9 Mayıs 2025

Kalp Damar Sisteminiz İçin Muhteşem Sarımsak

Sarımsak (Allium sativum), yüzyıllardır hem mutfaklarda lezzet artırıcı olarak hem de geleneksel tıpta şifa kaynağı olarak kullanılmaktadır.

Yoğun aroması, keskin tadı ve güçlü kimyasal içeriği sayesinde sarımsak (Allium sativum), bugün modern tıbbın da dikkatini çeken doğal süper besinlerden biridir.

Sarımsağın başlıca etkin maddesi allicin adlı sülfür bileşiğidir. Allicin, sarımsak (Allium sativum)ezildiğinde veya doğrandığında ortaya çıkar ve çok güçlü antimikrobiyal, antifungal, antiviral ve antioksidan özelliklere sahiptir.

Sarımsağın içerdiği bu ve benzeri bileşikler, vücudu hastalıklara karşı korurken, çeşitli sistemleri destekleyici bir etki yaratır.

Sarımsağın içerdiği diğer maddeler:

  • Ajoene
  • S-allyl cysteine (SAC)
  • Diallyl disulfide
  • Flavonoidler
  • Selenyum

Kardiyovasküler Sağlığı Destekler

Kan Basıncını Düşürme

Vazodilatasyon (Damar Genişlemesi)

Sarımsak (Allium sativum), damar duvarlarındaki düz kasları gevşeterek vazodilatasyona neden olur. Bu etki özellikle nitrik oksit (NO) üretimini artırarak gerçekleşir. NO, damarların genişlemesini sağlayan doğal bir bileşiktir.

Anjiyotensin II Aktivitesini Azaltma

Allicin, anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) aktivitesini baskılayabilir. ACE, kan basıncını yükselten anjiyotensin II’nin üretiminde rol oynar.

Bu yolla sarımsak (Allium sativum), ACE inhibitörü ilaçlara benzer bir mekanizma ile tansiyonu düşürebilir.

Çeşitli klinik çalışmalar, günde 600–1500 mg sarımsak (Allium sativum) ekstresi kullanımının, sistolik ve diyastolik kan basıncında belirgin düşüşler sağladığını göstermiştir. Etkisi özellikle yüksek tansiyonu olan bireylerde daha belirgindir.

Kolesterol ve Lipid Metabolizması Üzerine Etkisi

Sarımsak (Allium sativum)sarımsak (Allium sativum), kolesterol metabolizması üzerinde hem üretimi azaltıcı hem de vücuttan atılımı kolaylaştırıcı etkilere sahiptir.

LDL Kolesterolü Azaltır

  • Sarımsak (Allium sativum), karaciğerde kolesterol sentezini kontrol eden HMG-CoA redüktaz enziminin aktivitesini baskılar. Bu enzim, kolesterol üretiminde kilit rol oynar.
  • Bu sayede LDL düzeyleri %10-15 oranında düşürülebilir.
  • LDL, damar duvarlarında birikip plak oluşturarak damar tıkanıklığına yol açabilir. Sarımsak (Allium sativum) bu süreci yavaşlatır.

HDL Kolesterolü Korur

  • HDL, kötü kolesterolü damar duvarlarından uzaklaştırarak karaciğere taşır.
  • Sarımsak (Allium sativum), HDL seviyelerinde istikrar sağlar ve antioksidan özellikleriyle HDL’nin fonksiyonunu destekler.

Trigliseridleri Azaltır

Sarımsak (Allium sativum), karaciğerde yağ asidi sentezini baskılayarak trigliserid düzeylerinin düşmesine yardımcı olur.

Trigliseridler, fazla kalorilerin yağ olarak depolanmış halidir.

Yapılan meta-analizlerde, 3 ay ve daha uzun süreli sarımsak (Allium sativum) tüketimi ile

  • LDL’de %10’a kadar azalma
  • Toplam kolesterolde %15’e kadar düşüş
  • Trigliseridlerde belirgin iyileşme sağladığı rapor edilmiştir.

Anti-inflamatuar Etkisi

Kronik inflamasyon, kalp hastalıklarında temel mekanizmalardan biridir. Sarımsağın anti-inflamatuar etkileri şunları içerir:

  • C-reaktif protein (CRP) düzeylerini düşürür
  • İnflamatuar sitokinleri (TNF-alfa, IL-6) azaltır
  • Oksidatif strese karşı koruyucu olur

Bu etkiler sayesinde damar çeperlerinde kronik iltihap oluşumu engellenir.

Aterosklerozu Önleyici Etkisi

Oksidatif LDL’yi Önler

LDL’nin oksidasyonu, damar duvarlarında inflamasyon başlatır ve plak oluşumunu tetikler. Allicin gibi antioksidan bileşikler, LDL’nin oksitlenmesini engeller. Bu sayede:

  • Damar duvarları sağlıklı kalır
  • Aterosklerotik plak gelişimi yavaşlar

Endotel Fonksiyonunu İyileştirir

Sarımsak (Allium sativum), endotel hücrelerin (damar iç yüzeyindeki hücreler) fonksiyonlarını iyileştirir. Bu, damar sertliği ve elastikiyet kaybının önlenmesinde kritik rol oynar.

Trombosit Aktivitesini Azaltır

Sarımsak (Allium sativum), trombositlerin yapışmasını ve pıhtı oluşturmasını engelleyerek kan akışkanlığını artırır. Bu da kalp krizi ve inme riskini azaltır.

Sarımsağın bu kadar yararlarını gördükten sonra nasıl tüketeceğiniz konusunda da bazı örnekler yazıyorum. Lakin her okuduğunuzu uygulamayın. Unutmayın herkesin bünyesi farklıdır. Aşağıda yer alan tarifleri ve örnek diyet programını hekiminizin görüşünü – onayını almadan uygulamayın. Burada yazanlar genel tavsiye ve bilgilendirme için verilmiştir.

Sarımsak Tarifleriyle Destekli, Haftalık Kalp Dostu Beslenme Planı

Aralıklı oruç (intermittent fasting – IF) ve Sarımsak (Allium sativum) destekli kalp dostu beslenme birleştirildiğinde;

  • İnsülin direncini kırmak,
  • Kolesterol ve trigliseritleri düşürmek,
  • Visseral yağları azaltmak,
  • ve kalp damar sağlığını güçlendirmek açısından oldukça etkili bir strateji olur.

Aşağıda günde 2 öğünlük (örnek: 16:8 modeli), Sarımsak (Allium sativum) tarifleriyle desteklenmiş, haftalık kalp dostu beslenme planını bulabilirsin.

Bir Haftalık Kalp Sağlığı Planı

📌 Yeme Penceresi: 11.00 – 19.00 (2 ana öğün)
📌 Açlık Penceresi: 19.00 – 11.00

Her sabah açlık penceresini sarımsaklı kürler veya bitki çaylarıyla destekleyebilirsiniz. (kalori içermeyenler tercih edilerek).

🟢 Pazartesi

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • 🧄 Sarımsak-limon kürü (yarım çay bardağı)
  • 2 haşlanmış yumurta
  • 2 dilim tam buğday ekmeği üzerine avokado + zeytinyağlı ezilmiş sarımsak
  • 5 adet zeytin + roka, salatalık, domates
  • 1 fincan şekersiz yeşil çay

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Fırında somon veya sardalya (sarımsak-zeytinyağı-limon ile marine edilmiş)
  • Buharda brokoli-karnabahar-havuç karışımı
  • 1 kase sarımsaklı yoğurt (yoğurt + 1 diş sarımsak)
  • 1 tatlı kaşığı ballı sarımsak fermentesi (tatlı niyetine)

🟢 Salı

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Elma sirkesi + sarımsak + limon shot
  • Zeytinyağlı sebzeli kinoa salatası
  • 1 yumurta
  • 1 dilim tam buğday ekmeği

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Zeytinyağlı kabak, patlıcan, biber yemeği
  • 2 diş zeytinyağında marine edilmiş sarımsak
  • 1 bardak ayran
  • 1 tatlı kaşığı keten tohumu

🟢 Çarşamba

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Sarımsak-limon kürü
  • Nohut salatası (limon, sarımsak, zeytinyağı soslu)
  • 1 dilim tam tahıllı ekmek
  • Bol yeşillik

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Izgara tavuk (sarımsaklı yoğurt ve baharatlarla marine edilmiş)
  • Roka-salatalık-domatesli salata (1 diş ezilmiş sarımsak + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ile)
  • 1 kase kefir

🟢 Perşembe

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Ballı sarımsak fermentesi (1 tatlı kaşığı)
  • Sebzeli omlet (içinde sarımsak, biber, ıspanak)
  • 1 dilim esmer ekmek
  • 1 fincan yeşil çay

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Zeytinyağlı barbunya
  • Bol limonlu maydanoz-salata
  • 1 kase yoğurt (üzerine 1 çay kaşığı zerdeçal eklenebilir)

🟢 Cuma

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Sarımsak-limon kürü
  • Fırında sebzeli tavuk but (sarımsaklı marinasyonla)
  • 1 dilim tam buğday ekmeği
  • Yoğurtlu mevsim salatası

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Mercimek köftesi (içinde bol sarımsak)
  • Marul, limon, zeytinyağı
  • 1 kase sarımsaklı yoğurt

🟢 Cumartesi

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Elma sirkesi shot
  • Karabuğday pilavı + zeytinyağlı semizotu
  • 1 dilim tam buğday ekmeği
  • 1 haşlanmış yumurta

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Fırında sebzeli somon
  • Yoğurtlu roka-salata (1 diş sarımsakla)
  • 1 tatlı kaşığı ballı sarımsak fermentesi

🟢 Pazar

12.00 – Öğle (İlk Öğün)

  • Ballı sarımsak fermentesi
  • Tam tahıllı ekmek + ezilmiş sarımsak + domatesli peynirli bruschetta
  • 1 yumurta
  • Bol yeşillik

19.00 – Akşam (Son Öğün)

  • Zeytinyağlı enginar + bol limon
  • Sarımsaklı ıspanak kavurması
  • 1 kase kefir + toz zerdeçal

Önemli Notlar

TavsiyeAçıklama
Çiğ SarımsakSabahları aç karnına tüketmek allicin etkisini artırır, ama mide hassasiyeti varsa yoğurtla birlikte alın.
Yeme PenceresiÖğle ve akşam öğünleri arasında 6–8 saat bırakılması yeterlidir.
Su TüketimiÖzellikle açlık süresinde, günde minimum 2 litreden az olmayacak aynı zamanda idrar rengi şeffaf eya çok açık sarı olacak şekilde ayarlayarak su içilmelidir.
TakviyelerOmega-3, koenzim Q10, magnezyum düşünenler için kalp destekleyici olabilir (lakin hekiminize danışmadan kullanmayın).

Sarımsağın bu kadar yararlarını gördükten sonra nasıl tüketeceğiniz konusunda da bazı örnekler yazıyorum. Lakin her okuduğunuzu uygulamayın. Unutmayın herkesin bünyesi farklıdır. Aşağıda yer alan tarifleri hekiminizin görüşünü – onayını almadan uygulamayın. Burada yazanlar genel tavsiye ve bilgilendirme için verilmiştir.

Kalp-Damar Sağlığına Yönelik Sarımsak Tarifleri

🧄 1. Sarımsak-Limon Kürü (Kolesterol ve Tansiyon Dengeleyici)

Malzemeler

  • 4 adet limon (kabukları soyulmadan)
  • 40 diş sarımsak
  • 2 litre içme suyu

Hazırlanışı

  1. Limonları iyice yıkayıp, dilimleyin.
  2. Sarımsakları soyun ve ezin.
  3. Tüm malzemeleri blenderda karıştırın.
  4. Karışımı cam bir kavanoza alıp, buzdolabında 2 gün bekletin.
  5. Günde 1 kez sabah aç karnına yarım çay bardağı için.

📌 Kür süresi: 21 gün
📌 Etkisi: Tansiyon düşürür, damar sertliğini azaltır, kolesterolü dengeler.

🧄 2. Ballı Sarımsak Fermentesi (Damar Temizleyici, Bağışıklık Güçlendirici)

Malzemeler

  • 10 diş sarımsak (ezilmiş)
  • 1 çay bardağı doğal süzme bal
  • Cam kavanoz

Hazırlanışı

  1. Sarımsakları ezip kavanoza koyun.
  2. Üzerine balı ekle, tahta kaşıkla karıştırın.
  3. Kavanozu 7 gün boyunca serin ve karanlık bir yerde bekletin.
  4. Günde 1 tatlı kaşığı sabah aç karnına alın.

📌 Etkisi: Damar içi iltihabı azaltır, LDL’yi düşürür, HDL’yi artırır.

🧄 3. Zeytinyağında Marine Sarımsak (Antioksidan Bombası)

Malzemeler

  • 10–15 diş sarımsak
  • 1 su bardağı sızma zeytinyağı
  • 1 tatlı kaşığı kekik (isteğe bağlı)
  • 1 çay kaşığı karabiber

Hazırlanışı

  1. Sarımsakları soy, bütün halde bir kavanoza koyun.
  2. Üzerine zeytinyağı ve baharatları ekleyin.
  3. 1 hafta buzdolabında bekletin.
  4. Her sabah 1–2 diş sarımsak ve 1 tatlı kaşığı yağından tüketin.

📌 Etkisi: Omega-9 ve allicin birleşimi ile damar esnekliğini artırır.

🧄 4. Sarımsaklı Yoğurt Kürü (Akşam Yatmadan Önce – Sindirim ve Kalp Dostu)

Malzemeler

  • 3 yemek kaşığı yoğurt
  • 1 diş ezilmiş sarımsak
  • Yarım çay kaşığı zerdeçal (isteğe bağlı)

Hazırlanışı

  1. Malzemeleri karıştırın.
  2. Akşam yatmadan 1 saat önce tüketin.

📌 Etkisi: Bağırsak dostu bakteri florasını destekler, vücuttaki kronik iltihabı azaltır, visseral yağ ve trigliserit seviyelerini dengeler.

🧄 5. Çiğ Sarımsak + Elma Sirkesi Shot (Sabah Rutin)

Malzemeler

  • 1 diş ezilmiş sarımsak
  • 1 yemek kaşığı elma sirkesi
  • 1 tatlı kaşığı limon suyu
  • Yarım çay bardağı ılık su

Hazırlanışı

  1. Tüm malzemeleri karıştırın.
  2. Sabah aç karnına shot gibi için.

📌 Etkisi: Kan şekerini dengeler, trigliserit ve kolesterol seviyesini düşürür, damarları rahatlatır.

Sarımsağı Tüketirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

DurumAçıklama
Mide hassasiyetiSarımsak çiğ tüketildiğinde mideyi rahatsız edebilir. Yoğurtla ya da yemekle alın.
Aşırı tüketimGünde 2–3 dişi geçmemek önerilir (çiğ olarak). Fazlası mide-bağırsak sorunlarına ve kan sulandırıcı etkiden dolayı risklere neden olabilir.
Kan sulandırıcı kullanımıSarımsak, doğal antikoagülandır. Kan sulandırıcı ilaçlarla birlikte kullanılıyorsa mutlaka doktora danışılmalı.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Allium sativum: İnsan sağlığıyla ilgili gerçekler ve mitler https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24964572/

⭐️⭐️ Sarımsağın ( Allium sativum ) Terapötik Kullanımlarının ve İlaç Keşfi İçin Potansiyelinin Ortaya Çıkarılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35002548/

⭐️⭐️ Sarımsak (Allium sativum L.): Antigenotoksik Etkilerinin Kısa Bir İncelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6722787/

⭐️⭐️ Çeşitli fitokimyasalların deposu olan sarımsağın (Allium sativum ) geleneksel kullanımları, fitokimyası, farmakolojisi ve toksikolojisi: Sağlık ve beslenme etkilerine odaklanan son on yıldaki araştırmaların bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9650110/

⭐️⭐️ Sarımsak ( Allium sativum L. cv. Uiseong) Ekstraktlarının Aeromonas hydrophila Hücre Duvarına Karşı Geniş Antibakteriyel Aktivitesi ve Mekanizması https://www.jmb.or.kr/journal/view.html?uid=6658&vmd=Full

⭐️⭐️ Sarımsak (Allium sativum L.) Biyoaktifleri ve Ağız Patolojilerini Hafifletmedeki Rolü https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8614839/

⭐️⭐️ Sarımsağın ( Allium sativum ) yüksek tansiyonu düşürme potansiyeli : etki mekanizmaları ve klinik önemi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4266250/

⭐️⭐️ Sarımsağın (Allium sativum L.) Biyoaktif Bileşikleri ve Biyolojik Fonksiyonları https://www.mdpi.com/2304-8158/8/7/246

⭐️⭐️ Sarımsak ve Kalp Hastalığı https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022316623005230

⭐️⭐️ Sarımsak sağlıkta ve hastalıkta https://www.cambridge.org/core/journals/nutrition-research-reviews/article/garlic-in-health-and-disease/C70F38FF67A0A21547898B2641240B8E

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni9 Mayıs 2025
4 Ocak 2025

Ketojenik Diyet de Nedir?

Ketojenik diyet, diyet karbonhidratlarının çok düşük tutulması ve protein ve yağ seviyelerinin değişken olmasıdır.

Klasik ketojenik diyet, vücut ağırlığının kilogramı başına bir gram protein, günde 10-15 g karbonhidrat ve kalan kalorilerin yağdan geldiği bir diyet olarak tanımlanır.

Ne “Sadece et ye” diyeti.. Ne de “Sadece yağ ye” diyeti değildir.

Diyetin amacı ketozis oluşturmaktır.

Ketozis Nedir?

İnsan vücudu enerji üretimi için öncelikle karbonhidratları kullanır.

İnsülin, glikozdan türetilen enerjiyi çıkarmak ve depolamak için işlev görür.

Vücutta karbonhidrat azladığında, insülin salınımı da azalır.

Karbonhidratın azalması ile, ilk olarak glikojen formunda depolanmış glikoz yakıt olarak kullanılır.

Glikojen, kişinin vücudundaki depo durumuna göre üç ila dört günde tükenir.

Glikojen de tükenince sıra vücutta depolanmış yağlara gelir.

Yağların serbest yağ asitlerine parçalanması karaciğerde keton üretimi için ham maddeleri sağlar.

Keton üretimi öncelikle açlık ve uzun süreli egzersiz zamanlarında görülür, ancak aynı zamanda çok düşük karbonhidratlı bir diyete uymanın da bir işlevidir.

Doğal ketoziste, kan pH’ında bir değişiklik olmaz. Lakin hastalıklarla (patolojik) oluşan ketoziste kan pH’ının düşer. Ki bu sağlık için çok tehlikeli bir sürece neden olur.

İnsülin Salınımını Azaltma

Ketojenik diyet insülini en az salgılatacak şekilde çok düşük dereceli karbonhidratlı beslenmedir.

Vücut yağlarını depoda durmaya “zorlayan” insülindir. İnsülin ortamda olmayınca adeta “baraj kapıları açılır” ve yağlar erimeye başlar.

Düşük karbonhidratlı diyetler, insülin salınımını azaltarak lipoliz (yağın parçalanması) oranını artırır.
Başka bir deyişle, insülin lipolizi engeller ve düşük karbonhidratlı diyetlerde insülin azalınca yağın parçalanması artar. (Kilo verme diyetlerinde denge dışı termodinamik ve enerji verimliliği makalesi)

Keto Diyet Araştırmaları – Çalışmaları

Yapılan bir araştırmada;

15 denek, 12 hafta boyunca diyete alındı.

İlk altı hafta düşük karbonhidratlı bir diyet yediler ve sonraki altı hafta düşük yağlı bir diyet yediler.

Düşük karbonhidratlı diyetten sonraki kan sonuçları, düşük yağlı diyete kıyasla dolaşımdaki triasilgliserol seviyelerinin azaldığını gösterdi.

Elde edilen sonuç; Düşük karbonhidrat alımı yağ yıkımını arttırıyor.

Başka bir araştırmada;

17 obez erkek denek, iki hafta yüksek karbonhidratlı ve iki hafta orta karbonhidratlı alım içeren yüksek proteinli bir diyet verildi.

Düşük karbonhidratlı, ketojenik diyet aşamasında, katılımcılar açlık hissinin önemli ölçüde azaldığını bildirdiler.

Elde edilen sonuç: Yazarlar, ketozis’in kendisinin açlığı bastırabileceği hipotezini ortaya attılar.

Başka bir çalışmada,

20 obez denek dört ay boyunca ketojenik diyetle takip edildi.

Araştırmacılar vücut kompozisyonu değerlendirmelerini kullanarak çalışmanın başlarında serbest su kaybından dolayı önemli bir kilo kaybı olduğunu tespit ettiler.

Elde edilen sonuç: Ketojenik diyet çalışmalarında süre uzunluğuna bakmak önemlidir çünkü erken dönemdeki belirgin kilo kaybı diürezden kaynaklanıyor olabilir.

Mansoor ve arkadaşları tarafından yapılan bir meta-analiz çalışmada;

Altı ay boyunca toplam 1.369 katılımcıyla gerçekleştirilen çalışmada ortalama kilo kaybı incelendi.

Katılımcılar düşük karbonhidratlı ve düşük yağlı diyet uygulandı.

Elde edilen sonuç: Düşük karbonhidratlı diyet yapanların, düşük yağlı diyet yapanlara göre 2,17 kg daha fazla kilo verdiğini buldu. 

Daha uzun süreli çalışmalara bakıldığında, kilo kaybı daha az üstün olduğu görülüyor. 

Bueno ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada,

En az 12 ay boyunca takip edilen toplam 1.415 katılımcıyla yapılan çalışma analiz edildi.

Yine, çok düşük karbonhidratlı ketojenik diyet düşük yağlı bir diyetle karşılaştırıldı.

Elde edilen sonuç: On iki ay sonra, ketojenik diyete uyan denekler düşük yağlı diyet koluna kıyasla 0,91 kg kaybettiği görüldü. Bu durum diyet süresi arttıkça verilen kilo miktarının çok farklı olmadığını gösterdi.

Yapılan başka bir çalışmada,

12 ay boyunca takip edilen 89 obez denek üzerinde yapılan analizde ilginç bir bakış açısı görüldü.

Denekler, daha kısa ketojenik Akdeniz diyeti dönemleri ile daha uzun geleneksel Akdeniz diyeti dönemleri arasında geçiş yapan bir diyet planı izlediler.

Deneklerin çoğunluğunda (%88,25) önemli kilo (16,54 ile 9,71 kg arası) kaybı olmuştur

Elde edilen sonuç: Ketojenik diyetin kısa vadeli etkilerinin faydalarını, daha az kısıtlayıcı olan bir bakım diyetiyle birleştirmenin çok daha iyi sonuçlandığı görüldü.

Günlük Karbonhidrat Tüketimine Göre Keto Diyetler

  1. Carnoviore diyet 0 gr/gün Karbonhidrat
  2. Ketoviore diyet 10 gr/gün altı Karbonhidrat
  3. Ketojenik diyet 20 gr/gün altı Karbonhidrat
  4. Low carb diyet 130gr/gün altı Karbonhidrat

Ketojenik Diyet ve Ürik Asit

Ketojenik diyet yapanlarda Ürik Asit seviyelerinde 1-2 puanlık artışlar olabilir.

Ketojenik diyet yapanların kanında belirgin seviyede yükselen Beta-hidroksibütürat (BHB) güçlü bir anti inflamatuar olup ürik asidin etkisini bir nevi nötralize etmektedir.

BMB (Beta-Hydroxy Beta-Methylbutyrate), vücutta doğal olarak meydana gelen ve özellikle kaslarda bulunan bir metabolit (yan ürün) maddesidir. BMB, lösin adı verilen bir esansiyel amino asidin metabolizması sırasında ortaya çıkar.

Ketojenik Diyet ve LDL

Ketojenik diyet yapanların % 30-40’ında gelişen LDL yüksekliği (Kötü kolesterol korkuları) endişe etmeye gerek olmayan doğal bir süreçtir.

Aralık 2023 de yayınlanan California Üniversitesinde yapılan bir çalışmanın ”Çok yüksek LDL’nin plak ilerlemesi üzerinde etkisi yoktur” adlı makalesinde;

LDL yüksekliğinin kalp damarı kireçlenmesinde hiç bir olumsuz etkisinin olmadığı desteklendi.

Tomografi anjio ile LDL değeri 600 mg/dl gibi aşırı derecede yüksek bile olsa keto beslenmenin koroner kalsiyum skorunda hiç bir olumsuz etkisi olmadığı gösterildi.

Yine aynı konuda..

Kasım 2022 de yayınlanan çalışmanın ”Düşük karbonhidratlı bir diyet uygulayan ve yüksek LDL kolesterolü olan bir kişi için statin tedavisi gerekli değildir” adlı makalesinde;

Düşük karbonhidratlı ve de özellikle Ketojenik diyet yapanların bir kısmında LDL kolesterol yükselmektedir. Bu yükselme düşük Trigliserid ve yüksek HDL ile birlikteyse kolesterol düşürücü ilaç gerekmediği gösterilmiştir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kronik böbrek hastalıklarına karşı ketojenik diyetin potansiyelleri: farmakolojik bakış açıları ve terapötik beklentiler https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35441940/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35441940/

⭐️⭐️ Ketojenik Diyetle Diyabetik Nefropatinin Tersine Çevrilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3080383/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni4 Ocak 2025
10 Kasım 2024

Mısır Şurubu – Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu

Vücudumuza besinler yolu ile aldığımız enerji öncesindeki son adımda glikoza çevrilen karbonhidratların doğal olanlarının yanı sıra endüstriyel yollarla üretilen hem üreticilerin karlılığını arttıran hem de bu ürünlerin tüketicisi olan insanların lezzet – tad algısını yükselten Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu‘ nu tanıyalım.

Karbonhidrat yediğimizde, vücudumuz bunları anında enerji için veya daha sonra depolamak için (yani glikojen) glikoza parçalar.

Vücuttaki glikoza yanıt olarak, pankreas insülin hormonunu serbest bırakır. İnsülin, glikozun enerjiye dönüştürülmesi için hücrelere girmesine izin veren bir “anahtar” görevi görür.

Glikoz Şurubu buğday, patates veya pirinç gibi nişastanın parçalanmasıyla yapılır. 

Mısır Şurubu / Yüksek Furuktozlu Mısır Şurubu üretiminde ilk adım mısırın mısır nişastasına öğütülmesidir. Mısır nişastası, seyreltik bir asitle ısıtılarak veya enzimlerle birleştirilerek yüzde 100 glikoz içeren mısır şurubuna hidrolizle dönüştürülür.

Bir besinde Fruktoz ne kadar yüksek ise o kadar tatlıdır.

Örneğin; Üzüm Elmadan, Elma havuçtan tatlıdır, tatlılığı arttıkça içeriğindeki fruktoz artar.

Mısır Şurubu ➖ Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu
(Glikoz şurubu / Nişasta Bazlı Şeker)

Bu ikisi farklıdır, çok zararlı olan ise FRUKTOZ eklenen Mısır şurubudur.

Glikozla karşılaştırıldığında, fruktoz ince bağırsakta pasif olarak daha aşağı emilir ve insülin salgılanmasını uyarmaz.

Glisemik İndeks puanı 87 dir (Sakkaroz 60).

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu

  • Saf glikozla fruktoz karşılaştırıldığında, fruktoz insülin ve leptin salgılanmasının yetersizliği ve ghrelinin baskılanmasıyla ilişkilidir. (Leptin size ne zaman tok olduğunuzu, Ghrelin ise ne zaman aç olduğunuzu söyler.)
  • Glikoz seviyemizi yükseltir
  • İnsülin direnci gelişimine neden olur
  • Çok iyi kilo / yağ yapar
  • Trigliseriti yükseltir
  • Karaciğer Hasarı yapar. (Fruktozun aşırı tüketimi)
  • Kalp Hastalığına yol açar. (Fruktozun aşırı tüketimi)
  • Diyabet – Şeker hastaığı gelişimine neden olur. (Fruktozun aşırı tüketimi)
  • Bu yağlar hücre üzerindeki reseptörleri bozar
  • Bunlara insülin reseptörleri de dahil olup diyabetin kapısını aralar
  • Apo-B100 reseptörleri bozulur ve kolesterol hücreye giremez kanda kalır, damarlar tıkanır.

LDL üzerinde Apo-B100 proteinleri bulunur, hücrelerde de Apo-B100 reseptörleri vardır.
Hücredeki reseptörler bozulursa LDL hücreye giremez ve kanda kalır, damar tıkanır
Yani aslında sorun LDL değil, hücreye giremediği icin kanda yüksek kalması

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Konunu Ayrıntılarını Okumayı Sevenler Devam Edebilirler

HFCS‘nin (High Fructose Corn Syrup – Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu) en yaygın formları, %42 veya %55 oranında fruktoz içerir ve bunlar endüstride HFCS 42 ve HFCS 55 olarak adlandırılır.

HFCS‘nin geri kalanı glikoz ve sudur.

HFCS 42 esas olarak işlenmiş gıdalarda, tahıllarda, fırınlanmış ürünlerde ve bazı içeceklerde kullanılır. HFCS 55 esas olarak meşrubatlarda kullanılır. (Bu bilgi FDA web sayfasından alınmıştır.)

Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) günümüzde gıdalardaki fruktozun ana kaynağı olmasının en önemli iki sebebi şeker (sakkaroz) dan %10 ile %30 arası daha ucuz olması ve çok daha tatlı olmasıdır.

Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) eklenen endüstriyel gıdaların raf ömrünü de uzatır. (Ketçap, fıstık ezmesi ve soğuk etler gibi asitli gıdaların tazeliğini, tatlılığını ve dolayısı ile karlılığını arttırır.)

HFCS’nin iki bileşeni olan glikoz ve fruktoz, birçok gıdada doğal olarak bulunur ve sağlığımız için önemlidir. Sorunlar, bu şekerlerin gıda ve içecek ürünlerine eklenmesiyle ortaya çıkabilir.

Gıda üreticilerin önemli bir kısmının önceliği siz müşterilerinin sağlığını değil gıda tüketiminizi (kendi satışlarını) her geçen gün daha da arttırmaktır. Bu sebeple Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu‘nu (HFCS) farklı isimlerle ürünlerine koymakta ve etiketlemektedirler.

Market alışverişinizde aşağıdaki içerikleri görürseniz gıdanın içerisinde Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) olduğunu bilmelisiniz.

  • Kristalin fruktoz 
  • Tapioka şurubu
  • Glikoz şurubu
  • Mısır şurubu
  • İzoglukoz

Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) içeren popüler gıdalar yerine;

  • Gazlı içecek yerine sade maden suyu
  • Tatlandırılmış meyve suları yerine, taze sıkılmış meyve suyu
  • Kutulanmış cips, diyet ürünleri vb gibi yerine çiğ kuruyemişler ve mor renkli meyveler
  • İşlenmiş krakerler yerine haşlanmış/ kızarmış kestane
  • İşlenmiş/beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmekleri deneyin.

⭐️⭐️ KARBONHİDRAT TÜKETİMİNİZİ KISITLAYIN

  • Tüketmeyi düşündüğünüz gıdaları satın alırken etiketlerini (içeriklerini) dikkatle kontrol edin. Öncelikle doğal yani işlenmemiş gıdaları tercih edin.
  • Nadiren Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) içeren gıda tüketebilirsiniz. Dünyanın sonu değil lakin nadiren olması kaydı ile.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu İçeceklerinin Aşırı Tüketimi Bozulmuş Glikoz Toleransına Neden Olur https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8150719/

⭐️⭐️ Yüksek fruktozlu mısır şurubu, enerji alımı ve iştah düzenlemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19064539/

⭐️⭐️ Diyetle Alınan Fruktozun Kronik Hastalıkların Gelişmesinde ve Prognozunda Etkisi Var mı? https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8127591/

⭐️⭐️ Mısır Şurubunun Metabolizmada Oluşturduğu Anarşi Ve Hastalıklarla İlişkisi https://acikerisim.kku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12587/305

⭐️⭐️ Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubunun immün yağlanması ve Obezite Gelişimi ile İlişkisi https://www.researchgate.net/publication/352040723_Yuksek_Fruktozlu_Misir_Surubunun_Karaciger_Yaglanmasi_ve_Obezite_Gelisimi_ile_Iliskisi

⭐️⭐️ Paketlenmiş gıda tedarikinde eklenen şekerler ve besleyici olmayan tatlandırıcı kullanımındaki küresel eğilimler: halk sağlığı açısından itici güçler ve etkileri https://www.cambridge.org/core/journals/public-health-nutrition/article/global-trends-in-added-sugars-and-nonnutritive-sweetener-use-in-the-packaged-food-supply-drivers-and-implications-for-public-health/A6375EB569DCDA4899730EC40C69D1CC

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla
Genel, Sağlık Bülteni10 Kasım 2024
İş Sağlığı ve Güvenliği Çözümlerimizle Tanışın
Bilgi almak için Hizmet Talep Formumuzu doldurun, size ulaşalım.
Teklif Al