Denizde ve gemide güvenli çalışmanın temel yapıtaşlarından biri kişisel koruyucu donanımların (KKD) doğru seçimi ve bilinçli kullanımıdır. Deniz ortamı; ıslaklık, düşük sıcaklık, tuzluluk, sürekli hareket ve ani acil durum riski gibi değişken koşullara sahiptir. Bu nedenle kara ortamında yeterli olan KKD’ler, deniz için özel niteliklere sahip olmalı ve işlevselliğini bu zorlu koşullarda da sürdürebilmelidir.
Can Yeleği Türleri ve Doğru Giyilme Şekli
Can yelekleri, denizde çalışmanın vazgeçilmez KKD’sidir. Temel işlevi, düşme veya batma anında çalışanın su yüzeyinde kalmasını sağlamaktır. Otomatik şişmeli (CO₂ kartuşlu), manuel şişmeli ve sabit dolgulu (örneğin köpüklü) olmak üzere farklı türleri mevcuttur. Yeleğin tipi, çalışanın rolüne, yüzme bilip bilmemesine ve gemideki görev alanına göre seçilmelidir. Yanlış giyilen ya da gevşek takılan bir can yeleği suya düşme anında boğulmaya neden olabilir.
Önlemler:
- Her çalışanın bedenine uygun numarada ve sertifikalı can yeleği tahsis edilmesi,
- Otomatik şişmeli yeleklerin kartuş basınç kontrollerinin periyodik yapılması,
- Giyerken alt kayışın (kasık kemeri) mutlaka geçirilmesinin sağlanması,
- Eğitici simülasyonlar ile “can yeleğiyle suya düşme” denemelerinin yapılması.
Deniz Elbiseleri, Kuru Tulumlar ve Neopren Giysiler
Deniz ortamında çalışanlar; düşük su sıcaklığı, rüzgar ve uzun süreli ıslaklıkla mücadele etmek zorundadır. Bu nedenle neopren elbiseler, kuru tulumlar veya suda yüzebilir özellikteki deniz iş giysileri kullanılır. Neopren, ısı yalıtımı sağlar ve dalgıçlar için uygundur. Kuru tulumlar ise su geçirmez olup soğuk ve rüzgarlı ortamlarda gemi personeli tarafından tercih edilir. Sıradan kumaş giysiler, ıslandığında ağırlaşır, soğuk iletimi artırır ve boğulma riskini yükseltir.
Önlemler:
- Hava ve deniz sıcaklığına göre kıyafet seçimi yapılması,
- Neopren veya kuru tulumların kol, bacak ve boyun conta bölgelerinin her kullanımdan önce kontrol edilmesi,
- Kıyafetlerin yalıtım değerlerinin (clo) iş türüne göre belirlenmesi,
- Giysi içindeki nemin azaltılması için termal içlik veya hızlı kuruyan kumaş önerilmesi.
Emniyet Kemeri, Kask, Gözlük ve Kaymaz Tabanlı Ayakkabı Kullanımı
Deniz ortamında çalışan personelin karşılaştığı düşme, çarpma, sıçrama ve kayma tehlikelerine karşı klasik iş güvenliği ekipmanları, denize özel niteliklerle donatılmış olmalıdır.
- Emniyet kemeri, özellikle yüksekten çalışma veya güverte kenarında çalışırken düşmeyi önlemek için kullanılır.
- Kask, düşük tavanlı alanlarda veya vinç yükü altında çalışanlar için gereklidir.
- Gözlük, balık kanı, tuzlu su sıçraması veya kimyasal temizlik maddelerine karşı koruma sağlar.
- Kaymaz tabanlı ayakkabılar, ıslak ve yağlı güvertelerde kayma riskini azaltır. Suda ağırlaşmayan, bileği destekleyen modeller tercih edilmelidir.
Önlemler:
- Tüm personel için iş başı öncesi KKD kontrol listesi uygulanması,
- Kaskların çene bağlarının kapalı olması kuralının denetlenmesi,
- Gözlüklerin anti-buğulanma ve UV korumalı olması,
- Ayakkabıların taban yapısının SRC (kaymazlık) sertifikalı olması.
Su Geçirmez Telsiz, Sinyal Cihazları, Düdük ve Işık Taşıma Zorunluluğu
Acil durumlarda deniz ortamında iletişim kurmak ve yer tespiti yapmak hayati önemdedir. Bu nedenle KKD’nin sadece fiziksel koruma değil, aynı zamanda haberleşme ve görünürlük sağlaması da gerekir.
- Su geçirmez telsiz, gemiden ayrılan personel ya da acil durumda haberleşme için kullanılır.
- Sinyal cihazları, örneğin kişisel AIS (Automatic İdentification System– otomatik tanımlama sistemi) beacon’lar (Sinyal vericiler) ile konum iletimi sağlanır.
- Düdük, denizde sesli yardım çağrısı için kullanılır ve özellikle görüş azaldığında hayati öneme sahiptir.
- Kişisel ışık (strobe light), gece veya sisli havalarda kişinin yerini görünür kılar.
Önlemler:
- Her personelin can yeleğine entegre düdük ve ışık bulundurması zorunlu hale getirilmesi,
- Su geçirmez telsizlerin haftalık pil ve bağlantı kontrollerinin yapılması,
- Açık deniz çalışanlarına AIS beacon temin edilmesi,
- Acil durum tatbikatlarında bu cihazların doğru kullanımıyla ilgili uygulamalı eğitim verilmesi.
Genel Önlemler ve Uygulama Önerileri
- KKD Eğitimi: Tüm personelin katılımıyla yılda en az bir kez teorik ve pratik KKD kullanımı eğitimi yapılmalı.
- KKD Denetimi: İşe başlamadan önce gözetmen kontrolünde KKD uygunluk denetimi yapılmalı.
- KKD Depolama: KKD’ler kuru, kapalı ve temiz ortamlarda saklanmalı; tuz, güneş ve nemden korunmalı.
- Kayıt Tutma: KKD’lerin dağıtımı, kullanımı ve bakımı ile ilgili takip çizelgeleri düzenli tutulmalı.
- KKD Yenileme: Fiziksel hasar, süre aşımı veya fonksiyon kaybı tespit edilen KKD’ler derhal değiştirilmelidir.
Deniz ortamında KKD sadece bir koruma aracı değil, hayati bir kurtarıcıdır. Bu nedenle hem doğru KKD seçimi hem de bilinçli kullanımı, deniz iş güvenliği kültürünün vazgeçilmez bir parçası olarak benimsenmelidir.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
⭐️⭐️ BALIKÇI GEMİLERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18741&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
⭐️⭐️ BALIKÇI GEMİLERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ http://chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.csgb.gov.tr/Media/wxtnvm2v/gururtantoglu.pdf
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü