21 Haziran 2025

Limonatanızı Kendiniz Yapın

Bir Bardak Sağlık, Bir Yudum Ferahlık

Modern yaşamın temposu arttıkça, elimiz pratik ama sağlıksız alışkanlıklara daha sık gider oldu. En çok da serinlemek isterken…

Rengârenk ambalajlarla sunulan gazlı içecekler ve rafine şeker dolu limonatalar kısa süreli ferahlık vaat ederken, uzun vadede vücudumuza sessiz zararlar bırakıyor.

Oysa ferahlatıcı bir içecek, sadece susuzluğu gidermemeli; bedeni desteklemeli, zihni açmalı, bağışıklığı güçlendirmeli.

Memleketimizin şansı her mevsim taze bulabildiğimiz başta limon omak üzere meyveler ile hazırlanabilen yaz aylarının keyfi limonata…

Lakin…Şişelenmiş ürünlerin içerisindeki sağlığınız için zararlı katkılar bulunan renkli sıvılar yerine evinizde kendi limonatanızı kendiniz yapmanız sağlığınız için en doğrusu olacaktır

Evde nasıl mı yapacaksınız?

Buyrun sizin için tarifler…

Evinizde Kolay ve Sağlıklı Limonata Tarifleri

🍋 🍋 🍋

1. Klasik Şekersiz Limonata (Stevialı)

Malzemeler:

4 adet büyük limonun suyu
1 litre soğuk içme suyu
1 tatlı kaşığı stevia (toz ya da sıvı)
Birkaç yaprak taze nane
1/2 limonun kabuğu (rendelenmiş, isteğe bağlı)

Hazırlık:

Limonları sıkın, suyunu geniş bir sürahiye alın.
Stevia ile karıştırın, ardından suyu ekleyin.
Nane ve limon kabuğu rendesini ekleyin.
Buzla servis edin.

Faydaları:

Stevia kan şekerini yükseltmez.
Limon C vitamini kaynağıdır, bağışıklığı güçlendirir.
Nane sindirime destek olur.

🍊 🍊 🍊

2. Zerdeçallı Limonata (Anti-inflamatuar)

Malzemeler:

3 limonun suyu
1 çay kaşığı zerdeçal
1 tatlı kaşığı bal (veya diyabetik bireyler için eritritol)
1 litre içme suyu
Karabiber (zerdeçalın emilimini artırmak için bir tutam)

Hazırlık:

Limon suyuna zerdeçalı ve balı ekleyin, iyice karıştırın.
Su ve karabiberi ilave edin.
Soğuk olarak için.

Faydaları:

Zerdeçal güçlü bir antioksidan ve inflamasyon düşürücüdür.
Karabiber, kurkumin emilimini artırır.
Bağışıklık sistemine, eklem sağlığına destek verir.

🍏 🍏 🍏

3. Elmalı Limonata (Şeker yerine meyve tatlılığı)

Malzemeler:

2 limonun suyu
1 küçük tatlı elma (kabuksuz, rendelenmiş veya püre haline getirilmiş)
750 ml su
Tarçın çubuğu (isteğe bağlı)

Hazırlık:

Elmayı rendeleyip tülbentle suyunu sıkın.
Limon suyunu ve elma suyunu karıştırın.
Soğuk suyu ekleyin, tarçınla tatlandırın.

Faydaları:

Elma doğal şeker içerir; fruktoz sayesinde dengeli tat sağlar.
Lif ve antioksidan açısından zengindir.
Tarçın, kan şekeri dengesi sağlar.

4. Zencefilli Detoks Limonata

Malzemeler:

3 limonun suyu
1 çay kaşığı taze rendelenmiş zencefil
1 litre su
1 tatlı kaşığı doğal elma sirkesi
İsteğe bağlı: 1 tatlı kaşığı bal veya 2-3 damla stevia

Hazırlık:

Zencefili az miktar suyla kaynatıp süzün.
Limon suyu, sirke ve stevia/bal ile karıştırın.
Buzlu servis edin.

Faydaları:

Zencefil mideyi rahatlatır, bağışıklığı güçlendirir.
Elma sirkesi insülin duyarlılığını artırabilir.
Detoks etkisi yaratır.

🍇 🍇 🍇

5. Yaban Mersinli Soğuk Limonata

Malzemeler:

2 limonun suyu
1/2 su bardağı yaban mersini (taze veya dondurulmuş)
1 litre soğuk su
Stevia veya eritritol ile tatlandırma

Hazırlık:

Yaban mersinlerini ezip süzgeçten geçirin veya blenderdan geçirin.
Limon suyu ve tatlandırıcıyı ekleyin.
Su ile karıştırın, buzdolabında bekletin.

Faydaları:

Yaban mersini göz ve beyin sağlığına faydalıdır.
Polifenol ve flavonoid içerir.
Şeker içermez, antioksidan deposudur.

🧠 🧠 🧠

Doğal tatlandırıcılar: Stevia, eritritol, monk fruit gibi alternatifler glisemik indeksi düşük, kan şekerini etkilemeyen ve kalorisiz seçeneklerdir.

Hazır diyabetik içeceklerden kaçınılmalı, çünkü bazı yapay tatlandırıcılar (aspartam, sakarin gibi) uzun vadeli yan etkilere neden olabilir.

Cam şişede soğutulmuş olarak sunmak, hem sağlık hem de tat açısından idealdir.

Son olarak;

Peki bu tarifleri diğerlerinden ayıran nedir?

Rafine Şeker Yok: Kan şekeri dengesini bozan, obezite ve diyabet riskini artıran rafine şeker bu tariflerde tamamen dışlandı. Tatlandırma stevia, eritritol, taze meyve suyu gibi doğal ve düşük glisemik indeksli kaynaklardan sağlandı.

C Vitamininden Zengin: Limon ve turunçgiller temel malzeme olduğu için tariflerin neredeyse tamamı bağışıklık sisteminizi destekleyen yüksek dozda C vitamini içerir.

Fonksiyonel Bileşenlerle Güçlendirilmiş: Zerdeçal, zencefil, elma sirkesi ve yaban mersini gibi içerikler sadece tat için değil; antioksidan, antiinflamatuar ve sindirimi destekleyici özellikleriyle öne çıkar. Yani içtiğiniz her bardak aynı zamanda bir mikrobiyom yatırımıdır.

Detoks Etkili ve Alkali Destekli: Bazı tarifler vücudun pH dengesini desteklerken, toksin atımına yardımcı olur. Karaciğer ve böbrek yükünü azaltabilir.

İşyeri ve Günlük Yaşam Uyumlu: Tarifler, sade, uygulanabilir ve düşük maliyetlidir. Gerek evde, gerek ofiste kolayca hazırlanabilir. Gıda güvenliği açısından sıcak ortamda bozulma riski olmayan içerikler tercih edilmiştir.

Unutmayın: Gerçek sağlık, küçük alışkanlıklarla başlar. Günde bir bardak, şekersiz ama şifalı bir limonata ile hem bedeninize yatırım yapar hem de tat duyularınızı rafine edersiniz.

Şekersiz demek tatsız değil; bilinçli ve seçici tat anlamına gelir.

O hâlde gelin, damak zevkinizden ödün vermeden sağlıklı içeceklerin keyfini çıkaralım. Bir yudumla farkı hissedeceksiniz..

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Limonata: Bir İçecekten Fazlası https://dergipark.org.tr/tr/pub/abe/issue/54217/685505

⭐️⭐️ K14HPV16 Farelerinin Melatonin ile Tedavi Edilen Limon Suyunun (Citrus limon L.) Sağlık Durumu ve Tedavisi Üzerindeki Etkisi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38790693/

⭐️⭐️ Kalsiyum oksalat nefrolitiyazisinde tekrarlayan taşların önlenmesinde taze limon suyu takviyesi: Pragmatik, prospektif, randomize, açık, kör uçlu (PROBE) bir çalışma https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34977512/

⭐️⭐️ Narenciye bazlı meyve suyu karışımının antioksidan ve yaşlanma karşıtı aktiviteleri https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26471635/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni21 Haziran 2025

20 Haziran 2025

Halk Arasında Yaygın Kullanılan Doğal Destekler

Günümüzün hızlı yaşam temposu, stres, düzensiz beslenme ve çevresel faktörler nedeniyle bedenimiz zaman zaman alarm verir. Baş ağrısı, mide ekşimesi, kas krampları, regl sancısı ya da uykusuzluk gibi şikâyetlerle neredeyse hepimiz bir noktada karşılaşmışızdır. Bu tür sorunlarla karşılaştığımızda elimiz sık sık ilaca gider. Ancak her şikâyet ilaçla çözülmek zorunda değildir.

İşte tam da bu noktada, binlerce yıllık deneyimin süzgecinden geçmiş doğal destekler devreye girer. Kimi zaman şifalı bir çay, kimi zaman sakinleştirici bir aromaterapi uygulaması… Doğa, küçük sorunlarımıza büyük çözümler sunabilir. Ancak burada önemli bir kural var: Bilinçli kullanım!

Her doğal ürün zararsız değildir; bazıları yanlış uygulandığında faydadan çok zarar verebilir.

Bu nedenle, halk arasında yaygın kullanılan, etkinliği bilimsel çalışmalarla da desteklenmiş doğal yöntemleri güvenli bir biçimde sunmak amacıyla sizlere sunuyorum. Elbette ki bu bilgiler tıbbi tedavi yerine geçmez, ancak basit ve geçici şikâyetlerde ilk basamak destek olarak oldukça kıymetlidir.

Şikayet	Doğal Destek	Uygulama Şekli	Etki Mekanizması	Uyarılar	Bilimsel Destek / Notlar
Kabızlık	Keten tohumu	1 tatlı kaşığı keten tohumu ezilerek sabah aç karnına su ile alınır	Çözünür lif içerir, bağırsak hareketini artırır	Günlük 2 litreden az su içilirse tıkanıklık riski olabilir	European Journal of Clinical Nutrition, 2009
Kabızlık	Karnıyarık otu tozu (psyllium)	1 tatlı kaşığı toz, suyla karıştırılarak tüketilir	Lif yapısı su çekerek dışkıyı yumuşatır	Alerjik bünyelerde dikkatli kullanılmalı	JAMA, 1998
Bulantı	Zencefil (taze/kapsül)	Taze: 1 dilim sıcak suda 10 dk demleme. Kapsül: 250-500 mg/gün	Mide boşalmasını hızlandırır, antiemetik etki	Safra taşı olanlar dikkatli kullanmalı	American Journal of Obstetrics and Gynecology, 2001
Mide gazı, şişkinlik	Rezene çayı	1 tatlı kaşığı ezilmiş rezene, 1 fincan sıcak suyla demlenir	Antispazmodik, gaz giderici	Alerjik reaksiyon nadiren görülebilir	Journal of Ethnopharmacology, 2003
Baş ağrısı (gerilim tipi)	Nane uçucu yağı	1-2 damla yağ, şakaklara masajla uygulanır	Kasları gevşetir, kan akışını artırır, soğutucu etki	Göz çevresine sürmeyin; çocuklarda dikkatli kullanın	Phytomedicine, 1996
Mide yanması, reflü	Elma sirkesi (doğal)	1 çay kaşığı sirke + 1 bardak su (yemekten önce)	Mide asidini dengeleyerek sindirimi düzenler	Aşırı kullanımı diş minesine zarar verebilir	Anecdotal destek; herkes için uygun olmayabilir
Boğaz ağrısı/geniz akıntısı	Adaçayı + sirke gargara	1 tatlı kaşığı sirke + 1 çay bardağı adaçayı ile gargara	Antiseptik, mukus azaltıcı	Gargara yutulmamalı; hamilelikte adaçayı önerilmez	Fitoterapi literatürü
Anksiyete, gerginlik	Melisa (Oğulotu) çayı	1 tatlı kaşığı kuru melisa, 1 fincan sıcak suda demlenir	GABA üzerinde yatıştırıcı etki	Aşırı kullanımda uyuşukluk yapabilir	Neuropsychopharmacology dergisi, 2004
Regl sancısı	Adaçayı uçucu yağı masajı	2-3 damla yağ + taşıyıcı yağ ile karın altına masaj	Kas gevşetici ve antispazmodik etki	Deri hassasiyeti test edilmeli; dahili kullanım yasaktır	Complementary Therapies in Medicine, 2013
İdrar yolu enfeksiyonu	Turna yemişi (cranberry)	Doğal suyu veya kapsül formu (400-500 mg/gün)	Bakterilerin mesane duvarına yapışmasını engeller	Aşırı dozda mide rahatsızlığı olabilir	Archives of Internal Medicine, 1994
Uykusuzluk	Papatya çayı	1 tatlı kaşığı papatya, 1 fincan sıcak suda 10 dk demlenir	Hafif sedatif etkili flavonoid içerir	Asteraceae familyasına alerjisi olanlar dikkat etmeli	Molecular Medicine Reports, 2010
Adet düzensizliği	Civanperçemi çayı	1 tatlı kaşığı kuru bitki, günde 1 fincan	Rahim kasılmalarını düzenleyebilir	Fazla tüketimi mide rahatsızlığı yapabilir	Fitoterapi kitapları
Soğuk algınlığı – burun tıkanıklığı	Okaliptüs buharı	Kaynar suya 1-2 damla uçucu yağ, buharı soluma	Antiviral ve mukolitik (balgam söktürücü) etkili	Astımı olanlarda buhar solunumu dikkatli yapılmalı	Phytotherapy Research

Doğayı Dinleyerek, Bedeni Anlayarak

Sağlıklı yaşam sadece tedavi değil; önleyici, koruyucu ve dengeleyici yaklaşımı da içerir. Doğal destekler, bu anlayışın en sade ve etkili araçlarındandır. Keten tohumunun sindirimi kolaylaştırması, lavanta yağının gevşetici etkisi ya da limon kabuğunun mideye ferahlık vermesi, binlerce yıllık gözlemle fark edilmiş ve günümüz bilimince de desteklenmiştir.

Ancak her destek bilinçli bir tercihi gerektirir. Doğru bitki, doğru zaman, doğru doz ve doğru yöntem… Bu dört “doğru” olmadan doğanın gücü bile sınırlı kalabilir. İşte bu yüzden, bu liste sadece bir öneri değil, aynı zamanda bir farkındalık rehberidir.

Unutmayın; doğanın sunduklarını küçümsemeyin ama hafife de almayın. Kendi bedeninizi tanıyın, doğayı anlayın, hekiminizden gerektiğinde destek alın. İyileşmek bazen sadece bir fincan papatya çayıyla, bazen de yaşam biçimini sadeleştirmekle başlar.

Sağlıklı günler dileğiyle…

Dr. Mustafa KEBAT

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Makaleler, Sağlık Bülteni20 Haziran 2025

20 Haziran 2025

Sizde Demir Eksikliği ve İş Gücü Kaybı Ön Belirti Testinizi Yapın – Kendinizi Kontrol Edin

Merhaba,

Bu anketi, kendi kendinizi değerlendirebilmeniz için hazırladım…

Son zamanlarda yorgun, halsiz veya odaklanmakta zorlanıyor hissediyorsanız, bunun altında yatan nedenlerden biri olan demir eksikliği (Anemi) ihtimalinizi değerlendirmek gerekir.

Anketin amacı sizi endişelendirmek değil; sadece erken uyarı işaretlerini fark ederek, sağlığınızı korumak ve hayatınızı daha konforlu sürdürebilmenize destek olmaktır. Vereceğiniz cevapları kendi kendinize değerlendirebileceksiniz..

Lütfen tüm soruları kendiniz için dürüstçe ve dikkatle yanıtlayın.

Erken fark edilen küçük sorunlar, büyük problemleri önler.

Sağlığınızı önemseyen Tetkik İş Sağlığı ve Güvenliği firmamız her daim sizlere hizmete devam edecektir.

Teşekkür ederiz.

Hazırsanız Başlayın

Kendinizi son 1 ayda nasıl hissettinizi düşünerek aşağıdaki soruları cevaplayınız…
Cevaplarınızı “Hiç”, “Ara sıra”, “Sık sık”, “Her zaman” şeklinde işaretleyiniz.

Soru	Hiç (0 Puan)	Ara Sıra (1 Puan)	Sık Sık (2 Puan)	Her Zaman (3 Puan)
Gün içinde kendimi halsiz, enerjisiz hissediyorum.
Sabahları dinlenmemiş şekilde uyanıyorum.
İşe odaklanmakta zorlanıyorum.
Gün içinde baş dönmesi ya da sersemlik hissi yaşıyorum.
Göğsümde çarpıntı veya ani nefes darlığı hissediyorum.
Yürürken veya hafif bir aktivite sırasında çabuk yoruluyorum.
Gün içinde sinirlilik veya tahammülsüzlük hissediyorum.
Tırnaklarım kolay kırılıyor veya kaşık gibi şekil alıyor.
Cildim normalden soluk görünüyor.
Dudak kenarlarımda sık sık çatlama ya da yara oluyor.
Dilimde yanma, acı veya pürüzsüzlük fark ettim.
Özellikle öğleden sonra ya da akşam saatlerinde uyuklama ihtiyacı hissediyorum.
İşleri zamanında tamamlama konusunda zorlanıyorum.
Sık sık üşüyorum veya ellerim, ayaklarım soğuk oluyor.
Baş ağrısı ya da başta ağırlık hissi yaşıyorum.
Unutkanlık, odak kaybı veya dalgınlık yaşıyorum.
Eskisine göre daha az iş yapabiliyorum.
Dinlensem bile yorgunluk hissim geçmiyor.
Yokuş veya merdiven çıkarken zorlanıyorum.
Son zamanlarda sakarlıklarım arttı, eşyaları düşürme gibi durumlar yaşıyorum.

Uygulama ve Değerlendirme Notları

Amaç: Bu anket tıbbi teşhis yerine erken iş gücü kaybı sinyallerini belirlemeyi amaçlar.

Verdiğiniz yanıtlara göre aşağıdaki puanlama ile değerlendiriebilirsiniz:

“Hiç” = 0 puan
“Ara Sıra” = 1 puan
“Sık Sık” = 2 puan
“Her Zaman” = 3 puan

Maksimum puan: 20 soru × 3 = 60 puan
Elde edilen puana göre risk seviyesi belirlenir:

Değerlendirme Tablosu ve Alınması Gereken Önemler (Verilere Dayalı Renk Kodlamalı Bölgeleme)

Toplam Puan	Risk Seviyesi	Renk Kodu	Açıklama	Önlemler
0–15	Düşük Risk	🟢 Yeşil	Takip yeterli	Periyodik takip, bilgilendirme eğitimleri
16-30	Orta Risk	🟡 Sarı	Önleyici kontrol gerekli	Hekim değerlendirmesi, yaşam tarzı önerileri
31-45	Yüksek Risk	🟠 Turuncu	Sağlık müdahalesi başlamalı	Tetkikler yapılmalı, gerekirse geçici görev düzenlemesi
46-60	Kritik Risk	🔴 Kırmızı	Acil sağlık ve İSG önlemleri	Hekim tedavisi, çalışma saatleri düzenlenmeli, iş kazası riski yüksek

Ankete zaman ayırarak sağlık farkındalığınıza katkı sağladığınız için kendinize teşekkür etmelisiniz.

Unutmayın, iş gücünüz kadar sağlığınız da değerlidir. Basit gibi görünen bazı belirtiler, zamanla performansınızı ve yaşam kalitenizi etkileyebilir. Bu nedenle, atılan her adım, hem bireysel sağlığınız hem de iş güvenliğiniz açısından büyük önem taşır.

Elde ettiğiniz bilgiler doğrultusunda puanınız 16 ve üzerinde ise işyeri sağlık biriminize, 30 ve daha yüksek olduğu takdirde en kısa – uygun zamanda sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.

Sağlıklı, enerjik ve güvenli bir çalışma yaşamı dileğiyle.

Anketin kişsel değerlendirmesini bitirdik.

🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢 🟢

Kurumsal Demir Eksikliği ve İş Gücü Kaybı Ön Belirti Taraması Anketi

Eğer bu anket bir firmanı tüm çalışanlarına uygulanırsa; değerlendirilmesi, bireysel yanıtların gizliliği korunarak yapılır.

Özellikle yoğun fiziksel ya da zihinsel çaba gerektiren iş ortamlarında, bu eksiklik çalışanların enerji düzeylerini, dikkat sürelerini ve genel motivasyonlarını düşürerek iş kazalarına, iş gücü kaybına ve performans azalmasına neden olabilir.

Bu bağlamda geliştirilen “Demir Eksikliği ve İş Gücü Kaybı Ön Belirti Taraması Anketi“, (Anemi) kurumsal sağlık yönetimi içinde son derece önemli bir ön tarama aracıdır.

Bu sınıflandırma yalnızca bireysel düzeyde değerlendirme yapmakla kalmaz; aynı zamanda genel iş gücü sağlığı açısından da bir Demir Eksikliği Risk Haritası (Anemi) çıkarılmasına olanak sağlar.

Demir Eksikliği ve İş Gücü Kaybı Taramasının Kurumsal Değerlendirmesi ve Risk Haritasının Katkıları

Demir Eksikliği Risk Haritası, (Anemi) çalışanın bulunduğu birim, yaş grubu, cinsiyet, vardiya yapısı gibi faktörlerle birlikte değerlendirildiğinde, işyeri yönetimi için önemli stratejik bilgiler sunar.

Örneğin belirli bir vardiyada ya da fiziksel efor gerektiren bölümlerde daha yüksek risk görülmesi, kurumun hedefli sağlık müdahale programları geliştirmesine yardımcı olur.

Demir Eksikliği Risk Haritası (Anemi) ayrıca işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları ve insan kaynakları departmanları tarafından erken önlem alınması gereken alanların belirlenmesinde yol gösterici olur.

Tespit Edilen Risklerin İş Sağlığına Etkileri – İş Gücü Kaybı

Başlık	Etkisi
İş gücü kaybı	Günlük üretkenlik düşer, vardiya verimi azalır
İş kazası riski	Konsantrasyon azalması ve halsizlik kaynaklı kaza ihtimali artar
Devamsızlık oranı	Hastalık izinleri artar
Performans ve dikkat	Mental bulanıklık ve dikkat dağınıklığı iş kalitesini etkiler
İşyeri moral ve motivasyonu	Sürekli yorgunluk moral kaybına yol açar

Önerilen Kurumsal Önlemler

Firmalar açısından değerlendirildiğinde ise bu tarz sistematik tarama ve değerlendirmeler, iş gücü kayıplarını önleme noktasında oldukça faydalıdır. Uzun süreli devamsızlıklar, ani performans düşüşleri ve sık tekrarlayan sağlık izinleri, çoğu zaman görünmeyen ama maliyeti yüksek sorunlardır.

Bu tür önleyici sağlık taramaları ile bu tür sorunların kaynakları erkenden tespit edilerek yönetilebilir hale gelir. Ayrıca, çalışanlarının sağlığını önemseyen bir kurum kültürü, işveren markasını güçlendirir, çalışan bağlılığını artırır ve personel devir hızını azaltır.

Bunun yanı sıra, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) mevzuatları doğrultusunda proaktif sağlık izlemesi yapan firmalar, yasal uyumluluk açısından da daha sağlam bir zemine oturmuş olur.

Önlem Grubu	Açıklama
Tıbbi Tetkik ve Tarama	Ferritin, tam kan sayımı, serum demir testleri ile yıllık tarama
Beslenme Desteği ve Eğitim	Sağlıklı kantin politikası, demir emilimini destekleyen gıda eğitimi
İşyeri Hekimi Değerlendirmesi	Riskli gruplar için düzenli kontrol ve gerekiyorsa tıbbi yönlendirme
Görev ve Süreç Ayarlamaları	Yüksek riskli çalışanlara geçici görev veya vardiya düzenlemesi yapılmalı
Fiziksel Ortam İyileştirmesi	İyi havalandırma, ergonomik düzenlemeler ile genel iyilik hali artırılır

Risk Haritasının Kurumsal Yararları

İş kazalarını önleyici veri tabanı oluşturur
İş gücü planlamasında sağlığa duyarlı yaklaşım sağlar
Çalışan memnuniyetini ve işe devam oranını artırır
İSG politikalarının bilimsel verilere dayalı hale gelmesini sağlar
İşyeri hekimi, İK ve yöneticiler için karar destek sistemine katkı sunar

Toplum düzeyinde ise bu tür uygulamaların yaygınlaştırılması, halk sağlığına doğrudan katkı sağlar. Demir eksikliği (Anemi) gibi yaygın ancak kolayca yönetilebilir sağlık problemlerinin iş yerleri eliyle erkenden tespit edilmesi, genel sağlık sisteminin üzerindeki yükü azaltır.

Erken teşhis edilen bireyler daha kısa sürede ve daha az masrafla sağlığına kavuşur. Ayrıca, sağlıklı bireylerin üretkenliği artar, aile ve sosyal çevrelerine olan katkıları olumlu yönde gelişir. Özellikle kadın çalışanlar arasında yaygın olan demir eksikliği (Anemi) , hem iş yaşamı hem de ev içi sorumluluklar açısından önemli bir denge unsuru oluşturur.

Sonuç olarak, “Demir Eksikliği ve İş Gücü Kaybı Ön Belirti Taraması Anketi” (Anemi) yalnızca bireysel bir sağlık formu değil; kurumsal strateji, önleyici tıp ve toplumsal refah arasında bir köprü görevi görmektedir. Bu tarz anketlerin sistematik olarak değerlendirilmesiyle elde edilen risk haritaları, yalnızca sağlığın değil, güvenliğin, verimliliğin ve sürdürülebilirliğin de temel taşı haline gelir.

Kurumlar, çalışanlarının sadece verimliliğini değil, yaşam kalitesini de önemsediklerini bu tür uygulamalarla göstermiş olur. Bu da modern, etik ve sürdürülebilir iş modellerinin olmazsa olmaz bir bileşenidir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Anemi https://tetkik.com.tr/2025/04/22/21790/

⭐️⭐️ DEMİR https://tetkik.com.tr/2024/10/09/demir/

⭐️⭐️ Demir eksikliği https://ashpublications.org/blood/article/133/1/30/6613/Iron-deficiency

⭐️⭐️ Demir Eksikliği Anemisi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448065/

⭐️⭐️ Kadınlarda demir eksikliği ve cinsel işlev bozukluğu https://academic.oup.com/smr/article/11/4/342/7222595

⭐️⭐️ Demir eksikliği anemisinin tedavisinde alternatif gün oral demir ile günlük oral demir: randomize kontrollü bir çalışma https://www.nature.com/articles/s41598-023-29034-9

⭐️⭐️ İşçi Beslenmesi, İş Kazaları ve Üretkenlik İlişkisinin İncelenmesi http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1093090

⭐️⭐️ Açıklanamayan aneminin, belirgin kanama olmaksızın demir eksikliği ile birlikte tanısı ve tedavisi. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25872536/

⭐️⭐️ Kronik Demir Eksikliği https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560876/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni20 Haziran 2025

20 Haziran 2025

Pentan Tankı İnsan Kaynaklı Riskler Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz sekizinci Pentan Tankı İnsan Kaynaklı Riskler Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Pentan tankları, özellikle petrokimya ve solvent bazlı üretim tesislerinde yüksek yanıcılık ve uçuculuk özellikleri nedeniyle özel risk yönetimi gerektiren basınçlı ve tehlikeli madde depolama sistemleridir. Bu sistemlerin güvenli yönetimi yalnızca mühendislik önlemleriyle değil, aynı zamanda insan faktörünün doğru değerlendirilmesiyle mümkündür. Zira birçok endüstriyel kazanın temelinde insan hatası, davranışsal sapmalar, yetersiz eğitim ya da prosedür eksiklikleri yer almaktadır.

Bu bağlamda, insan kaynaklı riskler, pentan tankları çevresinde meydana gelebilecek olası büyük kazaların tetikleyicisi olma potansiyeline sahiptir. Özellikle, patlayıcı ortamlarda görev alan çalışanların kişisel ihmalleri, yetersiz LOTO (Lockout/Tagout) uygulamaları, eğitimsizlik, talimatlara uyumsuzluk ve acil durum reflekslerindeki yetersizlik gibi durumlar yüksek şiddette sonuçlara yol açabilir.

Bu yazıda; 5×5 matris temelli risk sınıflandırmasıyla, insan kaynaklı tüm kritik hata türlerini, olası nedenlerini, etkilediği alanları, sonuçlarını ve alınması gereken kontrol önlemlerini kapsamlı bir şekilde ortaya koymayı amaçlamadım.

Özellikle yüksek sıcaklıkta solvent buharı içeren ortamlarda, insan davranışlarının sistem güvenliği üzerindeki etkisi, geleneksel teknik risklerden daha karmaşık ve öngörülemez boyutlar taşıyabilir. Bu nedenle, analiz süreci hem bireysel hata türlerini hem de organizasyonel sistem açıklarını dikkate almaya çalıştım…

Sizlerin de katkıları ile tamamlanacağına eminim…

Pentan Tankı İnsan Kaynaklı Riskler Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Likelihood	Severity	Risk Skoru
Eğitim eksikliği	Yetersiz eğitim programı	Tüm tesis	Hatalı işlem, kaza	Zorunlu eğitim programları	3	5	15
Yetkisiz personel erişimi	Güvenlik önlemlerinin eksikliği	Tank alanı	Kaza, sabotaj	Giriş kontrolleri ve izin sistemi	3	5	15
İletişim hatası	Açık olmayan iletişim protokolleri	Operasyon ekipleri	Yanlış uygulamalar	İletişim prosedürlerinin iyileştirilmesi	3	4	12
İş yorgunluğu	Uzun çalışma saatleri	Operasyon ekibi	Dikkat kaybı, hata	Çalışma süreleri düzenlenmesi	3	4	12
Operasyon prosedürlerine uyulmaması	Disiplinsizlik	Dolum/boşaltım	Kaza, yangın	Sıkı prosedür denetimi	3	5	15
İhmal ve dikkatsizlik	Kişisel ihmaller	Her alan	Yaralanmalar	Farkındalık artırıcı eğitimler	3	4	12
Stresli çalışma ortamı	Aşırı iş yükü	Tüm çalışanlar	Performans düşüklüğü	Psikososyal destek programları	3	3	9
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymama	Bilinçsizlik veya isteksizlik	Tüm tesis	Ciddi iş kazaları	Sürekli İSG denetimleri	3	5	15
Acil durumda yanlış müdahale	Eğitim eksikliği	Acil durum ekipleri	Yaralanma, yangın büyümesi	Acil durum tatbikatları yapılması	3	5	15
KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) kullanmama	Rahatsızlık, alışkanlık eksikliği	Tüm çalışanlar	Yaralanmalar	KKD zorunluluğunun sıkı denetimi	3	4	12
Alkol veya uyuşturucu kullanımı	Kişisel sorunlar	Her alan	Dikkat kaybı, kazalar	Alkol ve uyuşturucu testleri	2	5	10
Dil bariyeri	Farklı dilde konuşan personel	Operasyon ekipleri	Yanlış anlaşılmalar	Çift dilde işaretleme ve talimatlar	3	3	9
Ekip çalışmasında zayıflık	Liderlik eksikliği	Operasyon ekipleri	Koordinasyon hataları	Takım çalışması eğitimleri	3	3	9
Hatalı karar verme	Bilgi eksikliği	Operasyon yönetimi	Yanlış müdahaleler	Operasyonel karar destek sistemi kurulması	3	4	12
Yeni işe başlayan personel deneyimsizliği	Eğitim sürecinin yetersizliği	Tüm operasyonlar	Hatalı işlemler	Mentörlük sistemi kurulması	3	4	12
Ters vardiya düzeni	Biyolojik saat bozukluğu	Vardiyalı çalışanlar	Performans düşüklüğü	Vardiya yönetim planı hazırlanması	3	3	9
İş bırakma veya grev	Çalışan memnuniyetsizliği	Tesis genel işleyişi	Operasyonların aksaması	Çalışan memnuniyet anketleri ve iyileştirmeler	2	4	8
Bilinçsizce yapılan müdahale	Acelecilik	Tank ekipmanları	Sistem arızası, patlama	Müdahale yetkisi sınırlandırılması	3	5	15
Acil durum planlarının bilinmemesi	Eğitim verilmemesi	Tüm tesis	Kaos ve gecikmeli müdahale	Düzenli acil durum eğitimleri	3	5	15
Risk algısının düşük olması	Güvenlik kültürünün zayıflığı	Çalışanlar	Tedbirsiz davranışlar	Güvenlik kültürü oluşturulması	3	4	12
İşyeri kurallarının sürekli değişmesi	Net prosedürlerin olmaması	Tüm çalışanlar	Uyum problemleri	Standart operasyon prosedürleri hazırlanması	3	3	9
Saha denetimlerinin eksik yapılması	İSG uygulamalarının aksaması	Tüm operasyonlar	Kuralsız çalışma ortamı	Denetim periyodlarının arttırılması	3	4	12
Yetersiz müdahale ekipman bilgisi	Eğitim eksikliği	Acil müdahale ekipleri	Hatalı kullanım	Ekipman kullanımı eğitimleri	3	4	12
Yetersiz liderlik	Süpervizör hataları	Ekip yönetimi	Karışıklık, motivasyon kaybı	Liderlik geliştirme programları	3	3	9
Prosedürlere direnç	Geleneksel davranışlar	Eski çalışanlar	Prosedür ihlali	Değişim yönetimi programları	3	4	12
İşyerinde şiddet olayları	Psikolojik baskı	Çalışanlar	Yaralanmalar	Şiddete sıfır tolerans politikası	2	4	8
Kaza sonrası yanlış raporlama	Bilgi gizleme	Kaza yönetimi	Gerçek nedenlerin bulunamaması	Açık ve dürüst raporlama kültürü	3	4	12
Bilgisizlik nedeniyle yanlış PPE seçimi	Eğitim eksikliği	Çalışanlar	Yetersiz koruma	KKD seçimi konusunda eğitim	3	4	12
İhmal sonucu kaçakların gözden kaçması	Dikkatsizlik	Tank sistemleri	Yangın, çevresel zarar	Kaçak kontrol prosedürlerinin sıkılaştırılması	3	5	15
Uygun olmayan personel görevlendirilmesi	Yetersiz yetkinlik kontrolü	Operasyon alanı	Hatalı operasyon	Yetkinlik değerlendirme sistemleri	3	4	12
Rehberlerin eksik veya güncel olmaması	Prosedür yenilenmemesi	Tüm tesis	Yanlış operasyon	Prosedürlerin yıllık gözden geçirilmesi	3	3	9
Kritik alanlarda deneyimsiz çalıştırma	Eğitim eksikliği	Tank dolum/boşaltım	Kaza riski	Kritik alanlar için sertifikalı personel kullanımı	3	5	15
Müdahalelerde aşırı özgüven	Risk algısının düşüklüğü	Acil müdahale	İkinci bir kazaya sebep olma	Eğitimle risk algısının artırılması	3	4	12
İzinsiz değişiklik yapma	Prosedüre aykırı davranış	Tesis ekipmanları	Sistem arızası, patlama	Değişiklik yönetimi prosedürü uygulanması	3	5	15
Yanlış tank tanımlaması	Hatalı veri yönetimi	Operasyon sistemleri	Yanlış dolum, taşma	Tank tanımlama doğrulama prosedürü	3	5	15
İş yükünün yanlış dağıtılması	Yönetimsel hata	Çalışan performansı	Hatalar ve kazalar	İş yükü yönetim planı hazırlanması	3	3	9
Motivasyon eksikliği	Yönetim desteği eksikliği	Çalışanlar	Verimlilik düşüklüğü	Çalışan motivasyon programları	2	3	6
Aşırı güvenlik algısı (yanıltıcı)	Uzun süre kaza olmaması	Tüm tesis	Gevşeklik, ihmal	Güvenlik kültürünün diri tutulması	3	4	12
Operasyonel risklerin yanlış değerlendirilmesi	Bilgi eksikliği	Operasyon yönetimi	Kritik hatalar	Risk değerlendirme eğitimleri	3	4	12

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Güvenlik Kültürünün Kalbinde İnsan Vardır

Pentan tankları gibi yüksek yanıcılık ve patlayıcılık riski taşıyan kimyasal depolama sistemlerinde, teknik önlemler kadar insan faktörü de hayati önemdedir. Bu risk analizinde ortaya konan veriler, sadece ekipman arızalarının değil, insan davranışlarının da sistem güvenliği üzerinde doğrudan belirleyici olduğunu açıkça göstermektedir.

İş sağlığı ve güvenliği, yalnızca prosedürlerin ve talimatların uygulanmasıyla sınırlı değildir. Bilinçli, eğitimli, denetlenmiş ve sürekli gelişimi desteklenen insan kaynağı, her türlü mühendislik önleminden daha kapsayıcı bir güvenlik katmanıdır.

Bu nedenle;

İş gücü seçimi ve eğitim süreçleri, pentan gibi yüksek riskli ortamlarda daha da titizlikle yürütülmeli,
İzleme, geribildirim ve sürekli iyileştirme mekanizmaları, sadece fiziksel ekipmanlar için değil, insan davranışları için de yapılandırılmalı,
Yorgunluk, dikkat dağınıklığı, iletişim eksikliği, rehavet gibi “görünmeyen” riskler, periyodik analizlerle takip edilmelidir.

Unutulmamalıdır ki; en gelişmiş güvenlik sistemleri bile, yanlış bir valf çevirmesiyle, unutulmuş bir kontrollerle ya da bir ihmal ile etkisiz hale gelebilir. Bu nedenle pentan tankları çevresinde çalışan her birey, sadece bir görevli değil; aynı zamanda yaşamsal bir güvenlik bileşenidir.

Sonuç olarak, pentan tankı operasyonlarında sıfır hata hedefi, teknik güvenlik önlemlerinin insan davranışı ile bütünleşmesiyle mümkündür. Bu analiz, insan kaynaklı risklerin yalnızca tanımlanması değil, aynı zamanda sürekli eğitim ve davranışsal dönüşümle yönetilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği20 Haziran 2025

19 Haziran 2025

İşe Giriş Muayene Formu Doldururken Doğru Bilgi Vermek Neden Bu Kadar Önemli?

Değerli Çalışan Arkadaşlarımız,

**“İşe Giriş Muayenesi Formunu (EK-2 Formunu) Doldururken Doğru Bilgi Vermek Neden Bu Kadar Önemli?”**

Yeni bir işe başlarken herkes heyecanlı olur.
Yeni bir başlangıç, yeni umutlar…
Ama bu heyecanın içinde bazen önemsiz gibi görünen bir adım, aslında ileride hem sizin hem de işvereniniz için çok büyük sonuçlar doğurabilir:

👉 İşe Giriş Muayenesi Formunu (EK-2 Formunu) doldurmak.

Bu İşe Giriş Muayene formunda (EK-2 Formunda) sizden bazı bilgiler istenir:

Geçmişte geçirdiğiniz hastalıklar,
Sürekli kullandığınız ilaçlar,
Alerjileriniz,
Ailenizin sağlık öyküsü,
Fiziksel ya da ruhsal rahatsızlıklar…

İşte bu İşe Giriş Muayene formunda (EK-2 Formunda) vereceğiniz bilgiler, hukuken ve sağlık açısından son derece önemlidir.

👷‍♂️ 👷‍♂️ 👷‍♂️

Neden Doğru Bilgi Vermek Zorundayız?

✅ 1. Çünkü bu bir yasal sorumluluktur.

İşe giriş muayenesi formu (EK-2 Formu) resmi bir belgedir.
Bu belgeyi doldururken bilerek yanlış, eksik ya da yanıltıcı bilgi vermek, ileride hukuki sorunlara yol açabilir.

🔹 Türk İş Kanunu ve ilgili mevzuata göre, çalışan işe başlamadan önce sağlık durumuyla ilgili doğru beyan vermekle yükümlüdür.
🔹 Aksi halde; ileride doğacak bir sağlık sorununda, iş kazasında ya da meslek hastalığında sorumluluk çalışana ait olabilir.

📌 Örnek: Daha önce bel fıtığı ameliyatı geçirdiğini gizleyip ağır kaldırma işi yapan bir çalışanda 2 ay sonra tekrar aynı bölgeden sorun gelişti. Yapılan incelemede işyeri hekiminin haberdar edilmediği, formda “sağlıklıyım” yazdığı ortaya çıktı. Bu durumda çalışanın hak iddia etmesi güçleşti.

✅ 2. Çünkü iş güvenliği ve sağlığınız buna bağlıdır.

İşe giriş muayenesi formu (EK-2 Formu), sadece sizi işe başlatmak için değil; size en uygun işi, en doğru ekipmanla ve koşullarla sunmak için kullanılır.

Eğer bir kalp rahatsızlığınız, astımınız ya da tansiyon probleminiz varsa…
Bu bilgileri İşe giriş muayenesi formunda (EK-2 Formunda) belirtmezseniz, sizi ağır tempolu ya da tozlu bir ortamda görevlendirmek kazaya davetiye çıkarabilir.

🔍 Örnek: Tozlu bir ortamda çalışan bir çalışanın daha önce astımı olduğu ancak bunu işe giriş muayenesi formunda belirtmediği ortaya çıktı. Nefes darlığı sonucu hastaneye kaldırıldı ve durum iş kazası olarak değerlendirilmedi.

✅ 3. Çünkü yanlış bilgi hem sizi hem başkalarını riske atar.

Özellikle bulaşıcı hastalıklar, epilepsi, bayılma, kontrolsüz diyabet gibi durumlar, sadece sizi değil, birlikte çalıştığınız arkadaşlarınızı da tehlikeye sokabilir.

İşe giriş muayenesi bu gibi riskleri önlemek için tasarlanmıştır. Ancak doğru bilgi verilmediğinde bu amacına ulaşamaz.

⚠️ Örnek: Sara hastası bir çalışanın yüksek bir platformda çalışması ve nöbet geçirmesi, hem kendi hayatını hem çevresindekilerin güvenliğini riske atar.

⚖️ ⚖️ ⚖️

İşe Giriş Muayenesi Formu (EK-2 Formu) İle Doğru Beyan Verilmezse Ne Olur?

İş kazası ve meslek hastalığı durumunda hak kaybı yaşanabilir.
İşveren, bu beyana dayanarak aldığı önlem yetersiz kalırsa, sorumluluk çalışana yüklenebilir.
Bilerek yanıltıcı bilgi verildiği tespit edilirse, bu durum iş akdinin feshedilmesine kadar varabilir.
Geriye dönük tazminat veya SGK hak kayıpları yaşanabilir.

📝 📝 📝

İşe Giriş Muayenesi Formunu (EK-2 Formunu) Doldururken Nelere Dikkat Etmeli?

✅ Gerçek ve doğru bilgi verin.
✅ Şüphede kaldığınız bilgileri “emin değilim” şeklinde belirtin, hekimle paylaşın.
✅ Sürekli kullandığınız ilaçları, geçirdiğiniz ameliyatları yazın.
✅ Ailede sık görülen hastalıkları da eklemeyi unutmayın.
✅ Formu imzalamadan önce dikkatlice tekrar okuyun.

💬 💬 💬

Sevgili çalışan arkadaşlarımız,

İşe giriş muayenesi sadece işe başlamak için değil, güvenli, sağlıklı ve uzun soluklu bir çalışma hayatı için atılan ilk adımdır.

Bu adımda vereceğiniz her bilgi, bir tuğla gibidir. Sağlığınızı, güvenliğinizi ve yasal haklarınızı bu bilgiler üzerine inşa ederiz.

❗ Unutmayın:
Yanıltıcı bilgi vermek, sizi korumaz.
Aksine, işinizi, sağlığınızı ve haklarınızı tehlikeye atar.

👉 İşe giriş muayenesi formunu doldururken dürüst ve dikkatli olun.
Çünkü sağlık, güven ve haklar doğru bilgiyle başlar.

Dr. Mustafa KEBAT

İşe Giriş Muayeneleri – Tetkik ve Tahlilleri için firmamız Tetkik OSGB yi arayabilirsiniz.

📞 İsterseniz randevu alabilirsiniz:
📍 Telefon: +90 232 265 20 65 Laboratuvar Telefonumuz: +90 541 125 15 82

📍 Ya da randevusuz da gelebilirsiniz:
🕗 Hafta içi her gün: 08.30 – 17.30 saatleri arasında başvurabilirsiniz.

Cennetoglu Mh., Foliage Cd., Modeko Selgeçen Is Merkezi, No: 230 Kat:4 Daire:424-425, Cennetoğlu, 35110 Karabağlar/İzmir, Türkiye

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği, Makaleler, Sağlık Bülteni19 Haziran 2025

19 Haziran 2025

Gıda Alırkan E Kodlarına Nasıl Dikkat Etmelisiniz?

Gıda Alırken E Kodlarına Nasıl Dikkat Etmelisiniz?

Renkli ambalajlar, çekici etiketler ve cazip tatlar… Market raflarında bizi karşılayan ürünlerin çoğu aslında birer kimyasal formül tablosu taşıyor. Gıda etiketlerinde sıkça karşılaştığımız ve genellikle üzerinde durulmayan o küçük harf-rakam kombinasyonları: E Kodları.

Peki bu kodlar ne anlama geliyor? Her E kodu zararlı mı? Alışveriş yaparken nelere dikkat etmelisiniz?

🛒 🛒 🛒

E Kodu Nedir?

“E” harfi, Avrupa Birliği’nin “onaylanmış katkı maddesi” anlamına gelir (E = Europe). Bu kodlar; koruyucular, tatlandırıcılar, kıvam artırıcılar, renklendiriciler ve daha birçok katkı maddesini ifade eder. Örneğin:

E100: Kurkumin (zerdeçaldan elde edilen doğal sarı renk)
E621: Monosodyum glutamat (tat artırıcı)
E951: Aspartam (yapay tatlandırıcı)

Bu kodların bazıları doğal kaynaklı, bazıları sentetik, bazıları ise sağlık açısından ciddi riskler taşıyabilir.

E Kodlarının Her Zaman Güvenli Olmadığını Bilin

Bir katkı maddesinin E koduna sahip olması, onun mutlaka zararsız olduğu anlamına gelmez. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ve FAO gibi kurumlar bu maddeleri düzenli olarak değerlendirir; ancak uzun vadeli etkileri tartışmalı olan çok sayıda madde mevcuttur.

Örnek:

E951 (Aspartam): Diyet ürünlerinde yaygındır, ama bazı çalışmalarda nörolojik etkiler ve bağırsak florasında bozulma gözlenmiştir.

E102 (Tartrazin): Sentetik bir sarı boya. Bazı bireylerde alerjik reaksiyonlar, çocuklarda ise dikkat eksikliği ve hiperaktivite ile ilişkilendirildi.

E320 (BHA) ve E321 (BHT): Antioksidan olarak kullanılır, ancak hayvan çalışmalarında kanserojen potansiyel gösterilmiştir.

E Kodu Takibi: Tüketici Olarak Ne Yapmalısınız?

✅ Etiketi Okuyun, İçeriği Anlayın

Ürün alırken ilk bakmanız gereken yer besin içeriği değil, içindekiler listesi olmalı. İçerikte “E” kodları ya da tam isimleriyle katkı maddeleri listelenir. Her içeriği anlamıyorsanız, güvenilir E kodu rehberleri veya mobil uygulamalar size yardımcı olabilir.

🟥 Bazı E Kodlarından Özellikle Kaçının

Tüketiciler için sıkça önerilen “dikkat edilmesi gereken” E kodları listesinde şunlar öne çıkar:

E Kodu	Katkı Türü	Olası Etkiler
E102	Sentetik boya	Alerji, hiperaktivite
E110	Sentetik boya	Cilt döküntüsü, mide rahatsızlığı
E220	Sülfitleyici	Astım, baş ağrısı
E250	Nitrat/Nitrit	Kanser riski (yüksek tüketimde)
E951	Yapay tatlandırıcı	Baş ağrısı, bağırsak dengesizliği
E321	Antioksidan	Kanserojen potansiyel

🍏 Az İşlenmiş, Doğal Gıdaları Tercih Edin

Katkı maddeleri en çok paketli, ultra işlenmiş ürünlerde bulunur. Taze sebze-meyve, ev yapımı yoğurt, doğal kuruyemiş, evde hazırlanan içecekler bu maddelerden muaftır.

📱 E Kodu Uygulamaları Kullanın

Gıda alışverişinde etiketleri daha bilinçli değerlendirmek için “Open Food Facts”, “E Numbers” gibi mobil uygulamalar kullanabilirsiniz. Ürünü taratarak içindeki E kodlarının anlamını ve risk derecesini kolayca görebilirsiniz.

Aşağıda E – KODU genel işlevleri hakkında bilgi bulabilirsiniz:

1. Grup: E100–E120

E Kodu	Kategori	Genel İşlevi	İnsan Sağlığına Etkileri
E102	Renklendirici	Gıdalara sarı renk verir.	Hiperaktivite, alerjik reaksiyonlar, astım krizleri ve tiroid tümörü ile ilişkilendirilmiştir.
E104	Renklendirici	Gıdalara sarı renk verir.	Deri yangısına neden olabilir.
E110	Renklendirici	Gıdalara turuncu renk verir.	Kurdeşen, rinit, alerji, hiperaktivite ve böbrek tümörü gibi yan etkiler bildirilmiştir.
E120	Renklendirici	Gıdalara kırmızı renk verir.	Alerjik reaksiyonlara neden olabilir.

2. Grup: E200–E220

E Kodu	Kategori	Genel İşlevi	İnsan Sağlığına Etkileri
E210	Koruyucu	Gıdalarda mikrobiyal büyümeyi engeller.	Alerjik reaksiyonlara ve astım ataklarına neden olabilir.
E211	Koruyucu	Gıdalarda mikrobiyal büyümeyi engeller.	Alerjik reaksiyonlara ve astım ataklarına neden olabilir.
E220	Koruyucu	Gıdalarda mikrobiyal büyümeyi engeller.	Astım hastaları için tetikleyici olabilir.

3. Grup: E250–E270

E Kodu	Kategori	Genel İşlevi	İnsan Sağlığına Etkileri
E250	Koruyucu	Et ürünlerinde mikrobiyal büyümeyi engeller.	Potansiyel kanserojen; nitrozamin oluşumuna katkıda bulunabilir.
E251	Koruyucu	Et ürünlerinde mikrobiyal büyümeyi engeller.	Potansiyel kanserojen; nitrozamin oluşumuna katkıda bulunabilir.
E252	Koruyucu	Et ürünlerinde mikrobiyal büyümeyi engeller.	Potansiyel kanserojen; nitrozamin oluşumuna katkıda bulunabilir.
E260	Asitlik Düzenleyici	Gıdalarda asitliği düzenler.	Yüksek miktarlarda tüketildiğinde mide tahrişine neden olabilir.

4. Grup: E300–E320

E Kodu	Kategori	Genel İşlevi	İnsan Sağlığına Etkileri
E310	Antioksidan	Yağların bozulmasını önler.	Gastrit ve cilt tahrişine neden olabilir; kandaki hemoglobine zarar verebilir.
E320	Antioksidan	Yağların bozulmasını önler.	Yüksek dozlarda laboratuvar hayvanlarında tümöre neden olmuştur.

5. Grup: E621–E951

E Kodu	Kategori	Genel İşlevi	İnsan Sağlığına Etkileri
E621	Lezzet Artırıcı	Gıdalara umami tadı katmak için kullanılır.	Baş ağrısı, mide bulantısı ve kalp çarpıntısı gibi semptomlara neden olabilir.
E951	Tatlandırıcı	Şekersiz ürünlerde tatlandırıcı olarak kullanılır.	Fenilketonüri hastaları için zararlıdır; sinir sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

Bu listeler, insan sağlığına potansiyel olarak zararlı olduğu bildirilen bazı E kodlu gıda katkı maddelerini içermektedir.

Her bir katkı maddesi için belirtilen etkiler, bilimsel araştırmalar ve sağlık otoritelerinin değerlendirmelerine dayanmaktadır.

Gıda ürünlerini tüketmeden önce etiketlerini dikkatlice okumak ve içerdikleri katkı maddeleri hakkında bilgi sahibi olmak, sağlığınızı korumak açısından önemlidir.

Tüketici Olarak Güç Sizde

Unutmayın, her satın alma tercihiniz gıda endüstrisine güçlü bir mesaj verir. Daha doğal, katkısız ürünleri tercih ettikçe, üreticiler de bu yönde değişim göstermeye başlar. Sadece bedeninizi değil, aynı zamanda gelecekteki gıda politikalarını da şekillendirirsiniz.

E Kodlarıyla Sağlıklı Bir İlişki İçin Altın Kurallar

Etiket okuma alışkanlığı kazanın.
Sık tüketilen ürünlerin içeriğini araştırın.
Düşük katkı maddesi içeren markaları seçin.
Doğal, işlenmemiş besinleri önceliklendirin.
Riskli E kodlarını içeren ürünlerden uzak durun.
Çocuklar için katkısız ürünleri tercih edin.

E kodları hayatımızdan tamamen çıkarmamız gereken düşmanlar değil; ancak ne olduklarını bilmek, içlerinden hangilerinin zararlı olabileceğini ayırt edebilmek bir tüketici sorumluluğu ve sağlık yatırımıdır.

Bugünden itibaren sadece tatlara değil, içeriklere de dikkat edin. Çünkü gerçek sağlık; etiketin arkasında gizlidir.

Daha fazla bilgi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği ve Güvenilir Gıda sayfalarına başvurabilirsiniz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Gıda Renk Katkı Maddeleri: Kimyasal Özellikleri, Gıda Ürünlerindeki Uygulamaları ve Sağlık Yan Etkilerine İlişkin Özet Bir Bakış https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8834239/

⭐️⭐️ AB ve ABD’deki gıda boyası düzenlemelerinin karşılaştırılması: Mevcut hükümlerin incelenmesi https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19440049.2016.1274431

⭐️⭐️ Gliserolün (E 422) bir gıda katkı maddesi olarak yeniden değerlendirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7009851/

⭐️⭐️ Ksantan zamkının (E 415) gıda katkı maddesi olarak yeniden değerlendirilmesi https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7009887/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni19 Haziran 2025

19 Haziran 2025

Pentan Tankı Elektriksel Riskler Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz yedincisi Pentan Tankı Elektriksel Riskler Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Kimya, petrokimya ve yanıcı gazlarla çalışan endüstriyel tesislerde kullanılan pentan tankları, yüksek düzeyde parlayıcı madde içermeleri sebebiyle çok ciddi iş sağlığı ve güvenliği risklerini beraberinde getirir.

Bu tankların işletilmesi, depolanması, transferi ve bakımı sırasında ortaya çıkabilecek elektriksel riskler, yalnızca personel güvenliğini değil, tüm tesisin varlığını tehdit edebilecek potansiyele sahiptir. Elektriksel kıvılcım kaynaklı tutuşmalar, statik elektrik boşalmaları, uygun topraklama yapılmayan alanlarda oluşabilecek arklar, sıcak yüzeyler ve izolasyon hataları; bu sistemlerde yaşanan yangın, patlama ve toksik gaz salımı vakalarının temel nedenleri arasındadır.

Bu bağlamda, elektriksel tehlikelerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kontrol altına alınması, hem yasal zorunluluklar hem de kurumsal sorumluluk açısından kritik öneme sahiptir. Özellikle ATEX Direktifleri (2014/34/EU, 1999/92/EC), NFPA 70 – National Electrical Code (NEC), IEC 60079 serisi, TS EN 60079 ve 6331 sayılı Türk İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gibi ulusal ve uluslararası mevzuatlar, bu tür tesislerde elektrikli ekipmanların seçimi, kurulumu, sınıflandırılması ve periyodik kontrolleri ile ilgili sıkı teknik gereklilikler getirmiştir.

Bu analizde, pentan tankları çevresinde elektriksel kaynaklı potansiyel tehlikeler, sistematik bir yaklaşımla incelenmiş; riskin oluşma olasılığı ve etkisi dikkate alınarak matris bazlı risk değerlendirmesi yapılmıştır. Ayrıca, aşağıdaki teknik kavramlar detaylı biçimde göz önünde bulundurulmuştur:

Ex-proof ekipmanların sınıfı ve bölge uyumu (Zone 0–1–2)
Statik elektrik birikimi ve boşalımı senaryoları
Koruyucu topraklama ve eş potansiyel baraları
Kablo güzergâhlarının güvenliği ve sızdırmazlığı
Arıza akımına karşı koruma sistemleri (RCD/RCBO kullanımı)
Görsel ve fonksiyonel test protokolleri
Enerji izolasyonu (LOTO prosedürleri)

Bu teknik ön çalışma, sadece riskleri tanımlamakla kalmayıp, aynı zamanda ölçülebilir ve doğrulanabilir kontrol tedbirleriyle bütünleşmiş bir güvenlik yönetim modeli sunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca bu analiz, sahada görevli iş güvenliği uzmanları, bakım mühendisleri, elektrik mühendisleri ve proses güvenliği sorumluları için rehber niteliği taşımaktadır.

Unutulmamalıdır ki, pentan gibi düşük parlama noktalı hidrokarbonlarla çalışan tesislerde elektriksel risk yönetimi, yalnızca bir bakım sorunu değil; bir hayatta kalma stratejisidir.

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık (1–5)	Şiddet (1–5)	Risk Skoru (LxS)
Statik elektrik boşalması	Akaryakıt akışı, sürtünme	Dolum hortumları, tank gövdesi	Kıvılcım, patlama	Topraklama, antistatik sistemler	3	5	15
Ex-proof olmayan ekipman kullanımı	Hatalı ekipman seçimi	Pompa, fan, sensörler	Patlama, yangın	IECEx / ATEX sertifikalı ekipman kullanımı	3	5	15
Yetersiz koruyucu topraklama	Korozyon, kopukluk	Tanklar, borular, şasi	Potansiyel fark, ark oluşumu	Topraklama süreklilik testi	2	5	10
Eş potansiyel baralarının eksikliği	Proje dışı kalma	Metal ekipmanlar arası geçişler	Şok riski, potansiyel fark	Eş potansiyel sistem kurulumu	2	4	8
Enerji izolasyonu yapılmadan çalışma	LOTO eksikliği	Elektrik panoları	Elektrik çarpması, ölüm	LOTO prosedür eğitimi ve kilitleme sistemi	3	5	15
Arıza akımı koruma cihazı olmaması	RCD/RCBO olmaması	Prizler, panolar	Elektrik çarpması	Tüm sistemde kaçak akım koruma tertibatı	3	4	12
Kablo güzergâhlarının mekanik hasarı	Ağır araç geçişi, darbe	Yer altı kablo hatları	Kısa devre, kesinti	Mekanik koruma, ikaz bandı	3	3	9
Tank sahasında IP sınıfı düşük cihazlar	Su, nem teması	Aydınlatma armatürleri	Kısa devre, yangın	IP66 veya üzeri ekipman kullanımı	3	4	12
Tank dolum sırasında statik yük birikimi	Yetersiz deşarj sistemi	Tank dolum hatları	Alevlenme	Otomatik statik deşarj cihazları	3	5	15
Yanlış kablo tipi (Ex bölgeye uygun değil)	Uygunsuz kablo seçimi	Kablo devreleri	Isınma, tutuşma	HFFR, Ex-rated kablo kullanımı	3	4	12
Ex-proof sızdırmazlık eksikliği	Montaj hatası	Rakorlar, bağlantı kutuları	Gaz sızması, kıvılcım	Sertifikalı geçiş rakoru, test	3	5	15
Test ve muayene kayıtlarının tutulmaması	Denetimsizlik	Tüm elektrik sistemi	Bilgi eksikliği, kontrolsüzlük	Periyodik test kayıtları	2	3	6
Aydınlatma armatürlerinin patlama bölgesine uyumsuzluğu	Yanlış IP/Zone seçimi	Tank çevresi	Patlama riski	Zone 1-2 uygunluğu belgelenmiş aydınlatma	3	5	15
Elektrik panosunda IP sınıfı düşüklüğü	Toz, nem girişi	Kontrol panoları	Arıza, kıvılcım	IP65 üzeri pano tercihi	2	4	8
Gevşek bağlantılar	Vibration, kötü montaj	Klemens noktaları	Ark, ısınma, yangın	Tork kontrollü bağlantı denetimi	3	4	12
Statik elektrik ölçümü yapılmaması	İzleme eksikliği	Borular, tanklar	Deşarjın fark edilmemesi	Periyodik yüzey potansiyel ölçümü	3	4	12
Enerji kesintisinde kontrol sistemlerinin kapanması	UPS yokluğu	SCADA, otomasyon	Kontrol kaybı, arıza	Ex-zone UPS desteği	2	4	8
Taşınabilir cihazların (el telsizi vb.) Ex olmayan modelde kullanılması	Yanlış cihaz seçimi	Mobil ekipman	Patlayıcı ortamda kıvılcım	Ex onaylı telsiz ve mobil cihazlar	3	5	15
Aydınlatma devrelerinde fazla yüklenme	Devre hatası	Elektrik hatları	Yangın, sistem arızası	Devre başına yük dengelemesi, sigorta	2	4	8
Tank toprağının test edilmemesi	Periyodik bakım yapılmaması	Tank gövdesi	Topraklama kaybı	Ölçümle topraklama direnci doğrulama	2	5	10

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar/Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut/Önerilen Kontroller	Olasılık (1–5)	Şiddet (1–5)	Risk Skoru (LxS)
Ex-proof olmayan priz kullanımı	Standart ekipman kullanımı	Tank çevresi kablo bağlantıları	Kıvılcım, yangın	Sadece Ex-proof priz ve soket kullanımı	3	5	15
Elektrik kablolarının fiziksel hasarı	Trafik, darbe, kemirgen	Kablo hatları	Kısa devre, ark oluşumu	Zırhlı kablo, kablo kanalı, rutin kontrol	3	4	12
Patlama riski olan bölgede bakım esnasında enerji kesilmemesi	LOTO prosedürünün atlanması	Tank üzeri enstrümanlar	Patlama, ölümcül kaza	Enerji izolasyon protokolü, izin sistemi	2	5	10
Metal parça kaynaklı statik yük boşalması	Sürtünme, akışkan geçişi	Boru hatları, tank gövdesi	Kıvılcım, tutuşma	Antistatik bağlantılar, ölçüm testleri	2	5	10
Geçici kablolamada IP ve Ex koruması olmaması	Acele iş, geçici çözüm	Geçici elektrik sistemleri	Yangın, ark oluşumu	Ex-proof geçici sistem onayı	4	4	16
Ex alanlarında UPS sistemlerinin standart seçilmesi	Yanlış ekipman seçimi	Acil durum sistemleri	Alevlenme, donanım kaybı	Ex-rated UPS kullanımı	3	4	12
Statik topraklamanın tank dolum sırasında yapılmaması	Hatalı prosedür	Dolum hortumları	Kıvılcım çıkışı	Topraklama öncesi kontrol prosedürü	3	5	15
Tank üstü sensörlerde IP66 altı ekipman kullanımı	Uygunsuz seçim	Seviye sensörleri	Neme bağlı arıza, kısa devre	Ex d, IP66+ sertifikalı ürün	3	3	9
Kablo bağlantılarında gevşeklik	Montaj hatası, titreşim	Klemens kutuları	Isınma, ark, alevlenme	Sıkma tork kontrolü, bakım periyodu	2	4	8
Tank topraklamasının ölçülmemesi	Ölçüm eksikliği	Tüm tank sistemi	Topraklama kopukluğu, statik risk	Yıllık direnç ölçümü, kayıt	2	5	10
Aydınlatma direklerinin uygun Ex sınıfında olmaması	Proje dışı müdahale	Tank çevresi	Patlama riski	Ex Zone aydınlatma standardı	3	5	15
Patlayıcı gaz kaçaklarında kıvılcım oluşturacak cihazların kullanımı	Denetimsizlik	Saha cihazları	Alevlenme	GNSS, telsiz gibi cihazlara sınırlama	4	5	20
Elektrik panolarının Ex olmayan odalarda yer alması	Planlama eksikliği	Enerji dağıtımı	Yangın yayılması	Güvenli bölge planlaması	2	4	8
Kablo derinliğinin yönetmelik dışı olması	Uygun olmayan montaj	Yeraltı kabloları	Darbe, kaçak akım	Derinlik testleri, işaretleme	3	3	9
Kablo kılıflarının UV dayanımı olmaması	Güneşe maruz kalma	Açık saha kabloları	İzolasyon çatlağı	UV dayanımlı kablo kılıfı kullanımı	3	3	9
Potansiyel fark dengeleme bağlantısı yapılmaması	İzolasyon ihmali	Metal gövdeler	Şok tehlikesi	Potansiyel eşitleme sistemi	2	5	10
Tank içi seviye ölçüm cihazlarında kıvılcım riski	Düşük kaliteli cihaz seçimi	Seviye ve basınç sensörleri	Gaz patlaması	Ex d seviye enstrümanları	3	5	15
Elektrik kablolarının su/gaz sızdırmazlığı olmadan geçirilmesi	Hızlı montaj	Duvar geçişleri	Gaz geçişi, ark	Ex geçiş rekorları	3	4	12
Ex d kablo rakorlarında conta eksikliği	Montaj ihmali	Kablo giriş noktaları	Gaz girişi, ark oluşumu	Giriş yerlerinin sızdırmazlık kontrolü	3	3	9
Paratoner topraklaması ile güç topraklamasının ayrılmaması	Proje hatası	Tüm tesis toprağı	Ani gerilim etkisi	Ayrık topraklama sistemi tasarımı	2	4	8

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Pentan tanklarının bulunduğu ortamlarda elektriksel risklerin yönetimi, yalnızca iş güvenliği açısından değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik ve proses sürekliliği bakımından da hayati bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, özellikle yanıcı gaz ortamlarında sıkça karşılaşılan elektriksel tehlikeler; kaynakları, etkiledikleri sistemler ve olası sonuçlarıyla birlikte sistematik biçimde analiz edilmiştir.

Sunulan 5×5 risk matrisi modeli ile tehlikelerin önceliklendirilmesi, doğru koruma önlemlerinin belirlenmesi ve bu önlemlerin sıklıkla doğrulanması sağlanarak, patlayıcı atmosferlerde çalışan tüm elektrikli sistemlerin güvenli bir şekilde işletilmesi hedeflenmiştir.

Ancak her risk analizinin yaşayan bir doküman olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle; proses değişiklikleri, yeni ekipman entegrasyonu ya da mevzuat güncellemeleri gibi durumlarda risk değerlendirmesinin güncellenmesi esastır. Ayrıca, eğitimli personel, doğru prosedürler ve periyodik testler, alınan mühendislik önlemlerinin etkinliğini destekleyen en kritik unsurlardır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği19 Haziran 2025

18 Haziran 2025

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi Hayat Kurtaran Bilginin Merkezi

“Doğru eğitim, doğru müdahale, doğru sonuç.”

Bir kriz anında saniyelerle yarışılır. Kalp krizi, boğulma, solunum durması ya da bilinç kaybı…
Bu gibi acil durumlarda, ilk yardım bilen bir kişinin varlığı hayat kurtarabilir.
Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi olarak biz, sadece yasal bir belge değil, hayat kurtaran farkındalık ve beceri kazandırıyoruz.

🧠 🧠 🧠

İlk Yardım Eğitimi Neden Her Çalışan İçin Gerekli?

Birçok iş kazası, olay yerinde yapılan doğru ilk yardım müdahalesiyle hayati tehlike olmadan atlatılabilir. Bu nedenle:

✅ Her iş yerinde ilk yardımcı bulundurmak yasal bir zorunluluk (6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu),
✅ Eğitimli çalışanlar, olay anında panik yapmak yerine soğukkanlı müdahale eder,
✅ Kalp masajı, Heimlich manevrası, kanama kontrolü gibi uygulamalar doğru refleksle ve bilinçli şekilde yapılır.

🎓 🎓 🎓

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi Size Neler Sunar?

📌 Temel İlk Yardım Eğitimi (16 saat) – İl Sağlık Müdürlüğü Sınavını Başardığınızda onaylı, sertifikalı
📌 Güncelleme Eğitimleri (8 saat) – Sertifika yenileme ve bilgilerin tazelenmesi
📌 İleri düzey uygulamalı eğitim – Mankenler, senaryolar, tatbikatlarla pratik odaklı
📌 Kuruma özel planlama – İşyeri koşullarına özel içerik ve vaka senaryoları
📌 Eğitim sonrası tam dokümantasyon desteği – Denetimlerde hazır arşiv yapısı

💼 💼 💼

İşverenler İçin Neden Tetkik?

İlk yardım eğitimi sadece bir zorunluluk değildir, aynı zamanda işverenin sosyal sorumluluk bilincidir.
Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi ile işverenler;

✅ Denetime hazır eğitim dosyalarına sahip olur,
✅ Çalışanlara yönelik sürdürülebilir acil durum farkındalığı geliştirir,
✅ Kurum içi kriz yönetimi altyapısını güçlendirir,
✅ Çalışan motivasyonu ve güvenliğini artırır.

🧪 🧪 🧪

Eğitimlerimizde Ne Var?

Kalp masajı ve yapay solunum uygulamaları
Yetişkin ve çocuklara yönelik ilk yardım farkları
Boğulmalarda Heimlich manevrası
Kanamalarda ve kırıklarda ilk müdahale
Elektrik çarpması, zehirlenme, yanıklar için ilk yardım
Temel yaşam desteği (TYD)
AED (OED) kullanımı

Her katılımcıya, Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi tarafından düzenlenmiş ilk yardım sertifikası verilir.

🕑 🕑 🕑

Eğitim Süreci Nasıl İşliyor?

📞 Bize ulaşın – Kurumunuza özel planlama yapalım
📅 Tarih belirleyin – Eğitim takvimi esnek
📚 Eğitim verilsin – Teorik + uygulamalı + sınavlı
📁 İl Sağlık Müdürlüğünde Sınav – O gün de yanınızdayız
🧾 Sertifikalar düzenlensin – T.C. Sağlık Bakanlığı onaylı

📞 📞 📞

İlk Yardımda İlk Tercihiniz Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi

📞 Tetkik OSGB ile Hemen Tanışın!

✅ Hemen Başvurun

📍 Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi : Yeşillik Cad. No:230 Kat:4/424, Selgeçen Modeko İş Merkezi – Karabağlar/İZMİR
📞 İlk Yardım Eğitim Telefonu: +90 541 125 15 31

📞 Tetkik Merkez Telefonu: +90 232 265 20 65
🌐 Web sitemiz: https://tetkik.com.tr/
📧 Bilgi: [email protected]

✅ Hayat Kurtarmak Bir Eğitim Kadar Yakın!

Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi ile Hazırlıklı Olun!

İlk yardım eğitimi, yalnızca bir yasal mecburiyet değil; bir yaşam bilincidir.
Tetkik İlk Yardım Eğitim Merkezi, bu bilinci kurumlara, çalışanlara ve topluma kazandırmak için burada.

Hayat kurtarmak, sadece sağlıkçılara bırakılmayacak kadar önemlidir.
Siz de ilk adımı atın – Tetkik ile bilinçli olun, fark yaratın.

Ana Sayfa

Hizmetlerimiz Laboratuvar ve muayene ile de sınırlı değil.

İlk yardımcı olmak isteyenler eğitimlerimize katılabilirler.

Hijyen Mesleki Eğitim Belgesi almak isteyenlere de çözümümüz mevcut.

Mesleki Eğitim Belgesi için yine sizlere destek veriyoruz.

İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm konularda her daim sizlerin hizmetindeyiz.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Haberler&Duyurular, Sağlık Bülteni18 Haziran 2025

18 Haziran 2025

İşyerlerinde Göz Ardı Edilen Tehlike

👁️ 👁️

“Göz Ardı Edilen Tehlike -İş Yerinde Görme Sağlığının Önemi ve Periyodik Muayenelerin Hayati Rolü”

Görmenin Gücü Hafife Alınmamalı

İş güvenliği deyince genellikle akla baretle, koruyucu iş ayakkabıları veya makineler gelir. Lakin çalışanların en değerli ve en çok kullanılan duyusu olan görme, çoğu zaman göz ardı edilir. Halbuki üretimden yönetime, kalite kontrolden sahaya kadar neredeyse her işlemin merkezinde net ve sağlıklı bir görüş yetisi yer alır.

Göz sağlığı, hem iş kazalarının önlenmesinde hem de iş veriminin sürdürülebilirliğinde temel bir role sahiptir. Özellikle tersaneler, inşaat alanları, laboratuvarlar, dijital ofis ortamları gibi farklı sektörlerde çalışan bireylerin göz sağlığını korumak için işe girişte ve düzenli aralıklarla göz muayenesinden geçmeleri, hayati bir zorunluluktur.

👁️ 👁️

İşe Girişte Göz Muayenesi – Önlem Almak, Tehlikeyi Beklemekten Daha Ucuzdur

Gözler, çevremizi algılamamızı sağlayan en önemli organlarımızdan biridir. İş yerinde, özellikle detay gerektiren görevlerde, net bir görüş, hatasız ve güvenli bir çalışma için şarttır. Görme bozuklukları, iş kazalarına, üretkenlik kaybına ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir

İşe girişte yapılan göz muayeneleri, çalışanın iş tanımına uygun bir görsel yeterliliğe sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla uygulanır.

Bu muayeneler şu sorulara yanıt aranmalıdır:

Çalışan gece vardiyasında net görebilir mi?
Renkli uyarı işaretlerini ayırt edebiliyor mu?
Ekran başında çalışırken odaklanma sorunu yaşar mı?
Uzun mesafeden gelen uyarıları algılayabilir mi?

Yanıtlara göre, gözlük kullanımı, iş yeri düzenlemeleri ya da işin kişiye uygunluğu değerlendirilebilir. Örneğin; renk körlüğü olan bir çalışanın, uyarı lambalarıyla yönlendirme yapılan bir bölümde görevlendirilmesi ciddi riskler oluşturabilir.

👁️ 👁️

İşe Girişte Göz Muayenesi

İşe girişte yapılan göz muayenesi, çalışanın görevini güvenli ve etkili bir şekilde yerine getirip getiremeyeceğini belirlemek için önemlidir. Bu muayene, özellikle sürücüler, makine operatörleri ve ekran başında çalışanlar için kritik öneme sahiptir.

👁️ 👁️

Periyodik Göz Muayenesi – Görme Yavaş Yavaş Kaybolur, Ama Etkisi Ani Olur

Göz hastalıkları genellikle sinsi ilerler. Özellikle glokom (göz tansiyonu) veya yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi rahatsızlıklar başlangıçta belirti vermez.

Bu nedenle çalışma yeri ve şartlarına bağı olarak işyeri hekiminin takdiri ve kararı olsa da hekim olarak benim şahsi kanaatim ve tavsiyem;

Yılda en az 1 kez ekran başında çalışanlar,
6 ayda bir kimyasal/buharlı ortamlarda çalışanlar,
3 ayda bir tozlu ortamlarda çalışanlar işyeri hekimi tarafından göz muayenesine alınmalıdır.

Periyodik kontroller sayesinde:

Çalışanların güvenliği ve iş performansı korunur.

Görme kaybı erken tespit edilir,

Tedaviyle ilerleme yavaşlatılır ya da durdurulur,

👁️ 👁️

Göz Muayenesinde Yapılan Testler

Görme Keskinliği Testi: İşyeri hekimi tarafından/kontrolünde yapılır. Yakın ve uzak mesafedeki görüş netliğini ölçer.

Renk Körlüğü Testi: İşyeri hekimi tarafından/kontrolünde yapılır. Renk algılama yeteneğini değerlendirir.

Fundus Muayenesi: İşyeri hekimi tarafından yapılır. Retina ve optik sinir sağlığı incelenir

Refraksiyon Ölçümü: İşyeri hekiminin rutin göz muayenesi sırasında gerek görmesi sonrasında, Göz uzmanı tarafından yapılır. Miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırma kusurlarını tespit eder.

Göz Tansiyonu Ölçümü: İşyeri hekiminin rutin göz muayenesi sırasında gerek görmesi sonrasında, Göz uzmanı tarafından yapılır. Glokom gibi hastalıkların erken teşhisi için önemlidir.

Bu testler sayesinde yalnızca göz bozuklukları değil, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, beyin tümörü gibi sistemik hastalıkların erken ipuçları da elde edilebilir.

👁️ 👁️

Az Bilinen Dikkat Çekici Bilgiler

Görme bozukluğu kaynaklı iş kazaları:
Yetersiz görüş; forklift çarpışmaları, kaynak sıçramaları, merdivenden düşmeler gibi fiziksel kazalara neden olabilir. Özellikle detay gerektiren işlerde ufak bir hata bile milyonlarca liralık zararla sonuçlanabilir.

Renk körlüğü riski:
İşaretlerin ve sinyallerin çoğu renklidir. Bu nedenle, renk körü bireylerin sarı-kırmızı gibi kritik uyarıları ayırt edememesi, ciddi kazalara yol açabilir. Ne yazık ki çoğu kişi bu rahatsızlığa sahip olduğunu işe girdikten yıllar sonra fark eder.

Dijital Göz Sendromu:
Ekrana uzun süre bakan çalışanlarda; bulanık görme, göz kuruluğu, odaklanma zorluğu ve baş ağrısı görülür. Bu durum, hem iş verimini düşürür hem de hatalı karar riskini artırır.

Kimyasal buharlar ve UV ışınları:
Tersanelerde, kaynak alanlarında veya boya ünitelerinde çalışan kişilerde, göz yüzeyinde mikroskobik hasarlar birikir. Uzun vadede bu durum, katarakt, pterjium (et yürümesi) gibi kalıcı hasarlara yol açabilir.

👁️ 👁️

İş Sağlığı Mevzuatında Göz Muayenesi

4857 sayılı İş Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, işverenin yükümlülükleri açıktır:

Riskli işlerde çalışanlara işe girişte sağlık raporu aldırmak,
Riskin devam ettiği sürece periyodik sağlık taramalarını yaptırmak,
Göz koruyucu ekipmanları (gözlük, siperlik) temin etmek,
Risk bilgilendirmesi yapmak ve kayıt altında tutmak.

Bu uygulamalara uymayan işletmeler idari para cezalarıyla karşılaşabilir; ayrıca meydana gelen kazalardan sorumlu tutulabilirler.

👁️ 👁️

Göz Sağlığı – İş Performansı İlişkisi

Çalışanların görme kalitesi ile:

Karar verme hızı
Hata yapma riski
İşe odaklanma süresi
İş memnuniyeti
yakından ilişkilidir.

Örneğin; 45 yaş üstü bir çalışanın yaşa bağlı yakını görememe sorunu varsa, çizim yaparken sürekli gözünü kısar. Bu durum hem stres seviyesini artırır hem de hata oranını yükseltir.

👁️ 👁️

İşverenlere ve Çalışanlara Öneriler

İşverenler için

Göz muayenesini yılda en az bir kez organize edin.
Riskli alanlarda renk körlüğü taraması zorunlu kılın.
Göz yorgunluğunu azaltacak ergonomik ışıklandırma kullanın.

Çalışanlar için

Ekran başında 20-20-20 kuralını uygulayın: 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca, 20 adım uzağa bakın.
Kimyasal ortamda çalışıyorsanız koruyucu gözlük kullanın.
Göz kuruluğu ve yanma yaşıyorsanız işyeri hekimine danışmaktan çekinmeyin.

👁️ 👁️

Göz sağlığı, iş yerindeki güvenlik ve verimlilik için vazgeçilmezdir. İşe girişte ve periyodik aralıklarla yapılan göz muayeneleri, hem çalışanların sağlığını korur hem de iş kazalarını önler. İşverenlerin ve çalışanların bu konuda bilinçli olması, daha sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlar.

👁️ 👁️

Görmeyen Göz, Korumayan Önlem, Durduran İş

👁️ 👁️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

👁️ 👁️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Ekranlı Araç Operatörü Göz Muayenesini Kim Yapar? https://tetkik.com.tr/2024/12/08/17040/

⭐️⭐️ Az Görmeye Genel Yaklaşım: Az Görenin Muayene ve Rehabilitasyonu https://www.oftalmoloji.org/tr/makaleler/az-gormeye-genel-yaklasim-az-gorenin-muayene-ve-rehabilitasyonu/doi/tjo.galenos.2018.65928

⭐️⭐️ Kapsamlı göz muayenesi: Bu ne anlama geliyor? https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7041818/

⭐️⭐️ Göz ve Kulak Değerlendirmesi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK593200/

⭐️⭐️ Bilgisayar kullanımı miyopluk için bir risk faktörü müdür? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8888885/

⭐️⭐️ Video Görüntüleme Operatörü Şikayetleri: Görme Yorgunluğu ve Refraktif Bozuklukların 10 Yıllık Takibi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31337021/

⭐️⭐️ VDU’lu ve VDU’suz ofis aktivitelerinde görüntüleme mesafesi değişimi ve ilgili oftalmolojik değişiklikler https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8635445/

⭐️⭐️ Astenopide VDT çalışma türü önemli midir? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8485397/

⭐️⭐️ Video ekran terminali operatörlerinde geçici miyopluk ve öznel semptomlar https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2770619/

⭐️⭐️ Ofis ortamında göz şikayetleri: Göz kırpma etkinliğinden etkilenen prekorneal gözyaşı filmi bütünlüğü https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15613602/

⭐️⭐️ Ofis ortamında “dış göz” sorunları: Ergoftalmolojik yaklaşım https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22576461/

⭐️⭐️ Video terminallerinin neden olduğu patoloji: kritik inceleme https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3330717/

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, Sağlık Bülteni18 Haziran 2025

18 Haziran 2025

Pentan Tankı Kimyasal Riskler Risk Analizi

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 45 (Kırk Beş) yazıdan oluşan serinin otuz altıncısı Pentan Tankı Kimyasal Riskler Risk Analizini inceleyebilirsiniz.

Pentan Tanklarında Kimyasal Risklerin Sistematik Değerlendirilmesi

Pentan, kimyasal yapısı itibarıyla son derece yanıcı, düşük buhar basıncına sahip ve uçucu bir hidrokarbondur. Depolanması ve kullanımı sırasında kimyasal riskler, tank sistemlerinin güvenliği ve çevresel koruma açısından hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, pentan tanklarında oluşabilecek kimyasal risklerin detaylı ve disiplinler arası bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bu 5×5 risk analizinde, pentanın kimyasal özelliklerinden kaynaklanan patlama riski, toksisite, buharlaşma ve yangın potansiyeli, tank içi kimyasal reaksiyonlar, sızıntı ve emisyon riskleri ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ayrıca, pentan ile temas eden malzemelerde oluşabilecek kimyasal bozunmalar ve korozyon etkileri de analiz kapsamındadır.

Risklerin olasılık ve şiddet boyutlarında sistematik sınıflandırılması, ilgili önleyici tedbirlerin belirlenmesine, uygun kişisel koruyucu donanımların seçilmesine ve acil müdahale planlarının optimize edilmesine olanak sağlamaktadır. Bu süreç, sadece iş güvenliğini değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirliği de doğrudan desteklemektedir.

Sonuç olarak, pentan tanklarının kimyasal risklerinin yönetiminde güncel standartlar ve teknolojik çözümlerle entegre edilmiş kapsamlı bir risk analizi, operasyonel güvenliğin temelini oluşturmaktadır.

Pentan Tankı Kimyasal Riskler Risk Analizi

Tehlike Başlığı	Olası Nedenler	Etkilenen Alanlar / Sistemler	Olası Sonuçlar	Mevcut / Önerilen Kontroller	Olasılık	Şiddet	Risk Skoru
Pentan buharlarının ortama sızması	Tank havalandırmasının yetersiz olması	Atmosfer, çalışanlar	Zehirlenme, patlama riski	Tank üstü havalandırma sistemleri kurulmalı	3	5	15
Kimyasal temas nedeniyle deri yanıkları	Dolum sırasında sıçrama	Operatörler	Cilt yanıkları	Kişisel koruyucu ekipman (KKD) kullanımı	3	4	12
Solunumla pentan buharı alınması	Buhar birikimi	Solunum sistemi	Zehirlenme	Solunum koruyucu ekipman ve dedektörler	3	5	15
Yanlış kimyasalın yanlış tanka dolumu	Etiketleme hatası	Tank içeriği	Reaksiyon, yangın riski	Tank kimliklendirme ve dolum prosedürü	2	5	10
Pentan sızıntısı sonucu toprak kirliliği	Boru hattı kaçakları	Çevre	Toprak kontaminasyonu	İkincil koruma (ikincil containment) sistemleri	2	5	10
Asit ya da bazik çözeltilerle yanlış temizlik	Yanlış kimyasal seçimi	Tank yüzeyi	Korozyon ve yapısal hasar	Temizlik kimyasallarının uygunluğu kontrolü	2	4	8
Dolum sırasında pentan sıçraması	Yüksek dolum hızı	Dolum alanı, personel	Kimyasal yaralanma	Dolum hızının kontrol edilmesi	3	4	12
Tank içi inert gaz eksikliği	Yanlış gaz beslemesi	Tank atmosferi	Patlayıcı ortam oluşumu	Tank içi inertizasyon kontrolleri	2	5	10
Tankta farklı kimyasalların karışması	Boru sistemi yanlış bağlantı	Tank içeriği	Tehlikeli reaksiyonlar	Bağlantı izleme sistemleri kurulması	2	5	10
Buhar birikimi nedeniyle patlama	Yetersiz havalandırma	Tank çevresi	Patlama	Sürekli hava kalitesi ölçümü yapılması	2	5	10
Dış ortama kaçan kimyasal buharı	Boru hatlarının çatlaması	Atmosfer	Zehirlenme, patlama	Boru sızıntı sensörleri kurulması	2	5	10
Pentan ile temas sonucu göz yaralanmaları	Şiddetli sıçrama	Personel	Göz yanıkları	Koruyucu gözlük kullanımı zorunluluğu	3	4	12
Yanlış temizlik sırasında tepkime oluşması	Yanlış solvent kullanımı	Temizlik alanı	Zehirli gaz açığa çıkışı	Temizlik öncesi kimyasal onayı alınması	2	4	8
Kimyasal dolum hatlarında korozyon	Kimyasal etkileşim	Borular	Kaçak ve çevre kirliliği	Kimyasal uyumluluk analizleri	2	4	8
Tank içinde toksik madde birikimi	Yeterli inert gaz kullanılmaması	Tank atmosferi	İşçi maruziyeti	Tank atmosfer analizi yapılması	2	5	10
Boş tankta yanıcı gaz kalıntısı bulunması	Temizlik eksikliği	Tank içi	Yangın/patlama	Tank gaz temizliği prosedürleri	2	5	10
Tank dolumunda statik elektrik kaynaklı kıvılcım	Dolum esnasında sürtünme	Tank, dolum ekipmanı	Patlama riski	Topraklama sistemlerinin kurulması	3	5	15
Kimyasalın yanlış tahliye edilmesi	Yanlış valf açılması	Tahliye hatları	Çevresel kirlilik	Tahliye prosedür eğitimi verilmesi	2	5	10
Tank boşaltımında sıcaklık artışı nedeniyle buharlaşma	Sıcak iklim etkisi	Tank çevresi	Buhar bulutu oluşumu	Tank sıcaklık izleme sistemleri	2	4	8
Kaçak sonucu kimyasalın fırtına drenajına karışması	Yetersiz sızdırmazlık	Çevre	Su kaynaklarının kirlenmesi	Çift duvarlı borulama ve izolasyon	2	5	10
Doldurulan pentanın saflık kontrolünün yapılmaması	Uygunsuz hammadde kullanımı	Tank içeriği	Reaksiyon veya verim kaybı	Dolum öncesi kalite kontrol prosedürü	2	4	8
Tank dışında pentan buharı birikimi	Yetersiz baca çıkışı	Tank çevresi	Patlayıcı ortam oluşumu	Mekanik havalandırma sistemi kurulumu	2	5	10
Kimyasal sızıntı tespit ekipmanlarının arızalanması	Sensör arızası	Tespit sistemleri	Gözden kaçan kaçaklar	Sensör kalibrasyonlarının düzenli yapılması	2	4	8
Transfer hortumunda kimyasal uyumsuzluk	Yanlış hortum seçimi	Transfer ekipmanları	Hortum zayıflaması ve kaçak	Hortum kimyasal uyumluluk testleri	2	4	8
Dolum sonrası tank üzeri bağlantı yerlerinden buhar kaçağı	Yetersiz sızdırmazlık	Bağlantı alanları	Patlayıcı ortam oluşumu	Sızdırmazlık kontrolleri	2	5	10
Kimyasal maddelerin yanlış depolanması	Yan yana tehlikeli malzeme konumu	Depolama alanı	Reaksiyon ve yangın	Kimyasal stok yönetim prosedürleri	2	5	10
Tank temizlik sırasında solvent buharlarının yoğunlaşması	Yetersiz havalandırma	Tank içi	Patlayıcı ortam oluşumu	Zorunlu havalandırma prosedürleri	2	5	10
Tanka yabancı madde karışması	Açık kalan dolum ağzı	Tank içeriği	Kimyasal kirlenme	Dolum ağızlarının kapalı tutulması	2	4	8
Tank çevresinde yanlış kimyasal dökülmesi	Dikkatsizlik	Zemin ve çevre	Kimyasal kirlilik	Dökmeyi engelleyici platformlar kurulması	2	4	8
Tankta kalıcı koku kalması	Pentan sızıntısı	Tank iç yüzeyi	İşletme sorunları	Tank kapalı alan temizliği	2	3	6
Yanıcı buharla temas eden sıcak yüzeyler	Motorlar, borular	Tank çevresi	Yangın	Sıcak yüzeylerin izolasyonu	2	5	10
Yanlış dolum noktası işaretlemesi	İnsan hatası	Dolum hatları	Karışıklık ve sızıntı	Etiketleme ve renk kodlama	2	4	8
Tank üzerinde biriken kimyasal artıklar	Buharlaşma ve yoğuşma	Tank üst yüzeyi	Yangın riski	Tank yüzey temizliği planı	2	5	10
Doldurma öncesi tankta uygun inert gaz kontrolünün yapılmaması	İnsan hatası	Tank atmosferi	Patlama riski	İnert gaz kontrol prosedürü	2	5	10
Depolama sırasında kimyasal tepkime riski	Yüksek sıcaklık	Tank içi	İç basınç artışı	Tank sıcaklık kontrolü	2	5	10
Acil durum sırasında yanlış kimyasal müdahalesi	Eğitimsizlik	Müdahale ekibi	Yangın veya zehirlenme	Acil müdahale eğitimleri	2	5	10
Tank üzerindeki kaçakların geç fark edilmesi	Sensör eksikliği	Tank çevresi	Büyük sızıntı oluşumu	Kaçak izleme sistemleri	2	5	10
Kimyasal taşımada sızdıran bağlantılar	Bağlantı gevşekliği	Transfer ekipmanları	Sızıntı ve yangın riski	Tork anahtarı ile bağlantı sıkılık kontrolü	2	4	8

Saha deneyimlerim, dünya genelinde yaşanmış kaza raporları incelemelerim ve uluslararası standartlar (API 620, API 650, OSHA, NFPA, ATEX direktifleri vb.) referans alarak hazırlanmıştır.

Başlık	Açıklama
Tehlike Başlığı	Gerçek saha tehlikesi başlığı
Olası Nedenler	Tehlikeyi tetikleyebilecek sebepler
Etkilenen Alanlar / Sistemler	Riskten etkilenecek bölümler
Olası Sonuçlar	Gerçekleşirse olacak etkiler
Mevcut / Önerilen Kontroller	Alınması gereken önlemler
Olasılık	1-5 arası
Şiddet	1-5 arası
Risk Skoru (L x S)	Olasılık × Şiddet
Kategori	İlgili saha kategorisi (Dolum, Depolama, Bakım, Acil Durum vs.)

Hazard Identification (Tehlike Tanımlama) + 5×5 Risk Değerlendirme Matrisi (Olasılık × Şiddet)

Risk Skorları Renk kodları
- 1–5: Düşük Risk
- 6–10: Orta Risk
- 11–15: Yüksek Risk
- 16–25: Çok Yüksek Risk

Pentan Tankı, İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri konulu serinin ana hatlarını tek bir yerde görebilmeniz için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.

Pentan Tankı 13 Kategori Genel Özet Tablosu

Kategori	Toplam Madde Sayısı	Kritik Riskli Madde Sayısı (Risk Skoru ≥ 15)	Öne Çıkan Önlemler
Dolum ve Boşaltım İşlemleri Riskleri	40	8	Yüksek düzeyde gaz dedektörleri, aşırı dolumu önleyici sistemler
Depolama Süreci Riskleri	40	6	İyi havalandırma, sıcaklık kontrolü
Tank Bakım ve Onarım Riskleri	40	9	Kapalı alan izin prosedürleri, patlayıcı gaz ölçümü
Tankın Çevresel Etkileri Riskleri	40	5	Toprak ve su izleme, kaçak önleme sistemleri
Acil Durum Yönetimi Riskleri	40	10	Etkili acil durum planı, yangın tatbikatları
Müdahale Senaryoları Riskleri	40	11	Acil müdahale kitleri, kurtarma eğitimi
Mekanik Riskler	40	7	Mekanik bağlantı kontrolleri, koruma ekipmanları
Kimyasal Riskler	40	13	MSDS eğitimi, kimyasal sızıntı ekipmanları
Elektriksel Riskler	40	6	Patlamaya dayanıklı ekipman kullanımı, topraklama kontrolleri
İnsan Kaynaklı Riskler	40	8	Eğitim ve yetkilendirme programları
Yangın Riski	40	15	Yangın söndürme sistemleri, kıvılcım önleyici tedbirler
Patlama Riski	40	17	EX-proof ekipmanlar, inert gaz sistemleri
Sağlık Riskleri	40	9	PPE kullanımı, düzenli sağlık taramaları

Pentan Tankı Risk Analizinin 450 Maddesinin Grafik Dağılımı

Kimyasal Risk Yönetiminde Proaktif Stratejilerin Önemi

Bu risk analizi, pentan tanklarında karşılaşılabilecek kimyasal tehlikelerin bütüncül ve metodik bir şekilde değerlendirilmesine olanak tanımıştır. Pentanın yanıcılık, toksisite ve kimyasal stabilitesi gibi kritik parametreleri, olası kazaların önlenmesinde ve çevresel etkilerin minimize edilmesinde temel referans noktalarıdır.

Analiz bulguları doğrultusunda, kimyasal risklerin etkin kontrolü için gelişmiş izleme teknolojilerinin uygulanması, periyodik malzeme uyumluluk testlerinin yapılması ve eğitim programlarının düzenlenmesi zorunlu hale gelmiştir. Ayrıca, acil durum müdahale planlarının gerçekçi senaryolar üzerinden tatbik edilmesi, risklerin azaltılmasında hayati rol oynamaktadır.

Uzun vadeli güvenlik ve çevresel sürdürülebilirlik hedefleri, sadece mevcut risklerin bertaraf edilmesiyle değil, aynı zamanda risk yönetiminde sürekli iyileştirme ve adaptasyon süreçleriyle sağlanabilir. Bu bağlamda, kimyasal risklerin yönetimi, teknik mükemmeliyetin yanı sıra organizasyonel kültürün ve sorumluluk bilincinin de güçlü olduğu bir yapı gerektirir.

Sonuç olarak, pentan tankı kimyasal risklerinin kapsamlı yönetimi, operasyonel güvenlik ve çevre koruma performansının sürdürülebilirliği için vazgeçilmezdir.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Değerli İş Güvenliği Camiası üyesi,

Pentan Tankı – İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ulaşılabilir makale ve teknik yazı sayısı maalesef yeterli değil. O sebeple bu yazıda eksiklerim olabilir.

Bilgi ve tecrübelerinizi paylaşmanız vereceğiniz katkılar ile iş güvenliği camiasının daima yararlanacağı büyük ve ayrıntılı bir veri bankası haline getirebiliriz.

Dr. Mustafa KEBAT – 0 530 568 42 75

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler

⭐️⭐️ Pentane dış depolama tankının yangın etkisine ilişkin bir çalışma https://koreascience.kr/article/JAKO202430540257020.page

⭐️⭐️ Depolama tankı kazalarına ilişkin bir çalışma https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0950423005000641?via%3Dihub

⭐️⭐️ Kaza Sonucu ve Risk Analizine Dayalı Kimyasal Depolama Tanklarının Güvenlik Aralıklarının Araştırılması https://www.researchgate.net/publication/346406356_Research_on_Safety_Spacing_of_Chemical_Storage_Tanks_Based_on_Accident_Consequence_and_Risk_Analysis

⭐️⭐️ IOC terminalindeki büyük yakıt depolama tankının yangın tehlikesi ve risk analizi https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/09544089231207419

⭐️⭐️ Propan depolama tanklarının dinamik risk değerlendirmesi için tahmini bir kaza modelinin geliştirilmesi https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0957582021000896

⭐️⭐️ Pentan https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pentane

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.

Ayrıca, sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir iş güvenliği uzmanının, ilgili mühendisin ya da teknik ekibin yetki ve kararlarının yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, çalışma sahanız içerisindeki tehlike – risk belirlemesi ya da mevcut işleyişin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla firmanızın işleyişine müdahil olma ya da sorumlularınızın vereceği kararların yerine tutması olarak değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.

⭐️⭐️⭐️⭐️

Daha Fazla

Genel, İş Güvenliği18 Haziran 2025