”Yumurta az yemelisiniz kolesterolünüz yükselir” Çok duydunuz değil mi?

Doğru mu gelin inceleyelim..

Yumurta içerdiği besin maddeleri ile biyolojik değeri yüksek bir besindir.

Yaklaşık 60 g ağırlıktaki bir yumurta 250-300 mg kolesterol ve 1470 mg lesitin içerir.

Yumurta (Bir adet)normal bir bireyin günlük yağ ihtiyacının %7.5’ni, doymuş yağ ihtiyacının %8’ni ve günlük kolesterol alım ihtiyacının %7’sini karşılamaktadır.

Yumurta Sarısı A, D, E, B2, B9 ve K vitaminleri yanı sıra yumurta Sarısı Antikorları/Livetin (IgY), Fosvitin, Lipoproteinler – LDL, Lipoproteinler – HDL, Sialik Asit, Sialyloligosakkaritler, Trigliserid, Fosfolipid, Kolesterol, Ksantofil ve Karotenoid bulunmaktadır.

Yumurta Akında B1, B2, B9 ve B12 vitaminleri yanısıra fonksiyonel bileşen olarak Ovalbumin, Ovotransferrin (Konalbumin), Ovomukoid, Ovomusin, Lizozim, Globulin, Ovoinhibitor, Ovoglikoprotein, Ovoflavoprotein, Ovomakroglobulin, Sistatin, Avidin proteinlerl bulunmaktadır.

Yumurtada bulunan; Vit A, E, B1, B2, B6, B12 ve folat, kalp hastalığı için bir risk faktörü olan homosistein kan seviyesini düşürmektedir.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Kolestrol Kanda serbest ve ester halde bulunan mumsu yapıya sahip bir lipid yani yağ türüdür.

Yumurtada yüksek düzeyde bulunan Lesitin kolesterol metabolizmasını düzenleyici rol oynar.

– Kolesterol emilimini önemli derecede düşürür,

– Kolesterolün karaciğere taşınmasını ve HDL’lere dahil olmasını (LCAT ile) ve karaciğerde ileriye doğru metabolizmasını hızlandırır, safra asitleri sentezi ve safra ile bağırsağa atılır.

Yumurta alımı ile diyet kolesterol artışının plazma kolesterol düzeylerine etkisi düşüktür, esas diyet doymuş yağdan fakir ise artış zayıftır.

Kolesterol yapısı gereği suda çözünemez, bu sebeple kana geçemez ve vücuda dağılamaz. Karaciğer, kolesterolün taşınmasına yardımcı olmak için lipoproteinler üretir. Adlarını çok duyduğunuz düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) farklı görevlere sahip kolesterol taşıyıcılarıdır.

Kolesterol vücutta şu görevleri yerine getirir:

– Hücre membran yapısına katılır

– Lipoprotein yapısına girer

– Safra asitleri için öncül madde

– Steroid hormonlar ve Vit D için öncül maddedir

  • Diyet kolesterolunda azalma çoğu toplumlarda plazma kolesterol düzeyini çok az etkiler.
  • Diyetle doymuş yağ asidi ve çok doymamış yağ asidi alımında değişiklikler serum toplam kolesterol düzeyinde önemli değişikliklere neden olur.
  • Diyetle temel düzeyde kolesterol alımı serum kolesterol düzeylerinde değişiklikleri az etkiler.
  • Diyet kolesterol miktarları artırılırsa serum kolesterol değerlerinde hafif artış gözlenir.

Besinsel kolesterol alımı endojen kolesterol sentezini inhibe (üretimini engeller) eder.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Lesitin diğer adı fosfatidilkolin

En doğal Lesitin kaynağı yumurta sarısı, mısır yağı ve soya fasulyesidir.

Yumurta sarısı ve mısır yağındaki lesitin doymuş; soya fasulyesindeki lesitin ise doymamıştır.

Bu nedenle en doğal kaynağı soya fasulyesidir. Çünkü doymamış yağ arterlerdeki kolesterolü temizlemede daha etkilidir.

Yumurta sarısı lesitini, antioksidan, antibakteriyel, anti-inflamatuar ve nörolojik, kardiyovasküler ve serebrovasküler koruyucu olarak fizyolojik aktivitelere sahiptir. 

Lesitin hem doymamış yağ asitlerinin hem de esansiyel vitaminler olan kolin ve inozitolün kaynağını oluşturur.

• Lesitinin vücuttaki temel rollerinden biri de, hücreler arası kimyasal mesajların taşınmasını sağlamaktır. • Lesitinin bu görevi hücrelerin tek başlarına değil, bir grup halinde hareket etmelerini sağlamaktadır.

Lesitinin, hücreler arası iletişim dışındaki diğer fonksiyonları ise başta kolesterol metabolizması olmak üzere çeşitli metabolik faaliyetlerde rol alması ve yağların taşınmasındaki görevleridir.

Lesitin, kolesterol metabolizmasındaki ve kolesterolün kan dolaşımı boyunca taşınmasındaki rolleri dolayısıyla kalp-damar hastalıkları riskinin düşürülmesinde önemli bir faktördür.

Lesitinin çoklu doymamış yağ asitlerini destekleyerek, kolesterolün bağırsaklardan emilimini azaltarak, kolesterolün ve safra asitlerinin atılımını arttırarak ve diğer biyokimyasal etkilerinin yanında lipoproteinler üzerine etkilerinden dolayı kalp-dolaşım sistemi üzerinde koruma sağladığını açıkça göstermektedir.

Lesitinin yağ depolarına bağlı damar hasarından koruma sağladığını ve kan damarlarının elastikiyetinin devam ettirilmesinde faydalıdır.

Lesitin vücudun fazla kolesterolden kurtulmasını iki şekilde sağlar. Birincisi kolesterolün birikmesine fırsat vermeden karaciğere taşınmasını sağlar. İkinci olarak biriktikten sonra kolesterolü esterleştiren LCAT enziminin üretilmesini uyarır ve kolesterolün daha rahat şekilde karaciğere taşınmasını sağlar. Böylece ateroskleroz gibi kolesterole bağlı hastalıkların oluşmasını engeller.

Lesitinin desteği hem HDL seviyesinin artmasında hem de LDL seviyesinin düşürülmesinde son derece önemlidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Sonuç olarak kan kolesterol seviyesini yükseltecek korkusu ile yumurta gibi mucize bir besinden mahrum kalmak doğru değildir.

Ayrıca lesitin içeriği sayesinde yumurtanın kan kolesterol seviyesinin kontrolünü sağlamada önemli bir rolü olduğunun göz ardı edildiğini de okudunuz.

Tüm sağlıklı bireyler / çalışanlar ve kalp damar hastaları da (her gıdada olduğu gibi) aşırıya kaçmamak şartı ile yumurta tüketmelerinin yararlı olacağı aşikardır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yumurtalar Kolesterol Emilimini Azaltan Bir Lipide Sahiptir, Kansas Eyalet Üniversitesi Beslenme Araştırması https://www.sciencedaily.com/releases/2001/10/011029073601.htm

⭐️⭐️ Kolesterol yan zincirinin yumurta lesitini ile etkileşimleri. Bir spin etiket çalışması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/179595/

⭐️⭐️ Yumurta sarısından lesitin elde edilmesine ilişkin bakış açıları: Ekstraksiyon, fizikokimyasal özellikler, modifikasyon ve uygulamalar https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36687715/

⭐️⭐️ Yumurtalar: Sağlıklı mı Riskli mi? Tavuk Yumurtaları Üzerine Yüksek Kaliteli Çalışmalardan Elde Edilen Kanıtların İncelenmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10304460/

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.