20 Aralık 2025

Türkiye’de ve Avrupa Birliğin’de Ekmek ve Mevzuatı

Ekmek yapımında kullanılan buğdayın niteliği, sağlık açısından önemi ve bu konudaki yasal düzenlemeler Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) ülkeleri açısından kapsamlı bir şekilde ele alınabilir. Bu değerlendirme, hem buğdayın tarımsal ve teknolojik özelliklerini hem de ekmek üretiminde kullanılan buğdayın sağlık etkilerini ve mevzuat uyumunu karşılaştırmalı olarak içermektedir.

1. Buğdayın Niteliği ve Ekmek Yapımındaki Önemi

1.1. Buğdayın Tarımsal Özellikleri

Buğday, dünya genelinde temel gıda maddelerinden biridir ve ekmek yapımında kullanılan başlıca hammaddedir. Türkiye’de ve AB’de buğday üretimi, iklim, toprak ve tarımsal tekniklere bağlı olarak çeşitlilik gösterir.

Türkiye’de özellikle Esperia, Tosunbey ve Bezostaja 1 gibi çeşitler un sanayicileri tarafından tercih edilmektedir.

Protein ve Gluten İçeriği: Ekmek kalitesi, buğdayın protein ve gluten içeriği ile doğrudan ilişkilidir. Gluten, hamurun elastikiyetini ve gaz tutma kapasitesini sağlar. Türkiye’de buğday protein oranları AB ortalamalarına göre değişkenlik gösterir; AB’de ise yüksek proteinli buğday çeşitleri yaygın olarak tercih edilir.
Verim ve Kalite: Türkiye’de buğday verimi dünya ortalamasına yakın olmakla birlikte, AB ülkelerinde genellikle daha yüksek verim ve kalite standartları mevcuttur.

1.2. Sağlık Açısından Buğdayın Önemi

Buğday, karbonhidrat, protein, vitamin (özellikle B grubu) ve mineral kaynağıdır. Tam buğday unu, lif içeriği nedeniyle sindirim sağlığına olumlu katkı sağlar. Ayrıca kepekli ve tam buğday ekmekleri, kan şekeri kontrolü ve kalp-damar sağlığı açısından faydalıdır.

Gluten ve Alerjenler: Bazı bireylerde gluten intoleransı veya çölyak hastalığı bulunabilir. Bu nedenle gluten içeriği ve buğdayın işlenme şekli sağlık açısından önemlidir.
Katkı Maddeleri ve Enzimler: Ekmek yapımında kullanılan katkı maddeleri (malt unu, vital gluten, enzimler) belirli sınırlar içinde olmalı, sağlık açısından risk oluşturmayacak şekilde kullanılmalıdır.

2. Ekmek Yapımında Kullanılan Buğdayın Sağlık Açısından Diğer Özellikleri

Lif İçeriği: Tam buğday unu ve kepekli unlar, beyaz una göre daha yüksek lif içerir. Lif, bağırsak sağlığını destekler ve diyabet riskini azaltır.
Mikro Besinler: Buğdayda bulunan demir, magnezyum, çinko gibi mineraller ve B vitaminleri, ekmek tüketimi yoluyla alınır.
Gıda Güvenliği: Buğdayın pestisit kalıntıları, mikotoksinler (örneğin aflatoksin) gibi kontaminantlardan arındırılmış olması gerekir. Bu, hem Türkiye hem de AB’de gıda güvenliği açısından kritik bir konudur.
İşlenme ve Katkılar: Ekmek üretiminde kullanılan buğday unu, belirli standartlarda işlenmeli ve katkı maddeleri mevzuata uygun olmalıdır. Türkiye’de ve AB’de bu konuda sıkı denetimler yapılmaktadır.

3. Türkiye’de Buğday ve Ekmek Yapımına İlişkin Yasal Düzenlemeler

3.1. Buğday ve Un Piyasası Düzenlemeleri

Türkiye’de buğday piyasası ve un üretimi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenir. Türkiye’de buğday kalitesi ve fiyatlandırması, süne emgi oranı gibi kriterlere göre belirlenir.

**** Süne, buğday verimini ve kalitesini etkileyen en önemli zararlıdır. Sünenin, buğday üzerine beslenmek için bıraktığı salgısında bulunan proteolitik enzim, proteinlerin hidrolizasyonuna neden olur. Süne emgi oranının %3.5’i geçmesi halinde buğday, yemlik olarak değerlendirilir.

3.2. Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği

Tanım: Türk Gıda Kodeksi kapsamında 2012 yılında yayımlanan “Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği”nde ekmek tanımı yapılmıştır. Buna göre ekmek; buğday ununa su, tuz, maya ve gerektiğinde şeker, enzimler, malt unu, vital gluten gibi katkı maddelerinin eklenmesiyle elde edilen üründür.
Çeşitler: Kepekli ekmek, tam buğday unlu ekmek ve tam buğday ekmeği gibi çeşitlerin üretiminde kullanılan un oranları ve kalite kriterleri belirlenmiştir.
Sağlık ve Hijyen: Ekmek üretiminde hijyen ve gıda güvenliği şartları zorunludur. Ayrıca ekmeklerin kasap, manav gibi yerlerde satılması yasaktır.
Zorunlu Ürün Çeşitleri: Tüketicilere tam buğday ve kepekli ekmek sunulması zorunluluğu getirilmiştir.

3.3. Gıda Katkı Maddeleri ve Denetimler

Türkiye’de ekmekte kullanılacak katkı maddeleri, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın belirlediği listelere uygun olmalıdır.
Denetimler Tarım ve Orman Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır.

4. Avrupa Birliği’nde Buğday ve Ekmek Yapımına İlişkin Yasal Düzenlemeler

4.1. Ortak Tarım Politikası ve Hububat Piyasası Düzenlemeleri

AB, Ortak Tarım Politikası (CAP) kapsamında hububat üretimini ve kalitesini düzenler. Hububat Ortak Piyasa Düzeni (OPD) ile üretim, kalite ve ticaret standartları belirlenmiştir.
AB’de buğday kalitesi, protein oranı, gluten kalitesi ve diğer teknik özellikler standartlarla sıkı şekilde kontrol edilir.

4.2. Gıda Güvenliği ve Hijyen Standartları

AB’de ekmek ve un ürünleri, Gıda Hijyeni Direktifleri ve Gıda Katkı Maddeleri Yönetmelikleri ile düzenlenir.
Gluten içeriği, katkı maddeleri ve mikotoksinler gibi konularda sıkı sınırlar vardır.
AB ülkelerinde tüketicinin sağlığını korumaya yönelik etiketleme zorunlulukları mevcuttur.

4.3. Ekmek Tanımı ve Çeşitleri

AB ülkelerinde ekmek tanımı ve çeşitleri ulusal mevzuatlarla belirlenir ancak genel olarak buğday unu esas alınır.
Tam buğday, kepekli ve özel ekmek çeşitleri için üretim standartları vardır.

5. Türkiye ile Avrupa Birliği Mevzuatlarının Karşılaştırılması

Konu	Türkiye	Avrupa Birliği
Buğday Kalitesi	Yerel çeşitler (Esperia, Tosunbey vb.), protein ve süne emgi oranı önemli	Yüksek kalite standartları, protein ve gluten kalitesi sıkı kontrol
Ekmek Tanımı	Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği	Üye ülkeler bazında farklılık, genel buğday unu esaslı
Katkı Maddeleri	Bakanlıkça izin verilen katkılar kullanılır	AB Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği ile sıkı denetim
Gıda Güvenliği Denetimleri	Tarım ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı	EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi) ve ulusal otoriteler
Tüketici Bilgilendirme	Zorunlu etiketleme ve ürün çeşitliliği zorunluluğu	Etiketleme yönetmelikleri, alerjen bildirimi zorunlu
Piyasa Düzenlemeleri	Tarım Bakanlığı tarafından fiyat ve kalite kontrolü	Ortak Tarım Politikası ve Hububat OPD ile piyasa düzenlemesi

6. Sağlık Açısından Öne Çıkan Farklılıklar ve Benzerlikler

Her iki bölgede de tam buğday ve kepekli ekmek tüketiminin artırılması sağlık politikaları kapsamında teşvik edilmektedir.
Türkiye’de gluten intoleransı ve alerjiler konusunda farkındalık artmakla birlikte, AB’de bu konuda daha kapsamlı mevzuat ve etiketleme uygulamaları vardır.
Pestisit ve mikotoksin kalıntıları konusunda AB standartları genellikle daha sıkı ve denetimler daha sistematiktir.

7. Sonuç ve Değerlendirme

Türkiye ve Avrupa Birliği, ekmek yapımında kullanılan buğdayın kalitesi ve sağlık açısından güvenliği konusunda benzer hedeflere sahiptir. Lakin AB’nin daha uzun süredir uyguladığı Ortak Tarım Politikası ve gıda güvenliği mevzuatı, Türkiye’nin uyum sürecinde önemli bir referans noktasıdır.

Türkiye’de buğday kalitesinin artırılması, pestisit ve mikotoksin kontrolünün güçlendirilmesi, katkı maddeleri ve hijyen standartlarının AB normlarına yaklaştırılması gerekmektedir.

Ekmek ve un ürünlerinde tüketici sağlığının korunması için mevzuat uyumu ve denetimlerin artırılması önem taşımaktadır.

Bu kapsamda, Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği ve Ortaklık Anlaşması çerçevesinde mevzuat uyumu çalışmaları devam etmekte olup, tarım ürünlerinde kalite ve sağlık standartlarının yükseltilmesi hem iç tüketici sağlığı hem de ihracat açısından kritik önemdedir.

Bu değerlendirme, Türkiye ve AB mevzuatları ile buğdayın ekmek yapımındaki niteliği ve sağlık açısından önemine dair kapsamlı bir karşılaştırma sunmaktadır. Daha detaylı teknik ve yasal metinler için ilgili bakanlık ve AB resmi kaynaklarına başvurmalısınız.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Yönetmelikleri Okumak İsteyenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği

⭐️⭐️ TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA KATKI MADDELERİ YÖNETMELİĞİ

⭐️⭐️ AB Ekmek ve Un Mevzuatı

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Bu sitede yer alan içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşır. Paylaşılan bilgiler, bir hekim muayenesinin, tedavisinin veya profesyonel danışmanlığın yerini tutmaz. Buradaki bilgiler esas alınarak herhangi bir ilaç tedavisine başlanması, mevcut tedavinin değiştirilmesi ya da bırakılması uygun değildir.

Aynı şekilde, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili içerikler, bir iş güvenliği uzmanı, mühendis veya teknik ekip tarafından yapılması gereken değerlendirme ve kararların yerine geçemez. Bu bilgiler temel alınarak saha risk değerlendirmesi yapılması ya da mevcut sistemin değiştirilmesi önerilmez.

Sitede herhangi bir yasa dışı ilan ya da yönlendirme yapılması amacı bulunmamaktadır. İçerikler, sadece farkındalık yaratmak ve bilinçlendirme sağlamak amacıyla sunulmuştur.

⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni20 Aralık 2025

19 Aralık 2025

Kansere Karşı Kalkan Sarımsak

Kanser, genetik yatkınlık, çevresel faktörler, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları gibi çok sayıda etkenin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan karmaşık bir hastalıktır. Dünya genelinde artan kanser vakaları, koruyucu stratejilerin geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Bu stratejiler içinde beslenme, en değiştirilebilir ve etkili yollardan biridir. Sarımsak (Allium sativum), binlerce yıldır hem mutfaklarda hem de geleneksel tıpta kullanılan, modern bilimin de desteklediği doğal antikanser bir gıdadır.

Kanser Riskini Azaltır

Sarımsağın kanser önleyici etkisi, içerdiği sülfürlü bileşikler ve antioksidanlar sayesinde gerçekleşir. Bu bileşenler:

Allisin (doğrandığında veya ezildiğinde oluşur)
Ajoene
Diallyl trisulfide (DATS)
S-allyl cysteine (SAC)
Organik selenyum bileşikleri
Flavonoidler ve fenolik bileşikler

Bu maddeler, hücre DNA’sını koruyarak, tümör gelişimini engelleyici çok yönlü mekanizmalarla çalışır.

Kanser Oluşum Sürecine Etkisi

Kanserin gelişimi genellikle üç aşamada incelenir: başlatma (initiation), ilerletme (promotion) ve ilerleme (progression). Sarımsak bu üç aşamayı da farklı şekillerde etkiler:

Başlatma Evresi

DNA hasarı, hücre mutasyonları ve genetik bozukluklar bu aşamada oluşur.

Sarımsaktaki sülfürlü bileşikler:

DNA mutasyonlarını önleyici etki gösterir
Karaciğer enzimlerini aktive ederek, vücuda giren toksinlerin zararsız hale getirilmesini sağlar
Serbest radikalleri etkisiz hale getirerek DNA’yı oksidatif strese karşı korur

İlerletme Evresi

Anormal hücrelerin çoğalıp tümör oluşturduğu evredir.

Sarımsak:

Hücre döngüsünü durdurarak çoğalmayı engeller
Hücre içi sinyal yollarını bloke eder
İnflamasyon faktörlerini baskılar

İlerlemiş Kanser Evresi

Bu aşamada metastaz (yayılma) riski vardır.

Sarımsağın bileşenleri:

Tümör hücrelerinin yayılmasını engeller
Anjiyogenez (yeni damar oluşumu) sürecini yavaşlatır
Bağışıklık sistemini uyararak kanser hücrelerine karşı savunmayı artırır

DNA Koruyucu Etki

Sarımsakta bulunan antioksidanlar, hücre DNA’sını serbest radikallerin neden olduğu hasara karşı korur. Bu, özellikle kanserin başlama aşamasında kritik öneme sahiptir. Sülfür bileşikleri, DNA onarım mekanizmalarını aktive eder.

Detoksifikasyon Enzimlerini Aktive Etme

Karaciğerin detoksifikasyon enzimleri (örneğin glutatyon S-transferaz) kansere neden olabilecek toksinleri parçalayarak zararsız hale getirir.

Sarımsak:

Bu enzimleri artırır
Kimyasal karsinojenlerin etkisini azaltır
Vücuttan toksin atılımını hızlandırır

Apoptoz (Programlı Hücre Ölümü) Etkisi

Sarımsakta bulunan diallyl trisulfide (DATS), kanser hücrelerinde apoptoz (kontrollü hücre ölümü) sürecini başlatır. Normal hücreleri etkilemeden, sadece kanserli hücrelerin ölümünü sağlar.

Hücre Proliferasyonunu (Bölünmesini) Engelleme

Kanserin temel özelliği, kontrolsüz hücre çoğalmasıdır.

Sarımsak bileşenleri:

Hücre döngüsünü G1 ve G2 fazlarında durdurur
Böylece kanserli hücrelerin çoğalmasını yavaşlatır

Anjiyogenez ve Metastazı Engelleme

Tümörlerin büyüyebilmesi ve yayılabilmesi için yeni damarlar oluşturması gerekir (anjiyogenez). Sarımsakta bulunan sülfürlü bileşikler:

Yeni damar oluşumunu baskılar
Kanser hücrelerinin diğer organlara yayılmasını önler

Bağışıklık Sistemini Güçlendirme

Kanserle savaşta bağışıklık sistemi en önemli savunma hattıdır.

Sarımsak:

Doğal öldürücü hücreleri (NK cells) aktive eder
Makrofajlar ve T-lenfositlerin aktivitesini artırır
Sitokin salınımını düzenleyerek tümör baskılayıcı ortam oluşturur

Sarımsağın Spesifik Kanser Türlerine Etkisi

Kolon Kanseri

Sarımsak, kolon mukozasını korur, hücre çoğalmasını azaltır
Lifle birlikte alındığında etkisi daha da artar

Mide Kanseri

Helikobakter pilori’ye karşı antibakteriyel etkisiyle mide kanseri riskini azaltır
Asya’da yapılan çalışmalar sarımsak tüketiminin mide kanseri insidansını düşürdüğünü göstermiştir

Prostat Kanseri

Sülfür bileşikleri, prostat hücrelerinde apoptozu uyarır
Hayvan deneylerinde tümör boyutunda azalma gözlenmiştir

Meme Kanseri

Sarımsakta bulunan S-allyl cysteine, östrojen reseptörlerini baskılayarak hormonla ilişkili tümörleri kontrol eder
Anti-inflamatuar etkileri sayesinde tümör mikro çevresini zayıflatır

Akciğer Kanseri

Sigara kaynaklı toksinlere karşı hücresel savunmayı artırır
Oksidatif DNA hasarını engelleyerek akciğer dokusunu korur

Klinik ve Epidemiyolojik Bulgular

Çin’de Yapılan Nüfus Araştırması

Haftada en az iki kez sarımsak tüketen bireylerde mide ve özofagus kanseri oranı %40 daha düşük bulunmuştur (Lan et al., 2004).

Iowa Kadın Sağlığı Çalışması

Sarımsak tüketimi ile kolon kanseri arasında negatif ilişki tespit edilmiştir. Daha fazla sarımsak tüketen kadınlarda risk düşüktür.

Meta-Analiz Sonuçları

200+ çalışmayı kapsayan bir meta-analiz, sarımsak tüketiminin toplam kanser riski üzerinde %20’ye varan azaltıcı etki sağlayabileceğini göstermiştir.

Sarımsak Nasıl Tüketilmeli?

Çiğ ve ezilmiş sarımsak en etkilisidir (allisin üretimi için)
Ezildikten sonra 10 dakika bekletmek allisin üretimini artırır
Aşırı pişirme sülfür bileşiklerini yok edebilir

Güvenlik ve Uyarılar

Aşırı sarımsak mide rahatsızlıklarına ve ağız kokusuna neden olabilir
Kan sulandırıcı ilaç kullananlar dikkatli olmalıdır
Ameliyat öncesi dönemde kullanılmamalıdır

Sonuç

Sarımsak, içerdiği güçlü sülfür bileşikleri, antioksidanlar ve fitokimyasallar sayesinde çok yönlü antikanser etkilere sahiptir. DNA’yı korur, bağışıklık sistemini uyarır, tümör hücrelerini durdurur, inflamasyonu azaltır ve metabolik detoksifikasyonu destekler. Sarımsak, sadece lezzet değil, aynı zamanda kanserden korunma açısından doğal bir zırh sunar.

Günlük beslenmeye çiğ sarımsak ya da kaliteli sarımsak takviyeleri eklemek, hem genel sağlığı destekler hem de kanser riskini azaltmaya yardımcı olur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Sarımsak ( Allium sativum ) Organosülfür Bileşiklerinin Antibakteriyel Özellikleri https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8362743/

⭐️⭐️ Sarımsağın ( Allium sativum ) ve organosülfür bileşiklerinin antiviral potansiyeli
: Klinik öncesi ve klinik verilerin sistematik bir güncellemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0924224420305641

⭐️⭐️ Grip-soğuk algınlığı mevsimlerinde Echinacea-sarımsaktan faydalanmak için stratejik bir çağrı https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10800289/

⭐️⭐️ Sarımsağın gerçek biyoaktif bileşenlerinin açıklanması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16484550/

⭐️⭐️ Allium sativum L.’nin Antioksidan Etkisi ve Terapötik Etkinliği https://www.mdpi.com/1420-3049/18/1/690?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Yaş Sarımsak Özütünün Antioksidan Sağlık Etkileri https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022316622147887?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Sarımsak ( Allium sativum ) doğal bir panzehir veya hastalıklara ve toksisitelere karşı koruyucu bir madde olarak: Eleştirel bir inceleme https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2772753X23001752?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni19 Aralık 2025

18 Aralık 2025

Ağır İş Makinesi Operatörleri İçin Propriyosepsiyon Temelli Günlük İşbaşı Uygunluk Formu

İş makinesi operatörlerinin güvenli ve verimli çalışabilmeleri, yalnızca teknik becerilere değil; aynı zamanda bedenin denge, koordinasyon, dikkat ve proprioseptif (beden farkındalığı) işlevlerinin o günkü uygunluğuna da bağlıdır.
Bu form, operatörün günlük proprioseptif kapasitesini, bedensel farkındalığını, dikkat ve reaksiyon hızını öz-değerlendirme yöntemiyle gözden geçirmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.

Formda yer alan sorular, görsel, vestibüler (denge), kas-iskelet, zihinsel ve psikososyal bileşenleri kapsamaktadır. Her operatör, işe başlamadan önce bu formu dürüst ve dikkatli biçimde doldurmalıdır.
Amaç, “çalışmaya elverişsiz” olduğu bir günde bunu fark edip kendisini, ekip arkadaşlarını ve çevresini koruma sorumluluğunu yerine getirmektir.

Doldurma Talimatı:

Form, işbaşı öncesinde ve günlük olarak doldurulmalıdır.
Tüm değerlendirmeler, o günkü öznel durumunuzu yansıtmalıdır (örneğin “bugün uykum iyi” veya “başım dönüyor” gibi).
Gerektiğinde form, işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı tarafından yorumlanabilir.
Uygunluk skoru “sınırda” çıkan durumlarda kişi işbaşı yapmadan önce 10 dakika dinlenmeli, su içmeli, kısa esneme yapmalı ve gerekirse tekrar değerlendirme yapmalıdır.
Form, kişisel bir cezalandırma aracı değil; güvenli çalışma bilincini geliştirme aracıdır.

1️⃣ OPERATÖR BİLGİLERİ

Alan	Açıklama
Adı Soyadı
T.C. No
Görevi / Ünvanı	Kule Vinç Operatörü ☐ Bekoloder Operatörü ☐ Ekskavatör ☐ Loder ☐ Forklift ☐ Dozer ☐ Greyder ☐ Silindir ☐ Mobil Vinç ☐ Diğer (belirtiniz): ___________
Birim / Şantiye Alanı
Tarih
Vardiya Saati
Amir / Gözlemci

2️⃣ GÜNLÜK FİZİKSEL DURUM & PROPRİYOSEPTİF ÖZDEĞERLENDİRME

Her madde 0–5 arasında puanlanır:
0 = Çok Kötü / Uygun Değil, 5 = Çok İyi / Tam Uyumlu

Kriter	Açıklama	Puan (0–5)
Kas Denge Hissi	Ayakta dururken ağırlığınızı iki ayağınızda eşit hissediyor musunuz?
Vücut Farkındalığı	Kollarınızı kapalı gözlerle yatayda tutarken dengesizlik hissediyor musunuz?
Hareket Koordinasyonu	Basit el–göz hareketlerinde (ör. kalem tutma, direksiyon simidini kavrama) tutarsızlık hissediyor musunuz?
Refleks Tepki Algısı	Ani bir ses ya da hareket karşısında tepki süreniz normal mi?
Kas Yorgunluğu Düzeyi	Boyun, bel veya bacak kaslarında ağrı / sertlik var mı?
Denge Algısı (subjektif)	Ayakta dururken sallanma hissediyor musunuz?
Uyku Kalitesi (son 24 saat)	Uykunuzu tam aldığınızı düşünüyor musunuz?
Beslenme Durumu (son 12 saat)	Öğün atladınız mı / yeterli sıvı aldınız mı?
Zihinsel Odak ve Motivasyon	Bugün işinize konsantre olabileceğinizi hissediyor musunuz?
Genel Propriyoseptif Uygunluk	Tüm bedensel farkındalığınızla makineyi güvenle kullanabileceğinizi düşünüyor musunuz?

➡️ Toplam Puan (maks. 50): ______ / 50

40–50: Uygun – İşe başlayabilir.
25–39: Sınırlı Uygunluk – Yakın gözlem önerilir.
0–24: Uygun Değil – İSG uzmanı tarafından yeniden değerlendirme gerekir.

3️⃣ HIZLI GÖZLEME DAYALI TESTLER (İSG UZMANI / AMİR TARAFINDAN)

Amaç: Operatörün propriyoseptif stabilitesini kısa süreli testlerle objektif olarak gözlemlemek.

Test	Yöntem	Değerlendirme
Romberg Denge Testi	Operatör ayakta, ayaklar bitişik, kollar yanda, gözler kapalı 20 sn durur.	Düşme / Sallanma yoksa “Normal”
Parmak–Burun Testi	Gözleri kapalı iken işaret parmağını burnuna 3 kez değdirir.	Hedefi şaşırma yoksa “Koordinasyon Normal”
Yürüme Doğruluğu (Tandem Walk)	Düz çizgi üzerinde topuk–parmak ucu yürür (3 m).	Sapma ≤10 cm ise “Denge Normal”
Görsel Takip (Hareketli Nesne)	Yavaşça hareket eden kalem veya lazeri gözleriyle takip eder.	Göz atlamaları yoksa “Normal”

Sonuç:
☐ Tüm testler normal → İşe başlama onayı
☐ Bir testte sapma var → Gözlemli çalışma önerisi
☐ Birden fazla test uygunsuz → İşe başlatma yasak

4️⃣ PSİKOSOSYAL VE NÖROFİZYOLOJİK DURUM (ÖZ RAPORLAMA)

Kriter	Açıklama	Değerlendirme Aralığı
Stres Düzeyi (VAS)	0 (çok sakin) – 10 (aşırı stresli)	☐0 ☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5 ☐6 ☐7 ☐8 ☐9 ☐10
Motivasyon (Likert)	1 (hiç motive değil) – 5 (çok motive)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5
İş Tatmini (Likert)	1 (çok düşük) – 5 (çok yüksek)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5
Zihinsel Odaklanma (1–5)	1 (dağınık) – 5 (tam odak)	☐1 ☐2 ☐3 ☐4 ☐5

Uyarı: Stres düzeyi ≥7 veya odaklanma ≤2 ise operatör propriyoseptif denge bakımından risklidir.
İSG birimi tarafından kısa mola, nefes egzersizi veya alternatif görev planlaması önerilir.

5️⃣ GÖRSEL VE DUYU ALGILAMA DURUMU

Kriter	Açıklama	Evet / Hayır
Gözlük / lens kullanıyor musunuz?		☐ Evet ☐ Hayır
Gözlük numaranız güncel mi?	Son muayene tarihi: ____	☐ Evet ☐ Hayır
Görme bulanıklığı / çift görme yaşanıyor mu?		☐ Evet ☐ Hayır
Duyma cihazı kullanıyor musunuz?		☐ Evet ☐ Hayır
Duyusal algıda azalma hissediyor musunuz? (parmaklarda, ayaklarda)		☐ Evet ☐ Hayır

6️⃣ SONUÇ VE İMZALAR

Alan	Açıklama
Operatör Beyanı	“Yukarıdaki bilgilerin doğru olduğunu, bugün görevimi güvenle yerine getirebilecek bedensel farkındalığa sahip olduğumu beyan ederim.”
Operatör İmzası	__________________
Gözlemci / Amir Değerlendirmesi	☐ Uygun ☐ Gözlemli ☐ Uygun Değil
İSG Uzmanı Onayı	__________________

7️⃣ YÖNETİM RAPORLAMA REHBERİ (Formdan Elde Edilen Verilerle)

Yönetime gönderilecek günlük propriyosepsiyon uygunluk raporu aşağıdaki parametrelerle özetlenmelidir:

Başlık	Açıklama
Günlük ortalama propriyosepsiyon puanı	(Operatörlerin toplam puan ortalaması)
Uygun olmayan operatör oranı	(%) olarak belirtilir
En sık bildirilen problem	Örn: Kas yorgunluğu, stres, görsel bulanıklık
Önleyici aksiyon önerisi	Ergonomik mola düzeni, sıvı tüketim takibi, eğitim vb.
Kaza Önleme Korelasyonu	(Form skorları ile olay kayıtları arasındaki trend)

Propriyosepsiyon, bedenin kendi konumunu, hareketini ve dengesini fark etme yetisidir.
Bir kule vinç operatörünün joystiği kullanırken milimetrik hassasiyetle hareket etmesi, bir bekoloderin kepçeyi yana devirmeden konumlandırabilmesi, bir kepçe operatörünün dar alanda çevresini sezgisel olarak algılayabilmesi hep bu sistemin sağlıklı çalışmasına bağlıdır.

Her gün değişen ruh hali, uyku düzeni, beslenme, sıvı alımı, stres, kas yorgunluğu ve görsel odaklanma becerisi bu denge sistemini etkiler.
Bu formu doldurmak, “bugün ne kadar hazır hissediyorum?” sorusuna dürüst bir yanıt verme fırsatıdır.

Unutmayın:

Propriyosepsiyon eksikliği refleks gecikmesi, koordinasyon hatası ve kaza riskinde artış anlamına gelir.
Formu düzenli doldurmak, zamanla kendi beden dilinizi, limitlerinizi ve güçlü yanlarınızı tanımanızı sağlar.
Güvenli çalışma, bilinçli farkındalıkla başlar.

“Kendini fark et, kontrolü koru, güvenle çalış.”
Bu form, sizin ve çalışma arkadaşlarınızın güvenliği için atılmış en değerli adımdır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Propriyosepsiyon, Interosepsiyon, Nörosepsiyon Eğitim Almak İçin Bizi Arayın

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü Dr Mustafa KEBAT yönetiminde deneyimli ekibimizle, firmanız beyaz yaka çalışanlarına özel – Yüksekte Çalışanlara Denge – Propriyoseptif Egzersizler Eğitimini Türkiyenin her yerinde planlayalım.

Eğitim Başvurusu

Dr Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
+90 232 265 20 65
[email protected]

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Proprioseptif ve Vestibüler Duyu Sistemlerinin Harekete Göreli Katkısı: Moleküler Bilim Çağında Keşif Fırsatları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7867206/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615000058

⭐️⭐️ Mekanoreseptör https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mechanoreceptor

⭐️⭐️ Sensörimotor Sistemi, Bölüm I: Fonksiyonel Eklem Stabilitesinin Fizyolojik Temeli. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC164311/

⭐️⭐️ Propriosepsiyonun değerlendirilmesi: Yöntemlerin eleştirel bir incelemesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6191985/

⭐️⭐️ PNF Kavramının Temel Unsurları, Bir Eğitim Anlatısı https://www.scientificarchives.com/article/the-essential-elements-of-the-pnf-concept-an-educational-narrative

⭐️⭐️ Motor fonksiyonu iyileştirmede proprioseptif eğitimin etkinliği: sistematik bir inceleme https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4309156/

⭐️⭐️ Yaşlı yetişkinlerde denge ve gücün geliştirilmesinde geleneksel ve güncel yaklaşımların karşılaştırılması https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21510715/

⭐️⭐️ Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/0b3hcam2/yapiisleriyuksektecalismauygrehberi-in%C5%9Ft%C5%9Fb_revize.pdf

⭐️⭐️ Yaşlılarda Denge, Fonksiyonel Performans ve Düşme Önleme İçin Gövde Kas Gücünün Önemi: Sistematik Bir İnceleme https://www.researchgate.net/publication/236139834_The_Importance_of_Trunk_Muscle_Strength_for_Balance_Functional_Performance_and_Fall_Prevention_in_Seniors_A_Systematic_Review

⭐️⭐️ Dengesiz yüzeyler ve rehabilitasyon cihazları kullanılarak yapılan direnç antrenmanının etkinliği https://www.researchgate.net/publication/224822339_The_effectiveness_of_resistance_training_using_unstable_surfaces_and_devices_for_rehabilitation

⭐️⭐️ Futbolda duruş kontrolüne uzmanlık ve görsel katkının etkisi https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00502.x

⭐️⭐️ Spor veya günlük yaşamdaki fiziksel aktiviteler ile dik duruştaki duruş bozukluğu arasındaki ilişkinin sistematik bir incelemesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23955562/

⭐️⭐️ NSC Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun 2021 Raporu Hakkındaki Açıklaması https://www.nsc.org/newsroom/nsc-statement-bls-report-2021#:~:text=In%202020%2C%20there%20were%204%2C764,highest%20annual%20rate%20since%202016.

⭐️⭐️ Hall, C. M., & Brody, L. T. (2005). Therapeutic Exercise: Moving Toward Function. Lippincott Williams & Wilkins. http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://students.aiu.edu/submissions/profiles/resources/onlineBook/Q4X4S2_Therapeutic_Exercise_Moving_Toward_Function_3.pdf

⭐️⭐️ Motor Kontrolü: Araştırmayı Klinik Uygulamaya Dönüştürmek https://www.researchgate.net/publication/228118305_Motor_Control_Translating_Research_Into_Clinical_Practice

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

#propriyosepsiyon #işmakinesi #işbaşıuygunlukformu #işgüvenliği #uzman #tetkikosgb #kebat

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni18 Aralık 2025

17 Aralık 2025

Sakkarin ve Diğer Yapay Tatlandırıcılar Bağırsak Sağlığını Nasıl Etkiler

Yapay tatlandırıcılar, özellikle sakarin, aspartam, sukraloz ve stevia gibi türler, bağırsak sağlığı üzerinde önemli etkiler yapabilir ve bağırsak mikrobiyotasının dengesini bozabilir.

Yapay Tatlandırıcıların Bağırsak Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Mikrobiyota Dengesinin Bozulması: Yapay tatlandırıcılar, bağırsakta yaşayan yararlı bakterilerin popülasyonunu azaltabilir veya dengesini bozabilir.

Örneğin, sakarin tüketimi probiyotik özellikteki Akkermansia muciniphila bakterisinin sayısını azaltabilir; sukraloz ise bifidobakteriler, laktobasiller ve diğer faydalı bakteri türlerinin sayısını düşürür.

Metabolik Bozukluklar: Bağırsak mikrobiyotasındaki bu bozulmalar, glikoz intoleransı ve insülin direnci gibi metabolik sorunlara yol açabilir. Bu durum diyabet ve metabolik sendrom riskini artırabilir. Yapay tatlandırıcıların kısa süreli ve düşük dozlarda bile kan şekerini artırdığı ve şeker metabolizmasını bozduğu gösterilmiştir.

Sindirim Sorunları ve Bağışıklık: Mikrobiyota dengesindeki bozukluklar, sindirim sorunlarına ve bağışıklık sistemi ile ilgili rahatsızlıklara neden olabilir.

İştah ve Kilo Kontrolü: Yapay tatlandırıcılar beynin iştah ve tokluk mekanizmasını etkileyerek tokluk hissi oluşturmaz, bu da aşırı yeme ve kilo artışına yol açabilir.

Bireysel Hassasiyet: Bazı kişilerde yapay tatlandırıcılar baş ağrısı, migren, depresyon ve alerjik reaksiyonlar gibi yan etkilere sebep olabilir.

Farklı Tatlandırıcıların Etkileri:

Aspartam hızlı parçalanır ve kalın bağırsağa ulaşmadığı için mikrobiyota üzerindeki etkisi daha az belirgindir.
Stevia ise bağırsak mikrobiyomunun belirli türleri için besin olabilen inülin ve fruktanlar içerdiğinden farklı bir mekanizmayla etki gösterebilir.
Ksilitol ve sorbitol gibi şeker alkolleri de mikrobiyota dengesini değiştirebilir.

Yapay tatlandırıcılar bağırsak mikrobiyotasında önemli değişikliklere yol açabilir, bu da metabolik hastalıklar, sindirim sorunları ve bağışıklık sistemi problemleri riskini artırabilir. Bu etkiler tatlandırıcı türüne ve bireysel duyarlılığa göre değişiklik gösterebilir.

Dolayısıyla yapay tatlandırıcıların bağırsak sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri göz önünde bulundurularak tüketimi dikkatle yapılmalıdır

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐⭐ Yapay Tatlandırıcılar İki Model Bağırsak Bakterisinin, E. coli ve E. faecalis’in Patojenik Özelliklerini Olumsuz Şekilde Düzenliyor https://www.mdpi.com/1422-0067/22/10/5228

⭐⭐ Sukraloz-6-asetat ve ana maddesi olan sukralozun toksikolojik ve farmakokinetik özellikleri:
in vitro tarama testleri https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10937404.2023.2213903

⭐⭐ Sukralozun Karbonhidratlı (Karbonhidratsız) Kısa Süreli Tüketimi İnsanlarda Şekere Karşı Sinirsel ve Metabolik Duyarlılığı Bozuyor https://www.cell.com/cell-metabolism/fulltext/S1550-4131(20)30057-7

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni17 Aralık 2025

16 Aralık 2025

Sihirli Diş Fırçası – Küçük Gençlere

Hatice Öğretmenimin güzel sınıfı,

Bu hafta yoğunluğum sebebi ile sizlere özel bir hikaye olmadı. Kusuruma bakmayın küçük gençler..

Önümüzdeki hafta muazzam bir hikaye geliyor..Sihir dünyasında gezmeye devam edeceğiz.

Hepinizi çok seviyorum. Çok kitap okuyun lütfen…

Dr. Mustafa KEBAT

Ali 11 yaşındaydı. Dişlerini fırçalamayı pek sevmezdi. Annesi her akşam,
“Ali, dişlerini fırçala!” diye seslenirdi.
Ama Ali çoğu zaman, “Bir kere fırçalamazsam ne olur ki? Hem zaten sabah yaparım.” diye düşünürdü.

Bir akşam banyoda lavabonun kenarında garip bir ışık saçan eski bir diş fırçası buldu. Fırça, yıllardır çekmecede unutulmuştu. Ama bu gece farklıydı. Kendi kendine parlıyordu.

Ali fırçayı eline alınca incecik bir ses duydu:
“Merhaba, ben Sihirli Fırça! Seni dişlerinin derinliklerinden çok daha uzaklara, paralel evrenlere götürebilirim. Ama önce bana söz ver: Dişlerini düzenli fırçalayacaksın.”

Ali şaşkındı. “Paralel evren mi? Yani bizimki gibi başka dünyalar mı var?”

Fırça cevap verdi:
“Evet! Fizikçiler buna paralel evren teorisi diyor. Senin yaşadığın dünya ile yan yana var olan başka dünyalar olabilir. Oralarda senin başka versiyonların bile olabilir. Hadi, ilk yolculuğumuza çıkmak ister misin?”

Ali gözleri parlayarak:
“Tabii ki isterim! Ama… diş fırçalamakla bunun ne ilgisi var?” diye sordu.

Sihirli Fırça gülerek:
“Göreceksin… her evrende dişler farklı şekillerde karşına çıkacak. Ve sen, sağlıklı dişlerin neden önemli olduğunu öğreneceksin.”

Fırça Ali’yi ışıklar içinde döndürdü. Bir anda kendini bembeyaz bir arazide buldu. Her yer şekerden yapılmıştı. Dağlar kocaman pamuk şekeriydi, nehirler çikolata akıyordu. Evlerin duvarları şeker kamışından, yollar karameldendi.

Ali şaşkınlıkla bağırdı:
“Vay canına! Burada yaşamak çok eğlenceli olmalı!”

Tam o sırada dişleri kocaman ama simsiyah olmuş çocuklar yanına geldi. Bir tanesi konuştu:
“Sen yeni misin? Sakın çok gülme, dişlerin kırılabilir.”

Ali hayretle sordu:
“Dişleriniz neden böyle kötü durumda?”

Çocuk üzülerek anlattı:
“Biz hep şeker yiyoruz. Burada sebze, meyve yok. Dişlerimiz çürüdü. Çünkü bakteriler şekeri çok seviyor. Onlar şekeri yiyince asit üretiyor. Asit de dişlerimizin sert tabakası olan mineyi eritiyor. Sonra delikler oluşuyor, biz buna çürük diyoruz.”

Ali şaşırmıştı. “Yani şeker yemek dişlerimizi bu kadar kolay bozabilir mi?”

Sihirli Fırça araya girdi:
“Evet Ali. Şeker, bakteriler için enerji kaynağıdır. Bakterilerin oluşturduğu asit dişi yavaşça delik deşik eder. Düzenli fırçalamazsan, bakterilerin oluşturduğu ince yapışkan tabaka, yani plak, dişlerin üzerinde kalır ve çürük başlar.”

Ali kafasını salladı:
“Demek ki annem haklıymış…”

Bir sonraki yolculukta Ali kendini metalden yapılmış bir şehirde buldu. Buradaki insanların dişleri normal değil, tamamen çelikten yapılmıştı.

Bir çocuk yanına geldi ve gururla dedi ki:
“Bizim dişlerimiz asla çürümez. Çünkü metalden!”

Ali şaşkınlıkla sordu:
“Ama yemek yemek zor olmuyor mu?”

Çocuk güldü:
“Oluyor. Mesela sıcak çorba içtiğimizde dişlerimiz yanıyor çünkü metal ısıyı hemen iletiyor. Soğuk dondurma yediğimizde de dişlerimiz donuyor. Ayrıca tatları tam olarak alamıyoruz.”

Sihirli Fırça açıkladı:
“İşte bu yüzden doğanın yaptığı dişler mükemmel bir dengeye sahiptir. Dişlerimizin dış kısmındaki mine serttir ama iç kısımlarında dentin ve pulpa gibi canlı dokular vardır. Pulpa, dişin kalbi gibidir; içinde sinirler ve damarlar bulunur. Böylece diş hem güçlüdür hem de duyarlıdır.”

Ali düşündü:
“Yani dişlerimizin doğal hali aslında en iyisi…”

Ali bir sonraki evrende kendini kocaman bir ormanda buldu. Ama ağaçlar yeşil değildi; her biri bakterilere benziyordu. Büyüteçle bakınca, bunların aslında Streptococcus mutans adlı bakterilerin dev versiyonları olduğunu fark etti.

Bakteriler hep bir ağızdan bağırıyordu:
“Biz şeker yeriz, asit üretiriz, dişleri çürütürüz!”

Ali ürktü. “Bunlar gerçek hayatta da var mı?”

Sihirli Fırça başını salladı:
“Evet, ama bu kadar büyük değiller. Onlar mikroskobiktir, yani gözle göremeyeceğin kadar küçüktür. Ama ağızda milyarlarca yaşarlar. Eğer dişlerini fırçalarsan onları temizlersin. Eğer fırçalamazsan, dişlerdeki boşlukları doldurur ve zarar verirler.”

Ali merakla sordu:
“Peki onları tamamen yok edebilir miyiz?”

“Hayır,” dedi Fırça. “Ama onlarla dengeli yaşayabiliriz. Tıpkı bir ormanın içinde iyi ve kötü canlıların bir arada yaşaması gibi. Bizim görevimiz onları kontrol altında tutmak.”

Ali bu kez bir zaman kristalinin içine girdi. Burada insanların dişleri, zamanla birlikte hızla yaşlanıyordu. Bir gün fırçalamadıklarında, dişleri birkaç yıl yaşlanıyor gibiydi.

Bir çocuk ona yaklaşıp dedi ki:
“Biz fırçalamayı aksatırsak, dişlerimiz hızla sararır ve kırılır. Çünkü zaman burada daha hızlı akar.”

Ali şaşırdı:
“Gerçek dünyada da böyle mi?”

Fırça cevapladı:
“Aslında evet. Dişlerini fırçalamazsan, kısa sürede plak birikir. O plak sertleşir ve tartar olur. Bu da diş eti hastalıklarına yol açar. Diş eti çekilirse, dişler sallanır ve düşer. Yani fırçalamamak, zamanı hızlandırmak gibidir.”

Ali derin bir nefes aldı:
“Ben dişlerimi kaybetmek istemem. Çünkü onlar sadece yemek için değil, gülmek ve konuşmak için de önemli.”

Bir yolculuk sırasında Ali, evrenler arasında kaybolmuş küçük bir laboratuvara girdi. Burada beyaz önlüklü bilim insanları çalışıyordu. Mikroskoplarla dişlerin yapısını inceliyorlardı.

Ali dayanamayıp sordu:
“Dişler neden bu kadar önemli ki, siz bile araştırıyorsunuz?”

Bir bilim insanı gülümseyerek anlattı:
“Çünkü dişler sadece ağızda duran taş parçaları değildir. Onlar vücudun sağlığı için kapıdır. Eğer dişlerde çürük varsa, bakteriler kana karışabilir. Bu da kalbi, böbreği hatta beyni bile etkileyebilir. Biz buna sistemik etki diyoruz. Yani ağız sağlığı, bütün vücudu ilgilendirir.”

Ali şaşırarak tekrar sordu:
“Yani dişlerimizi fırçalamamak sadece çürük değil, kalp hastalığına bile yol açabilir mi?”

“Evet,” dedi bilim insanı. “O yüzden her gün düzenli bakım çok önemli.”

Son yolculukta Ali, kendi kopyasıyla karşılaştı. Ama bu kopya dişlerini hiç fırçalamamıştı. Dişleri sararmış, bazıları düşmüş, konuşurken zorlanıyordu.

Kopya Ali üzgün bir sesle dedi ki:
“Ben senin tembel halinim. Diş fırçalamayı hep erteledim. Şimdi gülümseyemiyorum, yemekleri zor çiğniyorum. Keşke zamanında fırçalasaydım.”

Gerçek Ali’nin içi burkuldu.
“Ben böyle olmak istemem.” dedi.

Sihirli Fırça ona son sözünü söyledi:
“İşte Ali, tüm yolculuğun özeti bu. Sağlıklı dişler, sana özgürce gülme, keyifle yemek yeme ve sağlıklı bir beden sağlar. Düzenli fırçalamak, seni bütün bu kötü ihtimallerden korur.”

Bir ışık hüzmesiyle Ali kendi banyosuna geri döndü. Elinde hâlâ sihirli diş fırçası vardı. Ama artık o fırçanın ışığı sönmüştü. Çünkü asıl sihir, Ali’nin kendi kararındaydı.

Ali derin bir nefes aldı ve gülerek dedi ki:
“Ben karar verdim. Bundan sonra her sabah ve her akşam dişlerimi fırçalayacağım. Çünkü dişlerim benim geleceğim.”

Ve o günden sonra, Ali sadece dişlerini fırçalamakla kalmadı; arkadaşlarına da öğrendiklerini anlattı. Paralel evrenlerde gördüğü her şeyi, bilimsel merakıyla süsleyerek paylaştı. Arkadaşları da onun sayesinde diş fırçalamanın önemini anladı.

Bir gün okulda, arkadaşlarıyla konuşuyordu.

Ayşe sordu:
“Ali, neden dişlerini fırçalamak bu kadar önemli? Ben bazen üşeniyorum.”

Ali gülümseyerek cevapladı:
“Çünkü dişlerin üstünde yaşayan bakteriler şekerle birleşince asit oluşturuyor. Asit, minemizi eritiyor. Mine, dünyanın en sert maddelerinden biri olsa da asite karşı zayıf. Eğer biz düzenli fırçalarsak, bakteriler plak oluşturamaz. Bu da çürükleri önler.”

Mehmet merakla araya girdi:
“Peki diş eti hastalıkları nasıl oluyor?”

Ali açıkladı:
“Plak temizlenmezse, sertleşip tartara dönüşüyor. Tartar diş etini rahatsız ediyor. Diş eti iltihaplanıyor, yani kızarıyor ve kanıyor. Buna gingivitis deniyor. Eğer ilerlerse periodontitis olur. Bu durumda dişler sallanıp düşebilir.”

Arkadaşları şaşırmıştı.
“Vay be Ali, resmen küçük bir diş doktoru olmuşsun!”

Ali gururla gülümsedi.
“Hayır, sadece paralel evrenlerde öğrendiklerimi anlatıyorum.”

O günden sonra sınıftaki bütün çocuklar, her sabah ve akşam dişlerini fırçalamaya başladı. Hatta öğretmenleri sınıfa “Gülümseme Panosu” kurdu. Her gün fırçalayan çocuk panoya bir yıldız yapıştırıyordu.

Bir ay sonunda, panoda parlayan yüzlerce yıldız vardı. Çocuklar öğrendiler ki, sağlıklı dişler sadece sağlık için değil, özgüven için de çok önemliydi.

Ve Ali, geceleri dişlerini fırçalarken sihirli fırçanın sesini hâlâ duyar gibiydi:
“Gerçek sihir, düzenli alışkanlıklarda saklıdır.”

Dr.Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Yukarıda yer alan hikaye firmalarımız Tetkik OSGB – Tetkik Danışmanlık tarafından sosyal sorumluluğumuz olan çocuklarımızı bilgilendirmek, okumaya, çalışmaya, doğal hayata heveslendirmek ülkemize ve geleceğimize yararlı bireyler olabilmelerine katkı sağlamak maksadı ile yayınlanmıştır.

Dr Mustafa KEBAT

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz. Varsa hatalarımızı bildirmeniz daha faydalı olmamıza desteğiniz bizim için çok değerli.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni16 Aralık 2025

16 Aralık 2025

Kahve ve Çay Tansiyona İlaç Kadar Etkili!

Kahve ve Çaydaki Flavanoller Tansiyonu Düşürüyor – En Az İlaç Kadar Etkili!

☕ ☕ ☕

1. Neden Flavanoller? Kan Basıncını Nasıl Etkiliyorlar?

Flavan-3-ol olarak adlandırılan doğal bileşikler; çay, elma, üzüm, bitter çikolata ve kakao gibi günlük tüketilebilir besinlerde bolca bulunur. University of Surrey’de yapılan son meta-analiz, 1946–2024 yılları arasında yürütülen 145 randomize kontrollü çalışmanın verilerini bir araya getirerek çarpıcı sonuçlara ulaştı.

Oluşan etki:

Ofis ölçümlerinde kan basıncında ortalama –2.8/–2.0 mmHg düşüş
24 saat ambülatuvar ölçümlerde yaklaşık –3.7/–2.6 mmHg azalma
Özellikle yüksek tansiyon hastalarında bu düşüş, bazı kan basıncı ilaçlarıyla karşılaştırılabilir düzeydedir .

2. Endotel Fonksiyonu ve Damar Sağlığı

Flavan-3-ollerin büyüsü burada gizli:

Endotelin işlevini geliştiriyor (damar iç yüzeyi),
Nitrik oksit üretimini artırarak damar gevşemesini destekliyor,
Bu sayede kan akışı iyileşiyor, dokulara oksijen ve besin ulaşımı güçleniyor. (Kanın damarlar içindeki akışını, yani hemodinamik akış veya damar içi akıcılığı iyileşir. Bu durum da kalbin daha az zorlanmasına, dokulara daha çok oksijen gitmesine, ve hipertansiyon gibi durumların azaltılmasına neden olur.)

3. Epicatechin: Flavanollerin Gözü Doymayan Yıldızı

Kakao ve çayda bulunan epicatechin, nitrit oksit üretimini teşvik ederek tansiyonu düşürüyor. Hayvan deneyleri de aynı etkiyi doğruluyor.

4. Günde Ne Kadar? Flavanolleri Ne Zaman Almalı?

Klinik çalışmalar günde 500–600 mg flavan-3-ol alımını öneriyor
Bunu sağlayan besinler:
- Bitter çikolata / kakao (bir parça ya da toz),
- Yeşil/ siyah çay (günde birkaç fincan),
- Elma, üzüm ve kırmızı meyveler.
4–8 hafta düzenli tüketim, anlamlı etkiler yaratıyor.

5. Tansiyon Düşüşü Ne Kadar Önemli?

Her 5 mmHg’lik düşüş, kalp krizi, felç ve kalp yetmezliği riskini yaklaşık %10 oranında azaltıyor. Bu, küçük gibi görünse de kronik hastalıklar üzerinde büyük bir koruyucu etki demek.

6. Her Şey Bir Yerden Fazlası Değil

⚠️ Flavanoller ilaç değildir, sadece güçlü bir destek unsurudur:

Tansiyon hastalarında ilaçlara tam alternatifi değil,
Bununla birlikte, sağlıklı yaşam tarzıyla birlikte ilaç ihtiyacını azaltabilir,
Prof. Heiss’in de altını çizdiği gibi bu veriler ilaç kullanımı yerine değil, tamamlayıcı olarak değerlendirilmelidir.

7. Flavanollerin Ötesini Keşfedin

Anti-enflamatuar etki: Flavanoller iltihabı azaltarak damar sağlığını korur.
Antioksidan koruma: Hücreleri oksidatif stresten korur.
Metabolik faydalar: Lipid ve şeker metabolizmasını destekler .
Bilişsel sağlık: Yoğun flavanollü beslenme, demans gibi nörodejeneratif hastalıklarda koruyucu olabilir .

8. Gündelik Yaşamda Uygulama Tüyoları

✅ Her sabah bir fincan yeşil çay ya da kahvaltınıza kakao tozu ekleyin.

✅ Öğününüz içerisinde elma, üzüm ya da bitter çikolata tüketin.

✅ Aşırıya kaçmamaya özen göstererek dengeli bir beslenme planına ekleyin.

Küçük Gıda, Büyük Etki!

Beslenmenin gücünü bir kez daha görüyoruz. Şekerli gıdalar yerine sağlıklı alternatifleri tercih ederek tansiyonunuzu düşürmek ve kalp sağlığınızı güçlendirmek mümkün.

🧩 🧩 🧩

Flavanoller, sadece bir mutfak malzemesi değil; kan damarlarınız için küçük bir koruma kalkanıdır.

📌 Ne Zaman İlaç Yerine Kullanabilirsiniz?

Hekiminizin önerisi olmadan ilaç yerine kullanılmamalıdır. Lakin gerekiyorsa ilacınızı desteklemek için beslenmeye destek olarak kullanılabilir.

İlgili Haberler

thesun.co.uk A treat with your evening cuppa is ‘as good at slashing your blood pressure as drugs’ 13 May 2025

Sonuç: Bilim diyor ki; kahve ve çay ile flavanollerle dolu bir yaşam tarzı, kan basıncınızı düşürebilir ve kalp damar sağlığınızı koruyabilir—doğanın cevheri, sofranızda.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Flavan-3-ol’lerin çeşitli popülasyonlarda kan basıncı ve endotel fonksiyonu üzerindeki etkisi: randomize kontrollü çalışmaların sistematik bir incelemesi ve meta-analizi. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40126033/

⭐️⭐️ (−)-Epikateşin, Deoksikortikosteron Asetat-Tuz Hipertansif Sıçanlarda Kan Basıncını Azaltır ve Sol Ventrikül Fonksiyonunu ve Uyumluluğunu İyileştirir https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6100191/?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Çikolata ve Çayda Bulunan Bileşikler Kan Basıncını Azaltmaya Yardımcı Olabilir https://www.sci.news/medicine/flavan-3-ols-blood-pressure-13905.html?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Çikolata ve Çay Birleştiğinde Tansiyonunuz Ne Olur? https://www.verywellhealth.com/chocolate-and-tea-for-blood-pressure-11747030?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni16 Aralık 2025

15 Aralık 2025

Biyosidal Ürün Uygulama Yönetmeliği ve İş Sağlığı ve Güvenliği

Biyosidal ürünler, insan, hayvan ve çevre sağlığını korumak amacıyla zararlı organizmaların kontrolünü sağlayan aktif maddeler veya karışımlar şeklinde tanımlanmaktadır. Türkiye’de biyosidal ürünlerin ruhsatlandırılması, piyasaya arzı, etiketi, denetimi ve kullanım esasları “Biyosidal Ürünler Yönetmeliği” ile düzenlenmektedir. Bu yönetmelik, hem halk sağlığını hem de çevre güvenliğini hedeflemekte olup, iş sağlığı ve güvenliği açısından da önemli yükümlülükler içermektedir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili iş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri, biyosidal ürünlerin üretimi, depolanması, taşınması ve uygulanması süreçlerinde çalışanların maruziyetini değerlendirmek, riskleri önlemek ve gerekli koruyucu tedbirleri almak zorundadır.

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği – Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Yönetmeliğin Amacı

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği’nin birinci maddesine göre; yönetmelik, biyosidal ürünlerin piyasaya arz edilmeden önce insan, hayvan ve çevre sağlığı ile ilgili risklerin değerlendirilmesini amaçlayan prosedürleri belirler. Buna göre ürünlerin üretimi, ambalajlanması, etiketlenmesi ve denetlenmesi safhalarında güvenliğin sağlanması hedeflenir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

Bu tanımdan açıkça görülmektedir ki risk yönetimi, yalnızca ürünün etkinliği ve çevresel güvenlik açısından değil, aynı zamanda çalışanların güvenliği ve sağlığı açısından da birincil önceliktir. Biyosidal ürünlerle çalışanların korunması, iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımının ayrılmaz bir parçasıdır.

Tanımların İş Sağlığı ve Güvenliği ile İlişkisi

Yönetmelikte yer alan tanımlarda “biyosidal ürün” ile birlikte ürünün zararlı organizmalar üzerindeki etkisi ve kullanım amacının belirlenmesi yer almaktadır. Bu tanım, işletmelerde risk değerlendirmesi ve kontrol tedbirlerinin belirlenmesi açısından kritik öneme sahiptir, çünkü biyosidal ürün içerikleri ve maruziyet yolları çalışan sağlığını doğrudan etkileyebilir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

Yönetmeliğin İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatıyla İlişkisi

İş Sağlığı ve Güvenliği’nin Temel Mevzuatı – 6331 Sayılı Kanun

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, her türlü işyerinde çalışanların sağlığını korumayı ve güvenli çalışma koşullarını yaratmayı zorunlu kılar. Kanunun temel prensibi, risk değerlendirmesi yapma, riskleri ortadan kaldırma veya en aza indirme ve çalışanları bilgilendirme esaslarına dayanır. Bu çerçevede biyosidal ürünlerin kullanımı aynı zamanda bu kanunun kapsamına girer.

İşverenin genel yükümlülüğü (6331/4) çerçevesinde, işyerinde kimyasal risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi ve kontrol altına alınması zorunludur. Biyosidal ürünlerin içerdiği kimyasal maddeler ve maruziyet riskleri bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği

6331 sayılı Kanun’un uygulama detaylarını düzenleyen “Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik”, biyosidal ürünler gibi kimyasal içeriğe sahip maddelerle çalışmayı kapsar.

Bu yönetmelik:

Risk değerlendirmesi yapılmasını,
Çalışanların kimyasal maddelerle olan maruziyetinin tanımlanmasını,
Maruziyetin azaltılması için alınacak kontrol önlemlerini,
Kişisel koruyucu ekipman (KKE) kullanımının belirlenmesini,
Sağlık gözetimini zorunlu kılar. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Bu kapsam, biyosidal ürün üreten veya uygulayan firmalar için olduğu kadar, ürünlerin saha kullanımı yapan iş ekipleri için de geçerlidir.

Yönetmeliğin Maddeleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği İlişkisi

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği’nden örnek maddeler ile İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı arasındaki ilişkiyi ayrıntılandıralım.

Piyasaya Arz ve Ruhsatlandırma (Madde 5 ve devamı)

Yönetmelik kapsamında biyosidal ürünler, piyasaya arz edilmeden önce Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılır. Ruhsatlandırma süreci, ürünün içeriği, etiket bilgileri ve güvenlik verileri gibi unsurlar açısından incelenir. Biyosidal ürünlerin piyasaya arzı – Madde 5

İş Sağlığı ve Güvenliği açısında ise;

Risk değerlendirilmesi yapılırken biyosidal ürün içeriklerinin tehlike sınıflandırılması esas alınır.
Ürün etiketinde, çalışanların maruziyetini sınırlayacak güvenlik tedbirleri, KKD önerileri ve uygulama talimatları yer almalıdır. İşverenin, ürünün risklerini işyerinde çalışanlara bildirme yükümlülüğü vardır (6331/4-b).

Etiketleme ve Güvenlik Bilgileri (Madde 36)

Yönetmeliğin 36. maddesine göre etiketlerde zorunlu bilgiler bulunmalıdır ve bu bilgiler ürünün güvenli şekilde uygulanmasına rehberlik eder. Ürün etiketlerinde tehlike sınıflandırması, uygun kullanım talimatı ve güvenlik uyarıları yer alır. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

İş Sağlığı ve Güvenliği’nin Kimyasal Maddeler Yönetmeliği ile örtüşen bu madde, çalışanların doğru şekilde bilgilendirilmesi ve kullanım sırasında alınacak tedbirlerin tanımlanması açısından önemlidir. Riskler açıkça belirtilmeli ve işveren, çalışanlara etikette belirtilen güvenlik önlemleri konusunda eğitim vermelidir.

Denetim ve Uygunsuzluk Hallerinde Yaptırımlar (Madde 49 ve 57)

Yönetmelik 49. maddesi çerçevesinde biyosidal ürünler piyasada denetlenir; uygunsuzluk halinde 57. madde uyarınca cezai yaptırımlar uygulanır.

İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı açısından bu durum, sadece çevresel veya sağlık açısından uygunsuzluğu değil; aynı zamanda çalışan güvenliği tehlikesi oluşturan uygunsuzlukların da İş Sağlığı ve Güvenliği müfettişlerince tespit edilmesini sağlar. Örneğin, etiket bilgileri eksik olan ürünün çalışma ortamında kullanılması, çalışanların zararlı maruziyet risklerini artırabilir.

Biyosidal Ürün Kullanımı ve Risk Değerlendirmesi

İşverenin Risk Değerlendirme Yükümlülüğü

6331 sayılı Kanun ve Kimyasal Maddeler Yönetmeliği, işverenin biyosidal ürünlerle çalışmadan önce risk değerlendirmesi yapmasını zorunlu kılar. Risk değerlendirmesi, biyosidal ürünlerin aktif maddeleri, kullanım şekli ve maruziyet yolları dikkate alınarak belirlenmelidir.

İşveren risk değerlendirmesinde aşağıdaki unsurları değerlendirmek zorundadır:

Ürün içeriğinin kimyasal tehlike profili,
Çalışanların maruziyet yolları (soluma, temas),
Uygulama süresi ve yoğunluğu,
Ortam koşullarının (havalandırma gibi) etkisi,
Maruziyet sonucu olası sağlık etkileri.

Bu değerlendirme, yazılı ve belgelenmiş olmalı, gerektiğinde denetim makamlarına sunulmalıdır.

Önleme ve Kontrol Tedbirleri

Risk değerlendirmesi sonucunda tanımlanan risklerin kontrolü için aşağıdaki önlemler alınmalıdır:

Mühendislik Kontrolleri: Uygulama alanının uygun havalandırma koşulları ile sağlanması, kapalı sistem kullanımının artırılması.

İdari Kontroller: Çalışanlara özel izin prosedürleri, uygulama talimatları ve eğitimlerin düzenlenmesi.

Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Eldiven, solunum maskeleri ve göz koruması gibi uygun KKD’nin sağlanması.

Kimyasal maddelerle ilgili yönetmeliklerde, tehlikeli kimyasallar ile çalışmalarda kişisel koruma ve mühendislik kontrollerinin uygulanması açıkça yer alır.Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Sağlık Gözetimi

Kimyasal Maddeler Yönetmeliği, maruziyet sonucu ortaya çıkabilecek sağlık etkilerinin izlenmesini sağlamak amacıyla sağlık gözetimi yapılmasını zorunlu kılar. Bu çerçevede işveren, biyosidal ürünlerle çalışan personelin düzenli sağlık kontrollerini organize etmelidir. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Eğitim ve Bilgilendirme Yükümlülüğü

Çalışan Eğitimi

6331 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler, çalışanların maruziyet riskleri ve alınacak önlemler konusunda eğitilmesini öngörür.

Bu eğitimlerde aşağıdakiler yer almalıdır:

Biyosidal ürünlerin tehlike sınıflandırması,
Uygulama prosedürleri,
KKD kullanımı,
Acil durum prosedürleri (örn. dökülme, temas gibi).

Bu eğitimler, çalışanların risklerin farkında olmasını ve uygun koruyucu tedbirleri uygulamasını sağlar.

İşverenin Bilgilendirme Yükümlülüğü

İşveren, biyosidal ürünlerle ilgili riskleri ve alınan kontrol tedbirlerini çalışanlara yazılı olarak bildirmelidir. Etiket bilgilerinin ve MSDS Malzeme Güvenlik Bilgilerinin sunulması bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Denetim, Uygunsuzluk ve Ürün İçi İş Sağlığı ve Güvenliği Sonuçları

Denetim Süreçleri

Biyosidal ürünlerin mevzuata uygunluğu, Sağlık Bakanlığı ve il sağlık müdürlükleri tarafından denetlenir. Denetimler, işyerinin biyosidal ürün uygulama prosedürlerini, etiketleme ve güvenlik bilgi gerekliliklerini ve çalışan güvenliğini değerlendirir. T.C.Sağlık Bakanlığı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü

İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri ve Yaptırımlar

İş Sağlığı ve Güvenliği müfettişleri, biyosidal ürünlerin kullanımının işyeri içi riskleri artırıp artırmadığını değerlendirirken, Kimyasal Maddeler Yönetmeliği ve 6331 sayılı Kanun hükümlerine göre uygunsuzluk tespit edebilir.

Örneğin:

Risk değerlendirmesi yapılmamış olması,
Yetersiz KKD sağlanması,
Eğitim eksiklikleri,
Sağlık gözetiminin yapılmaması,

gibi durumlar İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı uyarınca yaptırımlara konu olur. Denetimler, hem biyosidal ürün yönetmeliğinin hem de İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatının ortak uygulanmasını gerektirir.

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği, biyosidal ürünlerin güvenli üretimi ve uygulanması için gerekli prosedürleri belirlerken, iş sağlığı ve güvenliği açısından da kritik bir çerçeve sunmaktadır. Yönetmelik maddeleri, biyosidal ürünlerle çalışma faaliyetlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği yükümlülükleriyle doğrudan bağlantılıdır.

Özetle:

Yönetmelik, ürün güvenliği, risk değerlendirmesi, etiketleme ve piyasa denetimi gibi süreçleri düzenler. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği
İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı ise bu ürünlerle çalışmanın çalışan sağlığı ve güvenliği açısından risklerinin değerlendirilmesini ve kontrol altına alınmasını zorunlu kılar. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Firma olarak, biyosidal ürünlerle yapılan her faaliyette; risk değerlendirmesi, KKD sağlanması, eğitim, sağlık gözetimi ve denetimlere hazırlık konularına öncelik verilmelidir.

Sonuç olarak, biyosidal ürün uygulamaları sadece halk sağlığı açısından değil, aynı zamanda çalışan güvenliği ve işletme sürdürülebilirliği açısından da İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatına uyumlu bir şekilde yönetilmelidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Kanunun ve Yönetmelikleri Okumayı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünler Yönetmeliği – https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13672&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=32642&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ Aktif Madde İçermeyen Biyosidal Ürünler Tebliği – https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130802-19.htm

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünle İşlenmiş Eşyalar Tebliği – https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180513-14.htm

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünlerin Etiketlenmesi Hakkında – 08.07.2025 – T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni15 Aralık 2025

13 Aralık 2025

Sıfır İnsan Hatası Hedefinde Psikolojik Sınır – İnsan Dayanımının ve Algı Kapasitesinin Eşiği

Sıfır insan hatası hedefi her ne kadar sistem odaklı bir mükemmellik vizyonu olsa da, bu hedefin sahadaki gerçek uygulayıcısı insandır. İnsan faktörü işin merkezinde olduğunda, bu hedefin başarısını belirleyen en kritik unsurlardan biri de insanın psikolojik sınırıdır.

🧠 🧠 🧠

Psikolojik Sınır Ne Demektir?

Psikolojik sınır; bir bireyin dikkat, algı, karar verme ve duygusal denge bakımından zorlanmaya başladığı, hata yapma olasılığının önemli ölçüde arttığı bilişsel eşiği ifade eder.

Bu sınırın aşılması durumunda birey:

Stresle karar veremez hale gelir,
Refleksif ve otomatik davranışlara yönelir,
Karmaşık durumları basitleştirerek hatalı yorumlar,
Sinyalleri gözden kaçırır veya yanlış yorumlar.

🧠 🧠 🧠

Sıfır Hata Hedefi Psikolojik Olarak Ne Zaman Aşırıya Kaçar?

A) Sürekli baskı ortamı:

Çalışana açık ya da örtük şekilde “asla hata yapmayacaksın” mesajı verilmesi, zamanla şu etkilere yol açar:

Aşırı tetikte olma → tükenmişlik
Kendini sürekli izleme → özgüven kaybı
Risk almaktan kaçınma → sistem tıkanıklığı

B) Hata yapmanın suç olduğu kültür:

Hataların öğrenme aracı değil, yargılama nedeni olarak görülmesi
Geri bildirimin sadece olumsuz odaklı olması
Bu durumda çalışanlar:
- Hataları saklamaya eğilim gösterir
- İş arkadaşlarıyla iletişimden kaçınır
- Psikolojik güven ortamı zedelenir

🧠 🧠 🧠

Psikolojik Sınırı Belirleyen Ana Unsurlar

Faktör	Psikolojik Etkisi	Risk
Dikkat Süresi (maks. 45–60 dk)	Uzun vardiyada odak azalır	Gözden kaçan uyarılar
Çevresel stres (gürültü, sıcaklık, kalabalık)	Algıda seçicilik bozulur	Hatalı karar alma
Yüksek sorumluluk baskısı	Sürekli “fail olmamalıyım” kaygısı	Tükenmişlik sendromu
Karışık prosedürler	Bilişsel yük artar	Talimat atlama
Yetersiz dinlenme / uyku	Reaksiyon süresi uzar	Kritik anda refleks kaybı
Sürekli performans izleme	Sosyal baskı hissi	Psikolojik çekilme / donma

🛑 🛑 🛑

Psikolojik Sınır Aşıldığında Ne Olur?

A) Kritik hataların görünme sıklığı artar.

Örneğin, havacılıkta yorgun pilotların yanlış pist seçmesi
Sağlıkta hemşirenin ilaç dozu hatası
Petrokimyada valf sırasını karıştırma

B) Sistem dışı davranışlar ortaya çıkar.

Süreci kısaltmak için prosedür atlama
Otomatikleşmiş “göz ucuyla” kontrol
“Nasıl olsa bir şey olmuyor” psikolojisi

C) Davranışsal uyum bozulur.

Dalgınlık, içe kapanma, aşırı reaksiyonlar
Tehlike sinyallerine körlük (inattentional blindness)
“Yeter ki bugün bitsin” bakışı

🧠 🧠 🧠

Psikolojik Sınırın Yönetimi: Sıfır Hata İçin Sağlıklı Zemin

Uygulama	Etki
Psikolojik güven ortamı oluşturma	Hataların açıklıkla paylaşılabilmesi
Davranışsal gözlemler ve destekleyici geri bildirim	Erken tükenme belirtilerinin fark edilmesi
Sistem hatalarını kişiden ayırmak	Hatalardan öğrenme kültürünün yerleşmesi
Rota içi molalar, dikkat yenileyici uygulamalar	Zihinsel yenilenme, dikkat toparlama
Çalışanlara karar destek sistemleri sağlamak	Bilişsel yükün azaltılması
LOTO, Poka-Yoke, Andon gibi sistem bariyerleri	Hata sonucu tehlikenin önlenmesi

🔚 🔚 🔚

Sıfır insan hatası hedefinde en büyük tehdit, insanın psikolojik sınırının görmezden gelinmesidir. Bu sınır, bireysel kapasite ile çevresel baskı arasındaki gerilim hattıdır.

Bu nedenle sıfır insan hatası ancak şu koşullarda gerçekçi ve sürdürülebilir olur:

Sistemler insanı hataya zorlamayacak şekilde tasarlanır,
Hatalar cezalandırılmaz, analiz edilip sistemsel çözümlere dönüştürülür,
Çalışanın psikolojik güvenliği, iş güvenliği kadar önemsenir.

İnsanı anlamadan, hata yönetimi yapılamaz.

🧠 🧠 🧠

Ve Son Bir Gerçek: İnsan Asla Hatasız Değildir… Lakin

…insan, doğru sistem içinde daha az hata yapan, hatasından öğrenebilen ve gelişebilen bir varlıktır.
Onu baskıyla değil, anlayış ve veriyle yönettiğimizde; insan en büyük risk olmaktan çıkar, en değerli güvenlik faktörüne dönüşür.

📌 📌 📌

Unutmayın:

Bir çalışanın hata yapma hakkı yoksa, onun öğrenme hakkı da yoktur.
Hataları örtmeye zorlanan sistemler, kazaları kaçınılmaz hale getirir.
Psikolojik sınırlar tanınmadığında, fiziksel sınırlar ihlal olur.

📌 📌 📌

İnsana uygun işler, insana uygun sistemler ve insana uygun beklentiler.
Ve bu, yalnızca bir politika değil; ahlaki bir sorumluluktur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ İnsan hatası https://oshwiki.osha.europa.eu/tr/themes/human-error

⭐️⭐️ İnsan hatası https://www.sciencedirect.com/topics/social-sciences/human-error

⭐️⭐️ Sağlık hizmetlerinde insan hataları ve önlenmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8562433/

⭐️⭐️ İnsan Hatası ve Hasta Güvenliği https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK585626/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Sağlık Bülteni13 Aralık 2025

12 Aralık 2025

Metilen Mavisi Güncel Klinik Denemeleri

Metilen Mavisi, ilk olarak 19. yüzyılda boyar madde olarak sentezlenmiş, zamanla antimalaryal, antidot, antiseptik ve nöroprotektif özellikleriyle dikkat çeken çok yönlü bir molekül haline gelmiştir.

Modern tıpta, özellikle mitokondri fonksiyonu, oksidatif stres yönetimi ve nörodejeneratif hastalıklarda potansiyel etkileri sayesinde araştırmaların odağına yerleşmiştir.

Son yıllarda yapılan klinik çalışmalar, Metilen Mavisi’nin sadece klasik endikasyonlarla sınırlı kalmayıp; sepsis, Alzheimer hastalığı, cerrahi sonrası komplikasyonlar ve hatta COVID-19 tedavisine kadar geniş bir uygulama yelpazesinde incelendiğini göstermektedir.

Bu makalede, clinicaltrials.gov, PubMed, Çin (ChiCTR) ve Rusya (eLIBRARY.ru, CyberLeninka) kaynaklarından derlediğim güncel klinik çalışmaların verileri ışığında, Metilen Mavisinin modern tıpta yenilikçi kullanımlarına dair kapsamlı bir değerlendirme sunulacaktır.

Böylece Metilen Mavisi‘nin terapötik potansiyeli, klinik güvenliği ve uygulama alanlarının çeşitliliği bilimsel bir zemin üzerinde tartışılacaktır.

🧠 🧠 🧠

1. Metilen Mavisi ve Fascia Iliaca Blokajı ile Ağrı Kontrolü

Klinik Deneme Numarası: NCT06284941
Amaç: Metilen Mavisi ve ropivakain kombinasyonunun, kalça artroplastisi geçiren hastalarda fascia iliaca blokajı ile ağrı kontrolündeki etkinliğini değerlendirmek.
Yöntem: 65–85 yaş arası hastalarda randomize kontrollü çalışma.
Durum: Devam ediyor.
Kaynak: ClinicalTrials.gov ClinicalTrials.gov

🦷 🦷 🦷

2. Oral Mukozit Ağrısında Metilen Mavisi Gargarasının Etkinliği

Klinik Deneme Numarası: NCT03469284
Amaç: Kemoterapi veya radyoterapiye bağlı oral mukozit ağrısında, farklı konsantrasyonlardaki Metilen Mavisi gargaralarının etkinliğini değerlendirmek.
Yöntem: 0.025%, 0.05% ve 0.1% MB konsantrasyonları ile dört kollu randomize kontrollü çalışma.
Durum: Tamamlandı.
Kaynak: ClinicalTrials.gov ClinicalTrials.gov

🩺 🩺 🩺

3. Kolon Kapsül Endoskopisinde Metilen Mavisi-MMX ile Mukozal Boyama

Klinik Deneme Numarası: NCT05022719
Amaç: Kolorektal kanser riski yüksek bireylerde, Metilen Mavisi-MMX kullanılarak kolon kapsül endoskopisinde mukozal boyamanın teknik uygulanabilirliğini değerlendirmek.
Yöntem: 15 katılımcı ile tek merkezli pilot çalışma.
Durum: Devam ediyor.
Kaynak: ClinicalTrials.gov ClinicalTrials.gov+4ClinicalTrials.gov+4ClinicalTrials.gov+4

🧠 🧠 🧠

4. Hafif Travmatik Beyin Yaralanmasında Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, hafif travmatik beyin yaralanması (TBI) sonrası beyin lezyon hacmini azaltma ve davranışsal bozuklukları iyileştirme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen Mavisi tedavisinin lezyon hacmini azalttığı ve davranışsal iyileşme sağladığı gözlemlenmiştir.

🧠 🧠 🧠

5. İskemik İnmede Metilen Mavisinin Nöroprotektif Etkisi

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, iskemik inme sonrası beyin hasarını azaltma ve fonksiyonel iyileşmeyi destekleme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen Mavisi tedavisinin iskemik beyin hasarını azalttığı ve fonksiyonel iyileşmeyi desteklediği gözlemlenmiştir.

🧬 🧬 🧬

6. Alzheimer Hastalığında Metilen Mavisi Türevlerinin Kullanımı

Klinik Deneme Numaraları: NCT01689246, NCT01689233, NCT01626378
Amaç: TauRx şirketi tarafından geliştirilen LMTX™ (leukomethylene blue) adlı Metilen Mavisi türevinin, hafif ve orta dereceli Alzheimer hastalarında hastalığın ilerlemesini yavaşlatmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Yöntem: Günlük 300 mg oral dozda LMTX™ kullanımı.
Durum: Faz III, randomize, çift kör, plasebo kontrollü.
Not: Önceki fazlarda, LMTX™’in bilişsel gerilemeyi yavaşlattığı bildirilmiştir.

🩺 🩺 🩺

7. Edinilmiş Methemoglobinemi Tedavisinde (Metilen Mavisi) ProvayBlue™

Klinik Deneme Numarası: NCT03395223
Amaç: ProvayBlue™ adlı Metilen Mavisi sınıfı ürünün, edinilmiş methemoglobinemi tedavisindeki etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmek.
Yöntem: 1–2 mg/kg intravenöz dozda uygulama; methemoglobin seviyelerinde %50’den fazla azalma hedeflenmiştir.
Durum: Faz IV, retrospektif analiz.
Not: 41 hastanın %90’ında methemoglobin seviyelerinde hedeflenen azalma sağlanmıştır.

🧠 🧠 🧠

8. Metilen Mavisinin Hafıza ve Fonksiyonel Beyin Bağlantısı Üzerindeki Etkileri

Klinik Deneme Numarası: NCT01836094
Amaç: Metilen Mavisinin (günlük 280 mg oral doz) genç sağlıklı bireylerde bellek ve bilişsel işlevler üzerindeki etkilerini değerlendirmek.
Yöntem: Fonksiyonel MRG (fMRI), serebral kan akışı ve nöropsikolojik testler kullanılarak değerlendirme.
Durum: Faz II, randomize, çift kör, plasebo kontrollü.
Not: Katılımcılarda olumsuz yan etki bildirilmemiştir.

🧠 🧠 🧠

9. Hafif Travmatik Beyin Yaralanmasında Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, hafif travmatik beyin yaralanması (TBI) sonrası beyin lezyon hacmini azaltma ve davranışsal bozuklukları iyileştirme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen Mavisi tedavisinin lezyon hacmini azalttığı ve davranışsal iyileşme sağladığı gözlemlenmiştir.

🧠 🧠 🧠

10. İskemik İnmede Metilen Mavisinin Nöroprotektif Etkisi

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, iskemik inme sonrası beyin hasarını azaltma ve fonksiyonel iyileşmeyi destekleme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen Mavisi tedavisinin iskemik beyin hasarını azalttığı ve fonksiyonel iyileşmeyi desteklediği gözlemlenmiştir.

🧠 🧠 🧠

11. Metilen Mavisi ve Postoperatif Nörokognitif Bozukluklar

Klinik Deneme Numarası: NCT04529265
Sponsor: Fudan Üniversitesi, Çin
Amaç: Pankreas tümörü ameliyatı geçiren hastalarda Metilen Mavisi‘nin postoperatif deliryum ve bilişsel bozuklukları azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Tamamlandı (2023)
Katılımcı Sayısı: 314
Sonuçlar: Metilen Mavisi grubunda postoperatif deliryum ve bilişsel bozukluk insidansında azalma gözlemlendi. smartpatients.com+2MedPath+2PMC+2 ctv.veeva.com+1smartpatients.com+1

🩺 🩺 🩺

12. Perianal Cerrahide Pudendal Sinir Blokajında Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT05990569
Sponsor: Nepal Mediciti Hastanesi
Amaç: Bupivakain ile birlikte Metilen Mavisi‘nin pudendal sinir blokajında postoperatif analjezi süresini uzatıp uzatmadığını değerlendirmek.
Durum: Katılımcı alımı devam ediyor
Katılımcı Sayısı: Belirtilmemiş
Sonuçlar: Henüz sonuçlanmamış. careacross.com+1trialstoday.org+1

🦷 🦷 🦷

13. Kanser Hastalarında Oral Mukozit Ağrısında Metilen Mavisi Gargarası

Klinik Deneme Numarası: NCT05878405
Sponsor: Mayo Clinic
Amaç: Metilen Mavisi gargarasının, kanser tedavisine bağlı oral mukozit ağrısını azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Tamamlandı
Katılımcı Sayısı: Belirtilmemiş
Sonuçlar: Metilen Mavisi gargarası, ağrı kontrolünde standart bakım ile karşılaştırıldığında etkili bulunmuştur. MedPath+7trialstoday.org+7careacross.com+7

🩺 🩺 🩺

14. Sepsis Şokunda Metilen Mavisi‘nin Etkinliği

Klinik Deneme Numarası: NCT06532240
Sponsor: Northern Jiangsu People’s Hospital, Çin
Amaç: Metilen Mavisi‘nin sepsis şokunda hemodinamik stabiliteyi sağlama ve mortaliteyi azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Katılımcı alımı devam ediyor
Katılımcı Sayısı: 76
Sonuçlar: Henüz sonuçlanmamış. MedPath ctv.veeva.com+1smartpatients.com+1 trialstoday.org+1PubMed+1

🩺 🩺 🩺

15. Erken Sepsis Şokunda Metilen Mavisi‘nin Etkisi

Klinik Deneme Numarası: NCT04446871
Sponsor: Hospital Civil de Guadalajara, Meksika
Amaç: Metilen Mavisi‘nin erken sepsis şokunda vazopressör ihtiyacını azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Tamamlandı
Katılımcı Sayısı: 91
Sonuçlar: Metilen Mavisi, vazopressör kullanım süresini ve yoğun bakımda kalış süresini azaltmıştır. smartpatients.com+7PMC+7smartpatients.com+7 smartpatients.com

❗ ❗ ❗

16. COVID-19 Tedavisinde Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT04635605
Sponsor: Fondazione Epatocentro Ticino, İsviçre
Amaç: Metilen Mavisi‘nin COVID-19 hastalarında antiviral etkinliğini ve semptomları hafifletmedeki rolünü değerlendirmek.
Durum: Durumu bilinmiyor
Katılımcı Sayısı: 64
Sonuçlar: Henüz sonuçlanmamış. smartpatients.com

❗ ❗ ❗

17. COVID-19 Hastalarında Metilen Mavisi Vitamin C ve N-asetil Sistein Kombinasyonu

Klinik Deneme Numarası: NCT04370288
Sponsor: Mashhad Üniversitesi, İran
Amaç: Metilen Mavisi, vitamin C ve N-asetil sistein kombinasyonunun COVID-19 tedavisindeki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Durumu bilinmiyor
Katılımcı Sayısı: 20
Sonuçlar: Henüz sonuçlanmamış. ctv.veeva.com PMC+7smartpatients.com+7careacross.com+7

❗ ❗ ❗

18. COVID-19 Hastalarında Metilen Mavisi ile İşlenmiş Konvalesan Plazma

Klinik Deneme Numarası: NCT04547127
Sponsor: Grifols
Amaç: Metilen Mavisi ile işlenmiş konvalesan plazmanın COVID-19 hastalarında mortaliteyi azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Tamamlandı
Katılımcı Sayısı: 200
Sonuçlar: Henüz yayımlanmamış. ctv.veeva.com

❤️ ❤️ ❤️

19. Kardiyak Cerrahi Sonrası Mikrosirkülasyon Bozukluklarında Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT04250389
Sponsor: Belirtilmemiş
Amaç: Kardiyak cerrahi sonrası vazoplejik sendromda Metilen Mavisi‘nin mikrosirkülasyon üzerindeki etkilerini değerlendirmek.
Durum: Tamamlandı
Katılımcı Sayısı: Belirtilmemiş
Sonuçlar: Metilen Mavisi, mikrosirkülasyon parametrelerinde iyileşme sağlamıştır. smartpatients.com+3PubMed+3careacross.com+3

🧠 🧠 🧠

20. Şiddetli Sepsis Şokunda Metilen Mavisi‘nin Güvenliği ve Etkinliği

Klinik Deneme Numarası: NCT06481410
Sponsor: Zhejiang Üniversitesi, Çin
Amaç: Metilen Mavisi‘nin şiddetli sepsis şokunda hayatta kalma oranını artırma ve vazopressör ihtiyacını azaltmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Durum: Katılımcı alımı henüz başlamadı
Katılımcı Sayısı: 488
Sonuçlar: Henüz sonuçlanmamış. ctv.veeva.com

🧠 🧠 🧠

21. Metilen Mavisinin Hafıza ve Fonksiyonel Beyin Bağlantısı Üzerindeki Etkileri

Klinik Deneme Numarası: NCT01836094
Amaç: Metilen Mavisinin (günlük 280 mg oral doz) genç sağlıklı bireylerde bellek ve bilişsel işlevler üzerindeki etkilerini değerlendirmek.
Yöntem: Fonksiyonel MRG (fMRI), serebral kan akışı ve nöropsikolojik testler kullanılarak değerlendirme.
Durum: Faz II, randomize, çift kör, plasebo kontrollü.
Not: Katılımcılarda olumsuz yan etki bildirilmemiştir. ClinicalTrials.gov+2ClinicalTrials.gov+2ClinicalTrials.gov+2

🧬 🧬 🧬

22. Alzheimer Hastalığında Metilen Mavisi Türevlerinin Kullanımı

Klinik Deneme Numaraları: NCT01689246, NCT01689233, NCT01626378
Amaç: TauRx şirketi tarafından geliştirilen LMTX™ (leukomethylene blue) adlı Metilen Mavisi türevinin, hafif ve orta dereceli Alzheimer hastalarında hastalığın ilerlemesini yavaşlatmadaki etkinliğini değerlendirmek.
Yöntem: Günlük 300 mg oral dozda LMTX™ kullanımı.
Durum: Faz III, randomize, çift kör, plasebo kontrollü.
Not: Önceki fazlarda, LMTX™’in bilişsel gerilemeyi yavaşlattığı bildirilmiştir. ClinicalTrials.gov

🩺 🩺 🩺

23. Edinilmiş Methemoglobinemi Tedavisinde (Metilen Mavisi) ProvayBlue™

Klinik Deneme Numarası: NCT03395223
Amaç: ProvayBlue™ adlı Metilen Mavisi sınıfı ürünün, edinilmiş methemoglobinemi tedavisindeki etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmek.
Yöntem: 1–2 mg/kg intravenöz dozda uygulama; methemoglobin seviyelerinde %50’den fazla azalma hedeflenmiştir.
Durum: Faz IV, retrospektif analiz.
Not: 41 hastanın %90’ında methemoglobin seviyelerinde hedeflenen azalma sağlanmıştır. Vikipedi+2ClinicalTrials.gov+2ClinicalTrials.gov+2

🧠 🧠 🧠

24. Hafif Travmatik Beyin Yaralanmasında Metilen Mavisi Kullanımı

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, hafif travmatik beyin yaralanması (TBI) sonrası beyin lezyon hacmini azaltma ve davranışsal bozuklukları iyileştirme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen mavisi tedavisinin lezyon hacmini azalttığı ve davranışsal iyileşme sağladığı gözlemlenmiştir. Vikipedi Vikipedi+1ClinicalTrials+1 ClinicalTrials

🧠 🧠 🧠

25. İskemik İnmede Metilen Mavisinin Nöroprotektif Etkisi

Klinik Deneme Numarası: NCT01509430
Amaç: Metilen Mavisinin, iskemik inme sonrası beyin hasarını azaltma ve fonksiyonel iyileşmeyi destekleme potansiyelini değerlendirmek.
Yöntem: Hayvan modellerinde randomize kontrollü deneyler.
Durum: Preklinik çalışma.
Not: Metilen Mavisi tedavisinin iskemik beyin hasarını azalttığı ve fonksiyonel iyileşmeyi desteklediği gözlemlenmiştir.

Metilen Mavisi, tarihi kullanım alanlarının ötesine geçerek günümüz biyomedikal araştırmalarında yeniden konumlandırılmaktadır. Derlediğim güncel klinik veriler, Metilen Mavisi’nin sepsis tedavisinden nörodejeneratif hastalıklara, cerrahi sonrası komplikasyonların önlenmesinden COVID-19’a kadar pek çok alanda umut vadettiğini ortaya koymaktadır.

Özellikle mitokondri fonksiyonunu desteklemesi, antioksidan etkileri ve nöroprotektif özellikleriyle Metilen Mavisi, geleceğin çok amaçlı tıbbi ajanlarından biri olma potansiyeline sahiptir.

Ancak bu umut vaat eden tabloya rağmen, Metilen Mavisi’nin optimal dozajı, uzun dönem güvenliği, farmakokinetik profilinin bireyler arası değişkenliği ve farklı endikasyonlara yönelik spesifik etkileri konularında hâlâ cevaplanmamış sorular mevcuttur.

Bu nedenle, daha büyük örneklemli, çok merkezli, randomize ve kontrollü klinik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca Çin ve Rusya gibi alternatif tıp yaklaşımının yoğun olduğu coğrafyalarda yapılan araştırmaların Batı tıbbı ile entegrasyonu, Metilen Mavisi’nin küresel tıbbi kullanımı açısından önemli bir bilgi birikimi oluşturacaktır.

Sonuç olarak, Metilen Mavisi geleceğin farmakolojik stratejilerinde yer bulabilecek eski ama güçlü bir moleküldür; doğru kullanıldığında modern tıpta paradigma değişikliği yaratabilecek potansiyele sahip olduğunu düşünüyorum.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Zhao, M., Liang, F., Xu, H., Yan, W., & Zhang, J. (2016). Methylene blue exerts a neuroprotective effect against traumatic brain injury by promoting autophagy and inhibiting microglial activation. Molecular Medicine Reports, 13(1), 13–20. https://doi.org/10.3892/mmr.2015.4551

⭐️⭐️ Stelmashook, E. V., Genrikhs, E. E., Mukhaleva, E. V., Kapkaeva, M. R., Kondratenko, R. V., Skrebitsky, V. G., & Isaev, N. K. (2019). Neuroprotective Effects of Methylene Blue In Vivo and In Vitro. Bulletin of Experimental Biology and Medicine, 167(4), 455–459. https://doi.org/10.1007/s10517-019-04548-3 MDPI+5journals.rcsi.science+5journals.rcsi.science+5

⭐️⭐️ Enfekte yaraların metilen mavisi fotodinamik tedavisi ile tedavisi: Etkili ve güvenli bir tedavi yöntemi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1572100020304051,

⭐️⭐️ Bennett ve ark., 1992 ;
⭐️⭐️ Gonzalez-Lima ve ark., 1997 ;
⭐️⭐️ Gonzalez-Lima ve ark., 1998a ;
⭐️⭐️Liang ve ark., 2008 ). Bu nedenle, mitokondriyal metabolizmayı iyileştirmeyi amaçlayan müdahalelerin hem hasta hem de normal beynin işlevine fayda sağladığı varsayılmaktadır. Metilen Mavisi, bu hedefe ulaşmak için ideal bir ilaç gibi görünmektedir. Metilen Mavisi‘yi etkili bir hafıza güçlendirici olarak gösteren çalışmalar

⭐️⭐️ Yaygın Antioksidan Derideki Yaşlanma Belirtilerini Yavaşlatıyor https://popsci.com.tr/12626-2/?utm_source=chatgpt.com

⭐️⭐️ Metilen Mavisinin İnsan Cildinin Uzun Ömürlülüğü İçin Yaşlanma Karşıtı Potansiyelleri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28559565/

⭐️⭐️ Metilen Mavisinin Yaşlanma Karşıtı Bir İlaç Olarak Potansiyelleri https://www.mdpi.com/2073-4409/10/12/3379

⭐️⭐️ Metilen Mavisinin insan cildi ve mercan resifleri sağlığı için ultraviyole radyasyon koruma potansiyelleri https://www.nature.com/articles/s41598-021-89970-2https://www.nature.com/articles/s41598-021-89970-2

⭐️⭐️ Metilen Mavisinin hafızayı geliştirme ve nöroproteksiyon üzerindeki nörometabolik mekanizmaları https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3265679/

⭐️⭐️ Metilen Mavisi hücresel yaşlanmayı geciktirir ve temel mitokondriyal biyokimyasal yolları güçlendirir https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17928358/

⭐️⭐️ Metilen Mavisinin sinir sisteminde hücresel ve moleküler etkileri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19760660/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni12 Aralık 2025

11 Aralık 2025

Kalsiyum Paradoksu!!

Kalsiyum dendi mi birçoğumuzun aklına ilk olarak süt gelir, özellikle de annelerimizden duyarız: “Kemiklerin güçlensin diye süt iç!” Evet, süt bir kalsiyum kaynağıdır.

Lakin acaba tüm gerçek bu mu?

Bu yazıda, vücudumuzun kalsiyumu nasıl kullandığını, hangi besinlerden kalsiyumu daha etkili alabileceğimizi, neden sadece süt içmenin yeterli olmadığını ve kalsiyumun vücuttaki “görünmez oyununu” birlikte anlayacağız.

Paradoks

Kökleşmiş inançlara aykırı olan düşünce, aykırı kanı.

Kimi zaman şaşırtma amacı güden, aykırı duygu ve düşünce.

Kalsiyum Ne İçin Gerekli?

Kalsiyum sadece kemik ve diş sağlığı için değil, aynı zamanda kasların kasılması, kalbin atması, sinir iletimi ve hormon salgılanması gibi hayati işlevlerde de rol oynar. Yani vücudumuzda adeta bir orkestra şefi gibi çalışır.

Kan Kalsiyumu mu, Hücre İçi Kalsiyum mu?

Vücudumuzdaki kalsiyumun %99’u kemiklerde ve dişlerde depolanmıştır. Geri kalan %1’lik kısım ise kandaki ve hücre içindeki kalsiyumu ifade eder.

Kan kalsiyumu, genellikle hastanelerde yapılan tahlillerle ölçülür. Ancak bu değer vücudun genel kalsiyum dengesini tam yansıtmayabilir. Çünkü vücut, kanda yeterli kalsiyum kalması için kemiklerden kalsiyum çekebilir. Yani kandaki kalsiyum normal görünse bile kemikler zayıflıyor olabilir.

Hücre içi kalsiyumu ise kas kasılması, sinir iletimi gibi fonksiyonlar için hayati önem taşır. Ancak bunu ölçmek daha zordur ve rutin testlerde yer almaz.

Süt Gerçekten İyi Bir Kalsiyum Kaynağı mı?

Süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt) içinde kalsiyum barındırır. Lakin bu kalsiyumun vücut tarafından emilimi sınırlıdır.

Neden mi?

Sütteki fosfat oranı yüksektir. Fosfat, kalsiyumla bağlanarak vücuttan atılmasına neden olabilir.
Laktoz intoleransı olan bireyler süt tüketemeyebilir.
Hayvansal proteinin fazlası, idrarla kalsiyum atımını artırabilir.

Yani “süt içiyorum, o zaman kalsiyumum tamam” demek her zaman doğru değil.

Kalsiyum Emilimi İçin Ne Gerekir?

D Vitamini: Kalsiyumun bağırsaktan emilmesi için gereklidir. Güneşe çıkmadan kalsiyumdan tam verim almak zordur.
Magnezyum ve K2 Vitamini: Kalsiyumun doğru yerlere (kemiklere) gitmesini sağlar.
Fiziksel aktivite: Kemiklerin güçlenmesini destekler. Hareket etmeyen kemik kalsiyumu iyi kullanamaz.

Gerçek Kalsiyum Kahramanları – Yeşil Yapraklı Sebzeler

Sadece süt değil, kalsiyumun en etkili kaynaklarından bazıları yeşil yapraklı sebzelerdir:

Ispanak
Pazı
Kara lahana
Roka ve tere
Brokoli
Bamya

Bu sebzeler sadece kalsiyum değil, aynı zamanda K vitamini, lif ve magnezyum gibi kemik dostu besinleri de içerir. Ayrıca sütteki gibi yağ ve fazla protein de barındırmazlar.

Yaşa Göre Günlük Kalsiyum İhtiyacı Ne Kadardır?

1-3 yaş: 700 mg
4-8 yaş: 1.000 mg
9-18 yaş: 1.300 mg
19-50 yaş: 1.000 mg
51+ yaş: 1.200 mg

Örnek: 1 tabak haşlanımış brokoli yaklaşık 180 mg kalsiyum içerir. 1 su bardağı yoğurt ise 250-300 mg civarı.

Yani bir gün içinde farklı kaynaklardan beslenmek gerekir. Her öğünde az az almak, tek öğünde fazladan almaktan daha iyidir.

Yanıltıcı Bir Değer – Kanda Kalsiyum Normal Görünebilir

Kandaki kalsiyum seviyesi, vücut için hayati olduğundan, vücut her zaman bu seviyeyi sabit tutmaya çalışır. Bunu yapmak için ise kemiklerdeki kalsiyumu çekebilir.

Yani test sonucunda “kan kalsiyumunuz normal” yazması, kemiklerinizin sağlıklı olduğu anlamına gelmeyebilir. Aslında bu durum, kemiklerin sessizce kalsiyum kaybettiği bir sürece işaret edebilir.

Hangi Besinler Kalsiyum Emilimini Azaltabilir?

Fazla tuz: Kalsiyumun idrarla atılmasına neden olur.
Kafein: Çok kahve ve gazlı içecek tüketimi olumsuz etkileyebilir.
İçinde şeker olan asitli içecekler: Kalsiyumun kemiklerde depolanmasını engeller.
İşlenmiş gıdalar ve fast-food: Fosfat içeriği yüksektir.

Kalsiyum Zengini Besin Örnekleri

Besin	100 gr Başına Kalsiyum (mg)
Susam	975 mg
Süt	120 mg
Yoğurt	150 mg
Beyaz peynir	493 mg
Ispanak	99 mg
Brokoli	47 mg
Pazı	58 mg
Badem	264 mg

Çocuklar İçin Kalsiyum Tüketimi İpuçları

Güneşe çıkın: Her gün 15-20 dakika güneş görmek D vitamini sentezi için yeterlidir.
Renkli tabaklar hazırlayın: Brokoli, havuç, biber gibi sebzeleri tabağa renkli ve eğlenceli şekilde dizin.
Gün içinde süt, yoğurt ve yeşil sebzeleri dönüşülü olarak verin.
Şkerli içecekleri azaltın: Bunlar sadece kalsiyum emilimini bozmakla kalmaz, sağlıklı alışkanlıkları da önler.

Kalsiyum Dengesi Hayat Dengesi Demektir

Kalsiyum vücudumuzun iskeletini oluşturur ama onun işlemesini sağlayanlar dengeli beslenme, hareket, güneş ve doğru bilgiyle donanmış alışkanlıklardır.

Yani sadece süt içmekle “kalsiyumumu alıyorum” demek yetersizdir. Kalsiyumu almak kadar onu tutmak, doğru yerde kullanmak ve destekleyici besinlerle birleştirmek de önemlidir.

Unutmayalım: Kalsiyum bir taşsa, onu yerinde tutan harç D vitamini, magnezyum, yeşil sebzeler ve sağlıklı bir yaşam dengesidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Kalsiyum https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557683/

⭐️⭐️ Kalsiyum https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional/

⭐️⭐️ Kalsiyum ve Kemik https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31792679/

⭐️⭐️ Kalsiyum Homeostazının Fizyolojisi: Genel Bir Bakış https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34774235/

⭐️⭐️ Fizyoloji, Kalsiyum https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482128/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni11 Aralık 2025