Solunum Yolu

Çalışanın işyerinde geçirdiği herhangi bir akciğer hastalığı Mesleki Solunum Yolu hastalığıdır.

Çalışanın belirli tozlara tekrar tekrar maruz kalması nedeniyle oluşur. Hatta bu tozlara maruz kaldıktan uzun süre sonra bile Mesleki Akciğer Hastalığa gelişebilir.

Bazı sektörlerde ve işyerlerinde mesleki solunum yolu hastalığı çok daha yoğundur. En yaygın görülenler kömür madenleri ve fabrikaları yüksek miktarda toz bulunan alanlardır. Bunlara Asbest ve Silika tozunun yanı sıra duman, gaz ve diğer parçacıklar da dahildir.

Mesleki solunum yolu hastalığının belirtileri

Mesleki solunum yolu hastalığının belirtileri değişir. Bunlar çalışma ortamınıza, hastalık türünüze ve sağlık durumunuza bağlıdır. Sigara içmek belirtilerinizi kötüleştirebilir.

Belirtiler Soğuk algınlığı, Grip veya Alerji belirtilerine benzeyebilir, örneğin:

• Kuru, kaşıntılı veya boğaz ağrısı
• Burun akması
• Öksürük
• Ateş
• Sıkı göğüs
• Göğüs ağrısı
• Kas veya vücut ağrıları
• Nefes darlığı veya anormal solunum gibi solunum sorunları

Semptomlar devam ederse ve işyerinde ortaya çıkıyor gibi görünüyorsa çalışan derhal işyeri hekimine başvurmalıdır. Semptomların kaydı ttutulmalıdır.

Mesleki Solunum Yolu Hastalıkları Sebepleri

İşyerinde bulunan birçok madde hastalığa neden olabilir. Yaygın nedenler şunlardır:

• Ahşap, pamuk, kömür, asbest, silika ve talk gibi şeylerden gelen toz.
• Pestisitler, ilaç veya enzim tozları ve fiberglas da akciğerlerinize zarar verebilir.
• Mikrodalga patlamış mısır yapmak için kullanılan tahıl taneleri, kahve parçacıkları ve yiyecek aromaları bile hasara yol açabilir.
• Hızlı bir şekilde ısıtılıp soğutulan metallerden çıkan dumanlar. Bu işlem havada taşınan ince, katı parçacıklarla sonuçlanır. İş örnekleri arasında kaynak, eritme, fırın işleri, çanak çömlek yapımı, plastik üretimi ve kauçuk işlemleri yer alır.
• Yanan malzemelerden çıkan duman. Duman çeşitli parçacıklar, gazlar ve buharlar içerebilir. İtfaiyeciler daha fazla risk altındadır.
• Formaldehit, amonyak, klor, kükürt dioksit ve azot oksitler gibi gazlar. Bunlar kaynak, lehimleme, eritme, fırında kurutma ve fırın işleri gibi yüksek ısı işlemlerinin olduğu işlerde bulunur. Ayrıca kimyasallar kullanan bir laboratuvarda çalışıyorsanız risk altındasınız.
• Buharlar, tüm sıvıların yaydığı bir gaz türüdür. Buharlar, akciğerleri etkilemeden önce genellikle burnunuzu ve boğazınızı tahriş eder.
• Boyalar, cilalar (vernik gibi), saç spreyi, böcek ilaçları, temizlik ürünleri, asitler, yağlar ve çözücülerin (terebentin gibi) buharları veya spreyleri.

Mesleki solunum yolu hastalıkları nasıl teşhis edilir?

Meslek hastalıklarının genelinde en önemli tanı aracı çalışanın özgeçmişin ayrıntılı olarak öğrenilmesidir.

Mesleki solunum hastalığı olduğunu düşünen çalışanın işyeri hekimine ve gerektiğinde göğüs hastalıkları uzmanına muayene olması desteklenmelidir. İşyeri hekimine gitmeden önce çalışan aşağıdaki muhtemel soruların cevaplarını netleştirmelidir

• Belirtilerinizin ilk ne zaman ortaya çıktığını,
• Belirtileri ne sıklıkla yaşadığınızı,
• Sıkıntılarınızın günün hangi saatinde daha kötü olduğunu,
• İşyerinde ne tür malzemelerle temas ettğinizi,
• İşyerindeyken kendinizi daha mı kötü hissettiğinizi düşünmeli ve not almalısınız.

İşyeri hekiminiz ayrıca çalışma ortamınızı ve maruziyetinizi sizin bakış açısından bilmek isteyebilir ve bu konular hakkında sorular sorabilir.

• Semptomların gün, saat ve süresini içeren kaydı.
• Önceki işlerinizin, hobilerinizin ve varsa sigara içme alışkanlıklarınızın listesini

Çalışan işyeri hekim haricinde bir hekime başvuracak olursa bu durumda işyeri ve. çalışma koşulları hakkında bilgi ve belgeleri de yanında götürmlidir.

• Tamamlanmış mesleki sağlık geçmişi formlarınızı
• İşyerinizde almanız gereken önlemler ve tedbirlerin listesini.
• İşvereninizin malzeme güvenlik veri sayfaları (MSDS’leri) ayrıca isteyebilir

Çalışan hekim görüşmesi sonrası çalışanın şikayetlerine göre hekim tarafından tetkik ve tahliller istenecektir.

• Akciğerleri dinlemek (oskültasyon)
• Akciğer performansını görmek için bir solunum testi.
• Göğüs röntgeni veya BT taraması akciğerlerdeki kitleleri, sıvıyı veya iltihabı tespit edebilir.
• Hastalığın türünü ve şiddetini belirlemek için bronkoskopi, biyopsi veya ameliyat dahil olabilir.

Mesleki Solunum Yolu hastalıkları önlenebilir mi?

İşletme Yönetiminin yapması gerekenler

• Firma için yapılmış risk analizinde Mesleki Solunum Yolu Hastalıkları risklerini ortadan kaldırmak için gerekli mühendislik çalışmalarını, ekipman alımını, riskli kimyasalların daha az riskli olanlarla değiştirilmesi vb gibi tüm detayları düzeltmelidir
• Çalışanların iş ortamının Mesleki Solunum Yolu Hastalıkları, işyerindeki Solunum Yolu risk etmeleri vb gibi hususlarda düzenli eğitim almalarını sağlamalıdır.
• Mesleki Solunum Yolu Hastalığı oluşumunun oluşursa da gelişiminin önlenmesi için çalışanın işe başladığı ilk günden itibaren işyeri hekimi takibinde olması sağlanmalıdır.

Bu amaçla;

• Ayrıca çalışanın yanında bulunduğu ortamda başkalarının yaptığı işlerde ortaya çıkan maruziyetleri de içeren ayrıntılı iş akış şemasına göre bu maruziyetlerin tipi ve yoğunluğuna göre sağlık süreci de ayıca dikkate alınmalıdır.
• İş kolunuza bağlı olarak, mesleki solunum yolu hastalığından kaçınamayabilirsiniz. Hastalık riskinizi azaltmak için maruziyeti sınırlamayı deneyebilirsiniz. Yapabileceğiniz şeyler şunlardır:
• Çalışanlar işe başladıklarından itibaren ilk olarak yapacakları işin sağlık risklerine uygun tahlil ve tetkikleri yaptırılmalıdır.
• EK2 formu çalışanın kişisel sağlık beyanı kısmı özellikle kendisi tarafından doldurulmalıdır.
• İşyeri tarafından çalışanın özgeçmişi ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır.
• İşyeri hekimi çalışmak üzere işe alınan kişinin sağlık durumunun yapacağı işe uygun olup olmadığını; çalışanın kişisel sağlık beyanına, tahlil ve tetkiklerine ve yapacağı muayeneye göre göre kararını vermelidir.
• İşyeri hekiminin belirleyeceği şekilde, çalışanların yaptıkları işin sağlık risklerine uygun aralıklarla tahlil ve tetkikleri tekrarlamalıdır. (Periyodik Sağlık Kontrolü)
• İş yeri hekimi tarafından, periyodik sağlık kontrolü kapsamında yapılan çalışanın tetkik ve tahlilleri, öncekiler ile, yeni doldurduğu Ek2 kişisel sağlık durumu beyanı öncekiler ile ve kendi muayene bulgularını öncekilerle mukayese ederek sağlık durumunda varsa değişimi tespit etmelidir.

Çalışan Ne Yapmalı?

• Sigara ve benzeri maddelerin kullanımını bırakmalıdır.
• Çalışma alanında kullanılması gereken Kişisel Koruyucu donanımları (KKD) doğru şekilde kullanmalıdır.
• Çalışma alanın havalandırmasının düzenlenmesine katkı vermelidir.
• İşyerinde önceden belirlenmiş sağlık ve güvenlik önlemlerini ve ilk yardım süreçlerini öğrenmelidir.

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.