İşletmelerin Deprem Riskine Karşı İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirleri VII (İşyeri Tesis ve Çevre Düzenlemeleri)
1. YAPI VE ZEMİN GÜVENLİĞİ DÜZENLEMELERİ
- Zemin Etütleri ve Raporlama
- Yeni binalar için mikro-bölgeleme ve yerel zemin sınıfı analizleri yapılmalı.
- Mevcut binalar için zemin sıvılaşma riski, heyelan ve fay hattı yakınlığı değerlendirilmelidir.
- Statik ve Dinamik Dayanım Kontrolleri
- Betonarme ve çelik yapılarda taşıyıcı sistem performans analizleri yapılmalı.
- Mevcut binalar için performans analizi sonucu güçlendirme projeleri oluşturulmalı.
- Yapısal Olmayan Risklerin Tespiti ve Sabitlenmesi
- Tesis içindeki düşmeye/devrilmeye açık elemanlar (raf, pano, tabela vb.) sabitlenmelidir.
- Elektrik panoları, gaz bağlantıları, yangın sistemleri sismik uyumlu hale getirilmelidir.
2. BİNA DIŞI ÇEVRE DÜZENLEMELERİ
- Acil Toplanma Alanlarının Belirlenmesi ve İyileştirilmesi
- Deprem sonrası bina dışı toplanma alanları düz, engelsiz ve bina enkazı tehlikesinden uzak bölgelerde belirlenmeli.
- Bu alanlarda yönlendirme levhaları, tabela ve işaretlemeler görünür ve fosforlu olmalıdır.
- Bina Çevresindeki Risk Unsurlarının Kaldırılması
- Bina cephesine yakın yüksek ağaçlar, devrilme riski olan direkler, tabela ve reklam panoları tespit edilerek güvenlik altına alınmalı.
- Cepheye sabitlenmiş klima motorları, dış üniteler ve sarkıt lambalar sismik sabitleme ile güçlendirilmelidir.
- Araç ve Lojistik Düzenlemeleri
- Acil durum araç geçiş yolları (ambulans, itfaiye, kurtarma) sürekli açık ve işaretlenmiş olmalı.
- Tesis etrafındaki park alanları acil tahliye ve toplanma planına uygun olarak yeniden düzenlenmeli.
3. İÇ MEKAN ORGANİZASYONU VE ERGONOMİ
- Çalışma Alanlarının Tahliye Uygunluğu
- Dar, karmaşık yerleşimli ofisler yeniden düzenlenmeli, tahliye rotaları net olmalı.
- Acil çıkış kapıları dışa doğru açılmalı, kilitsiz ve kolay erişilebilir olmalıdır.
- Tahliye Koridorları ve Merdivenler
- Tüm koridorlar ve merdivenler minimum 110 cm genişlikte ve engelsiz olmalı.
- Aydınlatma sistemleri elektrik kesintisinde otomatik devreye giren bataryalı acil aydınlatma ile donatılmalı.
- Engelli Uygunluğu
- Engelli çalışanlar için özel tahliye planı yapılmalı.
- Erişilebilir rampalar, yön levhaları ve özel donanımlar sağlanmalıdır.
4. GÜVENLİK VE DENETİM SİSTEMLERİ
- Kamera ve Alarm Sistemleri
- Sismik alarm, yangın alarmı, gaz kaçağı alarmı gibi entegre sistemler kurulmalı.
- Kamera sistemleri deprem sonrası izleme açısından merkezi sistemle entegre edilmelidir.
- Afet Sonrası Durum İzleme İstasyonları
- Tesis içinde acil toplanma alanlarına yakın “durum izleme noktaları” oluşturulmalı (ilk yardım, telsiz, defibrilatör, el feneri vb. donanımlarla birlikte).
5. MALZEME VE STOK DÜZENLEMELERİ
- Kimyasal ve Tehlikeli Maddelerin Depolanması
- Yanıcı, patlayıcı veya toksik malzemeler depreme dayanıklı raf sistemleri içinde kilitli dolaplarda tutulmalı.
- Acil durumda tehlikeli malzemelerin etrafa yayılmasını önleyici sistemler (taşma tepsisi, yalıtım bariyeri vb.) uygulanmalı.
- Yedek Donanım Stoklama
- İlk yardım çantaları, KKD’ler, iletişim araçları ve afet çantaları düzenli sayım ve bakım ile saklanmalı.
- Su, kuru gıda, hijyen malzemeleri ve temel ilaç stokları toplanma alanlarına yakın yerlerde bulundurulmalı.
6. BİNA GİRİŞ VE KAYIT SİSTEMLERİ
- Ziyaretçi Takibi ve Acil Durum Planına Entegrasyon
- Tüm ziyaretçilerin bina içinde bulunduğu alanlar sistematik olarak kayıt altında tutulmalı.
- Olası tahliyede ziyaretçi listesi dijital olarak çağrılabilir olmalıdır.
- Personel Giriş-Çıkış Kontrolü
- Kartlı geçiş sistemleri acil durumda otomatik serbest geçişe dönebilecek şekilde konfigüre edilmelidir.
7. YEDEK ENERJİ, SU VE İLETİŞİM SİSTEMLERİ
- Jeneratör ve Yedek Enerji Sistemleri
- Tüm kritik cihazlar için kesintisiz güç kaynağı (UPS) ve jeneratör destekli enerji sistemi kurulmalıdır.
- Jeneratörün yakıt stoğu ve otomatik devreye girmesi düzenli test edilmelidir.
- Su Deposu ve Yedek Depolama
- Minimum 3 günlük su ihtiyacını karşılayacak yedek su depoları kurulmalı.
- Su pompalarının devrilme ve boru kırılması riskine karşı sabitleme yapılmalı.
- İletişim Altyapısı ve Acil Hattı
- GSM, telsiz ve uydu telefonu gibi alternatif iletişim cihazları hazır bulundurulmalı.
- Bina içi anons sistemleri manuel çalıştırılabilir yedek sistemlerle desteklenmeli.
8. TABELA, YÖNLENDİRME VE BİLGİLENDİRME DÜZENLEMELERİ
- Acil Durum Planı Tabloları
- Her katta, giriş ve ana geçiş noktalarında acil çıkış krokileri asılmalıdır.
- Tüm yönlendirme tabelaları gece görünür fosforlu özellikte olmalıdır.
- Eğitici ve Bilgilendirici Levhalar
- Sarsıntı sırasında ve sonrası yapılması gerekenlere dair kısa ve net yönergeler içeren levhalar, panolarda ve koridorlarda görünür olmalıdır.
Sonuç
Türkiye gibi yüksek sismik riskli bir bölgede, işyeri tesis ve çevre düzenlemelerinin bu kadar ayrıntılı yapılması:
- İş kazalarını ve ölümleri önler.
- İşletmenin iş sürekliliğini korur.
- Yasal yükümlülükleri yerine getirerek ceza risklerini azaltır.
- Kurumsal prestij ve çalışan güvenini artırır.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
⭐️⭐️ İşyerinde Deprem Güvenliği https://www.acgov.org/cao/rmu/programs/safety/topics/earthquakes.htm
⭐️⭐️ OSHA İşyerleri için Acil Durum Hazırlığı ve Afet Güvenliği Rehberi https://www.oshaeducationcenter.com/emergency-disaster-safety-guide/
⭐️⭐️ OSHA Deprem Hazırlığı ve Müdahale. https://www.osha.gov/earthquakes/preparedness
⭐️⭐️ OSHA Deprem Rehberi. https://www.osha.gov/emergency-preparedness/guides/earthquakes#:~:text=What%20can%20I%20do%20to,likely%20you%20will%20be%20injured.
⭐️⭐️ Deprem Öncesinde, Sırasında ve Sonrasında Ne Yapmalıyım? https://www.mtu.edu/geo/community/seismology/learn/earthquake-take-action/
⭐️⭐️ OSHA’nın Acil Durum Hazırlığı ve Müdahalesindeki Rolü: Krizde Çalışanları Koruma https://udshealth.com/blog/osha-emergency-preparedness-response-guide/
⭐️⭐️ Deprem https://ehs.stanford.edu/manual/emergency-response-guidelines/earthquake
⭐️⭐️ Deprem Hazırlığı https://www.caloes.ca.gov/office-of-the-director/operations/planning-preparedness-prevention/seismic-hazards/earthquake-preparedness/
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

