🔹 1. EN 388 Standardı Nedir?
EN 388 (TS EN 388+A1), mekanik risklere karşı koruyucu eldivenlerin test edilip sınıflandırıldığı Avrupa standardıdır. Dört temel tehlikeye karşı test yapılır:
| Test Alanı | Sembol | Puanlama Aralığı |
|---|---|---|
| Aşınma direnci | A | 1-4 |
| Kesilme direnci (Coupe) | B | 1-5 |
| Yırtılma direnci | C | 1-4 |
| Delinme direnci | D | 1-4 |
EN 388:2016 versiyonunda, TDM kesilme testi (TS EN ISO 13997) de eklenmiştir. Bu test “E” harfiyle simgelenir ve yüksek kesilme riskine karşı daha güvenilir veri sağlar.
28.01.2019 da EN 388 (TS EN 388+A1) yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
🔥 🔥 🔥
🔹 2. Kısa Konçlu Eldiven Nedir?
Kısa konçlu eldivenler, bileği tamamen örtmeyen veya yalnızca sınırlı koruma sağlayan modellerdir.
Genellikle:
- Esneklik sağlar,
- El hareketlerini sınırlamaz,
- Hızlı takılıp çıkarılabilir.
Ancak bilek koruması yoktur, bu da bazı makinelerde ciddi risk oluşturabilir.
🔥 🔥 🔥
🔹 3. Döner Aksamlı Ekipmanlar Nedir?
Döner aksamlar şunları kapsar:
- Mil ve şaft sistemleri
- Zımpara taşları
- Torna, freze makineleri
- Karıştırıcı-pervane sistemleri
- Kırıcılar, delici spiral aletler
- Şerit testere, daire testere
Bu makineler yüksek tork ve ivmeye sahip olduklarından gevşek giysi, takı ve eldivenleri kavrayarak uzuv kopması gibi ciddi kazalara neden olabilir.
🔥 🔥 🔥
4. Riskler: EN 388 Eldiven ve Döner Aksam İlişkisi
| Durum | Risk | Açıklama |
|---|---|---|
| Eldiven malzemesi torkla kavranırsa | Elin sarılması / kopma | Yüksek tork döner sistem, eldiveni döndürerek eli içine alır. |
| Eldiven kısa konçlu ise | Bilek açığı | Bileğin açıkta kalması travma, kesilme ve sürtünmeye neden olur. |
| Kesilmeye dirençli eldiven kullanımı | Yanıltıcı güvenlik | Eldiven kesilmeye karşı dayanıklı olsa bile mekanik kuvvetin sarma etkisine karşı koruma sağlamaz. |
| Parmaklar döner aksama yaklaşırsa | Ezilme, kopma | Elin yönlendirme refleksiyle döner parçaya yaklaşması mümkündür. |
🔥 🔥 🔥
5. Mevzuat ve Yasal Yorumlar
İSG Mevzuatımıza göre :
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, KKD’nin işin özelliğine göre risk yaratmaması gerektiğini vurgular.
Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT) döner aksamda çalışan kişinin gevşek giyim ve takı kullanmaması gerektiğini belirtir.
EN ISO 12100 (TS EN ISO 12100) (makine emniyeti için genel prensipler), KKD’nin tehlike oluşturmaması gerektiğini vurgular.
📌 Yani: Yüksek kesilme direnci olan eldiven bile olsa, eğer döner aksamda kullanıldığında kavranma riski doğuruyorsa, bu eldiven uygunsuzdur ve işveren sorumludur.
✅ ✅ ✅
6. Güvenli Uygulama Önerileri
| Alan | Öneri |
|---|---|
| Risk değerlendirmesi | Döner aksamın türü, hızı, işçinin makineyle olan mesafesi ve müdahale şekli belirlenmelidir. |
| Mühendislik çözümleri | Otomatik besleme, sensörlü durdurma, iki el ile çalıştırma gibi sistemlerle temassız çözüm tercih edilmeli. |
| KKD seçimi | Döner aksamla doğrudan temas gerekiyorsa eldivensiz çalışma tercih edilmeli veya özel kırılabilir manşonlar gibi alternatif çözümler değerlendirilmeli. |
| Eğitim | Çalışanlar, döner aksamlarda eldiven takmamanın önemi konusunda eğitilmeli. Gerçek vaka örnekleriyle risk algısı artırılmalı. |
| KKD alternatifleri | Anti-slip yüzeyli parmak koruyuculu parmaklık, çift el mandallı güvenli çalıştırıcılar ya da mekanik manipülatörler kullanılabilir. |
✅ ✅ ✅
7. Dikkat ve Uyarı
Kısaca, EN 388 (TS EN 388+A1) kesilme direncine sahip kısa konçlu eldivenler, döner aksamlı makinelerde kullanıldığında ek güvenlik değil, ek risk oluşturabilir.
🛑 Unutmayın: “Yüksek koruma” etiketine sahip bir eldiven, uygun iş seçilmediğinde tehlikeli hale gelebilir. Döner parçalarda eldivensiz çalışmak, çoğu zaman daha emniyetlidir.
Pek tabi ki ilgili çalışma noktasında eldiven kullanma ve kullanmama risklerini karşılıklı teraziye alacak olan iş güvenliği uzmanı ve teknik sorumlunun verecekleri kararlar en doğrusu olacaktır.
Saygılarımla
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü