Modern yaşamın yoğun temposu ve estetik kaygılar, pek çok insanı şekerden uzak durmaya ve “kalorisiz” çözümler aramaya yöneltti. Raflarda “şekersiz”, “light” ya da “diyet” etiketleriyle sunulan ürünler, masum görünen tatlı zevkler vaat ederken aslında vücudumuzda büyük değişimlerin kapısını aralayabiliyor.

Özellikle suni tatlandırıcılar, kalori alımını azaltmak amacıyla sıkça tercih edilen kimyasallar arasında yer alıyor. Ancak son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar, bu tatlandırıcıların en başta gelen hedeflerinden biri olan bağırsak mikrobiyotası üzerinde düşündüğümüzden çok daha karmaşık ve olumsuz etkiler yarattığını ortaya koymaktadır.

Bağırsaklarımız yalnızca sindirim organı değil; bağışıklık sistemimizin merkezi, ruh halimizin şekillendiricisi, hatta hormon dengemizin sessiz yöneticisidir. Suni tatlandırıcıların bu hassas dengeyi nasıl bozabileceğini anlamak, sağlığımız adına atacağımız bilinçli adımların başlangıcı olabilir.

Tatlı bir tercihin nasıl acı sonuçlar doğurabileceğini aşağıda inceleyeceğiz. Amacım, korkutmak değil; farkındalık yaratmak ve doğru seçimleri teşvik etmektir.

Sakkarin (E954) Nedir?

Sakkarin, gıda katkı maddesi kodu: E954 dir. Şekerden yaklaşık 300-700 kat daha tatlı olup yapay tatlandırıcılar ailesinin en eskilerindendir. Kalori içermez. Uzun bir kullanım geçmişine sahiptir ve özellikle diyabetli kişiler için ve diyet ürünlerde, içeceklerde ve işlenmiş gıdalarda şeker yerine yaygın kullanılır – tercih edilir. Çünkü kan şekeri üzerinde doğrudan bir glisemik etkisi yoktur. Aspartam, Sukraloz gibi diğer yapay tatlandırıcılardan farklı metabolize edilir.

Sakkarinin Sindirim Sistemindeki Yolu
  • Sindirim sisteminde büyük oranda emilmeden kalır.
  • Kolona ulaşabilme özelliği vardır.
  • Dışkıda büyük oranda bozulmadan atılır.
  • Bağırsak bakterileri tarafından kısmen metabolize edilir.

Sakkarinin Bağırsak Mikrobiyotasına Etkileri
  • Bağırsak mikroflorasındaki dengeyi (disbiyoz) bozar.
  • Bacteroides spp. ve Clostridiales türlerinde artışa neden olur.
  • Mikrobiyotanın metabolize etme yeteneğini değiştirir.
  • Bağırsak enzimatik aktivitesini değiştirme potansiyeli mevcuttur.

⭐⭐ International Journal of Molecular Sciences’ da yayınlanan araştırmada sakarin, sukraloz ve aspartam gibi suni tatlandırıcıların farklı konsantrasyonları E.coli ve E. faecalis türü bağırsak bakterilerine maruz bırakıldı.

Laboratuvar ortamında bunların patojeniteleri (hastalık yapma potansiyelleri) ve bağırsak Caco-2 hücreleriyle etkileşimleri incelendi.

İnsan bağırsak hücreleriyle yapılan kültürlerde bu bakterilerin Caco-2 hücrelerine yapışma, onları istila etme ve ölümlerine sebep olma kabiliyetlerinin arttığı, tatlandırıcıları bloke eden çinko sülfatın ise bu etkileri önlediği belirlendi.

Sakkarinin Sindirim Sistemi Semptomları
  • Mide bulantısı ve karın ağrısı
  • İshal veya kabızlık şikayetleri
  • Karında şişkinlik hissi
  • Bağırsaklarda gaz üretiminde artış

Metabolik Etkiler
  • 5 mg/kg dozlarda glukoz intoleransına neden olur.
  • Karaciğer enflamasyonunu tetikleme riski vardır.
  • Metabolik sendrom gelişimine katkıda bulunma potansiyeli mevcuttur.
  • Diyabet riski ile ilişkilendirilmektedir.

⭐ 10 gün boyunca karbonhidratla beraber sukralozla tatlandırılmış 7 içecek tüketmenin, sağlıklı katılımcılarda insülin duyarlılığını azalttığı gösterildi.

Bu metabolik bozulma, şekere verilen nöral tepkilerdeki azalma ile ilişkili olmakla beraber tatlı tat algısı değişmedi.

İnsülin duyarlılığı sadece sukraloz veya karbonhidrat tüketimi ile değişmedi.

Sukralozun Karbonhidratlı (Karbonhidratsız) Kısa Süreli Tüketimi İnsanlarda Şekere Karşı Sinirsel ve Metabolik Duyarlılığı Bozuyor

Diğer Sistemik Etkiler
  • Düşük dereceli bağırsak enflamasyonudur.
  • Bağırsak mukus bariyerinde incelme riski mevcuttur.
  • Enflamatuar bağırsak hastalığı gelişimine katkıda bulunur.
  • Uzun vadede kolon karsinogenezini destekleme bulguları vardır.

⭐ ABD’ de en çok kullanılan suni tatlandırıcı olan sukralozun insanlarda DNA hasarına yol açtığı gösterildi. (3.6.2023) Sukraloz-6-asetat ve ana maddesi olan sukralozun toksikolojik ve farmakokinetik özellikleri: in vitro tarama testleri

Suni tatlandırıcılar, ilk bakışta “şekere sağlıklı bir alternatif” gibi görünse de, bağırsak sağlığı üzerindeki etkileri göz ardı edilemeyecek kadar ciddi ve çok yönlüdür. Mikrobiyotanın yapısal bozulması; bağışıklık sisteminin zayıflaması, kronik inflamasyon, insülin direnci, hatta bazı otoimmün rahatsızlıklara yatkınlık gibi zincirleme sorunlara neden olabilir. Yani vücudun “ikinci beyni” olan bağırsaklarımız sessizce zarar görürken, biz farkında bile olmadan genel sağlığımızı riske atıyor olabiliriz.

Tatlıdan vazgeçmek istemeyebilirsiniz. Ancak bedelini bağışıklığınızla, enerjinizle, hatta ruh halinizle ödemek zorunda kalmak, doğru bir takas olmayabilir. Bu nedenle, sağlıklı yaşamak adına yapılan her tercihin uzun vadeli etkilerini göz önünde bulundurmak şarttır.

Doğallıktan sapmadan, bilinçli tüketimle hareket etmek, sadece bugünün değil, yarının sağlığını da korumanın en etkili yoludur. Unutmayın: Gerçek sağlık, yalnızca kalorisiz değil; bütünsel ve dengeli seçimlerle mümkündür.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐⭐ Yapay Tatlandırıcılar İki Model Bağırsak Bakterisinin, E. coli ve E. faecalis’in Patojenik Özelliklerini Olumsuz Şekilde Düzenliyor https://www.mdpi.com/1422-0067/22/10/5228

⭐⭐ Sukraloz-6-asetat ve ana maddesi olan sukralozun toksikolojik ve farmakokinetik özellikleri: 
in vitro tarama testleri https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10937404.2023.2213903

⭐⭐ Sukralozun Karbonhidratlı (Karbonhidratsız) Kısa Süreli Tüketimi İnsanlarda Şekere Karşı Sinirsel ve Metabolik Duyarlılığı Bozuyor https://www.cell.com/cell-metabolism/fulltext/S1550-4131(20)30057-7

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️