Diyabetik Alt Ekstremite Ülserlerinde Metilen Mavisi Kullanımı
1. Arka Plan
Diyabetik ayak ülserleri (DAÜ), diyabetin ciddi ve yaygın komplikasyonlarından biridir. Yetersiz dolaşım, enfeksiyon ve oksidatif stres bu ülserlerin kronikleşmesine neden olur. Geleneksel tedavilerle enfeksiyon kontrolü her zaman başarılı olamayabilir. Bu noktada fotodinamik terapi (PDT), özellikle metilen mavisi gibi fotosensitizerler ile alternatif bir tedavi seçeneği sunmaktadır.
2. Metilen Mavisi ve Fotodinamik Terapi Mekanizması
Fotodinamik terapi (PDT);
üç temel bileşenden oluşur:
- Fotosensitizer (örneğin metilen mavisi),
- Işık kaynağı (genellikle 630–670 nm dalga boyunda kırmızı ışık),
- Oksijen.
Mekanizma:
- Metilen mavisi, hedef dokuda birikerek ışığa duyarlı hale gelir.
- Belirli dalga boyunda ışıkla uyarıldığında, reaktif oksijen türleri (ROS) üretir.
- ROS’lar bakteriyel hücre zarlarını, proteinleri ve DNA’yı okside ederek yok eder.
- Aynı zamanda inflamasyonu azaltır ve yara iyileşmesini hızlandırır.
3. Klinik Bulgular ve Araştırmalar
Çin’den Bir Örnek Çalışma – Diyabetik Alt Ekstremite Ülserlerinde MB-Aracılı Fotodinamik Antibakteriyel Kemoterapi
WANG Jiuxiang, CHENG Qingfeng, ZHU Shenyin ve diğerleri. Diyabetik Alt Ekstremite Ülseri Enfeksiyonunu İyileştirmek İçin Metilen Mavisi Aracılı Fotodinamik Antibakteriyel Kemoterapinin Pilot Klinik Çalışması [J]. Chinese General Practice, 2021, 24(15): 1903-1908.
DOI: 10.12114/j.issn.1007-9572.2021.00.432 .
- Katılımcılar: Diyabetik ayak ülseri olan 60 hasta.
- Müdahale Grubu: Metilen Mavisi + düşük yoğunluklu lazer uygulaması.
- Kontrol Grubu: Sadece konvansiyonel yara bakımı.
- Sonuçlar:
- Müdahale grubunda daha hızlı epitelizasyon, daha az enfeksiyon ve daha az antibiyotik kullanımı gözlendi.
- Ortalama yara kapanma süresi %35 daha kısaydı.
- MB-PDT uygulanan hastalarda oksidatif stres belirteçleri (MDA, SOD) daha dengeliydi.
Rusya’dan Ek Bulgular:
Yakovleva et al., 2019 – Lazer Fotonik Tıbbı Enstitüsü, Moskova
- İn vitro ve in vivo deneylerde Metilen mavisi’nin, MRSA ve Pseudomonas aeruginosa’ya karşı etkili olduğu gösterildi.
- Metilen mavisi ile fotodinamik uygulamalarla biyo-film bariyerleri dahi parçalanabilmiştir.
4. Faydaları
| Etki | Açıklama |
|---|---|
| 🦠 Antimikrobiyal | Gram pozitif ve negatif bakterilere karşı etkilidir, antibiyotik direnci olan suşlarda dahi. |
| 🔥 Anti-inflamatuar | ROS üretimi, lokal inflamasyon düzeylerini düşürür. |
| 🧬 Hücresel iyileşme | Fibroblast proliferasyonunu artırır; kolajen sentezini destekler. |
| 💉 Kan akımı | Vasküler endotelyal fonksiyonu iyileştirir, doku perfüzyonunu artırabilir. |
5. Güvenlik ve Yan Etkiler
- Metilen Mavisi topikal olarak uygulandığında genellikle güvenlidir.
- Aşırı dozda sistemik uygulamalarda methemoglobinemi riski vardır, ancak topikal kullanımda bu risk yoktur.
- Ciltte geçici mavi renklenme yapabilir.
6. Uygulama Protokolü (Örnek)
| Adım | Uygulama |
|---|---|
| 1. | Yaranın steril temizliği |
| 2. | %0.01–0.1 metilen mavisi solüsyonunun yara yüzeyine uygulanması |
| 3. | 5–15 dakika bekleme süresi (fotosensitizerin emilimi için) |
| 4. | 630–670 nm dalga boyunda ışıkla 3–5 dk aydınlatma |
| 5. | Gerekirse pansuman ve koruma |
Sonuç
Metilen mavisi ile fotodinamik terapi, diyabetik ayak ülserlerinde:
- Antibakteriyel etki sağlar,
- İyileşme sürecini hızlandırır,
- Enfeksiyon riskini azaltır,
- Konvansiyonel antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlarda etkili olabilir.
Bu nedenle Çin ve Rusya’da alternatif veya destekleyici tedavi olarak klinik uygulamalarda yerini almaktadır.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
Ek Bilgi
Araştırmacıların kendi ülkelerinin Tıbbi Veritabanları mevcut olup ilgili konuda veya istediğiniz konularda Pubmed harici bilimsel yayın araştırması yapmak isteyenler için tavsiye ederim. Aşağıda Çin ve Rusya Tıbbi Veritabanları ve özelliklerini bilgilerinize sunuyorum.
Saygılarımla…
🇨🇳 Çin Tıbbi Veritabanları
- CNKI (China National Knowledge Infrastructure)
- Web: https://www.cnki.net
- Kapsam: Çin’in en büyük akademik veri tabanıdır. Tıp, biyoloji, mühendislik, sosyal bilimler gibi tüm akademik alanlarda makaleler içerir.
- Tıbbi Alt Dizini: China Academic Journal Full-text Database (医学期刊全文数据库)
- Dili: Çince (bazı makalelerde İngilizce özet bulunabilir).
- Not: Üniversite kütüphaneleri veya uluslararası erişim anlaşmaları üzerinden tam metin erişim mümkündür.
- Wanfang Data
- Web: http://www.wanfangdata.com.cn
- Kapsam: Çin Sağlık ve Tıp Bilimleri Akademisi’nin desteklediği, tıbbi dergilere özel güçlü bir veri tabanıdır.
- Alt Dizini: Wanfang Med Online (万方医学网)
- Dili: Çince (bazı İngilizce içerik mevcut).
- CQVIP (Chongqing VIP Information)
- Web: http://www.cqvip.com
- Kapsam: Çin’de yayımlanan tıbbi dergiler dahil olmak üzere akademik dergiler için önemli bir kaynaktır.
- Dili: Çince
🇷🇺 Rus Tıbbi Veritabanları
- eLIBRARY.ru
- Web: https://www.elibrary.ru
- Kapsam: Rusya’nın en büyük akademik yayın portalıdır. Tıp, biyoloji, mühendislik gibi alanlarda milyonlarca makale içerir.
- İlgili alt dizin: Russian Science Citation Index (RSCI)
- Dili: Rusça (bazı İngilizce özetler vardır).
- CyberLeninka
- Web: https://cyberleninka.ru
- Kapsam: Açık erişimli, bilimsel dergileri içeren bir platformdur. Tıp ve biyomedikal bilimlerde pek çok çalışmaya yer verir.
- Özellik: Açık erişim ve tam metin indirilebilir.
- Dili: Rusça (bazı İngilizce versiyonlar da sunulabilir).
- VINITI Database (All-Russian Institute of Scientific and Technical Information)
- Web: http://www2.viniti.ru (Erişim kısıtlı olabilir)
- Kapsam: Bilimsel ve teknik yayınların yanı sıra biyomedikal alanlarda da kataloglama yapılır.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü