Biyosidal ürünler, insan, hayvan ve çevre sağlığını korumak amacıyla zararlı organizmaların kontrolünü sağlayan aktif maddeler veya karışımlar şeklinde tanımlanmaktadır. Türkiye’de biyosidal ürünlerin ruhsatlandırılması, piyasaya arzı, etiketi, denetimi ve kullanım esasları “Biyosidal Ürünler Yönetmeliği” ile düzenlenmektedir. Bu yönetmelik, hem halk sağlığını hem de çevre güvenliğini hedeflemekte olup, iş sağlığı ve güvenliği açısından da önemli yükümlülükler içermektedir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili iş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri, biyosidal ürünlerin üretimi, depolanması, taşınması ve uygulanması süreçlerinde çalışanların maruziyetini değerlendirmek, riskleri önlemek ve gerekli koruyucu tedbirleri almak zorundadır.

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği – Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Yönetmeliğin Amacı

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği’nin birinci maddesine göre; yönetmelik, biyosidal ürünlerin piyasaya arz edilmeden önce insan, hayvan ve çevre sağlığı ile ilgili risklerin değerlendirilmesini amaçlayan prosedürleri belirler. Buna göre ürünlerin üretimi, ambalajlanması, etiketlenmesi ve denetlenmesi safhalarında güvenliğin sağlanması hedeflenir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

Bu tanımdan açıkça görülmektedir ki risk yönetimi, yalnızca ürünün etkinliği ve çevresel güvenlik açısından değil, aynı zamanda çalışanların güvenliği ve sağlığı açısından da birincil önceliktir. Biyosidal ürünlerle çalışanların korunması, iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımının ayrılmaz bir parçasıdır.

Tanımların İş Sağlığı ve Güvenliği ile İlişkisi

Yönetmelikte yer alan tanımlarda “biyosidal ürün” ile birlikte ürünün zararlı organizmalar üzerindeki etkisi ve kullanım amacının belirlenmesi yer almaktadır. Bu tanım, işletmelerde risk değerlendirmesi ve kontrol tedbirlerinin belirlenmesi açısından kritik öneme sahiptir, çünkü biyosidal ürün içerikleri ve maruziyet yolları çalışan sağlığını doğrudan etkileyebilir. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği

Yönetmeliğin İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatıyla İlişkisi

İş Sağlığı ve Güvenliği’nin Temel Mevzuatı – 6331 Sayılı Kanun

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, her türlü işyerinde çalışanların sağlığını korumayı ve güvenli çalışma koşullarını yaratmayı zorunlu kılar. Kanunun temel prensibi, risk değerlendirmesi yapma, riskleri ortadan kaldırma veya en aza indirme ve çalışanları bilgilendirme esaslarına dayanır. Bu çerçevede biyosidal ürünlerin kullanımı aynı zamanda bu kanunun kapsamına girer.

İşverenin genel yükümlülüğü (6331/4) çerçevesinde, işyerinde kimyasal risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi ve kontrol altına alınması zorunludur. Biyosidal ürünlerin içerdiği kimyasal maddeler ve maruziyet riskleri bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği

6331 sayılı Kanun’un uygulama detaylarını düzenleyen “Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik”, biyosidal ürünler gibi kimyasal içeriğe sahip maddelerle çalışmayı kapsar.

Bu yönetmelik:

Bu kapsam, biyosidal ürün üreten veya uygulayan firmalar için olduğu kadar, ürünlerin saha kullanımı yapan iş ekipleri için de geçerlidir.

Yönetmeliğin Maddeleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği İlişkisi

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği’nden örnek maddeler ile İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı arasındaki ilişkiyi ayrıntılandıralım.

Piyasaya Arz ve Ruhsatlandırma (Madde 5 ve devamı)

Yönetmelik kapsamında biyosidal ürünler, piyasaya arz edilmeden önce Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılır. Ruhsatlandırma süreci, ürünün içeriği, etiket bilgileri ve güvenlik verileri gibi unsurlar açısından incelenir. Biyosidal ürünlerin piyasaya arzı – Madde 5

İş Sağlığı ve Güvenliği açısında ise;

  • Risk değerlendirilmesi yapılırken biyosidal ürün içeriklerinin tehlike sınıflandırılması esas alınır.
  • Ürün etiketinde, çalışanların maruziyetini sınırlayacak güvenlik tedbirleri, KKD önerileri ve uygulama talimatları yer almalıdır. İşverenin, ürünün risklerini işyerinde çalışanlara bildirme yükümlülüğü vardır (6331/4-b).

Etiketleme ve Güvenlik Bilgileri (Madde 36)

Yönetmeliğin 36. maddesine göre etiketlerde zorunlu bilgiler bulunmalıdır ve bu bilgiler ürünün güvenli şekilde uygulanmasına rehberlik eder. Ürün etiketlerinde tehlike sınıflandırması, uygun kullanım talimatı ve güvenlik uyarıları yer alır. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

İş Sağlığı ve Güvenliği’nin Kimyasal Maddeler Yönetmeliği ile örtüşen bu madde, çalışanların doğru şekilde bilgilendirilmesi ve kullanım sırasında alınacak tedbirlerin tanımlanması açısından önemlidir. Riskler açıkça belirtilmeli ve işveren, çalışanlara etikette belirtilen güvenlik önlemleri konusunda eğitim vermelidir.

Denetim ve Uygunsuzluk Hallerinde Yaptırımlar (Madde 49 ve 57)

Yönetmelik 49. maddesi çerçevesinde biyosidal ürünler piyasada denetlenir; uygunsuzluk halinde 57. madde uyarınca cezai yaptırımlar uygulanır.

İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı açısından bu durum, sadece çevresel veya sağlık açısından uygunsuzluğu değil; aynı zamanda çalışan güvenliği tehlikesi oluşturan uygunsuzlukların da İş Sağlığı ve Güvenliği müfettişlerince tespit edilmesini sağlar. Örneğin, etiket bilgileri eksik olan ürünün çalışma ortamında kullanılması, çalışanların zararlı maruziyet risklerini artırabilir.

Biyosidal Ürün Kullanımı ve Risk Değerlendirmesi
İşverenin Risk Değerlendirme Yükümlülüğü

6331 sayılı Kanun ve Kimyasal Maddeler Yönetmeliği, işverenin biyosidal ürünlerle çalışmadan önce risk değerlendirmesi yapmasını zorunlu kılar. Risk değerlendirmesi, biyosidal ürünlerin aktif maddeleri, kullanım şekli ve maruziyet yolları dikkate alınarak belirlenmelidir.

İşveren risk değerlendirmesinde aşağıdaki unsurları değerlendirmek zorundadır:

  • Ürün içeriğinin kimyasal tehlike profili,
  • Çalışanların maruziyet yolları (soluma, temas),
  • Uygulama süresi ve yoğunluğu,
  • Ortam koşullarının (havalandırma gibi) etkisi,
  • Maruziyet sonucu olası sağlık etkileri.

Bu değerlendirme, yazılı ve belgelenmiş olmalı, gerektiğinde denetim makamlarına sunulmalıdır.

Önleme ve Kontrol Tedbirleri

Risk değerlendirmesi sonucunda tanımlanan risklerin kontrolü için aşağıdaki önlemler alınmalıdır:

Mühendislik Kontrolleri: Uygulama alanının uygun havalandırma koşulları ile sağlanması, kapalı sistem kullanımının artırılması.

İdari Kontroller: Çalışanlara özel izin prosedürleri, uygulama talimatları ve eğitimlerin düzenlenmesi.

Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Eldiven, solunum maskeleri ve göz koruması gibi uygun KKD’nin sağlanması.

Kimyasal maddelerle ilgili yönetmeliklerde, tehlikeli kimyasallar ile çalışmalarda kişisel koruma ve mühendislik kontrollerinin uygulanması açıkça yer alır.Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Sağlık Gözetimi

Kimyasal Maddeler Yönetmeliği, maruziyet sonucu ortaya çıkabilecek sağlık etkilerinin izlenmesini sağlamak amacıyla sağlık gözetimi yapılmasını zorunlu kılar. Bu çerçevede işveren, biyosidal ürünlerle çalışan personelin düzenli sağlık kontrollerini organize etmelidir. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Eğitim ve Bilgilendirme Yükümlülüğü
Çalışan Eğitimi

6331 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler, çalışanların maruziyet riskleri ve alınacak önlemler konusunda eğitilmesini öngörür.

Bu eğitimlerde aşağıdakiler yer almalıdır:

  • Biyosidal ürünlerin tehlike sınıflandırması,
  • Uygulama prosedürleri,
  • KKD kullanımı,
  • Acil durum prosedürleri (örn. dökülme, temas gibi).

Bu eğitimler, çalışanların risklerin farkında olmasını ve uygun koruyucu tedbirleri uygulamasını sağlar.

İşverenin Bilgilendirme Yükümlülüğü

İşveren, biyosidal ürünlerle ilgili riskleri ve alınan kontrol tedbirlerini çalışanlara yazılı olarak bildirmelidir. Etiket bilgilerinin ve MSDS Malzeme Güvenlik Bilgilerinin sunulması bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Denetim, Uygunsuzluk ve Ürün İçi İş Sağlığı ve Güvenliği Sonuçları
Denetim Süreçleri

Biyosidal ürünlerin mevzuata uygunluğu, Sağlık Bakanlığı ve il sağlık müdürlükleri tarafından denetlenir. Denetimler, işyerinin biyosidal ürün uygulama prosedürlerini, etiketleme ve güvenlik bilgi gerekliliklerini ve çalışan güvenliğini değerlendirir. T.C.Sağlık Bakanlığı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü

İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri ve Yaptırımlar

İş Sağlığı ve Güvenliği müfettişleri, biyosidal ürünlerin kullanımının işyeri içi riskleri artırıp artırmadığını değerlendirirken, Kimyasal Maddeler Yönetmeliği ve 6331 sayılı Kanun hükümlerine göre uygunsuzluk tespit edebilir.

Örneğin:

  • Risk değerlendirmesi yapılmamış olması,
  • Yetersiz KKD sağlanması,
  • Eğitim eksiklikleri,
  • Sağlık gözetiminin yapılmaması,

gibi durumlar İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı uyarınca yaptırımlara konu olur. Denetimler, hem biyosidal ürün yönetmeliğinin hem de İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatının ortak uygulanmasını gerektirir.

Biyosidal Ürünler Yönetmeliği, biyosidal ürünlerin güvenli üretimi ve uygulanması için gerekli prosedürleri belirlerken, iş sağlığı ve güvenliği açısından da kritik bir çerçeve sunmaktadır. Yönetmelik maddeleri, biyosidal ürünlerle çalışma faaliyetlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği yükümlülükleriyle doğrudan bağlantılıdır.

Özetle:

  • Yönetmelik, ürün güvenliği, risk değerlendirmesi, etiketleme ve piyasa denetimi gibi süreçleri düzenler. Biyosidal Ürünler Yönetmeliği
  • İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı ise bu ürünlerle çalışmanın çalışan sağlığı ve güvenliği açısından risklerinin değerlendirilmesini ve kontrol altına alınmasını zorunlu kılar. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
  • Firma olarak, biyosidal ürünlerle yapılan her faaliyette; risk değerlendirmesi, KKD sağlanması, eğitim, sağlık gözetimi ve denetimlere hazırlık konularına öncelik verilmelidir.

Sonuç olarak, biyosidal ürün uygulamaları sadece halk sağlığı açısından değil, aynı zamanda çalışan güvenliği ve işletme sürdürülebilirliği açısından da İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatına uyumlu bir şekilde yönetilmelidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Kanunun ve Yönetmelikleri Okumayı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünler Yönetmeliği – https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13672&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=32642&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

⭐️⭐️ Aktif Madde İçermeyen Biyosidal Ürünler Tebliği – https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130802-19.htm

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünle İşlenmiş Eşyalar Tebliği – https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180513-14.htm

⭐️⭐️ Biyosidal Ürünlerin Etiketlenmesi Hakkında – 08.07.2025 – T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT
0 530 568 42 75

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:

Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hukuki tavsiye yerini alamaz. Web sitemizdeki yayınlardan yola çıkarak, işlerinizin yürütülmesi, belgelerinizin düzenlenmesi ya da mevcut işleyişinizin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriğinde yer alan bilgilere istinaden profesyonel hukuki yardım almadan hareket edilmesi durumunda meydana gelebilecek zararlardan firmamız sorumlu değildir. Sitemizde kanunların içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Ayrıca;
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️