27 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-12: Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on dördüncüsünde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizini, pentan tankı sistemlerinde meydana gelebilecek statik elektrik birikimi sonucu oluşabilecek kıvılcım kaynaklı tutuşma ve patlama riskini teknik açıdan değerlendirme maksadı ie hazırladım.

Pentan gibi uçucu ve düşük parlama noktası olan hidrokarbonların bulunduğu ortamlarda statik elektrik, ciddi bir tehlike kaynağıdır. Özellikle dolum, boşaltım ve transfer işlemleri sırasında sıvının hareketi ile birlikte boru hatları, tank iç yüzeyleri, işçi kıyafetleri veya yalıtkan ekipmanlar üzerinde elektriksel yük birikimi meydana gelebilir.

Yeterli önlemler alınmadığı takdirde, bu yükler ani bir boşalma ile kıvılcım oluşturabilir ve yanıcı gaz/hava karışımlarının bulunduğu atmosferde tutuşma ile sonuçlanabilir. Bu tür bir senaryo, zincirleme yangın ve patlama olaylarını tetikleyerek personel güvenliğini tehdit eder, ekipmanların tahribatına ve çevresel felaketlere yol açabilir.

Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizi ile statik elektriğin potansiyel risk yaratma sürecini adım adım ele alarak, sistematik bir şekilde sonuçlarını ve alınabilecek önleyici tedbirlerin etkinliğini değerlendirmeyi amaçlamaktayım. Eminim ki sizlerden de gelecek katkılarla ideal hale getireceğiz.

🔺 **HZ-12 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankı dolumu, boşaltımı veya iç transfer sırasında statik elektrik birikmesi ve kıvılcım oluşması.

🔸 1. Kontrol Noktası: Topraklama ve Eş Potansiyel Sistemi Mevcut mu?

Evet:
- Tank, borular ve taşıma ekipmanları uygun şekilde topraklanmış ve eş potansiyel barasına bağlanmış.
  ✅ Sonuç: Statik elektrik kontrollü şekilde boşalır. Kıvılcım riski minimize edilir.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Topraklama yok, bağlantılar yetersiz.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Dolum/Boşaltım Ekipmanı Antistatik Özellikli mi?
  - Evet:
    - Hortumlar, nozullar, eldivenler ve kıyafetler antistatik.
      ⚠️ Sonuç: Kıvılcım riski azalmış olur.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Kullanılan malzemeler yalıtkan ya da sürtünmeye hassas.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Dolum Hızı Kontrollü mü? (Tanker, pompa, vs.)
      - Evet:
        
        Dolum hızı sınırlı, türbülans düşük.
        ⚠️ Sonuç: Yüksek akış hızı kaynaklı yük birikimi önlenmiş olur.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Hızlı dolum, yüksek türbülans ve yük birikimi var.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Ortamda Patlayıcı Atmosfer Mevcut mu? (LEL > %10)
        
        Hayır:
        
        Buhar konsantrasyonu patlama sınırının çok altında.
        ⚠️ Sonuç: Kıvılcım oluşsa bile tutuşma gerçekleşmez.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
        
        Evet:
        
        Buhar konsantrasyonu alt patlama limiti üzerinde.
        ❌ Sonuç: Kıvılcım → Alev alma → Patlama → Yayılma ve ikincil hasarlar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🧩 🧩 🧩

Genel Olarak…

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Topraklama, antistatik önlem, kontrollü dolum ve patlayıcı atmosfer yok	Düşük
2	Topraklama yok, dolum hızlı, ortamda pentan buharı var	Çok Yüksek
3	Topraklama mevcut ama antistatik ekipman yok	Orta
4	Tüm önlemler var ancak anlık buhar artışı yaşanmış	Yüksek
5	Hiçbir önlem yok, LEL aşılmış, ortam kapalı	Çok Yüksek

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Tüm metal ekipmanlar, tanklar, borular uygun şekilde topraklanmalı ve eş potansiyele alınmalı.
Dolum ve boşaltım işlemlerinde antistatik hortumlar, giysiler ve eldivenler zorunlu hale getirilmeli.
Dolum hızı sınırlayıcı vanalar kullanılmalı, ani akış değişimleri engellenmeli.
Ortam havası düzenli olarak LEL (Alt Patlama Limiti) açısından izlenmeli.
ATEX direktiflerine uygun ekipmanlar (pompa, motor, aydınlatma) tercih edilmeli.
Toz, buhar ve sıvı birikimi olmayan temiz bir zemin düzeni sağlanmalı.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

Statik elektrik kaynaklı kıvılcım riski, özellikle uçucu maddelerin depolandığı ve transfer edildiği ortamlarda ihmal edilemeyecek düzeyde bir endüstriyel tehlike oluşturmaktadır. Pentan gibi düşük parlama noktasına sahip bir maddenin bulunduğu proseslerde, elektrostatik boşalmalar sonucu meydana gelen kıvılcımlar, birkaç milisaniyede büyük çaplı patlamalara ve yangınlara neden olabilir.

Bu nedenle, bu analizle incelenen risk senaryoları yalnızca teorik değil, pratik olarak birçok endüstri kazasında doğrulanmış örneklerdir.

Bu bağlamda, sistemde topraklama ve dengeleme uygulamaları, antistatik ekipman kullanımı, bağlama/kısa devreleme prosedürleri, dolum hız kontrolü, ortam nem seviyesinin düzenlenmesi ve periyodik elektrostatik ölçüm faaliyetleri gibi önleyici stratejiler kritik önem taşımaktadır.

Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizi, bu tedbirlerin hangi aşamalarda ne tür etkiler sağladığını somut senaryolarla ortaya koyarak işetmelerdeki karar vericilere yol göstermesini umut ediyorum…

Sonuç olarak, statik elektriğin kontrol altına alınması yalnızca teknik bir gereklilik değil, hayati bir güvenlik protokolü olarak ele alınmalıdır. Pentan tankı gibi yüksek riskli alanlarda bu tür analizlerin düzenli olarak güncellenmesi, güvenli işletme kültürünün sürdürülebilirliği açısından vazgeçilmezdir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği27 Mayıs 2025

27 Mayıs 2025

Metilen Mavisinin Alzheimer Hastalığı Modelinde Bilişsel İşlevlere Etkisi

Referans:
Zhao, M., Liang, F., Xu, H., Yan, W., & Zhang, J. (2016). Methylene blue exerts a neuroprotective effect against traumatic brain injury by promoting autophagy and inhibiting microglial activation. Molecular Medicine Reports, 13(1), 13–20. https://doi.org/10.3892/mmr.2015.4551

📌 📌 📌

Amaç

Bu çalışma, metilen mavisinin (MM) travmatik beyin hasarı (TBI) sonrası nöroprotektif etkilerini ve bu etkilerin altında yatan mekanizmaları araştırmayı amaçlamıştır.

🧬 🧬 🧬

Yöntem

Hayvan Modeli: Yetişkin sıçanlarda kontrollü kortikal etki (CCI) yöntemiyle TBI modeli oluşturulmuştur.
Tedavi: TBI sonrası sıçanlara intraperitoneal olarak metilen mavisi (MM) (1 mg/kg) uygulanmıştır.
Değerlendirmeler:
- Nörolojik işlevler modifiye nörolojik şiddet skoru (mNSS) ile değerlendirilmiştir.
- Beyin dokusunda otopsi sonrası histopatolojik analizler yapılmıştır.
- Otofaji ve mikroglial aktivasyon belirteçleri immunohistokimya ve Western blot ile incelenmiştir.

🔬 🔬 🔬

Bulgular

Nörolojik İyileşme: Metilen mavisi (MM) tedavisi, TBI sonrası nörolojik işlevlerde anlamlı iyileşme sağlamıştır.
Otofaji Aktivasyonu: MB, LC3-II/LC3-I oranını artırarak otofajiyi teşvik etmiştir.
Mikroglial Aktivasyonun Azalması: Metilen mavisi (MM), Iba-1 pozitif mikroglial hücrelerin sayısını azaltmıştır.
Apoptozun Azalması: Metilen mavisi (MM), beyin dokusunda nöronal apoptozu azaltmıştır.

🧠 🧠 🧠

Sonuç

Metilen mavisi (MM), TBI sonrası nöroprotektif etki göstererek nörolojik iyileşmeyi desteklemektedir. Bu etkiler, otofajinin teşviki ve mikroglial aktivasyonun inhibisyonu yoluyla gerçekleşmektedir.

Bu çalışma, metilen mavisinin travmatik beyin hasarı sonrası nöroprotektif etkilerini ve bu etkilerin altında yatan mekanizmaları ortaya koyarak, metilen mavisi’nin (MM) potansiyel terapötik kullanımını desteklemektedir.

Bu araştırma Spandidos Publications web sitesinden aynen alınmıştır.

Methylene blue exerts a neuroprotective effect against traumatic brain injury by promoting autophagy and inhibiting microglial activation https://www.spandidos-publications.com/10.3892/mmr.2015.4551

Authors: Mingfei Zhao, Feng Liang, Hangdi Xu, Wei Yan, Jianmin Zhang

Published online on: November 11, 2015 https://doi.org/10.3892/mmr.2015.4551

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

Ek Bilgi

Araştırmacıların kendi ülkelerinin Tıbbi Veritabanları mevcut olup ilgili konuda veya istediğiniz konularda Pubmed harici bilimsel yayın araştırması yapmak isteyenler için tavsiye ederim. Aşağıda ilgili web adreslerini ve özelliklerini bilgilerinize sunuyorum.

Saygılarımla…

🇨🇳 Çin Tıbbi Veritabanları

CNKI (China National Knowledge Infrastructure)
- Web: https://www.cnki.net
- Kapsam: Çin’in en büyük akademik veri tabanıdır. Tıp, biyoloji, mühendislik, sosyal bilimler gibi tüm akademik alanlarda makaleler içerir.
- Tıbbi Alt Dizini: China Academic Journal Full-text Database (医学期刊全文数据库)
- Dili: Çince (bazı makalelerde İngilizce özet bulunabilir).
- Not: Üniversite kütüphaneleri veya uluslararası erişim anlaşmaları üzerinden tam metin erişim mümkündür.
Wanfang Data
- Web: http://www.wanfangdata.com.cn
- Kapsam: Çin Sağlık ve Tıp Bilimleri Akademisi’nin desteklediği, tıbbi dergilere özel güçlü bir veri tabanıdır.
- Alt Dizini: Wanfang Med Online (万方医学网)
- Dili: Çince (bazı İngilizce içerik mevcut).
CQVIP (Chongqing VIP Information)
- Web: http://www.cqvip.com
- Kapsam: Çin’de yayımlanan tıbbi dergiler dahil olmak üzere akademik dergiler için önemli bir kaynaktır.
- Dili: Çince

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler27 Mayıs 2025

26 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-11: Tank Temizlik ve Bakım Sırasında Kapalı Ortamda Zehirlenme Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on üçüncünde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Tank Temizlik ve Bakım Sırasında Kapalı Ortamda Zehirlenme Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Bu yazıda paylaştığım analizi, pentan tanklarında gerçekleştirilen temizlik ve bakım faaliyetleri sırasında, kapalı alan koşullarının neden olduğu inhalasyon kaynaklı zehirlenme risklerini değerlendirmek amacıyla hazırladım.

Kapalı ortam çalışmaları, endüstriyel güvenliğin en yüksek dikkat gerektiren başlıkları arasında yer almakta olup; özellikle uçucu organik bileşiklerin (UOB), düşük oksijen seviyesinin ve toksik gazların bir arada bulunabildiği durumlar ciddi bir sağlık tehdidi oluşturur.

Pentan, yüksek uçuculuğa ve düşük toksisite eşik değerine sahip olması nedeniyle kısa sürede ortam havasında patlayıcı ve/veya toksik konsantrasyonlara ulaşabilir.

Tank içi çalışma sırasında yetersiz havalandırma, uygun kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanılmaması, gaz ölçüm cihazlarının eksikliği ya da prosedür dışı müdahaleler, çalışanların maruz kalabileceği tehlikeyi daha da artırır.

Tank Temizlik ve Bakım Sırasında Kapalı Ortamda Zehirlenme Riski Olay Ağacı Analizi, söz konusu bakım/temizlik sürecinde oluşabilecek zehirlenme senaryolarını teknik olarak irdelemekte, olayların gelişim zincirini ve bu zincire müdahale edilebilecek noktaları ayrıntılı biçimde ortaya koymaktadır.

🔺 **HZ-11 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Tank Temizlik ve Bakım Sırasında Kapalı Ortamda Zehirlenme Riski (Pentan Buharı Maruziyeti)

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Tankın içi temizlik, bakım, onarım veya kontrol için girildiğinde yeterli havalandırma sağlanmadan pentan buharına maruz kalınması.

🔸 **1. Kontrol Noktası: Kapalı Alan Giriş İzni (Confined Space Entry Permit) Alındı mı?**

Evet:
- Tüm prosedürler yazılı ve imzalı; kontrol listeleri eksiksiz.
  ✅ Sonuç: Yasal ve güvenli giriş sağlanmış olur.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- İzinsiz veya prosedürsüz giriş.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Ortam Havası Ölçüldü mü? (Pentan seviyesi, O₂, CO, H₂S vb.)
  - Evet:
    - Gaz ölçüm cihazıyla ortam havası test edilmiş, limit altı.
      ⚠️ Sonuç: Giriş yapılabilir, ancak izleme devam etmeli.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Ölçüm yapılmadı, risk bilinmiyor.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Havalandırma Sağlandı mı?
      - Evet:
        
        Tank içine sürekli hava beslemesi yapılmış, buhar birikimi önlenmiş.
        ⚠️ Sonuç: Maruziyet ihtimali düşük.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Kapalı ortamda buhar birikmiş olabilir.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanıldı mı?
        
        Evet:
        
        Solunum maskesi, gaz dedektörü, emniyet halatı kullanıldı.
        ⚠️ Sonuç: Maruziyet olsa bile etkilenme azaltılır.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
        
        Hayır:
        
        Hiçbir KKD kullanılmadı.
        ❌ Sonuç: Bilinç kaybı, boğulma, ölüm riski çok yüksek.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

🧩 🧩 🧩

Özet Olarak

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	İzin alınmış, ortam ölçülmüş, havalandırma ve KKD mevcut	Düşük
2	İzin yok, ortam ölçülmemiş, havalandırma yok, KKD yok	Çok Yüksek
3	İzin var, ölçüm yapılmış ama havalandırma eksik, KKD eksik	Yüksek
4	Ölçüm yapılmamış, sadece KKD ile girilmiş	Orta-Yüksek
5	Her şey yapılmış ama anlık sızıntı/arıza sonucu ortamda pentan birikmiş	Yüksek

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Kapalı alan giriş izni prosedürü eksiksiz uygulanmalı.
Giriş öncesi hava kalitesi ölçümleri yapılmalı; özellikle pentan, O₂ ve patlama limiti kontrol edilmeli.
Tank içine giriş yapılmadan önce zorunlu havalandırma sağlanmalı (mekanik blowerlar ile).
Personel mutlaka gaz maskesi, taşınabilir dedektör, can halatı, gözlemci kişi gibi desteklerle donatılmalı.
Kapalı alanda çalışma süresi minimumda tutulmalı, düzenli ara verilerek dışarı çıkılmalı.
Acil kurtarma planı (yanıt süresi 3 dakikadan az) hazır ve tatbik edilmiş olmalı.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

Pentan tanklarında yapılan bakım ve temizlik çalışmaları, kapalı alan güvenliği açısından hem operasyonel hem de sağlık riskleri içeren çok aşamalı bir süreçtir.

Ortamda biriken pentan buharları, fark edilmeden solunduğunda merkezi sinir sistemi depresyonu, baş dönmesi, bilinç kaybı ve ileri vakalarda solunum yetmezliği gibi hayati komplikasyonlara yol açabilir.

Bu nedenle olay ağacı analizi ile kapalı alanda çalışan personelin karşılaşabileceği zehirlenme riskinin dinamiklerini, neden-sonuç ilişkileriyle teknik bir çerçevede açıklamaya çalıştım. Muhakkak ki eksikleri vardır. Sizlerin katkıları ile tamamlanacaktır.

Acil durum prosedürlerinin eksikliği, giriş izin formlarının uygulanmaması, çoklu bariyer sistemlerinin yetersizliği veya yalnız çalışma durumları, ölümcül kazalara zemin hazırlayabilir. Bu bağlamda; kapalı alan girişi öncesi gaz ölçümü yapılması, zorunlu havalandırma, güvenli giriş-çıkış sistemlerinin oluşturulması, gözcü bulundurulması ve KKD’nin uygun şekilde kullanılması gibi önlemler hayati rol oynar.

Sonuç olarak, bu analizde, yalnızca bireysel maruziyeti değil; organizasyonel, teknik ve yönetimsel boyutlarıyla sistemsel güvenlik yaklaşımını temel almakta ve kapalı alan risklerinin çok yönlü olarak kontrol altına alınmasını amaçladım.

Süreç güvenliği açısından bu tür risk analizlerinin periyodik olarak güncellenmesi ve saha personelinin bilinç düzeyinin artırılması, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün vazgeçilmez bir parçasıdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Saygılarımla

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni26 Mayıs 2025

26 Mayıs 2025

İşyerinizde Hijyen Denetimi Yaptırıyor musunuz?

İşyerinizde hijyen ve sanitasyon rehberiniz var mı?

Düzenli iç kontrollerinizi yapıyor musunuz?

Dış kontrol yaptırıyor musunuz?

Ne yediğinizden ve içtiğinizden emin misiniz?

Evraklarınızın tam olması için mi yoksa hijyen ve sanitasyon için mi uygulamalarınız…?

Günümüz çalışma yaşamında, verimlilik ve çalışan memnuniyeti kadar önemli olan bir diğer konu da işyeri hijyenidir. Temiz, sağlıklı ve düzenli bir çalışma ortamı; sadece bulaşıcı hastalıkların önlenmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda iş kazalarını azaltır, çalışanların motivasyonunu artırır ve kurumsal itibarı güçlendirir.

Bu yazı, işyerlerinde hijyen standartlarının belirlenmesi, uygulanması ve düzenli olarak denetlenmesinin neden kritik olduğunu açıklamak amacıyla kaleme alınmıştır. Temizlik sadece görsel bir unsur değil, aynı zamanda sağlığın, güvenliğin ve profesyonelliğin ayrılmaz bir parçasıdır.

Amacımız, her sektörde faaliyet gösteren işletmelere, çalışanlara ve yöneticilere hijyen denetiminin önemini hatırlatmak ve bu sürecin nasıl daha etkin hale getirilebileceği konusunda rehberlik etmektir.

Hijyen denetimi kapsamında yapılan işlemlerin tamamı 17.12.2011 Tarih 28145 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Gıda Hijyen Yönetmeliği ve TS 13027 Gıda Üretim Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon Genel Kuralları Standardına göre yapılmaktadır.

Hijyen Denetimi Sırasında Kontrolü Yapılacak Noktalar

Hijyen denetimi kapsamında kontrolü yapılan noktalardan bazıları şu şekildedir;

İşletme hijyeni
Alet ve ekipman uygunluğu
Personel alanlarının kontrolü
Depolama şartları
Kullanılan kimyasalların uygunluğu
Ambalaj malzemelerinin kontrolü
Çevresel faktörlerin etkileri
Personel hijyeni ve sağlık kontrolleri
Sevkiyat şartları
Ziyaretçi kontrolleri
Atıkların kontrolü
Ortam havası analizleri
Aydınlatma kontrolü
Havalandırma kontrolü

İşyerinde Hijyen Denetimi, işyerindeki hijyen koşullarının sağlanması ve iş sağlığı güvenliği açısından önemli bir kontrol sürecidir. Bu denetimler, çalışanların sağlığını korumak, işyeri çevresindeki hijyen standartlarını yükseltmek ve olası sağlık problemlerini önlemek amacıyla yapılır.

Hijyen denetimi, aynı zamanda işyerinin yasal düzenlemelere uygunluğunu sağlamaya da yardımcı olur. Bu denetimlerin kapsamı, işyeri türüne, çalışan sayısına, sektörüne ve mevcut sağlık gereksinimlerine bağlı olarak değişebilir.

İşyerinde Hijyen Denetimi Önemlidir. Çünkü

Çalışan Sağlığı – Hijyenik bir çalışma ortamı, çalışanların sağlık sorunlarını önler. Temiz bir işyeri, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını engeller ve çalışanların moralini yükseltir.
Yasal Uygunluk – Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı başta olmak üzere çeşitli otoriteler, işyerlerinin hijyen koşullarına dair belirli yönetmelikler ve standartlar belirlemiştir. Yasal düzenlemelere uyum sağlanması gerekir.
Verimlilik ve Motivasyon – Temiz ve düzenli bir ortam, çalışanların daha sağlıklı ve verimli çalışmalarına katkı sağlar. Ayrıca, işyerindeki hijyen standartları çalışanların işyerine olan bağlılıklarını artırabilir.
Müşteri Güveni – Eğer bir işyeri müşteri kabul ediyorsa (örneğin, restoranlar, oteller vb.), hijyenik bir ortamın sağlanması müşteri memnuniyetini ve güvenini arttırır.

İşyerinde Hijyen Denetiminde Kontrol Edilmesi Gereken Alanlar

Hijyen denetimi, bir işyerinde farklı alanlarda yapılabilir. İşte denetim yapılması gereken başlıca alanlar:

1. Genel Temizlik ve Düzen

Zeminler: Zeminlerin temizliği, kayma riski olmayan, düzenli olarak temizlenmesi gereken alanlar olup olmadığının kontrol edilmesi.
Duvarlar ve Tavanlar: Kirli, mantarlaşmış, nemli alanlar, küf oluşumunun önlenip önlenmediği.
Pencereler ve Kapılar: Camların temizliği, kapıların düzgün çalışıp çalışmadığı.
Çöp Kutuları ve Atık Yönetimi: Çöp kutularının düzenli olarak boşaltılması ve doğru şekilde atıkların ayrılması.

2. Tuvalet ve Banyo Alanları

Tuvaletler: Tuvaletlerin düzenli olarak temizlenmesi, kâğıt, sabun, dezenfektan gibi temizlik malzemelerinin yeterli olması.
Banyolar: Hijyenik ortamlar, suyun kesilmeden sürekli sağlanması.
Lavabolar: Lavaboların temizliği ve dezenfeksiyon durumu, sabun ve kağıt havluların varlığı.

3. Ortak Alanlar

Mutfak ve Yemekhane: Mutfaklar ve yemekhanelerin temizliği, yiyeceklerin saklanması, pişirme alanlarının hijyen durumu.
Sosyal Alanlar: Dinlenme odaları, kantinler gibi çalışanların toplandığı yerlerin temizliği.

4. Hava Kalitesi ve Havalandırma

Havalandırma Sistemleri: İyi çalıştığından ve hava sirkülasyonunun sağlandığından emin olunması.
Klima ve Isıtma Sistemleri: Bu sistemlerin düzenli temizliği ve bakımının yapılıp yapılmadığı.

5. Ekipman ve Araçlar

İş Ekipmanları: Çalışma alanlarında kullanılan ekipmanların (örneğin makineler, bilgisayarlar) düzenli temizlenip temizlenmediği.
Koruyucu Ekipmanlar: Eğer kişisel koruyucu ekipman (KKE) kullanılıyorsa, bu ekipmanların temizliği ve bakımı.

6. Yiyecek ve İçecekler

Yiyeceklerin Saklanması: Gıda güvenliği açısından soğuk zincir, saklama koşulları ve son kullanım tarihlerinin kontrolü.
İçeceklerin Temizliği: Suyu içme alanlarının hijyenik olup olmadığı, içme suyu sağlama koşulları.

7. Biyolojik Riskler ve Kimyasal Madde Kullanımı

Kimyasal Maddeler: Temizlik veya üretim süreçlerinde kullanılan kimyasal maddelerin güvenli bir şekilde saklanıp saklanmadığının denetimi.
Biyolojik Tehlikeler: Patolojik atıklar veya biyolojik tehlike oluşturabilecek materyallerin güvenli şekilde imha edilip edilmediği.

İşyerinde Hijyen Denetimi İçin Kullanılabilecek Yöntemler

Hijyen denetimleri, sistematik bir yaklaşım ve belirli yöntemlerle yapılabilir.

İşte kullanılan bazı yöntemler:

1. Görsel İnceleme

İşyerindeki her alanın görsel olarak incelenmesi, kirli alanlar, düzensizlikler ve hijyen eksikliklerinin tespit edilmesini sağlar.

2. Anketler ve Geri Bildirim

Çalışanlardan geri bildirim alarak, hijyen koşullarının ne derece uygun olduğuna dair bilgi toplanabilir. Çalışanlar, hijyen ile ilgili problemleri daha iyi gözlemleyebilir ve bildirebilir.

3. Mikrobiyolojik Testler

Belirli alanlarda mikrobiyolojik testler yaparak, mikroorganizmaların varlığı kontrol edilebilir. Özellikle gıda sektöründe bu tür testler kritik önem taşır.

4. Ekipman ve Tesis Denetimi

Kullanılan temizlik ekipmanlarının verimliliği, düzenli bakımın yapılıp yapılmadığı ve doğru kullanımı denetlenebilir.

5. İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimi

Hijyen, iş sağlığı ve güvenliği ile yakından ilişkilidir. İSG uzmanları, işyerindeki hijyenin iş sağlığı açısından uygun olup olmadığını kontrol ederler.

İşyerinde Hijyen Denetimi İçin Hukuki Düzenlemeler

İşyerlerinde hijyen koşullarının sağlanması, iş sağlığı ve güvenliği yasaları çerçevesinde belirli düzenlemelere tabidir.

İşyerinde hijyen denetimi, çalışanların sağlığı için büyük önem taşır. Temiz ve hijyenik bir çalışma ortamı, sadece sağlık açısından değil, aynı zamanda iş verimliliği ve işyerindeki motivasyon üzerinde de olumlu etkiler yaratır.

Türkiye’de bu konuda en önemli yönetmeliklerden biri, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna bağlı İşyerlerinde Hijyen ve Temizlik standartlarıdır. Ayrıca, Türk Gıda Kodeksi, gıda sektöründe hijyen standartlarını belirler. Çalışan sağlığını korumak amacıyla tüm yasal düzenlemelere uyulması zorunludur.

İşyerinizde Hijyen – Sanitasyon Denetimi İçin Bizi Arayın

İşyeri Sağlığınız Bizimle Güvende!

Görünmeyen tehlikeler, büyük sorunlara yol açabilir.
İşyerlerinde Hijyen – Sanitasyon Denetimi hizmetimizle, çalışma alanlarınızın sağlık ve güvenlik standartlarına uygunluğunu titizlikle inceliyoruz.

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT ve ekibi ile;

🔍 Detaylı Risk Analizi
🧪 Yüzey ve Ortam Hijyen Testleri
📋 Denetim Raporları ve Uyum Tavsiyeleri
👷 Çalışan Hijyen Eğitimi ve Farkındalık Çalışmaları

Her sektöre özel çözümlerimizle, iş yerinizin hijyen standardını yükseltiyor, çalışanlarınıza daha güvenli bir ortam sağlıyoruz.

📞 Arayın, hijyeninizi güvence altına alalım!
🌐 https://tetkik.com.tr
📧 [email protected]

☎️ 0530 568 42 75

Hijyen bir tercih değil, zorunluluktur. Denetimi bize bırakın, siz işinize odaklanın.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ 17.12.2011 Tarih 28145 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Gıda Hijyen Yönetmeliği

⭐️⭐️ TS 13027 Gıda Üretim Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon Genel Kuralları Standardı

⭐️⭐️ İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

⭐️⭐️ Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni26 Mayıs 2025

25 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-10: Yangın Söndürme Sistemi Yetersizliği ve Müdahale Gecikmesi Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk beş) yazıdan oluşan serinin on ikincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Yangın Söndürme Sistemi Yetersizliği ve Müdahale Gecikmesi Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Pentan gibi yüksek yanıcılık özelliklerine sahip kimyasalların depolandığı tank sistemlerinde, yangın söndürme sistemlerinin yeterliliğinin ve acil müdahale sürelerinin güvenlik açısından kritik rolünü değerlendirelim

Pentan, düşük parlama noktası ve yüksek buhar basıncı nedeniyle, sızıntı veya buhar birikmesi durumlarında alev alma ve patlama riski taşıyan bir bileşiktir. Bu nedenle, yangın olaylarında erken algılama, otomatik söndürme sistemlerinin etkinliği ve insan kaynaklı müdahale süresi, olayın yayılım boyutunu belirleyen başlıca faktörlerdir.

Pentan Tankı Yangın Söndürme Sistemi Yetersizliği ve Müdahale Gecikmesi Riski Olay Ağacı Analizinde, olayın ilk tetikleyicisi olan pentan kaynaklı tutuşma sonrası sistemin nasıl tepki verdiğini ve olayın hangi aşamalarda büyüyerek ikincil zararlara (çevresel etkiler, can kaybı, domino etkileri) yol açabileceğini modelliyor.

Yangın söndürme ekipmanlarının yetersizliği, algılama sensörlerinin arızası, ekiplerin müdahale kapasitesindeki zafiyetler ya da iletişimdeki gecikmeler; acil durum yönetimini sekteye uğratarak felaket boyutunda sonuçlar doğurabilir.

🔺 **HZ-10 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Yangın Söndürme Sistemi Yetersizliği ve Müdahale Gecikmesi Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankı, bağlantı ekipmanı veya taşıma sırasında tutuşma/yangın çıkması (statik elektrik, sızıntı-buhar kaynaklı kıvılcım, sıcak yüzey teması vb.).

🔸 1. Kontrol Noktası: Otomatik Yangın Söndürme Sistemi Mevcut ve Aktif mi?

Evet:
- Sistem çalışır durumda; dedektör, sensör ve yangın algılayıcılar düzgün devrede.
  ✅ Sonuç: Yangın otomatik tespit edilir, gecikmeden söndürülür.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Otomatik söndürme sistemi yok, devre dışı ya da arızalı.
  🔸 2. Kontrol Noktası: İlk Müdahale Ekipmanı (Yangın tüpleri, hidrant vb.) Hazır mı?
  - Evet:
    - Erişilebilir, basınçlı, işlevsel yangın tüpleri mevcut.
      ⚠️ Sonuç: Operatör tarafından hızlı müdahale mümkün.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Hayır:
    - Yangın tüpleri boş, yerinde değil ya da ulaşılması zor.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Yangın İlk Müdahale Ekibi Eğitimli ve Hazır mı?
      - Evet:
        
        Personel yangın tatbikatına katılmış, yangın planı biliyor.
        ⚠️ Sonuç: Yangına hızlı ve kontrollü müdahale edilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Panik, zaman kaybı, uygun müdahale yapılamaz.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Acil Durum Alarm ve Tahliye Sistemi Çalışıyor mu?
        
        Evet:
        
        Alan zamanında boşaltılır, yayılma önlenir.
        ⚠️ Sonuç: İnsan kaybı riski düşer.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek
        
        Hayır:
        
        Tahliye gecikir, yangın büyür, maruziyet artar.
        ❌ Sonuç: Patlama ve ölümlü kazalar kaçınılmaz olur.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek

Genel Olarak

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Otomatik sistem devrede, yangın erken söndürüldü	Düşük
2	Otomatik sistem yok, ekipman hazır ve personel müdahale etti	Orta
3	Ekipman yok, eğitim eksik, tahliye sistemi çalışıyor	Yüksek
4	Hiçbir sistem devrede değil, müdahale yok, tahliye gecikti	Çok Yüksek
5	İlk müdahale yapılmış ancak ekip yetersiz ve yangın yayıldı	Çok Yüksek

Önleyici ve Azaltıcı Neler Yapabiliriz

Pentan tankı sahasında otomatik yangın algılama ve bastırma sistemleri kurulmalı (örneğin FM-200, köpüklü sistem).
Taşınabilir yangın söndürücüler, periyodik kontrol ve testlerden geçirilmiş olmalı.
Yangın senaryolu acil durum tatbikatları, tüm vardiya personeline düzenli uygulanmalı.
Yangın riskli alanlar, görsel işaretler ve acil çıkış planlarıyla açıkça belirtilmeli.
Acil alarm ve tahliye sistemleri, sesli-ışıklı uyarıcılarla desteklenmeli.
Müdahale yetersizliği durumunda en azından yangın duvarları, yangın bölgeleme ve yangın geciktirici kaplamalar bulunmalı.

Yangın söndürme sisteminin yetersizliği ve müdahale süresindeki gecikme, yalnızca yangının fiziksel yayılımına değil; aynı zamanda can kaybı, çevresel tahribat, üretim kesintisi ve yasal sorumlulukların doğmasına neden olabilecek çoklu riskleri tetikleyen bir senaryo zinciridir.

Pentan gibi uçucu ve yanıcı kimyasalların yönetiminde yalnızca yangın sonrası müdahale değil; önleyici mühendislik kontrolleri, sürekli sistem testleri ve personel eğitimleri de yangın güvenliği stratejisinin temelini oluşturur.

Bu bağlamda; aktif yangın algılama sensörleri, otomatik gazlı söndürme sistemleri, yangın suyu hatları, köpük sistemleri, yedek jeneratör destekli ekipmanlar ve acil tahliye planları gibi çok katmanlı güvenlik önlemleri hayati önem taşır.

Bu olay ağacı analizi, özellikle acil durumlara hazırlıklı olmanın ve yangınla mücadele kapasitesinin artırılmasının önemini göstermiş oldu.

Kurumsal risk yönetiminin bir parçası olarak bu tür analizlerin periyodik aralıklarla güncellenmesi ve sistem tatbikatlarıyla desteklenmesi, hem çalışan güvenliği hem de tesis bütünlüğü açısından kaçınılmaz bir gerekliliktir.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Gana’da Yangın Salgınlarının Eğilimi ve Bu Olayları Önleme Yolları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5127973/

⭐️⭐️ Geçmişten Günümüze Yangınla Mücadele Şekilleri ve Günümüzde İtfaiyecilerin Bilmesi Gereken Yeni Yangın Söndürme Teknikleri http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sssjournal.com/files/sssjournal/3c5426fb-5c91-4759-b2e6-2d2a976ba2db.pdf

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği25 Mayıs 2025

25 Mayıs 2025

Visseral Yağ Fazlalığınız Var mı?

Visseral yağ, (İç Yağ) karın boşluğu içinde yer alan karaciğer, pankreas ve bağırsaklar gibi hayati iç organların çevresinde biriken yağ dokusudur.

Bu yağ türü, deri altı (subkutan) yağlardan farklıdır, gizlidir, bu da onu daha da tehlikeli hale getirir. Çünkü metabolik olarak daha aktif olup normal organ fonksiyonlarını engellediği, Hormonal dengesizliğe, inflamasyona neden olur, kalp hastalığı, tip 2 diyabet, hipertansiyon, insülin direnci, yağlı karaciğer hastalığı, inme, uyku apnesi, bilişsel gerileme ve bazı kanser türleri (Meme ve kolon kanserleri vb) gibi birçok kronik hastalıkla da ilişkili olduğu için tehlikelidir.

Visseral yağın aşırı birikimi, sadece estetik bir sorun değil, aynı zamanda ciddi bir sağlık riski olarak da değerlendirilmelidir.

Visseral Yağ Artış Sebepleri

Visseral yağ, başta yaşam tarzı faktörlerine olmak üzere daha az da genetik faktörlere bağlı olarak birikir.

Genetik Yatkınlık

Visseral yağ oluşumunda genetik faktörler önemli rol oynar. Bu durumu en raha bir şekilde aile öyküsü ile anlayabilirsiniz. Aile bireylerinde abdominal obezite bulunan bireylerde, visseral yağlanmaya daha sık rastlanır.

Genetik yatkınlık, vücudun yağ depolama biçimini, enerji metabolizmasını, iştah düzenlemesini ve insülin hassasiyetini etkileyerek kişinin karın içi yağ birikimine (visseral yağ) eğilimli hale gelmesine neden olabilir.

Örneğin,

Fazla alınan kalorilerin yağ olarak depolanması bazı kişilerde daha çok visseral bölgede olurken, bazı kişilerde de deri altı (subkutan) bölgede olmaktadır.

Bazı kişilerde kas kütlesi genetik olarak düşük olup bazal metabolizma hızı da düşük olması durumunda alınan fazla kaloriler visseral yağ artışına neden olabilir.

Dengesiz ve Yüksek Kalorili Beslenme

Günümüzde, visseral yağlanmanın en önemli nedeni beslenme alışkanlıklarıdır. Özellikle endüstriyel – işlenmiş gıdalar içerikleri sebebi ile visseral yağlanmanın ana sebeplerindendir.

Yüksek şeker tüketimi (özellikle fruktoz) – Fruktozun fazla tüketimi, lipogenez (yağ üretimi) yoluyla karaciğerde trigliserid sentezini artırarak visseral yağ depolanmasını tetikler.

Basit karbonhidrat ağırlıklı diyet – Rafine karbonhidratlar (Beyaz ekmek, pirinç, makarna ve şekerli yiyecekler) kan şekerinde ani yükselmelere neden olur. Bu da insülin salımını artırır ve insülinin lipogenez (yağ üretimi) etkisiyle karaciğerde trigliserid sentezini artırarak visseral yağ depolanmasını tetikler.

Yüksek yağlı ve işlenmiş gıdalar – Trans yağlar ve doymuş yağ asitleri içeren işlenmiş gıdalar (fast food, cips, paketli gıdalar) inflamasyonu artırarak visseral yağ birikimini kolaylaştırır.

Protein eksikliği – Protein, tokluk hissi sağlar ve metabolizmayı hızlandırır. Düşük proteinli diyetler, enerji dengesini bozarak visseral yağ birikimine neden olabilir.

Hareketsiz Yaşam Tarzı (Sedanter Davranışlar)

Günümüzde moder yaşam adı altında teknolojinin ve araçlarınn daha yoğun ve genel kullanımı ile insanların hareketliliği oldukça azalmıştır. Hareket eksikliği – azlığı (sedanter yaşam) visseral yağlanma için önemli bir risk faktörüdür.

Egzersiz eksikliği, alınan kalorilerin enerjiye dönüştürülemeden depolanmasına yol açar. Aynı şekilde hareket azlığı kas kütlesinde de azalmaya yol açarak bazal metabolizmanın düşmesine ve bu durum da enerji dengesizliğine yol açar.

Düzenli egzersiz, özellikle aerobik (yürüyüş, koşu, yüzme) ve direnç egzersizleri, visseral yağ dokusunu azaltmak için etkilidir. Sedanter yaşam tarzına sahip bireylerde ise visseral yağ oranı önemli ölçüde yüksektir.

Stres ve Kortizol Salınımı

Kronik stres, hipotalamus-hipofiz-adrenal (HHA) aksını aktive ederek kortizol hormonunun artmasına neden olur.

Kortizol, vücudu “savaş ya da kaç” durumuna hazırlar; ancak sürekli yüksek kortizol seviyeleri yağ metabolizmasını bozarak özellikle karın bölgesinde yağ depolanmasını tetikler.

Kortizol, lipoprotein lipaz enziminin aktivitesini artırarak visseral bölgede yağ depolamasını teşvik eder. Ayrıca, insülin direncini artırarak glikozun yağ asidi sentezine yönelmesini sağlar. Bu nedenle stresle başa çıkamayan bireylerde visseral yağlanma daha yaygındır.

Hormon Düzensizlikleri

Hormonal değişiklikler, visseral yağ birikimini büyük ölçüde etkileyebilir:

Menopoz: Östrojen seviyeleri menopoz sonrası azaldığında, kadınlarda yağ dağılımı subkutan bölgeden visseral bölgeye kayar.

Andropoz: Erkeklerde yaşla birlikte testosteron seviyeleri azalır, bu da kas kaybına ve visseral yağ artışına neden olur.

İnsülin direnci: Hücrelerin insüline yanıtı azaldığında, glikozun enerjiye dönüştürülmesi zorlaşır ve bu fazla enerji yağ olarak özellikle karın çevresinde depolanır.

Leptin ve ghrelin dengesizliği: Leptin, tokluk hissi sağlarken ghrelin açlık sinyali verir. Obez bireylerde leptin direnci gelişebilir; bu durumda beyin tokluk sinyalini algılamaz ve yeme eğilimi artar.

Yaşlanma

Yaş ilerledikçe metabolizma yavaşlar, kas kütlesi azalır ve hormon dengeleri bozulur. Bu durum visseral yağ artışını kolaylaştırır. Ayrıca yaşla birlikte fiziksel aktivitenin azalması, visseral yağlanmanın daha belirgin hale gelmesine neden olur.

Uyku Bozuklukları

Yetersiz ve kalitesiz uyku, iştah hormonlarını etkileyerek ghrelin artışına ve leptin azalmasına neden olur. Bu durum daha fazla yeme eğilimine ve dolayısıyla visseral yağlanmaya yol açar.

Ayrıca, uyku apnesi, gece boyunca vücudun oksijenlenmesini bozar ve stres hormonlarını artırarak visseral yağ depolanmasını teşvik eder.

Alkol Tüketimi

Alkol, yüksek kalorili bir içecektir ve metabolize edilirken yağ yakımını yavaşlatır. Aynı zamanda karaciğerde yağ sentezini artırarak visseral yağlanmayı tetikler.

Özellikle “bira göbeği” olarak bilinen durum, visseral yağ birikiminin klasik bir örneğidir.

Bağırsak Mikrobiyotası ve İnflamasyon

Son yıllarda yapılan araştırmalar, bağırsaklardaki mikrobiyal dengenin bozulmasının (disbiyozis) obezite ve visseral yağ artışıyla ilişkili olduğunu göstermektedir.

Zararlı bakterilerin baskın hale gelmesi, bağırsak geçirgenliğini artırarak sistemik inflamasyona neden olur. Bu da visseral yağ dokusunda sitokin salınımını ve yağ depolanmasını artırır.

Probiyotik ve prebiyotik zengin diyetlerin, bu dengenin yeniden kurulmasına yardımcı olarak visseral yağlanmayı azaltabileceği düşünülmektedir.

Sigara Kullanımı

Sigara içmek, vücutta oksidatif stres ve inflamasyon düzeyini artırır. Aynı zamanda iştah baskılayıcı etkisi nedeniyle sigarayı bırakan bireylerde kısa vadede kilo artışı olabilir. Ancak ilginç biçimde, düzenli sigara içenlerde visseral yağ oranı subkutan yağa göre daha yüksek bulunmuştur. Bu da sigaranın visseral yağlanmayı spesifik olarak artırabileceğini düşündürmektedir.

Metabolik Sendrom ve İnsülin Direnci

Visseral yağ, metabolik sendromun hem sebebi hem de sonucu olabilir.

Yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri, yüksek trigliserid, düşük HDL ve abdominal obezite, metabolik sendromun beş bileşenidir. Visseral yağ dokusu, adipokin adı verilen hormonları ve inflamatuar sitokinleri salgılayarak bu parametreleri olumsuz etkiler.

Özellikle TNF-α, IL-6 gibi sitokinler insülin sinyal yolaklarını bozar ve bu durum bir kısır döngü yaratarak visseral yağ artışını pekiştirir.

Psikolojik Etmenler ve Yeme Bozuklukları

Emosyonel yeme, yani stres, depresyon, anksiyete gibi duygusal durumlarla başa çıkmak için yemek yeme davranışı, genellikle yüksek kalorili ve işlenmiş gıdalara yönelimi artırır. Bu da zamanla karın içi yağ (visseral yağ) birikimine neden olabilir.

Binge eating (aşırı yeme atakları) ve gece yeme sendromu da visseral yağlanmaya katkı sağlar.

Viseral Yağınız Var mı Yok mu Nasıl Anlarsınız?

Zayıf görünebilirsiniz…Lakin viseral yağlarınız fazla olabilir.

Kendinizi kontrol edebilir ve rahatlıkla viseral yağ durumunuz konusunda yorum yapabilirisiniz.

Artan bel çevresi (>Kadınlar için 88,90 santimetre, >Erkekler için 101,60 santimetre)
Bel Kalça Oranı
Göbekli veya elma tipi vücut
Yorgunluk ve uyku eksikliği
Yüksek kan şekeri veya tansiyon
Vücut yağ taramaları
Kan testleri

Bel Kalça Oranı

Bel Kalça Oranı Ölçümü Nasıl Yapılır?

Bel çevresi: Göbek deliğinin hemen üstünden (genellikle en dar yerden).
Kalça çevresi: Kalçanın en geniş yerinden.

Ölçüm esnasında:

Ayakta durulmalı.
Nefes verildikten sonra ölçüm yapılmalı.
Mezura ciltle temas etmeli ama bastırmamalı.

Bel Kalça Oranı = Bel çevresi (cm) / Kalça çevresi (cm)

İdeal Bel-Kalça Oranı (Dünya Sağlık Örgütü – WHO’ya göre)

Cinsiyet	Düşük Risk	Orta Risk	Yüksek Risk (Tehlikeli)
Kadın	< 0.80	0.80–0.85	> 0.85
Erkek	< 0.90	0.90–1.00	> 1.00

Kadınlarda > 0.85, erkeklerde > 1.00 olması yüksek visseral yağlanma ve kalp hastalığı riski anlamına gelir.

Ne kadar düşükse o kadar iyi demek değildir; çünkü çok düşük oranlar da beslenme yetersizlikleri veya kas kaybı ile ilişkili olabilir.

Bel Kalça Oranı, VKİ’den (vücut kitle indeksi) daha iyi bir göstergedir çünkü kas kütlesi ve visseral yağın dağılımını dikkate alır.

Visseral Yağları Azaltmak İçin 10 Altın Kural

İç yağları eritmek kıyafetlerinize sığmaktan daha önemlidir, ancak bu da yardımcı olur.

Strateji	Açıklama
Şekerden uzak dur	Fruktoz ve rafine karbonhidratları azalt
Lif tüketimini artır	Tokluk süresini uzatır, kan şekerini dengeler
Düzenli egzersiz yap	Kardiyo + direnç antrenmanı kombinasyonu
Yeterli uyku al	7–9 saat kaliteli uyku şart
Alkolü sınırlı tut	Özellikle bira, visseral yağı artırır
Stresi azalt	Kortizol seviyelerini düşür
Protein ağırlıklı beslen	Kas koruyucu, tokluk artırıcı etki
İnflamasyonu düşür	Trans yağ, işlenmiş gıdadan kaçın
Bağırsak sağlığını koru	Prebiyotik ve probiyotik tüketimi
BKO ve bel çevresini takip et	Gelişimi izlemek için önemlidir

Visseral Yağ Yakımı Örnek Antrenman Programı

Aşağıda 70 kg’lık, herhangi bir hastalığı olmayan – ilaç kullanmayan sağlıklı ortalama kondisyon seviyesinde bir erkek için visseral yağları hedef alan, 1 haftalık egzersiz programı örneği göreceksiniz. Bu programda yağ yakımını hızlandırmak, metabolizmayı canlandırmak ve kas kütlesini korumak hedeflenmiştir.

Visseral Yağ Yakma Programının Ana Hatları

Haftada 5 gün egzersiz (2 gün dinlenme)
Kombinasyon:
- 3 gün Kardiyo (yağ yakımı)
- 2 gün Ağırlık/Direnç Antrenmanı (kas koruma/arttırma)
- 2 gün aktif dinlenme veya tam dinlenme (stres ve kortizol kontrolü)
Süre: Günde ortalama 30–45 dakika

Hareketlerin – Egzersizlerin teknik adlarını yazdım. Bilemediğinizde o egzersizi nasıl yapacağınıza dair bilgileri ve görüntüleri Youtube da videolarını bulabilirsiniz.

Visseral Yağ Yakma Haftalık Egzersiz Programı

Pazartesi – Kardiyo + Core (Karın)

Isınma (10 dk):

5 dk tempolu yürüyüş veya hafif koşu
5 dk dinamik esneme (kol-diz çevirme, kalça açma)

Ana Antrenman (25 dk):

30 saniye jumping jack
30 saniye dinlen
30 saniye mountain climber
30 saniye dinlen
30 saniye squat jump
30 saniye dinlen
⮕ Bu seti 3 tur yap. Aralarda 1 dk dinlen.

Core (Karın) (10 dk):

Plank (3 set x 30 saniye)
Russian twist (3 set x 20 tekrar)
Leg raise (3 set x 12 tekrar)
Bicycle crunch (3 set x 15 tekrar)

Salı – Ağırlık + Direnç Antrenmanı (Üst Vücut Odaklı)

Isınma (5–7 dk):

Dairesel kol hareketleri, mekik, şınav, ip atlama

Antrenman (3 set x 10–12 tekrar):

Şınav (diz üstü olabilir)
Dumbbell shoulder press (evde su şişesi/dumbbell)
Dumbbell bench row
Dumbbell biceps curl
Triceps dips (sandalye destekli)

Soğuma:
5 dk esneme – göğüs, sırt, omuzlar

Çarşamba – HIIT Kardiyo (Yüksek Yoğunluklu Interval)

Isınma (5–10 dk):

Tempolu yürüyüş → koşuya geçiş
Dinamik esneme hareketleri

HIIT (Toplam 20 dk):

30 saniye sprint (veya hızlı ip atlama)
90 saniye yavaş yürüyüş/dinlenme
⮕ 8 tur yap.

Core (5–10 dk):

Plank varyasyonları + karın mekikleri

Perşembe – Dinlenme / Aktif Dinlenme

Alternatifler:

30 dk yürüyüş
20 dk yoga / nefes egzersizi
Hafif esneme ve meditasyon

Cuma – Ağırlık / Direnç Antrenmanı (Alt Vücut Odaklı)

Isınma (5 dk): Hafif yürüyüş + diz çekme egzersizi

Ana Egzersiz (3 set x 10–15 tekrar):

Squat
Lunge (her bacak)
Glute bridge
Deadlift (dumbbell veya su şişesiyle)
Calf raise (topuk kaldırma)

Core:

Leg raise (3 set)
Plank (1 dakika)

Cumartesi – Kardiyo + Mobilite

Kardiyo (30 dk):

Hafif tempo bisiklet / yürüyüş / yüzme
⮕ Nabzı orta seviyede tut (110–130 bpm civarı)

Mobility ve Esneme (15 dk):

Kalça açıcılar, bel-sırt-germe, hamstring

Pazar – Tam Dinlenme

Yeterli uyku ve su alımı
Hafif esneme yapılabilir
Film, kitap, doğa yürüyüşü gibi rahatlatıcı aktiviteler

Göbek yağları sadece kozmetik bir sorun değil, vücudunuzun içinde gizlenen, hormonlarınızı bozan ve kaos yaratan sessiz bir katildir.

Bölgesel olarak azaltamazsınız ancak sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek bunu yenebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Visseral adiposopati: vasküler bir bakış açısı https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4442778/

⭐️⭐️ Visseral yağ: NAFLD gelişimi ve ilerlemesinin temel aracısı https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666149723000270

⭐️⭐️ Visseral Obezite ve Kanser ve Kardiyovasküler Hastalıklardaki Ortak Rolü: Patofizyoloji ve Farmakolojik Tedavilerin Kapsamlı Bir İncelemesi https://www.mdpi.com/1422-0067/21/23/9042

⭐️⭐️ Visseral Yağ Dokusu: Tip 2 Diyabetin Gizli Suçlusu https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11013274/

⭐️⭐️ Antropometrik ve obezite göstergeleri ve tip 2 diyabet riski: Kohort çalışmalarının sistematik incelemesi ve doz-cevap meta-analizi https://www.bmj.com/content/376/bmj-2021-067516

⭐️⭐️ Klinik uygulamada hayati bir bulgu olarak bel çevresi: IAS ve ICCR Visseral Obezite Çalışma Grubu’ndan bir Konsensüs Beyanı https://www.nature.com/articles/s41574-019-0310-7

⭐️⭐️ Epikardiyal yağ: özellikleri, işlevi ve obeziteyle ilişkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17444966/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni25 Mayıs 2025

25 Mayıs 2025

Yangın Dolabı İçeriği Gereklilik mi, Şarta Bağlı mı?

Saygıdeğer İşletme Yöneticileri ve Değerli İş Güvenliği Uzmanları,

Mizansen de olsa; karşılıklı görüşlerin taraflarca dile getirildiği, özlediğimiz tartışma-saygı kültürünü sergilemeye de çalıştığım, sonucunda hem ortak bir noktada uzlaşı lle sonuçlandırmayı hem de yakın zamanda hizmet verdiğimiz firmalarımızdan birinde yaşadığımız farklı bakış açılarını sizlerin muhakemelerinize sunmayı hedeflediğim yazının yararlı olmasını umut ediyorum.

Yangın, saniyeler içinde felakete dönüşebilecek bir risktir. Bu riski yönetmek, yalnızca yangın tüpü ve alarm sistemleriyle sınırlı kalmayıp, işyerinin her bir noktasında alınacak önleyici tedbirlerle mümkündür. Yangın dolaplarının içeriği de bu zincirin önemli halkalarından biridir.

Okumakta olduğunuzu bu yazıyı, yangın dolaplarında bulunması gereken ekipmanlar konusundaki iki temel yaklaşımı —“her dolapta tam donanım” ve “risk esaslı içerik planlaması”— teknik, mevzuat temelli ve örnek olaylar ışığında derinlemesine ele almaya çalışarak, moderatör yönetiminde iki farklı görüşün tartışması formatında sunmaya. çalışacağım

Amacım; güvenliğin en üst düzeyde sağlanması için yalnızca mevzuatla sınırlı kalmadan, sahadan gelen verileri de dikkate alarak akılcı, sürdürülebilir ve etkin çözümler üretmektir.

Bu yazımın, iş sağlığı ve güvenliği kültürünü geliştirme yolculuğunda siz değerli uzman ve yöneticilere katkı sunmasını umuyor, yangına karşı hazırlıkta “önce insan, önce yaşam” ilkesini rehber edinmenizi temenni ediyoruz.

Saygılarımla,
Dr Mustafa KEBAT

Moderatör Mustafa KEBAT Açılış Konuşması

Hoş geldiniz saygıdeğer katılımcılar. Bugünkü oturumumuzun konusu: “Yangın dolaplarının içeriği nasıl olmalı? Her dolapta tam ekipman mı olmalı, yoksa riske ve şartlara göre mi belirlenmeli?”

İki değerli konuğumuz bu tartışmada bizlere rehberlik edecek:

Sayın. Ali TAMOLMALI, İş Güvenliği Uzmanı ve Afet Acil Durum Koordinatörü
Sayın. Nilüfer COŞAR, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Yangın Eğitmeni

I. Görüş: “Her Yangın Dolabında Tam Ekipman Olmalı” – Ali TAMOLMALI

Ali TAMOLMALI:
Teşekkür ederim. Benim durduğum nokta net: Her yangın dolabında temel müdahale ekipmanlarının tam olması gerekir. Bu sadece teknik bir gereklilik değil, aynı zamanda insan hayatına doğrudan dokunan bir etik sorumluluktur.

Bugün yangın dolaplarında genellikle sadece hortum ve nozullar bulunduruluyor. Ancak bir yangın anında müdahale edecek kişinin o dolapta yangın elbisesi, baret, eldiven, yangın battaniyesi, duman maskesi, mümkünse portatif oksijen tüpü, el feneri, düdük gibi ekipmanlara da ihtiyacı vardır.

II. Görüş: “Şartlara Göre Belirlenmeli” – Nilüfer COŞAR

Nilüfer COŞAR:
Ben bu yaklaşımı anlayışla karşılasam da, mevzuat ve risk yönetimi açısından daha bütüncül bakmak gerektiğini düşünüyorum. Tüm yangın dolaplarının içeriğini standart hale getirmek, özellikle düşük riskli yerlerde maliyet ve karmaşa doğurabilir. Yangın yönetmeliği zaten neyin nerede olması gerektiğini tarif eder.

Örneğin, “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” madde 97’de açıkça “yangın söndürme sistemlerinin bina kullanım amacına, yüküne, risk sınıfına göre belirleneceği“ vurgulanır. Tüm dolaplara aynı ekipmanı koymak yerine, risk analizi sonuçlarına göre farklı seviyelerde donanım sağlamak daha etkili olur.

Teknik Temelli Sorgulama

Ali TAMOLMALI:
Peki Nilüfer Hanım, yangın ilk 90 saniyede kontrol altına alınmazsa ölümcül duman yoğunluğu ve sıcaklıkla müdahale imkânı kalmaz. Yangın sırasında olay yerine ilk ulaşan, genellikle eğitimli olmayan bir personel oluyor. O kişinin yangın hortumunu takacak zamanı bile zor buluyor.

Peki ya duman yoğunluğu yüksekse?

Yangın battaniyesi ya da solunum maskesi olmadan bu kişiyi o noktaya göndermek ne kadar etik?

Nilüfer COŞAR:
Bu doğru. Ancak bir dolaba maske, tüp, battaniye gibi malzemeleri koymak onları işlevsel hale getirmiyor. O maskenin filtresi 5 yılda bir değişmeli. Tüpün doluluk oranı düzenli denetlenmeli. Yangın elbiseleri uygun şekilde saklanmazsa nemden etkilenip işlevini kaybedebilir. Sıkı bir bakım protokolü uygulanmazsa bu malzemeler hem işe yaramaz hale gelir hem de güvenli olduğu sanılan tehlikeli bir ortam yaratır.

Mevzuat Referansları

Ali TAMOLMALI:
Ben yine de şuna vurgu yapmak istiyorum: Mevzuatlar bir çerçeve sunar ama uygulamada daha ileriye gitmek mümkündür. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu madde 4 der ki: “İşveren, risklerden korunma ilkelerine uygun olarak her türlü önlemi almak zorundadır.” Bir çalışanın dumanlı ortama girerken sadece hortumla müdahale etmesini beklemek, bu hükmü karşılamaz.

Nilüfer COŞAR:
Ama 6331 sayılı kanun da “makul önlem” der. Örneğin, yüksek katlı otellerde yangın dolaplarının içinde solunum cihazı olabilir. Ancak bir otoparkta ya da bir depo koridorunda bu tür ekipmanlara her dolapta yer vermek uygulamada sürdürülebilir değil. Ayrıca, yangına ilk müdahale ekipleri zaten baretli, eldivenli ve gaz maskeli olarak hazır beklemelidir.

Örnek Olay – Tuzla Tersaneleri Vakası

Ali TAMOLMALI:
İzin verirseniz bir örnek vereyim. 2016’da Tuzla tersaneler bölgesinde bir kabin yangını yaşandı. Yangın anında 3 işçi ilk müdahale için yangın dolabına koştu. Hortum vardı, ama yoğun dumandan dolayı içeri giremediler. Solunum maskesi yoktu, sadece biri cebinde kişisel maskeyle müdahale edebildi. O yangın 11 dakikada büyüdü. Eğer her dolapta temel maske ve battaniye olsaydı, belki ilk müdahale daha etkin olurdu.

Nilüfer COŞAR:
Haklısınız ama o örnek “riskli alan” sınıfında. Orada istasyon tipi yangın dolabı kurulmalıydı. “Yangın dolabı içeriği tek tip olmalı” dediğinizde, aynı sistemi bir AVM’nin tuvalet katındaki dolaba da uygulamış oluyorsunuz. Bu ise kaynak israfı yaratır ve yanlış alarm durumlarında müdahale eden kişinin anlamadığı ekipmanlarla karşılaşması riskini doğurur.

Eğitim ve Denetim Açısından Tartışma

Ali TAMOLMALI:
Amaç caydırıcılık değil, hazırlıklı olmak. Ekipman varsa, eğitim verilir. Bir okulda bile yangın tatbikatı yapılırken öğrenciler yangın battaniyesiyle eğitiliyor. O zaman neden her dolapta bu ekipman olmasın? Ayrıca düzenli eğitim ve tatbikat şart. Yangın anında herkesin ilk 30 saniyedeki kararları hayati olur.

Nilüfer COŞAR:
İşte tam da bu yüzden yangına ilk müdahale ekiplerinin özel dolapları olmalı. Genel yangın dolaplarında temel müdahale araçları yeterlidir. Herkesin profesyonel bir itfaiyeci gibi davranmasını bekleyemeyiz. Eğitim verilir, lakin fazla malzeme kafa karıştırabilir. Bir ofis çalışanına oksijen tüpü verip “Yangına git” diyemezsiniz.

Karşılıklı Soru-Cevap

Ali TAMOLMALI:
O zaman size sorayım: Bir fabrikada 3 vardiya çalışanı var. Gece vardiyasında sadece 8 kişi görevde. Yangın çıktığında, tek yangın dolabında hortum ve musluk var. Duman artıyor. O 8 kişiden biri müdahale etmek zorunda. Elinde maske ya da battaniye yoksa ne olacak?

Nilüfer COŞAR:
O fabrikada “gece acil eylem planı” hazırlanmalıydı. Dolapta battaniye olsun diye değil, o saatlerde görevli bir yangın ekibi bulunsun diye. Sistem kişiler üzerine değil, organizasyon üzerine kurulmalı. Ayrıca sadece maskeyi koymak yeterli değil. Onu kullanmayı da öğretmek gerek. Bu da her kurumda uygulanamaz.

Uzlaşı Noktası Arayışı

Moderatör Mustafa KEBAT:
İki görüş de oldukça güçlü argümanlar sundu. Bir uzlaşı noktası – ortak bir karar belirleyebilir miyiz?

Ali TAMOLMALI:
Benim önerim şu: Yangın dolapları 3 seviyede sınıflandırılsın.

Temel Tip – Hortum, lans, nozül
Genişletilmiş Tip – + Yangın battaniyesi, maske
İleri Tip – + Solunum tüpü, yangın elbisesi, baret, gözlük

Bu sınıflama, risk analizine göre belirlensin.

Nilüfer COŞAR
Görüşmenin başında da savunduğum noktadayız ”Yangın dolapları 3 seviyede sınıflandırılsın” önerinizi destekliyorum. Ve ayrıca her yangın dolabına her şeyi koymak yerine, “yangına müdahale alanı” veya “istasyon” mantığıyla planlama yapılmasının yanısıra eğitimin de zorunlu olması gerektiğini eklemek istiyorum. Ekipman kadar bilgili insan da önemli.

Sonuç

Yangın dolaplarının içeriği konusundaki bu tartışma, aslında iş güvenliği kültürünün temel bir prensibini gösteriyor: “Yalnızca ekipman değil, sistem önemlidir.”

Her dolaba her şeyi koymak ideal olabilir lakin sürdürülebilir olmadığı giibi işlevsizdir de. Öte yandan dengeler iyi sağlanmalıdır. Gereksiz tasarruf uğruna insan hayatı riske atılamaz.

Önerilen Yaklaşım:

Risk analizine göre yangın dolabı içeriği seviyelendirilmeli.
Ekipmanlar düzenli olarak denetlenmeli ve bakım görmeli.
Tüm çalışanlar belirli periyotlarla tatbikat ve eğitimlerle hazırlanmalı.
İleri düzey dolaplar, yangın yükü ve erişim mesafesi yüksek bölgelerde zorunlu tutulmalı.

🧯 🧯 🧯

Yangın, birkaç dakika içinde bir binayı yok edebilir. Ama iyi organize edilmiş bir dolap, iyi eğitilmiş bir personel ve doğru zamanlama, bu senaryoyu bir başarı öyküsüne çevirebilir.

En iyi ekipman, doğru yerde, doğru zamanda ve doğru kişiyle buluştuğunda hayat kurtarır.

Kapanış

İşyerlerinde yangın güvenliği, yalnızca yasal zorunluluklar çerçevesinde ele alınmamalıdır. Her dolabın içinde neyin bulunacağı, sahadaki gerçeklik ve risk analiziyle şekillenmelidir. Ancak bu kararlar alınırken bir an için bile olsa “bir çalışanın hayatı” akıldan çıkarılmamalıdır.

Bu yazıda tartışılan iki yaklaşım da önemli açılımlar sunmaktadır: Her dolapta tam donanım bulunması savı, insan hayatını ön planda tutarken; şartlara göre belirleme yaklaşımı, sistemin sürdürülebilirliğine işaret etmektedir. Gerçek çözüm, bu iki uç arasında risk temelli, kaynak verimliliği yüksek ve eğitimle desteklenmiş bir yapı kurmaktır.

Unutulmamalıdır ki; bir yangın dolabının içinde sadece hortum değil, bazen hayat kurtaracak küçük bir maske ya da battaniye olabilir. Ancak her şeyden önce, o dolaba uzanacak elin, neyle karşılaşacağını ve nasıl müdahale edeceğini biliyor olması gerekir.

Bu metni rehber edinerek atacağınız her adım, hem çalışanlarınızın hem de işletmenizin geleceği için güçlü birer güvenlik yatırımı olacağına inanıyorum.

Güvenli yarınlar için birlikte çalışmaya devam edelim.

Saygılarımla,
Dr Mustafa KEBAT

Aşağıdaki bölümü, yangın dolaplarının içeriğine dair teknik, mevzuat içeriğini topluca bulabilmeniz için derledim.

Yararlı olmasını dilerim

🔥 🔥 🔥

Yangın Dolaplarının İçeriği

Yangın dolapları, binalarda yangına ilk müdahale amacıyla kullanılan ve genellikle duvar içine veya yüzeyine monte edilen sabit yangın söndürme tertibatlarıdır. İçeriğinde aşağıdaki temel bileşenler bulunur:

✅ 1. Yangın Hortumu

Tip: Yassı hortum veya kauçuk hortum (yarı sert)
Uzunluk: Genellikle 20 m – 30 m arası
Çap: 1” (25 mm) veya 1½” (38 mm)
Bağlantı Uçları: DIN veya BS tip rekorlu (nozul bağlantısına uygun)

✅ 2. Lans (Nozul)

Ayarlanabilir su çıkışı (jet/sis/kapalı)
Debi kontrolü yapılabilir
Genellikle pirinç ya da paslanmaz çelik malzemeden

✅ 3. Hortum Makarası veya Tamburu

Hortumun düzgün sarılmasını ve hızla açılmasını sağlar
Otomatik geri sarma mekanizması opsiyoneldir

✅ 4. Su Alma Vanası

1” ya da 2½” çapa sahip olabilir
Genellikle küresel vana veya düz tip vana

✅ 5. Basınç Göstergesi (Manometre)

Sistem basıncını gösterir (özellikle kuru sistemlerde önerilir)

✅ 6. Talimat Levhası ve Kullanım Şeması

Kullanım yönergeleri
Yangın anında aranacak telefon numaraları

✅ 7. (Opsiyonel) Yangın Tüpü

Kimi yangın dolaplarının içine kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü eklenebilir (bina risk analizine göre)

📘 📘 📘

Türk Mevzuatında Yangın Dolaplarını Belirleyen Yönetmelikler

1. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY).

Resmî Gazete Tarihi: 19 Aralık 2007
Son Değişiklik: 21 Haziran 2023
Bağlayıcılığı: Zorunludur (Tüm bina ve tesislerde geçerlidir)

🔹 İlgili Maddeler:

Madde 96 – Yangın dolapları: Her yapı sınıfı için uygun çapta, uzunlukta ve basınçta yangın hortumu içeren sabit sistemlerin kurulması gerekir.
Madde 97 – Yangın hortum sistemleri: Hortumlar 1 veya 2 kişi tarafından kullanılabilecek şekilde ve en fazla 30 metre uzunlukta olmalıdır.
Madde 129 – İlk müdahale ekipmanı: Yangın dolapları, yangın tüpleri ve yangın vanaları gibi donanımların erişilebilir, açık ve bakımlı olması zorunludur.

Yorum:
BYKHY, temel yangın söndürme donanımını tanımlar. Ancak kişisel yangın koruyucu ekipmanların (KKD) bulundurulması, özel risklere göre belirlenir.

2. TS EN 671 Serisi – Yangın Dolabı Standardı (TSE Tarafından Yayımlanmıştır)

Bu standartlar, yangın dolaplarının tasarımı, üretimi, testi ve kullanımı hakkında teknik kriterler sunar.

TS EN 671-1: Yarı sert hortumlu yangın dolapları
TS EN 671-2: Yassı hortumlu yangın dolapları
TS EN 671-3: Periyodik kontrol ve bakım kuralları

3. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği

Dayanak: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
İlgili: Yangınla mücadele ekipmanlarının periyodik kontrolü zorunludur.

4. Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik (2013)

Madde 11 – Acil Durum Ekipleri ve Donanımları:

İşyerindeki acil durumlar için görevlendirilen çalışanlara uygun koruyucu donanımlar, iletişim cihazları, kurtarma malzemeleri, solunum cihazları gibi araçlar sağlanmalıdır.

🔍 🔍 🔍

Yangın Dolaplarının Kontrol ve Denetim Sıklığı

Bakım Aralığı: TS EN 671-3’e göre 6 ayda bir bakım yapılmalı
Basınç testi ve hortum kontrolü: Yılda en az 1 kez
İlgili kişi/kurum: İşyeri sağlık ve güvenlik birimi veya yetkili yangın güvenliği firması

Solunum maskesi, alev geciktirici elbise, yangın battaniyesi gibi ekipmanların, özellikle kapalı alan, yüksek ısı, duman bulunan yerlerde müdahale edecek kişiler için hazır bulundurulması istenir.

TS EN 469 – İtfaiyeci Koruyucu Elbiseleri Standardı

Bu standarda göre, yangına doğrudan müdahale edecek görevli ekiplerde olması gereken temel kişisel donanım:

Isıya dayanıklı yangın elbisesi
Baret, eldiven, gözlük
Solunum cihazı (SCBA), duman maskesi
Oksijen tüpü (solunabilir ortamın olmadığı yerlerde)

Yangın dolaplarında değil, acil müdahale ekipman dolaplarında veya istasyon odalarında muhafaza edilmesi önerilir.

Tesisin Kendi Acil Durum Planları ve Risk Analizleri

Her tesisin hazırlamakla yükümlü olduğu Acil Durum Planları, yangın risk analizleri, ve KKD değerlendirmeleri doğrultusunda, yangın dolapları dışında “Yangın Güvenlik Noktaları”, “Acil Müdahale İstasyonları” veya “KKD dolapları” kurulması gerekebilir.

📌 📌 📌

Sonuç ve Uygulama Önerisi

Malzeme	Yangın Dolabında Zorunlu mu?	Hangi Mevzuata Göre?
Yangın hortumu, nozul, vana	✅ Evet	BYKHY Madde 96, TS EN 671-1/2
Yangın tüpü	⚠️ Opsiyonel	BYKHY’ye göre bina riskine göre eklenebilir
Yangın battaniyesi	⚠️ Risk bazlı	Acil Durum Yönetmeliği / Risk analizi çıktısına göre
Solunum maskesi, SCBA	❌ Dolapta değil, KKD istasyonunda	Acil Durumlar Yön. Madde 11, EN 136-EN 137
Oksijen tüpü	❌ Yalnızca kapalı-yoğun dumanlı ortamlarda	KKD yönetmeliği + özel görevli ekip şartı
İtfaiyeci elbisesi (EN 469)	❌ Genel dolapta değil	TS EN 469 + Acil Müdahale Ekibi donanımı

🔧 🔧 🔧

Öneriler

Yangın dolapları, temel müdahale için hortum, lans ve vanayı içermelidir. Ancak yangın müdahale ekipleri için ayrı olarak kurulan “Yangın Müdahale Donanım Dolapları” içinde şu ekipmanlar bulunabilir:

EN 469’a uygun elbise
SCBA (Solunum cihazı)
Yüksek sıcaklığa dayanıklı eldiven ve bot
Taşınabilir el feneri
Yangın battaniyesi
Gaz maskesi

Sizlerin de eklemek istediği maddeleri dahi etmekten mutluluk duyarım.

Yangın dolaplarının içeriğiyle ilgili yaklaşım farkları olsa da hedef ortaktır.

Can kayıplarını ve zararı en aza indirmek.

Yangın dolaplarının içine yangın elbisesi, itfaiyeci kıyafeti, yangın battaniyesi, solunum maskesi, oksijen tüpü, yangın tüpü gibi ek kişisel koruyucu ve müdahale ekipmanlarının yerleştirilmesi, doğrudan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” (BYKHY) kapsamında zorunlu tutulmaz, ancak riskli alanlar, endüstriyel tesisler, patlayıcı-yanıcı malzeme depolanan yerler, rafineriler, boyahaneler, kimya fabrikaları gibi özel nitelikli çalışma sahaları için özel iş güvenliği mevzuatları, acil durum planları ve sektör standartları kapsamında gerekebilir.

Bu nedenle, mevzuata uyumlu ancak aynı zamanda sahaya uygun, risk odaklı ve sürdürülebilir çözümler geliştirmek zorunludur. Unutmayalım ki, kriz anında en büyük farkı doğru yerde, doğru ekipman yaratır.

Yangın Eğitimi ve Tatbikatı Hizmeti

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler25 Mayıs 2025

24 Mayıs 2025

Pentan Tankı HZ-09: Pentan Taşıma Sürecinde Sızıntı ve Buharlaşma Riski Olay Ağacı Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on birincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer alan Pentan Taşıma Sürecinde Sızıntı ve Buharlaşma Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.

Yararlı olması dileklerimle.

Pentan, düşük kaynama noktası ve yüksek uçuculuğu nedeniyle taşıma sürecinde özel dikkat gerektiren tehlikeli kimyasallar arasında yer almaktadır.

Pentan Tankı HZ-09: Pentan Taşıma Sürecinde Sızıntı ve Buharlaşma Riski Olay Ağacı Analizi, pentanın tanklar arası transferi, tanker dolumu/boşaltımı ve boru hattı geçişleri esnasında oluşabilecek sızıntı ve buharlaşma risklerini değerlendirmek ve sizlerin görüşlerine sunmak, vereceğiniz katkılar ile daha zengin bir içerik ile yine sizlerin kullanımına sunma amacına hizmet etmektedir.

Pentan buharı, havayla patlayıcı karışım oluşturma potansiyeline sahiptir ve özellikle açık alanda ya da kapalı dolum istasyonlarında küçük kaçaklar dahi ciddi yangın/patlama olaylarının tetikleyicisi olabilir.

Olay ağacı (event tree) yöntemiyle, taşıma sürecinde meydana gelebilecek bir sızıntı olayının ardından sistemin nasıl tepki vereceğini ve hangi koşullar altında olayın bir güvenlik kazasına dönüşebileceğini teknik olarak modellemeyi, özellikle sızıntının erken tespiti, buharın kontrol altına alınması, havalandırma sistemlerinin işlevselliği ve taşıma prosedürlerine uyum gibi faktörler, olayın ilerleyişini belirleyen kritik değişkenler olduğunu vurgulamayı amaçlamaktadır.

🔺 **HZ-09 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

Tehlike Başlığı: Pentan Taşıma Sürecinde Sızıntı ve Buharlaşma Riski

Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankı veya varillerinin bir yerden başka bir yere taşınması sırasında darbe, titreşim, contalarda gevşeme veya bağlantı hataları nedeniyle sızıntı oluşması.

🔸 1. Kontrol Noktası: Taşıma Aracı Uygun ve Sertifikalı mı?

Evet:
- Pentan için uygun malzeme sınıfı ve ADR (tehlikeli madde taşımacılığı) sertifikasına sahip araç.
  ✅ Sonuç: Uygun emniyetli taşıma yapılabilir.
- Risk Değerlendirmesi: Düşük
Hayır:
- Uygunsuz veya sızdırmazlık standartlarına uygun olmayan taşıma araçları kullanılmış.
  🔸 2. Kontrol Noktası: Tank/Varil Fiziksel Hasar Gördü mü?
  - Hayır:
    - Taşıma öncesi kontrol edilmiş, darbe almamış.
      ✅ Sonuç: Sızıntı riski düşüktür.
    - Risk Değerlendirmesi: Orta
  - Evet:
    - Darbe, düşme, titreşim sonucu fiziksel hasar.
      🔸 3. Kontrol Noktası: Ortamda Uçucu Madde Dedektörü Kullanıldı mı?
      - Evet:
        
        Buhar/sızıntı erken tespit edilebilir.
        ⚠️ Sonuç: Acil müdahale yapılabilir.
        
        Risk Değerlendirmesi: Orta
      - Hayır:
        
        Sızıntı fark edilmeden yayılır.
        🔸 4. Kontrol Noktası: Buhar Maruziyeti Ortamda Mevcut mu?
        
        Evet:
        
        Kapalı alan veya zayıf havalandırma → pentan buharı birikir.
        ❌ Sonuç: Solunum zehirlenmesi, patlama riski artar.
        
        Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek
        
        Hayır:
        
        Açık alanda taşınma, rüzgar sızıntıyı dağıtır.
        ⚠️ Sonuç: Yangın riski devam etse de maruziyet düşer.
        
        Risk Değerlendirmesi: Yüksek

Genel olarak

Senaryo No	Sonuç	Risk Seviyesi
1	Sertifikalı araçla taşıma, hasarsız tank, dedektör var	Düşük
2	Sertifikasız araç, hasarlı tank, dedektör yok, kapalı alan	Çok Yüksek
3	Araç uygun, ancak dedektör yok ve ortamda buhar birikimi var	Yüksek
4	Fiziksel darbe sonrası açık alanda fark edilmeden taşınmış	Yüksek
5	Darbe sonrası sızıntı fark edilmeden iç ortama taşınmış	Çok Yüksek

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler Neler Olabilir

Sadece ADR uygunluğu olan araçlar ile taşımacılık yapılmalıdır.
Taşıma öncesi vizüel ve sızdırmazlık kontrolü mutlaka yapılmalıdır.
Tüm tanklar/variller darbeye dayanıklı taşıma kafesleri ile sabitlenmelidir.
Taşıma sırasında uçucu organik bileşik (VOC) dedektörleri kullanılmalıdır.
Kapalı ortamda taşıma yapılacaksa zorunlu havalandırma sistemleri devrede olmalıdır.
Olası sızıntılar için personel gaz maskesi, antistatik kıyafet gibi KKD ile donatılmalıdır.
Olay sonrası için acil durum planı (tahliye, sızıntı kontrolü, yangın müdahalesi) hazır olmalıdır.

Bu yazının kaynağı olan Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi aşağıdadır.

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Tehlike Kodu	Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller
HZ-01	Sızıntı – Flanş / Conta	Aşınmış conta, torklama hatası, kimyasal uyumsuzluk	Dolum hattı, tank çıkışı, pompa bağlantıları	Buhar yayılımı, patlayıcı atmosfer oluşumu, yangın, çevresel kirlenme	Kimyasal uyumlu contalar, periyodik sızdırmazlık kontrolü, EX-proof alan izleme
HZ-02	Tank Delinmesi / Korozyon	Tank iç yüzey kaplamasında bozulma, dış darbe, metal yorgunluğu	Tank gövdesi, temel çevresi	Yüksek hacimli döküntü, yangın/patlama riski, çevresel tehlike	Koruyucu kaplama, tank ultrasonik kalınlık ölçümü, koruma bariyeri
HZ-03	Statik Elektrik Boşalması	Topraklama eksikliği, sürtünme etkisi, uygun olmayan boru malzemesi	Dolum hattı, pompa, operatör	Kıvılcım → yangın veya patlama, çalışan yaralanması	Topraklama çubuğu, antistatik hortumlar, dolum öncesi topraklama test cihazı
HZ-04	Tank Aşırı Dolumu	Seviye sensörü arızası, manüel dolum hatası	Tank içi, taşma menholü	Parlayıcı sıvı dışarı taşar, buhar oluşur, yangın riski	İkincil seviye sensörü, taşma alarmı, taşma haznesi (containment bund)
HZ-05	Köpük Sistemi Arızası	Köpük pompası arızası, vana kapalı kalması, manuel hatalar	Yangınla mücadele sistemi	Yangın kontrol edilemez, tank ısınması, BLEVÉ riski	Köpük sistem periyodik test, yedek pompa, acil stop düğmesi
HZ-06	Elektriksel Kıvılcım	EX-proof olmayan ekipman, gevşek bağlantı, kaçak akım	Tank çevresi, dolum alanı	Parlayıcı buhar → tutuşma, yangın	EX-proof elektrik altyapısı, periyodik izolasyon testleri
HZ-07	Buhar Yayılması (Havalandırma Eksikliği)	Tank solunumu, atmosferik dalgalanma, buhar çıkışı	Tank havalandırması, soluma hattı	Patlayıcı atmosfer oluşumu, personel zehirlenmesi	ATEX uyumlu havalandırma sistemi, VOC dedektörü
HZ-08	Operatör Hataları	Eğitim yetersizliği, prosedür eksikliği, dikkatsizlik	Dolum-boşaltım işlemleri, alarm devre dışı bırakılması	Taşma, sızıntı, geç müdahale, acil durum yönetiminde zafiyet	SOP’ler, eğitim, check-list uygulaması, gözetmen kontrolü
HZ-09	Yangın / Harici Kaynaklı	Yakın tesislerdeki yangın, kaynak kıvılcımı, araç motorları	Tank dışı, tesis geneli	Tank ısınması, basınç artışı, patlama (BLEVÉ) riski	30 m yangın güvenlik mesafesi, yangın sensörleri, otomatik yangın kapısı
HZ-10	Yanlış Kimyasal Dolumu	Kimliklendirme eksikliği, operatör hatası	Tank içi kimyasal uyumu	Reaktif madde karışımı, toksik gaz çıkışı, basınç artışı	Etiketleme, kodlama, kimyasal tanımlama SOP, RFID okuma sistemi
HZ-11	PSV (Basınç Tahliye Valfi) Arızası	Valf tıkanması, bakım eksikliği, yanlış kalibrasyon	Tank üst kısmı, solunum hattı	Tank içi aşırı basınç → tank deformasyonu/patlama	Periyodik PSV testi, tahliye borusu yönlendirmesi
HZ-12	Gaz Dedektör Arızası	Kalibrasyon gecikmesi, sensör yaşlanması, fiziksel hasar	Gaz izleme sistemi	Tehlikeli atmosfer fark edilmez, patlama/yangın riski artar	Gaz dedektörü kalibrasyon protokolü, çift dedektör kurulumu
HZ-13	Sızan Kimyasalın Giderilememesi	Yetersiz absorban, ekipmanın gecikmeli kullanımı, yanlış müdahale	Sızıntı alanı, yer altı suyu	Kimyasalın yayılması, çevre kirliliği, yeraltı suyunun kontaminasyonu	Absorban istasyonu, eğitimli ekip, sızıntı toplama küvetleri
HZ-14	Aydınlatma Eksikliği / Gece Operasyonu	Yetersiz ışık, karanlıkta yapılan manuel dolumlar	Tüm saha	Gözle kaçırılan taşmalar, güvenlik riski, müdahale gecikmesi	Patlamaya dayanıklı LED projektörler, gece vardiyası eğitimi
HZ-15	Acil Tahliye Gecikmesi	Kaçış yollarının kapalı olması, tatbikat eksikliği	Tüm çalışanlar	Yangın/patlama sırasında personelin mahsur kalması	Acil kaçış yönlendirmeleri, yılda 2 defa tatbikat

Pentan taşıma süreçlerinde sızıntı ve buhar salınımı, çoğu zaman gözle tespit edilemeyecek düzeyde gelişebilen fakat hızla yangın, toksik maruziyet ve çevresel kirlilik gibi sonuçlara evrilebilecek riskler barındırmaktadır.

Bu risk senaryosu kapsamında yapılan olay ağacı analizi, birincil olaydan itibaren sistemin yanıt kapasitesini, koruma sistemlerinin başarısını ve insan faktörünün etkisini değerlendirerek çoklu sonuç yollarını ortaya koymayı amaçlamıştır. Sizlerin katkılarını beklediğimi tekrarlamak isterim.

Sızıntı sonrası sonuçların kontrol altına alınabilmesi, acil müdahale planlarının uygulanabilirliği, gaz algılama sistemlerinin hassasiyeti ve personelin eğitim düzeyi ile doğrudan ilişkilidir. Ayrıca, buhar birikimi riskine karşı alınacak pasif önlemler (doğru zemin eğimi, patlamaya dayanıklı havalandırma sistemleri, sızdırmaz bağlantılar vb.) ile vuku bulmadan önce düzenleme yapmak (proaktif) güvenlik yönetiminin vazgeçilmez bileşenleridir.

Bu analiz, özellikle taşınan maddenin fiziksel-kimyasal özellikleri doğrultusunda geliştirilen proses güvenliği stratejilerinin, tesis bütünlüğü ve çalışan güvenliği açısından ne denli hayati olduğunu vurgulamak; işletme prosedürlerinin ve teknik altyapının süreklilikle değerlendirilmesini önermek için sizlerin görüşlerine sunulmuştur.

Riskin kaynağında kontrolü, reaktif müdahalenin ötesine geçerek sistem güvenliğini kalıcı olarak tesis etmenin temelidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız, vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kimya Endüstrilerinde Patlama ve Yangınların Önlenmesi ve İlgili Vaka Çalışması http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/693930

⭐️⭐️ TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞINDA RİSK ANALİZİ YAPILARAK COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ İLE GÜZERGÂH BELİRLENMESİ http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/http://adudspace.adu.edu.tr:8080/jspui/bitstream/11607/4327/1/639130.pdf

⭐️⭐️ Sızıntı Tespit Sistemi https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/leak-detection-system

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği24 Mayıs 2025

24 Mayıs 2025

Böbreklerinizin Sesine Kulak Verin

Organlarınıza kulak veriyor musunuz?

Muazzam dizayn edilmiş olan vücudunuzun her bir organı kendi dillerinde size seslenir. Özellikle yanlışlarında size ilk başlarda fısıldarken yanlışlara devam ettiğiniz takdirde zaman içerisinde haykırırlar. Ki o safhaya gelindiğinde diğer organlarınızdan da sesler gelmeye başlamıştır.

Peki siz organlarınıza kulak veriyor musunuz?

”Tıp mı okudum ki bileyim”

”Olur mu öyle canım, daha neler” vb gibi pek çok farklı cevap – reaksiyon verdiğinize eminim.

Bir kısmınız keyfine/kafasına göre ilaç yazdırmayı biliyor..!!

Hatta; ilaç yazdırırken hiç eksik etmedikleri cümleler;

‘‘insan kendi kendinin doktoru olmalı”

”Ben kendimi biliyorum”

”Bana yarayan ilaçları biliyorum” demeyi de biliyorlar.

Lakin vücutlarının – organlarının seslerini dinlemeyi bilmiyorlar.

Merak edenler için;

Organlarınızın sesine nasıl kulak vereceğiniz konusuna böbreklerinizden başlayalım.

Eğer dikkatle okur ve biraz da pratik yaparsanız, böbrekleriniz sıkıntıda olduklarında ilk başta önemsiz ve normal görünebilen lakin noktaları birleştirmeye başladığınızda size nasıl seslendiğini hatta haykırıp ağladığını öğrenmiş olacaksınız.

Anemi

Anemi, doku ve hücrelere oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin sayıca veya fonksiyon olarak yeterli olmaması durumudur.

Böbrekler, kemik iliğinize kırmızı kan hücreleri üretmesini söyleyen eritropoietin adı verilen bir hormon üretir. Böbreklerinizde oluşan hasarlar eritropoietin üretimini ve dolayısı ile de kırmızı kan hücresi üretimini zayıflatır. Sonuç olarak böbreklerde gelişen hasarın büyüklüğü ve hızı ile orantılı olarak anemi gelişir. (Anemi gelişiminin farklı bir çok sebebi olduğu unutulmamalıdır.)

Anemi, doku ve hücrelere giden oksijenin azalması sebebi ile organlarda ve dolaysı ile de vücutta yorgunluk hali oluşturur.

Böbreklerinizin size seslenme yollarından biri anemi – yorgunluk gelişimidir.

Kronik Yorgunluk

Yorgunluk deyip geçmemelisiniz. ”İşyerinden olmuştur, okuldan olmuştur” bahaneleri ile kendinizi oyalamamalısınız. Sağlığınız söz konusu ise her zaman sebep sonuç ilişkisini net ortaya koymalısınız.

Neden yorgunum?

Böbreklerinizin doğal fonksiyonlarından biri de kanı filtreleyerek süzme ve temizleme işlevidir. Bu yolla kan içerisinde oluşan yıkım ürünlerini, kanda oransal artmış maddelerin azaltılması, kana karışmış yabancı maddelerin – kimyasal ve biyolojik atıkların, ilaçların vb gibi maddelerin idrar yolu ile atılmasını sağlar.

Böbreklerde gelişen hasarın büyüklüğü ve hızı ile orantılı olarak kanı filtreleyerek süzme ve temizleme işlevi de yavaşlar – azalır. Devamında kandan temizlenmesi gereken atık maddeler birikmeye başlar. (Böbreğin filtreleme süzme ve temizleme işlevinin azalmasının farklı bir çok sebebi olduğu unutulmamalıdır.)

Böbreklerinizde sorun olup da filtreleme süzme ve temizleme azaldığında kanınızdaki atık ürünlerini temizlemek için farklı metabolik yolları devreye sokarak çok daha fazla çalışması ve dolayısı ile daha fazla enerji harcaması gerekir.

Sonuç olarak bitmeyen – geçmeyen yorgunluğunuz varsa birçok sebebinin yanı sıra böbrekleriniz size sesleniyor olabilir.

Sürekli Üşüme

“Burası soğuk mu yoksa tek ben miyim?” diyenlerden misiniz?

Çevrenizdekiler kısa kollarla rahatken siz titriyor musunuz? Üstünüze kat kat giymek ihtiyacı mı hissediyorsunuz?

Kansızlık ortaya çıktığında oksijen azlığı, ısı üretiminin azalmasına neden olur. Yine kanda atık madde birikimi ve dolayısı ile kanda sıvı dengesi bozulması yorguluk ile birlikte vücudun ısı dengesini de bozar. Böbreklerinizin işlevinin azalması – bozulması ile oluşan anemi ve kronik yorgunluk aynı zamanda termoregülasyon mekanizmasını – ısı dengelenmesini etkileyerek sürekli üşümeye sebep olur.

Çevrenizdekilerden farklı iseniz üşümeniz geçmiyor ise böbrekleriniz size sesleniyor olabilir.

Nefes Darlığı

Yaşınıza, genel kas formunuza göre merdiven çıkmanız, yol yürümeniz yavaşladı mı?

Biraz hareketlenince nefes nefese mi kalıyorsunuz?

Enfeksiyon ve benzer hastalıkları dışarıda bıraktığımızda; nefes darlığı, genel olarak akciğerlerde sıvı yoğunluğunun artması (sıvı yüklenmesi) veya anemiye – kansızlığa bağlı kandan yetersiz oksijen gelmesi ile gerçekleşir.

Her iki durum da önceki satırlarda açıkladığım sebep sonuç ilişkileri meydana gelir.

Nefes darlığı başladığında bir çok sağlık sorununun yanı sıra böbrekleriniz size sesleniyor olabilir.

Kuru ve Kaşıntılı Cilt

Cildin doğal görünümü ve sağlıklı kalmasını sağlayan başta su (vücut sıvı dengesi) olmak üzere vitamin mineral vb gibi bir çok yararlı maddenin yanı sıra kana karışan ve cilt için zararlı toksinler, kimyasallar vb gibi maddeler böbreklerde süzülerek idrar yolu ile atılırlar

Yararlı moleküllerin vücut – kan dengesinin kurulmasında zararlı maddelerin bertaraf edilmesi ve dışarı atılmasında etkin rol oynayan böbreklerde gelişen yetersizlikler – sorunlar hem kanda biriken yararlı ve zararlı moleküllerin olumsuz etkileri hem de ter yolu ile deriden atılımlarının artması sonucu ciltte görüntüsel ve sonrasında yapısal değişikliklere. sebep olurlar.

Su yani vücut sıvı dengesinin bozulması aynı zamanda asit-baz dengesinin de olumsuz etkilenmesi ile cilt bariyerlerini bozarak cilt yüzeyinde kurumaya dolayısı ile kaşıntılara sebep olur.

Cildinizde, kuru, pullu, kaşıntılı ve kolayca tahriş olan bir görünüm var ise losyonlarla kremlerle geçiştirmeyin. Unutmayın böbrekleriniz size sesleniyor olabilir.

Şişmiş Ayaklar

”Ayaklarıma kara sular indi – iniyor” eskilerde sık duyduğum günümüzde pek rastlamadığım bir cümle. Ayakların şişmesini ve yorgunluğunu ifade ediyor.

Ayakların şişmesine sebep olan bir çok etken mevcut.

Lakin ayak bileklerinizde, elleriniz ve bacaklarınızda şişme oluyorsa sodyum (Na) dengesizliğinden (Na arttığında su çeker ve dolayısı ile çevresinde göllenme – ödem oluşur) kaynaklanan sıvı tutulumu söz konusu olabilir.

Böbrekleriniz sodyum (Na), Potasyum (K), Magnezyum (Mg) başta olmak üzere genel mineral dengesinde önemli bir rol oynar.

Sağlıklı böbrekler normalde fazla tuzu ve suyu dışarı atar, ancak zayıfladıklarında her şey dokularınızda toplanır ve sodyum, suyu bulunduğu yere doğru sürükler. Dolayısı ile özellikle ayaklarda şişmeler meydana gelir.

O sebeple el ve özellikle ayaklarınızda şişmeler oluyorsa böbrekleriniz size sesleniyor olabilir.

Şiş Gözler

Sabah uyandığınızda genellikle kısa sürede geçen göz kapaklarınızda hafif bir şişlikler görüsünüz. Bu normal bir durumdur. Çok uyumak yada az uyumak bu şişliği daha da belirginleştirebilir.

Eğer göz kapaklarınızdaki şişlikler düzelmiyor ise veya normalin ötesinde fazla şişme oluyorsa “Protein kaçağı” olabilir. Böbreklerinizin filtreleme gücü azaldığında yada kaybettiklerinde, kanınızdaki temel proteinler idrarınız yoluyla atılmaya başlar. Protein kaçağının gözle görülür bulgularından önemli bir tanesi göz kapaklarında şişliktir.

Göz kapaklarınızda şişmenin birçok farklı sebebi olabilir. Lakin başka bir sebep yok ise böbrekleriniz bu sefer size seslenmiyor net bir şekilde bağırıyor olabilir. Haberiniz olsun.

Kötü Nefes ve Metalik Tat

Vücudunuzun çalışması sırasında metabolizma bir çok farklı atık üretir. Pek tabi ki kanın içerisindeki fazlaya dair her maddenin atılımı için bir çok ana ve tali yollar vardır.

Atıklarınız kan dolaşımınızda birikmeye başladığında (üremi adı verilen bir durum), ağzınız fazla atıkların kaçış yollarından biri haline gelir. Bunun sonucu olarak da nefesiniz – ağzınız kötü kokmaya tat alma duyularınız sürekli bir metalik tatlar almaya başlar. En sevdiğiniz lezzetlerin bile tadı giderek azalır.

Tad alma kayb ve ağız kokusunun pek çok farklı sebebi olsa da böbrekleriniz size sesleniyor da olabilir.

İştahsızlık – Bulantı – Kusma

Sevdiğiniz gıdalara karşı ilginiz azalmış gennel olarak iştahsınız kesilmişse kanınızın içerisinde atıkların – toksinlerin miktarı artmış olabilir. Kandaki atıkların artması sindirim sisteminizi bozarak mide bulantısı ve kusmaya yol açabilir

Başka bir sebebi yok ve böbreklerinizden kayaklanıyorsa size haykırıyor demektir. Derhal hekiminize danışmalısınız.

Sık İdrara Çıkma

Başta çok sıvı tüketmek olmak üzere, idrar yolu enfeksiyonları veya prostat sorunları gibi pek çok başka sebep idrar çıkışını arttırır. Soğukta biraz fazla kalsanız bile idrar çıkışınız fazlalaşır. Buna rağmen sık idrara çıkma takip edilmesi gereken bir durumdur. Örneğin; Diyabet hastalığının ilk bulgularındandır.

Eğer sık idrara çıkıyorsanız özellikle kendinizi takip etmelisiniz.

Böbreklerinizde gelişmeye başlayan filtrasyon – süzme sorununun ilk bulgularından biri olabilir. O sebeple böbreğinizin sesine kulak verin.

Ağrılı İdrara Çıkma

İdrar yaparken yanma hissiniz mi var? Aynı zaman da ağrı da oluyor mu?

İdrar yollarınızda enfeksiyon veya iltihap olduğu anlamına gelebilir. Çok tipik bir durumdur. Hemen hepiniz biliyorsunuz. Lakin bilmediğiniz kafanıza göre kullandığınız antibiyotiklerin de böbreğinize zarar vereceği. O sebeple hekim kontrolü olmadan ilaç kullanmayın.

Böbreklerden gelen ve genel olarak dinlediğiniz bu sese daha fazla ihtimam gösterin..

Köpüklü veya Kanlı İdrar

Vücudunuzun bir yerinde kan varsa sorun da vardır. Kanın olması gereken yer damarlarınızın içidir. Dışı değil. İdrarınızda kan varsa idrar yollarınızda veya böbreklerinizde sorun vardır. Ya bir zedelenme sebebi ile yara bölgesinden akan kan yada böbreklerinizin hasarlı filtrelerinden geçen kırmızı kan hücreleri idrarınıza karışıyordur.

Bu durum böbreklerinizden kaynaklanıyor ise imdat çığlığıdır. Derhal hekiminize danışmalısınız.

İdrarınıza baktınız köpüklü. Bu durumun tek sorumlusu idrarınızda protein olmasıdır. İdrara protein karışması da böbreklerinizin hasarlı filtreleridir. Bu durum da böbreklerinizin seslenişi değil imdat çığlığıdır. Derhal hekiminize danışmalısınız.

Uyku Sorunu

Kanınızda toksin miktarı arttıkça beyin fonksiyonlarında farklılaşmalar ve dolayısı ile uyku süresinin kısalması, anksiyete, benlik kavramında değişme gibi sonuçlar görülür. Böbrek fonksiyonlarındaki azalma ile ilk meydana gelen uyku bozukluğu olup diğer bulgular ilerleyen süreçlerde ve hastalığın ağırlaştığı durumlarda ortaya çıkar.

Üremik hastalarda, derin uyku süreleri kısalmış ve toplam uyku süresi azalmıştır. BUN seviyelerindeki artış ile uyku bozukluğunun ciddiyeti arasında pozitif korelasyon vardır.

Uyku bozukluğunuz var ise böbrekleriniz kaynaklı olabileceği aklınızda olmalıdır. Böbrekleriniz haykırmasa da kuvvetli bir seslenişi olarak işitmelisiniz.

Konsantre Olma Zorluğu

Beyin fonksiyonlarının zihinsel işlevlerini yerine getirebilmesi için kandaki oksijenin yeterli ve sabit bir oranda devamlılığı önemlidir.

Yazının. başlarında bahsi geçen anemi gelişimi sebebi ile kırmızı kan hücreleri azaldığında taşıyabilecekleri oksijen de orantılı olarak azalır. Zihinsel bulanıklık aneminin ilerlemesi ile artarken unutkanlık, kafa karışıklığı ve odaklanma kaybı gibi sorunlar artarak devam eder.

Kolaycılığa kaçarak bu sorunların kaynağını strese bağlamak yerine böbreklerinizden gelen sesli bir uyarı olarak dikkate almalısınız.

Böbrek Taşları

Böbrek taşlarının birçok oluşum mekanizması mevcut olup hafiften kıvrandırıcı çok şiddetli ağrıya kadar değişen bulguları mevcuttur. İdrarda kan veya pembe görünüm en tipik etkilerindedir. Genelikle belirtiler şiddetli olduğu ve sizler tarafından bilindiği için böbreklerinizden gelen sese yanıt vermeyi biliyorsunuz. Sakın hekiminize danışmayı ihmal etmeyin.

Unutmayın

Böbrekleriniz belki bugüne kadar size hiç seslenmedi. Lakin bu sessizlik, sağlıklı oldukları anlamına gelmeyebilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıklarına devam eder ve böbreğinizin sesini zamanında duyabilirseniz hayatınıza sağlıkla devam edebilirsiniz.

Unutmayın, bedeniniz sizinle konuşur — bazen sessizce, bazen de uyarılarla. Bu yazı böbreklerinizden gelen sesleri fark etmeniz ve önemsemeniz için bir çağrıdır. Böbreklerinizi ihmal etmeyin, çünkü onlar sizi ihmal etmiyor.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Obstrüktif Uyku Apnesi ve Böbrek Hastalığı: Olası Çift Yönlü Bir İlişki mi? https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4513269/

⭐️⭐️ Kronik Renal Yetmezlikli ve Böbrek Nakilli Hastalarda Uyku Bozukluğunun Araştırılması ve Bunun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi https://jtsm.org/tr/makaleler/kronik-renal-yetmezlikli-ve-bobrek-nakilli-hastalarda-uyku-bozuklugunun-arastirilmasi-ve-bunun-yasam-kalitesi-uzerine-etkisi/doi/jtsm.02.004

⭐️⭐️ Fizyoloji, Böbrek https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538339/

⭐️⭐️ Fizyoloji, Glomerüler Filtrasyon Hızı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29763208/

⭐️⭐️ Gebelikte Böbrek Fizyolojisi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4089195/

⭐️⭐️ Böbrekteki akuaporinler: fizyoloji ve patofizyoloji https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/ajprenal.00304.2019

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni24 Mayıs 2025

24 Mayıs 2025

Anemi ve Pekmezin Gücü

“Yorgunluğun Sessiz Sesi – Anemi ve Pekmezin Gücü”

Hiç durduk yere başınız dönüyor mu?

Merdiven çıkarken sanki sırtınıza görünmeyen bir yük binmiş gibi mi hissediyorsunuz?

Sabahları yataktan kalkmak dünyanın en zor işi gibi mi geliyor?

Belki de aynaya baktığınızda solgun dudaklar, cansız bir yüz, gölgelenmiş bir bakış fark ediyorsunuzdur.

Bunlar, vücudunuzun içindeki görünmeyen bir sessizliğin – aneminin – size fısıldadığı sinyaller olabilir. Anemi, kanınızda yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi olmadığında ortaya çıkar. Bu kırmızı hücreler oksijen taşır; yani yaşamın nefesini organlara ulaştırır. Bu taşıma sisteminde bir aksama olduğunda ise vücut adeta oksijenle beslenmeyi bırakır.

Sonuç?

Sürekli bir yorgunluk, halsizlik ve hayattan keyif alamama hali.

Anemi Nedir?

Anemi, halk arasında kansızlık olarak bilinir. Ama aslında mesele, sadece kan miktarı değil, kanın kalitesiyle ilgilidir. En yaygın nedenlerinden biri, demir eksikliğidir. Demir, vücudun hemoglobin üretmesi için olmazsa olmaz bir mineraldir. Hemoglobin, oksijeni taşıyan kırmızı kan hücrelerinin yapı taşıdır. Eğer demir yoksa, bu taşıma trafiği aksar.

Ve işte tam bu noktada, “eski zamanların sihirli kara sıvısı” sahneye çıkar: Pekmez.

Pekmez Ne Zaman İçilmeli?

Pekmez sadece tatlı bir kahvaltılık değil; adeta bir doğal ilaçtır. Özellikle üzüm ve dut pekmezi, demir açısından oldukça zengin bir kaynaktır. Ancak dikkat! Pekmezi sadece yemek yetmez, doğru zamanda tüketmek gerekir.

İşte halk arasında pek bilinmeyen ama oldukça önemli bazı kurallar:

Aç karna içilirse faydası ikiye katlanır. Sabahları kahvaltıdan 15-30 dakika önce bir yemek kaşığı pekmez içmek, demirin emilimini artırır.

Süt veya yoğurtla birlikte tüketmeyin. Çünkü kalsiyum, demirin vücutta emilimini engeller. Pekmezi, süt ürünlerinden en az 1 saat önce ya da sonra alın.

C vitamini ile tüketin. Bir kaşık pekmezin yanına bir dilim portakal, birkaç damla limon, ya da bir adet kivi eklemek, demirin emilimini adeta turbo vitese alır.

Pekmezin Vücutta Yaptığı İş

Hayal edin; bir köy evi sobası gibisiniz. Ocağın içine odun atmazsanız, soba ısınmaz, evi ısıtmaz. Vücudunuzu da bu soba gibi düşünün. Demir eksikse, yani “odun” yoksa, enerji üretemezsiniz. Kaslarınız çalışmaz, beyniniz net düşünemez. Ve içinizdeki soba hep soğuk kalır. İşte pekmez, o eksik odunu yerine koyar.

Kimler Daha Fazla Risk Altındadır?

Adet dönemleri uzun ve yoğun geçen kadınlar
Hamileler
Çocuklar ve ergenlik çağındaki gençler
Vejetaryen beslenen bireyler
Sindirim sistemi sorunları olanlar (örneğin ülser, çölyak, gastrit)

Bu gruplar için anemi riski yüksektir ve düzenli olarak demir açısından zengin beslenmeleri gerekir. Pekmez, bu noktada en ulaşılabilir ve doğal çözümlerden biridir.

Pekmez Her Şeyin İlacı mı?

Hayır. Elbette tek başına mucize değildir.

Çünkü aneminin altında yatan farklı nedenler olabilir: B12 vitamini eksikliği, folik asit eksikliği, kronik hastalıklar…

Ama pekmez, özellikle demir eksikliğine bağlı anemide, tedaviyi destekleyici en güzel doğal yöntemdir. Lakin ciddi anemi şüphesi varsa mutlaka doktor kontrolü gerekir.

Ne Kadar Pekmez, Ne Sıklıkla?

Günde 1–2 yemek kaşığı pekmez yeterlidir.
Sabah aç karnına, tercihen C vitamini ile birlikte alınmalıdır.
Çocuklarda 1 tatlı kaşığı ile başlanabilir, yaşa göre doz artırılabilir.

Unutmayın:

Pekmezin şekeri doğaldır ama yine de kalori içerir. Bu yüzden ölçüsünde tüketilmeli ve şeker hastalarının mutlaka doktoruna danışarak kullanması gerekir.

Anemi, bazen gizli bir düşman gibi, bazen ise açık açık kendini belli eden bir çöküştür.

Pekmez ise doğanın verdiği basit ama güçlü bir cevaptır.

Enerjiniz sürekli düşükse, baş ağrılarınız bitmiyorsa, elleriniz ve ayaklarınız soğuksa, aynada gördüğünüz kişiyi tanımakta zorlanıyorsanız… Belki de bir kan testi yaptırmanın ve pekmezle dost olmanın zamanı gelmiştir.

Çünkü her sabah içilen bir kaşık pekmez, yalnızca bedeninizi değil; ruhunuzu da besler.

Eskiler boşuna dememiş:
“Pekmezin olduğu evde doktor yüzü görülmez.”

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Anemi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499994/

⭐️⭐️ Düşük ve orta gelirli ülkelerde anemi epidemiyolojisi, patofizyolojisi ve etiyolojisi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6697587/

⭐️⭐️ Demir Eksikliği Anemisi: Güncellenmiş Bir İnceleme https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37497686/

⭐️⭐️ Kronik Anemi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534803/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni24 Mayıs 2025

Kebat

Pentan Tankı HZ-12: Statik Elektrik Kaynaklı Kıvılcım Oluşumu ve Patlama Riski Olay Ağacı Analizi

🔺 HZ-12 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Topraklama ve Eş Potansiyel Sistemi Mevcut mu?

🧩 🧩 🧩

Genel Olarak…

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

Metilen Mavisinin Alzheimer Hastalığı Modelinde Bilişsel İşlevlere Etkisi

📌 📌 📌

Amaç

🧬 🧬 🧬

Yöntem

🔬 🔬 🔬

Bulgular

🧠 🧠 🧠

Sonuç

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Ek Bilgi

🇨🇳 Çin Tıbbi Veritabanları

Dr Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️

Pentan Tankı HZ-11: Tank Temizlik ve Bakım Sırasında Kapalı Ortamda Zehirlenme Riski Olay Ağacı Analizi

🔺 HZ-11 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Kapalı Alan Giriş İzni (Confined Space Entry Permit) Alındı mı?

🧩 🧩 🧩

Özet Olarak

🛡️ 🛡️ 🛡️

Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

İşyerinizde Hijyen Denetimi Yaptırıyor musunuz?

Hijyen Denetimi Sırasında Kontrolü Yapılacak Noktalar

İşyerinde Hijyen Denetimi Önemlidir. Çünkü

İşyerinde Hijyen Denetiminde Kontrol Edilmesi Gereken Alanlar

1. Genel Temizlik ve Düzen

2. Tuvalet ve Banyo Alanları

3. Ortak Alanlar

4. Hava Kalitesi ve Havalandırma

5. Ekipman ve Araçlar

6. Yiyecek ve İçecekler

7. Biyolojik Riskler ve Kimyasal Madde Kullanımı

İşyerinde Hijyen Denetimi İçin Kullanılabilecek Yöntemler

1. Görsel İnceleme

2. Anketler ve Geri Bildirim

3. Mikrobiyolojik Testler

4. Ekipman ve Tesis Denetimi

5. İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimi

İşyerinde Hijyen Denetimi İçin Hukuki Düzenlemeler

İşyerinizde Hijyen – Sanitasyon Denetimi İçin Bizi Arayın

İşyeri Sağlığınız Bizimle Güvende!

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Pentan Tankı HZ-10: Yangın Söndürme Sistemi Yetersizliği ve Müdahale Gecikmesi Riski Olay Ağacı Analizi

🔺 HZ-10 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi

🔸 1. Kontrol Noktası: Otomatik Yangın Söndürme Sistemi Mevcut ve Aktif mi?

Genel Olarak

Önleyici ve Azaltıcı Neler Yapabiliriz

Pentan Tankı – ((Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

Dr Mustafa KEBAT

Visseral Yağ Fazlalığınız Var mı?

Visseral Yağ Artış Sebepleri

Genetik Yatkınlık

Dengesiz ve Yüksek Kalorili Beslenme

🔺 **HZ-12 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

🔺 **HZ-11 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**

🔸 **1. Kontrol Noktası: Kapalı Alan Giriş İzni (Confined Space Entry Permit) Alındı mı?**

🔺 **HZ-10 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi**