Bir İş Güvenliği Uzmanı, OSGB bünyesinde çalışıyor olsun ve İSG-KATİP sistemi üzerinden yeni bir firmanın yasal iş güvenliği uzmanı olarak atandığını varsayalım. Bu andan itibaren uzman hukuken ve fiilen kapsamlı sorumluluklar üstlenir. Bu sorumlulukları ayrıntılı olarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 sayılı Kanun), yönetmelikler ve Türk Ceza Hukuku çerçevesinde açıklayayım.

Görev ve Sorumlulukların Başlangıcı – Hukuki Dayanak
  • Atama Anı: OSGB’de çalışan İş Güvenliği Uzmanı, İSG-KATİP sistemi üzerinden bir firmaya yasal iş güvenliği uzmanı olarak atandığı anda, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki yükümlülükler resmen devreye girer.
  • Hukuki Dayanak:
    • 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, özellikle Madde 6 (İSG Hizmetleri) ve Madde 8 (İş Güvenliği uzmanının görevleri)
    • 6331 sayılı Kanuna bağlı İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik
    • Türk Ceza Kanunu (TCK) 89, 90, 173 ve ilgili maddeler (taksirle yaralama ve ölüm, iş güvenliği ihlalleri)

İş Güvenliği Uzmanı Atandıktan Sonra Üstlendiği Sorumluluklar
A. Risk Değerlendirmesi ve Önleyici Çalışmalar
  1. Risk Analizi Yapmak
    • İşyerindeki tüm risklerin belirlenmesi: makine, elektrik, kimyasal, ergonomik, biyolojik vb.
    • Risklerin derecelendirilmesi ve önceliklendirilmesi.
    • Hukuki dayanak: 6331/10. madde – İşveren, risk değerlendirmesi yaptırmakla yükümlüdür, İş Güvenliği Uzmanı bu sürecin yürütülmesinden sorumludur.
    • Ceza riski: Risk değerlendirmesi yapılmazsa, iş kazası veya meslek hastalığı oluştuğunda ihmalden sorumluluk doğar (TCK 89, 90).
  2. İşyerine Özel Güvenlik Önlemleri Önerme
    • Tehlikeli alanlara uygun koruyucu önlemler, makine koruyucuları, kişisel koruyucu donanımlar (KKD) önerme.
    • Güvenlik talimatları ve prosedürlerin oluşturulması.

B. Eğitim ve Bilgilendirme Görevleri
  1. Çalışanlara Eğitim Vermek
    • İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimleri planlamak ve uygulamak.
    • Tehlikeli işlerde çalışanlara özel eğitim vermek (makine, kimyasal, elektrik vb.).
    • Eğitimlerin belgelenmesi ve takip edilmesi.
    • Hukuki dayanak: 6331/13. madde
  2. Bilgilendirme ve Rehberlik
    • Çalışanları işyerindeki riskler ve alınacak önlemler konusunda bilgilendirmek.
    • İşverenin talep ettiği önlemler konusunda danışmanlık yapmak.

C. Denetim ve İzleme Görevleri
  1. Periyodik Denetimler
    • İşyerinde rutin iş güvenliği denetimleri yapmak ve uygunsuzlukları tespit etmek.
    • Eksik veya riskli durumları raporlamak.
    • Hukuki dayanak: 6331/14. madde
  2. İş Kazası ve Meslek Hastalığı İncelemeleri
    • İş kazası veya meslek hastalığı oluştuğunda olayın nedenlerini incelemek.
    • Gerekli düzeltici önlemleri ve raporları hazırlamak.

D. Yasal Bildirim ve Dokümantasyon
  1. İSG-KATİP Üzerinden Raporlama
    • İşyerinin İSG-KATİP kaydını yönetmek, periyodik olarak güncellemek.
    • İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği yükümlülüklerini elektronik ortamda doğrulamak.
  2. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirimi
    • SGK ve Çalışma Bakanlığına zamanında bildirim yapılmasını sağlamak.
    • Gerekli tutanak ve raporları hazırlamak.
  3. Belgelerin Düzenli Tutulması
    • Risk değerlendirme raporları, eğitim katılım listeleri, denetim raporları, makine bakım kayıtları gibi belgeleri kontrolünde tutmak.
    • Hukuki dayanak: 6331/15. madde

E. Hukuki ve Ceza Sorumlulukları
  1. İhmal ve Taksir Durumları
    • İş Güvenliği Uzmanı, görevlerini yerine getirmeyerek iş kazası veya meslek hastalığına sebep olursa TCK kapsamında cezai sorumluluk doğabilir:
      • TCK 89: Taksirle yaralama (1 yıldan 3 yıla kadar hapis)
      • TCK 90: Ağır yaralanma (3 yıldan 6 yıla kadar hapis)
      • TCK 173: İş sağlığı ve güvenliği önlemlerine aykırı davranma (1 yıldan 3 yıla kadar hapis veya adli para cezası)
  2. İşverenle Ortak Sorumluluk
    • İş Güvenliği Uzmanı yalnızca tavsiyede bulunur, ama kanunda belirlenen görevleri yapmamak veya ihmalkar davranmak ceza ve idari para cezası ile sonuçlanabilir.
    • İşverenin uygulamadığı öneriler ve iş Güvenliği Uzmanı’nın belgelendirme yükümlülüğünü yerine getirmemesi birlikte değerlendirilebilir!!

F. Sürekli Gözetim ve İyileştirme
  1. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (İSGYS) Oluşturma ve İzleme
    • İşyerindeki tüm güvenlik süreçlerini sürekli izlemek ve iyileştirme önerileri sunmak.
    • Yeni makine veya üretim hattı eklendiğinde risk değerlendirmesi yapmak.
  2. Yasal Mevzuata Uyumun Sağlanması
    • Çalışma mevzuatı, İSG yönetmelikleri, KKD standartları ve ulusal mevzuatın takip edilmesi.

İş Güvenliği Uzmanı’nIn Atama Anından Sonra Yüklendiği Sorumluluklar
  1. Risk değerlendirmesi yapmak ve önleyici tedbirler önermek
  2. Çalışanlara eğitim ve bilgilendirme sağlamak
  3. İşyerini periyodik olarak denetlemek ve uygunsuzlukları raporlamak
  4. İş kazası ve meslek hastalığı incelemeleri yapmak
  5. SGK ve Çalışma Bakanlığına zamanında bildirimde bulunmak
  6. İSG-KATİP sisteminde firma bilgilerini güncel tutmak
  7. Tüm dokümantasyonu eksiksiz ve doğru şekilde tutmak
  8. İhmalkar davranıştan doğabilecek hukuki ve cezai sorumlulukları bilmek
  9. İşverenle birlikte yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini sağlamak
  10. Sürekli izleme ve iyileştirme yapmak

İş Güvenliği Uzmanı’nın sorumluluklarını, risk, yasal dayanak ve olası ceza ile birlikte hazırlanmış “İş Güvenliği Uzmanı Sorumluluk Matrisi”ni aşağıda inceleyebilirsiniz.

İş Güvenliği Uzmanı Sorumluluk Matrisi
Görev AlanıAçıklama / RiskYasal DayanakOlası Ceza / Sonuç
1. Risk Değerlendirmesiİşyerindeki tehlikelerin belirlenmemesi, kazalara ve meslek hastalıklarına yol açma6331 sayılı Kanun, Madde 10İş kazası halinde TCK 89/90: Taksirle yaralama (1–6 yıl hapis), 6331/10: İdari para cezası
2. Önleyici Tedbir ÖnerileriKoruyucu donanım, makine güvenlik önlemleri önerilmezse çalışan yaralanabilir6331/8, İSG Uzmanları Yönetmeliği6331/8: İdari para cezası, TCK 173: Önlemlere aykırılık (1–3 yıl hapis veya adli para)
3. Çalışan Eğitimi ve BilgilendirmeÇalışanlar riskler konusunda bilgilendirilmezse kazalar artar6331/133 aya kadar hapis veya para cezası, iş kazası halinde TCK 89/90 kapsamında sorumluluk
4. Periyodik Denetim ve İzlemeDenetim yapılmazsa uygunsuz koşullar fark edilmez, kazalar oluşur6331/143 aya kadar hapis veya para cezası, TCK 173 kapsamında ihmal cezası
5. İş Kazası / Meslek Hastalığı İncelemeOlayın nedenleri raporlanmazsa tekrar eden kazalar önlenemez6331/14–15İhmal durumunda TCK 89/90: Taksirle yaralama veya ağır yaralanma
6. SGK ve Bakanlık BildirimiBildirim yapılmazsa çalışan hakları ihlal edilir, idari yaptırım uygulanır6331/15, İş Kazaları Bildirim Yönetmeliğiİdari para cezası, işverenle birlikte hukuki sorumluluk
7. İSG-KATİP Sistemi YönetimiKayıtlar eksik veya yanlış tutulursa yasal denetimlerde cezai sorumluluk doğar6331/15, İSG-KATİP Kullanım Kılavuzuİdari para cezası, iş kazası durumunda TCK kapsamında sorumluluk
8. Dokümantasyon ve ArşivlemeEğitim, denetim ve risk raporları tutulmazsa kanıt eksikliği oluşur6331/15İdari para cezası, dava ve tazminat riskleri
9. İşveren ile Danışmanlık ve Uyumluluk Sağlamaİşveren önlemleri uygulamazsa kazalara yol açabilir6331/8, 6331/14TCK 173 ve 89/90 kapsamında ihmal sorumluluğu
10. Sürekli İzleme ve İyileştirmeYeni riskler fark edilmez, tekrarlayan kazalar oluşur6331/8, İSG Yönetmeliğiİhmal durumunda TCK 173 ve idari para cezası

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Doğal Yaşayın

Doğal Beslenin

Aklınıza Mukayet Olun

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Sayın okuyucu,

Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.

Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Dr Mustafa KEBAT

Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü

Sınırlı Sorumluluk Beyanı:
Bu sitede yer alan içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşır. Paylaşılan bilgiler, bir hekim muayenesinin, tedavisinin veya profesyonel danışmanlığın yerini tutmaz. Buradaki bilgiler esas alınarak herhangi bir ilaç tedavisine başlanması, mevcut tedavinin değiştirilmesi ya da bırakılması uygun değildir.

Aynı şekilde, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili içerikler, bir iş güvenliği uzmanı, mühendis veya teknik ekip tarafından yapılması gereken değerlendirme ve kararların yerine geçemez. Bu bilgiler temel alınarak saha risk değerlendirmesi yapılması ya da mevcut sistemin değiştirilmesi önerilmez.

Sitede herhangi bir yasa dışı ilan ya da yönlendirme yapılması amacı bulunmamaktadır. İçerikler, sadece farkındalık yaratmak ve bilinçlendirme sağlamak amacıyla sunulmuştur.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

#işgüvenliği #işkazası #6331 #isg #tetkikosgb #kebat