Şantiyede Sessiz Sakin Bir Sabah
Pazartesi Sabahıydı.. Gün, Temmuz ayının yakıcı güneşiyle başlamıştı. Daha sabahın ilk ışıkları ile kavrulmaya başlamıştı hava… Termometre 37°C’yi gösteriyor, rüzgâr bile sıcaktan esmeye cesaret edemiyordu. Tuz Gölü’nü andıran bu şantiyede, Mehmet Usta sabah saat 07.00’de kaskını takmış, ellerinde eldiveniyle iskelenin ince borularının gölgesine sığınmaya çalışıyordu. 45 yaşında, hayatının çoğunu demir bükerek, betonla yaşayarak geçirmiş bir adamdı. Hiçbir kronik hastalığı olmadığı gibi sağlıklı yaşamaya özen gösteren kendine dikkat eden biriydi. Matarası, elması yanından eksik olmazdı. Lakin suyun kendisinin bile zehir olabileceğini bilmiyordu.
07.15 – 2 Litre Su
Sabah vardiyası başladığında Mehmet Usta zaten terle sıvanmıştı. Hemen 1 litrelik matarasından suyu içti, yetmedi. Yanına aldığı yedek şişeyi de bitirdi. “Vücut susuz kalmasın” diyerek kendince doğru yaptığına inanıyordu. Aslında cep telefonundan sosyal medyada sağlık köşelerini takip ederdi. Oradan da ”yazın bol bol su için” ”terledikçe bol bol su için” mesajları mesajları beynine kazınmıştı. 2 litre su sonrası vücudunda bir hafifleme, serinleme hissetti. Su, hayatıydı. Şu an için…
2 Litre – Normal Eşik – O sıradaki durumu:
- Genel Durum: Terleme ile su kaybı dengelenir. Elektrolit dengesi korunur.
- Herhangi bir belirti yoktur. Sağlıklı vücut bu miktarı tolere eder.
- Dolaşım: Normal.
- Kan: Elektrolit dengesi stabil.
- Beyin: Hafif farkındalık artışı.
08.30 – 3 Litre Su
Demir keserken yüzünden ter seli gibi akıyordu. İki litrelik yeni bir şişeyi daha içti. “Su içmek güzeldir,” diye düşündü. Ama bu sefer midesinde bir doluluk hissetti. Hafif bir bulanma. “Belki aç karna fazla içtim,” dedi kendi kendine.
3 Litre – İlk Elektrolit Bozulmaları – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum düşmeye başlar (130-134 mmol/L), plazma hafifçe sulanır.
- Mide: Hafif ödem, bulantı başlar.
- Bağırsak: Motilite azalır.
- Kaslar: Yorgunluk başlangıcı.
- Beyin: Hafif ödem, baş ağrısı Hafif baskı hissi.
- Görme: Hafif bulanıklık.
- Kalp: Kalp ritmi normalin alt sınırında.
- Akciğer: Şimdilik normal ama risk artıyor.
10.00 – 4 Litre Su
Tüm ekibiyle birlikte temel kalıplarını kontrol ederken bir şişeyi daha bitirdi. Karnı şiştti. Mide hareketlerinde azalma, hafif bir bulantı artışı. “Birazdan öğle molasında şekerli bir şeyler içerim, düzelir,” dedi.
Ama içinden bir ses, “Fazla su zararlı olabilir mi?” diye sormaya başlamıştı. Durdu düşündü. ”Terledikçe bol bol su için” cümleleri geldi yine aklına… ”Sanırım çok terledim daha fazla su içmem gerektiğinin işareti olabilir bunlar” dedi içinden…
4 Litre – Klinik Hiponatremi Eşiği – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum 125–129 mmol/L.
- Mide/Bağırsak: Bulantı artar, ishal görülebilir.
- Kaslar: Hafif kramplar başlar.
- Beyin: Konsantrasyon kaybı başladı.
- Kalp: Ritim yavaşlar.
- Görme: Bulanıklık belirginleşir.
- Akciğer: Hafif sıvı birikimi.
12.00 – 5 Litre Su
Öğle molasında, karpuz, peynir, ekmek yanında bir şişe daha su içti. 15 dakika uzandı dinlendi biraz… Ardından şantiye alanındaki eski su kuyusuna indi. Kuyunun içinin durumuna bakması gerekiyordu. Karanlık ve havasız bir ortamdı. Gözleri kararmaya, nefesi sıkışmaya başladı. Birden dengesini kaybedip diz üstüne çöktü.
“Bu terlikler ayağımda mıydı?” diye düşündü, kendi ayakkabılarına bakarken.
5 Litre – Belirgin Hiponatremi – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum 120–124 mmol/L.
- Mide: Kusma, mide ağrısı.
- Bağırsak: Emilim bozulur.
- Akciğer: Hırıltı, nefes darlığı, Solunum yavaşladı.
- Beyin: Konfüzyon, baş dönmesi, İşlev kaybı (letarji)
- Kas: Yaygın kas ağrıları.
- Kalp: Düşük tansiyon, Nabız düşüyor.
- Görme: Çift görme.
13.30 – 6 Litre Su
Arkadaşı Hasan, “Abi rengine bak, bembeyazsın” dedi. Mehmet gülmeye çalıştı ama dili dönmedi. 1 litrelik son şişeyi de içmişti. ”Susuluktan tansiyonum mu düştü acaba” diye de düşünmeden edemedi. Sosyal medyada öyle okumuştu çünkü…
6 Litre – Şiddetli Hiponatremi – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum 115–119 mmol/L.
- Mide: Kusma devam, gastrik ödem.
- Bağırsak: Karın ağrısı, ishal.
- Akciğer: Pulmoner ödem başlar. Hırıltı duyulur.
- Beyin: Letarji, bilinç dağılıyor, sersemlik, konuşma bozukluğu.
- Kas: Spontan kasılmalar.
- Kalp: Hipotansiyon artar.
- Görme: Gölgeli görme, gece görmesi bozulur.
15.00 – 7 Litre Su
İçeride serinlemek için su çektikten sonra yüzünü yıkadı. “Biraz daha içeyim, sonra dinlenirim” dedi. Ardından 7. şişeyi bitirdi. Artık dengede duramıyordu. Tuvalet ihtiyacı dahi hissetmiyordu. Tuvaletlerin yerini unuttu.
“Yeryüzü hafif dönüyor sanki… ya da ben mi?”
7 Litre – Nörolojik Acil Durum – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum 110–114 mmol/L.
- Mide/Bağırsak: Şiddetli ağrı, sindirim durur.
- Akciğer: Solunum yetersizliği, Şişme hissi, sıvı sesi.
- Beyin: Nöbetler, bilinç kaybı.
- Kas: Spazmlar, yürüyüş bozuklukları.
- Kalp: Bradikardi, nabız kaybı.
- Görme: Çift görme, Körlük riski.
16.15 – 8 Litre Su – Son Yudum
Son şişeyi de bitirdi. Terden sırlanınca üştünü değişti, biraz rahatlık hissetti. Ama artık vücudu alarmdaydı. İçinde taş gibi bir ağırlık vardı. Dizleri boşaldı. Oturduğu yerden yere devrildi.
“Hafifim… Hafifliyorum… İçimden bir ses göklere çıkıyor… ya da ben mi gidiyorum?
8 Litre – Yaşamla Bağ Kesilmesi – O sıradaki durumu:
- Kan: Sodyum <110 mmol/L.
- Beyin: Beyin sapı baskısı – ödemi → ölüm.
- Akciğer: Pulmoner ödem – Masif ödem → solunum durması.
- Kalp: Asistol → kalp durması.
- Karaciğer: Fonksiyonları durur, organ yetmezliği.
- Kas: Rabdomiyoliz.
- Görme: Kalıcı körlük.
Ve etrafında bir panik oldu…
Mehmet Usta, gün sonunda ambulansla bilinçsiz halde hastaneye kaldırıldı. Aslında kalbi durmuş iç organlarında su baskını gibi durum oluşmuştu.
Hastanedeki Tanı: Hiponatremiye bağlı ex
Sebep: Aşırı su tüketimine bağlı gelişen Hiponatremi sebepli ölüm..
Aslında
Kısa bir eğitim, bir iki bardak tuzlu ayran, bir izleme listesi, bir bilgilendirme broşürü… Belki bunlardan biri Mehmet Usta’yı kurtaracaktı.
Su hayattır, lakin her şey gibi dozunda… Sadece susadığınızda değil, çalışma ortamınıza, terleme düzeninize, şartlara ve elektrolit ihtiyacınıza uygun şekilde tüketildiğinde hayat kurtarır. Fazlası ise sinsi bir zehir gibidir.
Mehmet Usta’nın hikâyesi, binlerce kişinin yaşadığı ama fark edemediği sessiz kazalardan biridir. Ve bu hikâye, iş sağlığı ve güvenliği eğitiminde “Faydalı olanın, her zaman zararsız olmadığını.” “Her şeyin fazlasınnın da azı kadar riskli olduğu.” bilincinin verilmesi gerektiğinin ne kadar hayati olduğunu göstermektedir.
Dr. Mustafa KEBAT
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Yukarıda yer alan hikaye firmalarımız Tetkik OSGB – Tetkik Danışmanlık tarafından sosyal sorumluluğumuz olan insanımızı – çalışanlarımız bilgilendirmek, ülkemize ve geleceğimize yararlı ve sağlıklı bireyler olabilmelerine katkı sağlamak maksadı ile yayınlanmıştır.
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz. Varsa hatalarımızı bildirmeniz daha faydalı olmamıza desteğiniz bizim için çok değerli.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
⭐️⭐️ Sağlık İçin Su İçme https://newsinhealth.nih.gov/2023/05/hydrating-health
⭐️⭐️ Su Zehirlenmesi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537231/
⭐️⭐️ Aşırı su alımına bağlı su zehirlenmesi: başlangıç aşamasının gözlenmesi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3626165/
⭐️⭐️ Susuzluk https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5957508/
⭐️⭐️ Aşırı su tüketiminin kilolu kadın katılımcıların vücut ağırlığı, vücut kitle indeksi, vücut yağı ve iştahı üzerindeki etkisi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4121911/
⭐️⭐️ Çocuk istismarının bir biçimi olarak aşırı su alımından kaynaklanan hiponatremi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4027093/
⭐️⭐️ Japon Yetişkinlerde Artan Günlük Su Alımının ve Hidrasyonun Sağlık Üzerindeki Etkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32340375/
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü