücrelerimiz, günlük hayatımızı sürdürebilmemiz için gece gündüz çalışan minik fabrikalar gibidir. Ama bu fabrikalar bazen zarar görür. En önemli nedenlerinden biri: İSKEMİ.

İskemi, yani bir dokunun yeterince kan ve oksijen alamaması, zincirleme bir hasar dalgasını tetikler:

Oksijen yok
Glikoz yok
Vitamin, mineral yok
Enerji yok!

ENERJİ SANTRALİ – MİTOKONDRİ VE ATP

Hücre içindeki sodyum-potasyum pompası, çalışmak için enerjiye, yani ATP’ye ihtiyaç duyar. Bu ATP’yi de oksijenle çalışan mitokondri üretir.

Ama ya oksijen yetmezse?

KOŞUYORUZ AMA…

Koşarken mitokondri daha çok oksijen ister. Daha çok oksijen almak için daha hızlı nefes alırız. Ama nefeslerimiz yüzeysel olur. Yani aslında yeterince oksijen alamayız. Sonuç?

Pompa çalışamaz,
Sodyum hücrede birikir,
Sodyum su çeker, hücre şişer,
Hidropik dejenerasyon başlar.

Bu durumda:

Mikrovilluslar (emilim tüpçükleri) kaybolur,
Reseptörler zarar görür (B12, D vitamini, insülin gibi),
Vücudun sinyalleri bozulur.

OKSİJENSİZ SOLUNUM – ÇİFT TARAFLI ZARAR

Oksijen yoksa, vücut oksijensiz solunuma gçer. Ama burada sorun büyük:

Sadece 2 ATP kazanılır,
Karşılığında laktik asit üretilir,
Kaslar ağırır, sertleşir,
Hücre içi asidik ortam olur.

Asidik ortamda:

Ribozom protein üretemez,
Yağlar birikir,
Karaciğer ve kalp zarar görür.

Eğer bu durum devam ederse:

Hücre zardan çatlar,
Kalsiyum hücreye girer,
Yıkıcı enzimler aktif olur,
HÜCRE ÖLÜR.

KOŞMAK İSTİYORSANIZ DİKKAT!

Koşmak istiyorsanız:

Nefes nefese kalmayın!
Satürasyon cihazlarına aldanmayın.

Oksijen taşıyor gibi görünse de, damar iç duvarlarında (endotel) hasar varsa, organların oksijen alması engellenir. Kalp krizleri bu yüzden “birdenbire” oluverir.

Ayrıca:

Demir, B12, B9 eksikliği (anemi)
Yüksek trigliserit ve LDL-a

Damarları tıkar, oksijen gitmez. Suçlu genelde yağ değil, rafine karbonhidratlardır!

BEYİN SİSİ VE NÖROLOJİK BELİRTİLER

Oksijen yetersizliği sadece kalbi değil, beyni de etkiler. Unutkanlık, konsantrasyon sorunları, “beyin sisi” gibi belirtiler ortaya çıkar.

SONUÇ

Koşmak yerine tempolu yürüyüş yapın.

Oksijen ihtiyacını yorulmadan karşılayın,
Kalp ve damarları zorlamayın,
Kaslarını, beynini ve karaciğerini koruyun.

Vücudunuzaa iyi bakmak için kendinizi yormananıza gerek yok. Akıllı hareket edin yeter.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ İkinci Kalbinizi Biliyor musunuz? https://tetkik.com.tr/2024/10/07/ikinci-kalbinizi-biliyor-musunuz/

⭐️⭐️ Yürüme ve Koşma Sırasında Ayak Biyomekaniği https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(12)61642-5/fulltext

⭐️⭐️ Çıplak ayakla koşmak, ayakkabılı koşmaya kıyasla daha az koşu dengesine yol açıyor – randomize kontrollü bir çalışmadan elde edilen sonuçlar https://www.nature.com/articles/s41598-021-83056-9

⭐️⭐️ Yürüme ve koşmanın enerji harcaması: tahmin denklemleriyle karşılaştırma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15570150/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni1 Haziran 2025

31 Mayıs 2025

Gençlik Bu Proteinde Saklı!

Haydi Kolajen Üretelim!

Cildinizin, kemiklerinizin ve eklemlerinizin gizli kahramanıyla tanışın!

“Kolajen” kelimesi, eski Yunanca’da kolla yani “tutkal” anlamına gelir. Ve bu gerçekten tam yerinde bir tanım! Çünkü kolajen, vücudumuzdaki dokuları bir arada tutan doğal bir yapıştırıcı gibidir.

Kolajen, memelilerde en bol bulunan proteindir. Vücudunuzda kemikten deriye, damarlardan gözlere, dişlerden tırnaklara kadar birçok yerde görev alır. Şu ana kadar 28 farklı kolajen türü tespit edilmiştir. En yaygın olanları ise Tip 1, Tip 2 ve Tip 3’tür.

😲 😲 😲

Kolajen Neden Bu Kadar Önemli?

🧬 Kolajen, yaşlandıkça azalır.
18-20 yaşından sonra her yıl vücudumuzdaki kolajen miktarı yaklaşık %2 oranında azalır.
Kadınlarda menopoz sonrası bu oran %17’ye kadar çıkabilir! Bu da ciltte sarkma, kırışıklık, eklem ağrıları ve kemik zayıflıkları olarak kendini gösterir.

🌱🌱🌱

Bitkisel Kolajen Gerçek mi?

Kısa cevap: Hayır!
Bitkilerde kolajen yoktur. Bitkiler sadece kolajen üretimini destekleyen besinler sağlar.
Kolajenin gerçek kaynakları şunlardır:
🐟 Balık, 🐇 Tavşan, 🐔 Tavuk, 🐄 Sığır etleri.

🧪 🧪 🧪

Kolajeni Nasıl Üretiriz?

Haydi şimdi bu mucizevi yapıyı birlikte “üretelim”!

Temel malzemeler:
🧵 Glisin, Prolin ve Hidroksiprolin (bunları üç iplik gibi düşünün)
➕ C vitamini (bu iplikleri sola büken güç!)
Bu üç amino asidi C vitaminiyle sola doğru bükün → PROKOLAJEN oluştu!
(C vitamini eksikse bu adım gerçekleşmez.)
Ardından 15 adet prokolajeni yan yana koyun.
➕ Çinko ve Magnezyum ekleyin.
👉 Bu kez iplikleri sağa doğru bükün → İşte size gerçek KOLAJEN!

🔒 🔒 🔒

Kolajeni Sabitleme Zamanı

Kolajeni yaptık ama sabitlemezsek hemen çözülür.
İşte burada Glukoz (şeker) devreye giriyor. Tıpkı elinize şeker bulaştığında yapış yapış olmanız gibi, glukoz da kolajen liflerinin üzerine yapışır ve çözülmelerini önler. (Ama abartmayın, her şey kararında!)

🧷 🧷 🧷

Kolajene Esneklik Kazandırma

Kolajen lifleri elastik olmalı ki, cilt gergin dursun, dokular güçlü olsun.
Bunun için gerekli olan “kanca ve kilit” sistemini vücudumuzdaki enzimler oluşturur.
Ama bu enzimlerin çalışması için şu besinler gereklidir:
✅ Vitamin A
✅ Vitamin E
✅ Selenyum
(Bakır da önemli ama fazla alınırsa zararlı olabilir, mutlaka doktor kontrolü!)

💡 💡 💡

Kolajen Tipleri ve Ne İşe Yarar?

Kolajen Tipi	Görev Alanı
Tip I	Cilt, kemik, saç, diş – vücudun en yaygın kolajeni
Tip II	Kıkırdak – eklem sağlığı için hayati
Tip III	İç organlar, damarlar, cilt altı destek
Tip IV	Hücre zarları, böbrek ve akciğer filtre sistemleri
Tip V	Kornealar, saç kökü, cilt derin katmanları

💊 💊 💊

Kolajen Takviyeleri Gerçekten İşe Yarıyor mu?

📉 Kolajenin deri üzerinden emilimi çok zayıftır (%2.5’ten az).
Yani pahalı kremler yerine iyi içerikli tablet veya toz formları çok daha etkilidir.
İçeriklerinde şu maddelere dikkat edin:
✅ Glisin, Prolin, Hidroksiprolin
✅ C Vitamini
✅ Çinko, Magnezyum
✅ Vitamin A, E, Selenyum

🧾 🧾 🧾

Doğru Kolajen Kullanımı Nasıl Olmalı?

💁‍♀️ Cildiniz için:
(Tip 1, 3 ve 10)
📆 Günde 1000-2000 mg – 6-10 haftada etkisini gösterir.

🦴 Eklem / Kemik için:
(Tip 1, 2 ve 5)
📆 Günde 4000 mg – 4. haftada etki başlar.

💪 Kas gelişimi için:
(Tip 1, 2 ve 5)
📆 Günde 10.000 mg – 10. haftadan sonra sonuç verir.

🩹 Yara iyileşmesi için:
(Tip 1, 2 ve 5)
📆 Günde 2000-4000 mg – 8. haftada etki başlar.

📊 📊 📊

Araştırmalardan Neler Öğrendik?

12 haftalık düzenli kolajen kullanımıyla:
🔴 Cilt elastikiyeti %17 arttı
🔴 Kırışıklıklar %19 azaldı
🔴 Nem oranı yükseldi
🔴 Kemik erimesi yavaşladı
🔴 Bağ doku hasarı azaldı
🔴 Bağırsak geçirgenliği düzeldi

🏁 🏁 🏁

Son Söz

Kolajen vücudunuzun yapı taşıdır.
Doğru aminoasitleri, vitamin ve mineralleri yeterli oranda aldığınızda vücudunuz zaten kendi kolajenini üretir.

Yeter ki malzeme eksik olmasın!

💡 Unutmayın: Takviye almadan önce mutlaka bir uzmana danışın.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni31 Mayıs 2025

31 Mayıs 2025

Dalış Yapanların Seyahat Sağlık Çantası

Güvenli ve Bilinçli Keşifler İçin Rehber

Dalış, hem fiziksel hem de çevresel riskleri barındıran bir aktivitedir. Su altındaki basınç değişiklikleri, sıcaklık farklılıkları, deniz canlılarıyla temas ve erişim kısıtlılığı gibi durumlar, dalgıçların sağlık yönünden hazırlıklı olmasını gerektirir. Özellikle dalış yapılan bölgelerde acil tıbbi yardımın sınırlı olduğu durumlar düşünüldüğünde, iyi planlanmış bir seyahat sağlık çantası, hem profesyonel hem de amatör dalgıçlar için vazgeçilmezdir.

Bu yazıda, dalış seyahatleri için ideal bir sağlık çantasının nasıl hazırlanması gerektiği, bilimsel temelli bilgiler ve saha pratikleriyle anlatmayı amaçladım.

🤿 🤿 🤿

Sağlık Çantası Hazırlığında Temel İlkeler

Taşınabilirlik: Hafif ama kapsamlı olmalı.
Dayanıklılık: Su geçirmez, darbelere dayanıklı bir muhafaza tercih edilmeli.
Kişiselleştirme: Kişisel sağlık geçmişi (alerjiler, kronik hastalıklar) göz önünde bulundurularak düzenlenmeli.
İklim ve Bölgeye Uygunluk: Gidilecek bölgedeki iklim koşulları ve deniz canlıları dikkate alınmalıdır.

⚓ ⚓ ⚓

Temel Sağlık Malzemeleri Listesi

🩺 🩺 🩺

Acil Müdahale Malzemeleri

Çeşitli boyutlarda bandajlar, gazlı bez, elastik bandaj, antiseptik, cımbız, makas ve pamuklu çubuklar gibi temel ilk yardım malzemeleri
Su geçirmez yara bandı
Turnike (kanama kontrolü için)
Küçük makas ve pens
İlk yardım hızlı referans kartı
Güneş yanıkları için aloe jeli
Dijital termometre
Oral rehidratasyon paketleri (Tropikal – çok sıcak iklimler için özellikle)

💊 💊 💊

İlaçlar

Analjezikler: Parasetamol, ibuprofen
Antihistaminikler: Alerjik reaksiyonlara karşı (loratadin, difenhidramin)
Antiemetik: Deniz tutması ve mide bulantısı için (örneğin: dimenhidrinat)
Antiseptik solüsyonlar: Povidon iyot, hidrojen peroksit
Antibiyotik merhem: Yaralanmalara karşı koruyucu
Oral rehidrasyon tuzları: Dehidrasyon önleme

🦑 🦑 🦑

Dalışa Özgü Risklere Karşı Malzemeler

Isırık ve sokmalara karşı jel veya pomadlar: Özellikle denizanaları ve mercan yaralanmaları için (lidokainli merhemler önerilir)
Amonyak solüsyonu: Denizanası sokmalarında ilk müdahale için
Vazelin veya benzeri yağ bazlı krem: Isı kaybını önlemeye yardımcı olur
Termal battaniye (alüminyum folyo battaniye): Hipotermi riski durumunda

🤿 🤿 🤿

Özel Gereksinimler İçin Eklemeler

🧍 🧍 🧍

Kişisel Medikal Eşyalar

Kişisel ilaçlar (düzenli kullanılanlar)
Astım inhalerleri, diyabet cihazları vb.
Alerji kartı veya medikal uyarı bilekliği

📋 📋 📋

Dokümantasyon

Seyahat edenler aşağıdaki belgeleri her zaman yanlarında taşımalı ve acil bir durum olması durumunda bunların kopyalarını evde bir aile üyesinize veya yakın bir arkadaşına bırakmalısınız.

Acil durum iletişim listesi
Kan grubunuz ve aşı geçmişinizin bilgileri
Uluslararası Aşılama veya Profilaksi Sertifikası (ICVP) kartında aşı kanıtı veya varış noktanızda belirli aşıların gerekli olması durumunda tıbbi feragatname.
Tüm ilaçlarınız, gözlükleriniz ve/veya kontakt lensleriniz ve diğer reçeteli tıbbi malzemeleriniz için reçetelerin kopyaları ; ilaçların genel isimlerini İngilizce olarak ve mümkünse varış noktanızın diline çevrilmiş olarak eklemelisiniz.
Diyabet veya alerjiler gibi önceden var olan rahatsızlıklarınızın İngilizce ve mümkünse varış noktanızın diline çevrilmiş bir nüshası olmalı.
Dalış sigortası bilgileri – Sağlık sigortanızın kapsamının, ek seyahat sağlık sigortanızın, tıbbi tahliye sigortanızın ve seyahat sigortanızın kanıtı; tüm sigorta sağlayıcılarının iletişim bilgilerini ve talep formlarının kopyalarını taşıyın
Her zaman yanınızda taşıyacağınız, aşağıdakilere ait sokak adreslerini, telefon numaralarını ve e-posta adreslerini içeren bir iletişim kartı :
- Evde kalacak bir aile üyesi veya yakın arkadaş
- Gideceğiniz yer/yerlere en yakın Türk Konsolosluğu
- Gideceğiniz yer/yerlerdeki sağlık kuruluşları

⚓ ⚓ ⚓

Güvenli Saklama ve Taşıma Tavsiyeleri

Tüm malzemeler su geçirmez, sert kapaklı bir kutuda saklanmalıdır.
İçerik periyodik olarak kontrol edilmeli ve son kullanma tarihi geçen ilaçlar yenilenmelidir.
Sağlık çantası, tekne veya dalış kampı gibi her an ulaşılabilir bir yerde tutulmalıdır.

🤿 🤿 🤿

Koruyucu Ürünler

Böcek kovucu
Hem UVA hem de UVB korumasına sahip güneş kremi (tercihen SPF 15 veya üzeri ve çevre için güvenli)
Antibakteriyel el mendilleri veya en az yüzde 60 alkol içeren alkol bazlı el dezenfektanı
Kulak tıkacı
Yüz maskeleri ve nitril eldivenler gibi kişisel koruyucu ekipmanlar
Planlarınıza uygun kask, araç güvenlik koltuğu, koruyucu gözlük, iş eldiveni vb. gibi kişisel güvenlik ekipmanları .

⚓ ⚓ ⚓

Eğitim ve Farkındalık

Dalış yapan bireyler, temel ilk yardım bilgilerine ve çanta içeriğini doğru kullanma eğitimine sahip olmalıdır. Özellikle CPR (kardiyopulmoner resüsitasyon) ve deniz canlılarının neden olduğu yaralanmalarla başa çıkma teknikleri bilinmelidir.

🤿 🤿 🤿

Dalış, iyi hazırlıkla çok daha güvenli ve keyifli bir etkinliğe dönüşür. Seyahat sağlık çantası, yalnızca kişisel güvenliğiniz için değil, çevrenizdeki dalgıçlara yardım etmek açısından da kritik öneme sahiptir. Her dalgıç, sağlık çantasını sadece bir ekipman değil, hayati bir güvenlik önlemi olarak değerlendirmelidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni31 Mayıs 2025

31 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-16: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on sekizincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı tesislerinde meydana gelebilecek yangın ve patlama olaylarının ardından oluşabilecek ikincil hasar risklerini incelemeyi amaçladım.

Kimyasal ve patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda yangın ve patlama, ilk aşamada doğrudan fiziksel zararlar yaratabilir. Ancak, olay sonrası oluşan ikincil hasarlar, çoğunlukla daha geniş çaplı olumsuz etkiler yaratır ve bu tür tesislerin operasyonel sürekliliğini ciddi şekilde tehdit edebilir.

İkincil hasarlar, yangın sonrası patlama, kimyasal sızıntılar, toksik gaz salınımları ve çevresel kirlenme gibi unsurları içerebilir. Bu tür etkiler, hem çalışanların güvenliğini tehdit eder hem de çevreye zarar verebilir.

Yangın ve patlamaların ardından oluşan ikincil hasarların yönetilmesi, kriz yönetimi sürecinin kritik bir parçasıdır. Bu, sadece olayın erken dönemde etkili bir şekilde kontrol edilmesiyle değil, aynı zamanda uzun vadeli çevresel ve operasyonel etkilerin yönetilmesiyle de ilgilidir.

İkincil hasar risklerinin belirlenmesi, bu risklerin en aza indirgenmesi için stratejilerin geliştirilmesi, yalnızca tesisin güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yasal ve çevresel uyum gerekliliklerini yerine getirmeyi de temin eder.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama sonrasında ortaya çıkabilecek ikincil hasar risklerinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi için gerekli araçları sağlayacaktır. Bu değerlendirmeler, ilgili risklerin doğru bir şekilde tanımlanması ve bu risklere karşı alınacak önlemlerin optimize edilmesi için hayati önem taşır.

HZ-16: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski olay ağacı analizine geçiyorum:

🔺 **HZ-16 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankındaki patlama veya yangın sonucu meydana gelen ikincil hasar riski, yapısal zararlar, çevresel etkiler ve ekipman arızaları gibi faktörler nedeniyle büyür.

🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Sistemi Çalışır Durumda mı?

Evet:
- Yangın söndürme sistemleri, sprinklerler ve yangın söndürücüler düzgün çalışıyor ve aktif durumda.
  ✅ Sonuç: Yangın hızla kontrol altına alınır, ikincil hasar riski azalır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın söndürme sistemlerinde arıza veya eksiklik var.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Yangın İzolasyonu ve Bariyerler Var mı?
  - Evet:
    - Yangın öncesinde yangının yayılmasını engelleyecek izolasyon bariyerleri var.
      ⚠️ Sonuç: Yangının çevreye yayılma olasılığı azalır.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Yangın bölgeyi hızla sarar, çevreye yayılma riski yüksek.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Elektriksel Tesisat ve Güç Kesintisi Durumu Yönetiliyor mu?
      - Evet:
        
        Elektriksel tesisat güvenli ve güç kesintisi durumunda devreye giren otomatik sistemler var.
        ⚠️ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel yangın riski azalır.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Elektriksel sistemlerin güvenliği sağlanmamış, elektrik kesintisi yönetilemiyor.
        ❌ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel tehlikeler ve ikincil yangın riski artar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🔸 4. Kontrol Noktası: Sızıntı ve Kimyasal Etkileşim Riskleri Yönetiliyor mu?

Evet:
- Yangın sonrası sızıntılar, kimyasal etkileşimler ve zehirli gazların yayılma riski kontrol altında.
  ⚠️ Sonuç: Kimyasal etkileşimler minimize edilir, çevre kirliliği azaltılır.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Yangın sonrası kimyasal sızıntı ve zehirli gaz salınımı riski yönetilemiyor.
  ❌ Sonuç: Kimyasal buharlar ve zehirli gazlar çevreyi kirletir, insan sağlığını tehdit eder.
- Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryomuzun Özet Tablosu

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Yangın söndürme sistemleri aktif, izolasyon ve elektriksel sistemler yönetiliyor	Düşük
2	Yangın söndürme sistemi yok, izolasyon yok, elektriksel sistem arızalı	Çok Yüksek
3	Yangın söndürme var, fakat sızıntı ve kimyasal etkileşimler kontrol edilmiyor	Çok Yüksek
4	Tüm sistemler etkin, kimyasal etkileşimler izleniyor, elektrik kesintisi yok	Düşük

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Yangın söndürme sistemleri düzenli olarak test edilmeli ve periyodik bakımları yapılmalıdır. Herhangi bir aksaklık durumunda yedek sistemler devreye girmelidir.
Yangın izolasyonu bariyerleri yerleştirilmeli, yangının yayılmasını önleyecek yanmaz malzemeler kullanılmalıdır.
Elektriksel tesisat güvenliği sağlanmalı, yangın durumunda güvenli bir şekilde kesilebilen otomatik devre kesiciler kullanılmalıdır.
Kimyasal sızıntılar için erken uyarı sistemleri kurulmalı, yangın sırasında kimyasal etkileşimleri kontrol altına alacak güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Sızıntı kontrol ekipmanları, gaz dedektörleri ve koruyucu ekipmanlar kullanılarak çevreye yayılacak tehlikeler önlenmelidir.
Yangın sonrası çevreyi kirletebilecek maddeler konusunda hazırlıklı olunmalı ve acil müdahale planları oluşturulmalıdır.

Pentan tankı gibi yüksek riskli tesislerde yangın ve patlama sonrası ikincil hasar riski, yalnızca fiziksel zararlarla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda çevresel, hukuki ve operasyonel açılardan da ciddi sonuçlar doğurabilir.

Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama olaylarının ardından ortaya çıkabilecek ikincil hasarları en aza indirmek için gerekli strateji ve önlemleri belirleyecektir.

İkincil hasar riski yönetimi, etkin bir yangın güvenliği altyapısı, hızlı müdahale süreçleri, doğru acil durum planlaması ve sürekli eğitimlerle mümkün olacaktır.

Buna ek olarak, tesisin içinde bulunduğu çevreyi korumak, iş sağlığı ve güvenliği standartlarını sağlamak, ve tesisin faaliyetlerine devam edebilmesini temin etmek adına risklerin doğru bir şekilde izlenmesi ve yönetilmesi önemlidir.

Düzenli denetimler ve simülasyonlar, potansiyel ikincil hasarları önceden tespit etmek ve hızlıca müdahale edebilmek için kritik unsurlardır.

Sonuç olarak, Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizinde, yangın ve patlama sonrası ikincil hasar risklerinin etkin bir şekilde yönetilmesi ve minimize edilmesi için alınması gereken tüm önlemleri kapsamlı bir şekilde ortaya koymayı amaçladım.

Hem tesis güvenliğini sağlamak hem de çevresel etkileri minimize etmek adına, bu analizden çıkarılacak dersler, Pentan Tankı operasyonlarının sürdürülebilirliğine büyük katkı sağlayacaktır.

Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği31 Mayıs 2025

31 Mayıs 2025

İşyerinde Kulaklarımız Değil, Beynimiz Susuyor!

📢 📢 📢

“İşitiyoruz lakin duymuyoruz” demek mümkün mü?

Evet….

Üstelik bu durum, her gün tersaneler, fabrikalar ve sanayi tesislerinde çalışan binlerce işçiyi etkiliyor.

Adı: Gürültü Körlüğü.

👷👷👷

İş Güvenliğinde Gözden Kaçan Sessiz Tehlike – Gürültü Körlüğü

İş güvenliği denildiğinde akla ilk gelenler düşmeler, elektrik çarpması veya kimyasal maruziyetler olur. Lakin, birçok çalışan her gün maruz kaldığı halde farkında bile olmadığı bir tehlikeyle karşı karşıyadır. Gürültü Körlüğü….

Bu terim kulağa çelişkili gelebilir.

Nasıl olur da “körlük”, yani görmeyle ilgili bir kavram, “gürültüyle”, yani sesle bağlantılı olabilir?

Ama işte tam da bu noktada, beyin devreye giriyor.

Gürültü Körlüğü Nedir?

Gürültü körlüğü, yüksek düzeyde sürekli gürültüye maruz kalan çalışanların bir süre sonra bu sesleri “normal” algılamaya başlamasıdır.

Bu durum:

İşitme sisteminin değil, beynin adaptasyonudur.
Zihinsel filtreleme mekanizması, arka plan gürültüsünü yok sayarak dikkat odağını değiştirmeye çalışır.
Ancak bu adaptasyon, alarm sesleri, makine arızası, çığlık gibi kritik seslerin fark edilmemesine neden olabilir.

Yani aslında duymaya devam ederiz ama anlamlandıramayız. Bu da kazalara davetiye çıkarır.

🧠 🧠 🧠

İş Sağlığı ve Gürültü İlişkisi Neden Beyin Üzerinden Değerlendirilmeli?

Geleneksel iş güvenliği uygulamaları genellikle işitme cihazları ve gürültü ölçüm cihazlarına odaklıdır. Ancak asıl maruz kalan, işçinin işitme organı değil, BEYNİ’dir.

Gürültü Körlüğü, çalışanların alarmı duymadığı, acil durumlara tepki veremediği ve hatta ciddi kaza risklerinin oluştuğu bir nörolojik adaptasyondur. İş kazalarının önlenmesi için bu tür duyusal farkındalıkların mutlaka dikkate alınması gerekir.

Gürültü Körlüğünün İş Yerindeki Etkileri

🧠 Duyusal Yorgunluk

Uzun süreli maruziyet sinir sisteminde yorgunluğa neden olur. Tepki süresi uzar.

🚫 Uyarı Sinyallerini Kaçırma

Yüksek riskli sektörlerde, acil uyarılar ve alarmlar fark edilmez.

🤐 Sessiz Kaza Sebepleri

Çalışanlar birbirlerini uyaramaz, iletişim kesilir. Bu, koordinasyon eksikliği yaratır.

💥💥💥

Hayali Bir Örnek

Bir gemi inşa tersanesinde çalışan 42 yaşındaki Ahmet Usta, sürekli titreşimli kaynak makineleriyle çalışıyordu. Bir gün, birkaç metre ötesindeki oksijen tüpünden gaz kaçışı yaşandı. Tüp, delici bir “tıs” sesi çıkarıyordu ama Ahmet duymadı. Çünkü onun beyni bu tür sesleri “önemsiz” kategorisine çoktan almıştı. Sonuç: tüp patladı, 2 kişi ağır yaralandı.

Patlama öncesi “duyulması gereken” ses, aslında duyulmuştu. Lakin algılanmamıştı. İşte gürültü körlüğü bu kadar tehlikeli.

🛠️ 🛠️ 🛠️

Tersanelerde Gürültü Riski Neden Daha Tehlikeli?

Tersanelerde gürültü riski, diğer sektörlerden çok daha fazladır.

Çünkü:

Çok sayıda kaynak makinesi, taşlama cihazı ve ağır ekipman bir arada çalışır.
Metal yüzeylerde yankı, sesin şiddetini artırır.
Genellikle açık alan düzeni olmadığından gürültü yalıtımı zayıftır.

Bu koşullar, hem iş sağlığı ve gürültü ilişkisi açısından hem de çalışan performansı bakımından ciddi tehdit oluşturur.

💥💥💥

İş Güvenliği Açısından Ne Yapmalı?

✅ İş Yeri Gürültü Haritası Çıkarılmalı

Hangi bölgelerde ses seviyesi tehlikeli düzeydeyse sürekli izlenmeli.

✅ Sessiz Alanlar Planlanmalı

Çalışanların beyinlerini yeniden “ayarlar” hale gelmesi için sessiz mola alanları oluşturulmalı.

✅ Alarm Sistemleri Frekans Farklılığıyla Çalışmalı

Arka plan gürültüsünden ayrışan frekanslar tercih edilmeli.

✅ Duyusal Farkındalık Eğitimleri Verilmeli

Çalışanlara sadece işitme kaybı değil, gürültü körlüğü ve duyusal yorgunluk gibi sinir sistemi etkileri anlatılmalı.

✅ Gürültüye Karşı Eğitimler

Sadece işitme kaybı değil, beyin adaptasyonu da anlatılmalı.

✅ Sessiz Dinlenme Süreleri

Beynin resetlenmesi için sessiz molalar zorunlu hale getirilmeli.

✅ Ses İmza Analizi

Makine seslerinin frekanslarını analiz ederek olağandışı durumlar önceden saptanabilir.

✅ Aktif Gürültü Yönetimi

Sadece kulak koruyucu değil, ortam akustiği, yankı kontrolü ve zemin düzenlemesi de yapılmalı.

📣 📣 📣

Duyduğun Her Şey Gerçek Değil!

Gürültü, sadece sesi değil; dikkatimizi, algımızı ve hayatlarımızı da bastırır.
İş güvenliği kültürü, fiziksel önlemler kadar nörolojik ve psikolojik etkileri de içermelidir.

Gürültü, sadece kulaklarımızı değil beynimizi de etkiliyor. İşitme kaybı ölçülebilir; ama algı kaybı sessizce ilerler. Ve çoğu zaman fark edildiğinde çok geç olur.

Gürültü körlüğü, modern iş yerlerinin görünmeyen düşmanıdır. Bunu fark eden işletmeler, yalnızca çalışan sağlığını değil, hayatları da korur.

Rakamlara Yansıyan Sessizlik

Türkiye’de endüstriyel kazaların %18’i “duyulmayan” uyarı sinyalleri nedeniyle yaşanıyor.
ABD OSHA verilerine göre, yüksek sesli ortamlarda çalışan işçilerin kaza geçirme riski 2,7 kat daha fazla.
Gürültü körlüğü, özellikle vardiyalı işlerde dikkat dağınıklığı ve zihinsel yorgunlukla birleşerek kazaları artırıyor.

Her Şey Duymakla İlgili Değil, Algılamakla İlgili

İş güvenliğinde dikkat çekici riskler arasında yer alan bu olgu, hâlâ birçok iş yerinde göz ardı ediliyor.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Gürültüye Maruz Kalma ve İşitme Kaybı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK594247/

⭐️⭐️ Gürültü kaynaklı işitme kaybını önlemek için güvenli gürültü maruziyet seviyesi nedir? https://www.nature.com/articles/s41370-024-00660-3

⭐️⭐️ Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybı https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2000/0501/p2749.html

⭐️⭐️ Gürültüye Bağlı işitme Kaybında Kan Grupları Bir Risk Faktötü Olabilir mi? https://dergipark.org.tr/tr/pub/kocatepetip/issue/17421/182436

⭐️⭐️ Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybı https://www.nidcd.nih.gov/health/noise-induced-hearing-loss

⭐️⭐️ Normal Odyogramda Tinnitus: Gizli İşitme Kaybı İçin Fizyolojik Kanıt ve Hesaplamalı Model https://www.jneurosci.org/content/31/38/13452

⭐️⭐️ Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybı https://www.audiology.org/consumers-and-patients/hearing-and-balance/noise-induced-hearing-loss/

⭐️⭐️ Görme ve İşitme Kaybı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11759/

⭐️⭐️ İşitme Kaybı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK542323/

⭐️⭐️ Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybı https://www.mdpi.com/2077-0383/12/6/2347

⭐️⭐️ Aniden başlayan işitme kaybı Nedenleri, incelemeleri ve yönetimi https://www.racgp.org.au/afp/2013/september/sudden-onset-hearing-loss

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği31 Mayıs 2025

30 Mayıs 2025

Gıdalarla Kandırdığımız Kanımızın Sırları

Kan Pıhtılaşsın mı, Sulansın mı? – Gıdalarla Kandırdığımız Kanımızın Sırları!

Hayatımızda her gün yediğimiz içtiğimiz şeyler sadece midemizi doyurmuyor, aynı zamanda kanımızın bile nasıl davrandığını belirliyor! Kimi yiyecekler kanımızı adeta “kalınlaştırırken”, bazıları onu “incecik” yaparak damarlarımızda ipek gibi süzülmesini sağlıyor. Ama işin içine biraz da ilaçlar ve sağlık sorunları girince… Eyvah! Bir anda yediğimiz bir tabak bezelye, kullandığımız kan sulandırıcı ilacın etkisini sıfırlayabiliyor!

Peki bu işler nasıl oluyor?

Hadi, “kanımızı kaynatmadan” anlatalım…

🩸 🩸 🩸

Kan Pıhtılaşması Nedir, Neden Olur?

Aslında kanın pıhtılaşması kötü bir şey değil.

Düşünün, parmağınızı kestiğinizde kan durmuyorsa ne olurdu?

İşte vücudun pıhtılaşma sistemi bu yüzden var. Ama bu sistem bazı gıdalarla “fazla gaza gelirse”, bu sefer damarlarda istenmeyen pıhtılar oluşabilir – özellikle kalp-damar hastalıkları, pıhtı atması ve felç riski olanlar için!

Kanı Pıhtılaştıran Gıdalar – Damara Fren, Ama Gerektiğinde!

Bu yiyecekler, bolca K1 vitamini içerir. Bu vitamin, kanınız “dikiş makinesi” gibidir; açık yara görünce hemen pıhtı hazırlar.

Ne güzel değil mi? Ama dikkat! Eğer kan sulandırıcı (özellikle Coumadin gibi) ilaç kullanıyorsanız, bu gıdalar ilacınızın etkisini kırabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Bazı “Pıhtıcılar”

Brokoli, yeşil lahana, marul, maydanoz, bezelye
Yumurta sarısı, karnabahar, pırasa, kereviz, taze fasulye
Fesleğen, kuşkonmaz, incir, böğürtlen, pancar yaprağı
Domates (evet, şaşırtıcı ama öyle), buğday ve yulaf
Süt ve süt ürünleri, karaciğer ve sakatatlar
Kuruyemişler: Fındık, ceviz, kaju
Adaçayı (sakinleştirici ama kanı sıkı tutar!)

Küçük uyarı: Eğer kalp hastasıysanız, kalp kapak protezi taşıyorsanız ya da pıhtılaşma riski taşıyan bir ilaç kullanıyorsanız, bu yiyecekleri hekiminizin kontrolünde tüketin.

🔔 🔔 🔔

Kanı Sulandıran Gıdalar – Damarın İpek Eşarbı

Bu yiyecekler kanınızın daha akışkan olmasına yardımcı olur. Damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon, felç ve kalp krizi riski taşıyanlar için adeta doğal koruyucudur.

Bazılarının içinde kanı “şımartan” kimyasallar gizlidir

Coumarin → Tarçın, zencefil
Curcumin → Zerdeçal
Salisilik Asit → Kırmızı biber
Ajoen → Sarımsak
Vitamin E → Balık, avokado, badem, fıstık ezmesi, ay çekirdeği
Omega-3 → Yağlı balıklar
Bitkisel salisilatlar → Limon, kiraz, nar, üzüm, ıhlamur, papatya

Bazı Doğal “Kan Sulandırıcılar”

Limon, nar, vişne, kiraz, üzüm ve çekirdeği
Zencefil, tarçın, zerdeçal (baharatın efendileri)
Sarımsak (bir diş mucize!), ıhlamur, papatya
Kırmızı biber, avokado, balık, kabak çekirdeği
Zeytinyağı, turunçgiller ve fıstık ezmesi!

📌 Not: Bu gıdalar ilaç gibi çalışmaz ama bazı ilaçlarla birlikte kullanıldığında kanı gereğinden fazla sulandırabilir. Bu da morarmalara, ani burun kanamalarına, hatta iç kanamalara yol açabilir.

⚖️ ⚖️ ⚖️

Peki Ne Yapmalı? Dengede Tut!

Kanımız hassas bir terazidir. Pıhtı da sulanma da kendi yerinde güzeldir. Dengeli beslenmek, bilinçli ilaç kullanımı ve düzenli doktor kontrolü şart!

Öneriler

Eğer kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, K1 vitamini bakımından zengin gıdaları bir günde aşırıya kaçmadan ama her gün sabit miktarda tüketin. Yani, bir gün 5 tabak brokoli yiyip ertesi gün hiç yememek dengeleri alt üst eder!
“Bitkisel ya bu, zararsızdır” deyip kilo kilo sarımsak yemek de yanlış! Kan sulandırıcı etki gösteren her besin dikkatle tüketilmeli.

🧠 🧠 🧠

Son Söz “Doğal” Her Zaman Zararsız Değildir!

Doğanın gücü büyük ama onunla iş birliği içinde davranmazsak, en sağlıklı besin bile baş belası olabilir. Hele ki iş kalp-damar sağlığıysa…

Unutmayın! Mutfaktaki seçimleriniz, kanınınızın akışına yön veriyor.
Bir tutam tarçın, bir dilim avokado ya da bir dal maydanoz…
Hepsi siznn yaşam tarzınla kimyasal dans yapıyor.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pıhtı – Kan Sulandırıcı https://tetkik.com.tr/2024/10/31/13845/

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Kalp Damar Sisteminiz İçin Muhteşem Sarımsak https://tetkik.com.tr/2025/05/09/muhtesem-sarimsak/

⭐️⭐️ Biyokimya, Pıhtılaşma Faktörleri https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507850/

⭐️⭐️ Endotel hücreleri ve pıhtılaşma https://link.springer.com/article/10.1007/s00441-021-03471-2

⭐️⭐️ Enfeksiyon ve inflamasyon ve pıhtılaşma sistemi https://academic.oup.com/cardiovascres/article/60/1/26/321951

⭐️⭐️ Kanı Sulandıran / Pıhtılaştıran Gıdalar https://tetkik.com.tr/2024/10/23/13056/

⭐️⭐️ Hesperdin https://tetkik.com.tr/2024/09/23/hesperidin-p-vitamini/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni30 Mayıs 2025

30 Mayıs 2025

Karanfil Yağından Öjenol Dişinize Dolgu Oluyor

🦷 🦷 🦷

Diş Hekimliğinde Geçici Dolgu Maddesi

Öjenol (eugenol), (4-allyl-2-methoxyphenol), karanfil yağı gibi bitkilerden elde edilen aromatik bir bileşiktir. Diş hekimliğinde geçici dolgu maddesi, kalıcı dolgu öncesi dişi korumak, sinir dokusunu yatıştırmak ve geçici süreyle çiğneme işlevini devam ettirmek amacıyla kullanılır.

Öjenol (eugenol), bu tür geçici dolgular için ideal olan ZOE (Zinc Oxide Eugenol) adı verilen materyalin temel bileşenlerinden biridir.

Bu dolgu, özellikle dişin canlı dokularının yatıştırılmasında kullanılır çünkü öjenol analjezik (ağrı kesici) ve antiinflamatuvar özellikler taşır.

Çinko oksit (ZnO): Toz formunda bulunur.
Öjenol: Karanfil yağından elde edilen doğal bir fenolik bileşiktir.

Bu iki madde karıştırıldığında, sertleşen, dişe kolayca uygulanan ve belirli bir süre boyunca dayanıklılık gösteren geçici bir restoratif madde oluşur.

🦷 🦷 🦷

Kimyasal Özellikleri ve Etki Mekanizması

Karanfil yağı gibi bitkilerden elde edilen Öjenol, fenolik yapısı sayesinde anti-inflamatuar, analjezik ve antiseptik özellikler gösterir. Çinko oksit ile karıştırıldığında, bu bileşenler arasında bir reaksiyon gerçekleşir ve çinko öjenolat oluşur. Bu reaksiyon sonucunda elde edilen siman, diş dokularına karşı biyouyumlu olup, geçici restorasyonlar için uygun bir materyal haline gelir.

🦷 🦷 🦷

Klinik Kullanım Alanları

Karanfil yağı gibi bitkilerden elde edilen Öjenol içeren geçici dolgu materyalleri, diş hekimliğinde çeşitli amaçlarla kullanılır:

Geçici Dolgu Maddesi Olarak: Diş çürüklerinin temizlenmesinden sonra, kalıcı dolgu yapılana kadar dişi korumak amacıyla kullanılır.
Pulpa Sedasyonu: Öjenolün sedatif etkisi sayesinde, pulpa dokusunun yatıştırılmasına yardımcı olur.
Kaide Materyali Olarak: Amalgam gibi restoratif materyallerin altına konularak, termal izolasyon sağlar ve pulpa üzerindeki irritasyonu azaltır.

🦷 🦷 🦷

Öjenol Avantajları

Analjezik ve Anti-inflamatuar Etki: Öjenol, diş pulpasındaki ağrıyı azaltır ve inflamasyonu kontrol altına alır.
Kolay Uygulanabilirlik: ZOE simanları, toz ve likit formunda olup, kolayca karıştırılarak uygulanabilir.
Biyouyumluluk: Diş dokularıyla uyumlu olup, geçici restorasyonlar için güvenle kullanılabilir.

🦷 🦷 🦷

Öjenol Dezavantajları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Rezin Bazlı Materyallerle Uyuşmazlık: Öjenol, rezin bazlı kompozit materyallerin polimerizasyonunu inhibe edebilir. Bu nedenle, ZOE simanlarının kompozit dolgularla birlikte kullanılması önerilmez.
Mekanik Dayanıklılık: ZOE simanları, uzun süreli restorasyonlar için yeterli mekanik dayanıklılığa sahip değildir. Bu nedenle, sadece geçici çözümler için uygundur.

🦷 🦷 🦷

Karanfil yağı gibi bitkilerden elde edilen Öjenol, diş hekimliğinde geçici dolgu maddesi olarak önemli bir yere sahiptir. Analjezik ve anti-inflamatuar özellikleri sayesinde, diş tedavilerinde hastaların konforunu artırır. Ancak, rezin bazlı materyallerle olan etkileşimleri ve mekanik dayanıklılığı göz önünde bulundurularak, uygun endikasyonlarda kullanılması önemlidir.

🩺 🩸🩺 🩸 🩺 🩸 🩺 🩸 🩺 🩸 🩺

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Eugenol’ün Farmakolojik Özellikleri ve Sağlık Faydaları: Kapsamlı Bir İnceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8357497/

⭐️⭐️ Eugenol: Çok yönlü farmakolojik etkilere sahip doğal bir bileşik https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21299140/#:~:text=Eugenol%20possesses%20significant%20antioxidant%2C%20anti,in%20humans%20have%20been%20studied.

⭐️⭐️ Ağ farmakolojisi ve moleküler yerleştirme teknolojisi ile ağrı tedavisinde öjenolün transdermal uygulanmasının mekanizması üzerine çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405844024057530

⭐️⭐️ Analjezik ve anti-inflamatuar etki için öjenol bazlı jel formülasyonunun geliştirilmesi ve değerlendirilmesi http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/98040061/ap.2022.11.1-libre.pdf?1675162402=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DDevelopment_and_evaluation_of_eugenol_ba.pdf&Expires=1744405754&Signature=WwNa278uecseGyVsCAgSwDHgygrOdLqJ-gYkIjtXq1lQiuR7bz~z~22RTF50XIIgMpaYaqZEPpTBuJKRTcRpufDYN~jiEjoYp1Uo-BEWgDLoAKIpj5rOo56wP5Sebv033ROnI8ySCI~-jl~I9YFvCqSxPCpQ9zPoHo-YdcVbmZ-zY3pYZ-Of5KF4gryRzM7GBp57duxfPI9XzGUXxokJFSmaMUyRpr8kspN2dBykB5GZN66WMb2Uu265jlUy-jktPG9SvAHHyHBv8oo7yPm25DmPC8FK56KLpWkEXSmzcDUFnVPUegXlrS3u9QylNTemCFWX25wcZp4Y6y7fOgLblQ__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA

⭐️⭐️ Geliştirilmiş analjezik ve anti-inflamatuar etkiler için naproksen- öjenol ile birlikte yüklenen farmasötik emüljellerin üretimi ve karakterizasyonları https://www.mdpi.com/2310-2861/8/10/608https://www.mdpi.com/2310-2861/8/10/608

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni30 Mayıs 2025

30 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-15: Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on yedincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizinde, Pentan Tankı tesislerinde patlama valflerinin yetersizliği ve aşırı basınç riski üzerine odaklanacağım.

Kimyasal depolama ve taşıma süreçlerinde, özellikle uçucu ve patlayıcı maddelerin bulunduğu tanklarda, basınç kontrolü kritik bir güvenlik unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır.

Patlama valfleri, sistemdeki aşırı basıncı kontrol etmek ve bu basıncı güvenli bir şekilde tahliye etmek için tasarlanmış güvenlik ekipmanlarıdır. Ancak, patlama valflerinin yetersizliği veya arızalanması durumunda, tanklarda meydana gelebilecek basınç artışları, patlama ve yangın gibi daha büyük tehlikelerin önünü açabilir.

Aşırı basınç riski, sadece doğrudan fiziksel hasara neden olmakla kalmaz, aynı zamanda kimyasal sızıntılar, çevresel kirlenme ve çalışan güvenliği açısından ciddi tehditler oluşturabilir.

Patlama valflerinin doğru seçimi, yerleştirilmesi ve düzenli bakımları, bu tür risklerin minimize edilmesi için kritik öneme sahiptir.

Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizi, patlama valflerinin yetersizliğinden kaynaklanabilecek aşırı basınç durumlarını, bu durumların olası sonuçlarını ve bu sonuçları önlemek için alınması gereken güvenlik önlemlerini değerlendireceğiz.

🔺 **HZ-15 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Patlama valflerinin arızalı olması ya da yetersiz kapasiteye sahip olması nedeniyle tank içerisindeki basınç kontrolsüz şekilde yükselir ve aşırı basınç oluşur.

🔸 1. Kontrol Noktası: Patlama Valfleri Yeterli Kapasiteye Sahip mi?

Evet:
- Patlama valflerinin kapasitesi tankın en yüksek basınç seviyesini güvenli şekilde karşılayabiliyor.
  ✅ Sonuç: Basınç sınırlanmış, aşırı basınç riski azaltılmış.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Valfler, tankın maksimum basınç seviyesine uygun değil.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Valflerin Düzenli Bakımı Yapılıyor mu?
  - Evet:
    - Patlama valfleri, üretici tavsiyelerine göre periyodik olarak kontrol edilip, bakım yapılmakta.
      ⚠️ Sonuç: Arızalı valfler tespit edilip, zamanında müdahale edilir.
    - Risk Değerlendirmesi: Düşük
  - Hayır:
    - Bakım yapılmıyor veya valflerin durumu bilinmiyor.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Basınç Kontrol Ekipmanları Var mı?
      - Evet:
        
        Sistemde ek basınç düşürücü cihazlar ve güvenlik valfleri bulunuyor.
        ⚠️ Sonuç: Basınç artışı anında bu cihazlar devreye girer.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Sistemde ek basınç denetim ekipmanları yok.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Tankın Üst Sınır Basıncı İzleniyor mu?
        
        Evet:
        
        Tankın iç basıncı sürekli izleniyor ve alarm sistemi devrede.
        ⚠️ Sonuç: Basınç yükseldiğinde alarm verilir, hızlı müdahale sağlanır.
        
        Risk Değerlendirmesi: Düşük
        
        Hayır:
        
        Basınç izlenmiyor, alarm yok.
        ❌ Sonuç: Basınç artışı fark edilmezse tank patlaması riski yüksek.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryo Özet Tablosu

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Valf kapasitesi yeterli, düzenli bakım yapılıyor, basınç izleniyor	Düşük
2	Valf kapasitesi yetersiz ama sistemde basınç kontrolü var	Yüksek
3	Valf bakımsız, basınç kontrol ekipmanları eksik	Çok Yüksek
4	Basınç izlenmiyor ve valf arızalı	Çok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Patlama valfleri, tankın maksimum basınç seviyesini aşamayacak şekilde seçilmeli ve güvenli kapasite ile tasarlanmalıdır.
Valfler, periyodik bakım ve kalibrasyon işlemlerine tabi tutulmalı, her bir valfin etkinliği izlenmelidir.
Ek basınç düşürücü cihazlar ve güvenlik valfleri kullanılmalı, her bir sistemin düzgün çalıştığı test edilmelidir.
Basınç izleme cihazları yerleştirilmeli, yüksek basınç durumlarında otomatik olarak alarm verilmeli ve sistem kapatılmalıdır.
Patlama valflerinin montajı ve yerleşimi, maksimum güvenlik için üretici talimatlarına uygun olmalıdır.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

🛡️ 🛡️ 🛡️

Pentan Tankı gibi yüksek riskli kimyasal tesislerde, patlama valflerinin yetersizliği ve aşırı basınç riski, yalnızca tesisin güvenliğini değil, aynı zamanda çevreyi ve çalışan sağlığını da tehdit eden önemli bir tehlike arz etmektedir.

Patlama valflerinin işlevini yerine getirememesi, tanklarda aşırı basınç birikmesine ve bu birikimin patlamalara yol açmasına neden olabilir.

Bu durum, hem malzeme kaybına hem de çevresel ve iş sağlığı güvenliği (İSG) açısından büyük risklere yol açar.

Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizi, patlama valflerinin yetersizliği ile aşırı basınç riski arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde inceleyerek, olası sonuçların önüne geçmek için alınması gereken güvenlik önlemlerini sizlere sunmaktadır.

Etkin bir güvenlik altyapısı, patlama valflerinin düzenli bakımı, sistemlerin doğru tasarımı ve aşırı basınç durumları için etkili acil müdahale prosedürlerinin oluşturulması, bu tür risklerin en aza indirilmesinde hayati rol oynamaktadır.

Sonuç olarak, patlama valflerinin yetersizliğinden kaynaklanabilecek aşırı basınç riski, doğru mühendislik çözümleri, düzenli bakım ve denetimlerle etkin bir şekilde yönetilebilir.

Patlama Valflerinin Yetersizliği ve Aşırı Basınç Riski Olay Ağacı Analizini, Pentan Tankı gibi tesislerde bu tür tehlikelerin önlenmesi için gerekli güvenlik önlemlerinin alınmasında rehberlik sağlamak amacı ile oluşturdum. Yalnızca teorik değil, iszlerin de katkıları ile pratikte de uygulanabilir çözümlerle bu riskler minimize edilebilir ve tesisin güvenliği teminat altına alınabilir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği30 Mayıs 2025

29 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-14: Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on altıncısında Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı tesislerinde boru tesisatında darbe veya çarpma nedeniyle oluşabilecek sızıntı ve yangın riski üzerine odaklanmaktadır.

Kimyasal ve patlayıcı maddelerin taşınması sırasında kullanılan boru hatları, işletmenin kritik altyapı unsurlarından biridir. Ancak, boru tesisatında meydana gelebilecek fiziksel darbe veya çarpmalar, boruların yapısal bütünlüğünü zayıflatabilir ve bunun sonucunda sızıntılar meydana gelebilir.

Kimyasal sızıntılar, özellikle uçucu ve yanıcı maddelerin taşındığı sistemlerde, yangın ve patlama risklerini doğurur.

Boru tesisatına darbe veya çarpma, dışsal etkenler (örneğin, ekipman çarpması, forklift kazaları) veya içsel faktörler (örneğin, sistemdeki basınç dalgalanmaları, malzeme yorgunluğu) sonucu oluşabilir. Bu tür olaylar, yalnızca doğrudan boru hatlarında zarar yaratmakla kalmaz, aynı zamanda daha geniş çaplı güvenlik tehditleri oluşturabilir.

Sızıntılar, patlamalar, yangınlar ve çevresel kirlenmeler gibi sonuçlara yol açabilir. Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, boru tesisatındaki darbe veya çarpmaların ardından oluşabilecek sızıntı ve yangın risklerini detaylı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır.

🔺 **HZ-14 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Boru sistemine dışsal bir darbe veya çarpma sonucu meydana gelen mekanik hasar ve ardından sızıntı oluşması.

🔸 1. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Koruyucu Kapaklar ve Bariyerler Var mı?

Evet:
- Boru hatları uygun şekilde koruma kapakları veya bariyerlerle korunmuş.
  ✅ Sonuç: Dışsal darbe riski azaltılmış.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Koruyucu tedbirler yok.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Boru Tesisatının Konumu ve Erişilebilirliği Kontrol Edildi mi?
  - Evet:
    - Borular, darbe riski oluşturabilecek bölgelerden uzak.
      ⚠️ Sonuç: Dışsal etkiler minimize edilmiş.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Boru hattı, darbe alabilecek bölgelerde konumlandırılmış.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Boru Sistemi Tasarımı ve Malzeme Seçimi Uygun mu?
      - Evet:
        
        Yüksek dayanımlı malzemeler, koruyucu katmanlar kullanılmış.
        ⚠️ Sonuç: Çarpma sonucu boru hasarı olasılığı azaltılmış.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Yetersiz malzeme, tasarım hataları mevcut.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Boru Sisteminde İzleme ve Erken Uyarı Sistemi Var mı?
        
        Evet:
        
        Basınç sensörleri, sızıntı dedektörleri ve alarm sistemleri mevcut.
        ⚠️ Sonuç: Hasar hemen tespit edilip müdahale edilebilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Düşük
        
        Hayır:
        
        Hiçbir izleme sistemi yok.
        ❌ Sonuç: Boru hattındaki hasar fark edilmeden devam edilebilir, sızıntı artar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

🧩 🧩 🧩

Senaryonun Özeti

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Boru hatları korunaklı, tasarım iyi, izleme sistemleri aktif	Düşük
2	Koruma yok, ancak borular darbe alabilecek bölgeden uzak	Orta
3	Boru hatları zayıf tasarlanmış, koruma yok	Yüksek
4	Boru hattı izlenmiyor ve darbe sonucu hasar oluşuyor	Çok Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Boru hatları dışsal darbe riski taşıyan bölgelere yerleştirilmemeli, koruyucu bariyerler veya çarpma engelleyiciler kullanılmalı.
Tesisat boyunca yüksek dayanımlı, koruyucu malzemeler seçilmeli ve izolasyon katmanları uygulanmalıdır.
Boru hatları düzenli olarak basınç testi ve görsel denetim ile izlenmeli; olası çatlama veya sızıntılar erken aşamada tespit edilmelidir.
Sızıntı dedektörleri, alarm sistemleri ve basınç sensörleri kurulmalı, anormal bir durumda hızlı müdahale sağlanmalıdır.
Boru hattı üzerinde görsel işaretlemeler yapılarak, potansiyel darbe noktaları net bir şekilde belirlenmeli.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

🧩 🧩 🧩

Pentan Tankı tesislerinde boru tesisatında darbe veya çarpma kaynaklı sızıntı ve yangın riski, yalnızca tesisin güvenliği açısından değil, aynı zamanda çevreye ve çalışan sağlığına yönelik büyük tehditler yaratabilir.

Boru hatlarında meydana gelen darbe veya çarpmalar, sistemin güvenliğini ciddi şekilde zayıflatabilir, kimyasal maddelerin sızmasına, yangın ve patlamalara yol açabilir. Bu tür durumlar, doğru tespit edilmez ve yönetilmezse, büyük çaplı kazalara neden olabilir.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizinde, darbe veya çarpma sonucu meydana gelen sızıntıların önceden tespit edilmesi, etkilerinin en aza indirilmesi ve yangın risklerinin önlenmesi için gerekli güvenlik önlemlerini sundum.

Etkin bir risk yönetimi, boru tesisatının düzenli bakımı, sistemdeki basınç değişimlerinin izlenmesi ve acil durum müdahale prosedürlerinin sürekli olarak güncellenmesi ile sağlanabilir. Boru tesisatlarının tasarımı, yerleştirilmesi ve işletme koşullarının düzenli olarak gözden geçirilmesi, bu tür risklerin minimize edilmesinde kritik bir rol oynamaktadır.

Sonuç olarak, boru tesisatındaki darbe veya çarpmalar nedeniyle oluşabilecek sızıntı ve yangın riskleri, doğru mühendislik çözümleri, sürekli bakım ve izleme ile etkin bir şekilde yönetilebilir.

Boru Tesisatında Darbe veya Çarpma Kaynaklı Sızıntı ve Yangın Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı gibi tesislerde bu tür tehlikelerin önlenmesi ve güvenli operasyonların sürdürülmesi için gerekli önlemleri belirlemektedir.

Olası bir kazanın önlenmesi, sadece tesisin güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çevre ve iş sağlığı güvenliği açısından da önemli bir adımdır.

Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği29 Mayıs 2025