🧤 🧤 🧤
Koruyucu Eldiven Takmak Neden Her Zaman Güvenli Değil?
İş güvenliği dendiğinde ilk önerilen kişisel koruyucu donanımlardan – KKD biri koruyucu eldivendir. Lakin neredeyse tüm sektörlerde standart hale gelmiş bu uygulamanın, yanlış kullanıldığında ciddi kazalara yol açabileceğini biliyor olmalısınız?
Maalesef çok az bilinen – dikkat edilen lakin son derece kritik bir konu olan “eldiven paradoksu”, yani koruma için kullanılan eldivenin bazı işlerde asıl tehlike kaynağına dönüşmesi özellikle mekanik riskli işler, dönen parçalar, pres makineleri gibi alanlarda çalışanlar için çok önemlidir.
🧩 🧩 🧩
Eldiven Paradoksu Nedir?
Eldiven (KKD) paradoksu, koruyucu eldivenlerin bazı işlerde beklenenin aksine tehlike faktörünü artırmasıdır.
Özellikle:
- Dönen makine parçalarıyla çalışırken,
- Freze, torna, taşlama gibi işlemlerde,
- Sıkıştırma riski bulunan pres makinelerinde
kullanılan eldivenler, kumaş ya da lateks yapıları nedeniyle dönen parçaya takılarak çalışanın elini ve kolunu makine içine çekebilir.
Bu tür kazalar genellikle ani gelişir ve çok ciddi uzuv kayıplarıyla sonuçlanır.
🔥 🔥 🔥
Avrupa’daki makine kaynaklı el yaralanmalarının %17’si eldiven takıldığı için meydana geliyor.
⚠️ ⚠️ ⚠️
Hayali Bir Olay “Korunduğunu Sanıyordu”
Almanya’da bir torna atölyesinde çalışan deneyimli bir işçi, güvenlik prosedürlerini uyguladığını düşünüyordu. Her zaman eldiven (KKD) takıyor, kollarını kapalı tutuyordu. Ancak bir gün torna miline hafifçe değen eldiveni saniyeler içinde dönme hareketine kapıldı. Eldivenin kumaşı mile sarıldı ve adamın bileği anında kırıldı. Parmaklarını kaybetti, çünkü korunduğunu zannediyordu.
🧠 🧠 🧠
İş Güvenliğinde Davranışsal Yön
Çalışanların büyük bir kısmı, eldiven takmanın otomatik olarak güvenlik sağladığını düşünür. Oysa bilinçsiz kullanım, özellikle hızlı ve otomatik makinelerde ciddi sorunlara yol açar. İş güvenliği kültüründe, “her KKD her yerde kullanılmaz” bilinci henüz yeterince yerleşmemiştir.
⚠️ ⚠️ ⚠️
✅ İş Güvenliği Uzmanlarının Bildikleri Gerçekler
- Eğitimlerde özellikle dönen makine riski ve eldiven ilişkisini vurgulayın.
- Eldivenin “kullanılmaması gereken işlerde” kullanıldığını tespit edin ve uyarı işaretleriyle belirtin.
- “Kör koruma alışkanlıklarını” kırmak için vaka analizlerini eğitimlerde kullanın.
- Makine başlarında eldiven kullanımı uygun değildir tabelaları yerleştirin.
- İş başı kontrollerinde sadece KKD varlığı değil, uygunluğu da denetleyin.
🎯 🎯 🎯
Koruma Bilinci, Kör Koruma Değildir
Eldiven (KKD) takmak güvenli değildir. Doğru yerde, doğru eldiveni (KKD) takmak güvenlidir.
Bu ayrım, birçok uzuv kaybı, ağır iş kazası ve geri dönüşsüz travmanın önüne geçebilir. İş güvenliğinde sektör fark etmeksizin tüm mekanik riskli alanlarda hayati bir öneme sahiptir.
⚠️ ⚠️ ⚠️
Eldiven Kullanımı – Nerede Evet, Nerede Hayır?
| İş Türü | Eldiven (KKD) Kullanımı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Asit tankı temizliği | Gerekli | Kimyasal yanıklardan korunmak için. |
| Torna tezgahı kullanımı | Yasak | Dönen parçaya takılma riski. |
| Boyama işlemi (fırça ile) | Gerekli | Kimyasal boyaların ciltle teması engellenir. |
| Elektrik pano montajı | Seçici | İzole eldiven gerekebilir; hareketi kısıtlamamalı. |
| Taşlama makinesi ile kesme | Yasak | Eldiven taşlama diskiyle sıkışabilir. |
| Ahşap işleme (zımpara) | Gerekli | Talaş ve kıymık riskine karşı korur. |
| Kaynak yapımı | Gerekli | Isı ve kıvılcım nedeniyle yanıkları önler. |
| Pres makinesi kullanımı | Yasak | Sıkışma ve kopma riski artar. |
| Cam kesimi | Gerekli | Kesilmelere karşı koruma sağlar. |
| İlaç üretimi | Gerekli | Biyolojik ajanlara karşı bariyer görevi görür. |
| Montaj hattı (manuel, küçük parça) | Seçici | Parmak hassasiyeti önemli, uygun eldiven seçilmeli. |
| Mutfak personeli | Seçici | Hijyen için gerekebilir; kesici aletlerde dikkat. |
| Asfalt dökümü | Gerekli | Sıcak madde ile teması önler. |
| Hidrolik sistem bakımı | Gerekli | Basınçlı sıvı teması riskini azaltır. |
| Yüksek gerilim hattı çalışması | Gerekli | Yalıtkan eldivenle çalışmak zorunludur. |
| Çöp toplama işi | Gerekli | Biyolojik bulaş ve kesik riski vardır. |
| Kimyasal laboratuvar çalışması | Gerekli | Kimyasalların deriyle temasını engeller. |
| Kalıp döküm işlemleri | Gerekli | Sıcak metallerden kaynaklı yanıkları önler. |
| Forklift bakımı | Seçici | Yağlı yüzey teması için eldiven gerekebilir. |
| Paketleme (temizlik ürünleri) | Gerekli | Tahriş edici kimyasallarla temas engellenir. |
| İş Türü | Eldiven (KKD) Kullanımı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Metal taşlama | Yasak | Eldiven makineye takılabilir, ciddi yaralanma riski vardır. |
| Tıbbi atık taşıma | Gerekli | Enfeksiyon riskine karşı tam bariyer sağlar. |
| Tarım ilacı uygulaması | Gerekli | Pestisitlerin ciltle temasını önler. |
| Paket açma (bıçakla) | Seçici | Kesilmelere karşı koruyucu eldiven gerekebilir. |
| Beton dökümü | Gerekli | Çimento ve katkı maddeleri ciltte yanık yapabilir. |
| Vinç operatörlüğü | Seçici | Temas yüzeyi temizse eldivensiz tercih edilebilir. |
| Atölye temizliği | Seçici | Toz, atık ve temizlik kimyasalları nedeniyle gerekebilir. |
| Otopsi asistanlığı | Gerekli | Biyolojik sıvılarla temas riskine karşı. |
| Gıda paketleme | Gerekli | Hijyen standardı açısından zorunludur. |
| Elektronik kart üretimi | Seçici | Statik elektriğe karşı özel eldiven gerekebilir. |
| Seramik üretimi | Gerekli | Kesici kenarlar ve toz riskine karşı koruma sağlar. |
| Nakliyat ve taşıma | Seçici | Yükün cinsine göre koruma gerekebilir. |
| Kalorifer kazanı temizliği | Gerekli | Sıcak yüzey ve kurumla temas nedeniyle zorunludur. |
| Oto boya atölyesi | Gerekli | Kimyasal solventlere karşı korur. |
| Matbaa çalışanı | Seçici | Mürekkep ve çözücülere temas olabilir. |
| Gemi gövdesi raspalama | Gerekli | Metal çapaklara karşı el koruması sağlar. |
| İplik boyama | Gerekli | Boya maddeleri ve sıcaklık riski vardır. |
| İnşaat kalıp montajı | Seçici | Vidalı bağlantılar nedeniyle koruma gerekebilir. |
| Kalite kontrol (elle test) | Seçici | Ürün yüzeyine ve sektöre bağlı olarak değişir. |
| Ağaç kesimi (motorlu testere ile) | Gerekli | Kesilmeye dayanıklı özel eldiven gereklidir. |
| İş Türü | Eldiven (KKD) Kullanımı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Su tesisatı montajı | Gerekli | Keskin kenarlar, paslı yüzeyler ve suya temas riski. |
| Elektrikli el aletleri kullanımı | Seçici | Tutma hassasiyeti gerekir; ince eldiven tercih edilebilir. |
| Havai fişek üretimi | Yasak | Statik elektrik ve patlama riski nedeniyle. |
| Geri dönüşüm ayrıştırma | Gerekli | Bulaşıcı atıklar ve kesici cisimlerle temas mümkündür. |
| Metal kaynak dikişi kontrolü | Gerekli | Sıcaklık ve metal çapaklarına karşı korur. |
| Boya sökme işlemi (kimyasal bazlı) | Gerekli | Kimyasallara karşı bariyer sağlar. |
| Dökümhane kalıp temizliği | Gerekli | Sıcak, tozlu ve kesici ortam nedeniyle. |
| LPG dolum istasyonu çalışması | Gerekli | Gaz teması ve kimyasal yanık riski vardır. |
| Deri işleme | Gerekli | Kimyasal tuzlar ve asitlerle temas söz konusu olabilir. |
| Dış cephe cam temizliği (ip ile erişim) | Seçici | Tutunma hassasiyeti gerektirir; eldiven kaygan olmamalı. |
| Kablo sıyırma ve montaj | Seçici | Kesici uçlar ve iletkenlik riski var. |
| Gemi içi izolasyon döşeme | Gerekli | Elyaf ve cam yünüyle teması önler. |
| Maden ocağı yüzey işçiliği | Gerekli | Mekanik ve kimyasal tehlikelere karşı koruma. |
| Asansör montajı | Seçici | Mekanik parçalarda tutuş hassasiyeti gerekir. |
| Süt sağım ve mandıra işçiliği | Gerekli | Hijyen gerekliliği ve hayvan kaynaklı mikroorganizmalar. |
| Oto elektrik arıza tespiti | Seçici | Kısa devre ve yağlı yüzeylerde koruma gerekebilir. |
| Liman yükleme boşaltma | Gerekli | Ağır yükler ve kaygan yüzeylerle temas riski. |
| Boya kabini operatörlüğü | Gerekli | Solvent ve boya partiküllerine karşı el koruması. |
| Evsel temizlik | Seçici | Temizlik ürünlerine ve deterjanlara temas olabilir. |
| Vinç kanca sabitleyici (işaretçi) | Seçici | Takılma riski varsa eldiven kullanılmamalıdır. |
| İş Türü | Eldiven (KKD) Kullanımı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Akü şarj ve bakım işleri | Gerekli | Asit sızıntılarına karşı kimyasal koruma gerektirir. |
| Laboratuvar kimyasal deney | Gerekli | Ciltle teması zararlı olabilecek reaktif maddeler kullanılır. |
| Yüksek gerilim trafosu bakımı | Yasak | Eldiven iletkenlik riskini artırabilir, özel izole eldiven gerekebilir. |
| Tır şoförlüğü (yükleme hariç) | Seçici | Eldiven genellikle gerekmez, yüklemede tercih edilebilir. |
| Alçı ve sıva ustalığı | Gerekli | Kimyasal tahriş ve cilt kuruluğu riskine karşı gereklidir. |
| Diş teknisyenliği | Gerekli | Hijyen, biyolojik madde ve kimyasal temas riski nedeniyle. |
| Tersane raspa ve boya | Gerekli | Metal çapaklar, boya ve solvent teması riski vardır. |
| Pastane üretim alanı | Gerekli | Gıda güvenliği açısından zorunlu. |
| Su altı kaynakçılığı | Gerekli | Su geçirmez ve kesilmeye dayanıklı eldiven gerektirir. |
| Vinç bakım onarım | Gerekli | Yağ, gres, metal parçaları ve kesici uçlara karşı korur. |
| İlaç üretim hattı | Gerekli | GMP kuralları gereği hijyen eldiveni zorunludur. |
| Mobilya montaj ustalığı | Seçici | Vidalar, kesici parçalar varsa eldiven gerekebilir. |
| Termik santral kazan temizliği | Gerekli | Isıya dayanıklı ve toz geçirmez eldiven gerektirir. |
| Spor salonu eğitmenliği | Seçici | Genelde gerekmez, ağırlık taşıma için tercih edilebilir. |
| Kalıpçılık (metal enjeksiyon) | Gerekli | Yüksek sıcaklık ve keskin kenar riski nedeniyle. |
| Oto lastik değişimi ve balans | Gerekli | Yağ, kir ve metal kenarlara karşı koruma sağlar. |
| Endüstriyel çamaşırhane operatörlüğü | Gerekli | Kimyasallar ve yüksek ısıya karşı bariyer sağlar. |
| Raf montajı ve depolama işleri | Seçici | Kesici parçalara temas varsa gereklidir. |
| Gemi motor dairesi temizlik | Gerekli | Yağ, gres ve kontamine yüzeyler nedeniyle eldiven zorunludur. |
| Döner parça taşlama makinesi (diskli) | Yasak | Eldiven takılması durumunda dönüşe takılarak ciddi yaralanma riski oluşur. |
| İş Türü | Eldiven (KKD) Kullanımı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Gıda depolama (soğuk hava deposu) | Gerekli | Soğuk yanıkları ve hijyen gerekliliği için. |
| Fotoğraf baskı laboratuvarı | Gerekli | Kimyasal çözücülere karşı cilt koruması gerekir. |
| Beton mikseri operatörlüğü | Seçici | Mikser bakımında gerekebilir; kabin içi kullanımda genellikle gerekmez. |
| CNC operatörlüğü | Seçici | Eldiven, döner parçalara takılma riski taşıyabilir; sadece iş parçası taşırken kullanılmalı. |
| Et işleme tesisi | Gerekli | Kesici aletler ve hijyen açısından zorunludur. |
| Kağıt kesim ve ambalaj makinesi kullanımı | Yasak | Döner bıçak ve makaralara takılma riski taşır. |
| Hurdacılık ve metal geri dönüşüm işleri | Gerekli | Kesici ve paslı yüzeylerle temas yaygındır. |
| Sondaj kuyusu açma | Gerekli | Yağ, çamur ve mekanik darbelere karşı koruma sağlar. |
| Tıbbi atık taşıma | Gerekli | Biyolojik riskler ve kontaminasyon için bariyer oluşturur. |
| Hassas elektronik devre lehimleme | Seçici | Statik elektrik oluşumuna dikkat edilmelidir; antistatik eldiven gerekebilir. |
| Tavan arası izolasyon | Gerekli | Cam yünü ve tozlu ortamdan cildi korumak için. |
| Petrokimya rafineri bakımı | Gerekli | Kimyasal buharlar ve dökülmelere karşı dirençli eldiven gerekir. |
| Sahne kurulum ve aydınlatma teknik işleri | Seçici | Tutunma hassasiyeti gerektirir, ince eldiven uygun olabilir. |
| Seramik ve cam dekor işçiliği | Gerekli | Keskin kenarlara ve cam tozuna karşı koruma sağlar. |
| Hayvan barınağı görevlisi | Gerekli | Isırık, tırmalama ve biyolojik riskler için gereklidir. |
| Taş ocağı delici-çıkarıcı | Gerekli | Titreşim, toz ve kesici yüzeylere karşı el koruması gerekir. |
| Grafik baskı makineleri operatörlüğü | Seçici | Mürekkep ve çözücüler için eldiven gerekebilir; makine çalışırken dikkat edilmeli. |
| Kalaylama ve lehim kaplama işleri | Gerekli | Yüzey sıcaklığı ve metal buharları ile temas riski. |
| Eğlence parkı operatörlüğü | Seçici | Genel kullanımda gerekmez; bakım veya temizlikte kullanılabilir. |
| Yangın söndürme (itfaiyeci) | Gerekli | Isı, darbe ve kimyasal risklere karşı özel koruyucu eldiven şarttır. |
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Doğal Yaşayın
Doğal Beslenin
Aklınıza Mukayet Olun
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Sayın okuyucu,
Aşağıdaki linkten yazımızda yer alan konu hakkında sorularınızı ve görüşlerinizi, merak ettiğiniz ve yazılarımıza konu olmasını istediğiniz hususları iletebilirsiniz.
Bilginin paylaştıkça çoğalacağı düşüncesi ve sizlere daha iyi hizmet verme azmi ile her gün daha da iyiye ilerlemede bizlere yorumlarınız ve katkılarınız ile yardımcı olursanız çok seviniriz. https://g.page/r/CTHRtqI0z0gjEAE/review
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Bilimsel Yazı Sevenler Devam Edebilirler
⭐️⭐️ Koruyucu eldivenler (KKD) https://oshwiki.osha.europa.eu/en/themes/protective-gloveshttps://oshwiki.osha.europa.eu/en/themes/protective-gloves
⭐️⭐️ Eldiven (KKD) Risk Paradigmasını Anlamak: Bölüm I. https://www.researchgate.net/publication/258021976_Understanding_the_Glove_Risk_Paradigm_Part_I
⭐️⭐️ Eldiven (KKD) Risk Paradigmasını Anlamak: Bölüm II. https://www.researchgate.net/publication/258021980_Understanding_the_Glove_Risk_Paradigm_Part_II
⭐️⭐️ Güvenlik Eldivenlerinin (KKD) Arkasındaki Bilim: El Korumasını Sağlayan veya Bozan 5 Faktör https://ohsonline.com/Articles/2025/03/14/Pub-Icasas.aspx
⭐️⭐️ Doğrudan Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Kontaminasyon Yoluyla Eldiven Riskinin Arttırılması Potansiyeli https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0362028X2400067X
⭐️⭐️ Eldiven (KKD) takmaya devam etmek: Hasta bakımında riskli bir davranış https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8336026/
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Dr Mustafa KEBAT
Tetkik OSGB İş Sağlığı ve Eğitim Koordinatörü