Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin on sekizincisinde Pentan Tankı – (Hazard Identification – Tehlike Tanımlama) Analizi‘ nde yer almayan Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizini inceleyebilirsiniz.
Yararlı olması dileklerimle.
Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, Pentan Tankı tesislerinde meydana gelebilecek yangın ve patlama olaylarının ardından oluşabilecek ikincil hasar risklerini incelemeyi amaçladım.
Kimyasal ve patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda yangın ve patlama, ilk aşamada doğrudan fiziksel zararlar yaratabilir. Ancak, olay sonrası oluşan ikincil hasarlar, çoğunlukla daha geniş çaplı olumsuz etkiler yaratır ve bu tür tesislerin operasyonel sürekliliğini ciddi şekilde tehdit edebilir.
İkincil hasarlar, yangın sonrası patlama, kimyasal sızıntılar, toksik gaz salınımları ve çevresel kirlenme gibi unsurları içerebilir. Bu tür etkiler, hem çalışanların güvenliğini tehdit eder hem de çevreye zarar verebilir.
Yangın ve patlamaların ardından oluşan ikincil hasarların yönetilmesi, kriz yönetimi sürecinin kritik bir parçasıdır. Bu, sadece olayın erken dönemde etkili bir şekilde kontrol edilmesiyle değil, aynı zamanda uzun vadeli çevresel ve operasyonel etkilerin yönetilmesiyle de ilgilidir.
İkincil hasar risklerinin belirlenmesi, bu risklerin en aza indirgenmesi için stratejilerin geliştirilmesi, yalnızca tesisin güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yasal ve çevresel uyum gerekliliklerini yerine getirmeyi de temin eder.
Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama sonrasında ortaya çıkabilecek ikincil hasar risklerinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi için gerekli araçları sağlayacaktır. Bu değerlendirmeler, ilgili risklerin doğru bir şekilde tanımlanması ve bu risklere karşı alınacak önlemlerin optimize edilmesi için hayati önem taşır.
HZ-16: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski olay ağacı analizine geçiyorum:
🔺 HZ-16 – Olay Ağacı (Event Tree) Analizi
Tehlike Başlığı: Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski
Başlangıç Olayı (Initiating Event):
→ Pentan tankındaki patlama veya yangın sonucu meydana gelen ikincil hasar riski, yapısal zararlar, çevresel etkiler ve ekipman arızaları gibi faktörler nedeniyle büyür.
🔸 1. Kontrol Noktası: Yangın Söndürme Sistemi Çalışır Durumda mı?
- Evet:
- Yangın söndürme sistemleri, sprinklerler ve yangın söndürücüler düzgün çalışıyor ve aktif durumda.
✅ Sonuç: Yangın hızla kontrol altına alınır, ikincil hasar riski azalır. - Risk Değerlendirmesi: Düşük
- Yangın söndürme sistemleri, sprinklerler ve yangın söndürücüler düzgün çalışıyor ve aktif durumda.
- Hayır:
- Yangın söndürme sistemlerinde arıza veya eksiklik var.
🔸 2. Kontrol Noktası: Yangın İzolasyonu ve Bariyerler Var mı?- Evet:
- Yangın öncesinde yangının yayılmasını engelleyecek izolasyon bariyerleri var.
⚠️ Sonuç: Yangının çevreye yayılma olasılığı azalır. - Risk Değerlendirmesi: Orta
- Yangın öncesinde yangının yayılmasını engelleyecek izolasyon bariyerleri var.
- Hayır:
- Yangın bölgeyi hızla sarar, çevreye yayılma riski yüksek.
🔸 3. Kontrol Noktası: Elektriksel Tesisat ve Güç Kesintisi Durumu Yönetiliyor mu?- Evet:
- Elektriksel tesisat güvenli ve güç kesintisi durumunda devreye giren otomatik sistemler var.
⚠️ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel yangın riski azalır. - Risk Değerlendirmesi: Orta
- Elektriksel tesisat güvenli ve güç kesintisi durumunda devreye giren otomatik sistemler var.
- Hayır:
- Elektriksel sistemlerin güvenliği sağlanmamış, elektrik kesintisi yönetilemiyor.
❌ Sonuç: Yangın sırasında elektriksel tehlikeler ve ikincil yangın riski artar. - Risk Değerlendirmesi: Yüksek
- Elektriksel sistemlerin güvenliği sağlanmamış, elektrik kesintisi yönetilemiyor.
- Evet:
- Yangın bölgeyi hızla sarar, çevreye yayılma riski yüksek.
- Evet:
- Yangın söndürme sistemlerinde arıza veya eksiklik var.
🔸 4. Kontrol Noktası: Sızıntı ve Kimyasal Etkileşim Riskleri Yönetiliyor mu?
- Evet:
- Yangın sonrası sızıntılar, kimyasal etkileşimler ve zehirli gazların yayılma riski kontrol altında.
⚠️ Sonuç: Kimyasal etkileşimler minimize edilir, çevre kirliliği azaltılır. - Risk Değerlendirmesi: Düşük
- Yangın sonrası sızıntılar, kimyasal etkileşimler ve zehirli gazların yayılma riski kontrol altında.
- Hayır:
- Yangın sonrası kimyasal sızıntı ve zehirli gaz salınımı riski yönetilemiyor.
❌ Sonuç: Kimyasal buharlar ve zehirli gazlar çevreyi kirletir, insan sağlığını tehdit eder. - Risk Değerlendirmesi: Çok Yüksek
- Yangın sonrası kimyasal sızıntı ve zehirli gaz salınımı riski yönetilemiyor.
🧩 🧩 🧩
Senaryomuzun Özet Tablosu
Senaryo No | Sonuç | Risk Seviyesi |
---|---|---|
1 | Yangın söndürme sistemleri aktif, izolasyon ve elektriksel sistemler yönetiliyor | Düşük |
2 | Yangın söndürme sistemi yok, izolasyon yok, elektriksel sistem arızalı | Çok Yüksek |
3 | Yangın söndürme var, fakat sızıntı ve kimyasal etkileşimler kontrol edilmiyor | Çok Yüksek |
4 | Tüm sistemler etkin, kimyasal etkileşimler izleniyor, elektrik kesintisi yok | Düşük |
🛡️ 🛡️ 🛡️
Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler
- Yangın söndürme sistemleri düzenli olarak test edilmeli ve periyodik bakımları yapılmalıdır. Herhangi bir aksaklık durumunda yedek sistemler devreye girmelidir.
- Yangın izolasyonu bariyerleri yerleştirilmeli, yangının yayılmasını önleyecek yanmaz malzemeler kullanılmalıdır.
- Elektriksel tesisat güvenliği sağlanmalı, yangın durumunda güvenli bir şekilde kesilebilen otomatik devre kesiciler kullanılmalıdır.
- Kimyasal sızıntılar için erken uyarı sistemleri kurulmalı, yangın sırasında kimyasal etkileşimleri kontrol altına alacak güvenlik önlemleri alınmalıdır.
- Sızıntı kontrol ekipmanları, gaz dedektörleri ve koruyucu ekipmanlar kullanılarak çevreye yayılacak tehlikeler önlenmelidir.
- Yangın sonrası çevreyi kirletebilecek maddeler konusunda hazırlıklı olunmalı ve acil müdahale planları oluşturulmalıdır.
Pentan tankı gibi yüksek riskli tesislerde yangın ve patlama sonrası ikincil hasar riski, yalnızca fiziksel zararlarla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda çevresel, hukuki ve operasyonel açılardan da ciddi sonuçlar doğurabilir.
Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizi, yangın ve patlama olaylarının ardından ortaya çıkabilecek ikincil hasarları en aza indirmek için gerekli strateji ve önlemleri belirleyecektir.
İkincil hasar riski yönetimi, etkin bir yangın güvenliği altyapısı, hızlı müdahale süreçleri, doğru acil durum planlaması ve sürekli eğitimlerle mümkün olacaktır.
Buna ek olarak, tesisin içinde bulunduğu çevreyi korumak, iş sağlığı ve güvenliği standartlarını sağlamak, ve tesisin faaliyetlerine devam edebilmesini temin etmek adına risklerin doğru bir şekilde izlenmesi ve yönetilmesi önemlidir.
Düzenli denetimler ve simülasyonlar, potansiyel ikincil hasarları önceden tespit etmek ve hızlıca müdahale edebilmek için kritik unsurlardır.
Sonuç olarak, Yangın / Patlama Sonrası İkincil Hasar Riski Olay Ağacı Analizinde, yangın ve patlama sonrası ikincil hasar risklerinin etkin bir şekilde yönetilmesi ve minimize edilmesi için alınması gereken tüm önlemleri kapsamlı bir şekilde ortaya koymayı amaçladım.
Hem tesis güvenliğini sağlamak hem de çevresel etkileri minimize etmek adına, bu analizden çıkarılacak dersler, Pentan Tankı operasyonlarının sürdürülebilirliğine büyük katkı sağlayacaktır.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,
Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.
Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.
Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page
⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub
⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis
⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419
⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896
⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü