İşbaşı Uygunluk

İş makinesi operatörlerinin güvenli ve verimli çalışabilmeleri, yalnızca teknik becerilere değil; aynı zamanda bedenin denge, koordinasyon, dikkat ve proprioseptif (beden farkındalığı) işlevlerinin o günkü uygunluğuna da bağlıdır.
Bu form, operatörün günlük proprioseptif kapasitesini, bedensel farkındalığını, dikkat ve reaksiyon hızını öz-değerlendirme yöntemiyle gözden geçirmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.

Formda yer alan sorular, görsel, vestibüler (denge), kas-iskelet, zihinsel ve psikososyal bileşenleri kapsamaktadır. Her operatör, işe başlamadan önce bu formu dürüst ve dikkatli biçimde doldurmalıdır.
Amaç, “çalışmaya elverişsiz” olduğu bir günde bunu fark edip kendisini, ekip arkadaşlarını ve çevresini koruma sorumluluğunu yerine getirmektir.

1️⃣ OPERATÖR BİLGİLERİ

Alan	Açıklama
Adı Soyadı
T.C. No
Görevi / Ünvanı	Kule Vinç Operatörü ☐ Bekoloder Operatörü ☐ Ekskavatör ☐ Loder ☐ Forklift ☐ Dozer ☐ Greyder ☐ Silindir ☐ Mobil Vinç ☐ Diğer (belirtiniz): ___________
Birim / Şantiye Alanı
Tarih
Vardiya Saati
Amir / Gözlemci

2️⃣ GÜNLÜK FİZİKSEL DURUM & PROPRİYOSEPTİF ÖZDEĞERLENDİRME

Her madde 0–5 arasında puanlanır:
0 = Çok Kötü / Uygun Değil, 5 = Çok İyi / Tam Uyumlu

Kriter	Açıklama	Puan (0–5)
Kas Denge Hissi	Ayakta dururken ağırlığınızı iki ayağınızda eşit hissediyor musunuz?
Vücut Farkındalığı	Kollarınızı kapalı gözlerle yatayda tutarken dengesizlik hissediyor musunuz?
Hareket Koordinasyonu	Basit el–göz hareketlerinde (ör. kalem tutma, direksiyon simidini kavrama) tutarsızlık hissediyor musunuz?
Refleks Tepki Algısı	Ani bir ses ya da hareket karşısında tepki süreniz normal mi?
Kas Yorgunluğu Düzeyi	Boyun, bel veya bacak kaslarında ağrı / sertlik var mı?
Denge Algısı (subjektif)	Ayakta dururken sallanma hissediyor musunuz?
Uyku Kalitesi (son 24 saat)	Uykunuzu tam aldığınızı düşünüyor musunuz?
Beslenme Durumu (son 12 saat)	Öğün atladınız mı / yeterli sıvı aldınız mı?
Zihinsel Odak ve Motivasyon	Bugün işinize konsantre olabileceğinizi hissediyor musunuz?
Genel Propriyoseptif Uygunluk	Tüm bedensel farkındalığınızla makineyi güvenle kullanabileceğinizi düşünüyor musunuz?

➡️ Toplam Puan (maks. 50): ______ / 50

• 40–50: Uygun – İşe başlayabilir.
• 25–39: Sınırlı Uygunluk – Yakın gözlem önerilir.
• 0–24: Uygun Değil – İSG uzmanı tarafından yeniden değerlendirme gerekir.

3️⃣ HIZLI GÖZLEME DAYALI TESTLER (İSG UZMANI / AMİR TARAFINDAN)

Amaç: Operatörün propriyoseptif stabilitesini kısa süreli testlerle objektif olarak gözlemlemek.

Test	Yöntem	Değerlendirme
Romberg Denge Testi	Operatör ayakta, ayaklar bitişik, kollar yanda, gözler kapalı 20 sn durur.	Düşme / Sallanma yoksa “Normal”
Parmak–Burun Testi	Gözleri kapalı iken işaret parmağını burnuna 3 kez değdirir.	Hedefi şaşırma yoksa “Koordinasyon Normal”
Yürüme Doğruluğu (Tandem Walk)	Düz çizgi üzerinde topuk–parmak ucu yürür (3 m).	Sapma ≤10 cm ise “Denge Normal”
Görsel Takip (Hareketli Nesne)	Yavaşça hareket eden kalem veya lazeri gözleriyle takip eder.	Göz atlamaları yoksa “Normal”

Sonuç:
☐ Tüm testler normal → İşe başlama onayı
☐ Bir testte sapma var → Gözlemli çalışma önerisi
☐ Birden fazla test uygunsuz → İşe başlatma yasak

4️⃣ PSİKOSOSYAL VE NÖROFİZYOLOJİK DURUM (ÖZ RAPORLAMA)

Kriter	Açıklama	Değerlendirme Aralığı
Stres Düzeyi (VAS)	0 (çok sakin) – 10 (aşırı stresli)	☐0 ☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5 ☐6 ☐7 ☐8 ☐9 ☐10
Motivasyon (Likert)	1 (hiç motive değil) – 5 (çok motive)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5
İş Tatmini (Likert)	1 (çok düşük) – 5 (çok yüksek)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5
Zihinsel Odaklanma (1–5)	1 (dağınık) – 5 (tam odak)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5

Uyarı: Stres düzeyi ≥7 veya odaklanma ≤2 ise operatör propriyoseptif denge bakımından risklidir.
İSG birimi tarafından kısa mola, nefes egzersizi veya alternatif görev planlaması önerilir.

5️⃣ GÖRSEL VE DUYU ALGILAMA DURUMU

Kriter	Açıklama	Evet / Hayır
Gözlük / lens kullanıyor musunuz?		☐ Evet ☐ Hayır
Gözlük numaranız güncel mi?	Son muayene tarihi: ____	☐ Evet ☐ Hayır
Görme bulanıklığı / çift görme yaşanıyor mu?		☐ Evet ☐ Hayır
Duyma cihazı kullanıyor musunuz?		☐ Evet ☐ Hayır
Duyusal algıda azalma hissediyor musunuz? (parmaklarda, ayaklarda)		☐ Evet ☐ Hayır

6️⃣ SONUÇ VE İMZALAR

Alan	Açıklama
Operatör Beyanı	“Yukarıdaki bilgilerin doğru olduğunu, bugün görevimi güvenle yerine getirebilecek bedensel farkındalığa sahip olduğumu beyan ederim.”
Operatör İmzası	__________________
Gözlemci / Amir Değerlendirmesi	☐ Uygun ☐ Gözlemli ☐ Uygun Değil
İSG Uzmanı Onayı	__________________

7️⃣ YÖNETİM RAPORLAMA REHBERİ (Formdan Elde Edilen Verilerle)

Yönetime gönderilecek günlük propriyosepsiyon uygunluk raporu aşağıdaki parametrelerle özetlenmelidir:

Başlık	Açıklama
Günlük ortalama propriyosepsiyon puanı	(Operatörlerin toplam puan ortalaması)
Uygun olmayan operatör oranı	(%) olarak belirtilir
En sık bildirilen problem	Örn: Kas yorgunluğu, stres, görsel bulanıklık
Önleyici aksiyon önerisi	Ergonomik mola düzeni, sıvı tüketim takibi, eğitim vb.
Kaza Önleme Korelasyonu	(Form skorları ile olay kayıtları arasındaki trend)

Propriyosepsiyon, bedenin kendi konumunu, hareketini ve dengesini fark etme yetisidir.
Bir kule vinç operatörünün joystiği kullanırken milimetrik hassasiyetle hareket etmesi, bir bekoloderin kepçeyi yana devirmeden konumlandırabilmesi, bir kepçe operatörünün dar alanda çevresini sezgisel olarak algılayabilmesi hep bu sistemin sağlıklı çalışmasına bağlıdır.

Her gün değişen ruh hali, uyku düzeni, beslenme, sıvı alımı, stres, kas yorgunluğu ve görsel odaklanma becerisi bu denge sistemini etkiler.
Bu formu doldurmak, “bugün ne kadar hazır hissediyorum?” sorusuna dürüst bir yanıt verme fırsatıdır.

“Kendini fark et, kontrolü koru, güvenle çalış.”
Bu form, sizin ve çalışma arkadaşlarınızın güvenliği için atılmış en değerli adımdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Propriyosepsiyon, Interosepsiyon, Nörosepsiyon Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanız beyaz yaka çalışanlarına özel – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

#propriyosepsiyon #işmakinesi #işbaşıuygunlukformu #işgüvenliği #uzman #tetkikosgb #kebat