Günlük Yaşam – Yoga – Taekwondo Propriyosepsiyon, Interosepsiyon Nörosepsiyon

Bedenimizin çevreyle etkileşimi, içsel durumlarımızı algılama yeteneği ve çevresel tehditleri değerlendirme becerisi, hem günlük yaşamımızda hem de spor aktivitelerimizde kritik bir rol oynar. Propriyosepsiyoninterosepsiyon ve nörosepsiyon, bu etkileşimlerin temel bileşenleridir.

Propriyosepsiyon – Bedenin boşluktaki algısı, Bedenin Konumu ve Hareketi

Propriyosepsiyon, vücudun konumunu, hareketini ve bu hareketlerin hangi kas ve eklemlerle yapıldığını algılamamıza yardımcı olan duyusal bir mekanizmadır. Propriyoseptif algı, kaslarda ve eklemlerde bulunan özel reseptörler aracılığıyla sağlanır ve vücudun uzay içindeki pozisyonunu, denge durumunu ve hareketlerin kontrolünü sağlar. Bu sayede, hareket ederken vücudumuzun nereye gittiğini, hangi kasların aktif olduğunu ve dengenin nasıl sağlandığını anlarız.

Bu mekanizmanın günlük yaşam, yoga ve taekwondo ile olan bağlantıları şu şekildedir:

Günlük Yaşam:

  • Denge ve Koordinasyon: Yürüyüş, merdiven çıkma veya spor yapma gibi temel aktivitelerde propriyoseptif algı, dengeyi sağlamaya yardımcı olur. Günlük hayatta dengeyi korumak, yaralanma riskini azaltır.
  • Postür: İyi bir postür korumak, bel ve sırt ağrılarını önler. Doğru duruş alışkanlıkları geliştirmek, günlük yaşam kalitesini artırır.

Yoga:

  • Duruşların Uygulanması: Yoga pratiği, propriyosepsiyonun en iyi şekilde kullanıldığı bir alandır. Pozlar arasında geçiş yaparken ve dengede dururken, bedenin konumunu doğru bir şekilde algılamak önemlidir.
  • Farkındalık Geliştirme: Bireyler, postürlerini ve hareketlerini daha iyi hissederek kendi bedenlerini tanıma fırsatı bulurlar. Bu, hem fiziksel hem de zihinsel esneklik kazandırır.

Taekwondo:

  • Teknik Uygulamalar: Taekwondo’da tekniklerin doğru bir şekilde uygulanması, proprioseptif farkındalığa dayanır. Savunma ve saldırı hareketlerinde vücudun konumunu doğru bir şekilde algılamak, performansı artırır.
  • Denge ve Hız: Hızlı hareketler ve döngüsel tekniklerin uygulanması, iyi bir proprioseptif algı gerektirir. Bu, sporcunun etkili bir şekilde rakibine karşı koyabilmesini sağlar.

Yoga Bağlantısı: Yoga pratiği sırasında propriyosepsiyonun önemi büyüktür. Aşağıdaki örnekler, yoga pozlarının uygulanmasında propriyoseptif algının nasıl kullanıldığını göstermektedir:

  • Baş Duruşu (Sirsasana):Poz sırasında, başın üstünde dururken bacakların pozisyonunu algılamak önemlidir. Propriyoseptif algı, bacakların başın üstünde dengede durmasını sağlamaya yardımcı olur. Bu, dengeyi korumak için gereken kasları aktif hale getirir.
  • İkinci Savaşçı (Virabhadrasana II): Bu pozda, kolların omuzlarla hizalanması gerektiğini hissetmek önemlidir. Propriyoseptif algı, kol ve omuz kaslarının duruşunu ve hizalanmasını kontrol etmeye yardımcı olur, bu da pozun bütünlüğünü korur.
  • Omuz ve Kalça Hizalaması: Omuzların kalçaların üzerinde olup olmadığını algılamak, vücudun duruşunu ve dengesini etkiler. Propriyoseptif algı, bu hizalamanın sağlanmasına yardımcı olur.
  • Meditasyon Postürü: Meditasyon sırasında dik oturmak, bedenin dengede kalmasını sağlar.

Interosepsiyon – İçsel Duyum ve Farkındalık

Interosepsiyon, vücudun iç durumunu algılamamıza yardımcı olan duyusal mekanizmadır. Bu mekanizma, iç organlardan ve bedenin diğer bölümlerinden gelen sinyalleri kullanarak açlık, tokluk, ağrı, sıcaklık gibi duygusal ve fiziksel durumları algılamamıza olanak tanır. Interosepsiyon, bedensel farkındalığı artırır ve bireylerin duygusal durumlarını anlamalarına yardımcı olur.

Interosepsiyon, bedenin iç durumunu algılama yeteneğidir. Bu duyunun günlük yaşam, yoga ve taekwondo ile bağlantısı şunlardır:

Günlük Yaşam:

  • Duygusal Farkındalık: İçsel durumumuzu algılamak, stres ve kaygı ile başa çıkmamıza yardımcı olur. Duygusal tepkilerin farkında olmak, kişisel ilişkilerimizi geliştirebilir.
  • Beslenme: Açlık ve tokluk sinyallerini algılamak, sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmemizi sağlar. İçsel işaretleri dinlemek, aşırı yemeyi önler.

Yoga:

  • Nefes ve Meditasyon: Nefes teknikleri ve meditasyon, interoseptif farkındalığı artırır. Bireyler, bedenlerinin iç durumunu daha iyi anlayarak zihinsel rahatlama sağlarlar.
  • Farkındalık Pratiği: Yoga pratiği, bireylerin içsel duyumlarını keşfetmelerine ve duygusal durumlarını anlamalarına yardımcı olur. Bu, stres yönetimi için etkilidir.

Taekwondo:

  • Stres Yönetimi: Taekwondo gibi mücadele sporları, stresli durumlarla başa çıkmayı gerektirir. İçsel durumun farkında olmak, sporcuların anlık tepkilerini yönetmelerine olanak tanır.
  • Fiziksel ve Zihinsel Hazırlık: Sporcular, içsel durumlarını algılayarak zihinsel olarak müsabakalara daha iyi hazırlanabilirler. Bu, performanslarını artırır.

Nörosepsiyon – Güvenlik ve Tehdit Algısı

Nörosepsiyon, çevredeki tehditleri algılamamıza ve bu tehditlere uygun yanıt vermemize yardımcı olan bir mekanizmadır. Bu sistem, beynin çevresel sinyalleri değerlendirerek güvenli veya tehditkar bir durum olup olmadığını belirlemesine olanak tanır. Nörosepsiyon, bireylerin ruh hali ve stres seviyeleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Günlük Yaşam:

  • Güvenli Ortam Algısı: Güvende hissetmek, genel ruh halimizi iyileştirir. Güvenli bir ortamda olmak, sosyal ilişkilerimizi olumlu yönde etkiler.
  • Kriz Yönetimi: Anlık tehditlere karşı doğru tepkiler verebilmek, stres seviyelerini yönetmek için önemlidir. Bu, iş ve sosyal yaşamda başarılı olmaya yardımcı olur.

Yoga:

  • Güvenli Alan Oluşturma: Yoga pratiği, bireylere güvenli bir ortam sunarak, içsel huzuru artırır. Meditasyon ve nefes çalışmaları, stres ve kaygıyı azaltır.
  • Farkındalık Geliştirme: Bireyler, güvenli alanlarda çalışarak kendilerini daha iyi ifade eder ve içsel huzurlarını artırır.

Taekwondo:

  • Hızlı Tehdit Algısı: Taekwondo gibi mücadele sporları, çevredeki tehditleri hızlı bir şekilde algılamak ve yanıt vermek için nöroseptif algıyı gerektirir. Bu, sporcunun başarılı bir şekilde rakibine karşı koyabilmesini sağlar.
  • Stresle Baş Etme: Nörosepsiyon, taekwondo sporcularının stresli durumlarla başa çıkmalarına ve anlık tepkilerini yönetmelerine yardımcı olur.

Propriyosepsiyon, interosepsiyon ve nörosepsiyon, günlük yaşamımızın yanı sıra yoga ve taekwondo gibi disiplinlerle sıkı bir şekilde bağlantılıdır.

Bu duyusal mekanizmaların farkında olmak, bedenimizi ve içsel durumumuzu daha iyi anlamamıza, sağlıklı ilişkiler kurmamıza ve stresle başa çıkmamıza yardımcı olur.

Yoga ve taekwondo pratiği, bu kavramları geliştirmek için harika birer araçtır. Bedenimizi ve zihnimizi daha iyi tanıyarak, hem spor hayatımızda hem de günlük yaşamda daha dengeli, sağlıklı ve tatmin edici bir yaşam sürdürmek mümkündür.

Propriyosepsiyon, Interosepsiyon, Nörosepsiyon Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanız beyaz yaka çalışanlarına özel – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır
.

Daha Fazla

Dengenizi Geliştirin, Kazaları Önleyin!

🧠 🧠 🧠
Propriyoseptif Egzersizlerle Bedeninize Zihinsel Dayanıklılık Katın

Hiç durduğunuz yerde sendelediğiniz oldu mu?
Ya da basit bir merdiven inişinde dengenizi kaybettiniz mi?

Aslında bu, kaslarınızın değil beyninizin sizi tutamamasıdır.
Ve bu sorun, sadece yaşlıların değil; her gün işe giden, ayakta çalışan, yük taşıyan herkesin başına gelebilir.

Peki bu dengenin anahtarı nerede saklı?
Cevap: Propriyosepsiyon adlı gizli duyumuzda.

🌀 🌀 🌀
Propriyosepsiyon Nedir?

Bu kelime karmaşık görünse de aslında oldukça basit:

Propriyosepsiyon, vücudunuzun uzaydaki konumunu hissetme duyusudur.
Gözünüz kapalıyken kolunuzu yukarı kaldırdığınızda nereye kalktığını bilmenizi sağlayan şey işte budur.

Kaslardan, eklemlerden, tendonlardan gelen bu sinyaller, beyninizle iş birliği yaparak size denge, koordinasyon ve çeviklik kazandırır.

Ancak bu sistem zamanla zayıflayabilir.
Özellikle:

  • Hareketsiz yaşam,
  • Tekrarlayan işler,
  • Ayakta durarak geçen uzun mesailer,
  • Yaşlanma,
  • Geçirilmiş sakatlıklar

bu sistemin verimini azaltır.

⚙️ ⚙️ ⚙️
Propriyoseptif Egzersizler Nedir?

Bunlar, vücudun kendi iç dengesini yeniden öğretmeye çalışan egzersizlerdir.
Amaç, kasları değil; kaslarla beyin arasındaki iletişimi güçlendirmektir.

Nasıl mı yapılır?

  • Denge tahtasında durmak
  • BOSU topunda küçük hareketlerle sabit kalmaya çalışmak
  • Tek ayakta gözler kapalı pozisyon almak
  • Yön değiştirerek yürüme
  • Hafif titreşim veya yön karışıklığı veren ortamlarda hareket etmek

Bu tür egzersizler, vücudun “alarm sistemini” eğitir.
Yani düşmeden önce kendinizi toparlama sürenizi milisaniyelerle kısaltır.

⚠️ ⚠️ ⚠️
İş Kazalarının Sessiz Nedeni – Zayıf Denge

Araştırmalar gösteriyor ki iş kazalarının yaklaşık %30’u düşme, sendeleme veya çarpma sonucu oluşuyor.
Yani sadece güçlü olmak yetmiyor, dengede kalmak gerekiyor.

İş sırasında:

  • Merdiven çıkarken
  • Yük taşırken
  • Dar alanlarda yön değiştirirken
  • Islak veya eğimli zeminde yürürken

dengeyi kaybetmek, birkaç saniyede ciddi sakatlıklara yol açabiliyor.

🧘‍♂️ 🧘‍♂️ 🧘‍♂️
Bu Egzersizler Size Ne Kazandırır?

Statik Denge: Uzun süre ayakta kalmanız kolaylaşır. Sırt, bel ağrılarınız azalır.
Dinamik Denge: Hareket ederken ani kaymalar karşısında refleksleriniz hızlanır.
Koordinasyon: Vücudunuzun üstü ve altı uyum içinde çalışır, sakarlık azalır.
Reaksiyon Hızı: Tehlike anında vücudunuz daha hızlı ve bilinçli tepki verir.
Postür: Dik duruşunuz güçlenir, daha az yorulursunuz.
Kas Dengesi: Özellikle bel, kalça, omuz çevresindeki denge kaslarınız aktive olur.

🏢 🏢 🏢
İşyerinde Uygulama Önerisi

🔹 Propriyoseptif egzersizler sadece spor salonunda yapılmaz.
🔹 10 dakikalık basit uygulamalar, öğle aralarında veya mesai öncesi küçük gruplarla kolayca yapılabilir.
🔹 İş yeri hekimi ve fizyoterapist eşliğinde çalışanlara özel kısa egzersiz programları hazırlanabilir.

Bu sayede:

  • İş kazası riski azalır
  • Kas-iskelet sistemi şikayetleri düşer
  • Çalışan memnuniyeti ve verimlilik artar
🧠 🧠 🧠
Vücut Güçlüdür, Ama Denge Akılda Başlar

Kaslarınız ne kadar güçlü olursa olsun, eğer beyniniz vücudunuza nasıl denge kuracağını söyleyemiyorsa risk altındasınız.

Propriyoseptif egzersizler, vücudunuzu kontrol etme sanatıdır.
Sizi sadece formda değil, güvende tutar.
Ayakta kalmanız sadece bir fizik meselesi değil, bir denge stratejisidir.

Bu yüzden;
🛠️ Her işyeri, denge egzersizlerini bir sağlık yatırımı olarak görmelidir.
🧘‍♀️ Her çalışan, kendi dengesini koruyarak başkalarının da güvenliğini artırır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ İnsan Zihinsel İş Yükü: Bir Araştırma ve Yeni Bir Kapsayıcı Tanım https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9201728/#s4

⭐️⭐️ Hareket Halindeyken Nöroergonomi: İşyeri Değerlendirmesi ve Tasarımı için Mobil EEG’nin Potansiyelinin Değerlendirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9846382/

⭐️⭐️ Nöroergonomi: Fiziksel ve bilişsel çalışmalara yönelik uygulamaların gözden geçirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3870317/https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3870317/

⭐️⭐️ Zihinsel İş Yükü, Katılım ve İnsan Performansına Nöroergonomi Yaklaşımı https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7154497/https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7154497/

⭐️⭐️ Çalışanların Psikolojik Güvenlik Algısı ve Politik Taktik Davranışları http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1193579?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Acil durum ve güvenlik yönetiminde nöroteknolojinin kullanımıyla daha güvenli bir çalışma ortamı yaratmak https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37270412/

⭐️⭐️ Beyinden işyerine: fNIRS’in bilişsel çalışmalarda ve işçi güvenliğindeki rolü https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10634210/

⭐️⭐️ Nörogüvenlik bilimi: Güvenlik sorunlarının sinirsel mekanizmalarını ortaya çıkarmak için ortaya çıkan yeni bir disiplin https://www.frontiersin.org/journals/neuroscience/articles/10.3389/fnins.2023.1190995/full

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır
.

Daha Fazla

Vücudun Radarlarını Biliyor musunuz?

Vücudun Görünmeyen Radarları – Propriyosepsiyon, Interosepsiyon ve Nörosepsiyon

Bir elmayı gözün kapalıyken uzanıp alabiliyorsan, aç karnını fark edip yemek yiyebiliyorsan ya da sinirli birinin yanında neden içten içe gerildiğini anlayamıyorsan — işte tüm bunlarda vücudunun gizli duyuları devrede:
Propriyosepsiyon, interosepsiyon ve nörosepsiyon.

Bu üç kelime karışık gelebilir ama hepsi aslında vücudun kendiyle ve çevresiyle kurduğu iç iletişim sistemleridir.

Hadi gelin, bu üç mucizevi sistemi beraber keşfedelim.

🎯 🎯 🎯
1. Propriyosepsiyon: “Ben Neredeyim?” Duyusu

Propriyosepsiyon, vücudun uzaydaki konumunu ve hareketini fark etme yetisidir.
Yani gözün kapalıyken kolunun havada mı yoksa dizinde mi olduğunu bilebilme halin.

🧠 Nasıl çalışır?
Kaslardan, eklemlerden ve tendonlardan gelen sinyaller beyne gider. Beyin bu verileri işleyerek vücudun pozisyonunu anlar.

📌 Günlük hayatta örnek:

  • Gözlerin kapalıyken burnuna dokunabiliyorsan, propriyosepsiyonun çalışıyor.
  • Merdivenlerden inerken her basamağı görmeden ayaklarını doğru yere koyabiliyorsan—tebrikler, bu senin gölge süper gücün!

📌 Eksikliğinde ne olur?
Sende bir denge sorunu, tökezleme ya da koordinasyon bozukluğu oluşabilir.

💓 💓 💓
2. Interosepsiyon: “İçimde Ne Oluyor?” Duyusu

Interosepsiyon, vücudun iç organlarından gelen sinyalleri algılama yetisidir.
Açlık, susuzluk, kalp atışı, mide gurultusu, hatta “tuvaletim geldi” hissi bu sistemin ürünüdür.

🧠 Nasıl çalışır?
Mide, bağırsaklar, kalp, akciğer gibi organlardan gelen bilgiler sinir sistemi yoluyla beyne (özellikle insula bölgesine) iletilir.

📌 Günlük hayatta örnek:

  • Spor yaparken kalp atışının hızlandığını fark etmek,
  • Gerildiğinde midenin kasıldığını hissetmek,
  • Duygusal bir anda boğazına bir düğüm oturması…

📌 Eksikliğinde ne olur?
İç sinyalleri tanıyamayan bireyler, duygularını da tanımakta zorlanabilir. Bu durum bazı anksiyete bozuklukları veya yeme bozukluklarında görülür.

🛡️ 🛡️ 🛡️
3. Nörosepsiyon: “Güvende miyim?” Duyusu

Nörosepsiyon, beynin bilinç dışı bir şekilde tehlikeyi algılayıp sinir sistemini alarma geçirme sistemidir.
Bu, klasik “kaç ya da savaş” refleksinin arka plan mekanizmasıdır.

🧠 Nasıl çalışır?
Çevresel ipuçları (birinin sesi, yüz ifadesi, ortam sesi gibi) amigdala ve beyin sapında hızla değerlendirilir. Eğer tehdit algılanırsa, sempatik sinir sistemi devreye girer. Yani kalp hızlanır, kaslar gerilir, nefes sıklaşır.

📌 Günlük hayatta örnek:

  • Asansörde sinirli biriyle karşılaştığında sebebini anlamadan gerilmek,
  • Kalabalık bir sokakta hızlı adımlarla sana yaklaşan birine karşı içgüdüsel olarak tetikte hissetmek.

📌 Eksikliğinde ne olur?
Tehditleri zamanında algılayamama; ya da aksine, sürekli tehdit algılayarak kronik kaygı yaşama.

🔁 🔁 🔁
Birbirleriyle Nasıl Bağlantılılar?

Bu üç sistem birbirine sıkı sıkıya bağlıdır:

🔗 Propriyosepsiyon + Interosepsiyon = Bedensel Farkındalık
Kendi bedenini hem dış pozisyon olarak (propriyoseptif) hem iç durum olarak (interoseptif) tanımak, sağlıklı hareket ve duygusal dengeyi sağlar.

🔗 Interosepsiyon + Nörosepsiyon = Duygusal Tepki
Örneğin: Kalp atışın hızlandığında bunu fark edemiyorsan (interosepsiyon), neden gerildiğini anlayamazsın. Ama nörosepsiyon zaten seni alarma geçirmiştir!

🔗 Propriyosepsiyon + Nörosepsiyon = Refleksif Güvenlik
Karanlıkta sendeleyen biri sana hızla yaklaştığında, hem pozisyonunu (propriyoseptif sistem) hem de güvenliğini (nörosepsiyon) fark edersin. Geri çekilirsin, ellerin savunmaya geçer.

📣 📣 📣
Duyularımızdan Daha Fazlasıyız

Bu üç “görünmeyen ama hissedilen” sistem sayesinde sadece dış dünyayı değil, iç dünyamızı da tanırız.
Propriyosepsiyon, bize nerede olduğumuzu söyler.
Interosepsiyon, nasıl hissettiğimizi bildirir.
Nörosepsiyon, güvende miyiz, değil miyiz, bunu değerlendirir.

Bu sistemlerin hepsi birlikte çalıştığında sadece bedenimizi değil, kendimizi de daha iyi tanırız, daha iyi koruruz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır
.

Daha Fazla

Yüksekte Çalışanlar İçin Propriyoseptif Egzersiz Ne Demek?

Yüksekte çalışma, inşaat, bakım, temizlik, rüzgar enerji santralleri, enerji iletim hatları ve benzeri birçok sektörde karşılaşılan, yüksek dikkat, denge ve koordinasyon gerektiren bir faaliyettir.

Bu tür işlerde çalışan bireylerin düşme, yaralanma ya da ölüm riski oldukça yüksektir.

Bu nedenle yüksekte çalışanların fiziksel kapasitelerinin artırılması, özellikle denge ve vücut farkındalığı (propriyosepsiyon) konularında güçlendirilmesi, iş güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.

Propriyosepsiyon, vücudun kendi pozisyonunu algılayabilme yetisi olarak tanımlanır.

Bu duyusal sistem, kas-iskelet sistemi ve sinir sisteminin ortak çalışmasıyla meydana gelir.

Özellikle dengesiz zeminlerde ya da yüksekte çalışma gibi riskli durumlarda propriyoseptif sistemin etkinliği, kişinin dengesini kaybetmeden çalışmasını sağlayan temel unsurlardan biridir.

Propriyosepsiyonun Bilimsel Temelleri

Propriyosepsiyon, Latince “proprius” (kendine özgü) ve “percipere” (algılamak) kelimelerinden türetilmiş, vücudun kendi pozisyonunu ve hareketini algılamasını ifade eden bir terimdir.

Bu duyusal sistem, kas iğcikleri (muscle spindles), Golgi tendon organları, eklem reseptörleri ve ciltteki mekanoreseptörler aracılığıyla çalışır (Sherrington, 1906).

Propriyoseptif sinyaller, merkezi sinir sistemi tarafından işlenerek bireyin dengesini korumasına, refleks yanıtlar vermesine ve koordineli hareket etmesine olanak sağlar.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, propriyosepsiyonun yalnızca spor performansında değil, iş güvenliği ve günlük yaşam aktivitelerinde de kritik bir rol oynadığını ortaya koymuştur (Riemann & Lephart, 2002).

Özellikle düşme riskine açık ortamlarda çalışan bireylerde propriyoseptif kapasitenin yüksek olması, kazaları önleyici bir faktör olarak değerlendirilmektedir.

Denge Eğitimi ve İş Güvenliği

Denge eğitimi, propriyoseptif duyuların geliştirilmesinde en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Denge tahtaları, dengesiz yüzeyler, gözleri kapalı yapılan egzersizler ve tek ayak üzerinde durma gibi yöntemlerle yapılan eğitimler, sinir-kas koordinasyonunu artırmakta ve bireyin dengesini kaybetmeden çeşitli görevleri yerine getirme yeteneğini güçlendirmektedir (Behm & Anderson, 2006).

Yüksekte çalışan bireylerde yapılan çalışmalar, düzenli denge eğitimi alan çalışanların daha az düşme riski taşıdıklarını ve denge becerilerinin önemli ölçüde geliştiğini göstermiştir (Granacher et al., 2011). Bu da ergonomi ve iş güvenliği stratejilerine fiziksel eğitim programlarının entegre edilmesinin önemini ortaya koymaktadır.

Yüksekte Çalışmanın Fizyolojik ve Psikolojik Etkileri

Yüksekte çalışmak yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik bir stres faktörüdür. Yükseklik korkusu (akrofobi), vertigo, dikkat dağınıklığı ve kaslarda istemsiz kasılmalara yol açarak çalışma performansını olumsuz etkileyebilir (Havkins, 2013).

Bu nedenle yüksekte çalışan kişilerin yalnızca fiziksel değil, zihinsel olarak da bu koşullara hazırlanması gerekmektedir.

Araştırmalar, düzenli yapılan denge ve propriyoseptif egzersizlerin hem sinir-kas sistemini hem de bireyin özgüvenini geliştirdiğini, yükseklik korkusuna karşı toleransı artırdığını ve odaklanmayı kolaylaştırdığını göstermektedir (Paillard & Noé, 2006).

Bu yönüyle propriyoseptif egzersizler sadece fizyolojik değil, psikolojik faydalar da sağlamaktadır.

Ergonomik Yaklaşımlar ve Eğitim Programları

Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansları, yüksekte çalışanlar için ergonomik eğitimlerin ve fonksiyonel hareket becerilerinin geliştirilmesini teşvik etmektedir. Özellikle inşaat sektöründe yapılan uygulamalı eğitimler, tehlike algısı, vücut mekaniği kullanımı ve reaksiyon süresi üzerinde olumlu etkiler yaratmıştır (OSHA, 2020).

Literatür, bu tür eğitimlerin yalnızca teorik değil, uygulamalı olması gerektiğini; bireylerin farklı zeminlerde, farklı yüksekliklerde ve çeşitli dikkat dağıtıcı unsurlar eşliğinde çalışmalara katılmasının etkili olduğunu göstermektedir (Goble et al., 2011).

Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanıza özel İnşaat Sektöründe – Yüksekte Çalışanlara Denge Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

  • Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
  • +90 232 265 20 65
  • [email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Propriosepsiyon https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/proprioception

⭐️⭐️ Proprioseptif antrenmanın spor performansına etkileri: sistematik bir inceleme https://bmcsportsscimedrehabil.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13102-024-00936-z

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde dengeyi iyileştirmek için sensörimotor ve proprioseptif egzersiz programları: meta-analizli sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11017176/

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır
.

Daha Fazla